سفرای چهارگانه یا نواب اربعه
اسلاید 1: عنوان ارائه: نواب اربعه گرد آورنده: مرضیه رازقندی زیر نظر استاد ارجمند دکتر مجتبوی زمستان 90
اسلاید 2: سفرای چهارگانه یا نواب اربعه: عثمان بن سعید عمروی محمد بن عثمان بن سعید عمروی حسین بن روح نوبختی ابوالحسن علی بن محمد سمری
اسلاید 3: در زمان غیبت صغرى، چهارتن از بزرگان شیعه وکیل و سفیر نایب خاص امام زمان (علیه السلام) بودند که خدمت آن حضرت مى رسیدند و وکالتشان به خصوص مورد تأیید بود، و پاسخهاى امام در حاشیه نامه هاى سؤالى، توسط آنان بدست مردم مى رسید.
اسلاید 4: عثمان بن سعید عمرویاللهم عجل لولیک الفرج آمیناولین نایب امام زمان- علیه السلام- عثمان بن سعید عمروى بود. زندگى او از دوره حضرت هادى- علیه السلام- که در آن زمان وى (عثمان بن سعید یازده ساله بود، شروع مىشود. بعد از حضرت امام هادى- علیه السلام-، او بر سر پیمان خود وفادار مانده و ملتزم به خدمت حضرت امام حسن عسکرى – علیه السلام-گردید، و تا هنگام شهادت امام حسن عسگرى – علیه السلام- نسبت به آن حضرت وفادار ماند و بعد از او به عنوان نایب خاص امام زمان- علیه السلام- معرفى مىگردید.
اسلاید 5: او که به کارروغن فروشی می پرداخت ،مردی گرانقدر بلند مرتبه ومورد اطمینان بود.مراسم غسل وتدفین امام حسن عسکری به عهده ایشان بود.راستی گفتار ورفتار ایشان مورد تایید امام بود. او برای رهبری سازمان تشیع چند وکیل داشت از جمله: احمد بن اسحاق ،وکیل اوقاف درقم ، که وی را به بغداد فرا خواند.
اسلاید 6: تاریخ تولد، وفات و مدت دوران نیابت او به طور دقیق معلوم نیست: لکن ما با جمع قرائن و شواهد، مدت دوران نیابت وى را حدود پنج سال حدس زدیم. در زمان نیابت وى، به علت موقعیت زمانى خاص، مدعیان دورغین کمتر ظاهر شدند و فقط دو نفر، آن هم به صورت کمرنگ چنین ادعایى را داشتند. نایب اول تلاش کرد وانمود کند که امام حسن عسکرى- علیه السلام- بدون جانشین از دنیا رفته، تا حضرت را از خطر دستگاه عباسى مصون دارد، و از طرف دیگر، سعى مىکرد وجود و حیات مبارک امام براى شیعیان اثبات کند و مسأله غیبت را به علل قانع کننده توجیه نماید. دوران نیابت وى، مقارن با خلافت «معتمد» بود
اسلاید 7: محمد بن عثمان بن سعید عمرویدومین نایب خاص امام زمان- علیه السلام- محمد بن عثمان عمروى است. ایشان فرزند نایب اول است و او از همان دوران کودکى، همراه پدرش در خدمت حضرت هادى- علیه السلام- بوده و سپس در خدمت امام حسن عسکرى- علیه السلام- و سپس حضرت مهدى – ارواحنا فداه – بعد از درگذشت پدرش، وى را به عنوان نایب خود تعیین نمود، و حدود نیم قرن – طبق نظر اکثر علماء – نماینده و نایب حضرت مهدى – علیه السلام- در تمامى شئون شیعیان بود. بر نیابت وى، سه امام، یعنى امام هادى و امام حسن عسکرى و حضرت ولى عصر- علیهمالسلام- تصریح نمودهاند. به خاطر طولانى بودن دوران نیابت وى، توقیعات زیادى در زمنیههاى مختلف، از طرف امام زمان- علیهالسلام- در زمان ایشان صادر گشت.
اسلاید 8: او همچون پدرش روغن فروش بود ونامه ها را در مشک های روغن جای میداد.وی دوماه پیش از مرگ خود زمان مرگش را دانست. در بستر بیماری به جعفربن محمد متیل گفت:به من دستور داده اند که به ابوالقاسم حسین بن روح وصیت کنم . دوران نیابت وى مقارن با بقیه خلافت «معتمد» و خلافت «معتضد» و ده سال از خلافت «مقتدر» بود. و در سال ۳۰۵ه.ق. وفات یافت.
