تجزیه و تحلیل سیستم ها (جلسه اول)

تجزیه و تحلیل سیستم ها (جلسه اول)

اسلاید 1: تجزيه و تحليل سيستمهاhttp://www.Beiki.info

اسلاید 2: 2فهرست مطالبمباني و مفاهيم سيستمهاقوانين تفكر سيستمي و حلقه هاي علي و معلوليحالات و ويژگي هاي سيستمنحوه ترسيم روابط علي و معلولي و آموزش Vensimمثالهايي از مدل سازيمباني تجزيه و تحليل سيستمهامهارتهاي تجزيه و تحليلگران سيستمهافنون كشف حقايقابزارهاي تجزيه و تحليل و طراحي سيستمهاارائه گزارشهاي مرتبط با پروژه ها

اسلاید 3: 3مقدمهمعرفيمنابع:كتاب تجزيه و تحليل سيستمها و روشها(نظريه ها، روش ها و كاربردها)، احمد علي يزدان پناهتجزيه و تحليل و طراحي سيستم ها، شمس السادات زاهدي، دانشگاه علامه طباطباييتجزيه و تحليل و طراحي سيستم، علي رضاييان، علي اصغر پورعزت، سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاهها (سمت) (07 اسفند، 1385) مقدمه اي بر تفكر سيستمي، قاسم مختاريجزوات درس تحليل سيستمها در دانشگاه صنعتي شريف، شهرام شادرخنحوه ارزيابي: ميان ترم4 نمره پايان ترم: 8 نمره پروژه :8 نمره مقاله در مجلات و سمينارهاي معتبر +2 نمرهنكاتي كه دانشجويان بايد رعايت نمايند:حضور كامل و به موقع در كلاس درسشركت در مباحث مطرح شده در كلاسطرح پرسش در زمان اتمام هر قسمت از درس و نه در بين آنخاموش نگه داشتن تلفن هاي همراه در كلاس درس

اسلاید 4: 4جلسه اولتاريخچه نگرش سيستميتعريف سيستمانواع سيستم هامديريت سيستم گرا و روش سيستماتيكعناصر سيستممحيط سيستممرزهاي سيستمورودي/خروجياجزاء سيستمبازخور و حلقه هاي آنطبقه بندي سيستمها

اسلاید 5: 5جلسه اولتاريخچه نگرش سيستميكل گرايي اوليهجزء گرايينظريه سيستمها

اسلاید 6: 6جلسه اولتاريخچه نگرش سيستميكل گرايي اوليهتا رنسانس ادامه دارددوران فلاسفه و علامه هااعتقاد به زنجيره علتهاست ولي بسيار سريع به خدا ميرسد: زلزله، ستارگان

اسلاید 7: 7جلسه اولتاريخچه نگرش سيستميجزء گرايياز زمان تمدن باستان وجود داشته و آن را به فلاسفه يونان نسبت مي دهندرنه دكارت معتقد به آن است و مي گويد اصول زير در برخورد با پديده ها برقرار است:تنها چيزي را بپذيرد كه برايش حقيقتي روشن باشدهر مسئله اي را حتي الامكان به اجزاء و عناصر كوچكتر تجزيه كند كار خود را با بررسي ساده ترين عنصر آغاز نمايد سپس بتدريج و با شيوه اي منظم ، به مطالعه عناصر پيچيده تر پردازد تا سرانجام به ويژگي هاي پديده اصلي پي ببرد يا دلايل رفتار خاص آن پديده را دريابد .به آن تحليل گويند و چنان فراگير است كه ما در مواجهه با مسائل كمتر راه ديگري را بر مي گزينيم(نمودار استخوان ماهي)تجزيه تا زماني ادامه مي يابد كه به Element برسيم اتم، سلولدر فاز سوم جهت درك كل از اجزا اعتقاد به رابطه علي و معلولي بدون توجه به محيط و لازم و كافي بودن علت براي معلول دارداشكال در عدم ارتباط رشته ها و دانشمندان آنها با يكديگر(بدن انسان)به اين نوع تفكر نفكر مكانيستي گويندسوال در خصوص علوم انساني مانند روانشناسي Element چه مي تواند باشد؟

