زیج حیاتی

زیج حیاتی

اسلاید 1: زيج حياتي و شاخص هاي قابل محاسبه از آن

اسلاید 2: اهداف آموزشيانتظار است پس از ارائه يا مطالعه اين مطالب بتوانيد اقدامات ذيل را انجام دهيد:هدف از تكميل زيج حياتي را بيان كنيد.اجزاء وجداول زيج حياتي رانام ببريد.- نحوه تكميل جداول زيج حياتي را شرح دهيد.- شاخصهاي قابل استخراج از زيج حياتي رامحاسبه كنيد.

اسلاید 3: زيج حياتي چيست؟هدف از تكميل اين فرم چيست ؟و چه كاربردي دارد؟

اسلاید 4: اطلاعات مندرج در زيج شامل موارد ذيل است :-در بالا ووسط نام دانشگاه ع پ و...،مركز بهداشت شهرستان وواحد مربوطه (خانه بهداشت وپايگاه بهداشتي ومركز و....)قيد مي شود. - جدول جمعيت بر حسب سن وجنس ,….-جدول مرگ مادران به دليل عوارض حاملگي وزايمان-جدول تولد بر حسب وزن وجنس نوزاد وشرايط زايمان-جدول مرگ بر حسب سن وجنس-جدول پوشش تنظيم خانواده بر حسب نوع روش-جدول علت مرگ در كودكان كمتر از 5سال-دايره زيج حياتي مربوط به تولد زنده ومرگ بر حسب ماههاي سال

اسلاید 5: جدول جمعيت بر حسب سن و جنس :* جمعيت تحت پوشش خانه بهداشت بر حسب روستاهاي اصلي و قمر و كل مطابق با سرشماري كه در ابتداي هر سال صورت مي گيرد به تفكيك گروههاي سني و جنسي در اين جدول ثبت مي گردد.ستونهاي مربوط به جمعيت زنان در فاصله سني 10 تا 49 سال هر يك به دو قسمت تقسيم شده است: درهررديف ستون سمت راست ( ستون سفيد) براي نوشتن جمعيت كل زنان و ستون چپ ( رنگي) براي ثبت رقم جمعيت زنان همسردار در آن گروه سني است.

اسلاید 6:

اسلاید 7: شاخصهاي قابل استخراج از جدول جمعيتي- درصد گروه سني زير يكسال- درصد گروه سني زير 5 سال- درصد گروه سني زير 15سال - درصد گروه سني 15تا64 سال- كل جمعيت 65 سال وبيشتر

اسلاید 8: شاخصهاي قابل استخراج از جدول جمعيت- نسبت درصد سرباري- درصد زنان شوهردار در هر گروه سني از 15 تا 49 سال- درصد زنان شوهردار 15 تا 49 ساله به كل زنان

اسلاید 9:

اسلاید 10: 2- جدول مرگ مادران به دليل عوارض حاملگي و زايمان بر حسب سن مادر و علت مرگتوجه : اگر مرگ مادر در طول بارداري ، حين زايمان و يا تا 40 روز پس از زايمان به علتهاي ديگري مثل حوادث پيش آمده باشد نبايستي به عنوان مرگ مادر ثبت شود.

اسلاید 11: جدول مرگ مادران به دليل عوارض حاملگي و زايمان بر حسب سن مادر و علت مرگ* اين جدول به تفكيك روستاهاي اصلي و قمر براي مناطق روستايي و در مناطق شهري فقط در ستون مربوط به جمعيت شهري و بر حسب گروههاي سني مادران از 10 تا 49 سال براي علت مرگ مادر به روش چوب خطي پر مي شود. در پر كردن اين جدول بايد به تعاريف خاصي نظير خونريزي ، عفونت بعد از زايمان ، مسموميت حاملگي و ... توجه داشت.- خونريزي : اگر مادري در طول بارداري ، زايمان و يا تا 40 روز بعد از زايمان ، به علت خونريزي از مجراي زايماني بميرد ، بايد در رديف مرگ به علت خونريزي يك علامت زده شود.- عفونت بعد از زايمان: اگر مادري 2 تا روز بعد از زايمان و به دنبال تب بيش از 38 درجه سانتي گراد بميرد بايد به عنوان عفونت بعد از زايمان ثبت شود.

