مارکسیسم انتقادی
اسلاید 1: ماركسيسم انتقاديالف)شكل گيري مكتب فرانكفورت و مطالعات انتقاديدانشمنداني كه از گرايش به جبرگرايي اقتصادي دل خوشي نداشتند رسما مكتب فرانكفورت را پايه گذاري كردند. در اين مكتب اعتقاد بر اين است كه د رجامعه نوين سركوبي ناشي از عقلانيت جاي استثماراقتصادي (به عنوان مساله غالب) را گرفته است و كانون تسلط از اقتصاد به قلمرو فرهنگ كشيده شده است.
اسلاید 2: مكتب نئوماركسيستي(انتقادی- فرانکفورت) صاحب نظران انواع نظريه هاي نئو ماركسيستي آدرنو ماركسيم هگلي هوركهايمر نظريه انتقادي ( مكتب فرانكفورت) لوكاچ ماركوزه هابرماس گرامشي
اسلاید 3: ويژگي هاي مكتب انتقادی: تسلط نظام فرهنگي بر جامعه به جاي نظام اقتصادي بكارگيري تكنيك هاي عيني در جامعه شناسي تلفيق نظريه فرويد با وبر و ماركس در سطح فرهنگي و اجتماعي در جستجوي روابط دياليكتيكي بين جنبه هاي ذهني و عيني زندگي اجتماعي
اسلاید 4: انتقاد بر مكتب تضاد: ماركس در جبر اقتصادي گرفتار شده و برتري را به نظام اقتصادي داده و شكست نظام سرمايه داري را حتمي مي داند و به تفكرات و كنش فردي بها داده است.
اسلاید 5: زير مجموعه هاي ماركسيسم هگلي:- لوكاچ تحت تاثير ذهن گرايي است اين مكتب- گرامشيماركسيسم ساخت گرايي:التوسر تركيب ساخت گرايي و ماركسيسم- پولانتزاس
اسلاید 6: مشخصات نظريه انتقادي: عامل عمده تحولات، روشنفكران هستند نه طبقه كارگر معتقد به تحقيقات بين رشته اي وجود ارتباط بين نظريه و روش بد بيني نسبت به آينده طرح مفاهيمي چون (صنعت فرهنگ وروشنفكري توده اي) ايجاد رابطه ديالكتيكي بين عين و ذهن
اسلاید 7: توجه به سطح فرهنگي جامعه جديد به سركوب افراد از طريق فرايند عقلا ني شدن مي پردازد كه جايگزين بهره كشي اقتصادي شده است. تكنولوژي توانايي تفكر انتقادي را از افراد مي گيرد.
اسلاید 8: مصنوعات فرهنگي در دو زمينه نگران كننده هستند.مصنوعات فرهنگي به مانند ..... ايده ها بسته بندي شده در حد انبوه نگريسته مي شود كه توسط رسانه ها ارائه مي شود.آنها جنبه سركوب كننده و تسكيني دارند و موجب سردرگمي افراد مي شوند.
اسلاید 9: هربرت ماركوزهشهرت پيامبر نهضت چپنظريه پرداز جنبش بين المللي چپ نوانتقاد هوشيارانه از نظام جوامع صنعتينفوذ در ميان جنبش هاي سيا سي مخالف نظام موجود در اروپا و آمريكا
اسلاید 10: نظرياتسلطه بر طبيعت از طريق علم و تكنولوژي الزاماً شكل جديدي از سلطه در انسانها را به وجود آورده است دو طبقه پرولتاريا و بورژوا ديگرعاملان فعال تاريخي نيستند.درجامعه مدرن تکنولوژی به توتالیتاریسم منجرمی گردد
اسلاید 11: ديدگاه ماركوزه در باب انقلاب طبقه كارگرغرق در امور مادي شده و نمي تواند به خواسته هاي واقعي خود برسد. تمايز بين خواسته هاي راستين و كاذب مهمترين انديشه ماركوزه است. عشق و علاقه كارگر تبديل به خواسته هاي كاذب شده است. تسلط عقلانيت تكنولوژيكي عامل اصلي اين نيازهاي كاذب است. تكنولوژي با پديد آوردن فراواني نعمت توانسته انسانها را بنده نيازهاي مادي و آنهم كاذب نمايد.
اسلاید 12: صور مصرف در جامعه برخوردار از فراوانی نعمت دو اثر است:1) نیازهای مادی را که در صورت برآورده نشدن به اعتراض می انجامد برآورده می کند.2) پرورش حس یگانگی افراد با نظا م موجود افزایش مصرف هر گونه انگیزه خود فرمانی را از میان می برد.نتیجه: انقلاب توسط طبقه کارگر به وقوع نمی پیوندد.عاملان دگرگونی و انقلاب در جامعه معاصر1. دانشجویان 2. زنان 3. گروههای اقلیت ملتهای جهان سوم
اسلاید 13: جرج لوکاچ به مادی کردن امور معنوي می پردازد ولی مارکس به شی انگاری
اسلاید 14: جورج لوکاچدو محور اساسی نظریه لوکاچ 1. مادی کردن امور معنوی 2. آگاهی طبقاتیمادی کردن امور معنویکالا پایه ارتباطی میان انسانها می گردد و به شکل یک شی گسترش یافته شکل عيني به خود می گیرد. کارگران کالاهایی که خود تولید کرده اند را فراموش کرده و به آن ارزش می دهند که بازار آن را بوجود آورده است. بازار از فرد تولید کننده مستقل می شود.
