بیماریهای انگلی نوپدید

بیماریهای انگلی نوپدید

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحيم

اسلاید 2: عليرضا دولت ياركارشناس ارشد انگل شناسيآزمايشگاه مرجع دانشگاه علوم پزشكي ايرانبيماريهاي انگلي نوپديد و بازپديد

اسلاید 3: مقدمهتاکنون حدود 1415 ارگانيسم عفونی شناخته شده اند که می توانند انسان را آلوده کنند. از ميان آنها 217 ويروس و پريون، 538 باکتری و ريکتزيا، 307 قارچ، 66 تک ياخته و 287 کرم هستند.868 عدد (61%) از اين ارگانيسم ها زئونوز هستند و 175 گونه پاتوژن مرتبط با بيماری هايی هستند که امروزه نوپديد ناميده می شوند. از بين اين پاتوژن های نوپديد 132 ارگانيسم (75%) زئونوز بوده، يعنی پاتوژن های زئونوز 2 برابر بيشتر از انواع غير زئونوز مرتبط با بيماری های نوپديد هستند.

اسلاید 4: بيماری های انگلی نوپديد کاذب Psudo-emergent parasitosesبه بيماری هايی اطلاق می شود که فراوانی افزايش يافته آنها در انسان عمدتا“ به علت تکامل ابزارهای تشخيصی است.

اسلاید 5: بيماری های انگلی نوپديد واقعی Truly-emergent parasitosesبه بيماری هايی اطلاق می شود که اخيرا“ شواهدی بر افزايش انسيدانس آنها حاصل شده و يا دلائلی مبنی بر افزايش انسيدانس آنها در آينده نزديک وجود دارد.Zoonotic transmissionAnthroponotic transmission

اسلاید 6: بيماری های انگلی بازپديد Re-emergent parasitosesبه بيماری هايی اطلاق می شود که قبلا“ در پاتولوژی انسان شناخته شده اند اما اکنون فراوانی، شيوه انتقال و يا تظاهرات بالينی آنها به ميزان قابل ملاحظه ای تغيير کرده است.

اسلاید 7: TaxonomyKingdom: Protozoa Phylum: Apicomplexa Class: Sporozoasida Subclass: Coccidiasina Suborder: Eimeriorina 1) Family: Eimerridae Genus: Cyclospora – Isospora 2) Family: Sarcocystidae Subfamily: Sarcocystinae Genus: Sarcocystis Subfamily: Toxoplasmatinae Genus: Toxoplasma 3)Family: Cryptosporidiidae Genus: Cryptosporidium

اسلاید 8: کوکسيدياايزوسپورا بلی ايزوسپوريازيسکريپتوسپوريديوم کريپتوسپوريديوزيسسيکلوسپورا کايتاننسيس سيکلوسپوريازيس

اسلاید 9: ايزوسپورا بلی (Isospora belli) ايزوسپورا هومينيس1860ژلبرگايمر1870در انسانونيون1915ااوسيستونيون1923-1926هومينيس و بلياولين مورد انسانی در سال١٣٣٠ در ايران گزارش شده استااوسيست بيضي شكلديوار دو لايه

اسلاید 10: ايزوسپورا بلی (Isospora belli) مونوگزنوز اجباری بوده و تمام مراحل تکثير جنسی و غير جنسی آن در روده باريک انسان مشاهده می شود. فاز خارج روده ای ندارد.راه انتقال: مدفوعی- دهانی و فرم آلوده کننده اووسيست (Disporic-tetrazoic)ميزبان اصلی: انسان

اسلاید 11:

اسلاید 12: ايزوسپورا بلی (Isospora belli) علائم بالينی: تهوع، دردهای شکمی، اسهال، افزايش تعداد اجابت مزاج، مدفوع چرب و رنگ پريده ژيارديا (استئاتوره)عفونتها اغلب بدون علامت و خود محدود شونده هستندائوزينوفيلي در خون محيطي حتي در بيماران بدون علامت ديده مي شودآتروفي ويلي هاي روده ممكن است ديده شوددرمان: TMP-SXT

