تغذیه نوجوانان و جوانان

تغذیه نوجوانان و جوانان

اسلاید 1: تغذیه نوجوانان و جوانان واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان

اسلاید 2: رشد وتوسعه كشورها: بيش از هر چيز ديگر به نيروي انساني ماهر و توانمند وابسته است.نسلي كه بتواند دانش فني منطبق با زمان و مكان را ابداع كند.

اسلاید 3: سوءتغذيه عامل كوتاهي قد ؛ كاهش بهره هوشي؛افزايش ابتلا به بيماريها؛ افزايش مرگ 2 تا8 برابر كودكان هم سن؛ افت تحصيلي و كاهش توليد ناخالص ملي است.

اسلاید 4: سوءتغذيهافزايش بيماريها باشدت بيشتر و طولاني ترتاخير رشد جسمي و ذهنيعدم كسب مهارتهاي پيچيدهتوليد كمتر و واردات بيشترفقر وركود توسعه اقتصادي واجتماعي

اسلاید 5: دلایل عمده آسیب پذیری تغذیه درنوجوانیافزایش نیاز به دلیل روند سریع رشد وتکاملتغییر شیوه زندگی وعادات غذاییشرایط خاص دوران نوجوانی(مثل فعالیت های شدید ورزشی یا بی حرکتی طولانی)بلوغ وتغییرات خلقی

اسلاید 6: مسائل الگوي مصرف غذايي كودكان و نوجوانان دانش آموزبي نظمي در وعده هاي اصلي غذا ، بويژه صبحانه و شاممصرف تنقلات كم ارزش از نظر تغذيه اي كه اغلب مقادير بالاي قند، نمك، چربي يا نگهدارنده ها را دارند و كودك را در معرض خطر اضافه وزن يا چاقي، مصرف كمتر مواد غذايي مهم در اين سنين مانند شير (كاهش مصرف كلسيم) و افزايش خطر پوسيدگي دندانها در مجموع يافته هاي موجود حاكي از عدم تعادل در مصرف مواد غذايي است.

اسلاید 7: شاخص های ارزیابی سلامت جسمانی دانش آموزانشاخص وزن به سن(کم وزنی)underweight شاخص قد به سن(کوتاه قدی) stunting نمایه توده بدنی (نسبت وزن به کیلوگرم به مجذور قد به متر) BMI

اسلاید 8: موارد اختلال در ارزیابی سلامت جسمانی دانش آموزان1-زیر صدک 3 نمودار قد به سن2-بالای صدک 97 نمودار قد به سن3-زیر صدک 5 نمودار BMI (لاغری)4-بین صدک 85-95 نمودار BMI (اضافه وزن)5-بالای صدک 95 نمودار BMI (چاقی)

اسلاید 9: BMI-for-Age Cutoffs>or =95th Fat>or =85th to < 95th Overweight< 5th percentile Underweight

اسلاید 10: Example: 95th Percentile Tracking Age BMI 2 yrs 19.3 4 yrs 17.8 9 yrs 21.013 yrs 25.1For Children, BMI Changes with Age Boys: 2 to 20 yearsBMIBMIBMIBMI

اسلاید 11: نیازهای تغذیه ای در نوجوانی-جهش رشد انرژی ومواد مغذی-افزایش چگالی استخوان املاح از جمله کلسیم وفسفر-افزایش قد پروتئین- کلسیم-روی-ویتامین د - پیشگیری از کم خونی آهن -اسید فولیک

اسلاید 12: رشد قدي قد بسیار متغیر است، اما عموما در یک محدوده خاص قرار دارد بیشتر بزرگسالان، تا پیش از بیست سالگی به حداکثر قد خود می رسند.قد بلند مشخصه ی بسیار خوبی است و پسران ما عموماً آرزو دارند بلندتر و درشت اندام تر باشند. بلند قد شدن به عوامل متعددی بستگی دارد. عوامل داخلی تعیین کننده قد ، فاکتورهای ژنتیکی است که فرد از والدینش دریافت می کند و قابل تغییر نیست عوامل محیطی تاثیر گذار نیز عبارتند از : تغذیه ، آب و هوا ، اقلیم و بیماریها و .... در میان مواد مغذی مورد نیاز برای رشد قدی ، مصرف به اندازه پروتئین ها و املاح از اهمیت ویژه ای برخوردار است .(از جمله روی ، کلسیم ، فسفر، منیزیوم و فلوئور)

