طرح معماری ۴ (درمانگاه عمومی)

طرح معماری ۴ (درمانگاه عمومی)

اسلاید 1: به نام یگانه معمار هستی

اسلاید 2:

اسلاید 3: هدف از طراحی درمانگاهمقصود از انجام طرح معماری ۴ طراحی یک فضای بهداشتی شهری با موضوع کلینیک واورژانس در نظر گرفته شده است که دانشجویان با عنایت به ملموس بودن این عملکرد واین که همه اقشار جامعه تجربه حضور در چنین بناهایی را دارند به نوعی پیشینه ذهنی داشته واز طرفی پیچیدگی خاص و لزوم توجه به جنبه های عملکردی ، شفافیت فضا ، همجواری های فضایی ، دسترسی ها ونیز رعایت مسائل فرهنگی ، اجتماعی ، بهداشتی وروانی ، محدودیت های خاصی در این طراحی به وجود می آورد که دانشجو باید با مطالعه دقیق و بررسی نمونه های موردی تجربه ومهارت کافی در خلق این فضاها را داشته باشد

اسلاید 4: تعریف درمانگاهدرمانگاه به موسسه اي اطلاق می شود که بطور شبانه روزي بیماران سرپایی را براي درمان می پذیرد ودرآن محل می توان موارد فوري یا نیازمند کمکهاي ویژه را حداکثر 24 ساعت تحت نظر قرار داد و در صورتعدم بهبودي و داشتن مشکلات خاص و نیازمند به خدمات بیشتر، بایستی درطول این مدت هماهنگی لازم جهتاخذپذیرش واعزام به بیمارستان،در صورت لزوم فراهم گردد.

اسلاید 5: درمانگاهها بر حسب نوع فعالیت به درمانگاه هاي عمومی و تخصصی تقسیم می گردند .درمانگاه تخصصی موسسه اي است به منظور ارائه خدمات تشخیصی و درمانی در یکی از رشته هايتخصصی پزشکی ( نظیر درمانگاه تخصصی قلب و عروق و ….) و یا تشخیص و درمان یک یا چند بیماريمشخص ( نظیر درمانگاه تخصصی بیماري دیابت و …) که متخصصین رشته هاي مختلف در آن همکاريمی نمایند وطبق ضوابط موضوع آیین نامه هاي مربوط تاسیس می شود.

اسلاید 6: شرایط ساختمانی تجهیزاتی و پرسنلیساختمان درمانگاه و تعداد اطاق ها وکلیه شرایط لازم براي تهویه، نور، سیستم هاي حرارتی و برودتی باید منطبق با اصول بهداشتی و فنی بوده و مورد قبول و تصویب وزارت یا دانشگاه / دانشکده مربوطه قرار گیرد. حداقل تعداد اطاق براي تاسیس درمانگاه عمومی شامل شش اطاق ویک سالن انتظار با امکانات کافی می باشد. سطح کلی زیر بنا باید حداقل 200 متر مربع بدون در نظر گرفتن فضاي لازم جهت بخشهاي پاراکلینیک بوده و پیش بینی هاي لازم براي کلیه اقدامات ایمنی از جمله اطفاي حریق شده باشد.

اسلاید 7: در صورتیکه درمانگاه در طبقات همکف ، اول یا زیر زمین ساختمان نباشد تعبیه آسانسورجهت انتقال بیماران ضروري است .حداقل تخت هاي لازم جهت تزریقات پانسمان و سرم درمانی و تحت نظر 6 عدد با تفکیک یک فضاي لازم برای خانم ها و آقایان است.در ایران درمانگاه معمولاً می تواند دارای بخشهای پزشک عمومی و متخصص، دندانپزشکی، داروخانه، مامایی، رادیولوژی، آزمایشگاه و ... باشد . هر درمانگاه باید دارای درب ورودی مستقل از سایر واحدها و طبقات باشد.پیش بینی لازم برای کلیه اقدامات ایمنی از جمله اطفای حریق شده باشد.

اسلاید 8: جهت بهترین جهت برای اتاق درمان و جراحی بین شمال غربی و شمال شرقی است. نمای بخش پرستاری در جهت جنوب به جنوب شرقی مناسب است . آفتاب صبحگاهی دلپذیر ، گرمای کم ، مزاحمت کم نور آفتاب (احتیاج به تاریک کردن اتاق نیست) ، هوای ملایم در عصرها، اتاق هایی که رو به شرق و غرب هستند به نسبت دارای آفتاب گیری بیشتر هستند اگر چه از آفتاب زمستانی بهره کمتری می برند. جهت بخش های درمانگاه که دارای اقامت متوسط کوتاهی هستند مهم نیست برخی مقررات انظباطی تخصصی حکم می کنند که بیماران در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرند که اتاقهای رو به شمال برای آنها مناسب است .

اسلاید 9: اشکال ساختمانی درمانگاه بیماران سرپاییمحل درمان بیماران سرپایی دارای اهمیت ویژه ای است. جداسازی مسیر بیماران سرپایی و بیماران بستری شونده باید در اوائل برنامه ریزی مد نظر قرار گیرد. با این حال راه دسترسی به دپارتمانهای پرتو ایکس و جراحی بایستی نزدیک باشد. امور مربوط به بیماران سرپایی هر روز مهمتر می شوند. بنابراین به اتاق های انتظار بزرگتر و اتاقهای درمان بیشتری نیاز است.

اسلاید 10: راهروهاراهروها باید برای بیشترین جریان گردشی طراحی شوند . در کل ، راهروهای دسترسی بایستی حداقل دارای 1/50 متر پهنا داشته باشند. راهروهایی که بیماران را با تخت متحرک جابجا می کنند باید حداقل دارای پهنای موثر 2/25 متر باشند. سقف معلق در راهروها می توانند تا 2/40 متر ارتفاع داشته باشند. پنجره های نورگیر و هواگیر نبایستی بیش از 25 متر از یکدیگر فاصله داشته باشند. پهنای مقدار راهروها نباید توسط بر آمدگیهای دیوار ، ستونها و عناصر دیگر ساختمان مختل و محدود شود.

