تاریخ تحلیلی اسلام، دکتر نصیری بخش دوم

صفحه 1:
صدر اسلام 

صفحه 2:
مدرس تخصص: دکترای الهبات ادیان و عرفان سوابق تدریس: دانشگاه های آزاد»علمی کاربردی و مراکز آموزش عقیدتی وزارت دفاع از سال 6260 ‎@wouc_workat‏ ‏99 e 

صفحه 3:
سم درسی ‎a‏ تاریخ تحلیلی صدر اسلام» ویراست دوم محمد نصیری نشر معارف SO Ge قم 1397 

صفحه 4:
ee خ بيامبر تاريخ بد بعثت و دعوت ) دت ‏ د ( ولا 

صفحه 5:


صفحه 6:
تس کودکی و نوجوانی محمد صّ تولد حر سلل:00 6 ميلذواز آمنه و-0 ‎athe,‏ رحلتپدر قبلاز تولد و ارتحا لمادر در حدود شش‌سانلگی ,سپردم شدزبه دلیگی‌حلیمه سعدیه6 ربطكتيل ةط ار و ۳ ,شبانیو تجارتدر دوران‌نوجولنیو جولنی6 

صفحه 7:
0- اشتهار به امانت داری :امین به فردی امانتدار » راستگو »با وقار» خوش خلق » کریم و شرافتمند گفته می شود؛ حوادث سالهای نوجوانی و جوانی پیامب ص سبب شد او را لقب امين دهند . مانند عدم حضور در آداب و رسوم جاهلی مثل قمار » شراب » مجالس خوشگذرانی و ... 

صفحه 8:
شركتدر پیمان‌جولنمردیو نیکوکارط‌حلف.6 :اسفضول) در كذشته ميان جرهمی ها(بر وزن تلزم) پیمانی وجود داشت و اساس آن دفاع از حقوق افتادگان بود بنیان گذاران پیمان کسانی بودند که نام های همه از ماده ی فضل مشتق بوده است . فضل ابن فضاله » فضل ابن حارث » فضل ابن وداعه » به این جهت اين بيمان را پیمان فضول گویند . محمد ص (0© سال بيش از بعثت وارد اين پیمان شد 

صفحه 9:
© نصب حجر الاسود :در ‎CS‏ ‏سالگی در رویداد تعمیر کعبه در ميان مردمی متعصب با خردمندی داوری کرد و ضمن احترام به همه ی قبایل حجر الاسود را به جای خود بازگرداند. 

صفحه 10:
خلونو لنزوا در پیامبر فزونییافت هر روز که میگ ذشتفاسازگاری‌محیط و فاصله ی روحی‌شان‌با مردم بيشتر ممشد و خلوتو لندیشه به شکلی‌لسرار آمیز زندگیشرا فرا گرفت لذا در طول‌سال بارها به كوههاواطرلفمكه و غار حرا مى 

صفحه 11:
اين امر در ماه رمضان به اوج مى رسيد » كسى جه مى داند كه بيامبرص در اين دوران به جه مى انديشيد » در هر صورت نجات جامعه از اسارت شرک . آرمان آن . جناب در ايام تحنث بود 

صفحه 12:
لزدواع باخیمه‌س دختر خويلد كه از 1 ‎Sie‏ جزیره العرب و بانوئى فهيم و ثروتمند بود با .بيشنهاد خود خديجه ازدواج كرد حسن خلتق. امانت داری »پاکدامنی»شرافت خانوادگی و نجابت محمد ص و..انكيزه .ازداواج او با پیمبر ص بود 

صفحه 13:
#بيامبر اسلا بيش بوت يه رابا خديجه كه ملكه ى قريش بود سپری كرد » خديجه خود را كنيز محمد مى خواند» رفتار آن حضرت در جلب رضايت خديجه و بخشيدن اموالش به تهى دستان » بى توجهى به ثروت اندوزى » آزاد كردن زيد ابن حارثه از قيد بردكى و ارج نهادن به او مشعلى بود كه به زودى خديجه را از دهليز وجود محمد عبور داد . و به روشنايى خيره كننده قلبش رساند ' 

صفحه 14:
از ان پم خذیجه دیگر ‎shy eS‏ خانه ی محمد ص نبود بلکه همراز » همدم » همدل و رفیق راهش به شمار می آمد . با او خدایش را می یافت و با رنج » صداقت و پاکدلی اش را و در قالب اين رنج ها بود که مقامی بالاتر از مریم س . و زنان برجسته ی تاریخ یافت 

صفحه 15:
i -~ ae) 7 رجب در حالی که محمد عالى ترين . مراحل کمال انسانی و عقلانی را در 6۳0 سالگی پشت سر می گذاشت » در نیمه شبی که آرامشی روحانی وجودش را فرا گرفته بود و جهان طبیعت نیز همراه او دست نیاز به سوی خالق يكتا كشوده بود » صحیفه ای نورانی در مقابل روح باك و جشمان او كشوده شد . محتواى آن فرمان رسالت بود و با امر به .خواندن » بدو ابلاغ مى شد . 

صفحه 16:
: امین وحی او را ندا مى داد بنم ال لرَخمن ‎pan St‏ . افرَاً با ریت ‎GE gil‏ ‎GE )0(‏ الإنسان مِن علق (©) ف ورَْكَ لام (6) الذي عَم بالقلم(©) يس از آنكه صداى جبرئيل در جانش طنين انداخت و به او كفت: كه جكونه انسان به امر خداوند از كوجكترين ذرّات ءيا به عالم وجود گذاشته و با دانشی که خداوند به واسطه ی قلم به او کرامت فرموده به . منزلتی والا رسیده است 

صفحه 17:
چرا این افسانه در ست نمی باشد : 0 تولد روایت کننده (عایشه) در سال چهارم بعشت می باشد » به نظر نمی آید که خود از پیامبر شنیده باشد. ۵ خدا و فرشته وحی می دانستند که پیامبر قدرت خواندن نداشته است. ‎-O‏ تکان پیامبر از سوی فرشته وحی برای باد گیری امری غير قبول است چون تعلیم امر ذهنی است ... و از طرف دیگر اراده خدا کافی بود. ‏“© باتوجه به آمادگی پیامبر در دریافت وحی غافلگیر شدن او معنی ندارد ‎fl‏ 

صفحه 18:
9 چگونه ممکن است اطلاعات بانو خدیجه بیشتر از پیامبر باشد وبا مشاهده ترس و لرز حضرت اورا دلداری دهد . 0 چگونه ممکن است پیامبر برای هدایت مردم مبعوث شده باشد و خود نداند ... و پیک الهی را نشناسد ونیازمند تأیید بير مردی نابینای مسیحی (ورقه بن نوفل) باشد . 