اسلاید 8: 8جلسه اولتاريخچه نگرش سيستمينظريه سيستمهاراس آشبي: هر مجموعه اي كه به سبب پيوند اجزا و عوامل تشكيل دهنده اش به وجود آيد از نظر حالت و رفتار از مجموعه اي كه اجزاء آن با هم پيوند نداشته باشند بسيار پيچيده تر است. متل مولكول آبدرك هيچنيز: اگر بخواهيم سيستم را تشريح كنيم بايد از عبارت فرا رشته استفاده كنيم زيرا بالاتر از همه رشته هاست و مانند چتري است كه هدف آن نظم بخشيدن به مجموعه اي از اصول جامع و همگاني استبرتالنفي 1940: نظريه سيستمهاي عام (Global systems theory) را منتشر كرد.در عمق تمام مسائل يك سري اصل و ضابطه موجود است كه تمام نظامهاي علمي را به صورت افقي قطع مي كند و رفتار عمومي سيستمها را كنترل مي نمايد.بيش از 100 نظام مختلف علمي در دنيا وجود دارد ولي طبيعت اينگونه طبقه بندي نكرده است. بر همين اساس علوم بين رشته اي شكل گرفته اند.مثال: در بسياري از رشته ها مفهوم ارتباط يك چيز با محيطش وجود دارد . مثل الكترون ، اتم ،مولكول ، سلول ، گياه ، حيوان ، انسان ، خانواده ، قبيله ، شركت، دانشگاه ، هر كدام از موارد فوق تحت تأثير محيط خود هستند و با آن ارتباط دارند.بر اساس اين نظريه يك ارگانيسم ،صرفاًمجموع عناصر جداگانه اي نبوده بلكه سيستمي است كه داراي نظام و كليت مي باشد كه مرتباًدر حال تغيير و تبديل است به اعتقاد وي ارگانيسم را نمي توان با شيوه تفكر و روشهاي معمول در مكتب مكانيسمي شناخت و بايد طرز تفكر نويني را براي شناخت موجودات ارگانيك ابداع كرد

اسلاید 9: 9جلسه اول

اسلاید 10: 10جلسه اولتعريف سيستمكره زميني كه ما در آن زندگي مي كنيم ، قسمتي از منظومه شمسي است. آدمي براي زندگي خود سيستمهاي سياسي و اجتماعي خاصي بوجود آورده است. هر روز با سيستمهاي گوناگون حمل و نقلروبرو هستيم. گاه از سيستمهاي داخلي بدن خود ، مانند سيستم گوارش رنج مي بريم. مهمترين دستگاه بدن ما ، يعني دستگاه مغز و سيستم مركزي اعصاب ، سيستم حياتي و اسرار آميزي است. در نظر اول همه اين سيستمهايي كه برشمرديم ، بسيار متفاوت با يكديگر جلوه مي كنند. پس چرا ما همه آنها را با نام سيستم مي خوانيم؟ سببش اين است كه همه آنها از يك لحاظ با يكديگر شباهت دارند. البته همه آنها دستگاههايي هستند كه از قسمت هاي گوناگون تشكيل شده اند اما همه اين قسمتها به يكديگر وابسته اند و با هم روابط متقابل دارند. با اين همه ، كلمه سيستم خالي از ابهام نيست. زيرا با آنكه ما معني آنرا مي دانيم (يا خيال مي كنيم كه مي دانيم) ، بسيار دشوار است كه بتوانيم تعريف روشن و دقيقي از آن به دست دهيم. به همين دليل ، پيش از آنكه كلمه سيستم را تعريف كنيم ، بهتر است كه اندكي بيشتر درباره موارد استعمال آن سخن بگوييم. به هر جا كه نظر افكنيم ، در دورادور خود سيستمهاي گوناگوني را مي بينيم: سيستمهاي بسيار بزرگي چون منظومه شمسي – كه تازه خود چون ذره كوچك و بي مقداري از سيستم كهكشان است ، و خود كهكشان نيز يكي از سيستمهاي كهكشانهاي بي شمار كيهاني است كه ديدن آنها امكان پذير مي باشد- و سيستمهاي بسيار كوچكي مانند سيستمهاي سلولي در قلمرو بيولوژي و سيستمهاي اتمي در قلمرو فيزيك. از اينها گذشته ، سيستمهاي ديگري نيز وجود دارند مانند : سيستمهاي مكانيكي مثل موتورها و مولدهاي برق ، سيستمهاي بيولوژيكي مانند انسان و حيوانات و نباتات ، و سيستمهاي اجتماعي مانند كارخانه ها و احزاب سياسي و خانواده. هنگامي كه يك سيستم مكانيكي با يك سيستم بيولوژيكي با هم جمع آيند – مانند هنگامي كه انساني اتومبيل يا هواپيمايي را براند - با نوع ديگري از سيستمها روبرو مي شويم كه نامشان سيستمهاي انسان به علاوه ماشين است. همچنين مشاهده مي كنيم كه سيستمهاي طبيعي اي نيز وجود دارند كه بدون دخالت انسان كار مي كنند ، مانند جنگلها و رودخانه ها كه هر يك از آنها سيستم طبيعي مستقل و خاصي است. تعاريف زيادي براي سيستم ارائه شده است كه يكي از دلايل اين تنوع ، ديدگاه و نوع سيستمهاي مورد مطالعه توسط ارائه كننده تعريف است . در اينجا ، چند مورد از آنها ارائه مي گردد:

