زراعت عمومی، عملیات برداشت محصول

زراعت عمومی، عملیات برداشت محصول

اسلاید 1: فصل نهمعملیات برداشت محصول

اسلاید 2: زمان برداشتبرداشت محصول در زمان مناسب اهمیت بسیار زیادی دارد، چنانچه زودتر از موعد انجام شود، حداكثر عملكرد حاصل نمی گردد و در صورت تأخیر در برداشت نیز به دلایل مختلفی از قبیل ریزش دانه یا خشبی شدن علوفه میزان عملكرد و كیفیت آن نیز افت می كند. به طور كلی زمان برداشت در هر محصول موقعی فرا می رسد كه حداكثر ارزش كمی و كیفی بدست آمده باشد. در تعیین زمان مطلوب برای برداشت هر گیاه زراعی باید به هدف زراعت توجه داشت. فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 3: زمان برداشت غلاترسیدگی فیزیولوژیك در غلات دانه ریز (گندم، جو، یولاف و چاودار) زرد شدن پائین سنبله و تغییر رنگ ساقه و زرد شدن برگهاست. رطوبت دانه در این مرحله 40% و در مرحله خمیری سخت می باشد. در سایر غلات (ذرت و سورگوم) قهوه ای شدن محل اتصال دانه با محور سنبله نشانه رسیدن فیزیولوژیكی است. به طور كلی زمانی كه رطوبت دانه به 15-14 درصد برسد برای برداشت مناسب است. فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 4: زمان برداشت گیاهان علوفه ایگیاهانی مانند شبدر و یونجه را كه بافت سبزینه ای آنها هدف زراعت است، از اوایل تا اواخر دوره گلدهی برداشت می كنند. در این گیاهان كه چند چین محصول می‌دهند باید علوفه را از ارتفاع حدود 10 سانتیمتری خاك برش زد تا مقداری مواد اندوخته ای برای تأمین رشد مجدد گیاه و برداشت علوفه در چین های بعدی بر جای بماند.فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 5: زمان برداشت حبوباتبه طور كلی زمانی كه بیشتر غلاف ها (بیش از 60%) به حد رسیدن نزدیك شده باشند، آبیاری قطع می گردد تا از تشكیل گلهای جدید جلوگیری شود. به این ترتیب زمانی كه قسمت اعظم غلاف‌ها زرد شده باشند، اما آثار ریزش دانه در پائین ترین غلاف‌ها آشكار نشده باشد عمل برداشت انجام می گیرد . در حالتی كه برای برداشت از كمباین استفاده شود می توان عمل برداشت را تا زرد شدن تمامی غلاف ها و كاهش رطوبت دانه به 20% به تعویق انداخت.فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 6: زمان برداشت در گیاهان غده ایغده های سیب زمینی تا هنگامی كه 50% برگ ها زرد شده باشند همچنان به رشد خود ادامه می دهند. معمولاً قطع آبیاری در اواخر دوره رشد سیب زمینی موجب تحریك و توسعه چوب پنبه‌ای شدن پوست سیب زمینی می‌شود. یكی دیگر از اقدامات زراعی در برداشت محصول سیب زمینی خشكاندن برگها و اندام هوایی قبل از برداشت است. با انجام این كار كه معمولاً با استفاده از تركیبات شیمیایی علفكش موسوم به (Defoliant) یا برگ ریز مانند گراماكسون یا پاراكوات صورت می گیرد عمل در آوردن غده ها از زیر خاك با سهولت بیشتری انجام می گیرد.فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 7: در برداشت چغندر قند، توجه به بالا بودن درصد قند غده ها اهمیت زیادی دارد.. بهترین مناطق برای زراعت چغندر قند نواحی است كه در اواخر فصل رشد هوای نسبتاً خنكی داشته باشند تا ضمن كند شدن رشد رویشی چغندر قند از اتلاف قند به دلیل گرمای زیاد شبانه جلوگیری شود. معمولاً چغندر قند را زمانی برداشت می‌كنند كه برگ های كناری آن قهوه ای و برگ های وسطی زرد رنگ شده باشد. در برداشت چغندر قند از آنجا كه محصول اقتصادی، غده های گیاه است می‌توان قبل از برداشت غده ها، برگ های گیاه را برداشت نموده یا به مصرف چرای دام رسانید.فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 8: روش ها و وسایل برداشتهمانطور كه زمان برداشت در محصولات مختلف متفاوت است، روش و ادوات مخصوص برداشت نیز برای هر محصول متفاوت می باشد. به طور كلی در مزارع كوچك عمل برداشت به صورت دستی و به كمك ابزار ساده ای مانند داس (برای غلات و علوفه) و بیل ها (برای سیب زمینی و چغندر قند) انجام می شود و محصولات جالیزی و باغی نیز دست چین می شوند. اما در مزارع وسیع به منظور سهولت انجام كار و تسریع در امر برداشت از ماشین آلات مخصوصی استفاده می شود. فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 9: برداشت غلات دانه ریزدر مزارع غلات دانه ریز مانند گندم، برنج، جو، یولاف، ارزن