اسلاید 15: مفهوم شی انگاری: متعلق به مارکسفرایندی است که در آن کالاها و بازار شکل موجودیتی مستقل و عینی و دارای حیات جدا از فرد تولید کننده نگریسته می شود.مارکس: مفهوم شی انگاری به وضعیت اقتصادی محدود می شود. لوکاچ : اما مفهوم مادی کردن امورمعنوی به کل جامعه برمی گردد.اعتقاد به اینکه ساختار اجتماعی حیاتی مخصوص به خود دارند.
اسلاید 16: آگاهي طبقاتيمربوط به نظام مشترك اعتقادات طبقه اي است كه در جامعه وجود دارد آگاهي طبقاتي در نظام سرمايه داري به شكل نادرست به بقاي خود ادامه مي دهد و اين عامل ناشي از جايكاه طبقه در ساختار اقتصادي جامعه نشات مي گيرد تنها طبقه اي كه ظرفيت توسعه آگاهي طبقاتي را دارد،پرولتارياست كه موجودي فعال است. لذا ستيز طبقاتي بايد از سطح اقتصادي شروع و به سطح آگاهي موثر طبقاتي برسد و در اين مرحله است كه پرولتاريا قادر به كنش و كنار زدن نظام سرمايه داري خواهد بود.
اسلاید 17: پوركن هابرماسبر مفهوم كنش متقابل اجتماعي و انواع آن متمركز است. بخصوص كنش ارتباطي.ماركس كنش متقابل اجتماعي را ناديده و آن را به كار تقليل داده است.انواع كنش:( درسطح كلان )1. كنش هدفمند عقلايي براي كار2. كنش ارتباطي براي كنش متقابل نظريه محصول كنش انساني است.
اسلاید 18: انواع كنش :(در سطح خرد)1- كنش ابزاري2- كنش استراتژيككنش هدفمند عقلايي تمايزميان كنش ابزاري وكنش استراتژيك است.كنش ابزاري : كنش يك فرددرمحاسبه عقلاني روابط ميان اهداف و وسايل است.كنش استراتژيك : كنش گروهي افراد و محاسبه عقلايي روابط ميان اهداف و وسايل است. كنش ابزاري هر دو در جستجوي منافع خود هستند-كنش استراتژيك هدف هر دو سلطه بر ابزار است.و
اسلاید 19: تقسيم بندي علوم:علم نياز وسيله ارتباطي منفعتتجربي-تحقيقي علاقه تكنيكي كار كنترل تكنيكيتاريخي- تفسيري علاقه عملي زبان درك دنياانتقادي علاقه رهايي بخش اقتدار رهايي از سلطه (بهترين علم)
اسلاید 20: انواع كنش:1. آينده نگر- پيش بيني كننده:جهت گيري كنشگر به طرف سبك و سنگين كردن ابزار و وسايل2. هنجاري:جهت گيري كنشگر به طرف ارزشهاي مشترك گروه و در انتظار جواب گروه است.3. نمايشي:كنشگر آگاهانه در رفتار خود دخل و تصرف مي كند.4. ارتباطي
اسلاید 21: كنش ارتباطيكنش ارتباطي سبب؟ 1. جامعه پذيري افراد 2. تفسير كنش افراد 3. يكپارچكي اجتماعي وانسجام گروه
اسلاید 22: تفاوت ماركس با هابرماس ماركس بر كار و هابرماس به پديده ارتباطات تاكيد دارند. ماركس در جستجوي حذف موانع سرمايه داري در راه ايجاد كار به شكل طبيعي آن است. هابرماس در جستجوي حذف موانع ايجاد ارتباطات آزاد است.
اسلاید 23: بحران هاي نظام سرمايه داريبحران عقلانيت دخالت فزاينده دولت، باعث بوجود آمدن پديده اي مي شود كه هابرماس آن را بحران عقلانيت مي نامد كه آن نوعي بحران در نظام است. 2. بحران مشروعيت از دست دادن يكپارچگي اجتماعي 3. بحران انگيزه از دست دادن مشاركت اجتماعي
اسلاید 24: به اين دليل بروز مي كند كه دولت ناگزير است وام بگيرد تا كاركردهاي خود را به انجام برساند. لذا دچار نوعي تورم و بحران مالي مستمر مي شود اين بحران عقلانيت است چون ريشه مسائل در ناتواني دولت براي آشتي دادن منافع متفاوت و متضاد سرمايه خصوصي مي باشد كه اين بحران در سطح يكپارچگي اجتماعي به صورت بحران مشروعيت بروز مي كند،اگر دولت نتواند استراتژي هاي مناسب را براي آشتي دادن منافع متضاد پيدا كند، مشروعيت خود را از نظر مردم از دست مي دهد و دولت در انجام فعاليت هاي خود شكست مي خورد.