اسلاید 11: 11جلسه اولتعريف سيستمسيستم ، مجموعه اي از اجزاء است كه در يك رابطه منظم با يكديگر فعاليت مي كنند .سيستم ، مجموعه اي از اجزاء مرتبط است كه در راستاي دستيابي به مأموريت خاصي ، نوع و نحوه ارتباط بين آنها بوجود آمده باشد .سيستم ، مجموعه اي است از متغيرها كه بوسيله يك ناظر انتخاب شده اند . اين متغيرها ممكن است اجزاء يك ماشين پيچيده ، يك ارگانيسم يا يك موسسه اجتماعي باشند .طبق تعريف فوق كه توسط اشبي در سال 1960 ارائه شده ، سه موضوع متفاوت وجود دارد :يك واقعيت (شئ مشاهده شده ) Machineيك برداشت (درك) از واقعيت Systemيك بيان (نمايش) از برداشت صورت گرفته Modelسيستم ، بخشي از جهان واقعي است كه ما آنرا انتخاب و در ذهن خود به منظور در نظر گرفتن و بحث و بررسي تغييرات مختلفي كه تحت شرايط متفاوت ممكن است در آن رخ دهد ، از بقيه جهان جدا مي كنيم .

اسلاید 12: 12جلسه اولتعريف سيستمتعريف راسل ايكاف از سيستم :سيستم مجموعه اي از دو يا چند عنصر است كه سه شرط زير را داشته باشد : هر عنصر سيستم بر رفتار و يا ويژگيهاي كل سيستم ، مؤثر است . به عنوان مثال رفتار اجزايي از بدن انسان مثل قلب و مغز و شش مي توانند عملكرد و ويژگيهاي بدن انسان را به عنوان يك كل تحت تاثير قرار دهند .بين عناصر سيستم از نظر رفتاري و نوع تاثير بر كل سيستم ، وابستگي متقابل وجود دارد . يعني نحوه رفتار هر عنصر و نيز نحوه تاثير هر عنصر بر كل سيستم ، بستگي به چگونگي رفتار حداقل يك عنصر ديگر از سيستم دارد . به عنوان مثال در بدن انسان ، نحوه رفتار چشم بستگي به نحوه رفتار مغز دارد .هر زير مجموعه اي از عناصر تشكيل شود ، بر رفتار كل سيستم مؤثر است و اين تاثير بستگي به حداقل يك زير مجموعه ديگر از سيستم دارد . به عبارت ديگر اجزاي يك سيستم چنان به هم مرتبط اند كه هيچ زير گروه مستقلي از آنها نمي توان تشكيل داد.

