جانوران بی مهره

جانوران بی مهره

اسلاید 1: جانوران بی مهرهمدرس: مژگان خانی زادهعلوم نهم

اسلاید 2: انواع جانورانجانوران مهره دار : جانورانی که اسکلت داخلی یا ستون مهره دارند ، در شاخه ی مهره داران قرار میگیرند .جانوران بی مهره : جانورانی که اسکلت خارجی دارند و یا اسکلتی ندارند ، در شاخه ی بی مهره ها قرار می دهند . و این جانوران خود به دو شاخه تقسیم می شوند الف) دارای اسکلت خارجی ب) فاقد اسکلت خارجیانواع بی مهره عبارتند از : اسفنج ها 2- کیسه تنان 3- بند پایان 4- نرم تنان 5- کرم ها 6- خارپوستان

اسلاید 3: اسفنج ها : ساده ترین جانوران دریازی هستند . این جانوران در جای خود ثابت هستند و تحرک ندارند . در بدن اسفنج سوراخ های متعددی وجود دارد . به همین دلیل به این ها جانورانی با بدن سوراخ دار گفته می شود یک سوراخ بزرگ مرکزی هم در وسط وجود دارد . آب به همراه مواد غذایی از سوراخ های ریز وارد اسفنج می شود سلول هایی که در سطح داخلی اسفنج قرار دارند رشته هایی دارند که حرکت این رشته ها باعث حرکت آب می شود به نحوی که آب از سوراخهای ریز وارد و از سوراخ بزرگ مرکز اسفنج خارج می شود .

اسلاید 4: حرکت آب به کمک سلول های رشته دار باعث 3 اتفاق مهم می شود :گرفتن ذرات غذایی توسط سلول های رشته دارگرفتن اکسیژن از آب برای تنفس جانور و پس دادن کربن دی ااکسید به آبدفع مواد زاید حاصل از سوخت و ساز مواد

اسلاید 5: همان سلول هایی که در دیواره ی خود رشته هایی دارند و جریان آب را هدایت می کنند ، ذرات غذایی را از آب گرفته و آن ها را گوارش میکنند .دیواره ی بدن اسفنج ها استحکام بالایی دارد که این به خاطر وجود قطعات سوزن مانندی از جنس سیلیس ، آهک یا مواد پروتئینی است .کیسه تنان : کیسه تنان هم مثل اسفنج ها جانورانی دریازی هستند . اما پیکره ی آن ها از اسفنج ها کمی پیچیده تر و تکامل یافته تر است . ساختار بدن کیسه تنان شبیه یک کیسه است ، که یک دهانه دارد که محل ورود و خروج مواد است . و بازوهای متعددی به اطراف آن متصل است .در کیسه تنان محل ورود و خروج آب یکی است . برخلاف اسفنج ها که آب ازمنافذ بین سلول ها وار میشد و از دهانه ی اصلی خارج میشد .

اسلاید 6: انواع کیسه تنان عبارتند از :مرجان ها : بزرگ ترین گروه می باشند . این جانوران ثابت هستند و در پیکر خود اسکلت آهکی دارند از تجمع اسکلت آهکی آنها ، شکلهای مختلف مرجانی ، آبسنگ و جزایر مرجانی تشکیل می شود . در واقع جزایر مرجانی بافعالیت مرجان ها تشکیل می شود .

اسلاید 7: جزیره ی خارک و کیش نمونه ای از جزایر مرجانی هستند . فواید مرجان ها :1- ایجاد محلی برای سکونت انسان ها و جانوران خشکی زی 2- ایجاد یک زیستگاه طبیعی در دریا برای جانوران آبزی 3- عمل به عنوان یک موج شکن طبیعی و ممانعت از فرسایش ساحل ها به وسیله ی گرفتن انرژی امواجشقایق دریایی : این گروه از کیسه تنان مانند مرجان ها جا به جا نمی شوند . مانند دیگر کیسه تنان ، یک کیسه با یک مجرای ورود و خروج مواد و بازوهای متعدد دارند .

اسلاید 8: عروس دریایی :عروس دریایی قابلیت تحرک دارند و در آب شناورند . این جانوران جزو زیباترین آبزیان به شمار می آیند .هیدر : این گروه متحرک بوده و در آب شناور است در بین کیسه تنان مرجان و شقایق دریایی ثابت و هیدر و عروس دریایی متحرک اند .

