مبانی اخلاق پزشکی

مبانی اخلاق پزشکی

اسلاید 1: ستاد ترویج اخلاق پزشکی1سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیمبانی اخلاق پزشکی what is (medical) ethics?دكتر علي رضا كاهانيمتخصص پزشكي قانوني مدير امور پژوهشي سازمان پزشکی قانونی کشور

اسلاید 2: ستاد ترویج اخلاق پزشکی2سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکی

اسلاید 3: ستاد ترویج اخلاق پزشکی3سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیمقدمه ( اهميت موضوع ) پرداختن به مقوله اخلاق و مسائل مربوط به آن همواره بحث انگيز بوده است اين امر نه به جهت دور از ذهن بودن و ناملموسي موضوع ، بلكه به دليل پيچيدگي و ارتباط هاي چند گانه آن با عواملي چون روحيات انسان، مسائل اجتماعي ، پيشرفت علوم و تكنولوژي ميباشد.

اسلاید 4: ستاد ترویج اخلاق پزشکی4سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکی قبول داريم كه ما شاهد پيشرفت عظيم و همه جانبه دانش و فناوري پزشکي هستيم که ميدان عمل پزشکان را به حد چشمگيري وسعت بخشيده است.اين وسعت عملکرد خود مسائل تازه اي را در ارتباط بيمار با پزشک و جامعه، مطرح کرده است.اعمال جديد و فناوريهاي نوين، نياز به تدوين احکام اخلاقي و اقتصادي نويني دارد که لزوم تجديد نظر در قالبهاي سنتي را ايجاب ميکند.

اسلاید 5: ستاد ترویج اخلاق پزشکی5سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکی شواهد نشان ميدهند كه اعتماد عمومي در حال كاهش است و پزشكان مواجه با تهديد روزافزون براي ارزشهاي شغلي خود هستند. نقش اخلاق پزشكي و اتيكت شغلي، در حال كم رنگ شدن است. بنا براين نقش آموزش پزشكي؛ چه در حين تحصيل و چه در دوره هاي تكميلي؛ بسيار حساس و لازم براي پزشك آينده است تا اين چالشها را شناسائي كرده و بر آن تسلط يابد.

اسلاید 6: ستاد ترویج اخلاق پزشکی6سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیمسايل پزشکي قديم با امروزي خيلي متفاوت شده است. در حال حاضر با مسايل عمده اي نظير :خاتمه حيات، زندگي قبل از تولد، کيفيت حيات، اتانازي پيوند اعضا ، روشهاي پيشرفته کمک کننده به ادامه حيات، همانند سازي، مطالعه و درمان در سطح ژنها، اصلاح نژاد، ذخيره سازي سلولهاي انساني، بهره کشي از رويان،مطالعه داروهاي جديد در نسان، استفاده از حيوانات در پژوهشها و صدها مسايل ديگر روبرو است.

اسلاید 7: ستاد ترویج اخلاق پزشکی7سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیپزشكي، پلي ميا ن علم و جا معه است . در واقع، بكارگيري اطلاعات علمي و مهارتهاي وابسته؛ براي برقراري سلامت انساني؛ يك وظيفه حياتي در پزشكي باليني است و در اين رابطه پزشكان يك عامل بسيار مهم و غير قابل جايگزين اند. Medicine is more than a sum of knowledge about disease. پزشك؛ علاوه بر دانش؛ از تجربيات و احساسات خويش براي درك و بهبود بخشيدن آلام انساني درحالات و لحظات ترس، ابهام و انتظارات بهره ميگيرد.

اسلاید 8: ستاد ترویج اخلاق پزشکی8سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکی در اين وضعيتهاي بي نهايت آسيب پذير،اين پروفشناليسم يعني تعهد پزشكي است كه جامعه را وادار به احترام به پزشك مينمايد و او را مورد اعتماد خود قرار ميدهد. Professionalism is central to sustaining the public’s trust in the medical profession; it is the essence of the doctor-patient relationship.

اسلاید 9: ستاد ترویج اخلاق پزشکی9سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکی تعهد حرفه اي Professionalism تعهد حرفه اي طبابت: سابقه اي به قدمت خود پزشكي دارد.قسم نامه بقراط يكي از شاهدين اين مدعا است.ويليام اوسلر ميگويد:پزشكي يك تعهد و ايثار است نه يك تجارتMedicine is a CALLING, not a BUSINESS پزشك اجازه ندارد خود را اسير درآمد يا كسب شهرتي كند كه به اهليت وي صدمه زند.

