جوشکاری و برشکاری
اسلاید 1: جوشکاری و برشکاریمهندس جواد نعمتی
اسلاید 2: نکات مهم در جوشکاری و برشکاریاغلبا در کشورهای مختلف استانداردها و دستورالعمل مختلفی برای جوشکاری تنظیم و ابلاغ میشود. که بسیاری از آنها مشترک و تقریبا عمومی است. به طور کلی حوادث ناگواری که در حین جوشکاری و برشکاری اتفاق می افتد دو دلیل عمده دارد:1- عدم اشنایی شخص به نکات ایمنی و بهداشتی2- سهل انگاری و بی توجهی رعایت نکاتنکته: مهمترین توصیه در تمامی موارد قبل از ورود به کارگاه آن است که با وسیله ای که روش کار با آن را نمیدانیم و آموزش ندیده اید به هیچ عنوان کار نکنید.ایمنی عمومی: شامل شرایط وضعیت هایی است که همه حالات جوشکاری و برشکاری در آن به کار میرود:1- کار کردن ئر زیر تهویه2- پوشش و لباس کار3- وسایل و تجهیزات مربوط به نکات ایمنی عمومینکته: اشعه مادون قرمز باعث سوختگی پوست و در دراز مدت باعث سرطان پوست و برق زدگی آن چشم میشود.نکته: اشعه ماوراء بنفش باعث سوختگی شبکه چشم و در دراز مدت باعث کور رنگی میشود.برق گرفتگی و سوختگی: همه تجهیزات برق را چاکیزه و عاری از هر گرد و غبار نگه دارید. از دستگاه هایی که با آب خنک میشود به خوبی مراقبت نمایید.اگر آب از دستگاه نشت میکند بلافاصله آن را خاموش نمایید و اقدامات لازم برای تعمیر دستگاه را انجام دهید.در هنگام تعویض یا تنظیم الکترود غیر مصرفی جریان برق را قطع کنید.در هنگام اجرای این فرایند مانند همه فرایند های دیگر جوشکاری تهویه خوب و تخلیه دود ضروری است.مراقب باشید که بوران هوای ناشی از تهویه و تخلیه دود اثر حفاظتی گاز محافظ مختل نکند.گاز ارگون از هوا سنگین تر است و در فضای بسته در نزدیکی سطح زمین انباشته میشود در نتیجه به تدریج میزان اکسیزن هوا کاهش یافته و خطر خفگی پیش می آید.
اسلاید 3: ابزار شناسیسوهان: وسیله ای است که با آن میتوان از سطح قطعه ای براده برداری کرده و به آن پر شکل دهد. سوهان از قسمت بدنه اج دار. دنباله و دسته تشکیل شده است. سوهان از نظر آج به دو دسته ی آج یک طرفه و آج دو طرفه تقسیم میشود. انواع سوهان از نظر شکل ظاهری: گرد – تخت – سه گوش – چهار گوش – نیم گرد.انواع تیغ اره:1- دندانه درشت: دارای 14 تا 16 دندانه در اینچ برای بریدن فلزات و فولادهای نرم2- ددندانه متوسط: دارای 18 تا 23 دندانه در اینچ برای بریدن فلزات و فولادهای سخت.3- دندانه ریز: دارای 28 تا 33 دندانه در اینچ برای بریدن فلزات و فولادهای بسیار سخت و دندانه ریز و پرآلیاز و پر کربن.نکته: هنگام کار با کمان اره زاویه تیغ اره نسبت به قطعه کار 30 درجه میباشد که رو به پایین باشد.گونیا: ابزاریست برای پیدا کردن زاویه قائم. 45 درجه و 30 درجه که ساده ترین آنها زاویه 90 درجه است.انواع چکش: از 250 گرم تا 1 کیلوگرم چکش های سبک هستند. از 1 تا 3 کیلوگرم معروف به چکش های اهنگری میباشند. از 3 کیلوگرم به بالا پتک نام دارد.سنگ فرز: برای بریدن و ساییدن و گاه تمیز کاری روی پلیت ها و لوله ها نقش بسیار مهمی را ایفا میکند و برحسب قطر خارجی صفحه به اینچ اندازه گیری میشود.1- صفحه برش:که مخصوص بریدن قطعات است در دو اندازه 4 اینچ و 7 اینچ میباشد و ضخامت آنها 3 میلی متر است.2- صفحه ساب: که مخصوص سایید است و در دو اندازه 4 اینچ و 7 اینچ میباشد و ضخامت آن 6 میلی متر است.حدیده: برای پیچ زنی و شیارزنی روی یک میله یا لوله به کار میرود.قلاویز: برای ایجاد شیار و دندانه داخل لوله و سوراخ مورد استفاده قرار میگیرد.