اسلاید 13: 13جلسه اولتعريف سيستمتعريف فوق ، يكي از تعاريف عميق و دقيق سيستم است كه درك آن نياز به تعمق دارد . نتايجي كه از تعريف فوق در مورد سيستم مي توان گرفت :هر سيستم ، يك كل است كه نمي توان آنرا به اجزاء مستقل تقسيم نمود .هر جزء سيستم ، ويژگيهايي دارد كه اگر از سيستم جدا شود ، آنها را از دست مي دهد . به عنوان مثال چشم به عنوان جزئي از سيستم بدن انسان ، اگر از بدن جدا باشد ، نخواهد ديد .هر سيستم ، ويژگيهايي دارد كه در هيچ يك از اجزاء ، بطور مستقل وجود ندارد . به عنوان مثال ، انسان به عنوان يك سيستم مي تواند بخواند و بنويسد كه هيچ يك از اجزاء بدن ، به تنهايي قادر به اين كار نيستند .وقتي سيستم به اجزاء مستقلي تقسيم شود ، برخي از ويژگيهاي ضروري خود را از دست مي دهد .اگر اجزاء يك موجوديت با يكديگر تعامل نداشته باشند ، تشكيل يك مجموعه مي دهند نه يك سيستم . به عبارت ديگر ، مشخصه مهم يك سيستم ، تعامل و ارتباط است و ويژگيهاي اصلي سيستم از تعامل اجزاء بدست مي آيد نه از رفتار مستقل اجزاء . به عنوان مثال اگر قطعات يك خودرو را به صورت منفك در يك مكان كنار يكديگر قرار دهيم ، تشكيل خودرو نخواهند داد .

اسلاید 14: 14جلسه اولانواع سيستم هاسيستم هاي فيزيكي: متشكل از عناصر غير ذهني كه در ارتباط با يكديگر به منظور نيل به هدفي فعاليت مي كنندسيستمهاي كامپيوتريسيستمهاي ارتباطيسيستمهاي بازاريابيسيستمهاي انتزاعي(غير فيزيكي): سيستمي ادراكي است يعني ساخته ذهن بشر استسيستمهاي اجتماعيسيستمهاي دينيسيستمهاي فرهنگي

اسلاید 15: 15جلسه اولانواع سيستم هاسيستم ايستا: سيستمي است كه يك حالت بيشتر ندارد . هيچ رويدادي در آن رخ نمي دهد .سيستم ديناميك:سيستمي است كه حالت آن در طول زمان تغيير كند . در اين سيستم رويداد وجود دارد . ديناميك يا استاتيك بودن يك سيستم بستگي به ناظر و منظور دارد . به عنوان مثال يك سازه فلزي ممكن است از ديد ما استاتيك و از ديد يك مهندس سازه ، ديناميك باشد .سيستم هومواستاتيك (Homeostatic System) : يك سيستم استاتيك است كه عناصر و محيط آن ديناميك باشند . اين نوع سيستمها در برابر تغييراتي كه در محيط آنها بوجود آيد و نيز در برابر اختلال هايي كه از درون بر آنها وارد آيد ، واكنش نشان داده و اين واكنش در برابر خنثي سازي تغيير است. به عنوان مثال يك ساختمان را در نظر بگيريد كه دماي درون خود را در برابر تغيير دماي محيط ثابت نگه مي دارد . بدن انسان نيز كه سعي مي كند دماي دروني خود را در ميزان مشخصي ثابت نگه دارد ، از اين ديدگاه يك سيستم هومواستاتيك است .

اسلاید 16: 16جلسه اولانواع سيستم هاسيستم بسته: سيستمي است كه محيط ندارد . به عبارت ديگر ، سيستمي است كه هيچ تعاملي با هيچ عنصر خارجي ندارد.سيستم باز: سيستمي است كه با محيط اطراف خود در تعامل است.

اسلاید 17: 17جلسه اولمديريت سيستم گرا و روش سيستماتيكبهبود سازمان در گرو نگاه همه جانبه و كلي و وابستگي متقابل واحدها يا سيستمهاي فرعي است نه يك سيستم خاص و آن هم به صورت انتزاعي و بدون ارتباط با ديگر بخش هاروش سيستماتيك: روشهايي كه با اتكا به نظم و يكپارچگي و انسجام بتواند طرحي سازمان يافته را براي حل مسائل سازمان تجويز كند

اسلاید 18: 18جلسه اولمديريت سيستم گرا و روش سيستماتيكتصوير عمومي سيستمسلسله مراتب سيستمها