اسلاید 13: امروزه بلند شدن قد كودكان كم كم جاي خود را بعنوان يك شاخص توسعه باز كرده است. افزايش قد ژاپني ها طي سالهاي 1997-1960

اسلاید 14: رشد وزنيميزان افزايش وزن در دوره بلوغ به موازات افزايش قد مي باشد. از سن 10 تا 17 سالگي دخترها بطور متوسط 15 کيلوگرم افزايش وزن دارند که معادل 42 درصد وزن آنها در بزرگسالي است در همين مدت پسرها به طور متوسط حدود 20 کيلوگرم افزايش وزن دارند که معادل 51 درصد وزن آنها در بزرگسالي است. در دوران بلوغ توده عضلاني افزايش مي يابد در پسرها به علت طولاني بودن دوره جهش رشد افزايش توده عضلاني بيشتر از دختران است. در دختران افزايش توده چربي بيشتر از پسران است بطوري که توده چربي در پسران در دوره بلوغ در حدود 4 تا 11 درصد افزايش مي يابد و در دوران بزرگسالي ثابت مي ماند اما در دختران افزايش توده چربي 15 تا 27 درصد وزن بدن را تشکيل ميدهد .

اسلاید 15: انرژيبه ازاء سن ، جنس ، اندازه بدن ، فعاليت و تحرک نياز به انرژي متفاوت استمنبع خوب تامين انرژي قندها و چربيها هستندعدم تامين انرژي عدم کفايت پروتيين

اسلاید 16: پروتئینبراي نگهداري و ترميم بافت ها و سنتز سلول ها وبافت هاي جديد مورد نياز است منابع خوب آن : حیوانی : گوشت ، مرغ ، تخم مرغ ، لبنیات(حيواني خوب ولي گران) گياهي: حبوبات غلات مغزها ودانه ها( ارزان بصورت ترکيب مفيد)

اسلاید 17: ويتامين آ در رشد ومقاومت بدن در مقابل بيماريها ،حفظ قدرت بينايي و سلامت پوست نقش ايفا’ مي کندمنابع غذايي غني آن بيشترحيواني است (جگر،زرده تخم مرغ ،..) اما: پيش ساز آن در سبزيهاي برگ سبز و زرد(کاهو و هويج وکدو حلوايي)ودر ميوهاي زرد ونارنجي(زرد آلو و طالبي و هلو) به وفور وجود دارد

اسلاید 18: اما...براساس بررسي مصرف ، 46 درصد خانوار هاي کشور کمتر از 80 درصد نياز خود را دريافت مي کنندجمع بندي اطلاعات نشان مي دهد در کل کشور کمبود خفيف ويتامين آ وجود دارد

اسلاید 19: نکاتي در مورد تغذيه دانش آموزان:1- بطور کلي در سنين مدرسه ،رشد کودک با سرعت کمتري ادامه دارد وعوامل ژنتيکي ،تغذيه خوب ومحيط در سرعت رشد او موثر است وکمبود هاي تغذيه اي کودک را از رشد بالقوه اي که مي تواند داشته باشد باز مي دارد2-انرژي و مواد مورد نياز کودک در اين سنين به اندازه بدن ،سرعت رشد و ميزان فعاليت آنها بستگي دارد پس الگو ي غذايي يکساني براي دانش آموزان نمي توان تعيين کرد

اسلاید 20: 3- تشويق کودکان به ورزش موجب سوختن کالري اضافي دريافتي ،شادابي و جلوگيري از چاقي کودکان مي شود4-سرعت رشد کودکان روز به روز در حال تغيير است بنا براين در يافت روزانه آنها از نظر انرژي و مواد مغذي و بطور کلي مقدار غذاي مصرفي روز به روز تغيير مي کند.5-سوء تغذيه در اين دوران موجب کاهش سرعت رشد جسمي و توانمندي ذهني آنها مي شود.6-در اين دوران اشتهاي کودک راهنماي خوبي براي دريافت انرژي ومواد مغذي مورد نياز است.