اسلاید 4: جوشکاریجوش ایده ال: به جوشی گفته میشود که در محل اتصال از نظر ساختار داخلی و استحکام مکانیکی با فلز پایه قابل تشخیص نباشد.جوش ذوبی: در این روش با استفاده از حرارت لبه اتصال ذوب شده و سپس با استفاده از ماده ی کمکی و یا بدون آن عمل جوشکاری انجام میشود. مانند جوشکاری اکسی گاز. جوشکاری برق. جوش TIG و.....مخففکد شناساییاسمSMAW111جوشکاری قوس الکتریکی دستی با الکترود روکش دارGTAW141جوشکاری قوس الکتریکی با گاز محافظ و الکترود غیر مصرفیMAG135CO2 جوشکاری MIG136CO2 جوشکاری OFW311اکسی استیلن
اسلاید 5: انواع جریان1)جریان متناوب (AC): در جریان متناوب الکترون ها در مدار همیشه در یک جهت حرکت نمی کنند بلکه ابتدا در یک جهت حرکت کرده و در لحظه بعد جهت حرکت الکترونها بر عکس میشود. در یک ثانیه تقریبا 50 بار حرکت الکترون ها عوض میشود.مزایا: وزش قوس وجود ندارد.قیمت آن ارزان تر است و قابل حمل میباشدمعایت:امکان تغییر قطبیت وجود ندارد.برقراری قوس مشکل تر است.با همه نوع الکترود نمیتوان جوشکاری کرد.با آمپرهای پایین جوشکاری مشکل است. نمودار حرکت الکترونها در جریان AC+
اسلاید 6: انواع جریان2) جریان متناوب (DC): در این جریان جهت الکترون ها در مدار همیشه در یک جهت منفی به مثبت میباشد بنابراین قطب منفی به مثبت عوض نمیشود.مزایا:خطر برق گرفتگی کمتر است.امکان تغییر قطبیت وجود دارد.انوای الکترودها را به راحتی قابل جوشکاری است.امکان جوشکاری با آمپرهای پایین وجود دارد.بزقراری قوس و پایداری آنآسان و بیشتر است.معایب: انحراف قوس وجود دارد.گران قیمت است.جابه جایی اش آسان نیست. نمودار حرکت الکترونها در جریان DC در جریان DC دو نوع قطبیت وجود دارد که بر اساس نوع فرایند جوشکاری. نوع و جنس روپوش الکترود تغییر میکند.+
اسلاید 7: انواع جریانقطب مستقیم (DCSP/DCEN): چنانچه الکترود به قطب منفی و قطعه کار به قطب مثبت وصل نماییم به آن جوشکاری با قطب مستقیم گویند. در این حالت الکتروننها از الکترود به قطعه کار میباشد و تقسیم حرارت 3/1 در الکترود و 3/2 در قطعه کار است.قطب معکوس (DCRP/DCEP): چنانچه الکترود به قطب مثبت و قطعه کار به قطب منفی وصل نماییم به آن جوشکاری با قطب معکوس گویند. در این حالت حرکت الکترونها از قطعه کار به الکترود میباشد. تقسیم حرارت 3/1 در قطعه کار و 3/2 در الکترود میباشد.
اسلاید 8: یکسوسازی در جوشکارییک سو کننده ها (دیودها): یک سو کننده یا رکتیفایروسیله ای است که جریان متناوب را به جریان مستقیم تبدیل میکند مانند شیر یک طرفه در سیستم لوله کشی عمل میکند.دستگاه های جوشکاری به دو دسته تقسیم میشوند:مولدها: در جاهایی که معمولا برق در دسترس نباشد از مولد استفاده میشود و در نوع زنراتور و ترافو میباشد.مبدل ها: این دستگاه ها برق شهری را به جریان مورد نیاز جوشکار تبدیل میکند و در دو نوع:الف) ترانس: که جریان AC تولید میکند.ب) ترانس رکتیفایر دار: که تولید جریان DC میکند.MGMGMGMGژنراتورتولید جریان ACتولید جریان DCتولید جریان AC و DCترانسفورماتور، تولید جریان ACترانسرکتیفایردار ، تولید جریان DCتولید جریان AC و DC
اسلاید 9: یکسوسازی در جوشکاریسیکل کاری دستگاه: مدت زمانی که با یک آمپر مشخص میتوان با دستگاه جوشکاری نمود بدون آنکه به دستگاه آسیبی رسد. این مدت زمان ده دقیقه است. برای مثال سیکل کاری دستگاهی 80% است یعنی اینکه ما باید 8 دقیقه با این دستگاه کار کنیم و دو دقیقه در حالی که هنوز روشن است به آن استراحت دهیم.جوشکاری با قوس الکتریکی دستی (SMAW): این فرایند جزء فرایند های ذوبی است که حرارت مورد نیاز را برای ذوب از طریق تشکیل قوس الکتریکی بین الکترود مصرفی و سطح کار تولید میشود.مزایا:تجهیزات آن ارزان استبرای جوشکاری انواع فلزات به کار میرود.در تمامی حالات قابل جوشکاری است.جاهایی که دسترسی به آن مشکل است میتوان به راحتی جوشکاری نمود.معایب:دود و بخارات زیادی تولید میکند.احتمال ایجاد عیوب ناشی از گل جوش بوجود می آیدسرعت جوشکاری و نرخ رسوب کم است.