صفحه 19:
این تردید د ها با آیات قرآن نمی سازد : ما ‎Cs‏ الْفُوَادُ ما رأی‌زج 44.4100( ۵ در کیفیت نزول آیات قرآن فرشته وحی با کسی درگیر نمی شود . ©- اين گزارش با گزارشات نظیر جابر بن عبدلله » عبدالله بن عباس »عمروبن شرحبيل ‎wd‏ ساز گاری ندارد 

صفحه 20:
سس ۳ نخستین ایمان آورندگان ©: على (ع) © : خديجه (ع) © : زيد ابن حارثه © : زینب » رقیه و ام كلثوم ( دختران بيامبر ) © : ابوبكر » بلال » ياسر » سميّه » مقداد » ابوذر » زبير ابن عوام » عثمان » طلحه » عبدالرحمن ابن عوف » مصعب ابن عمير و سعد ‎ally cy!‏ 

صفحه 21:
‎ail‏ مرحله ی پنهانی و طت آن نبودن زمینه برای دعوت در میان مردم » تربیت هسته ی اصلی تبلیغ » ایجاد زمینه برای اعلام آشکار ؛ در اين مدت قريش از ادعاى بيامبر خبر داشت و وقتى او را در معابر مى ديدند » مى كفتند جوان عبد المطلب از آسمان سخن می گوید . ولی از محتوای دعوت پیامبر خبر چندانی نداشتندوبه همین دلیل واکنشی نسبت به آن ‎eee ‏الى حضرت نشان نمى دادن‎ ‎ ‎ 

صفحه 22:
005 ب : دعوت آشکار مرحله ی دوم دعوت » دو مرحله ای بود : ابتدا دعوت از خویشاوندان و در دو نوبت صورت پذیرفت » نوبت اول را ابولهب نا سپاسی کرد و در نوبت دوم رسول خدا (ص) فرمودند : فرزندان عبد المطلب به خدا سوگند در ميان عرب کسی را نمی شناسم ارمغانی بهتر و برتر از ارمغان من» برای شما آورده باشد.کدامیک از شما من را در اين امر یاری می کنیدتا برادر» وصی و جانشین من باشد 

صفحه 23:
جز على (ع) كسى به پیامبرص پاسخ مثبت نداد و پیامبر سه بار سخن خود را تكرار کرد و در هر سه همه ی سرهای میهمانان پایین بود جز علی (ع) » و : رسول خدا به علی اشاره کرد و فرمود اين برادر » وصی و جانشین من در میان .شماست 

صفحه 24:
مرحله ی دوم دعوت آشکار یا دعوت عمومی پس از آتکه فرشته ی وحی فرمان هدایت عمومی « فاصندغ بِما تُوْمَرُ وَأعْرِض عَنِ امش کی »(حجر ‎(OP‏ را به وى ابلاغ كرد »» بس از أن بيامبر ص رسالت خود را اعلام نمود » ابولهب او را انکار کرد. ( نزول سوره ی مسد ) ند 

صفحه 25:
در برابر دعوت . بیان اصول بنیادین و منطقی اسلام » مردم را به - عکس العمل ها ی زیر واداشت- 0 - آنها که کورکورانه از نیاکان اطاعت می کردند . وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ انبعُوا مَا أَنْرَلَ الله قَالُوا بَلْ نَنيعُ مَا ‎ale Ul‏ بان آرئز گان آباژهم لا یو شین (GPO ‏آیه ی‎ oe) shied V5 

صفحه 26:
2 آنان که دل به دنيا و خوشی های آن سبرده و تنها به منافع خويش فكر مى کردند . اذین احدوا يم لهوا ویب 5 ‎Hele‏ ‎pik US phils 4 sod LN sushi‏ | لِقَاءَ يَوْمِهِمْ هذا وَمَا كَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ اعراف 60 

صفحه 27:
9 افرادی که خود را برتر و طبقات پایین اجتماع را بی مقدار مى دانستند. وَكَالَ الَذِينَ كََرُوا لَِِينَ آمنوا و گان را ماوقا بهذم يَهْتَدُوا به فَسَيَقُولُونَ هذا فك قَدِيمٌ احقاف ‎dd‏ 

صفحه 28:
۰ “© - آنان که اعتقاد به جبر را دستمایه ی کار خود قرار داده بودند . وَكَالَ الَّذِينَ أشرَكُوا لو شَاءَ ‎cs ssh Oo UE Leal‏ ‎GAS oct‏ 5 آباژنا ولا ‎Gos 5S‏ ُونه من شيو , ككل اين من كلم هَل على الل إلا الي الْمُبِينُ » ( نحل ©© ) مشرکان گفتند: اگر خدا میخواست» نه ما و نه پدران ما» غير او را پرستش نمیکردیمءو چيزي را بدون اجازه او حرام نميساختیم. (آري» كساني که پیش از. ایشان بودند نیز همین کارها را انجام دادند.‌ولي آیا پیامبران وظیفه اي جز ابلاغ آشکار دارند؟ 

صفحه 29:
—— دص سین © - گروهی که بر اثر رذایل اخلاقی نمی توانستند موقعیت ارزشی پیأمبرص و خاندان وی را بپذیرند . آنان که لجاجت و تعصب بيجا » شخصیت انسانی شان را مسخ کرده . نه تنها خود نمی اندیشیدند بلکه بیداری سایر انسان ها را نیز نمی خواستند . 

صفحه 30:
SC = خدیجه » ‎ee as‏ ار گیری اين جامعه مخالف ارزش های حاکم در آن زمان بود : 0 : ایمان آوردن یک زن ارزش تک بعدی مرد سالاری راء نفی می کند . 6 : ایمان آوردن علی (ع) ده ساله ارزش سالخوردگی راء نفی می کند . : ایمان زید و عضویت او در اين جامعه بیانگر تفی برده داری است 

صفحه 31:
سس در جامعه ی جاهلی حرنستان اصالت و برتری بر سه اصل #مرد بودن » داشتن سن بالا 6 آزاد بودن ( برده نبودن ) ‎٩‏ استوار بود. 