اسلاید 25: افزايش قدرت دولت و نظارت فن سالارانه لازم براي مهار ساير شكل هاي بحران(مشروعيت و عقلانيت) منجر به تضعيف انگيزهاي مردم براي مشاركت در نظام مي شود؛ انگيزه رقابت اقتصادي همراه با اخلاق كار مرتباً از بين مي رود.( منظور از اخلاق كار: نوعي نياز دروني است كه مردم نياز پيدا مي كنند كه بايد كار كنند) چون كار به سمت روزمرگي و ديوان سالار پيش مي رود.دولت ديوان سالار روز به روز قدرتمند مي شود و امكان مشاركت سودمند مردم در فرايند هاي تصميم گيري از طريق نهادهاي دموكراتيك از بين مي رود.
اسلاید 26: آدرنو -هوركهايمر: -معتقد به ماركسيسم بدون پرولتاريا -ديدگاه آنها مبتني بر نقد پوزيتويسم استبه نظر آن ها در جهان امروز خرسندي و خوشبختي فرد تحقيق نمي يابد بلكه در روندي تاريخي با زوال فرديت انسان همراه است اين زوال به سه شكل است:1)يكپارچه شدن آگاهي به وسيله ارتباطات هدايت شده2)ناچيز شمردن خصلت و كيفيت فرد در تحول اشكال توليد3)دگرگوني در ساختمان رواني انسان به دليل اجتماعي شدن يكپارچه انسانها
اسلاید 27: مكتب فرانكفورت تفكيك ماكس وبر از عقلانيت صوري و ذاتي را پذيرفته است.عقلانيت صوري :خرد تكنولوژيك:خدمت به نيروهاي سلطه گرعقلانيت ذاتي يا فرهنگي:ارزيابي وسايل بر حسب ارزش هاي انساني و عدالت
اسلاید 28: ماركسيسم انتقادي و آراي ارتباطي:الف-نظريات هوركهايمرو آدرنوآنها به اين مساله پرداخته اند كه صنايع فرهنگي بخش جديدي از صنعت موسسات اطلاع رساني مانند راديو،مطبوعات و سينماست كه براي به نتيجه رساندن منافع صاحبان صنايع به كار مي افتد. اين صنايع فرهنگي باعث توليد تخدير كننده محصولات فرهنگي ،ايجادبازارهاي وسيع تر تجاري و سازگاري سياسي است به عبارتي در حقيقت فرهنگ توده اي حاصل فرهنگ منفعل و اسيركننده است.
اسلاید 29: ب-نظريات هربرت ماركوزهنظريات سياسي ماركوزه وارد حوزه سياست شد و موجب جنبش هاي سياسي دانشجويي گرديد.انديشه هاي ماركوزه در متن تاريخي فاشيسم و واكنش نسبت به ان قابل فهم است وي با بازگشت به فلسفه هگل در پي درافكندن بنيادي نو براي انقلاب بود نقطه عزيمت انديشه ماركوزه تصوير در دو سطح از حيات اجتماعي به شيوه هگلي است يكي در سطح خواسته هاي كاذب و ديگري در سطح علايق و آگاهي راستين تاريخي.وسایل ارتباط جمعی عامل گسترش فرهنگ توده است.
اسلاید 30: ج-نظريات يوركن هابرماسالف.كنش ارتباطي:هابرماس با دو مفهوم عقل ارتباطي و حوزه عمومي به بررسي همه جانبه ارتباطات در عصر جديد مي پردازد بر اساس اين نظريه وي با تمايز ميان كنش استراتزيك و كنش ارتباطيمعتقد است:كنش استراتزيك به عمل دو يا چند نفر مربوط است كه در تعقيب يك هدف ،كنش معقولانه و هد فدار خود را هماهنگ مي كنند. اين كنش به تعقيب حساب شده منفعت شخصي مربوط مي شود.يكي از عناصر مهم كنش ارتباطي،عنصر گفتار است اما يك چنين كنشي گسترده تر از آن است كه تنها اعمال گفتاري يا معادل هاي غير شفاهي آن را در برگيرد.
اسلاید 31: ب. (گستره) حوزه عمومي:حوزه عمومي گستره اي از كنش ها و نهادها ي فرهنگي است كه كاركرد غيرفرهنگي يعني نقش هاي سياسي،اجتماعي و اقتصادي نيز پيدا مي كنند.
اسلاید 32: ”مؤيد باشيد“
اسلاید 33: آدرنو و هوركهايمرواژه صنعت فرهنگ را بكار برده اندويژه گيهای صنعت فرهنگ:كميت گرايي توجه به بازار و توليد بيشتر3. تفكر فراملي داشتن 4. مصرف كنندگي محض5. ايجاد همانند سازي در افراد 6. قالب ريزي محصولات متناسب توده ها ( ايجاد مصرف گرايي)7. تبديل انسانها به نوكرمأبانه بودن
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.