اسلاید 10: متغیرهای جوشکاریآمپر (شدت جریان) . طول قوس (ولتاز)انتخاب آمپر صحیح بستگی به: 1- نوع مغزی الکترود 2- نوع روپوش الکترود 3- ضخامت الکترود 4- ضخامت قطعه کار 5- حالت جوشکاری 6- نوع اتصال.تاثیرات میزان آمپر کم:کاهش نفوذ 2- چسبیدن الکترود 3- ذوب دیرتر 4- بروز اشکالات و عیوب نظیر حبس سرباره و حباب های هواتاثیرات آمپر مناسب:افزایش نفوذ 2-ذوب سریع تر الکترود 3- تشکیل قوس سریعترتاثیرات میزان آمپر خیلی زیاد:پاشش زیاد 2- سوراخ شدن و از بین رفتن روکش الکترود 3- گود شدن سطح جوش طول قوس مناسب:طول قوس مناسب معمولا کمتر از میزان قطر مغزی الکترود و نیز هم اندازه آن میباشد.
اسلاید 11: الکترود شناسیالکترودهای روپوش دار از دو قسمت تشکیل شده اند:روپوش الکترود 2- مغزی الکترودتقسیم بندی الکترودهای روپوش دار از لحاظ جنس مغزی:فولاد کربنی ساده 2- فولاد کم آلیاز 3- فولاد آلیازی (ضذ زنگ) 4- آلیاز مسی 5- آلیازهای آلومینیوم 6- آلیازهای نیکلتقسیم بندی الکترودهای روپوش دار از لحاظ روپوش: 1- رتیلی (E6013) 2- قلیایی (کم هیدروزن) (E7018) 3- سلولزی (E6010) 4- اکسیدی (اسیدی) (E6027)وظیفه روپوش الکترود:محافظت از قوس و حوضچه مذاب از ورود عناصر مضرجلوگیری از زود سرد شدن حوضچه.برقراری راحت قوس و پایداری آن.افزودن عناصر جوش.تصفیه جوش.
اسلاید 12: اطلاعاتی در رابطه با الکترودهاالف) الکترود با روکش رتیلی:این ماده یک ماده ی سرباره ساز میباشد و باعث پایداری قوس میشود و به راحتی از خط جوش جدا میشود و دارای مصارفی از قبیل در و پنجره سازی. اسکلت سازی و نیز لوله کشی گاز ساختمان میباشد. این الکترود مقاوم به جذب رطوبت بوده و نیازی به خشک کردن ندارد.مزایا:شروع و نگهداری قوس آن راحت است.حساسیت به جذب رطوبت ندارد.قابل جوشکاری با هر دو جریان AC و DC میباشد.کار کردن با آن آسان است.قابلیت جوشکاری در همه حالات وجود دارد.گل سطح جوش به راحتی جدا میشود.معایب:برای ضخامت های بالای 20mm مناسب نیست.هیدروزن حاصله بالا بوده و در فولادهای سختی پذیر امکان ایجاد ترک هیدروزنی وجود دارد.مقاومت به ضربه آن در دماهای پایین کم است.برای فولادهای با کربن بالاتر از 2% مناسب نمی باشد.