اسلاید 19: 19جلسه اولمديريت سيستم گرا و روش سيستماتيكشبكه سيستمهاي مرتبط(تعادل در سازمان)سيستم چند بعدي متال راننده اتوبوس

اسلاید 20: 20جلسه اولعناصر سيستموروديخروجياجزاء سيستمبازخوردمحيط سيستممرز سيستم

اسلاید 21: 21جلسه اولعناصر سيستممحيط سيستممحيط سيستم را عواملي تشكيل مي دهد كه در خارج از سيستم قرار مي گيرند . تشخيص ساده نيست چون مرز ظاهري نيستطبق تعريف چرچمن ، محيط ، عوامل و اشيايي را شامل مي شود كه در رابطه خود با سيستم مؤثر و غير قابل تغييرند.آيا عامل مورد نظر سيستم را متاثر مي سازد يا خير ؟آيا سيستم قادر به تغيير آن عامل است ؟تعريف محيط بستگي به ناظر و منظور دارد: مثال:خانه براي معمار سيستم استبراي مكانيك سيستم حرارتي يك سيستم است و خانه محيط آنبراي روانشناس نامربوط هستند ( جزئي از سيستم و محيط آن ، نيستند . )

اسلاید 22: 22جلسه اولعناصر سيستممرزهاي سيستممحيط را از سيستم متمايز و جدا مي سازد.مشخص مي نمايد چه چيزي جزء سيستم هست و چه چيزي جزء آن نيستدر سيستمهاي فيزيكي مرز عبارت است از يك خط فاصل طبيعيپردازش مركزي يك رايانهدر سيستمهاي انتزاعي عمدتا مرز توسط مشاهده گر تحميل مي شود.در سيستمهاي انتزاعي مرز از يك ناظر به ناظر ديگر متفاوت است مگر آنكه همه بتوانند در ضابطه انتخاب آن توافق نمايند.رئيس يك گروه در سيستم توليديورودي/خروجيورودي:آنچه بنحوي وارد سيستم مي شود و سبب تحرك سيستم مي گردد خروجي:آنچه با تغيير و تبديل از سيستم (به شكل كالايا خدمات )خارج مي شود

اسلاید 23: 23جلسه اولعناصر سيستماجزاء سيستمآنچه در درون سيستم وجود دارد اجزاي سيستم مي باشندسيستم ممكن است از يك جزء ساده يا اجزاي متعدد تشكيل شده باشد.اگر جزئي از سيستم خود يك سيستم باشد به آن زير سيستم مي گوينديك سيستم متشكل از زير سيستمها

اسلاید 24: 24جلسه اولعناصر سيستمبازخور و حلقه هاي آنبازخور يا پس خوراند يكي از مكانيسمهايي است كه در اغلب سيستمها به گونه اي موجود است ترموستاتامواج رادار در موشكموجودات زندهمكانيسم بازخور معمولا با مكانيسم كنترل همراه است . راننده اي كه هدايت يك اتومبيل را برعهده دارد ، اطلاعاتي را از طريق حواس خويش از مسير دريافت و با آن اطلاعات ، اتومبيل را كنترل مي كند .

اسلاید 25: 25جلسه اولعناصر سيستمبازخور و حلقه هاي آنتعريفي ديگر از بازخور : بازخور ، فرايندي است كه طي آن يك سيگنال ، از زنجيره اي از روابط علّّي عبور كرده تا اينكه مجددا بر خودش تاثير بگذارد . با توجه به نوع تأثير مجدد ، دو نوع بازخور وجود دارد :بازخور مثبت : افزايش (كاهش) يك متغير ، نهايتا موجب افزايش (كاهش) بيشتر آن متغير مي شود .بازخور منفي : افزايش (كاهش) در يك متغير ، نهايتا موجب كاهش (افزايش ) آن متغير مي گردد .مثال : يك تغيير در دماي اتاق در اثر حمله هواي سرد را در نظر بگيريد . اين كاهش ممكن است منجر به فعاليت هاي مختلفي شود . مثلا افراد حاضر در اتاق لباس گرم بپوشند يا به اتاق گرم تر بروند يا ترموستات ، بخاري را روشن نمايد . فعاليت بخاري ممكن است موجب وقوع خيلي چيزها شود . مثلا سطح سوخت مخزن بخاري پايين بيايد و موجب خريد سوخت در آينده شود . يا موجب پوسيدگي و گسستگي كوره و تعمير آن در آينده گردد . اما هيچ يك از اينها تاثير بازخور روي دماي اتاق ندارند . فعاليت مهم كوره از ديد ما (به عنوان تحليلگر دماي اتاق) تشعشع گرما در اتاق است كه موجب افزايش دماي اتاق مي گردد . يعني يك كاهش در دماي اتاق ، نهايتاً موجب افزايش در دماي اتاق شد .