صفحه 32:
0( و 2 ۱ شرک آلود حاکم ‎(C‏ ایمان محرومان و جوانان و بردگان به پیامبر سبب فروپاشی نظام اجتماعی قبیلگی بود . ‏)جت گیری انتقادی قرآن در برابر مزایای اقتصادی و اجتماعی حاکم قریش . ‎ES‏ یدا آبي هب وََبْ - ما آغتی عنه مَله ما سب ‏هرگز مال و ثروتش و آنچه را به دست آورد به حالش سودي نبخشيد. ‎9e 

صفحه 33:
) رقابت سیاسی بنی هاشم با بنی امیه. ‎(GS‏ بشر بودن پیامبر ‎Le | ds‏ لهدًا الرّسُولٍ يَأْكُلُ ‎aba‏ وَيَمْشِي ‎oe‏ ‎ate al) dof 95h alg‏ يكو ‎fia‏ ‏و گفتند: جرا اين بيامبر غذا مي خورد و در بازنارها راه مي رود؟! ) نه سنت فرشتگان را دارد ونه روش شاهان را! (چریا فرشته اي بر او نازل نشده که همراه وي مردم را انذار کند ) گواه صدق دعوي او باشد ) گرایش طبقات پائین و مستضعفان به پیأمبر 

صفحه 34:
اعتقاد به جبر-م” درخولستهاین ابجا و ناممکن6 لطاعتکو رکورلنه از نیاکان 9 دلدادگییه دنیا -0) 

صفحه 35:
الف 0 0 ) سياست هاى مسالمت آميز : سران مشركان براى ممانعت از فعاليت هاى رسول خدا » بيش ابو طالب شتافتند و اقناع شده بركشتند . ©) در بار دوم : عتبه ابن ربيعه را بيش ابوطالب » برای جلو گیری از فعالیت های محمد (ص) فرستادند . 

صفحه 36:
عتبه خطاب به ابوطالب گفت :پیش از این ءاز تو خواستیم کردار برادرزاده ات را زير نظر بگیری و تو به درخواستهای ما توجه نکردی . اکنون اعلام می کنیم که [ انتقادات او قابل تحمل نیست ] .. وگر نه با او و تو پیکار خواهیم کرد » تا یکی از دو گروه از میان برود. 

صفحه 37:
ieee Se een ‏راست و ماه را در دست جيم قرار دهند و‎ ‏بخواهند من از پیگیری هدفم » که همان‎ » ‏تبلیغ آیین اسلام است » دست بردارم‎ ‏هرگز چنین نخواهم کرد تا آنکه خداوند‎ ‏را پیروز گرداند یا در این راه کشته‎ ol ‏شوم.‎ 

صفحه 38:
بس از اين رویداد ابوطالب ضمن اعلام آمادگی خود برای دفاع نظامی از پیامبرص همه ی هاشمیان و مطلبیان را به حمایت از بيامبرص دعوت كرد كه جز .ابولهب همه يذيرفتند 

صفحه 39:
مشرکان پس ی ازآنکه ازتأثير در ابوطالب مأیوس شدند دیپلماسی با وسایلی نظیر فرمانروایی » ثروت و ... را اتخاذ کردند و پیامبر اسلام در جواب آنها قسمتی از سوره ی فصلت را برای آنها قرائت کرد. 

صفحه 40:
. ْم الله الرّحْمنِ الرّحِيم ‎be th‏ الرّخمن الرّحِيم (0) كاب فُصلث آیفه ‎Tis Lats (©) Gly Ae at ‏لا يَسْمَعُونَ (©) وَكَالُوا‎ Heb BET Oe ‎as‏ نا في كن كاد ونا يدو فى آذَاتِنَا وَفْي وَمِنْ ‏یت یا ات حجات قاغمل إن عا ت (©©) كن ‎Su tall ee ee :‏ 4 وَاحدٌ ستَیمُوا لَه وَاسْتَْفِرُوهُ وَوَيِلٌ لكين (©) ‎eo 

صفحه 41:
به نام خداوند ب بخشنده ‎aa Tar‏ نازل شده است»كتابي که آیاتش هر مطلبي را در جاي خود بازگو کرده» درحالي که فصیح و گویاست براي جمعيتي که آگاهند. قرآني که بشارت دهنده و بیم دهنده است» ولي بیشترآنان رویگردان شدند» از اين رو چيزي نمي شنوند. 

صفحه 42:
آنها گفتند قلبهاي ما نسبت به آنچه ما را به آن دعوت مي كني در بوششهابي قرار گرفته و در گوشهاي ما سنگيني است» و ميان ما و تو حجابي وجود دارد» يس تو به دنبال عمل خود باشء ما هم براي خود عمل مي كنيم. 

صفحه 43:
بگو: من فقط انساني مثل شما هستم» اين حقیقت بر من وحي میشود که معبود شما معبودي یگانه است»پس تمام توجه خويش را به او كنيد و از وي آمرزش ‎dul‏ واي برمشركان! 

صفحه 44:
ا سا اكرجه | 1 كاه دلكيرمى شد و در كوشه اى به انديشه فرو می رفت ولی فرود آمدن آیات امیدبخش» ش را نیرومند می ساخت > ‏اأخنكئة‎ EE UY 64 

صفحه 45:
۳ حر ی ابوجهل روزی پیامبر را در صفا ديد و به پیامبر ناسزا گفت . © - بهانه گیری های بی پایه : إِنّ هذا لَسَاحِرٌ مُبِينٌ 

صفحه 46:
: - درخولستانجام كارهاوفرا بشرى© وَكَالُوا آن نُوْمِنَ لَك حَتَّى تَفْجُرَ ‎a Ge‏ ple 5 as! oe Us al 6, £5 (G0) le sti ‏تُسْقِط‎ J(Od) ‏جر الانهار جلالها تنجیرا‎ ‏كسَفاً أو‎ Ue ‏السّماءَ كُمَا رَعَمْتَ‎ ‏وَالْمَاايكَةٍ قبيلا(©9)أو يَكُونَ لك بَيِتَ‎ خف لو ُزقى في التماء وأن تون ليك ‎wee‏ ‏رل یا ابا ره ف ‎Ck Ob gh att‏ لا بقراً سل (و) 

صفحه 47:
- پرسش های نا معقول : ‎ati fla‏ عَن الروح ‎J‏ الروحْ مر ‎wi‏ رَبّي وَمَآ اه مّنَ الْعِلم إلا 9 - تهمت سحر و جنون : ‎ll on Gat Ata ans‏ ين تقو ES إلا قَالُوا سَاحِرَ أو مَجْنُونَ 