اسلاید 13: ب) الکترود با روکش سلولزی:در مورد روپوش این الکترودها حدود 40% سلولز به کار رفته است که در اثر سوختن این ماده تولید یک شعله ی هیدروزنی میکند.مزایا:نفوذ جوش زیاد 2- سرعت ذوب الکترود بالاتر است 3- با آمپرهای پایین قابلیت جوشکاری وجود دارد 4- گل جوش کمی به جا می گذارد 5- در همه حالات به خصوص سرازیر در خط لوله به کار میرود.معایب:کار کردن با آن مشکل است 2- دود و پاشش زیادی تولید میکند 3- مقدار هیدروزن حاصله بسیار بالا استج) الکترود با روکش قلیایی (کم هیدروزن):بهترین کیفیت جوش را دارد و از مقاومت به ضربه بالایی برخوردار است و در دماهای پایین کاربرد دار. این الکترود بسیار ترد و شکننده است و با کمترین ضربه امکان ریزش روپوش وجود دارد. این الکترودها باید قبل از مصرف در اون باز پخت شوند (در دمای 250 الی 300 درجه به مدت 2 الی 3 ساعت باز پخت میشوند)مزایا:استحکام مکانیکی بالایی دارد.تولید کمترین میزان هیدروزن میکند.مناسب برای هر نوع ضخامت هستند.مناسب برای اکثر فولادهای کربنی و کم آلیاز میباشد.معایب:جوشکاری با آن بسیار سخت میباشد.بسیار جذاب رطوبت است.جدا شدن سرباره در صورت تنظیم نبودن آمپر سخت میباشد.روشن شدن مجدد قوس مشکل است.
اسلاید 14: موارد تشکیل دهنده روپوش و تاثیرات آنهارتیل: ماده سرباره ساز – عامل جدا شدن سرباره – شکل دهی به گرده جوش – برقراری آسان و مجدد قوساکسید آهن (Fe2O3): ریز نمودن انتقال فطرات مذابفرومنگنز و فروسیلیسیم: اکسیزن زدا و نیتروزن زداسلولز: تشکیل دهنده گاز محافظ.
اسلاید 15: شناسایی الکترودهای فولاد کربنی و فولاد کم آلیاژ بر اساس استانداردAWSEXXXX E: الکتروددو رقم اول:استحکام کششی الکترود بر حسب PSI با ضریب 1000برای مثال استحکام کششی در الکترود E7018 برابر است با:70 × 1000 = 70000 PSI و بر این اساس که هر هزار PSI معادل 7/0 کیلوگرم بر میلیمتر مربع است نتیجه میگیریم که PSI 70000 برابر است با:70 × 0/7 = 49 Kgr/mm2 رقم سوم:نشان دهنده حالات جوشکاری است.
اسلاید 16: نمودار نشان دهنده معانی اعداد
اسلاید 17: حالات جوشکاریتخت Flatافقی Horizontal عمودی Vertical (Up: رو به بالا—Down: رو به پایین)سقفی Overheade (بالا سری) کلمات اختصاری حالات جوشکاری:سپری تخت 1Fسپری افقی 2Fسپری عمودی 3Fسپری سقفی 4F رقم چهارم:نشان دهنده ی جنس روپوش و نوع جریان مصرفی میباشد.
اسلاید 18: نکته: اگر عدد چهارم 1 و 0 باشد الکترود سلولزی و اگر 2 و 3 و 4 باشد الکترود رتیلی و اگر 5 و 6 و 8 باشد الکترود قلیایی و اگر 7 باشد الکترود اسیدی است.نکته: اگر عدد چهارم 1 و 0 باشد الکترود سلولزی و اگر 2 و 3 و 4 باشد الکترود رتیلی و اگر 5 و 6 و 8 باشد الکترود قلیایی و اگر 7 باشد الکترود اسیدی است.
اسلاید 19: -+قطعه کار حرارت 3/1انبر حرارت 3/2قطب معکوس DCRP+-قطعه کار حرارت 3/2انبر حرارت 3/1قطب مستقیم DCSP
اسلاید 20: جوش آرگون GTAWجوشکاری با قوس الکتریکی تحت پوشش گاز محافظ با الکترود مصزف نشدنیانواع گازها:خنثی: شامل ارگون و هلیومفعال: Co2. O2و n2. H2. (اکسیزن – نیتروزن – هیدروزن)میکس: ارگون + Co2. هلیوم + Co2انواع روشن کردن قوس:کبریتی (برای جوش برق)نوک زدن (برای جوش برق و ارگون)قوس برنامه ریزی شده HF (برای جوش آرگون)سیستم های فرکانس (HF): سیستم روشن کردن قوس به روش HF روش جدیدی برای برقراری قوس میباشد. در این روش احتیاجی به تماس مستقیم نوک تنگستن با سطح قطعه کار نمیباشد و تنها با نزدیک کردن نوک الکترود در حدود یک سانتی الی نیم سانتی قوس قوس برقرار خواهد شد. دستگاه های سیستم های HF از قیمت بالایی برخوردار بوده و برای جوشکاری آلومینیوم و کلیه ی فلزاتی که در سطح آنها اکسید ایجاد میشود به کار میرود.جوشکاری با گاز محافظ آرگون: یکی از روش های جوشکاری ذوبی میباشد که حرارت مورد نیاز خود را از تشکیل قوس الکتریکی بین الکترود غیر مصرفی و سطح کار تامین میکند و عمل حفاظت از حوضچه مذاب توسط گاز محافظ تامین میگردد.