اسلاید 26: 26جلسه اولطبقه بندي سيستمهاطبقه بندي رفتاري: در اين طبقه بندي از دو معيار هدف و روش رسيدن به هدف ، استفاده مي گردد . بر اين اساس چهار نوع مشهور از سيستمها تعريف مي گردد :سيستم حافظ حالت(State-Maintaining System):سيستمي است كه نه هدف و نه روش رسيدن به هدف را خودش انتخاب نمي كند بلكه از قبل در ساختار آن گنجانيده شده است . اين سيستم فقط در برابر تغييرات عكس العمل نشان مي دهد . به عنوان مثال سيستم حرارتي يك ساختمان را در نظر بگيريد كه بطور خودكار دماي ساختمان را در مقدار مشخصي نگه مي دارد .مثال ديگر قطب نماست كه همواره به جهت مشخصي اشاره دارد . سيستمهاي حافظ حالت قادر به يادگيري نيستند چون خودشان رفتارشان را انتخاب نمي كنند . به عبارت ديگر با تجربه بهبود نمي يابند .يك سيستم حافظ حالت بايد قادر باشد بين تغييرات حالتي كه در سيستم يا محيط رخ مي دهد تشخيص و تمييز قائل شود .

اسلاید 27: 27جلسه اولطبقه بندي سيستمهاطبقه بندي رفتاري: در اين طبقه بندي از دو معيار هدف و روش رسيدن به هدف ، استفاده مي گردد . بر اين اساس چهار نوع مشهور از سيستمها تعريف مي گردد :سيستم هدفجو(Goal-Seeking System): سيستمي است كه هدف را خودش انتخاب نمي كند اما روش رسيدن به هدف را خود انتخاب مي نمايد . هدف اين سيستم رسيدن به حالت مشخصي است و قادر به انتخاب رفتار است . اين نوع سيستمها اگر حافظه داشته باشند ، مي توانند در طول زمان كارايي خود را افزايش دهند . به عنوان مثال سيستمهاي با راننده خودكار را در نظر بگيريد .وجودي كه بتواند رفتارهاي مختلف داشته باشد (راههاي مختلف را برگزيند ) ، اما در محيط هاي گوناگون فقط يك نتيجه را حاصل نمايد , سيستمي هدفجو است .

اسلاید 28: 28جلسه اولطبقه بندي سيستمهاطبقه بندي رفتاري: در اين طبقه بندي از دو معيار هدف و روش رسيدن به هدف ، استفاده مي گردد . بر اين اساس چهار نوع مشهور از سيستمها تعريف مي گردد :سيستم هدفمند(Purposeful System):هم هدف و هم روش رسيدن به هدف را خودش انتخاب مي نمايد. انسانها مشهورترين مثال اين نوع سيستم هستند . رفتار يك موجود هدفمند ,هرگز تماما از بيرون تعيين نمي شود و حداقل بخشي از آن ناشي از انتخاب و تصميم خود موجود است .سيستم هدفمند حتي تحت شرايط ثابت محيطي نيز مي تواند هدفش را تغيير دهد .سيستم آرمانمند(Ideal-Seeking System): سيستمي است كه به جاي هدف ، يك آرمان را دنبال مي كند .