اسلاید 11: درها در طراحی درها بهداشت باید درنظر گرفته شود. لایه سطحی در بایستی دارای مقاومت بلند مدت در برابر نظافت مداوم توسط تمیز کننده ها و میکروب کشها باشد و بایستی طوری طراحی شود که مانع انتقال صدا ، بوهای نا مطبوع و جریان هوا باشند . درها نیز بایستی دارای همان استاندارد عایق بندی در برابرصدا باشد که دیوارهای اطراف از برخوردارند . چوب دوروکشه در باید حداقل توانایی کاهش صدا تا 25 دسی بل را داشته باشد . ارتفاع دقیق دربها به نوع و عمل آنها بستگی دارد.

اسلاید 12: 2/10 - 2/20متر درهای معمولی 2/50 متر دروازه های عبور وسایل نقلیه 2/80- 2/70متر ورودی انتقالات 3/50 متر حداقل ارتفاع در جاده های ورودی

اسلاید 13: پله هاو رمپهابه خاطر دلایل سلامتی ، پله ها بایستی طوری طراحی شوند که در مواقع لزوم ظرفیت تمام گردش عمومی را داشته باشند البته مقررات ساختمان سازی ملی نیز باید در نظر گرفته شوند.پلکانها باید در هر دو طرف نرده داشته باشند و بدون بر آمدگی پیشین باشند (بدون لبه بر آمده) پله های پیچ دار(حلزونی) نمی توانند در مقررات مربوط به پله هاگنجانده شوند. درها نباید پهنای مفید پاگردها را اشغال و محدود کنند و با توجه به مقررات بیمارستان ، درهای رو به راه پله باید به طرف خروجی باز شوند حداقل عمق پاگذار بهتر است 170 باشند .ارتفاع پله حداکثر 18 سانتی متر باشد شیب رمپ کمتر از 15 درجه نسبت به سطح افقی است .حداقل عرض راه پله ها و رمپ 1/2متر با شد .

اسلاید 14: آسانسورهاآسانسورها انسانها ، داروها ، ملحفه ها و تختهای بیمارستانی را بین طبقات جابجا می کنند و به خاطر مسائل بهداشتی و زیبایی بهتر است آسانسورهای جداگانه ای را برای هر کدام این اهداف در نظر گرفت . در ساختمانهایی که مراقبت ، معاینه و درمان در طبقات بالایی انجام می گیرد. حداقل دو آسانسور برای انتقال تخت لازم است. اتاقک آسانسور باید به اندازه ای باشد که جا برای یک تخت و دو همراه وجودداشته باشد .

اسلاید 15: سطوح داخلی کابین باید صاف ،قابل شستشو و به راحتی قابل ضد عفونی باشد. کف آن نباید سر باشد چاه آسانسور باید ضد آتش باشد. برای هر صد تخت یک آسانسور چند منظوره باید تعبیه شود و تعداد این آسانسورها در بیمارستان های کوچکتر حداقل دو دستگاه باید باشد. بعلاوه حداقل بایستی دو آسانسور کوچکتر برای تجهیزات قابل حمل ، کارکنان وملاقات کنندگان وجود داشته باشد . 90× 1/20mابعاد دقیق آسانسور 1/25×1/50 mابعاد دقیق چاه آسانسور

اسلاید 16: مسیر یابیبرای جلوگیری از انتقال میکروب بر اثر تماس ، فعالیتهای مختلف جداگانه ای می بایست صورت گیرد. سیستم تک راهرویی که در آن بیماران جراحی شده و بیماران آماده جراحی، کارکنان آماده جراحی و کارکنان پس از انجام عمل و حمل وسایل تمیز و کثیف از یک راهرو استفاده می کنند دیگر استاندارد نیست. بهتر است سامانه دو راهروی داشته باشیم که در آن بیماران و کارکنان یا بیماران و وسایل غیر تمیز از یکدیگر جدا باشند . هنوز بهترین نوع این موارد مشخص نشده است و بنابراین به صورت جداگانه در نظر گرفته می شوند. یک راهبرد موثر ، جدا کردن جریان بیماران از محل کار مورد استفاده کارکنان گروه جراحی و ... است.

اسلاید 17: بخش های مراقبت بخش های مراقبت بیماران بایستی در فضای بسته باشد و ترافیک انسانی آن با طرح زیری درست راهها به حداقل برسد. بخشها بایستی دارای پنجره هایی جهت ورود نور طبیعی باشد اما بخش های درمان ، اتاق پرستارها ، داروخانه و غیره را می توان با چراغ روشن کرد.

اسلاید 18: اتاق پرستارها پرستاری می بایستی دارای یک جایگاه نظارتی باشد که از آن بتواند بر همه بیمارها تسلط داشته باشد . طراحی اتاق باید طوری باشد که نور طبیعی بتواند وارد آن شود تا بیمارها بتوانند خود را با ساعات شبانه روز تطبیق دهند.

اسلاید 19: نورپردازیاز آنجا که نور غذای روح است، در یک محیط درمانی که اغلب بیماران با ناراحتی های جسمی یا روحی ناشی از مشکل جسمی شان مراجعه می کنند. وجود نوری مناسب و کافی ضروری است.

اسلاید 20: تسهیلات گرمایشی و سرمایشیوجود تسهیلات مناسب فصل برای گرم کردن و یا خنک کردن فضا برای افزایش آستانه تحمل بیماران و همراهان دریک انتظار چند ساعته بسیارموثر است.