اسلاید 13: تشخيص ااوسيستهاي ايزوسپورا ممكن است در آزمايش مستقيم و يا پس از تغليظ مشاهده شودروش فلوتاسيون به روش شيتر بعنوان حساس ترين و صحيح ترين روش رديابيااوسيستها در مدفوع شناخته شده است ااوسيست ومواد داخل آن شفاف بوده و تشخيص آنها بدون رنگ آميزي مشكلمي باشدرنگ آميزياسيد-فست اصلاح شدهاورامين-رداميناسپوروبلاست:قرمز تيرهديواره رنگ نمي گيردسافرانينهماتوكسيلين-ائوزين

اسلاید 14:

اسلاید 15:

اسلاید 16:

اسلاید 17: کريپتوسپوريديوم (Cryptosporidium) ApicomplexaCryptosporidiidaeC.parvuumC.murisC.felisC.hominisC.serpentisC.meleagridisC.baileyiC.nasarumانتقال از انسان به انسانانتقال از حيوان به انسانپستاندارانپستاندارانپرندگانپرندگانماهيهاي منطقه استواييخزندگانميكروويليهاي سلولهاي اپي تليال در مجاري گوارشي و تنفسي را آلوده مي كند

اسلاید 18: کريپتوسپوريديوم (Cryptosporidium) عامل گاسترانتريت حاد و خود محدود در کودکان و افراد با ايمنی سالم وکاراعفونت پايدار وکشنده در بيماران با نقائص ايمنیاز انگل های فرصت طلب در بيماران مبتلا به ايدز استدارای انتشار جهانی است عوامل مستعد کننده: سن، وضعيت ايمنی بدن، آب و هوا، مسافرت، شغل، وضعيت بهداشتی و تغذيه، تماس با حيوانات

اسلاید 19: کريپتوسپوريديوم (Cryptosporidium) اندازه حدود ٤ تا ۶ ميکرون، فقط دارای ٤ عدد اسپوروزوئيت است، اسپوروسيست ندارد.جايگاه زندگی:Intestinal ، Gastric ،Multisite

اسلاید 20: Life cycle

اسلاید 21: اشکال بالينی کريپتوسپوريديوزيسروده ای بدون علامت حاد خود محدود مزمن انفجاریتنفسیکبدی – صفراویدرمان: پارومومايسين

اسلاید 22: تشخيص آزمايشگاهيبراساس مشاهده ااوسيستها در مدفوع مي باشدرنگ آميزيهماتوكسيلين ائوزيناسيد-فست اصلاح شدهگيمساروش مستقيمسرم فيزيولو‍‍ژيلوگلفلوتاسيونسولفات روي شيتر

اسلاید 23:

اسلاید 24:

اسلاید 25:

اسلاید 26:

اسلاید 27: سيکلوسپورا کايتاننسيس ايمر1870موش كوراشفورد1979پاتوژنيسيتهاووسيست با اندازه ۸-۱۰ ميکرون دارای ٢ اسپوروسيست و در هر اسپوروسيست ٢ اسپوروزوئيت دارد (Disporic-Dizoic). زير نور اولتراويوله (U.V) دارای اتو فلورسانس بوده به رنگ آبی ديده می شود

اسلاید 28: سيکلوسپورا کايتاننسيس تاکنون ۱٧ اپيدمی از آن در آمريکا و کانادا گزارش شده است. در ايران ٢ گزارش داريمراه انتقال: آب ومواد غذايی آلوده (سبزيجات، تمشک وحشی، ريحان و کاهو) از انگل های فرصت طلب در بيماران مبتلا به ايدز است

اسلاید 29:

اسلاید 30: نشان داده شده كه دوزهاي 100 ااوسيست اسپوروله شده ايجاد عفونت مي كندعلايم بالينی: تهوع، استفراغ، دل درد و اسهال مزمن که گاهی ۱ تا ٢ ماه طول می کشد، بي اشتهايي،كاهش وزن درمان: افراد داراي سيستم ايمني سالم خود محدود شوندهTMP-SXTسيکلوسپورا کايتاننسيس

اسلاید 31: تشخيصتشخيص سيكلوسپورا از كريپتوسپوريديوم مهم است چرا كه كريپتوسپوريديومبه درمان سيكلوسپورا پاسخ نمي دهدتشخيص سيكلوسپورا از نمونه هاي مدفوع بر اساس وجود ااوسيست در اسميرمستقيم ازنمونه تغليط شده مي باشدروش تغليظفرمالين-اترسوكروزرنگ آميزياسيد-فست اصلاح شده با دي متيل سولفوكسايداسيد-فست اصلاح شده زيل-نلسونسافرانين

اسلاید 32:

اسلاید 33:

اسلاید 34:

اسلاید 35:

اسلاید 36:

اسلاید 37:

اسلاید 38: روش های تغليظجداسازی کيست تک ياخته ها و تخم کرم ها بر اساس اختلاف در وزن مخصوص آنها روش های رسوبی: در اين روش ها تخم ها و يا کيست های سنگين تر از محلول سوسپانسيون در عمق لوله تغليظ می شوند مثل روش فرمالين- اتيل استات روش های شناور سازی يا فلوتاسيون: در اين روش ها با استفاده از يک مايع سنگين انگل های سبک تر را در سطح شناور می سازند مثل روش شيتر

اسلاید 39: روش تغليظ فرمالين – اتيل استات مواد و وسايل لازم : فرمالين ۱۰درصد ، اتيل استات، ليوان يک بار مصرف، باگت چوبي، دستکش يک بار مصرف، تنظيف پارچه اي، سوآپ پنبه دار، لام و لامل، لوله سانتريفوژ مدرج، درپوش پلاستيکي، ميکروسکوپ، جالوله اي، قيف و دستگاه سانتريفوژ

اسلاید 40: روش کار با استفاده از يک باگت چوبي حدود ٢ گرم از نمونه مدفوع را برداشته و در يک ليوان يک بار مصرف قرار داده می شود. در صورتيکه نمونه مدفوع حالت آبکي داشته باشد، حدود ۱ ميلي ليتر از آن داخل ليوان ريخته مي شود. ۱۰ ميلي ليتر فرمالين ۱۰ درصد به نمونه افزوده شده و نمونه به خوبي در آن حل مي گردد به طوريکه سوسپانسون يکنواختي تشکيل شود. يک قيف پلاستيکي يا شيشه اي برداشته، روي آن ٣ تا ٤ لايه تنظيف خيس شده گذاشته، قيف روي لوله سانتريفوژ قرار گرفته و محلول فوق پس از به هم خوردن مجدد با استفاده از قيف وارد لوله مي شود. سپس ٣ ميلي ليتر اتيل استات افزوده شده، درب لوله با درپوش پلاستيکي مسدود گرديده و به مدت چند ثانيه به شدت تکان داده می شود. سپس درب لوله برداشته شده و لوله به مدت ۵ دقيقه در دور۱۵٠٠ تا ٢٠٠٠ سانتريفوژ می شود.