اسلاید 9: حسین بن روح نوبختیو در این مدت، شلمغانى را از طرف خود منصوب نموده بود که واسطه بین او و شیعیان باشد، او هم، از استتار حسین بن روح سوء استفاده نموده و مدعى نیابت دورغین شد. وبا داشتن مقام بلند نزد حسین بن روح قائل به تناسخ و حلول شد.او معتقد بود روح علی علیه السلام به بدن حسین بن روح حلول کرده است .با وجود افشاگری های حسین بن روح علیه شلمغانی و توقیع امام زمان مبنی بر لعن وی از ادعای خود دست برنداشت،تا اینکه به دستور خلیفه عباسی الراضی درسال 323 هجری کشته شد. سومین نایب خاص امام زمان- علیهالسلام- حسین بن روح نوبختى مىباشد. بر خلاف سایر نواب خاص، بعضى از مورخین تنها به جنبههاى سیاسى زندگانى ایشان پرداختهاند و بعضى از ابهامات موجود در زندگى دیگر نواب، درباره ایشان کمتر مشاهده مىشود. وى به خاطر نسبتى که با خاندان نوبختى داشت، در دستگاه عباسى از موقعیت خوبى بر خوردار بود و بسیارى از مشکلات شیعیان را از این طریق حل مىنمود. وى قبل از وزارت حامد بن عباس از آزادى خوبى بهرهمند بود؛ لیکن بعد از به وزارت رسیدن حامد بن عباس (۳۰۶ تا ۳۱۱) به خاطر کینه این وزیر با شیعیان، فعالیتهاى او محدود شد، و مجبور شد به صورت مخفیانه زندگى کند،
اسلاید 10: با مدیریت ورهبری شایسته او شیعه نسبت به دوران قبل خود، قدرت ونفوذ بیشتری پیدا کرد. وی به شدت به تقیه معتقد بود. او معاصر با بقیه خلافت «مقتدر» و قسمتى از خلافت «راضى» بود. مدت نیابت وى ۲۱ سال به طول انجامید و در سال ۳۲۶ه.ق. وفات یافت. ودر محله رصافه در شرق بغداد مدفون گردید. بنا به وصیت وی ودستور امام مقام سفارت ونیابت خاص را به علی بن محمد سمری سپرد.
اسلاید 11: از دیدگاه تاریخی تنها در زمان خاندان نوبختی بود که نواب مورد پذیرش عموم شیعه بودند و کنترل شیعیان را در دست داشتند. در زمان علی بن محمد این کنترل دوباره از بین رفت و مورد پذیرش عموم شیعه‌ها نبود. ابو الحسن علی بن محمد سمری
اسلاید 12: از دیدگاه شیعه على بن محمد سمرى چهارمين و آخرين نايب خاص مهدى است که بعد از درگذشت حسين بن روح نوبختى به دستور مهدی نائب خاص گردید. نیابت او از تاريخ هيجدهم شعبان ۳۲۶ هجری تا پانزدهم شعبان سال ۳۲۹ هجری- و يا به روایتی دیگر تا پانزدهم شعبان سال ۳۲۸ هجری قمری بود. على بن محمد سمرى شوهر خواهر وزير عباسيان جعفر بن محمد بود و سمت مهمى در دستگاه عباسيان داشت. از دیدگاه کنونی شیعه پذیرش او در میان شیعیان با مشکلى روبه‌رو نشد. محمد سمری وجوهات شرعى خود را دریافت می‌کرد و آن را به «ناحيه مقدسه» می‌رساند. به جهت کوتاه بودن مدت نيابت و هم به جهت وضعيت خاص سياسى ابوالحسن على بن محمد سمرى فرصت چندانی برای فعالیت‌های نیابت نداشت و حداقل آن فعاليت‌ها در منابع نقل نشده‌است
اسلاید 13: مدت سفارت سمری بیش از 3 سال طول نکشید و سرانجام شش رو ز پیش از رحلت وی نامه ای از ناحیه مقدسه به دستش رسید که براساس آن روند تاریخ تششیع به گونه ای دیکر ترسیم گردید هنگامی که ابو عبدالله صفوانی از او درباره جانشینش پرسید، چنین گفت:«خداوند را امری است که خود رساننده آن است.» این سخن را گفت وجان به جان آفرین تسلیم کرد.وی در 15 شعبان 329 هجری از دنیا رفت ودر بغداد کنار مقبره کلینی رازی در نزدیکی جسرالشهداء مدفون شد و از آن پس دوران غیبت کبری آغاز گردید . در دوران غیبت کبری:سازمان سفارت ونیابت با استفاده از تجربیات نهاد وکالت به رهبری شیعیان امامی پرداخت.احمدبن حسن مادرانی به سال 275 هجری در ری قیام کرد و تشیع را رسمیت بخشید
اسلاید 14: با آغاز دوران غیبت، شیعیانی را که به امامت دوازده امام قائل شدند،شیعیان امامی خواندند. در عصر غیبت شیعیان ارتباط مستقیم با امام زمان ندارند و عالمان وفقها وراویان حدیث اهل بیت علیهم السلام نایبان عام اند: در وقایع اتفاقیه به راویان حدیث ما رجوع کنید که آنان حجت ما بر شما هستند ومن نیز حجت خدا برآنها هستم. امام زمان در این حدیث اشاره دارند مشکلات جامعه بشری در هر دوره ای نو می شود واین مشکلات راه حل نو می خواهند والحوادث الواقعه، چیزی جز پدید های نوظهور نیست که حل آنها برعهده حاملان معارف اسلامی است و سر ضرورت وجود مجتهد در هر دوره و ضرورت تقلید و رجوع به مجتهد زنده همین است، وگرنه در یک سلسله مسائل استاندارد شده میان تقلید از زنده ومرده فرقی نیست.
اسلاید 15: انتظار کلمه ای آشنا برای همه ادیان،یهودیان در انتظار ظهور مسیحاهندو ها در انتظار کلکی مسیحیان در انتظار بازگشت عیسی مسیح مسلمانان در انتظار مهدی (عج)
اسلاید 16: انتظار رکنی اساسی از آموزه های شیعه استانتظار سبب پویایی، شادابی حرکت وجنبش وخروش واز سویی موجب سازندگی،تربیت وتهذیب،تقویت نیروی ایمان و فراهم کردن زمینه ومقدمات ظهور است .
اسلاید 17: اصل انتظار وهمچنینین زنده نگه داشتن واقعه عاشورا و یادآوری معرفت و منش عاشورا درکنار یکدیگر، موجبات حفظ و پویایی و تداوم تشیع را در طول تاریخ رقم زده است
اسلاید 18: به پایان آمد این دفتر حکایت همچنان باقیست با تشکر از حسن توجه شما عزیزان
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.