اسلاید 21: سرویس های بهداشتی در فضای ساختمان یک مطب وجود یک سرویس بهداشتی ضروری است. دراین سرویس نیز می بایست تسهیلات لازم در قالب توالت فرنگی و دستگیره های مورد نیاز برای بیمارانی که دچار معلولیت جسمی بوده و یا به جهت دردهای مفاصل یا امکان استفاده از توالت های معمولی برایشان وجود ندارد ، در نظر گرفته شود.

اسلاید 22: فضاهای پیشنهادیتخصص ها:دندانپزشکی – چشم پزشکی – گوش وحلق وبینی – کودکان – کلیه ومجاری ادرار – داخلی – زنان وزایمان – اورتوپدی – قلب وعروق – مغز واعصاب – پوست ومو وآلرژی .خدمات و فوریت های پزشکی ( اورژانس )این عملکرد به صورت شبانه روزی فعال ودارای ماهیت عملکردی مستقل از درمانگاه است که شامل فضاهای زیر است :ورودی – تلفن عمومی – پارک آمبولانس – سرویس بهداشتی – انتظار بیماران وهمراهان – پذیرش وصندوق – اداری – داروخانه – تزریقات – مصاحبه ومعاینه برای حضور سه پزشک به طور همزمان – تحت نظر به تفکیک جنسیت – دو اتاق تحت نظر ایزوله – اتاق پرستاری – جراحی های کوچک – انبار تدارکات واستریل – حراست ونیروی انتظامی – رختشویخانه – تاسیسات وفضاهای قابل توجیه ومتناسب دیگر .

اسلاید 23: فضاهای مکمل که می تواند به صورت مشترک عمل نماید شامل :رادیو لوژی وعکس برداری – سونو گرافی – سی تی اسکن آزمایشگاه شامل : بخش های بیوشیمی – خون شناسی – بافت شناسی – باکتری شناسی – نمونه برداری – انبار – سرویس بهداشتی – انتظار – اداریپزشکفیزیو تراپی شامل : سالن ورزشی – پرستاری – انتظار – اداری – سرویس – انبار

اسلاید 24: فضاهای پشتیبان وسایر فضاها :سالن اجتماعات برای سمینار ها ودوره های آموزشی تنظیم خانواده ، مدد کاری اجتماعی و …– پارکینگ – نگهبانی – سلف سرویس وآشپزخانه برای کارکنان اورژانس ودرمانگاه   – تاسیسات – انبار اموال – محوطه سازی و …

اسلاید 25: راهنمای طراحی معماری درمانگاه

اسلاید 26: مکانیابی و طراحی فضاسطح یا ابعاد(متر مربع)نام فضا30وستیبول ورودی150لابی انتظار اصلیتلفن عمومی9اطلاعات24شورا و سمینار پزشکی9آبدارخانهکنار ورودی طراحی شود تا کودکان وارد فضای درمانی نشوند40نگهداری کودکان12اتاق رئیس12اتاق معاون

اسلاید 27: مکانیابی و طراحی فضاسطح یا ابعاد(مترمربع)نام فضاامکان رفت و آمد افراد معلول در فضا فراهم شود4/8*4/220مترمربعسالن انتظار فرعیطوری طراحی شود که ورود و خروج بیماران کاملا کنترل شود7/2=3*2/4پذیرش12/8=3/2*4صندوقتعداد=412=4(3)سرویس بهداشتی(بیماران و پرسنل)تعداد=28=2(4)سرویس معلول12=3*4اتاق بایگانی3/6=1/8*2تلفنخانه12مددکار اجتماعی

اسلاید 28: مکانیابی و طراحی فضاابعادنام فضادر این اتاق آموزش هم انجام می شود15=4/2*3/6اتاق تنظیم خانواده9=3*3سرپرست درمانگاه12/6=4/2*3واکسیناسیونبرای زنان و مردان به تفکیک طراحی شود12/6=4/2*3تزریقات و پانسمان(زنان و مردان)5/76=2/4*2/4اتاق تمیز12/6=4/2*3اتاق کثیف12اتاق ملحفه و ترولی28/5مترمربعنمازخانه30بوفهبه تفکیک برای برای پرسنل زن و مرد طراحی شود40*2استراحت پرسنل

اسلاید 29: نام فضاابعادجمعاتاق مشاوره و معاینه و اندازه گیری قد و وزن1515محلی برای تعویض اطفال و شیردهی2020انتظار فرعی بیماران1515اتاق متخصص تغزیه اطفال99جمع کلجمع کل59قسمتکودکان

اسلاید 30: درجه 1درجه 2درجه 3دیاگرام روابط فضایی کودکان:بخشکودکانمعاینهانبار مرکزیپذیرش

اسلاید 31: مکانیابی وطراحی فضاابعادنام فضااين فضا شامل اتاقهاي معاينهو مصاحبه است اتاق مشاوره میتواند به عنوان اتاق مطالعه واستراحت پزشک نیز مورد استفادهقرار گيرد .بهتراست اين اتاقداراي نور طبيعي باشد18=3*6مطب پوست و موتوضیحات مطب پوست و مو18=3*6مطب داخلیتوضیحات مطب پوست و مو18=6*3مطب عفونی

اسلاید 32: قسمتریویمکانیابی و طراحی فضاابعادنام فضا18=3*6مطب چشم پزشکینور اتاق باید قابل تنظیم باشد15/84=6/6*2/4اتاق تعیین انکسار دید9=3*3اتاق مشاوره15انتظار فرعی بیمارشامل اتاق معاینه و مصاحبهاین فضا باید با فضاهای زیر در ارتباط باشداسپیرومتریبرونوسکپی18=3*6مطب ریوی15انتظار فرعی بیمار12/6=4/2*3اتاق برونوسکپیقسمت چشم پزشکی