اسلاید 29: 29جلسه اولطبقه بندي سيستمهاطبقه بندي بولدينگ:بولدينگ , سيستمها را به 9 سطح تقسيم مي كند بنحويكه قوانين سطوح پايين تر در سطوح بالاتر نيز صادق است . ولي سطوح بالاتر , هريك داراي خصوصيات خاصي است كه آنرا از سطوح قبلي متمايز مي كند :ساخت(Structure):قوانين استاتيك , توجيه كننده رفتار اين سطح است . مثال آن صندلي است .سيستمهاي متحرك يا بطور كلي حركت(Motion): قوانين ديناميك , توجيه كننده خصوصيات اصلي اين سطح است . حركات و تغييرات اين سيستمها از پيش شناخته شده و معلوم است .سايبرنتيكس(cybernetics): سيستمهايي هستند كه توسط مكانيزم بازخور كنترل مي شوند . ترموستات ساده ترين وكامپيوتر جالبترين پديده اين سطح است . فهم سايبرنتيك , قدم اول در بررسي رفتار سيستم هاي سطح بالاتر است .

اسلاید 30: 30جلسه اولطبقه بندي سيستمهاطبقه بندي بولدينگ:تك ياخته يا سلول(Cell): پديده حيات در اين سطح ظاهر مي شود .گياهان: كار گروهي بين سلولها , تقسيم كار و اجتماع سلولي مربوط به اين سطح است .حيوانات: در اين سطح , گيرنده هاي اطلاعاتي براي تشخيص علامات بوجود مي آيد . حيوانات كوشا براي حفظ و بقاي خويش هستند .انسان: شايد انسان تنها موجودي است كه مي داند كه مي ميرد .گيرنده هاي اطلاعاتي در اين سطح به تكامل خود مي رسند و با درك بعد زمان و قدرت تشخيص و تحليل علامات و اطلاعات و ربط آنها به يكديگر , انسان تصويري از محيط براي خود مي سازد و مداخله آن تصوير بين محرك و عكس العمل , شناخت و پيش بيني عكس العمل را مشكل مي سازد .انسان قدرت اداره كردن اطلاعات نمادي را دارد . زبان انساني ويژگي هايي دارد كه در هيچ موجود ديگري وجود ندارد .نظام اجتماعي(Social system): پيچيده ترين سطح سيستم هاي باز است .واحد اين سيستم ها انسان نيست بلكه نقشي است كه به وي واگذار شده است .مديريت را مهندسي سطح هشتم سيستم ها دانسته اند .سيستمهاي ناشناخته

اسلاید 31: 31جلسه اولطبقه بندي سيستمهاطبقه بندي بر اساس هدفمندي سيستم و اجزاء:سيستم هاي جبري: سيستم هايي كه نه خودشان به عنوان يك كل و نه اجزايشان از خود هدفي ندارند. سيستمهايي هستند كه رفتارشان جبري است . ماشينها نمونه كامل اين گونه سيستم ها هستند . مثلا اتومبيل , بادبزن برقي و ساعت نمونه هايي از سيستم هاي جبري محسوب مي شوند. اگر چه سيستم هاي جبري از خود هدف و مقصودي ندارند اما غالباً در خدمت اهداف يك و يا چند وجود خارج از خودشان مثلا سازندگان , كنترل كنندگان و يا استفاده كنندگانشان هستند .سيستم هاي جاندار: سيستم هاي جاندار از خود هدف دارند اما اجزاي آنها چنين نيستند . آشناترين مثال براي اين دسته از سيستم ها , حيوانات و از جمله انسان هستند .امروزه حيات با مفهوم خودتجديدشوندگي تعريف مي شود كه خود تجديد شوندگي عبارت است از نگاهداشت واحدها و كليت در حالي كه اجزاء پيوسته و يا به صورت ادواري از هم جدا شوند , بازسازي شوند , به وجود آيند و نابود شوند , توليد شوند و به مصرف رسند.سيستم هاي اجتماعي: سيستم هاي اجتماعي از قبيل شركت ها , دانشگاهها و انجمن ها اهدافي براي خود دارند و دربردارنده اجزايي هستند كه آنها نيز براي خود اهدافي را دارا هستند .سيستم هاي زيست محيطي: اين گونه سيستم ها بر خلاف سيستم هاي اجتماعي از خود هدفي ندارند , در عين حال به اهداف اجزاي خود از جمله ارگانيسم ها و سيستم هاي اجتماعي خدمت مي كنند .