صفحه 48:
کارساز ترین سلاح رسول خدا ‎a‏ در دعوت بيام نهفته در آيات قرآن بود . قرآن از مسائل بنيادى صحبت كرده است كه توجه هر شخصى را به خود جلب مى كند » نظير آفرينش » وحدت آفريدكار » غايت مندى هستى » بهسازى مناسبات فكرى در فرهنك » اقتصادو اجتماع جهت هموار كردن جده كمال بشر. 66 

صفحه 49:
0 : تحریم ‎ce‏ كردن قرآن 6 : ایجاد هیاهو به هنگام تلاوت قرآن 9 : بزرگان قریش به سفرا یا کارگزاران خارجی توصیه مى كردند به هنكام زيارت خانه ی خدا در گوش خود پنبه کنند و از نزدیک شدن به پیامبر بپرهیزند وال لین کفرُوا لا ‎hed | teat‏ الْقُرْآنِ وَالْعََا فيه عَلَكُمْ تَعْلِبُونَ ۵ 

صفحه 50:
۴ : افسانه خواندن» قرآن © : داستان های نضر بن حارث : تردید در وحیانی بودن قرآن 2 : ترویج افسانه های منطق ستیزی» مانند افسانه ی غرانیق 

صفحه 51:
ee تحریم ویژه ی بازرگانان - شکنجه برای طبقه ی محروم گستردگی شکنجه و غیر قابل تحمل بودن آنها »سبب شد. بيامبر اسلام » مسلمانان رابه هجرت. امر نمودند 

صفحه 52:
اين هجرت طى دو مرحله در سال ينجم بعثت صورت گرفت: مرحله ی اول 0)مرد و ۴ زن و در مرحله ی دوم به فاصله ی چند ماه در حدود 06 نفر با ریاست دیپلمات مجرب پیامبرص ( جضین ابیطالب ع ) 

صفحه 53:
ترور پیامبرص : پس از نا کامی مشرکان قریش در بازگرداندن مهاجران » مشرکان پرخاشگری کردند وپاسخ اين پرخاشگری پیشنهاد ترور پیامبر بود و ابوطالب در دفاع از پیامبرص حسامن تر شد . 

صفحه 54:
ا ا ا ده اقدام مهم مشركان قريش براى مهار كردن دعوت بيامبر انزواى سياسى و محاصره ى اقتصادى در دارالندوه سران قبايل و اشراف متنفذ قريش با سوكّند نامه اى طرح تحريم اقتصادى را بوجود آوردند و شرط لغو اين تحریم» تسلیم نمودن پیأمبرص به مشرکان بود . 

صفحه 55:
0 : فداکاری ابوطالب ع بدون پشتوانه ی ایمانی به یکتا پرستی امکان پذیر نیست . © : تهب ابوطالب ع تا حد قربانی کردن تمام اعضای خانواده © : به شهادت تاريخ از وداع محمد (ص) با ابوطالب به هنكام وفات او مى توان به بيوند عميق اعتقادى ابوطالب پی برد : « عموجان » خداوند پاداش نیکت دهد 3 سرپرست روزگار بتیمی » مربی کودکی و یاور بزرگی ام بودی « 

صفحه 56:
پیامبرص در عرضه ی اسلام به قبایلی که با هدف تجارت و زیارت وارد مکه می شدند » توفیق چندانی نمی آورد بنابراین آن حضرت اقدام به تبلیغ اسلام در خارج از مکه نمودند » لذا ابتدا سفری به طائف کرد ولی این سفر پیامد قابل توجهی نداشت . 

صفحه 57:
۳ ee ‏قبیله ی خزرج (0نفر) در مراسم حج دیدار‎ ‏کردند » پثربیان به دلیل اطلاعات قبلی از‎ ‏یهودیان در مورد بعثت پیامبر آمادگی ذهنی‎ ‏داشتند » لذا از درخواست پیامبر استقبال‎ ‏نمودند و به این وسیله پیمانی منعقد گردید در‎ . ‏سال بعد اولین پیمان عقبه بسته می شود‎ 

صفحه 58:
59 af ‏لت‎ ذین تراهم | َ لمقبقة كل aioe le antl ‎vay ae =‏ قَالُوا أ ‎: 8 ‏وَاسِعَةٌ‎ a 4 71 ‎ssl‏ اف تُهَاجِرُوا فیها ‎Cuilins igs 9 : 

صفحه 59:
پیامبر (س) ۰ علی (ع) را فرا می خواند و امانات مردم را به او سپرد . به او فرمود : در بسترم بخواب و روپوش مخصوص بر خویش بیفکن . وَمِنَ لاس من يشري تفه یام مَْضَاتِ لله وَاللَهُ رَوُوف بِالْعِبَاد 

صفحه 60:
و پیامبر خدا ص در حالی که آیاتی از سوره ی یاسین را می خواند از منزل خارج شد « وَجَعَلَنَا مِن بَذْنِ إِيدِيهِمْ سَداً وَمِنْ خَلْفِهمْ سَدَأ أَعْشَيْنَاهُمْ فَهُمْ لا يُبْصِرُونَ » و از بیراهه به طرف غار ثوررفت»ابوبکر که از این رویداد آگاهی یافت»درراه به پیامبرص * پیوست. 

صفحه 61:
فصل چهارم تاریخ پیامبر اسلام ( ص ) هجرت و حکومت 

صفحه 62:
پیامبر اسلام ‎io‏ روز دوشنبه در دهکده ی قبا ( دوازده کیلومتری مدینه ) مورد استقبال گروهی از اهالی مدینه و مکه قرار گرفت و تا پایان هفته مسجدی که امروزه از آن به مسجد تقوی یاد میشود بنیاد نهاد 

صفحه 63:
پیامبر (ص) پس از ورود به مدینه برای انسجام بخشی بین یاران خود پیمان برادری برقرار فرمود و خود پیامبر (ص) با علی (ع) پیمان اخوت بست. نما لمومئو إِخْوَةٌ قأَصنلخوا ‎cs‏ أَحَوَيِكُمْ وَانقُوا الله لعلَكُمْ تُرْحَمُونَ 

صفحه 64:
: تضمین و تثبیت وحدت ( ایجاد میثاق نامه ) . : دفاع از مدینه . ۴ : پیمان عدم تعرض . 6 : مقابله با منافقان. 