اسلاید 41:

اسلاید 42: رنگ آميزي اسيد - فاستپس از تثبيت لام با متانول از تکنيک ذيل - نلسون اصلاح شده، جهت رنگ آميزي استفاده می شود. پس از ريختن فوشين قليايي بر روي گسترش ها، به کمک حرارت سعي می شود در عين مشاهده بخار از سطح لام ها، رنگ به نقطه جوش نرسد. اين عمل به مدت ۵ دقيقه انجام می گيرد. سپس گسترش ها زير شير آب شستشو داده شده، در محلول رنگ بر اسيد-الکل (٣ درصد) قرارگرفته، پس از زماني حدود ٣٠ ثانيه گسترش ها خارج شده و پس از شستشو زير شيرآب، به مدت ۱ دقيقه در محلول متيلن بلو يا مالاشيت گرين قرارمي گيرند. سپس لام شسته شده و بعد از خشک شدن با درشت نمائي ۱٠٠٠ مورد بررسي قرار مي گيرد.

اسلاید 43:

اسلاید 44: محلول کاربل – فوشين اصلاح شدهفوشين قليايی.................4 گرماتانول95%................20 ميلی ليترپودرفنل.....................8 گرمآب مقطر.....................100 ميلی ليتر

اسلاید 45: رنگ متيلن بلومتيلن بلو................ 3/0 گرماتانول 95%........... 30 ميلی ليترآب مقطر............... 100 ميلی ليتراسيد کلريدريک................3 ميلی ليترالکل اتيليک 95....................97 ميلی ليترمحلول رنگ بر

اسلاید 46: تغليظ به روش شيترحدود ۱ تا ٢ ميلي ليتر از مدفوع در لوله آزمايش ريخته شده و با افزودن سوکروز اشباع سه چهارم لوله پر مي شود به طوريکه تنها ۱ الي ٢ سانتي متر بالاي آن خالي مي ماند. توسط يک باگت چوبي مخلوط کاملاً بهم مي خورد، سوسپانسيون يکنواختي از آن تهيه مي شود. لوله آزمايش به مدت ۱۰ دقيقه با دور ۱۰۰۰ سانتريفوژ شده و بعد با استفاده از يک پي پت پاستور مواد سطح لوله به لوله اي ديگر منتقل مي گردد. پس از ٢ بار شستشو با محلول PBS رسوب به محيط کشت بي کرومات پتاسيم ۵/٢ درصد منتقل مي شود.

اسلاید 47: روش تهيه محلول شيتر شکر......................۵٠٠ گرم آب مقطر ................٣٢۰ ميلي ليتر فنل ..................... ۶/۵ گرم پس از حل نمودن شکر در آب ، فنل به آن افزوده مي شود.

اسلاید 48: Microsporidiaميکروسپوريدياها انگل های اجباری درون سلولی هستند که قـادر به توليــد هاگ يا اسپور در ميزبان خود هستند.اين انگل ها باعث آلودگی بسياری از حيوانات شده وامروزه به عنوان عامل بيماری در انسان به خصوص به عنوان عفونت فرصت طلب در مبتلايان به ايدز شناسايی شده اند.اين گروه از انگل ها از سال 1857 مـــــــورد بررسی وشناسايی قــــــرار گرفتند.ميکروسپوريداها حد فاصل پروکاريوت و يوکاريوت ها هستند:شبيه يوکاريوت ها: هسته مشخص، غشاﺀ هســـــته، غشـــــــــاﺀ پلاسمـــايی شبيه پروکاريوت ها: فاقد ميتوکندری، دستگاه گلژی، فقدان پراکــسی زوم و ريبوزوم S 70

اسلاید 49: Microsporidiaتاکنون ١۴٣ جنس و هزارو دويست گونه از ميکروسپوريديا ها تشخيـــــص داده شـــــده اند که در گروه وسيعی از حيوانات غير مهره دار و مهره دار انتـــشار دارند.بعضی از گونه های اين انگل ها هر ساله خسارات فراوانی به صنعت کرم ابريشم و زنبور عسل وارد می سازند.ميکروسپوريدياها در مدفوع 39% از مبتلايان به ايدز که دارای اسهـــــال مزمن بوده اند، يافت شده وبراساس گزارش ديگری 30 % مبتلايان به ايدز که دارای عفونت کريپتوسپوريديايی بوده اند همزمان به ميکروسپوريديا نيز آلودگی داشتند. در مبتلايان به ايدز که تعداد سلو لهایCD4+,T آنها کمتر از 50 عدد در ميلی متر مکعب بوده است اين عفونت از شيوع بيشتری برخوردار است

