ضوابط و استانداردهای طراحی فرهنگسرا

ضوابط و استانداردهای طراحی فرهنگسرا

اسلاید 1: به نام خداعنوان پروژه: ضوابط و استانداردهای طراحی فرهنگسراکانال ما درتلگرام@future_architect

اسلاید 2: اهداف فرهنگسراجهت طراحی یک پروژه ابتدا باید اهداف پروژه در سطح عملکردی مجموعه مشخص شود که اهداف یک مجموعه فرهنگی به شرح زیر است:_ جدب علاقمندان و هنرجویان و پرورش استعداد آن ها_ جذب اساتید و هنرمندان با تجربه_ پیدا کردن استعدادهای پنهان_ پر کردن اوقات فراغت Architect.rzb.irArch.3de.irArchitect.rozblog.com

اسلاید 3: عرصه بندی عرصه های تشکیل دهنده یک فرهنگسرا به عرصه های زیر تقسیم میشوند: 1. ورودی2. اداری3. آموزشی4.نمایشی5. فرهنگی6. پژوهشی7. خدماتیArchitect.rzb.irArch.3de.irArchitect.rozblog.com

اسلاید 4: ضوابط و استانداردها طراحی ورودی ورودی ورودی در معماری یکی از مھمترین عوامل طراحی به حساب می آید . معمولا ورودی یک فرھنگ سرا باید شاخص و بسیار در دید باشد که فرد مراجعه کننده به فرھنگ سرا بدون مشکل ورودی را پیدا و به مجموعه وارد شود .

اسلاید 5: لابینقطه مشترك اغلب مجتمع ھا و فرھنگسراھا فضایی به نام لابی است . امروزه حتی برای آپارتمان ھای پُر واحد نیز لابی در نظر می گیرند . این مكان معمولاً در طبقه ھمكف این ساختمان واقع شده و فضایی از ساختمان است كه ھر فردی كه قصد ورود به ھریك ازفضاھای آن ساختمان را دارد، ابتدا باید به این محیط داخل شود و پس از عبور از آنجا بھ واحد موردنظر راه یابد.

اسلاید 6: از آنجا كه تعداد افراد بازدید کننده از این مجموعه ھا زیاد است ، به منظور حفظ امنیت و نظم ، نگھبانی قرار می دهند كه در قسمت لابی مستقر می شود و عبور و مرور افراد را كنترل می كند.این قسمت از لابی شامل یك پیشخوان و یا میز و صندلی و ھمچنین امكانات مخابراتی برای برقراری ارتباط با تك تك فضاھای آن مجتمع یا فرھنگسرا است.قسمت نگھبانی

اسلاید 7: كف ھااز آنجا كه لابی محل گذر افراد مراجعه كننده به ساختمان است، استحكام كفپوش از جمله ضروریات یك پوشش به حساب می آید .در میان كفپوش ھای سخت نیز سنگ بھترین انتخاب محسوب می شود؛ زیرا ھم در اثر ضربات ناشی از حمل بار و وسایل ، صدمه نمی بیند و ھم به راحتی تمیز می شود.

اسلاید 8: دیوارھابھترین پوشش برای دیوارھای این فضا نیز رابطه مستقیمی با وسعت محیط و موقعیت دیوارھا دارد .در صورتی كه فضای اختصاص یافته به لابی بزرگ است و احتمال برخورد لوازم به ھنگام حمل وجود ندارد، می توان دیوارھا را با رنگ روغنی و یا كاغذ دیواری قابل شست و شو پوشش داد .در چنین شرایطی كاربرد دیوارپوش ھای چوبی و یا نصب آینه و یا حتی سیمان، آجر و سنگ تیشه ای به عنوان پوشش یك و یا دو دیوار نیز تنوعی زیبا را در محیط ایجاد می كند .در میان آنھا، آینه علاوه بر ایجاد زیبایی ظاھری، وسعت و نور موجود در محیط را افزایش می دھد.نكته :اگر لابی به قدری كوچك باشد كه لوازم دكوراسیونی مربوط به این محیط نیز به یك میز و چند صندلی محدود شده باشد، بھتر است دیوارھای محیط را با سنگ پوشاند .به این ترتیب ازاحتمال آسیب دیدگی دیوارھا كاسته می شود.رنگ برای دیوارھا نیز باید با توجه به وسعت فضا، نور موجود و ھمچنین لوازم دكوراسیونی به كار رفته، انتخاب شود.

