روش شناسی تحقیق
اسلاید 1: به نام خدا کارگاه روش شناسی تحقیق دانشگاه فرهنگیان همایش پویش 93/11/11،12مجید ابراهیم دماوندی
اسلاید 2: مساله و موضوع بخش اول
اسلاید 3: مساله تحقیق : محقق فردی است که دچار مساله شده است . هر پژوهشی با مساله آغاز می شود ، احساس وجود یک مشکل یا درک یک مساله نخستین مرحله اقدامی پژوهشی است . اهمیت و ضرورت ، ماهیت و کیفیت مساله تعیین کننده اهمیت و کیفیت مساله است . بیش از هر چیز باید به شناخت و تبیین مساله ، ابعاد آن ، بیان روشن و واضح و تبیین ضرورت آهمیت آن پرداخت .م.ا.دماوندی
اسلاید 4: منشا مساله : محیط عینی : تجربه های واقعی از زندگی در محیط ، مواجهها با پدیده ها ، رخداد ها ، روندها پیوسته ما را با مسایلی روبرو می کنند که ابهام زا بوده و نیاز به پاسخ دارند محیط ذهنی مطالعه منابع ، آثار و پژوهش های دیگران الهام بخش بوده و منشا شکل گیری مساله است . به صورت تمایل به تکرار یک پژوهش در جامعه ای دیگر و ...... بروز کند.نظریه ها تطابق نظریه ها با واقعیت ، نقصان های درونی نظریه ها ، تعارض آنها با نظریه های دیگر موجد مساله اند.تفکر و تخیل خلاق ایده پردازی ، تمایل به پیشرفت ، عبور از مرزهای موجود ، کشف حوزه های نو ، خلق چیزهای تازه می تواند منشا بروز مساله های جدید باشد .م.ا.دماوندی
اسلاید 5: موضوع تحقیق : ضابطه های تعیین موضوعموضوع تحقیق بیانی است کوتاه،رسا و کاملی از مساله تحقیق به نحوی که امکان بررسی و پژوهیدن آنرا عملی جلوه می دهد . ضوابطی برای یک موضوع خوب :مورد علاقه باشد.دغدغه و مشغولیت ذهنی پژوهشگر باشد. بدیع و نو باشد . تکراری نباشد ، چیزی به ما ( به دانش یا توانایی ما ) بیافزاید.عملی و ممکن باشد .دسترسی به منابع اطلاعاتی ، مالی و امکاناتی آن میسر باشد .اهمیت و ضرورت داشته باشد. بتواند به نیازی واقعی پاسخ گوید یا به دانشی نو بیانجامد. م.ا.دماوندی
اسلاید 6: موضوع تحقیق : ضابطه های تدوین موضوعوضوح و روشنی :روشن و بدون ابهام بوده و نیاز به توضیح نداشته باشد .رابطه چند متغیربه رابطه دو یا چند متغیر اشاره داشته باشد .محدودیت دامنه محدودی داشته باشد ، به محدوده ، زمان و مسایل مشخصی معطوف باشد.م.ا.دماوندی
اسلاید 7: تمرین : موضوع های مناسب و نا مناسب را تعیین کنید .بررسی عوامل موفقیت دانشجویان و نخبگان علمی و تحصیلی تعیین روند تغییرات در برنامه های آموزشی بررسی علل بی انگیزه گی دانشجویان بررسی رابطه ویژگی های مدیران و رضایت شغلی کارکنان بررسی تاثیر آموزش های ضمن خدمت بررسی تاثیر ارزشیابی توصیفی بر عملکرد شاگردان کلاس سوم ...................................................................................................................................................................................................م.ا.دماوندی
اسلاید 8: مروری بر نقش نظریه و فرضیه در پژوهش علمیبخش دوم
اسلاید 9: نظریه :مجموعهای از سازهها ( مفاهیم ) تعاریف و گزارههای به هم مرتبط است که از طریق مشخص ساختن روابط بین متغیرها، با هدف تبیین و پیش بینی پدیدهها دید نظام یافتهای از پدیدهها ارائه میکندمجموعه ای از تعریف ها و توضیحات در باره روابط تعدادی از متغیرها ، برای توصیف و توضیح وتبیین منظم پدیده ها و رویدادها .دانش استدلالی انتزاعی است که ما از آن برای تبیین پدیده ها ودرک آنها استفاده می کنیم ( ترین،2007)Theoryم.ا.دماوندی
