دانشنامه ادب فارسی

دانشنامه ادب فارسی

اسلاید 1: دانشنامه ادب فارسیدانشنامه ادب فارسی/ به سرپرستی حسن انوشه.- تهران: موسسه فرهنگی و انتشاراتی دانشنامه،1375-

اسلاید 2: امروزه زبان فارسی گستره ی روزگاران گذشته را ندارد و جغرافیای این زبان بسیار کوچکتر شده است اما هنوز در سه کشور ایران، افغانستان و تاجیکستان زبان رسمی است و در شماری از کشورهای دیگر مانند ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان،قرقیزستان، پاکستان، هند، آذربانجان، ترکیه و عراق مردمانی به زبان فارسی صحبت می کنند. فارسی دری پس از عربی، دومین زبان فرهنگی جهان اسلام است و پس از زبان عربی به هیچ زبانی به اندازه ی زبان فارسی کتاب نوشته نشده است. فارسی دری، تنها زبان شعر و ادب نیست بلکه زبان علم و فلسفه و دین نیز است.

اسلاید 3: دانشنامه ادب فارسی برای آسانی کار خود، ناگزیر بود برای سرزمینهای بیرون مرزهای شمالی ایران و افغانستان، نامی برگزیند و مناسب ترین نام را همان آسیای مرکزی یافته است. آسیای مرکزی در این کتاب شامل جمهوریهای ترکمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان و ناحیه ی تاریخی بدخشان است. بدخشان میان سه کشور افغانستان، چین و تاجیکستان تقسیم شده است. بنابراین در دانشنامه بخشی از بدخشان که در واقع قسمتی از خاک چین است، جزو آسیای مرکزی به شمار آمده است. در واقع، آسیای مرکزی که مدنظر این کتاب است از بُعد فرهنگ ایرانی است و نظری به معنای سیاسی آسیای مرکزی ندارد.

اسلاید 4: نظری بر ساختار این کتاب پس از پیشگفتار، صفحات مقدماتی به راهنمای آوانگاری که در این کتاب بکار برده شده می پردازد شامل علائم اختصاری برای مصوتها، صامتها و.... سپس راهنمای نشانه ها آمده که شامل علائم اختصاری تاریخها و نیز علائم ارجاعی می باشد. نکاتی برای بازیابی بهتر اطلاعات از کتاب: در این کتاب اگر نامی با ” ال“ که در عربی نشانه ی حرف تعریف است، آغاز شده، ”ال“ در نظر گرفته نشده و حرف بعدی اساس قرار گرفته است. به عنوان مثال {التوسل الی الترسل} را باید در ردیف حرف ”ت“ جستجو کرد.

اسلاید 5: اگر ”ال“ عربی در میانه ی نامی مرکب قرار گرفته مانند ”تذکره الشعراء و حدود العالم“ بخشی از آن در شمار آمده و در نظر گرفته شده است. در این کتاب، همه ی رویدادهای پیش از هجرت پیامبر(ص) به تاریخ میلادی آمده است ولی اگر از تاریخی یاد شود که پس از هجرت پیامبر از مکه به مدینه باشد با سالشماری هجری قمری و با نشانه ی ”ق“ نشان داده شده است. رویدادهای پس از استقرار حکومت مشروطه در ایران اغلب با هجری شمسی و نشانه ی ”ش“ نمایش داده شده است.

اسلاید 6: تاریخ سایر کشورها در صورتیکه در میان کشورهای اسلامی باشد تا اواخر سده ی سیزدهم هجری قمری/نوزدهم میلادی با سالشماری هجری قمری و پس از آن با سالشماری میلادی آورده شده است. تمامی تاریخهای کشورهای غیرمسلمان با سالشماری مسیحی ذکر شده اند.

اسلاید 7: ساختار هر مدخل سرعنوان هر مدخل با فونت پررنگتر آمده و آوانگاری آن به زبان لاتین در پرانتز قرار دارد. سپس متن مدخل قرار می گیرد که طول آن در مدخلهای گوناگون از 10 خط تا 3 صفحه متغیر است. در انتهای مدخل فهرست منابع آن و سپس نام نویسنده ی مقاله ذکر شده است. علاوه بر پایان هر مقاله، فهرست کامل منابع هر جلد درانتهای آن آمده است.

اسلاید 8: تعداد جلدهای این کتاب و محدوده ی جغرافیایی بررسی ادب فارسی در هر جلد جلد اول  آسیای مرکزی جلد دوم  این جلد ساختاری متفات از سایر جلدها دارد و با نام ”فرهنگنامه ی ادبی فارسی“ منتشر شده که حاوی گزیده ی اصطلاحات، مضامین و موضوعات ادب فارسی است. نظم الفبایی دارد: از آ – ی. سپس گزیده ی کتابشناختی و در انتها نیز واژه نامه ی فارسی- انگلیسی قرار دارد.جلد سوم  افغانستان جلد چهارم  که خود دارای 3 جلد استشبه قاره (هند،پاکستان،بنگلادش) آ-چ(ح-ع)(غ-ی)

اسلاید 9: جلد پنجم  قفقاز (آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و جمهوری خودمختار داغستان) جلد ششم  آناتولی و بالکان جلد هفتم  ادبیات عرب جلد هشتم  فارسی‌پژوهان و مراکز فارسی‌پژوهی در جهان