اسلاید 50: خصوصيات ميکروسپوراها دارای سيکل جنسی و غير جنسی هستند و ماحصل سيــــــکل جنسی اسپور يا هاگ است.اندازه اسپورهــــــا از ۱ تا ۱٢ ميــــکرون متغير است ولـــــی ميکروسپوريدياهای انسانی ۱ تا ٤ ميـــــــکرون اندازه دارند.گرم مثبت هستند.برای مطالعه ساختمان درونی آنها نياز به ميــــــــکروسکوپ الکترونی است.تعداد هسته ها، تعداد پيچش فيلا مان ها، انـــــدازه اسپور، شکل اسپور در تعيين جنس و گونه اهميت دارند.

اسلاید 51: ساختمان اسپوراگزوسپور يا ديواره ضخيم خارجی اندوسپور با ديواره نازکهسته: ۱تا٢ عدد است + سيتوپلاسم کيسه قطبی (polar sac) : فيلامان ها از آن خارج می شوندواکوئل

اسلاید 52: TaxonomyKingdom: Protozoa Phylum:Microspora Class: Microsporea Order: Microsporidia Genus:1) Encephalitozoon: E. intestinales, E. hellem, E. cuniculi 2) Nosema: N. connori, N. corneum, N. ocularum, N. bombycis, N. apis, N. branchiale 3) Enterocytozoon: E. bieneusi, E. salmonis 4) Vitaforma: V. cornea 5) Pleistophora: P. ronneafiei 6) Trachipleistophora: T. hominis, T.anthropopthera 7) Microsporidium: M. africanum, M. ceylanensis 8) Brachiola: B. algerae, B. vesicularum, B. connori

اسلاید 53: Infective phaseProliferative phaseSporogonic phase

اسلاید 54: راههای انتقالWater and food bornZoonotic transmission(انتروسيتوزون و انسفاليتوزون)Fecal-oralOral-oralInhalationVector born transmissionTransplacental transmissionانسفاليتوزون در حيوانات

اسلاید 55: طبقه بندی عفونت های ناشی از ميکروسپوريدياهاعفونت های منتشر با گرفتاری چندين ارگان بدنعفونت های متمرکز روده ایعفونت های چشمی که گاهی به سينوس های مجاورسرايت می کندعفونت های مجاری کبدی-صفراویعفونت عضلانی

اسلاید 56: بيماريزايیگرچه بعضی انواع ميکروسپوريديا احتمالا“ جزﺀ عوامــل شايــع عفونت های بدون علامت و يا خودمحدود شونده در نزد بيماران دارای سيستم ايمنی طبيعی معرفی شده اند ولی ابهامات فــراوانی در مورد بيماريزايی آنها وجود دارد.ميکروسپوريديوزيس دربيماران دچار ايدز به مراتب شايعتراست.اصولا“ علائم بالينی به محل استقرار انگل در بدن ميزبان بستگی داردعفونت های روده ای، چشمی، ميوزيت، تنفسی، کبدی-کليوی-صفراوی ومنتشر

اسلاید 57: بيماريزايیعوامل ايجاد کننده عفونت هـــــای روده ای: انتــــــروسيتوزون بينئوزی، انسفاليتوزون اينتستيناليس اين انگل ها به عنوان عوامل اصلی در ١۰ تا ۴۰ درصد از بيماران ايدزی مبتلا به اسهال مزمن شناسايی شده اند.هر دو ارگانيسم در دستگاه صفراوی بيماران مبتــــــــلا بــه کوله سيستيت مشاهده شده اند.انسفاليتوزون اينتستيناليس ممکن است در بدن منتشر شده وباعث ايجاد تب، سينوزيت و کلانژيت شود.از بين عفونت های ايجاد شده توسط ميکروسپوريديا ها بيشترين ميــــــزان بروز مربوط به نوع روده ای است که در طی آن شاهد اسهال آبکی شديد و مداوم هستيم و تمايل به مزمن شدن داشته و می تواند کشنده باشد.