اسلاید 33: اتاق معاینهخدماتپذیرشاتاق مشاورهاتاق تعیین انکسار دیدچشم پزشکیدیاگرام روابط فضایی چشم پزشکی:درجه 1درجه 2درجه 3

اسلاید 34: مکانیابی و طراحی فضاابعادنام فضافضاي آزمايشگاه ریوي بستگيکاملي به اندازه تجهيزات آندارد . اگر درون آزمايشگاهريوي کار تنفس درماني هم انجامشود ، همچنین فضاي تشخيصيبيماريهاي قلبي نيز در مجموعهدرمانگاه وجود داشته باشد ميتوان اين مجموعه را تحت عنوانآزمايشگاه قلبي ريوي ناميد کهدر آن تستهاي عملکردي ،تهويه درماني و کارهاي قلبيريوي انجام ميشود درصورتيکه براي همه تجهيزات يکاتاق بزرگ در نظر گرفته شودبايد فضاها را توسط پرده ياپارتيشن از هم جدا کرد . درصورتيکه برا ي فضاي آزمايشگاهقلبي ر يوي پنجره در نظر گرفتهشود بسیار مطلوب است ولي درنظر گرفتن پنجره براي ا ين فضاضروري نيست12/6=4/2*3اتاق تست ريوياسپيرومتريقسمتریوی

اسلاید 35: مکانیابی و طراحی فضاابعادنام فضا18=6*3مطب گوارشاتاق اندوسکوپي بايد به حدکافي بزرگ باشد تا بتوان درآنترولي احیاء ترولي اندوسکوپي ،ترولي حمل لوازم تميز و کثيف ولوازم اندوسکوپي را قرار داديک اتاق اندوسکوپي بزرگ ميتواند مجهز به سيستم راديولوژيباشد. 25/2=6*4/2فضای آندوسکپی و کلونوسکپیقسمتگوارش

اسلاید 36: مکانیابی و طراحی فضاابعادنام فضامطب مغز و اعصاب شامل فضايمشاوره و معاينه مشابه سايرمطب هاست ولي فضاهاي جنبي بهشرح ذیل مجاور اين تخصص موجودمیباشد1-اتاق نوار مغز2-اتاق نوار ماهیچه ای18=6*3مطب مغز واعصاباین اتاق به عنوان فضاهای مکمل کلینیک اعصاب در نظر گرفته میشود12/6=4/2*3اتاق نوار مغزاین اتاق به عنوان فضاهای مکمل کلینیک اعصاب در نظر گرفته میشود12/6=4/2*3اتاق نوار ماهیچه ایقسمتمغز واعصاب

اسلاید 37: درجه 1درجه 2درجه 3دیاگرام روابط فضایی مغزواعصاب:قسمت مغزواعصابنوار مغزخدماتپذیرشورودیاتاق معاینه

اسلاید 38: مکانیابی و طراحی فضاابعادنام فضا این فضا شامل اتاقهای معاینه و مصاحبه استو میتواند همان اتاق شنوایی سنجی باشد18=6*3مطب گوش و حلق و بینیدر صورتی که این اتاق درون اتاق معاینه گوش و حلق و بینی در نظر گرفته شود اختصاص 4مترمربع کافی است6مترمربعاتاق شنوایی سنجی(ادیومتری)15انتظار فرعی بیماراین فضا شامل اتاقهای معاینه و مصاحبه است18مطب اورتوپدی15انتظار فرعی بیمارقسمتگوش و حلق و بینیقسمتاورتوپد

اسلاید 39: درجه 1درجه 2درجه 3دیاگرام روابط فضایی اورتوپدی:اورتوپدیپذیرشمعاینهجراحی

اسلاید 40: مکانیابی و طراحی فضاابعادنام فضافضاي معاینه و مشاوره پزشک متخصص قلب ، مشابه الگوي تيپاست اما سایر فضاها ي مرتبط با اين تخصص به شرح ذيل است .١- اتاق الکتروکارديوگرافي٢- اتاق اکوکارديوگرافي٣- اتاق تست ورزش18=6*3اتاق معاینه و مشاوره قلب12/25=3/5*3/5الکتروکاردیوگرافی(نوارقلب)لازمست فضایی برای ذخیره نوارهای ضبط شده پیش بینی شود12/6=4/2*3اکوکاردیوگرافی(اکوی قلب)فضای لازم برای استقرار اپراتور در نظر گرفته شودتهویه مناسب پیش بینی شود12/6=4/2*3تست ورزشقسمت قلبو عروق

اسلاید 41: درجه 1درجه 2درجه 3دیاگرام روابط فضایی قسمت قلب:قسمت قلبجراحی داخلیپذیرشنوار قلباتاق معاینه

اسلاید 42: مکانیابی و طراحی فضاابعادنام فضابهتر است علاوه بر مطب فضایی مجزا با سرویس بهداشتی در نظر گرفته شودمسیر رفت و آمد بدون شکست و پله های اضافی باشد18=3*6مطب زنان امکان استفاده حداکثر از نور طبیعی21/6=7/2*3سالن دندانپزشکی(با سه یونیت)بهترست مستقیما با اتاق جراحی دندان مرتبط شودو دستگاه عکسبرداری بیرون از فضا قرار داده شود18=6*3عکسبرداری از دندان(پانورامیک)و تاریکخانهپيش بيني مي شودعلاوه بر قفسه و پيشخوان ،کارداراي محلي براي قرارگيرييک موتور برقي جهت کارهاي قالب سازي است .12/6=4/2*3لابراتوار دندانسازیقسمت زنانوزایمانقسمتدندانپزشکی

اسلاید 43: درجه 1درجه 2درجه 3دیاگرام روابط فضایی بخش زنان:قسمت زناناتاق معاینه زنانورودیخدماتایستگاه پرستاری