اسلاید 21: جوش آرگون GTAWمزایای جوش آرگون:بالاترین کیفیت جوش را در بین فرایندهای معمولی دارد.دید بهتر بر روی حوضچه مذاب فراهم است.سرباره یا گل جوش وجود ندارد.امکان جوشکاری ورقهای نازک وجود دارد/منطقه تحت تاثیر حرارت کمتئ است.امکان جوشکاری انواع فلزات از قبیل سرب. قلع. روی وجود دارد.معایب جوش آرگون:سرعت جوشکاری کم است.نیاز به مهارتهای بالای جوشکاری دارد.نیاز به محافظت در برابر وزش باد دارد.امکان آلودگی تنگستن وجود دارد.تجهیزات جوشکاری آرگون:منبع نیرو 2- تورچ جوشکاری 3- الکترود تنگستن 4- تجهیزات گاز محافظ
اسلاید 22: انواع تنگستن – کاربرد و علائم طبق استاندارد AWSجنسعلائم اختصاریرنگنوع جریانکاربردخالصEWPسبزACجوشکاری آلومینیومتوریم دار 1%EWTH10زردDCاکثر کارها و آلیازهاتوریم دار 2%EWTH20قرمزDCاکثر کارها و آلیازهاسریم دار 3%EWCW20نارنجیDC – ACزیرکونیوم دار 4%EWZR4سفیدACحوضچه مذاب را کمتر آلوده میکند و در جوش راکتور به کار میرودزیرکونیوم دار 8%EWZR8قهوه ایACلانتانیم دارEWLAسیاهDCدر جوشکاری و برشکاری پلاسما به کار میرودنامشخصEWGخاکستریDC
اسلاید 23: آماده سازی نوک الکترود تنگستن در جزیان AC:بهترین زاویه نوک الکترود تنگستن در حدود 90 الی 120 درجه میباشد که بهترین نفوذ و بهترین عرض جوش را میدهد. اگر این زاویه از 90 کمتر و از 120 بیشتر باشد عرض جوش تنگ تر و عمق نفوذ کاهش می یابد. جریان AC به ازای هر میلیمتر قطر تنگستن 80 الی 100 آمپر انتخاب میشود.آماده سازی نوک الکترود تنگستن در جریان DC:در جزیان DC باید طول مخروطی نوک تنگستن تقریبل 1 الی 1.5 برابر تنگستن باشد. برای آمپرهای کمتر از 50 طول مخروط تقریبا باید دو برابر قطر تنگستن باشد.نکته: نقطه ذوب الکترود تنگستن در حدود 3410 درجه است.ماشین های مورد استفاده در جوشکاری TIG:اغلب ماشین های جوشکاری از نوع شدت جریان ثابت هستند. این نوع ماشین ها دارای دو نوع خروجی AC و DC میبتشند. نوع شدت جریانی که برای جوشکاری TIG انتخاب میشود بستگی به مواد مورد جوشکاری و نوع عمل قوس الکتریکی مورد نیاز دارد. جریان DCSP معمولا در بیشتر فلزات کاربرد دارد.جریان DCSP قوس یکنواخت و ثابتی ایجاد میکند. گرده ی باریک و نفوذ کم ایجاد میکند. از طرف دیگر جریان DCRP گرده ی پهن و جوش با نفوذ عمیق ایجاد میکند. بعلاوه جریان برق DCRP برای جوشکاری فلزات نازک آلومینیوم و منیزیم بهتر است. زیرا عمل قوس الکتریکی باعث برداشتن لایه ی اکسیدی میشود بزای جوشکاری قطعات ضخیم آلومینیوم و منیزیم از جریان AC استفاده میشود.