اسلاید 21: 7-استرس مي تواند روي اشتهاي کودک تاثير بگذاردکه در صورت تداوم مي تواند مشکل ساز باشد در اينصورتبايد با شناسايي ورفع مشکل به کودک کمک کرد.8-به والدين هم بايد آموزش داد که:غذاي داراي ارزش غذايي را براي کودک فراهم کنندمحيط مناسب براي کودک مهيا کنندتا رفتارهاي درست غذايي در آنها شکل بگيرد چرا که الگوي کودکان در درجه اول برادر يا خواهر بزرگتر وسپس والدين هستند.

اسلاید 22:

اسلاید 23: اهميت صرف صبحانه:دريک رژيم عادي حدود 20-25 درصد انرژي روزانه بايد از طريق صرف صبحانه تامين گرددبا توجه به نقش صبحانه در حفظ قند خون در حد طبيعي:نخوردن صبحانه قند خون توانايي مغزبرای یاد گیریدر سمپوزيومي که در سال 1995بنام صبحانه ،کارآيي وسلامت برگزار شد اعلام گرديد که :

اسلاید 24: کودکاني که صبحانه صرف نمي کنند در انجام تکاليف رياضي کارآيي کمتري دارند و قدرت خلاقيت وابتکار آنها کاهش پيدا مي کند

اسلاید 25: نتایج تحقیقات انجام شده در خصوص مصرف صبحانهحذف صبحانه باعث اضافه وزن شده است حذف صبحانه باعث نقصان عملکرد مغزی میشود صبحانه به تمرکز و یادگیری کمک میکند صبحانه با فیبر بالا خستگی را کاهش میدهد کودکانی که صبحانه نمیخورند تمایل به دریافت غذاهای نامناسب دارند کسانی که صبحانه میخورند عادات تغذیه ای مناسبی دارند

اسلاید 26: چرا صبحانه نمیخوریم وقت کافی نداریم برای تهیه صبحانه تنبلی میکنیم دوست داریم بیشتر بخوابیم صبحانه مناسب در دسترس نداریم

اسلاید 27: دلایل بی میلی کودک به صبحانه تکراری و یکنواخت بودن اضطراب از رفتن به مدرسه تمایل به خوردن غذای گرم مصرف شام پر حجم عدم صرف صبحانه همراه والدین

اسلاید 28: چند راه حل:1-صرف شام در ساعات اوليه شب2-خواب در ساعت معين3-توجه والدين به صبحانه4-سحرخيزي 5-کودک در برنامه ریزی صبحانه کمک کند 6-تنوع در نوع غذاهای صبحانه

اسلاید 29: چیدمان سفره زیبا تشویق کودک محبت بیشتر در هنگام صبحانه همراهی با کودک عدم تعصب بر غذای خاص

اسلاید 30:

اسلاید 31: نقش ميان وعده ها:1-کودکان سنين مدرسه علاوه بر سه وعده اصلي به ميان وعده نيز نياز دارند2-ذخيره گليکوژن در اين دانش آموزان فقط براي 6-4 ساعت کافي است 3-ميان وعده نبايد بعنوان يک وعده اضافي در نظر گرفته شود4- دانش آموزان را بايد با گروههاي غذايي آشنا کرد

اسلاید 32: ميان وعده هاي مناسب:خشکبار(نخودو کشمش000)انواع ميوه انواع ساندويج هاي خانگي

اسلاید 33: رفتارهاي تغذيه اي نامطلوب:خودداري از مصرف گوشتخودداري از مصرف شير ولبنياتخود داري از مصرف سبزيهاافراط در مصرف شکلات وشيرينيمصرف بي رويه تنقلات بي ارزش

اسلاید 34:

اسلاید 35: نان و غلات 9 واحدسبزيها 4 واحد 3 واحدگوشت و حبوبات3 واحدلبنيات 2واحدميوه هاچربي و مواد قنديبراي يك رژيم 2200 كالري

اسلاید 36: رژيم فعلي براي دريافت 2200 كالري گوشت و حبوبات8/1 واحدميوه ها 1 واحدچربي وموادقندي لبنيات7/0واحدسبزي ها 8/2 واحدنان و غلات 14 واحد