اسلاید 44: اتاق معاینهخدماتمنشیتاریک خانهدندان پزشکیدرجه 1درجه 2درجه 3دیاگرام روابط فضای دندان پزشکی:

اسلاید 45: مکانیابی و طراحی فضاابعادنام فضا50اتاق تابلو برق و تاسیسات10-8مترمربعانبار وسایل 100انبار مرکزیبه تفکیک برای زنان و مردان9مترمربعرختکن پرسنل4اتاق تی شوییخروجی پله فرار به طبقه ای باز شود که با محوطه بیرون ساختمان(معمولا طبقه همکف)10مترمربعپله فرارتعداد=520بستری موقت آقایانتعداد=520بستری موقت بانوان

اسلاید 46: ریزفضاهای قسمت اورژانسردیف اورژانسزیربناتعدادجمع1پارکینگ سرپوشیده توقف آمبولانس601602اتاق نگهبان و مامور انتظامی8183محل برانکارد و صندلی های چرخدار8184سرویس بهداشتی92185اتاق رانندگان آمبولانس15115جمع کل109لازم است ورودی آمبولانس از بیرون کاملا در معرض دید و به طور واضحی نشانه گذاری شودتخلیه بیمار:3/6*3/6استقرار آمبولانس:6/3*6پارک آمبولانس(شامل فضای استقرار آمبولانس و تخلیه بیمار)

اسلاید 47: قسمت های معاینه و درمان اورژانس ردیف اورژانسزیربنا تعدادجمع6پذیرش و تشکیل پرونده9197سرسرا و انتظار بیماران601608درمانگاه مصدومین داخلی2412410اتاق سرم تراپی و پانسمانهای سرپایی20120

اسلاید 48: 11اتاق شکسته بندی وگچ گیری2012012درمانگاه مسمومین و شستشوی معده1611613اتاق عمل اورژانس3013014اسکراپ و گانیگ81815استریلیزاسیون و نگهداری وسایل استریل1211216اتاق ریکاوری بعد از عمل و کمک های اولیه2036017بخش مراقبت اورژانس2024018ایستگاه پرستاری بخش مراقبت12112جمع کل311

اسلاید 49: قسمت پشتیبانی بخش اورژانس ردیف اورژانسزیربنا(m) تعدادجمع19اتاق مسئول و سرپرست اورژانس91920اتاق پزشکان کشیک1511521اتاق تکنیسین های اورژانس1211222آبدارخانه81824انبار گچ و تجهیزات پزشکی1211227اتاق نگهداری موقت جسد616جمع کل62

اسلاید 50: درجه 1درجه 2درجه 3اورژانسارتوپدیفیزیوتراپی پوست و مو

اسلاید 51: ریزفضاهای رادیولوژیردیفرادیولوژیزیربناتعدادجمعقسمت ورودیقسمت ورودیقسمت ورودیقسمت ورودیقسمت ورودی1انتظار بیماران سرپایی و بستری451452پذیرش و اطلاعات9193رختکن پرسنل زنانه و مردانه با حمام92184سرویس بهداشتی6212

اسلاید 52: قسمت تشخیصقسمت تشخیصقسمت تشخیصقسمت تشخیصقسمت تشخیص5اتاق رادیوگرافی ساده241246اتاق فلورسکپی241249اتاق انژیوگرافی2412410اتاق آماده سازی بیمار61612اتاق سونو گرافی3613613اتاق کنترل642415تاریکخانه و ظهور فیلم12224

اسلاید 53: قسمت پشتیبانیقسمت پشتیبانیقسمت پشتیبانیقسمت پشتیبانیقسمت پشتیبانی16اتاق رادیولوگ و مسئول بخش با منشی2412417اتاق کار تکنیسین1511518اتاق کار رادیولوژیست ها1511520محل خواندن فیلم های گرفته شده1211222انبار2012023اتاق با دمای زیر صفر برای خنک کردن دستگاه ها616 جمع کل338

اسلاید 54: نکات مورد توجه در مراکز پرتوپزشکی وجودتی شویی در کلیه موسسات و بخش های پرتوپزشکی الزامی می باشد . اتاق تی شویی باحداقل مساحت 1/5متر مربع می باشد.لزوم درنظرگرفتن اتاق مناسب جهت استراحت پرسنل نظر به اینکه مرکز / بخش شبانه روزی است .لزوم درنظرگرفتن اتاق مناسب جهت مسئول فنی لزوم درنظرگرفتن اتاق مناسب جهت گزارش نویسی حداقل 10 متر مربع لزوم درنظرگرفتن سالن انتظار متناسب با ظرفیت بیماران مرکز باید دارای سرویس بهداشتی به تعداد کافی جهت بیماران و پرسنل باشد

اسلاید 55: ردیفنام نام های آزمایشگاهزیربناتعدادجمع1قسمت ورودی- پذیرش و نمونه گیری 181182انتظار بیماران سرپایی121123توالت مراجعین43124محل نمونه گیری نشسته با (دوجا)62125محل نمونه گیری خوابیده با (یک جا)12112ریز فضاهای آزمایشگاه

اسلاید 56: 6دریافت و تفکیک نمونه ها121127واحد آزمایشگاه2541008انبار وسایل و مواد آزمایشگاه 121129محل شستشو و استریلیزاسیون1211210اطاق مسئول1211211توالت-دوش-دستشویی-رختکن کار821612محل وسائل نظافت313 جمع کل جمع کل جمع کل جمع کل233

اسلاید 57: ریز فضاهای بانک خونردیفبانک خون (مرکز انتقال خون)زیر بنا mتعدادجمعm1انتظار مراجعین9192پذیرش پرونده9193محل خونگیری122244محل عملیات اولیه جهت نگهداری خون 6165محل استراحت کوتاه مدت مراجعه کننده 919