اسلاید 9: نورپردازیلابی نیز مانند ھر فضای دیگری با وجود یك نورپردازی خوب ، صرفنظر از موضوع روشنایی ، جلوه ای متفاوت و زیبا می یابد .برای نورپردازی این محیط با توجه به كاربردھای مختلف ، حداقل به دو نوع نورپردازی نیاز است:یكی نورپردازی فضای نشیمن و پیشخوان و دیگری نورپردازی دكوراسیونی.برای نورپردازی فضای نشیمن می توان از لوسترھای آویز یا سقفی، ھالوژن ھای توكار،لوسترھا و چراغ ھای دیواركوب، آباژور و یا انواع چراغ ھای رومیزی و یا پایھ بلند ایستاده، استفاده كرد و در شرایطی كھ دیواركوب ھا و یا لوازم تزیینی دیگری در محیط وجود داشتھ باشد، نورپردازی آنھا جلوه ای متفاوت را پدید می آورد.

اسلاید 10: اگر فضای لابی، راھروھا و یا مكان ھای موجود به ھنگام روز از نور كافی بھره مند باشند، كاربرد گیاھان طبیعی ، روحی تازه به محیط می بخشد ولی در غیر این صورت گل ھا و گیاھان مصنوعی نیز جایگزین خوبی محسوب می شوند.

اسلاید 11: بخش اداری بدیهی است که در هر مجموعه که اهدافی را دنبال می کند ، برای سازماندهی فعالیت ها نیاز به مدیریتی است که قادر به کنترل تمامی برنامه های انجام شده بوده و همچنین سایر کارهای اداری معمول در یک محیط کاری را انجام دهد . بر این اساس بخشی به عنوان مدیریت و دفاتر کار کارمندان مورد نیاز است . این بخش باید به نحوی در عین پیوستگی به مجموعه از آن تفکیک شده باشد ، یعنی در عین حال که بر کاربرد مجموعه نظارت دارد ، تداخلی در فعالیت های مورد نظر مجموعه ایجاد ننماید . لذا در نظر گرفتن بخشی جداگانه که حتی دسترسی به آن از طریق ورودی ویژه ای باشد ، مطلوب به نظر می رسد .

اسلاید 12: اتاق ریاست در کناراین اتاق به مساحت حداقل 35 باید اتاق منشی با فضایی به مساحت حداقل 25متر مربع و اتاق جلسات به مساحت 25 مترمربع در نظر گرفته شود. میز کار اتاق ها با ابعاد 120*75 و مبل مراجعین با ابعاد 60*120در نظرگرفته میشوند.

اسلاید 13: امور دفتریبرای اتاق کارمندان دفتری علاوه بر در نظر گرفتن میز کار 75*120 باید قفسه های بایگانی45*60 در نظر گرفته شود.مساحت این فضا 30 متر مربع در نظر گرفته میشود که باتوجه به تعداد کارکنان این اندازه تغییر میکند.

اسلاید 14: بخش آموزشیبخش آموزشی به کلاس های عملی ونظری تقسیم می شود که آموزش عملی شامل: کارگاه های موسیقی، آتلیه خوشنویسی، آتلیه طراحی و نقاشی، کارگاه عکاسی، کارگاه چوب، کارگاه قلم زنی، سفالگری، مجسمه سازی، و کارگاه علوم و نجوم می باشد. وآموزش نظری شامل: کلاس های زبان، قرآن، شعر و ادبیات می باشد.