اسلاید 37: چرا مدارس را براي مداخله انتخاب كنيم مطالعات اپيدميولوژيك اجتماعي نشان داده اند كه سلامت و بيماري متاثر از نه تنها شرايط زندگي فرد بلكه سازمانهاي اجتماعي است (berkman 2000). براساس آلما آتا : مدارس مي توانند راههاي مطلوبي براي دستيابي به هشت جزء مراقبتهاي اوليه بهداشتي فراهم كنند و بر اين مسئله تاكيد ورزند كه افراد جوان ضمن تحصيل مي توانند شناخت خوبي از مفهوم تندرستي، چگونگي دستيابي به آن و چگونگي ارتباط با آن با پيشرفت اجتماعي و اقتصادي كسب كنند. (تيلفورد و رابينسون)دسترسي آسان به جامعه وسيع دانش آموزان

اسلاید 38: شرايط موفقيت مداخله هاي مدرسه محور در بهبود پايدار رفتارهاي غذايي برنامه هاي جامع در برگيرنده مجموعه اي از مداخله ها، مانند: تغيير برنامه درسي و ايجاد ارتباط بين بوفه و كلاس درس ، آموزش اوليا و كاركنان مدرسه، ايجاد فضاي حمايت كننده در مدرسه، شامل بوفه و‌ غذاخوريدرگير ساختن والدين،جلب مشاركت توليد كنندگان مواد غذايي.

اسلاید 39: شرايط موفقيت مداخله هاي مدرسه محور در بهبود پايدار رفتارهاي غذايي مداخله در سطح مدارس بصورت خدمات تلفيقي و هماهنگ در سه حوزه اصلي طراحي و اجرا گردد: تامين انتخابهاي غذايي سالم و مغذي و محدود ساختن انتخابهاي نامناسب در سطح مدرسه، خانه و جامعه،ارائه يك برنامه جامع آموزش تغذيه (در قالب آموزش رسمي و غير رسمي دانش آموزان)، وبرقراري يا تقويت سياستهايي در مدارس براي حمايت از اين اصول و هماهنگي با والدين و انجمن هاي مرتبط، مانند انجمن اوليا و مربيان.

اسلاید 40: شرايط موفقيت مداخله هاي مدرسه محور براي بهبود پايدار رفتارهاي غذايي دراز مدتمكرراز طريق كانالهاي متعددقابل رقابت با بازار تبليغات

اسلاید 41: طبق بررسي هاي بعمل آمده شايع ترين کمبودها در اين دوران:در مورد املاح يد آهن وکلسيمدر مورد ويتامين ها :A&D

اسلاید 42: توزيع كمبود همو گلوبين (آنمی) بر حسب زن ومرد به تفكيك اقليم؛ مطالعه پورا (پژوهشی دروضعيت ريزمغذيهاي ايران ) بهار 1380؛ گروه سنی جوانان

اسلاید 43: آهن ياري هفتگيفرضيه آهن ياري هفتگي درسال 1994توسط دکتر ويتري با مطالعه درکودکان 5-3سال وزنان باردار درگواتمالا مطرح شد.بر اساس اين فرضيه، با آهن ياري روزانه،جذب آهن درلوله گوارش بعد از3-2روز به علت بلوکه شدن مخاط روده با دوزهاي قبلي کاهش مي يابد.دوز يکباردرهفته در مقايسه با تجويز روزانه موجب جذب بيشترآهن مي شود.

اسلاید 44: بر اساس اين فرضيه ازسال 1995در چندين کشورمثلاندونزي، تايلند، ويتنام ، مصروهندوستان آهن ياري هفتگي دردختران نوجوان درمدارس آغازشد.هدف اين برنامه ، افزايش توانمندي ذهني وجسمي دختران وبهبود ذخاير آهن بدن آنان به عنوان مادران آينده بود.

اسلاید 45: شيوع کم خوني بعد از اهن ياريشيوع کم خوني دختران نوجوان قبل ازآهن ياريکشور5/9%25%سري لانکا9%8/49%مالزي9/33%65%هندوستان3/9%48%ويتنام20%50%مصرکاهش شيوع کم خوني با آهن ياري هفتگي –تجربيات کشورها

اسلاید 46: ميانگين هموگلوبين دختران قبل و بعداز آهن ياري – ساوجبلاغ-1380

اسلاید 47: آگاهي درمورد علل بروز کم خوني ساوجبلاغ-1380

اسلاید 48: موفق باشید