اسلاید 12: ادامه جدول مرگ مادران به دليل عوارض حاملگي و زايمان بر حسب سن مادر و علت مرگمسموميت حاملگي: مسموميت حاملگي چند علامت دارد:فشار خون بالاتر از حد معمول- وجود آلبومين در ادرار- استفراغ شديد- سرگيجه – تاري ديد و ...چنانچه مادري با يك يا چند علامت از علايم مذكور بميرد بايد در رديف مرگ به علت مسموميت حاملگي منظور گردد.- بيماريهاي قلبي: اگر مرگ مادر در دوران بارداري ، حين زايمان يا تا 40 روز بعد از زايمان به تشخيص پزشك به علت داشتن عارضه قلبي مادر باشد ، در اين قسمت علامت زده شود.- ساير : اگر مرگ مادر در دوران بارداري ، حين زايمان يا تا 40 روز بعد از زايمان به علتي غير از علت فوق باشد در رديف ” ساير“ ثبت مي شود.

اسلاید 13: شاخصهاي قابل استخراج از جدول مرگ مادران به دليل عوارض حاملگي و زايمان بر حسب سن مادر و علت مرگ- ميزان مرگ مادران به دليل عوارض بارداري و زايمان و بر حسب گروههاي سني- ميزان مرگ اختصاصي علتي مادران بر حسب گروههاي سني و كل- درصد مرگ مادران از هر يك از علل مرگ در هر گروه سني- ميزان مرگ اختصاصي علتي مادران

اسلاید 14: 3-جدول تولد بر حسب جنس وشرايط زايمان

اسلاید 15:

اسلاید 16: جدول تولد بر حسب وزن ، جنس نوزاد ، سن مادر و شرايط زايماناين جدول به 5 بخش تقسيم شده است و اطلاعات در هر بخش به تفكيك روستاي اصلي و قمر براي مناطق روستايي و در مناطق شهري ، جداگانه ثبت مي شود:بخش اول : تعداد دختران و پسران مرده بدنيا آمده به روش چوب خطي علامت زده مي شود. در دو حالت ، نوزاد مرده به دنيا آمده حساب مي آيد:الف) نوزادي كه بعد از هفته بيستم حاملگي بدنيا آمده است و هيچيك از علايم حياتي را ندارد (حتي يك نفس هم نكشيده و گريه نكرده است)ب) نوزادي كه با وزن بيش از 500 گرم ( بدون احتساب وزن جفت) بدنيا آمده و در زمان تولد فاقد علايم حياتي است.

اسلاید 17: ادامه جدول تولد بر حسب وزن ، جنس نوزاد ، سن مادر و شرايط زايمانبخش دوم : مربوط به تعداد كل نوزادان زنده متولد شده و جنس آنها بر حسب منطقه مي باشد.بخش سوم : مربوط به وزن هنگام تولد نوزاد بر حسب جنس اوست چنانچه وزن هنگام در دست نبود مي توانيد وزن روز دهم تولد را اندازه بگيريد. بخش چهارم : مربوط به سن مادر در هر تولد زنده نوزاد اوست. توجه داشته باشيد كه اگر حاصل زايمان 2 يا چند نوزاد است بايد براي هر يك از تولدهاي زنده در قسمت سن مادر يك علامت زده شود . يعني براي 2 قلو ، 2 بار علامت زده مي شود.* در نهايت مجموع ارقام درون ستونهاي اين بخش با ارقام بخشهاي سوم و دوم اين جدول مساوي خواهند بود.

اسلاید 18: ادامه جدول تولد بر حسب وزن ، جنس نوزاد ، سن مادر و شرايط زايمانبخش پنجم : در بر گيرنده شرايط زايمان در بيمارستان يا منزل زائو است. چنانچه زايمان در بيمارستان يا زايشگاه انجام شده باشد تعداد آنها را در ستون مربوط ، علامت بزنيد و اگر زايمان در منزل زائو انجام گرفته باشد ، بر حسب اينكه كمك كننده به زايمان چه كسي است در ستونهاي زير آن علامت علامت بگذاريد.

اسلاید 19: نكات قابل توجه: 1- اگر حاصل زايمان دو قلو يا چند قلو باشد در اين بخش فقط يك بار ثبت مي شود زيرا مادر هر دو نوزاد يكي است و به اين ترتيب مي توان درصد چندقلوزايي را هم به دست آورد.2- اختلاف بين مجموع نوزادان زنده و مرده بدنيا آمده از ستون شرايط زايمان تعداد دوقلو يا چندقلو ها را به دست مي دهد.