صفحه 65:
7 تخ تخستین- استلر الف : روابط اوس و خزرج و انصار و مهاجرين نسبت به يكديكر در آن زمان خاص . ب : قرارداد ترک تعرض بین مسلمانان و یهود . ج : بخش عمومی وجهانی که حافظ وحدت مسلمین در همه زمانها بود. 

صفحه 66:
de srl pa, عدا تپ شگد برلبر ستمگران‌ولو- © ,فرزندان . مسلمانان‌یاری‌گر خود و بینولیانند- ‎٩‏ ‏,عدم 3 بعيمة و نفی‌هو‌گونه لمتیاز - 6 ‎eg‏ نام دهد پنام © . او نزد همه ی مسلمانان‌محترم لست 

صفحه 67:
. لصل‌قصاص‌در مسلمانان: 6 . حضور همه ی مسلمانان‌در پیمان‌صلح ‎ :‏ ‏. برخورداروی هودیان مسلمان‌شده از یاری‌مسلماتان: 6 . لگر مسلمانیپ_یمانب ستحقن دارد پیمان‌شکنب اشد 6.۰ مرجع قضاییو حقوقیو جنائی‌رسول‌خداست: 0 همزيستىمسااتآميز يهوديانو مسلميندر قا لبهكامست0) دفاع مشترک لمضا ک نندگان‌از يثرب©) 

صفحه 68:


صفحه 69:
ما ‎Sita \ gasil 5‏ و که وم ۷ را کشا مِنْ خَيْرٍ تجِدُوهُ عِنْد الله إن الله بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ‏و نماز را بريا داريد و زكات را لدا كنيد» و هر كار خيري را براي خود از بيش مي فرستيد»آن را نزد خدا ( در سراي ديكر ) خواهيد يافت» خداوند به اعمال شما بيناست. 

صفحه 70:
لغب ولکن الب من ‎JV esl AL Gal‏ وَالْمَلأيْكَةِ وَالْكتَابِ وَالنْبيّينَ وَنَى الْمَالَ عَلَى حُبّهِ نُوي الْقُرْبَى وَاليَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ الْسّبِيلٍ والسائلین وفي الرقاب رام الصَّلاةٌ ‎Gish sally SM 315‏ بعَهُدهم دا عاقئوا والصنابرین في ابأسَاء ‎el tally‏ وجین لب ‎ll as ats hse gall” aa I‏ جهت دهی تدر 3 ‎eal sod‏ 

صفحه 71:
نيكي») تنها(اين نيست كم)به هنكام نمازء( روي خود را به سوي مشرق و) يا(مغرب كنيد وتمام كفتكوي شماء درباره قبله وتغيير آن باشد» و همه وقت خود را مصرروف آن سازيدء (بلكه نيكي) ونيكوكار( كسي است كه به خدا و روز رستاخيز وفرشتگان و کتاب) آسماني ) و پیامبران» ایمان آورده»ءمال خود(را» با همه علاقه اي که به آن دارد» به خویشاوندان و بتیمان ومسکینان وواماندگان در راه سائلان و بردگان؛ انفاق مي کند» نماز را برپا مي دارد وزکات را مي پردازد»و) همچنین كساني که به عهد خود- به هنگامي که عهد بستند - وفا مي کنند»و در برابر محرومیتها و بیماریها و درمیدان جنگ استقامت به خرج مي دهند‌اینها كساني هستند که راست مي گوینده) وگفتارشان با .اعتقادشان هماهنگ است»(و اینها هستند پرهیزگاران 

صفحه 72:
از ‎gla‏ آغازين ى هجرت ءبه ‎as‏ ‏زمينه های اجتماعی »قوانین مختلف را بیان می كرد و درجهت سامان دهى وضعيت جامعه و حكومت كام بر مى داشت .اين واقعيت دركنار تفاوت های مالی چشمگیر مسلمانان »ضرورت بر نامه ریزی اقتصادی را آشکار می ساخت در چنین موقعیئی ؛حکم پرداخت مالیات تخلف ناپذیر زکات - که سرپیچی از آن تعقیب حکومتی درپی داشت - به اجراء گذاشته شد. 

صفحه 73:
دراین میان آنچه بیش از آثار ظاهری مالیات اهمیت داشت ءپیونداین قانون اجتماعی با سیاست تزکیه نفس بود ...البته ابعاد این امر زمانی آشکار تر می شود که ءاز سویی همراهی فرمان اقامه نماز و پرداخت زکات را در یابیم از سوی دیگر با موارد هشتگانه 

صفحه 74:
iil; ‏الستتقات ¢ لِلفكرَاءِوَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيِهَا‎ a chs G5 a Jae ‏قُوبْهُمْوَفِي اركاب وَالْعَارِصِينَ وَفِي‎ ass ale all a ‏كَرِيضّةٌ من‎ زکاتها مخصوص فترا و مساکین و كاركناني است که براي جمع آوري آن زحمت میکشند.و كساني که براي جلب محبتشان اقدام میشود» و براي آزادي بردگان» و اداي دین بدهکاران»و در راه ماندگان وتقویت آیین خدا» و واماندگان در راه» اين» يك فریضه مهم الهي است» و خداوند دانا و حکیم است. 0 

صفحه 75:
۳ ‏و‎ 2 ise aly ott ‏یم له عن الذین تاک نب‎ eeall | ‏زيطو‎ ab 958 ol ‏يُخْرِجُوكُم من دِيَارِكُمْ‎ ‏إن اه یب الْمْقْسِطِينَ‎ ‏خدا شما را از ایک گراخ و رعايت عدالت‎ ‏نسبت به كساني كه در امر دين با شما بيكار‎ ‏نكردندو از خانه و ديارتان بيرون نراندند نهي‎ ‏نميكند» جرا كه خداوند عدالت پیشگان را‎ ‏دوست دارد.‎ 

صفحه 76:
ولا ناگ 13 ‎ac‏ أن صَدُوكُمْ عن الَنجد ‎load‏ ‏آن ‎jad | gid‏ الب وَالفوی ولا تعَاَنوا ‎oo‏ ‏م وا له الله شَدِيدُ الْعكَابِ و خصومت با جمعيتي كه شما را از آمدن به مسجد الحرام ( در سال حديبيه ) بازداشتندنبايد شما را وادار به تعدي و تجاوز كند. و(همواره ) در راه نيكي و پرهيزگاري با هم تعاون کنید و ( هرگز) در راه خدا بپرهیزید که مجازات خدا شدید است! 