اسلاید 15: آتلیه ها و گارگاهها این فضا ها در بخش آموزشی مجموعه قرار دارند و خود این فضاها دارای ابزار و امکانات ویژه برای هر رشته هنری می باشند و در مساحتی متناسب با نوع فعالیت آنها طراحی میشوند.این فضاها باید طوری طراحی شوند که کارگاه هایی که دارای آلودگی صدایی و آلودگی هوایی هستند از بقیه فضاها فاصله داشته و نیز فضاهایی که در بعضی مراحل کاری مشترک هستند کنار همدیگر قرار داده شوند.

اسلاید 16: آتلیه و کارگاه ها باتوجه به نوع فعالیتی که در آنها انجام می شود شامل فضای کارگاهی ، انبار وسایل وابزار و اتاق مربی می باشند که مساحتی حداقل 200 متر مربع را نیازدارد.

اسلاید 17: کلاس های نظری : این بخش باید با بخش آتلیه ها و کارگاه ها علیرغم تفکیک دارای ارتباط مستقیم باشند . این فضاها باید دارای فرمی ساده باشند و نیز از نور طبیعی برخوردار باشند . مساحت این بخش برای 25 نفر 50 مترمربع  در نظر گرفته می شود .

اسلاید 18:

اسلاید 19: کلاسهای سمعی وبصری منظور از سمعی وبصری سالنی می باشد که در آن اجرای کلاس های دسته جمعی هنرجویان همراه با امکانات نمایشی برقرار باشد . همچنین برای بوجود آمدن دید مناسب بهتر است این سالن ها را به صورت پله به پله طراحی کرد . و البته این فضاها در کنار فضاهای آموزشی قرار می گیرند . مساحت این فضا 50 الی 80 متر در نظر گرفته می شود.

اسلاید 20:

اسلاید 21: بخش نمایشیدر بخش نمایشی مهمترین فضاها آمفی تئاتر و گالری محسوب می شوندکه ضوابط طراحی خاص خود را دارند.

اسلاید 22: آمفی تئاترآمفی تئاتر به عنوان فضایی جهت برگزاری جشن ها ، سخنرانی ها ، نمای فیلم ، تئاتر و کلاس های خاص مورد استفاده قرار می گیرد . این فضا به عنوان مرکزی جهت فعالیت های شهری نیز محسوب می گردد ، درنتیجه ابعاد و اندازه های انتخابی می بایستی جواب گوی تمامی گروه ها و فعالیت های مختلف باشد . نکاتی مانند تعمین تعادل بین فضا و حداکثر ظرفیت مراجعین ، دید خوب ، شرایط مناسب اکوستیکی و سیرکولاسیون مطلوب با درنظر گرفتن راه های فرار اضطراری و درب های خروج اضطراری می بایستی در طراحی رعایت گردند .

اسلاید 23: آمفی تئاتر عموما شامل فضاهای بلیط و اطلاعات ، سالن انتظار ، راهرو ، رخت کن ، سالن نمایش ، صحنه ، انبار و اطاق تعویض و گریم می باشد.مساحت آمفی تئاتر با فضاهای جانبی 1650متر مربع در نطر گرفته می شود.

اسلاید 24: استانداردها و ضوابط طراحی آمفی تئاتر به شرح زیر می باشد : ـ سرانه سطح سالن نمایش برای هر نفر حداقل یک متر مربع می باشد . ـ حداقل تعداد خروجی ها 2 عدد ـ فاصله پشت تا پشت صندلی ها 75 سانتی متر ـ عرض صندلی 50 سانتی متر ـ حداقل راهروی عبوری ردیف صندلی ها 30 سانتی متر و حداکثر 42 سانتی متر بوده که عرض 36 سانتی متر مناسب می باشد . ـ حداقل عرض راهروی عبوری جانبی یک متر

اسلاید 25: ـ تعداد صندلی در یک ردیف : راهرو دو طرفه حداقل 14 صندلی ، حداکثر 22 صندلی و مناسب 18 صندلی می باشد . راهرو یک طرفه 7 صندلی ، حداکثر 11 صندلی و مناسب 9 صندلی می باشد . ـ اطاق های تعویض لباس و گریم به ابعاد 57 × 3 متر ـ متوسط تغییر ارتفاع هر ردیف صندلی جهت دید مناسب 5/12 سانتی متر ـ عرض صحنه از 9 تا 5/12 متر و طول عرض می باشد . حداکثر مساحت صحنه 72 متر مربع .