اسلاید 58: 6محل وسایل تمیز لوازم و ابزار6167وسایل مصرفی و کثیف4148یخچال نگهداری کیسه های خون 919 جمع کل جمع کل جمع کل جمع کل76

اسلاید 59: ردیفداروخانهزیر بناتعدادجمع1سالن انتظار بیماران301302پیچیدن و دادن دارو301303انبار مواد دارویی خشک121124انبار مواد دارویی مایع121125اتاق آماده سازی و تهیه دارو241246اتاق مسئول داروخانه121127صندوق717 جمع کل جمع کل جمع کل جمع کل127ریز فضاهای داروخانه

اسلاید 60: رخشویخانهابعادنام فضا62/5=6*10/4رختشویخانه7/5=3/1*2/4شست و شوی عفونی6/5=2/6*2/5مسئول3/3=1/3*2/5انبار4/5=1/8*2/5ترولی5=2/7*1/7تحویل پارچه7=2/6*2/7انبار پارچه3/2=1/2*2/7خیاطی14=6*2/3راهرو4/7=2(1/3*1/8)سرویس بهداشتی

اسلاید 61: آشپزخانه و رستورانمساحتنام فضا 45/2آماده سازی11/4سرویس بهداشتی5نظافت46/8رستوران10/5ظرفشویی5/5سرپرست5/5انبار روزانه5/5ورودی

اسلاید 62: استریل مرکزیابعادنام فضا14=4/5*3/1شستشو20=6/5*3/2انبار استریل15=3/1*4/8سرویس و خدمات24=5/4*4/5سرپرست5/1=3/4*1/5تحویل5/6=2*2/8تعویض روپوش

اسلاید 63: درجه 1درجه 2درجه 3دیاگرام روابط فضایی کل کلینیک:لابی کلینیکورودیاورتوپدی جراحی اورژانس دندان پزشکی چشم پزشکی مغزواعصابقلب زنان ورودی

اسلاید 64: درجه 1درجه 2درجه 3دیاگرام روابط فضایی کل کلینیک:لابی کلینیکاورولوژیعفونیادیومتریپوست و مو ریوی داخلی گوارش آندوسکپیاسپیرومتریبرونسکپی

اسلاید 65: ورودیلابی کلینیکسرپرستاریخدماتپذیرشدیاگرام روابط فضایی ورودی ولابی:درجه 1درجه 2درجه 3

اسلاید 66: جانمایی فضاها در طبقاتورودی اصلیاورژانسداروخانهلابی ورودیلابی انتظاراداریرادیولوژیرختشویخانهانبار مرکزیانبارکثیفانبار تمیزتاسیساتبستری موقتآزمایشگاهبانک خونتخصص هامعاونتکنفرانسمدیریتغذا خوریاستراحت پرسنلسومدوماولهمکفزیرزمینسرویس بهداشتیسرویس بهداشتیسرویس بهداشتیسرویس بهداشتی

اسلاید 67: نکات قابل توجه در جانمایی فضاهابهتر است سه ورودی (در طبقه همکف)برای درمانگاه در نظر بگیریم که شامل:ورودی اصلی،ورودی اداری،ورودی اورژانس می شودسرویس بهداشتی در هر طبقه برای پرسنل و مراجعین تکرار شودقسمت رادیولوژی زیر قسمت اورژانس و بستری بالای اورژانس باشد و این سه فضا با یک آسانسور جداگانه به هم مرتبط شوندپارکینگ در فضای باز طراحی شود اما یک رمپ در زیر زمین برای خالی کردن بار در انبار در نظر گرفته شودبانک خون و آزمایشگاه مجاور هم طراحی شوند

اسلاید 68: دیاگرام :1- بخش خدمات2-قسمت معاینه پزشکی3- قسمت بیماران4- قسمت اداری5- قسمت عمومی6-قسمت های خصوصی پرسنل و پزشکان7-قسمت اورژانس

اسلاید 69: 1- خدماترختکن و اتاق خدمهانبار تمیزانبار کثیفرختکن خانم هارختشوی خانهآبدارخانهمحل تی شورختکن آقایان

اسلاید 70: 2- قسمت معاینه پزشکیرادیولوژیدندانپزشکیمغز و اعصابزنان و زایمانپزشک عمومیگوش و حلق و بینیمخصوص نوار قلب و اکواتاق ارتوپدیچشم پزشکیعمومی اطفال

اسلاید 71: 3- قسمت بیماراناتاق بستری آقایاناتاق بستری بانوانسویس بهداشتی بانواناتاق تزریقات بانوانآزمایشگاهاتاق مدیریتسرویس بهداشتی آقایاناتاق تزریقات آقایاناتاق پرستاران

اسلاید 72: 4- قسمت اداریبایگانیحسابداریپذیرشنگهبانی

اسلاید 73: 5-قسمت عمومینمازخانهمکان استراحتسرویس بهداشتی بانوانداروخانهمعاونت درمانگاهمدیریت درمانگاهسرویس بهداشتی آقایانبوفه

اسلاید 74: 6- قسمت های خصوصی پرسنل و پزشکانانبارسرویس بهداشتی آقایاناتاق استراحت پزشکان و پرسنل آقامحل سرو غذاسرویس بهداشتی بانواناتاق استراحت پزشکان و پرسنل خانماتاق کنفرانس

اسلاید 75: 7- قسمت اورژانساتاق پرستارریکاوریاتاق عملاتاق پزشک

اسلاید 76: بیمارخانه بهداشتدرمانگاه مستقلپلی کلینیکاورژانسبخشهای بستری

اسلاید 77: بیمارانتظارصندوقتزریقات،پانسمان،نوار قلبمصاحبه،معاینهآزمایشگاه،رادیولوژی،فیزیو تراپیانتظارپذیرشسیرکولاسیون بیمار در درمانگاه