اسلاید 10: نظریه :ویژگی هامولد : موجب انجام پژوهشهای بسیار و پیشبردعلم است .موجز :پدیده ها باروشی ساده و مستقیم تبیین میشوند. نظریه های ساده تر اولویت دارند. جامع : در دوره های زمانی مختلف ، مناطق جغرافیایی متفاوت ، بافت های اجتماعی و فرهنگی گوناگون توان تبیین دارد .واضح وصریح : مفاهیم آن می تواند به صورت عملی تعریف شود ، قابل اندازه گیری است تعاریف ناقص و مبهم در آن نیست .هماهنگ (درونی و بیرونی): سازکاری با دانش پیشین و واقعیت های مشاهده شده (بیرونی)و عدم تناقض بین بخش های مختلف آن ( هماهنگی درونی)م.ا.دماوندی
اسلاید 11: نظریه : کارکرد هاتوانایی توصیف :تعیین عوامل و متغیر ها درونی پدیده یا رویداد و نوع و نحوه ارتباط آنها قدرت تبیین :توضیح نحوه و سازوکار(مکانیسم) عملکرد و تعامل و تاثیر و تاثر پدیده ها امکان پیش بینی :ایجاد امکان پیش بینی رخدادها و عملکردهام.ا.دماوندی
اسلاید 12: تمرین :چند نظریه ( تئوری ) شناخته شده را نام ببرید و فراز های مهم آن را توضیح دهید .نظریه نیوتون (فیزیک) نظریه رفتارگرایی (روانشناسی) نظریه فروید (روانشناسی) نظریه داروین (زیست شناسی) آیا شما هم نظریه ای شخصی دارید؟ (نظریه شما چه چیز را توصیف و پیش بینی میکند؟)م.ا.دماوندی
اسلاید 13: فرضیه و نحوه تدوین آن بخش سوم
اسلاید 14: فرضیه :حدس ، پیشنهاد یا پیش بینی ( خردمندانه ای ) در باره چگونگی رابطه چند متغیر یا پاسخ یا راه حل معقولانه ای برای مساله پژوهش . (ادعایی مبنی بر وجود رابطه ، تاثیر یا تفاوت دو یا چند متغیر)طرح فرضیه راهکاری است برای هدایت روند پژوهش ( فرضیه ابزار تئوری است ) و چارچوبی را برای تنظیم و ارایه گزارش تحقیق فراهم می آورد .فرضیه ابطال یا اثبات نمی شوند بلکه تنها در حوزه محدودی به طور موقت تایید یا رد می گردد !Hypothesisم.ا.دماوندی
اسلاید 15: فرضیه و سوال پژوهشیفرضیه مبنایی منطقی دارد : لازم است که فرضیه با ارایه مبانی نظری یا داده ها و شواهد تجربی تبیین شود ( برای طرح آن دلایل روشن و قابل ارایه ای وجود دارد )مبنای نظری ؛ از متن نظریه های مربوط به موضوع برآمده و با آنها سازگار است مبنای تجربی ؛ از بطن مشاهده های عینی یا پزوهش های پیشین برآمده استچنانچه مبانی منطقی لازم برای طرح فرضیه جود نداشته باشد به طرح سوال پژوهشی بسنده می شود . م.ا.دماوندی
اسلاید 16: فرضیه : ضابطه های تدوین فرضیه همواره به صورت جمله خبری بیان میشود .مطالعه ( اندازه گیری ، مشاهده ) متغیر ها و روابط آنها ممکن باشد .به رابطه ، تاثیر یا تفاوت متغیر ( دو یا چند متغیر ) با هم یا برهم اشاره دارد .به صورت عبارتی رسا و روشن که نیاز به تفسیر و ترجمه ندارد ، نگاشته شود . دقیق ،روشن و تا حد امکان ساده( بدون آرایه های نگارشی) ومختصر نوشته شوند .(امور بدیهی و مسایلی که محل منازعه و بحث نیستند را به عنوان فرضیه ارایه نکنیم .)م.ا.دماوندی
اسلاید 17: تمرین: تعیین کنید کدامیک از عبارت های زیر فرضیه مناسبی است : آیا تغییر برنامه کاروزی دانشجو معلمان اقدام مناسبی است ؟ مهارت ورفتار های اجتماعی دختران و پسران متفاوت است .بومی بودن یا غیر بومی بودن معلمان با عملکرد حرفه ای آنان ارتباطی ندارد.بهره وری آموزشی با پیچیدگی عوامل وتاثیر و تاثرات آن رابطه دارد .افزایش برنامه های تفریحی سبب بهبود یاد گیری می گردد.تعداد و حجم درس های تربیتی با میزان کارایی معلمان رابطه دارد .شما چندفرضیه ارایه کنید ..............................................................................م.ا.دماوندی
اسلاید 18: مطالعه پیشینه موضوع و یادداشت برداری بخش چهارم