صفحه 77:
‎gay‏ لخلا ف ا ‎ihe‏ و5 تَتّبعُوا خُطُوَاتِ الشيّطان ‎She pSV Ai)‏ مُبِينٌ ‏اي کسانیکه ایمان آورده اید! همگي در ‎ns‏ و آشتي درآیید»و از گامهاي شیطان» پيروي نکنید» که او دشمن آشکار شماست. ‎Gy‏ الْإنسَانَ خُلِقَ َلُوعاً بيقين انسان حريص و كم طاقت آفريده شده است» 

صفحه 78:
ee ee ‏اين دليل كه‎ اولاً دوران مكه بدون جنك بيش رفت » ثانياً در دوران مدينه تعداد كمترى از جنكها مربوط به مشركان است و اكثر جنگ ها جنگ با منافقان و پیمان شکنان بوده است . ثالثاً تعداد سياهيان اسلام كمتر از تعداد سپاهیان دشمنان بوده است . رابعاً تكيه بر معجزه به معناى امداد هاى غيبى هميشه با شرط استقامت و مقاومت حاصل شده است . 

صفحه 79:
Clee cue ‏مراعات اعداد حد اکثر تنظیم شده » با آمار‎ ‏مقتولان جنگ های صلیبی » مسیحیان » و‎ ‏دیگر سردمداران جهان قابل مقایسه است ؟‎ ‏با توجه به آنچه گذشت » آیا می توان چنین‎ گفت که حضرت محمد (ص) اسلام را بوسیله ی شمشیر در قلب مردم جای داده Ig ‏است‎ 

صفحه 80:
als 2 ‏بر پایه اسناد تاریخی اعد‎ : ‏زير را در بسیج رزمندگان بکار می گرفتند‎ 0 استقبال و بدرقه ی رزمندان - برخورد جدی با مراکز تبلیغاتی ضدجنگ و شایعه سازان - نوید پیروزی و تشویق رزمندگان “6 - پیشگام نمودن خویشان در صف مقدم ‎GS‏ - طرح اهمیت آرمانی شهادت برای رزمندگان ‎ 

صفحه 81:
0 - استفاده از تبلیغات (قرآن سرود اشعارو تلاوت قرآن .... ج - تمرینات ( مانورها) وتبلیغات 9 - تقویت معنوی ( دعا و نیایش...) © - مقاومت در میدان نبرد 0 - سهیم کردن زنان معتقد در تشویق مجاهدان 0- عیادت از مجروحان جنگی و مشورت عمومی با مردم در مورد شیوه دفاع و توجه به نظرات فرماندهان نظامی, ©)-سخنرانى قبل از اعزام نیرو. 

صفحه 82:
7 ‎cs Jad} ad —‏ + اسلام به عنوان برنامه ی زندگی و حکومت در صورتی می توانست به اهداف خود دست یابد که برنامه ی دفاعی مناسب داشته باشد و واین برای داشتن زندگی از امور فطری انسان است بررسی 00 سال دعوت پیامبر بیانگر اين امر است که ایشان دارای برنامه کلان نظامی بوده واز طرف دیگر در موقعیت های مختلف از تدابیر مناسب استفاده جسته اند ‎ 

صفحه 83:
: از جمله تدابیر نظامی آن حضرت شناساییدقیق‌دشمن با جمع. آوریاطلاعات) لجتناب‌از درگیریهای‌همزمان‌در چند جبهه 6۰ رعایتاصل‌غافلگیروو رازداری- فشار لقتصادیی ردشمن-6۴ 

صفحه 84:
بهره گیرعاز نیروهایت هاجمیو پوشش‌عصلیاتی-6 حفظ وحدتفیروها 6 فرماندهیو پیشگامی‌در لحظاتب حرانیسح» به کار بردن‌شیود هاورولنی-6 رعایاصل‌غافلگیروو مخفینگه داشتن-6 اسرار نظامى مشوررتصومىو علنويا مردم در باره شيوم ‎Des‏ ‏دفاع 

صفحه 85:
©- شجاعت فردی و قدرت جسمی 2 دور اندیشی و اراده نیرومند. - روحیه ی تزازل ناپذیر © رعایت مساوات مشناخت روحیات و استعدادها حمسحفظ اسرار و رازداری جنگ ماعتماد و دوستی دوجانبه استفاده از اصل غافل گیری و استفاده از شیوه های نو(خندق) 

صفحه 86:
بج سس سس خر ب : روحیه ایمانی و جنگ آوری مجاهدان هدف وانگیزه» حرکت توحیدی»توکل يقين به نصرت الهی » و امکانات لازم »دلدادگی سربازان به فرمانده 

صفحه 87:
ج:رعایت عدالت در جنگ : 0- نبرد های پیامبر دفاعی و برای تحکیم صلح بوده است . 2 منازعات ‎edly‏ اسلام (ص) خدایی وانسانی وغیر نژادی » غیر مادی » الهی و آرمانی بوده است . به عنوان مثال : آموزش سواد به ده نفر باعث آزادی او می شد » ازادی بی پولان بدون فدیه ایثار غذا برای اسیر 2 پایبندی به اصول انسانی مثل عدم تعيض به بیگناهان ءزنان و کودکان و مجروحان 

صفحه 88:
: يهوديان بنى قريظه؛ بنى نضير و بنى قينقاع بودند كه خود را فرزندان اسحاق و اسرائيل ميدانستند و در قلعه هائى در كنار يثرب ميزيستند. محققان يكى از علل مهاجرت يهود را به حجاز را » انتظار منجی می دانند. علت مخالفت يهود با بيامبر اسلام روحیه قوم گرائی و نژادپرستی بود. 

صفحه 89:
پیامبر ص در بدو ورود به يثرب با يهود پیمان فرادینی ترک تمرض و همزیستی مسالمت آمیز امضا کردند ولی آنها باتعرض به مسلمین و همدستی با کفار و مشرکان مکه در جریان جنگ خندق پیمان شکسته و با پیامبر وارد مخاصمه .شدند 

صفحه 90:
: در جریان جنگ احد منافقان به فرماندهی عبدالله ابن ابی از سپاه مسلمانان گسستند و زمینه ی آشفتگی در سپاه اسلام را بوجود آوردند . 6 : پس از پیروزی مسلمانان در رویداد بنی مصطلق ( سال ششم ه ) سرکرده ی نفاق با ارائه ی طرحی اقتصادی تأکید کرد که اگر به پیامبر و مسلمانان کمک الى نشود » اصحاب لز گرد او پراکنده می شوند , و مدینه را ترک خواهد کرد . ( نزول سوره ی منافقین ) با نزول این سوره همه می پنداشتندپیامبرص ابن ابی »را خواهد کشت. 