اسلاید 26: گالریفضاي گالری بخش مھمي در قرهنگسرا به شمار مي رود كه خصوصیات آن بر مجموعه تاثیر مي گذارد.تجربه فرد از فضاي سه بعدي گالری نتیجه ي یك ادراك سریع است.این ادراك در محیطي با ساختار روشن ، آسان تر و با خستگي كمتر به دست مي آید تا در فضائي كه تركیب ضعیف و نا خوانایي دارد.نمایشگاه نوع خاصي از فضا است كه در آن علاوه بر رابطه ي انسان،فضا یك رابطه يپیچیده بین فضا و شئ وجود دارد.در قسمتھایي از گالری كھ داراي مجموعھ ھاي نمایشي ثابت است.معماري را مي توان تا حد امكان با اشیاء تطبیق داد،ولي در قسمتھاي قابل انعطاف،این امر فقط از طریق تزئینات و تمھیدات عملي است.ترتیب اشیاء نمایشي به بازدیدكنندگان وخصوصیات اشیاء نمایش بستگي دارد.و مساحت 800 متر مربع برای یک گالری در نظر گرفته میشود.

اسلاید 27: حركت و دسترسي گالري ھا:حركت و دسترسي قسمتي از امر ارائه و نمایش اشیاء وعامل مھمي در سازماندھي فضائي گالری است.زیرا بطور نظري ھیچ فضایي در منطقه ي نمایش اشیاء منحصرا به رفت و آمد اختصاص نداشته و ھیج راھرو یا راه پله اي نباید حركت سیال در این منطقه را محدود كند.دستیابي به این شرایط با اجتناب از مسائل روز امكان پذیر است.الف)اجتناب از محدودیتھاي با وقفه ب)اجتناب از اختلاف سطوح زیاد

اسلاید 28: نورپردازی گالری ها الف)نور پردازی طبیعی(نور روز)به دلایل اقتصادی،فیزیولوژیکی و تنوع،این نور پردازی هنوز بهترین وسیله ی روشنایی است و اگر مسائل حفاظتی اشیاء اجازه دهد ارجحیت،نور روز است.جهت نور ممکن است از بالا (عمودی)یا از پهلو(افقی)باشد. Architect.rzb.irArch.3de.irArchitect.rozblog.com

اسلاید 29: ب)نور پردازی جانبی(افقی( اینگونه نور پردازی از طریق پنجره ها و نور گیر های معمولی به اشکال و ابعاد مختلف و در مکانهای مناسب در دیوارها انجام می شود.پنجره ها و نورگیر ها معمولا یا در ارتفاعی که بازدید کننده قادر به دیدن محوطه ی بیرون باشد و یا در ارتفاعی بالاتر نصب می شود.دیوارهایی که پنجره ها با ارتفاع معمولی بر روی آنها نصب شده،غالبا بدون استفاده هستند و علاوه بر آن اشیاء نمایشی که بر روی دیوار مقابل این پنجره ها نصب شده اند نیز به خاطر وجود نور از مقابل دارای انعکاس هستند که مانع دید کامل وروشن می گزدد.با این وجود،اینگونه پنجره ها برای اشیایی که روی دیگر دیوار ها و در زاویه ای درست نسبت به منبع نور قرار دارند،نور مناسب و دلپذیر به وجود می آورند. Architect.rzb.irArch.3de.irArchitect.rozblog.com