اسلاید 19: ادبیات و پیشینه تحقیق: ضرورتتعریف و تحدید موضوع اجتناب از دوباره کاری و معطوف شدن به مسایل نو ارتقا روش شناختی ، بهره گیری از روش های کار آمدتردستیابی به بینشی در باره موضوع و حدود آن و ارزیابی فرضیه و سوال های پژوهش م.ا.دماوندی
اسلاید 20: ادبیات و پیشینه تحقیق: هدف مرور مبانی نظری معرفی و توضیح نظریه ها ، رویکردها ، دیدگاهها معتبر در حوزه موضوعتعریف و بازنمایی مفاهیم توضیح و پرداخت مفاهیم و واژگان کلیدی و کلیه نکات مربوط به آنها مرور تحقیقات انجام شده توضیح و وارسی نتایج به دست از بررسی موضوع در پژوهش های انجام شدهبازبینی روش ها ، جامعه آماری ، نمونه و دیگر فراز های روش شناختی م.ا.دماوندی
اسلاید 21: آیا باید یادداشت کنیم ؟شما یادداشت می کنید ؟ در یادداشت کردن نظم معینی را دنبال می کنید ؟ یادداشت های شما تا چه اندازه منظم و مرتب است ؟ یاداشت های شما قابل ارایه به دیگران هست ؟ یادداشت های شما به کارتان آمده یا میاید ؟ یادداشت کردن به یادگیری ( یادسپاری و یاد آوری ) شما کمک می کند ؟ چند پرسش :م.ا.دماوندی
اسلاید 22: چرا باید یادداشت کنیم ؟ بیان مساله :اطلاعات بسیاری را از دست می دهیم.اطلاعات ما سازمان و طبقه بندی مناسبی نمی یابد.دسترسی به آموخته ها ، اطلاعات و داده ها دشوار است .بدون مرجع ، منبع ، تاریخ اطلاعات بی هویت اند .اطلاعات اتفاقی کسب میشوند و تصادفی در ذهن می مانند.م.ا.دماوندی
اسلاید 23: برگه یادداشت :فیش یا برگه های یادداشت ، برگه هایی اند با شکل و اندازه واحد برای ثبت اطلاعات دریافتی ، چکیده مطالعات و .... با نظم و اصول تعریف شده .م.ا.دماوندی
اسلاید 24: ویژگی های فیش :کیفیت و جنس ( با قابلیت نگهداری و یا انتقال و جابجایی ) اندازه و ابعاد ( بسته به موضوع و کاربرده های آن ) مشخصات ( نام نویسنده ، سال انتشار ، ، مترجم ، ناشر ، تاریخ یادداشت برداری ، نام یادداشت کننده ، شناسه برگه یادداشت ) م.ا.دماوندی
اسلاید 25: مشخصات فیش :ویژگی ها منبع ؛ نام نویسنده ، سال انتشار ، ، مترجم ، ناشر ، موضوع اصلی ، موضوع فرعی تاریخ یادداشت برداری ، نام یادداشت کننده ( در صورت لزوم ) نوع و نحوه یادداشت برداری ( در صورت لزوم ) شناسه برگه یادداشتم.ا.دماوندی
اسلاید 26: شناسه برگه یادداشت :عدد یا ترکیبی از عدد و حروف برای تعیین : شماره ردیف طبقه یا نوع مطلب و ........................م.ا.دماوندی
اسلاید 27: نحوه یادداشت برداری :نقل قول مستقیم ( مطالب علمی ، داده ها و ...... ) تلخیص ( مطالب مفصل و طولانی ، داستان ها ، مطالب فلسفی و ..... ) مضمون نویسی (مطالب پیچیده ، مفصل یا غیر قابل نقل و ... ) حاشیه نویسی (مطالب شخصی ، نظرات شخصی و ........... ) م.ا.دماوندی
اسلاید 28: رویه های شخصی :استفاده از رنگ ثابت برای منظور خاصاستفاده از ابعاد مختلف برای موضو ع ها مختلف نوشتن یک سوال برای هر یک فیش ( که مطلب فیش پاسخ آن باشد ) شناسه نویسی و کد گذاری هر برگه بر اساس طبقه بندی شخصی ......................................................................................................................................................................................................................... م.ا.دماوندی
اسلاید 29: نمایه سازی :طبقه بندی مطالب و فیش ها تعریف شناسه برای هر طبقه تهیه فهرست برگه ها م.ا.دماوندی
اسلاید 30: مجید ابراهیم دماوندیمدرس دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی 0ns20@yahoo.comMdamavandi@Srttu.Edu.ir
سید ناصر –
سلام
عالیست