صفحه 91:
= aT ‏سح‎ : در جریان آماده شدن مردم به جنگ تبوک » گروهی از منافقان در منزل « سویلم یهودی » گرد آمدند و راه های جلوگیری از شرکت مسلمانان در جهاد را بررسی کردند ۰ پیامبر (ص) از اين ماجرا با خبر شده و گروهی را مأمور ساخت تا انعقاد جلسه » توطئه كران را غافلگیر کنند وقتی سپاه آماده ی حرکت شد ‏ منافقان خود را به لشگر رساندند و از مدینه بیرون رفتند ؛ در بين راه به رهبرى « ابن ابى » باز كشتند . بازكشت اين گروه که در حد یک سوم سپاه اسلام بود » ضربه ى روحی بزرگی به سربازان اسلام وارد ساخت . oa 

صفحه 92:
۴ : به تحریک گروهی از یهودیان بنی نظیر مشرکان مکه لشگر انبوهی سازمان دادند و سال پنجم هجری به سوی مدینه حرکت کردند . باز در همین جنگ یهودیان با نادیده گرفتن صلح در جنگ خندق به یاری قریش شتافت 

صفحه 93:
ae a هنگامی‌که پیامبر عازم تبوکبود » : 6 نمایندگان‌حزب: ناق‌خدمتپیامبر رسیدند » بسه بهانه ی لین‌ک» پیران‌و بیماران‌آنها در شبهاوتاریکو بارلنی» موفقنمی‌شدند که مسافتمیان‌خانه ها و مسجد قبا را طی‌ک نند » از او خولستند در محله ی خود مسجدءی سازند » پیامبر (ص) پاسخیننگفتو تصمیم نهایی‌را به پس‌از مرلجعتاز سفر موکول‌نمود 

صفحه 94:
حزب نفاق مسجد را به پایان رسانیدند » روزی كه بيامبر به مدينه بازكشت از بيامبرص خواستند » مسجد را افتتاح نمايند كه أيه اى نازل شد و پیامبر را از جریان آگاه ساخت و آنجا را مسجد ضرار خواند. 

صفحه 95:
‎a‏ محر ‏وای‌لْخَدُوا مَنجداً ضراراً > وکفرا ‎Naa ls‏ بَيْنَا مَوْمِنِين وَإرْصّاداً ‎tL aged‏ 4 رَسُو ‎Aj‏ ‏مِنْقَبْلْوَلَيَخْلقَلِنَأرَدْنَا إلا -لحُسْتَى « وَاللّه ‎CAS pel Sn‏ 

صفحه 96:
سال ششم هجرت که موقعیت دعوت توحیدی اسلام در مدینه و اطراف آن تثبيت شده بودءبيامبر اکرم ص نامه هائی را برای پادشاهان سایر ملل جهان نوشتند. 

صفحه 97:
شواهد قرآنی بر جهانی بودن رسالت پیامبر اسلام « ما آرسلناك الا که لاس بَشیراً وتذیراً وک أكثْرَ النّاسِ لا يَعلمُوقَ سبا 6©» ‎il Ops ool) Call Uys OF »‏ لِكُم جمیعلَذي له ‎ah‏ السّماوّات وَالْأَرْضٍ لآ إلة إِلّا هُوَ م يُحْيِي وَيُمِيثُ ‎Lt‏ باق 4 2 ‎od oil GA‏ اف 5 438 ه وَانبعُوهَُعَلّكُمْ تَهْتدُونَ اعراف ‎«dSO‏ 

صفحه 98:
ازمیان ‎OS‏ نامه و میثاق نامه ای که برای دعوت به اسلام یا پیمان » نوشته شده ۰ 00 نامه برای پادشاهان » بزرگان قبایل ,و راهبان بوده است 

صفحه 99:
از محمد فرستاده ی خدا به کسرای بزرگ ايران . درود بر آنکه حقیقت را جوید و به خدا و پیامبر خدا ایمان آورد . . .. من به فرمان خداوند تو را به سوی او می خوانم » او مرا برای هدایت همه ی مردم فرستاده است » تا همه را از خشم او بترسانم و حجت را بر کافران تمام کنم . اسلام بیاور تا در امان باشی و اگر از ایمان و اسلام سر بر تاقتی ء گناه ملت مجوس بر كردن تو است . 

صفحه 100:
سهمی قرشی بود. خسرو پرویژ ضمن توهین و بی احترامی به نامه ی پیامبر » به فرماندار یمن دستور دستگیری او را صادر کرد . 

صفحه 101:
بسم الله الرمن الرحيم از محمد فرزند عبد الله به « هرقل » بزرگ روم . درود بر پیروان هدایت . من تو را به آيين اسلام دعوت مى كنم . ای اهل كتاب ما شما را به يك اصل مشترف دعوت مى كنيم ؛ غير خدا را نيرستيم » كسى را انباز او قرارندهيم . 

صفحه 102:
نتیجه : با توجه به آیات مربوط به جهانی بودن رسالت پیامبراسلام ص و نیز نامه های آن حضرت به کشورها و اقوام مختلف . آیا این نظر که رسول خدا تنها برای قوم عرب برگزیده شده بود عقیده ی درستی است ؟! 

صفحه 103:
به موازات مکاتبه با سران دول جهان و مراکز مذهبی» نامه ای به اسقف تجران نوشت وساکنان آنجا را به اسلام دعوت نمود » که جریان به مباهله انجامید . « قَمَنْ حَاجّكَ فيه مِن بَعْدِمَا جاءك من الم فقل الوا نَدْعٌ أَبْناءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَتِسَاءَكُمْ شتا وَأَنْفسَكُمْ ‎cole Ey Ti aad gli oS‏ ‎Gystéll‏ آل عمران )©» 

صفحه 104:
: فتح المبین و عفو عمومی قبل از اعلام رسالت جهانی در سال هفتم » در سال ششم هجرت ‏ بين پیامبر اسلام و مشرکان قریش پیمان صلحی نوشته شده بود که از آن در قرآن به فتح المبین تعبیر شده است 

صفحه 105:
بر اساس این پیمان ده سال جنك بين دو طرف ممنوع شد و مبلغان مسلمان با خاطری آسوده در داخل و خارج شبه جزیره به نشر آئین اسلام ,پرداختند 