اسلاید 30: ج)نور پردازی مصنوعی: ملاحظات تکنیکی و مشکلات نگهداری مربوط به استفاده از نور مصنوعی از جمله عوامل موثر بر کاهش کاربرد نور مصنوعی در فضاهای نمایشگاهی بوده است.نور مصنوعی از منابع نقطه ای یا خطی تامین می گردد و از این رو چون سطوح تعدیل کننده شدت آن با نور فضا قابل مقایسه نیست،لذا دستیابی به شرایط مشابه نور روز نیز تا میزان محدودی امکان پذیر است.Architect.rzb.irArch.3de.irArchitect.rozblog.com

اسلاید 31: بخش فرهنگیبخش فرهنگی شامل فضاهای نمازخانه ، کتابخانه ، سالن چند منظوره و فروشگاه می شود .کتابخانهفضایی جهت مطالعه و نگهداری کتاب ، که شامل قسمت های مخزن ، مطالعه ، امانت و اداری می باشد . ظرفیت و گنجایش هر کتابخانه براساس 5/1 تا 3 جلد برای نفر محاسبه می گردد که مساحت 2700 متر مربع برای کتابخانه در نظر گرفته می شود. کتابخانه مرجع و سالن های مطالعه باید دور از فعالیت و سرو صدا قرار گیرد . عوامل مؤثر بر تخصيص ميزان فضاهاي كتابخانه عبارتند از حجم مواد ومتون و بخصوص كتابها، ميزان سطح كه در كتابخانه اشغال مي‌كنندو ميزان جمعيت كتابخانه كه از طريق ميزان گردش كتابها در سال تعيين مي‌گردد.

اسلاید 32: استاندارد ها عمق قفسه‌ها: استاندارد عمق قفسه‌هاي در اغلب كتابخانه‌ها 230-200 ميلي‌متر است و برای قفسه‌هاي دو طرفه عمق 50 سانتی متر در نظر گرفته می شود. طول قفسه‌ها: طول استاندارد قفسه‌ها تا 2220- ميلي‌متر در نظر گرفته می شود. ارتفاع قفسه‌ها: ارتفاع كتابها بر فاصله ميان طبقات و در نتيجه تعداد طبقات تاثير مي‌گذارد. در اكثر كتابخانه‌ها حداقل 90% كتابها را مي‌توان در طبقات مركز تا مركز 280 ميلي‌متر جاي داد. به اين ترتيب 7 طبقه و يك پاخور 150 ميلي‌متري مجموعا ارتفاع 2120 ميلي‌متر را براي قفسه‌ها به وجود مي‌آورند كه بالاترين قفسه در ارتفاع 1830 ميلي‌متري با دسترسي آسان قرار مي‌گيرد

اسلاید 33: استاندارد ميزها: ميزها از جمله مهمترين وسائل فضاهاي مطالعه هستند. ميزهاي يك نفره: اندازه قابل قبول براي اين ميزها 900×600 ميلي‌متر مي‌باشدميزهاي 2 نفره: اندازه قابل قبول برای ميزهاي 2 نفره‌ 900×120 ميلي‌متر مي‌باشد.

اسلاید 34: نورپردازي بايد فضائي راحت براي مطالعه را به وجود آورد. موجب خيرگي و خستگي نشود، ميزان گرما را افزايش ندهد و به جلوه ساختمان بيفزايد، جهت برآوردن موارد ذكر شده دو نوع نور وجود دارد: نور مصنوعي و نور طبيعي. نور پروژه هم از نور طبيعي و هم از نور مصنوعي سقفي استفاده شده است.تهويه مطبوع به منظور ايجاد بهترين شرايط براي نگهداري مواد و فنون فضا بايد عاري از هر گونه گرد و غبار اعم از گاز، مايع و اسيد باشد و دما و رطوبت تحت كنترل باشد، چنين شرايطي تنها با نصب دستگاه كامل تهويه مطبوع امكان‌پذير است.نورپردازيArchitect.rzb.irArch.3de.irArchitect.rozblog.com