اسلاید 78: سيركلاسيون بيمار بستريبيماربستريپذيرشانتظارمعاينهمصاحبهآسانسورتعويض لباستحويل مريضبستريتخت

اسلاید 79: مسیر و مراحل کار در منطقه مصاحبه و معاینه

اسلاید 80: بیمارآزمایشگاهتزریقاتداروخانهانتظارصندوقمسیر فرعی بیمار

اسلاید 81: درمانگاهانبار ملحفهانبار وسایلرخشویخانهاستریلیزیسون مرکزیانبارهای مرکزیسیرکولاسیون وسایل1-سیرکولاسیون پرونده2- سیرکولاسیون ملحفه3- سیرکولاسیون وسایل

اسلاید 82: مسیر بیمار سرپایی به درمانگاهآمدن بیمار به درمانگاه آوردن پرونده در صورت داشتن سابقه در درمانگاهپذیرش تشکیل پرونده در صورت نداشتن سابقه در درمانگاهمراجعه به صندوق و پرداخت پولانتظارمراجعه به کلینیک داخلی(معاینات عمومی)مراجعه به کلینیک های تخصصیرفتن به منطقه مشترک (آزمایشگاه،رادیولوژی)بیمارستانمراجعت به درمانگاهمراجعه به داروخانهمراجعه به تزریقات یا پانسمانمراجعه به بخش های تشخیص جنبی(نوار مغز و قلب)

اسلاید 83: سیستم تفکیک معاینه/مصاحبهتخت معاینهصندلیمیز کار کامپیوترترولی ابزار کارروشوئینگاتوسکوپدر این نحوه ترکیب هر اتاق مصاحبه می توانداز اتاق معاینه استفاده کند . در موارد استثنایی در خالت مراجعه زیاد به یک کلینیک ، هر اتاق مصاحبه می تواند از ؟واحد معاینه نیز استفاده کند .

اسلاید 84: اتاق معاینه و مصاحبه نمونه شماره یک سیستم ترکیبی رختکنتخت معاینه میز دکترصندلی دکترصندلی مراجعیندستشویی

اسلاید 85: اتاق معاینه و مصاحبه نمونه شماره دوسیستم ترکیبی رختکنتخت معاینه میز دکترصندلی دکترصندلی مراجعیندستشویی

اسلاید 86: رختکن تخت معاینهمیز دکترصندلی دکترصندلی مراجعین دستشوییکابینتاتاق معاینه و مصاحبه نمونه شماره سه سیستم ترکیبی

اسلاید 87: یک نمونه فضای مصاحبه ومعاینه ترکیبی

اسلاید 88:

اسلاید 89:

اسلاید 90: نمونه های مشخص درمانگاه در این قسمت برای آشنائی بیشتر با قرار گیری و ترکیب فضاهای مختلف یک درمانگاه به ارائه چند نمونه مشخص از پلان های درمانگاه می پردازیم . این نمونه ها بر حسب ابعاد درمانگاه به سه گروه کوچک ، متوسط و بزرگ تقسیم شده اند. لازم بتذکر است که این نمونه ها از روی الگوهای خارجی اقتباس شده اند و بهمین دلیل با ضوابط و معیارهائی که درانی جزوه مورد بحث قرار گرفته است تطابق کامل ندارد. در اینگونه موارد ضمن تشریح این نمونه ها به برخی از اشکالات آن ها در رابطه با مسائلی که در این جزوه مطرح شده است اشاره خواهیم کرد.

اسلاید 91: کلیه نمونه هائی که در اینجا آورده شده مربوط به کلینیک های بیمارستانی است بهمین دلیل پیش بینی بخش هائی نظیر آزمایشگاه و رادیولوژی در آنها ضروری نموده است . لیکن یک آزمایشگاه به عنوان محل انجام آزمایشات روزمره در این نمونه ها پیش بین شده است تا بار آزمایشگاه بیمارستان کاسته شود. این انتخاب بستگی به عوامل متعددی دارد که در تشریح نمونه ها توضیح داده شده است. همچنین برخی از عملکردهائی که بطور متداول در بخش اورژانس قرار می گیرد در این نمونه ها در درمانگاه پیش بینی شده است. در اکثر منابع خارجی تداخل میان عملکردهای درمانگاه و اورژانس مشاهده می شود.

اسلاید 92: ج- درمانگاه بزرگ این درمانگاه برای کار 7 متخصص بطور همزمان و پذیرش 170 نفر در روز طراحی شده است. فضاهای اصلی این درمانگاه عبارتند از : 1- کلینیک گوش و حلق و بینی 2- کلینیک افتالمیک (چشم پزشکی) 3- 5 واحد مصاحبه / معاینه تیپ (کلینیک های جراحی ، داخلی ، زنان و زایمان، کودکان ، اعصاب و روان ، اورتوپدی ، پوست) . 4- فضای مکمل شامل اتاق عمل جراحی ، اتاق ریکاوری ، اتا گچ ، شستشوی معده 5- آزمایشگاه روزمره

اسلاید 93: این درمانگاه نیز درد و نمونه یکی از با یک راهرو و دیگری با دو راهرو ارائه می شود. کلیه فضاها از حیث ابعاد دو عملکرد در دو نمونه مشابه هستند و تنها ترکیب آن ها متفاوت است . سیستم انتظارهای اصلی و فرعی مشابه یکدیگر و مشابه نمونه های الف و ب است. در پلان با یک راهرو کلیه فضاها در دو طرف یک راهرو اصلی قرار گرفته است ولی در پلان با دو راهرو طول راهرو کاهش یافته و برخی از فضاها در قسمت مرکزی ساختمان واقع شده اند که از نور سقفی استفاده می کنند.