و چاودار، برداشت سنتی شامل 3 مرحله درو، خرمن كوبی و باد دادن (جدا كردن دانه از كاه و كلش) می‌باشد. كامل‌ترین ماشین برداشت غلات دستگاهی است كه عمل چیدن محصول، خرمن كوبی و تمیز كردن را به صورت توأم انجام می دهد و به همین دلیل كمباین نامیده شده است. فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 10: اساس كار انواع كمباین مشابه است. به این ترتیب با انجام تغییراتی خاص در قسمتهای قیچی، كوبنده و غربال ها می توان از آنها در برداشت محصولاتی مانند دانه های روغنی (كتان، سویا، آفتابگردان و گلرنگ)، ذرت دانه ای و بذر گیاهان علوفه ای (مانند یونجه، شبدر و علفهای خانوادة غلات) استفاده نمود. فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 11: تصویر یک کمباین غلاتفصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 12: برداشت گیاهان علوفه‌ایدر زراعت سنتی و سطوح كوچك علوفه مزارع با دست و به كمك داس برداشت می شود.0پس از برش، علوفه را جمع آوری و به محل مصرف منتقل می كنند. در صورتی كه بخواهند علوفه را به صورت خشك، مصرف یا نگهداری كنند، محصول برداشت شده را مدتی در مزرعه زیر آفتاب قرار می دهند و سپس به صورت بسته های قابل حمل از مزرعه خارج می كنند. فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 13: در مزارع بزرگ یونجه و شبدر برای تسریع امر برداشت در سه مرحله کلی زیر انجام می‌شود:درو کردن که توسط ماشینهای دروگر انجام میشود. (mower) خشک و ردیف کردن که توسط ماشینهای جاروکننده انجام می‌شود. (Rake) بسته بندی که توسط ماشینهای بسته بندی انجام می‌شود. (Baler) فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 14: یک ماشین دروگر در حال کارفصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 15: تصویر یک ماشین جاروکن خورشیدی درحال کارفصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 16: تصویر دو نوع ماشین بسته بندی مکعبی و استوانه‌ایفصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 17: برداشت گیاهان علوفه‌ای سیلوییبعضی از محصولات علوفه ای مانند سورگوم و ذرت عمدتاً به منظور تهیه سیلو كشت می شوند. هنگام برداشت این محصولات لازم است علوفه به صورت قطعات كوچكی به طول چند سانتیمتر خرد شود. برای این منظور از دستگاه چاپر (Chopper) یا خرد كننده استفاده می شود. چاپر ذرت از چند واحد قیچی كننده ساقه تشكیل شده كه به انگشتی‌های بلندی مجهز است. این انگشتی‌ها ساقه های ذرت را به سمت قیچی هدایت می كنند. ساقه ها پس از خرد شدن به قطعات ریزی بین 5-3 سانتیمتر تبدیل شده واز ناودان پشت دستگاه به درون تریلی كه پشت تراكتور كشیده می شود ریخته می شوند. فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 18: تصویر یک ماشین چاپر در حال کارفصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 19: برداشت گیاهان غده ایبرای برداشت گیاهان غده ای مانند سیب زمینی و چغندر قند كه محصول اقتصادی گیاه در زیر خاك قرار دارد می توان به روش دستی، نیمه مكانیزه و مكانیزه عمل كرد. در زراعت سنتی كارگران غده های سیب زمینی را به كمك بیل از زمین خارج می كنند. اما در زراعت های بزرگ از دستگاهی استفاده می شود كه به كمك بیل عریضی سیب زمینی ها را از خاك در آورده و روی یك نقاله غربالی هدایت كرده و پس از گرفتن خاك، آنها را به درون تریلی یا روی زمین می ریزد. فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 20: تصویر یک ماشین سیب زمینی کنفصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 21: تصویر یک کمباین سیب زمینی در حال کارفصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 22: برای برداشت چغندر در زراعت های كوچك، از بیل‌های مخصوصی كه تیغه های بلند و كم عرض دارند استفاده كرده و پس از خارج ساختن غده ها از خاك، قسمت هوایی بوته یعنی طوقه و برگ را با ساطور قطع می كنند. در زارعت ردیفی چغندر، می توان برداشت را به صورت نیمه مكانیزه و در 3 مرحله سرزنی، در آوردن غده ها و بارگیری انجام داد. كمباین مخصوص چغندر قند دستگاه كاملی است كه هر 3 عمل سرزنی، در آوردن غده ها و بارگیری را به طور توام انجام می دهد .فصل نهم : عملیات برداشت محصول