اسلاید 20: نكات قابل توجه: 3- چنانچه مادري دوقلو زاييد و هر دو زنده به دنيا آمدند ، در ستون مرده زايي هيچ علامتي زده نمي شود در ستون متولدين زنده بر حسب جنس نوزاد ، 2 علامت زده مي شود. در ستون سن مادر در اين تولد زنده ، 2 علامت با توجه به سن مادر و در ستون شرايط زايمان بر حسب محل و كمك كننده به زايمان فقط يك علامت زده مي شود.4- چنانچه مادري دو قلو زاييد و هر دو مرده به دنيا آمدند ، در ستون مرده زايي بر حسب جنس ، 2 علامت زده مي شود، در ستون متولدين زنده هيچ علامتي ندارد، در ستون سن مادر در اين تولد زنده نيز علامتي زده نمي شود و در ستون شرايط زايمان بر حسب محل زايمان و فرد كمك كننده فقط يك علامت زده مي شود.

اسلاید 21: جدول تولد بر حسب وزن ، جنس نوزاد ، سن مادر و شرايط زايماننكات قابل توجه:5- چنانچه مادري دو قلو زاييد و يكي از نوزادان مرده به دنيا آمد و ديگري زنده بود ، در ستون مرده زايي بر حسب جنس نوزاد مرده به دنيا آمده ، يك علامت ، و در ستون متولدين زنده بر حسب جنس نوزاد زنده متولد شده ، يك علامت ، در ستون سن مادر فقط يك علامت و در ستون شرايط زايمان نيز يك علامت زده مي شود.6- چنانچه در يك زايمان دو قلو يكي از تولدها در منزل و ديگري در زايشگاه اتفاق افتاد ، در ستون شرايط زايمان ، فقط محل زايمان آخرين تولد ثبت مي شود

اسلاید 22: شاخصهاي قابل استخراج از جدول تولد بر حسب وزن ، جنس نوزاد ، سن مادر و شرايط زايمانميزان خام تولد- درصد زايمانهايي كه توسط شخص دوره ديده در منزل انجام شده است- درصد زايمانهايي كه بوسيله شخص دوره دوره نديده انجام شده است- درصد زايمانهايي كه در بيمارستان انجام شده است- درصد چند قلو زايي- درصد مرده زايي به تفكيك پسر و دختر و كل- نسبت جنسي در بدو تولد- درصد متولدين با وزن تولد كمتر از 2500 گرم به تفكيك پسر و دختر و كل- درصد متولدين با وزن تولد 2500 گرم و بيشتر به تفكيك پسر و دختر و كل-درصد متولدين وزن شده به تفكيك پسر و دختر و كل

اسلاید 23: جدول مرگ بر حسب سن وجنس

اسلاید 24:

اسلاید 25: جدول مرگ بر حسب سن و جنسدر اين جدول آمار مرگ در مناطق شهري يا روستاهاي تحت پوشش به تفكيك منطقه سكونت فرد و بر حسب جنس و سن به صورت چوب خطي ثبت مي شود.

اسلاید 26: شاخصهاي قابل استخراج از جدول مرگ بر حسب سن و جنس- ميزان خام مرگ براي هر دو جنس و كل- ميزان مرگ اختصاصي سني براي هر دو جنس و كل

اسلاید 27: جدول پوشش تنظيم خانواده بر حسب نوع روش (بصورت فصلي )

اسلاید 28:

اسلاید 29: جدول پوشش تنظيم خانواده بر حسب نوع روش در آخرين روز هر فصلدر روز آخر هر فصل (31 خرداد، 31 شهريور، 30 آذر و 29 اسفند) تعداد افرادي ( زن ها يا شوهرهايي ) را كه از هر نوع وسيله يا روش پيشگيري از بارداري استفاده مي كنند در دفتر مربوطه شمارش شده و در محل مخصوص به خود نوشته مي شوند. توجه :- تعداد افراد ثبت مي شود نه تعداد وسايلي كه از آنها استفاده شده است.- در مورد تعداد افرادي كه اقدام به بستن لوله ها كرده اند( زن يا مرد) تعداد كل آنها نيز در در آخرين روز پايان هر فصل در ستون مربوط ، ثبت مي شود.