اسلاید 35: بخش ورزشیفضاھای مورد نیاز یک ورزشگاه کوچک:زمین بازی – رختکن بازیکنان – انبار – سکوی تماشاچیان بوفھزمین بازی: زمین بازی برای یک فرھنگسرا معمولا سعی میشود یک سالن چند منظوره استفاده کرد کھ اغلب بازی ھا مانن فوتسال ، بسکتبال ، والیبال ، ھندبال ، تنیس ، پینگ پونگ و . . . را انجام داد که در این صورت بزرگترین ابعاد زمین را مورد بررسی قرار داد و آن را به عنوان مبنا قرار می دھند و به وسیله خط کشی زمین محدوده زمین ھا را از ھم تفکیک می کنیم.

اسلاید 36: رختکن بازیکنان: رختکن بازیکنان ومعمولا دارای فضاھایی است که از جمله انان میتوان رختکن مخصوص بازیکنان دو تیم ،رختکن داوران ، دوش ، دستشویی ، سونا و جکوزی باشد که این امکانات معمولا برای ورزشگاھھای کوچک مورد استفاده قرار میگیرد .

اسلاید 37: سکوی تماشاچیان: با توجه به ظرفیت مورد نظرمحل نشستن تماشاچیان در یک طرف زمین بازی یا در ظرفیت ھای بالای١٠٠٠٠ نفر در چھار طرف زمین قرار دارد . از آنجا که بیشتر مسابقات بعد از ظھر برگزار می شود بھترین محل برای قرار گیری٢ را می توان در نظر گرفت. / تماشاچیان ضلع غربی است زیرا آنھا پشت به آفتاب ھستند. شیب مناسب برای سکوی تماشاچیان ١فضای لازم برای نشستن تماشاچیان به این صورت محاسبه می شود:عرض صندلی:50 سانتی مترعمق صندلی: 80 سانتی نترArchitect.rzb.irArch.3de.irArchitect.rozblog.com

اسلاید 38: بخش خدماتیبخش خدماتی شامل رستوران ،پارکینگ ،تأسیسات ، انبارو آبدارخانه می شود. رستورانبرای طراحی رستوران در مجموعه باید توجه داشت دکوراسیون داخلی فضا متناسب با مجموعه باشد. سطح مورد نیاز برای هر نفر 72/0 متر مربع تا 2/1 مترمربع درنظر گرفته می شود . مساحت رستوران همراه با سرویس و آشپزخانه و انبار 800 مترمربع لحاظ می شود.Architect.rzb.irArch.3de.irArchitect.rozblog.com

اسلاید 39: برای میزهایی با ابعاد 325 × 75 و 120 × 75 و 180 × 75 و 240 × 75 سانتی متر مربع فضای لازم برای چهار نفر با استقرار میز و صندلی به شکل مقابل : مترمربع 575 = 3/2 × 215 فضای لازم برای چهار نفر با در نظر گرفتن استقرار میز و صندلی به همان شکل بالا : متر مربع 35/5 = 1/2 × 5/2 طبق استانداردهای سطح لازم برای میز و صندلی 65/1 × 65/1 مترمربع اندازه میز 75/0 × 75/0 و صندلی 45/0 × 45/0 راه های ارتباطی طولی 45/0 متر و فاصله صندلی تا دیوار 2/0 متر و راه های ارتباطی عرضی 9/0 متر . Architect.rzb.irArch.3de.irArchitect.rozblog.com

اسلاید 40: پارکینگپارکینگ ها : فضای لازم برای هر اتومبیل ( سرانه ) بدون دیوارهای تقسیم کننده 2 × 5 = 10 متر مربع با دیوارهای تقسیم کننده 85/2 × 10/17 متر مربع در پارکینگ ها ، خط ورودی ها باید به طور وضوح برای افراد پیاده علامت گذاری شود . امکان تهویه و نورگیری فضا حتی المقدور برآورده شود . برای 100 خودرو استاندارد مساحت 1500متر مربع در نظر گرفته می شود.

اسلاید 41: پایان