اسلاید 23: فصل دهمآیش و تناوب زراعی

اسلاید 24: مقدمهگیاهان زارعی در طول دوره رشد و نمو خود از نهاده های نور، آب و عناصر غذایی خاك بهره برداری می كنند. چنانچه یك قطعه زمین هر ساله به زیر كشت رود، بسته به میزان تولید آن، از عناصر غذایی خاك كاسته شده و خصوصیات فیزیكی و شیمیایی خاك تحت تأثیر قرار می گیرد. از سوی دیگر برخی از مشكلات مانند آفات، بیماری های گیاهی و علف‌های هرز، محصول و زراعت كشاورز را تهدید می كنند. فصل دهم : آیش و تناوب زراعی

اسلاید 25: تعریف آیشزمینی را كه یك یا چند فصل زراعی كشت نشود آیش می گویند. آیش گذاشتن زمین یكی از روش های متداول در تمام مناطق خشك و نیمه خشك جهان برای تقویت زمین و رفع خستگی آن می باشد. فصل دهم : آیش و تناوب زراعی

اسلاید 26: تناوب زراعی عبارت است از توالی زمان كاشت محصولات مختلف در یك قطعه زمین با نظم و ترتیبی معین. به این ترتیب آیش نیز می تواند جزئی از یك برنامه تناوب زراعی باشد. به عبارت دیگر آیش، كشاورز را از كشت مداوم زمین زراعی بر حذر می دارد و تناوب زراعی او را به تبعیت از یك برنامه منظم در كشت محصولات مختلف در زمین زراعی تشویق می كند. فصل دهم : آیش و تناوب زراعی

اسلاید 27: انتخاب نوع محصول در كشاورزی یك منطقهكشاورزان با تجربه پس از مطالعه دقیق عوامل طبیعی، اقتصادی و اجتماعی، گیاهانی را كه باید كشت شوند انتخاب نموده و تمام وسعت مزرعه خود را قسمت بندی می كنند و هر قسمت را به كشت یكی از گیاهان مورد نظر اختصاص می دهند. به طور مثال قسمتی از مزرعه را برای كشت غلات پائیزه (گندم و جو) یا سایر گیاهان شتوی مانند كلزا و یونجه در نظر می گیرند و قسمت دیگر را به كشت گیاهان صیفی مانند چغندر قند و پنبه در بهار اختصاص می دهند و ممكن است بخشی از زمین را بدون كشت و به صورت آیش رها كنند. فصل دهم : آیش و تناوب زراعی

اسلاید 28: عوامل مؤثر بر انتخاب تناوب زراعی عبارتند از:اقتصاد آب آبیاری میزان بهره وری از زمینكنترل فرسایش خاككنترل علفهای هرز، آفات و بیماری های گیاهیتوزیع نیروی انسانی و ماشین آلاتعوامل اقتصادیفصل دهم : آیش و تناوب زراعی

اسلاید 29: اصول توالی محصولات در تناوب زراعی1- گیاهان زراعی با ریشه های عمودی و عمیق بایستی به دنبال گیاهانی قرار گیرند كه سیستم ریشه‌ای افشان دارند. 2- گیاهان خانوادة بقولات (لگوم ها) كه قادر به تثبیت بیولوژیكی نیتروژن هستند بعد از گیاهان غیر لگوم قرار می گیرند. 3- در زراعت دیم یا مناطقی كه آب كافی وجود ندارد، انتخاب و توالی گیاهان بر اساس مقاومت آنها به خشكی انجام می گیرد. 4- گیاهانی كه پس از برداشت، بقایای گیاهی زیادی بر جای می گذارند معمولاً در آغاز تناوب قرار داده می شوند. فصل دهم : آیش و تناوب زراعی

اسلاید 30: 5- غلات دانه ریز مانند گندم و جو معمولاً پس از گیاهان وجینی قرار می گیرند .6- پس از محصولاتی مانند پنبه و چغندر قند كه دوران رشد طولانی دارند، كشت یك محصول بهاره سرمادوست و زودرس مانند گلرنگ، كلزا، نخود یا عدس و یا كشت یك محصول گرمادوست زودرس مانند لوبیا، ماش، ارزن یا سویا در برنامه تناوب قرار می گیرد و پس از آن می توان نسبت به كشت گندم یا جو پائیزه اقدام كرد.فصل دهم : آیش و تناوب زراعی

اسلاید 31: نمونه هایی از تناوب های رایج در كشور- یونجه (4تا5 سال) – سیب زمینی- ذرت- لوبیا- گندم- جو- آیش.- شبدر (یك ساله) – چغندر قند – ذرت – سویا – گندم.- ذرت – گلرنگ – (جو – ماش) – گندم – آیش.چغندر قند – ذرت – پنبه – ماش – گندم – سویا (كود سبز).در مناطقی كه آب كافی و نزولات جوی قابل توجه وجود دارند، آیش گذاشتن زمین ضرورتی ندارد. اگر دامپروری در منطقه رونق داشته و علوفه مورد نیاز باشد می توان سطح بیشتری را به كشت گیاهان علوفه ای اختصاص داده و در مقابل سطح زیر كشت گیاهان وجینی و غلات را كاهش داد. فصل دهم : آیش و تناوب زراعی

اسلاید 32: پایان