اسلاید 9: کرمها :کرمها براساس شکل بدنشان به سه دسته ی کرمه ای پهن ، کرمهای لوله ای و کرمهای حلقوی طبقه بندی می شوند .کرم های پهن :این جانوران بی مهره ساده ترین گروه کرم ها هستند و چند ویژگی مهم دارند :

اسلاید 10: 1-بدن پهنی دارند 2- دستگاه گوارش و دستگاه عصبی ساده ای دارند 3-تنها یک راه برای ورود مواد به بدن دارند 4- خروج مواد زاید از سطح بدن آنها انجام می شود 5-بیشتر شان زندگی انگلی دارند و در بدن موجودات دیگر زندگی می کنند .

اسلاید 11: از انواع کرم های پهن می توان پلاناریا ( کرم برگی شکل ) ، کرم کدو و نوع کرم که می تواند در انسان بیماری کیست هیداتیک را ایجاد کند .زندگی انگلی : نوعی رابطه بین برخی موجودات زنده است که درآن جانور انگل از غذای هضم شده یا قسمتی از بدن جانور میزبان تغذیه کند .بدون آنکه جانور میزبان را بکشد . در این رابطه یک طرف سود و طرف دیگر زیان می بیند .

اسلاید 12: کرم کدو یا کرم نواری شکل در گوشت گاو تبدیل به نوزاد کرم می شود. و طول آن در بدن انسان ممکن است به چندین متر هم برسد . این کرم در روده ی انسان : از غذای گوارش یافته ی انسان تغذیه می کند و میتواند باعث بسته شدن و انسداد روده شود .کیست هیداتیک که از طریق سبزیجات آلوده وارد بدن انسان و دام ها می شود و در کبد و شش ها باعث به وجود آمدن کیست می شود .کرم های لوله ای : این کرمها شامل کرمهای آسکاریس ، کرمک ، کرم قلاب دار است .هر سه زندگی انگلی دارند ، اما بعضی کرم های لوله ای انگل نیستند و زندگی آزاد دارند .

اسلاید 13: کرم های لوله ای در دستگاه گوارش خود دارای دهان ومخرج هستند . یعنی مواد غذایی از یک طرف وارد و از طرف دیگر خارج می شود .این کرم ها هم دهان دارند و هم مخرج کرم های لوله ای که زندگی آزاد دارند درخاک زندگی می کنند و از باکتری ها و قارج ها تغذیه می کنند و پس از خوردن آنها ترکیباتی را ازخود دفع می کنند ،که این ترکیبات به خاک اضافه می شود و باعث رشد بهتر گیاهان می شود .

اسلاید 14: راه انتقال کرم : تخم کرم از طریق آب و سبزیجات آلوده وارد بدن انسان می شود و در دستگاه گوارش انسان به کرم بالغ تبدیل می شود علائم وجود آسکاریس : درد ناحیه شکم ، بی اشتهایی ، اسهال و بی خوابی علائم وجود کرمک : خارش در ناحیه مخرج کودکان علائم قلاب دار : کم خونی می تواند یکی از علائم آن باشد .

اسلاید 15: کرم های حلقوی : ویژگی ها و ساختار بدن آن ها عبارتند از :بدنی حلقه حلقه ، نرم و ماهیچه ای دارند .علاوه بر دستگاه گوارش و دستگاه عصبی که در کرم های پهن و لوله ای وجود داشت ، دستگاه گردش خون و دفع مواد زاید را هم دارند . پوست آن ها باید همیشه مرطوب باشد در زیر این پوست مویرگهای فراوانی دارند . عروق زیاد و رطوبت پوست باعث می شود بتواند راحت تر اکسیژن مورد نیاز خود را از راه پوست جذب کنند..بیشتر آن زندگی آزاد دارند و مقدارکمی از آن ها انگل هستند ( زالو ) .

اسلاید 16: کرم خاکی که خیلی معروف است در باغچه همه ی خانه ها یافت می شود در حاصل خیزی زمین خیلی مهم است . زالو کرم حلقوی انگلی است که از خون جانوران تغذییه می کند . در طب سنتی این کرم خاصیت های درمانی دارد و در برخی بیماری ها مانند سردرد و سیتوزیت ، آرتروز مزمن ، بیماری های قلبی – عروقی ، واریس ، بیماریهای پوستی ( جوش ، دمل و .....) دردهای عضلانی مورد استفاده می باشد .