اسلاید 24: مشعل های GTAWقسمت های اصلی مشعل جوشکاری عبارتند از: الکترود تنگستن – شعله پ.ش سرامیکی – الکترود گیر – کلاهک – دسته نحوه عملکرئ مشعل:کابل برق را به مشعل هدایت میکند و در صورت آب خنک بودن لوله های مربوط به هدایت و برگشت آب مشعل را خنک میکند. مشعل های آب خنک مجراهایی دارد که آب را در اطراف آن جریان یافته و دور مشعل گردش نموده و دوباره باز میگردد. مشعل های هوا خنک تا آمپر 150 کاربرد دارد و از 150 به بالا از مشعل های آب خنک استفاده میشود.فرم یا تیز کردن الکترودهای تنگستن:معمولا الکترودهای مورد استفاده در روش آرگون مانند مدادها دارای انتهای صاف هستند که باید قبل از مصرف تیز شود یک طرف الکترود رابه صورت مخروطی و یا به شکل گلوله ای آماده کرد. از الکترودهای گلوله ای برای جوشکاری کارهای عمومی استفاده میشود. الکترود مخروطی کاربرد خاصی دارد مانند: جوشکاری فلزات نازک و جوشکاری باریک. میتوان انتهای الکترودهای تنگستن خالص و با زیرکونیوم دار را با ایجاد قوس الکتریکی روی یک قطعه مسی به صورت گلوله درآورد. حرارت خالص از قوس الکتریکی موجب به وجود آمدن انتهای گلوله ای میگردد.نکته: با گاز آرگون قوس الکتریکی آسان تر برقرار میشود و قوس حاصله نرم تر و یکنواخت تر بوده نیز با استفاده از گاز آرگون عمل پاک کردن اکسید سطح قطعه کار سریعتر انجام میشود. بنابراین برای جوشکاری فلزاتی پوشیده از اکسید. گاز آرگون مناسب است.نکته:حرارت حاصله از قوس الکتریکی در گاز هلیوم بیشتر از گاز آرگون است در نتیجه جوشکاری سریعتر انجام گرفته و نفوذ جوش بیشتر میشود و ناحیه HAZ قطعه کار متمرکزتر میگردد. بنابراین گاز هلیوم برای جوشکاری فلزاتی که قدرت هدایت حرارتی بیشتری دارند به کار میرود.
اسلاید 25: سیم جوش ها:به طور کلی باید از سیم جوشی که ترکیبات آن مناسب با قطعه کار است استفاده نمود. بنابراین فولاد کم کربن مناسب ترین سیم جوش برای جوشکاری فولادهای کم کربن میباشد. بهنرین سیم جوش سیم جوشی است که به خواص مورد نیاز جوش از قبیل سختی. مقاومت. مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت هدایت الکتریکی را داشته باشد.جدول انواع فیلرهاجدول انواع فیلرهافولاد کم کربنفیلرهای متداولآلومینیومفولادهای زنگ نزنER70S – 2ER70S – 6ER4043ER308ER70S – 3ER70S – 8ER4010ER316ER70S – 4ER4047
اسلاید 26: فولادهای کم کربن و فیلرهای متداولE: الکترودR: مفتول فلزیS: فلز توپردو عدد اول نشان دهنده ی استحکام کششی و عدد بعد از خط تیره نشان دهنده ی مقدار آلیاز است.فیلرهای آلومینیوم و فولادهای زنگ نزنE: الکترودR: مفتول فلزیدو عدد اول نشان دهنده ی استحکام کششی. عدد سوم نشان دهنده ی حالات جوشکاری و عدد چهارم نشان دهنده ی جریان جوشکاری است.نکته: با سیم جوش کثیف. زنگ زده و مرطوب نمیتوان جوش مرغوب بدست آورد. عوامل خارجی مانند روغن. رطوبت موجب تخلخل و ضعف جوش میگردد.انتخاب الکترود:برای جوشکاری. از یک الکترود با نوع و اندازه صحیح استفاده میکنیم. قطر الکترودها معمولا تغییر میکند اما به عنوان یک قانون قطر الکترود برای ج.شکاری فلزات نباید بیشتر از ضخامت قطعه کار باشد. قطر الکترود را به طریقی انتخاب کنید که جهت حمل حداکثر شدت جریان کافی باشد. انتهای الکترود باید به اندازه قطر آن از نازل سرامیک خارج شود البته در مواقع نبشی داخلی و سپری ممکن است الکترود بیشتر خارج شود. به هر حال در صورت امکان باید نوک الکترود از نازل تا آنجا که ممکن است کمتر خارج شود تا پوشش گاز بهتری برای جلوگیری از آلوده شدن الکترود و ناحیه ی مذاب داشته باشیم.