اسلاید 30: شاخصهاي قابل استخراج از پوشش تنظيم خانواده بر حسب نوع روش در آخرين روز هر فصل- ميزان باروري عمومي- ميزانهاي باروري اختصاصي سني- ميزان باروري كلي- ميزان تجديد نسل ناخالص- درصد افراد تحت پوشش برنامه تنظيم خانواده در پايان فصل- درصد افراد تحت پوشش برنامه تنظيم خانواده بر حسب نوع وسيله در پايان هر فصل- نسبت كساني كه از يك وسيله استفاده مي كنند به كل استفاده كنندگان

اسلاید 31: جدول علت مرگ در كودكان كمتر از 5 سال

اسلاید 32:

اسلاید 33: جدول علت مرگ در كودكان كمتر از 5 سالتعداد كودكان فوت شده اي را كه كمتر از يك ماه تا كمتر از يك سال و يك سال تا كمتر از 5 سال داشته باشند ، بر حسب علت مرگ آنها در مكان مربوطه ، به روش چوب خطي ثبت مي شوند.- مرگ ناشي از عارضه كمبود وزن هنگام تولد: مرگ نوزادي كه بعد از هفته سي و هفتم بارداري مادر با وزن هنگام تولد 2500 گرم يا كمتر به دنيا آمده است و حداكثر تا پايان اولين ماه زندگي به دليل عوارض ناشي از اين كمبود وزن هنگام تولد مرده باشد در اين قسمت ثبت مي شود.- مرگ ناشي از نارسي نوزاد: مرگ نوزادي كه قبل از هفته سي و هفتم بارداري به دنيا آمده باشد (خواه با وزن زمان تولد كم يا طبيعي) و تا حداكثر پايان اولين ماه زندگي به دليل عوارض ناشي از اين تولد زودرس ، مرده باشد، در اين قسمت ثبت مي گردد.

اسلاید 34: جدول علت مرگ در كودكان كمتر از 5 سالمرگ ناشي از بيماريهاي قابل پيشگيري با واكسن:شامل مرگ به علت سرخك ، سياه سرفه ، كزاز، فلج اطفال ، هپاتيت ب ، ديفتري و سل است.مرگ نوزاد از صدمات زايماني: چنانچه نوزادي با علايم حياتي زنده به دنيا آيد، ناهنجاري مادرزادي آشكاري نداشته باشد ولي علايم حياتي او ضعيف باشد به طوري كه به اقدامات اوليه احياء نوزاد پاسخ ندهد و حداكثر تا يك ساعت پس از زايمان بميرد ، در اين قسمت علامت زده مي شود.

اسلاید 35: مرگ ناشي از ناهنجاريهاي مادرزادي:مرگ كودكان تا 5 سال كه با علايم حياتي به دنيا آمده باشد ( زنده به دنيا آمده). چنانچه پس از تولد ناهنجاري واضح و مشهودي داشته باشد كه منجر به مرگ نوزاد گردد بايد در قسمت مرگ كمتر از يكماهگي به دليل ناهنجاري مادرزادي ثبت گردد. در صورتيكه ناهنجاري واضح و آشكار نداشت ، تشخيص مرگ به علت ناهنجاري فقط با پزشك خواهد بود. مرگ ناشي از حوادث ، مسموميت ها و سوختگيها:چنانچه كودك زير 5 سالي به دليل حادثه ، مسموميت يا سوختگي فوت كرد هر چند كه زمينه بيماريهاي ديگري هم داشته باشد بايد در اين قسمت ثبت گردد.

اسلاید 36: شاخصهاي قابل استخراج از جدول علت مرگ در كودكان كمتر از 5 سال- ميزان مرگ نوزادان براي هر دو جنس و كل- ميزان مرگ كودكان كمتر از يكسال براي هر دو جنس وكل- ميزان مرگ كودكان 1-4 سال براي هر دو جنس و كل- ميزان مرگ كودكان كمتر از 5 سال براي هر دو جنس و كل- ميزان مرگ اختصاصي علتي در گروه سني كمتر از 5 سال- نسبت مرگ از علت خاص در گروه سني كمتر از 5 سال- اميد زندگي در بدو تولد و ساير سنين براي هر دو جنس

اسلاید 37: دايره زيج حياتي

اسلاید 38:

اسلاید 39: دايره زيج حياتي در دايره مركز ي( سفيد) سال مربوطه را كه آمار آن سال در فرم زيج حياتي ثبت مي شود نوشته مي شود. براي دايره هاي ديگر در پايان هر ماه عدد مربوط به ان ماه را از جدول مربوطه استخراج و به ترتيب زير در دايره زيج ثبت مي شود.

اسلاید 40: شاخصهاي قابل استخراج از دايره زيج حياتي: رشد طبيعي جمعيت = ميزان خام تولد – ميزان خام مرگدرصد تولدها در روستاهاي اصلي وقمردرصد مرگ ها به تفكيك اصلي وقمر وگروه سني نوزادان وكودكان و...

اسلاید 41: مقايسه استاني وكشوري برخي شاخص هاي مهم سال 87

اسلاید 42:

اسلاید 43:

اسلاید 44:

اسلاید 45:

اسلاید 46: پايان