صفحه 106:
<n ‏تسه‎ در سال ©هجرى قريش با هم بيمانان بيامبر وارد جنگ شد وپیامبر ص در ماه رمضان با 00 هزار نفر وارد مکه شد و با اعلام عفو عمومی مکه فتح و اسلام وارد مرحله جدیدی از گسترش و تمدن سازی گردید 

صفحه 107:
. الف - متارکه ج به مدت 00 سال ب : مسلمانان و مشركان مختارند با هر قبيله اى متحد 2 . شوند ج : مسلمانان امسال به حج نمى روند . ( از سال آينده . به مدت سه روز) د : به هنكام دركيرى متحدان آنها با همديكر » قريش و مسلمانان حق يارى متحد خود را ندارند . ذ : . مسلمانان فرارى از مكه را بايد تحويل قريش دهند wer 

صفحه 108:
در سل ليع ور ی شک ‎Mer‏ ‏افتاد که پیامد های مثبت زیر را در بر داشت. 0 - چند معاهده ی صلح با مرز داران و امرای محلی تبوک بسته شد . 

صفحه 109:
SS ‏امح‎ © -جبران شكست جنك موته به طوریکه پس از جنگ تبوک بت پرستی از مدینه رخت بر بست. © - هيئت های فراوانی برای زندگی مسالمت آمیز وارد مدینه شدند . 

صفحه 110:
زمینه های برائت از مشرکین:: حضور نظامی در تبوک » فتح مکه و اعلام عفو عمومی سبب شد با حج برائت قدم بزرگتری برای گسترش توحید » برداشته شود پیامبرص با فرمان خدا ( آیات اول سوره ی توبه ) مأمور اعلان بیزاری از مشرکان شد . پیامبر ابتدا صحابه ی خود ابوبکر را » مأمور قرائت آیات در عید قربان در اجتماع حاجیان کرد. wo 

صفحه 111:
بس از رهسپار شدن ‎pate‏ ‏مکه »جبرئیل به رسول خدا ‎oe‏ ‏مأموریت بوسیله ى خودت يا کسی که از توست. به مردم ابلاغ بکند . با دریافت اين پیام رسول خدا (ص) به علی بن ابیطالب (ع) دستور داد به سمت مکه حرکت کند و در راه »آیات را از ابوبکر گرفته تا در اجتماع حاجیان به مشرکان ابلاغ بکند. 

صفحه 112:
با نزول آيه ی وجوب حج ( سوره ی ۵0 آیه ی 6۳) 7 « وَأَذْن فِي النّاسٍ بِالْحَجٌ يَنُوكَ رِجَالاً وَعَلَى كل ضایر يَأتِينَ من کل فج عَمِيقٍ »جمعيّتى اندوه از مسلمانان عازم حج شدند .وقتى فريضه ى حج بايان يافت » مردم به سوى شهر هاى خود حركت كردند » صداى مناديان بيامبر (ص) در صحراى حجاز طنين افكندند و مسلمانان را به توقف فرا خواندند » زيرا فرشته ى وحى بيام جديد آورده بود 

صفحه 113:
2 > أَيُهَا الرَسُولُ بَلَعْ مَا أنزل لك ین ‎wei ae, lea ssa‏ ‎Ge‏ النّاسٍ إِنّ الله لآ يَهْدِي ‎sill‏ 4 الْكَافِِينَ مائده 60 »4 رسول حق همه ی مردم را در مکانی به نام غدیر خم گرد آورد تا مسئله ی خلافت و جانشینی را به طور کامل تبیین نماید. 

صفحه 114:
0۳۹ ساپس از تام خر فزدیک بودن رحلت خويش » فرمودند : مردم» من براى شما جكونه بيامبرى بودم ؟ مردم پاسخ دادند :هرگز در اندرز دادن کوتاهی نکردی و در تربیت ما غفلت نورزیدی 

صفحه 115:
اه مس كتاب خدا و عترت بعد ازمن دوشادوش هم راهبر شمايند » شما بايد به درستى بيرو آنها » باشيد تا كمراه نشويد 

صفحه 116:
مس 5 | بلند كرد و ف مون > هركه من مولاى اويم » على مولاى اوست ۳۳ ‏و‎ 0 ia ‏آنگاه دست‎ يس از اين جریان هنوز جمعیّت پراکنده نشده بود که فرشته ی وحی پیام شاد باش خداوند را ابلاغ کرد: مائده © 

صفحه 117:
0 م ی لین روا من َحْشْوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْيَوم أَكْمَلَت 9 ee he 3 cual 1 Ss titi Bie Ca ‏ويلك د‎ ‎we‏ وم همم < مَحْمَصَةٍ َيْرَ ‎Pac) ay ee‏ الله ‏غفور رَحِيمٌ » ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 118:
‎١‏ اذ از ‎ener ‏0 0 : طرح نظام نوين اجتماعى . ‏© - ييروى كوركورانه از فرهنك و رسوم آباء و اجدادی را گمراهی خواند . ‏© -حق را فراتر از پیوند های نسبی و عصبیت های قومی طرح کردند . 

صفحه 119:
6 01 از همان ‎“Tail‏ ‏و نخستين بار در رويداد انذار خويشاوندان نزديك و سبس در بيعت عقبه ی اول بستر سازمان فكرى و ايده ى فرهنكى واحد را فراهم ساخت . 6 - برای تثبیت حکومت از مکه به مدینه هجرت و به عنوان یک تکلیف شرعی مورد تأکید قرار گرفت . (نساء »9 ) 

صفحه 120:
- تاسیس حکومت بر پایه ی تعاون و - همکاری دولت و ملت . م مطرح کردن قانون و قدرت اجرایی . © -دفاع از دين » جان »مال و ناموس و آزادى و استقلال و دفاع از ستمديدكان 

صفحه 121:
-عدم تفرین دشمن پس از شکسته شدن دندان مبارک معفو زن بهودیه مسموم کننده حضرت. هباز گرداندن امانت گوسفندان به دشمنان یهودی ۴»-هیچگاه از برابر دشمن نگریخت متواضع بود. 

صفحه 122:
.لظبدر سيمايشانتبسم بود-© .به كودكانسلام ميكرد- م” ,باهییتودر عین‌حا[مهربان‌بودند-6 ,بسیار عفیف بودند-6 :دعاوزیر لبش‌لین‌بود-1) .خدا لحظه ای مرا به خودم وامگذار 

صفحه 123:
خب ۱7 والسلام .ادامه دارد