اسلاید 27: انتخاب کلاهک سرامیکی:اندازه صحیح کلاهک سرامیکی بستگی به قطر الکترود دارد. هر قدر قطر الکترود بیشتر باشد کلاهک مورد نیاز بزرگتر انتخاب میشود.نکته: هنگام جوشکاری اتصالات سپری انداره کلاهک باید دو شماره کمتر از حد معمول باشد.نکته: کلاهک های کوچکتر رسیدن انتهای مشعل را به نزدیکی ناحیه جوشکاری بدون خروج بیش از حد الکترود امکان پذیر میباشد.انواع اتصالاتاتصال سر به سر butt jointاتصال گوشه corner jointاتصال سپری iee jointاتصال لب روی هم lop jointاتصال پیشانی edge joint
اسلاید 28: انواع جوشبر اساس استانداردهای مختلف جوش به انواع مختلف تقسیم بندی میشود.جوش ماهیچه ای (یک طرف یا دو طرفه): جوش سپریجوش انگشتی یا شیاریجوش نقطه ایجوش درزی یا قرقره ایپشت جوشجوش سطحیجوش فلنچ سطح شیارپنجه سطح جوشچنجه ریشه جوشسطح ریشهجوشهای ماهیچه ای یا ریشه به چند دسته تقسیو میشوند:جوش با سطح صاف 2- جوش با سطح مقعر 3- جوش با سطح محدب1234
اسلاید 29: جوش جناقی یک طرفه با سطح صافجوش جناقی دو طرفه محدبجوش گوشهای با سطح مقعر و محدب
اسلاید 30: تقسیم بندی شکل پخ های جوشکاری به پنج نوع تقسیم میشود:با لبهای ساده 2- پخ V شکل 3- پخ نیم جناقی V شکل 4- پخ U شکل یا لوله ای 5- پخ J شکل
اسلاید 31: عیوب جوشکاریArc Strick : (لکه قوس)دلایل: 1- برخورد نوک الکترود به سطح کار. 2- قرار دادن انبر معیوب روی سطح کار 3- شل بودن انبر اتصاللکه قوس باعث ایجاد ساختار سخت و ترد در سطح قطعه فولادی و همچنین باعث کاهش استحکام خستگی فلز و استحکام خمشی فلز میشود.Exees Metal Welding : (سطح جوش نا منظم با گرده ی زیاد)دلایل: 1- جوشکاری با سرعت پیشروی کم در پاس نما 2- کم و زیاد کردن عرض جوشاین عامل باعث تمرکز تنش شده و خطر شکست را افزایش میدهد.Exees : (نفوذ زیاد)دلایل: 1- سرعت جوشکاری کم در پاس ریشه 2- آمپر زیاد 3- تغذیه سیم جوش زیادRoot Concavity : (تعقر ریشه – گود افتادگی) دلایل: 1- آمپر بالا 2- فاصله زیاد بین لبه های اتصال درز
اسلاید 32: عیوب جوشکاریL.O.F (Lack Of Fusion): (عدم ذوب دیواره) دلایل: 1- استفاده از آمپر کم 2- سرعت جوشکاری زیاد 3- ضخیم بودن قطعات 4- زاویه غلط الکترود 5-حرکت نامناسب در عرض جوش 6- یک طرفه سوختن الکترود L.O.P : (عدم نفوذ)دلایل: 1- کم بودن زاویه کار 2- زیاد بودن پاشنه اتصال 3- کم بودن فاصله بین دو قطعه کار 4- کم بودن آمپر 5- حرکت سریع و عدم مکث مناسب Over Lap : (افتادگی جوش یا سطح جوش یک طرفه)دلایل: 1- زاویه غلط الکترود 2- عدم مکث مناسب در طرفین 3- آمپر زیاد 4- حرکت آرام و مکث زیاد Under Cut : (بریدگی لبه – سوختگی جوش) ذلایل: 1- آمپر بالا 2- طول قوس بلند 3- عدم مکث در کناره های درز اتصال 4- انتخاب قطبیت نادرست
اسلاید 33: عیوب جوشکاریSpater : (پاشش – جرقه) دلایل: 1- آمپر زیاد 2- طول قوس زیاد 3- الکترود مرطوب 4- انتخاب قطبیت نادرست Porosity : (حفره های گازی یا تخلخل)Cluster خوشه ایScatterel پراکندهLine خطی دلایل: 1- جوشکاری در وزش باد 2- طول قوس بلند 3- الکترود مرطوب 4- آمپر کم 5- کثیف بودن سطح کار 6- ناخالصی گاز Bad Canection – Poor Start : (شروع بد در سربند) دلایل: 1- زاویه غلط دید 2- آمپر کم 3- گیر کردن انبر جوشکاری Slag : (حبس سرباره) دلایل: 1- عدم تمیز کاری بین پاس ها 2- آمپر کم 3- کم بودن زاویه کار
اسلاید 34: عیوب جوشکاریPin Hol : (سوراخ آخر کار) دلایل: بر اثر قطع کردن سریع قوس در محل نامناسب در جوشکاری TIG بوجود می آید. Crater : (چاله انتهایی جوش) دلایل: 1- برداشتن سریع الکترود از حوضچه مذابراه های جلوگیری:انجام چند حرکت رفت و برگشتی کوتاه روی جوش قبل از خاتمه کار.برگشت بر روی جوش حدود نیم سانت به عقب.استفاده از قطعه کمکی در پایان کار. High – Low : (بالا و پایین بردن قطعه کار) دلایل: 1- عدم مونتاز کاری مناسب. 2- روی هم انباشته شدن لوله ها و ضربه خوردن آنها که در این حالت مقطع لوله از دایره ای شکل خارج میشود.