اسلاید 17: نرم تنان ویژگی ساختاری و زیستی :داشتن بدن نرم و بدون حلقه – در بیشتر آنها بخش سختی به نام صدف ، بدن نرم آنها را در بر گرفته است و دربعضی هم این بخش وجود ندارد ( لیسه ها ) بیشتر آنها در دریا زندگی می کنند ( هشت پا ) وبرخی هم ساکن خشکی هستند ( حلزون ) بعضی از نرم تنان از آفت ها گیااهی به شمار می روند ( حلزون و لیسه ) و بخی هم واسطه ی انتقال بعضی کرم های انگلی به انسان هستند .

اسلاید 18: کاربردهای نرم تنان در زندگی ما :از صدف نرم تنان در تهیه ی ابزارهای زینتی ،صنایع دارویی بهداشتی ، تهیه ی نخ بخیه و تولید کلسیم قابل جذب استفاده می شود .استخراج مروارید از درون صدف دو کفه ای از نظر اقتصادی خیلی حائز اهمیت است . امروز ه در جزیره ی قشم ، انسان ها به پرورش صدف برای استخراج مروارید آن ها مشغول اند .

اسلاید 19: بندپایان : مهم ترین ویژگی آن ها عبارتند از : داشتن بدن و اندام های حرکتی بند بند ( علت نام گذاری ) که از قطعات مجزا و مشخصی تشکیل شده است .داشت اسکلت خارجی سخت ، این اسکلت از اندام های داخلی جانورمحافظت می کند و عضلات به آن متصل اند و به کمک این اسکلت جانور حرکت می کند . اسکلت خارجی بند پایان از طرفی مانع رشد جانور هم می شود به همین خاطر این جانوران پوست اندازی می کنند ، یعنی در مراحلی از زندگی شان از اسکلت خارجی خود خارج می شوند واسکلت جدیدی می سازند.

اسلاید 20: انواع بند پایان شامل :حشرات ، عنکبوتیان ، سخت پوستان و هزار پایان است که این چهار گروه بر اساس زایده ها ی بدن به ویژه تعداد پاهای حرکتی طبقه بندی شده اند .حشرات فراوان ترین گروه بند پایان اند این جانوران دارای بدن سه قطعه ای شامل سر ،سینه و شکم و 6 عدد پای بند بند هستند .

اسلاید 21: حشرات هم مفیدند هم مضر که فایده های آن عبارتند از :تولید سبزی و میوه و محصولات کشاورزی ، حاصل گرده افشانی گل ها توسط حشرات است .تولیدعسل و موم به خاطر وجود زنبورهاست .بسیاری ازماهی ها از حشرات و لارو آن ها استفاده می کنند .تولید ابریشم توسط نوعی حشره انجام می شود

اسلاید 22: تنفس در حشرات از طریق سوراخ هایی که در سطح پوست می باشد که سوراخ های تنفسی نامیده می شوند عنکبوتیان : این بندپایان دارای 8 پا هستتد شامل عنکبوت ، رطیل ، عقرب و کنه می باشند . کنه ها انگل اند رطیل و عنکبوت و عقرب نیز جانوران ی شکارچی و گوشت خوارند .بدن دو قسمتی دارند و عقربها بیشتر در آب و هوای گرم زندگی می کنند و شبها فعال اند ،سم بعضی از آن ها خطرناک است . رطیل ها در مناطق گرمسیری فراوان اند و بزرگترین شان می توانند موش ها و حتی پرندگان کوچک را بخورند .

اسلاید 23: سخت پوستان : اسکلت خارجی و سخت و محکمی دارند . بیشتر سخت پوستان ذره بینی و ریز هستند ، ولی بعضی نمونه های بزرگ تر آن ها معروف ترند . مانند خرچنگ پهن ، خرچنگ دراز و میگو .بیشتر سخت پوستان دریازی هستند ( خرچنگ دراز ) اما بعضی ها هم خشکی زی هستند مانند خرخاکی هزارپایان : این جانوران واقعا هزارتا پا ندارند و تعداد آنها به پانصد پا هم نمی رسد این گروه کمیاب هستند و در این گروه بعضی گوشت خوار و بعضی گیاه خوارند .

اسلاید 24: خارپوستان :همه ی آنها دریازی هستند . در سطح بدن و زیر پوست این جانوران خارهایی وجود دارد .درون بدن این جانوران دستگاه گردش آبی وجود دارد که کار دستگاه های گردش خون ، تنفس ودفع را انجام می دهد .خارپوستان شامل : ستاره دریایی ، توتیا ، سکه شنی

اسلاید 25: پایان