اسلاید 58: Clinical ManifestationIntestinal infection : Enterocytozoon bineusiEncephalitozoon intestinalisOcular Infection : Nosema ocularum Vittaforma corneae- Enc.hellemMuscular Infection: TrachiPleistophra hominis Systemic Infection: Enc.intestinalisEnc.hellem-Enc.cuniculi- N.connori

اسلاید 59: راههای تشخيصآزمايش مستقيم از ترشحات و مواد دفعی+ رنگ آميزی ( کروموتروپ، گيمسا، گرم، فلوروکروم و H&E)کشت: رده های مختلف سلولی برای رشد بعضی از ميــکروسپوريد ياها بخصوص انسفاليتوزون ها، براکيولا آلـــگرا، تــــــــــراکی پليستوفورا و ويتــافورما کـورنه آ بــه کار رفته اند. انتروسيتوزون بينئوزی بــــه مدت کوتاهی در محيط کشت رشد می کندروش های سرولوژی (IFA, ELISA, WB)حيوانات آزمايشگاهی ( موش سفيد، رات، خرگوش و سگ)ميکروسکوپ الکترونیمونوکلونال آنتی بادیروش های مولکولی

اسلاید 60: راههای تشخيصاستاندارد طلايی جهت تشخيص قطعی ميکروسپوريد يا مشاهده آنها بــــــا استفاده از ميکروسکـوپ الکـــترونی است و از بيــن روش های رنــــگ آميزی اختصاصی ترين روش رنگ آميزی کروموتروپ 2R است.بعد از رنگ آميزی :اسپــورهای کوچک بــه رنگ صــورتی مــايــــل به قرمزهمراه با مناطق رنگ نشده واضح در قطب ها يا مــرکز که ظاهری نوار مانند داشته وميانگين اندازه آنها 1 تا 5/2 ميکرون است (بزرگنمايی بالای ميکروسکوپ).روش های تغليظ و يا شناور سازی در تجمع اسپورها تاثير چندانی ندارند.

اسلاید 61: روش رنگ آميزی تری کروم آبی ويژه ميکروسپوريدياهاکروموتروپ 2R..............۶ گرمآنيلين آبی......................۵/ ۰گرماسيد فسفوتنگستيک ..........٢۵/٠ گرماسيد استيک گلاسيال.........٣ ميلی ليترمخلوط کردن مواد فوق و اجازه دهيد تا ٣٠ دقيقه در دمای اتاق باقی بماند.آب مقطر....................۱۰۰ ميلی ليترتنظيم pH:2.5 با اسيد کلريد ريک ۱ مولار

اسلاید 62: محلول اسيد - الکلاتيل الکل............... ۵/ ٩٩۵ميلی ليتراسيد استيک گلاسيال....۵/٤ ميلی ليتر

اسلاید 63: روش رنگ آميزیتهيه اسميرفيکس کردن لام در متانول به مدت ۱۰ دقيقهپوشاندن لام با رنگ تری کروم به مدت ٩٠ دقيقهغوطه ور کردن لام به مدت٢۰ ثانيه در اسيد – الکلفرو بردن متوالی لام در الکل ٩۵ درصد در کمتر از ۱٠ ثانيهقرار دادن لام در الکل ٩۵ درصد، ٢ بار به مدت ۵ دقيقه قرار دادن لام در الکل ۱۰۰ درصد، به مدت ۱۰ دقيقه قرار دادن لام در گزيلول، به مدت ۱۰ دقيقه مونته کردن لام با کانادا بالزام