اسلاید 35: عیوب جوشکاریCrack : (ترک)Longitudinal طولیTransrerese عرضی ترک گرم:در اثرناخالصی ها و نیز تنش های پس ماند بوجود می آید. (اگر عرض جوش کمتر از یک برابر عمق جوش باشد ترک گرم اتفاق می افتد)ترک سرد:به ترک سرد ترک هیدروزنی یا ترک تاخیری گفته میشود. بعد از 24 الی 48 ساعت خود را نشان میدهد. این ترک بیشتر به صورت طولی و در ریشه جوش یا کناره های گرده ی جوش بوجود می آید.دلایل: 1- وجود هیدروزن زیاد 2- تنش های پس ماند 3- انبساط و انقباض زیاد Crater Pipe : (حفره کوچک در چاله جوش)
اسلاید 36: تست های غیر مخربV.T تست چشمی که بعد از انجام عملیات ریخته گری و تراشکاری و ..... انجام میگیرد. P.T (P.T - L.P.T – L.P.I) تست مایعات نفوذی:برای تست P.T سه نوع اسپری مورد نیاز است:تمیز کننده: اسپری بی رنگ – بوی الکل – مخصوص تمیز کردن سطح جوش نفوذ کننده:الف) غیر فلروسنتی (اسپری رنگی) : در سه رنگ قرمز – بنفش و قهوه ای میباشد.ب) فلروسنتی: در دو رنگ زرد مایل به آبی و سبز میباشد. در این روش باید از چراغ ماوراء بنفش استفاده شود.3- اسپری آشکار کننده: سفید رنگ است – از مواد آلی و پودر کلسیم تشکیل شده است.مراحل انجام تست P.T:تمیز کردن سطح قطعه با اسپری تمیز کننده.استفاده از اسپری نفوذ کننده. بعد از پاشیدن مایع مدت زمان معینی بین 10 تا 30 دقیقه داده میشود تا مایع نفوذ نماید.تمیز کردن سطح از مواد نفوذ کنندهعیب یابی ذر سطح قطعه.تهیه گزارش.
اسلاید 37: تست های غیر مخربM.T : تست ذرات مغناطیسی مراحل انجام کار تست U.Tاسپری : الف) تمیز کننده ب) زمینه ساز ج)آشکار ساز (فلروسنت و غیر فلروسنت)پودر خشک: الف) پودر خشک اکسید آهن ب)هیدروکسید کربنجریان قوایمغناطیسی:حلقوی 2- مستقیممراحل انجام کار تست M.Tتمیز کردن سطح قطعه بوسیله اسپری تمیز کننده.پاشیدن ماده زمینه ساز.اسپری آشکار ساز پاشیده میشود ولی قبل از پاشیدن اسپری نیاز به مغناطیس کردن قطعه بوسیله دستگاه مخصوص میباشد. U.T : تست التراسونیکمراحل انجام کار تست U.Tآماده سازی دستگاه.کالیبره کردن دستگاهانتخاب نوع پروب.دادن موج بر روی مانیتور دستگاه. انواع پروب:نرمال: (تک کریستالی – جفت کریستالی)زاویه ای (تک کریستالی – جفت کریستالی)
اسلاید 38: تست های غیر مخربE.T: تست گردابیR.T : تست رادیوگرافی – تست عکاسی تمام عیوب پیدا میشود – با اشعه ایکس و گاما کار میکند.
اسلاید 39: موفق و پیروز باشید.جواد نعمتی
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.