اسلاید 94: ورودی (با مشخصات نمونه الف) دفتر(که مانند نمونه الف برای حسابداری و بایگانی و پذیرش مورد استفاده قرار می گیرد) محل نگاهداری کودکان (در ارتباط با فضای ورودی) انتظار مرکزی برای 140 نفر (که می تواند به انتظارهای کوچکتری تقسیم شود) انتظارفرعی برای 30 نفر(مخصوص بیمارانی که نباید با سایرین تماس داشته باشند) رستوران یا تریا (در ارتباط با هال ورودی و انتظار مرکزی) فضاهای مختلف این دو درمانگاه به شرح زیر است

اسلاید 95: سرویس های بهداشتی مراجعین کلینیک گوش و حلق و بینی (با مشخصات و ابعاد مشابه نمونه الف) کلینیک افتالمیک (چشم پزشکی) (با مشخصات و ابعاد مشابه نمونه الف) یک واحد مصاحبه و معاینه با یک اتاق جراحی و یک اتاق گچ (یک مصاحبه و دو معاینه) این واحد برای کلینیک های جراحی ، زنان و زایمان و اورتوپدی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. اتاق گچ دارای سینک و محل عبور دستگاه سایر رادیولوژی می باشد (4 متر ×5 متر) .

اسلاید 96: 4 واحد مصاحبه و معاینه برای کلینیک های مختلف (شامل 4 اتاق مصاحبه و 8 اتاق معاینه که برای کلینیک هایی که نیازمند تجهیزات و فضای خاصی نیستند می تواند مورد استفاده قرار گیرد )آزمایشگاه روزمره (رجوع کنید به توضیحات نمونه الف) اتاق شستشوی معده (این اتاق برای مداوای بیماران مسموم شده مورد استفاده قرار می گیرد . در این اتاق چند تخت و قفسه برای وسایل شستشوی معده قرار دارد و ابعاد آن 3 متر × 5 متر است ) اتاق استراحت

اسلاید 97: این اتاق بیشتر برای بیماران عمل شده در کلینیک جراحی مورد استفاده قرار می گیرد و دارای 6 تخت استراحت بیمار است. اتاق کادر درمانگاه یک اتاق در قسمت ورودی درمانگاه برای استراحت کادر درمانگاه در نظر گرفته شده است که بیشتر مورد استفاده پرستاران کلینیک ها قرار می گیرد. محل نگاهداری برانکارد (یک محل) انبار ملحفه و وسایل تمیز (یک انبار) سرویسهای بهداشتی کادر درمانگاه(یک مردانه و یک زنانه ) راهرو با نیمکت و صندلی برای انتظار فرعی کلینیک ها

اسلاید 98: نمونه های مشخصدرمانگاه بزرگ با یک راهرو فضای ورودی(1فضای نگهداری کودکان(2دفتر(3هال ورودی(4انتظار(5تریا(8سرویسهای بهداشتی(7اتاق کادر پرستاری(6اتاق مصاحبه تیپ(9اتاق معاینه تیپ(10اتاق اعمال جراحی(11اتاق گچ(12( اتاق استراحت (ریکاوری (13آزمایشگاه روزمره(14برانکارد(16قفسه وسایل تمیز(15

اسلاید 99: اتاق شستشوی معده(17( اتاق تاریک (چشم پزشکی (18( اتاق مصاحبه(چشم پزشکی (19( اتاق معالجه(چشم پزشکی (20( اتاق استراحت(چشم پزشکی (21( فضای مصاحبه ( گوش و حلق و بینی (22( فضای معالجه( گوش و حلق و بینی (23راهروی انتظار(25( اتاق تاریک( گوش و حلق و بینی (24

اسلاید 100: نمونه های مشخصدرمانگاه بزرگ با یک راهرو فضای ورودی(1فضای نگهداری کودکان(2دفتر(3هال ورودی(4انتظار(5اتاق کادر پرستاری (6سرویسهای بهداشتی(7تریا(8

اسلاید 101: اتاق مصاحبه تیپ(9اتاق معاینه تیپ(10اتاق اعمال جراحی(11اتاق گچ(12( اتاق استراحت (ریکاوری (13آزمایشگاه روزمره(14قفسه وسایل تمیز (15برانکارد(16اتاق شستشوی معده(17( اتاق تاریک (چشم پزشکی (18( اتاق مصاحبه(چشم پزشکی (19( اتاق معالجه(چشم پزشکی (20( اتاق استراحت(چشم پزشکی (21( فضای مصاحبه ( گوش و حلق و بینی (22( فضای معالجه( گوش و حلق و بینی (23( اتاق تاریک( گوش و حلق و بینی (24 (25راهروی انتظار

اسلاید 102: نمونه های مشخصدرمانگاه بزرگ با دو راهرو فضای ورودی(1فضای نگهداری کودکان(2دفتر(3هال ورودی(4انتظار(5اتاق کادر پرستاری (6سرویسهای بهداشتی(7تریا(814101091085591043576211577247109101092210192021171113151816101092525

اسلاید 103: اتاق مصاحبه تیپ(9اتاق معاینه تیپ(10اتاق اعمال جراحی(11اتاق گچ(12( اتاق استراحت (ریکاوری (13آزمایشگاه روزمره(14قفسه وسایل تمیز (15برانکارد(16اتاق شستشوی معده(17( اتاق تاریک (چشم پزشکی (18( اتاق مصاحبه(چشم پزشکی (19( اتاق معالجه(چشم پزشکی (20( اتاق استراحت(چشم پزشکی (21( فضای مصاحبه ( گوش و حلق و بینی (22( فضای معالجه( گوش و حلق و بینی (23( اتاق تاریک( گوش و حلق و بینی (24 (25راهروی انتظار