اسلاید 10: ستاد ترویج اخلاق پزشکی10سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیتعهد حرفه اي انواع مسئوليتهائي كه رعايت آن براي حفظ پروفشناليسم پزشك ضروري است: *Maintain professional competence*Be honest with patients*Respect patient confidentiality*Avoid inappropriate relation with patients*Advances scientific knowledge

اسلاید 11: ستاد ترویج اخلاق پزشکی11سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیتعهد حرفه اي*Fulfill the obligations imposed by membership in the profession*Improve quality of care*Improve access to care*Promote the just distribution of resources*Maintain trust by managing conflict of interest

اسلاید 12: ستاد ترویج اخلاق پزشکی12سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیتعهد واهليتنقش پزشكي آكادميك در حفظ پروفشناليسم:1 _ دقت زياد و بهبود بخشيدن انتخاب دكتر هاي آينده2 _ تغيير و بهبود بخشيدن محتواي دروس انها در اين ارتباط3 _ تهي سازي محيط پزشكي از اعمال غير تعهد حرفه ايnonprofessionalism

اسلاید 13: ستاد ترویج اخلاق پزشکی13سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیاخلاق پزشكي كالج سلطنتي انگلستان شش اصل زير را در مورد اخلاق پزشكي به تصوير كشيده است: Human rightsJusticeTruth tellingConfidentialityGood performanceDeleting bad events

اسلاید 14: ستاد ترویج اخلاق پزشکی14سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیتاريخچهعلم اخلاق سابقه ای 2500 ساله در فرهنگ رومی یونانی دارد که تحت تاثیر فرهنگ یونانی و تمدن شرقی نیز بوده است .پزشکان آن زمان فلسفه و حکمت را باهم می آموختند و به همین خاطر اخلاق با فلسفه پیوندی ناگسستنی دارد .متن سوگند نامه بقراط بعنوان یک سند معتبر مربوط به آن زمان است . (بقراط 450 – 380)

اسلاید 15: ستاد ترویج اخلاق پزشکی15سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیتاريخچهلوح حمورابی حاکم بابل مربوط به 1727 سال قبل از میلاد مسیح است و به مسایل اخلاقی و انتظامی اشاره دارد.در ایران عزیز نیز در عهد زرتشتیان ، سقط ، بارداری نا مشروع و خطاهای پزشکی مهم تلقی شده وموبدان زرتشتی مسئول رسیدگی به حسن انجام خلاق پزشکی بودند.بعد از اسلام ،مجوسی اهوازی (318-384 هجری ق) درپند نامه معروف خود به مسایل اخلاقی اشاره دارد.کتاب کامل الصناعه الطبیب هم از اوست .زکریای رازی ،علی بن ربن طبری (استاد رازی )،ابن سینا ،جرجانی ،الرهاوی ،نظامی (مقاله چهارم از چهار مقاله ) همگی اشارات اخلاق پزشکی دارند

اسلاید 16: ستاد ترویج اخلاق پزشکی16سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیدرسوگند نامه بقراط بر رازداری ، پرهیز از سقط ، تجویز داروهای کشنده و واگذاری بیماران سنگ دار به اهل فن تاکید شده است .اعتماد و اطمینان, خدمت رسانی, بشر دوستی بخشهای مهم اخلاقیات پزشکی(سوگند نامه) را تشکیل میدهند.

اسلاید 17: ستاد ترویج اخلاق پزشکی17سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیسوگند های تنظیم شده در ربع قرن اخیر:1- Competence توایی علمی و عملی پزشک2- توجه پزشکان به نیاز جامع و ضروری بیمار

اسلاید 18: ستاد ترویج اخلاق پزشکیسومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکی18Ethics

اسلاید 19: ستاد ترویج اخلاق پزشکی19سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیعلم اخلاق = علم عمل(تکلیف) = علمی است که برای بسر دستور معین میکند.حرفه پزشکی = حرفه کلاسیکهدف:سلامتیزندگی بهتر

اسلاید 20: ستاد ترویج اخلاق پزشکی20سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیWhat is ethics -------------------------------------------------------Ethics: به معنی مباحث نظری در اخلاق پزشکی است ومفهوم كاربردي تري از اخلاق دارد .براي نظريه هايي پيرامون رفتار خوب و بد،درست وخطا ،پاك و پليد در انشان بكار برده ميشود .Morals: به معنی اخلاق درعرصه عملی است .عاملي است براي انسان كه او را بدون تفكر و تامل به سوي اعمالي بر ميانگيزد.

اسلاید 21: ستاد ترویج اخلاق پزشکی21سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیاخلاق كاربردي applied ethics بهره گيري از علم اخلاق در حوزه عمل كاربرد بوده و موضوعات مورد بحث و مورد اختلاف را مورد بررسي قرار ميدهد.

اسلاید 22: ستاد ترویج اخلاق پزشکی22سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیاخلاق زیستی bioethics زیر مجموعه ای ار اخلاق حرفه ای است که به مرتبط با علم طب است و به بحث پیرامون موضوعات زیست شناسی و علوم بهداشتی می پردازد و منظور آن سوق دادن تفکر بشری به سوی ارزشهای اخلاقی درحیطه پیشرفتهای عرصه های علمی استدردین اسلام غایت بعثت و نبوت پیامبر مکرم اسلام اتمام واکمال مکارم اخلاقی است .

اسلاید 23: ستاد ترویج اخلاق پزشکی23سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیتعاریف اخلاق پزشکی اخلاق پزشکی اخلاق درعرصه عمل پزشکی است اخلاق پزشکی اخلاقی حرفه ای است که اصول اخلاقی را درفضای خاص حرفه پزشکی مطرح میکند .اخلاق پزشکی سنتی ، مبتنی بر امر و نهی بود ولی اخلاق پزشکی مدرن و معاصر اخلاق کاربردی است .contemporary critical medical ethicsاخلاق پزشکی علمی است که موضوع آن بررسی مجموعه آداب و رفتار پسندیده و ناپسندی است که صاحبان مشاغل پزشکی باید به آن توجه نمایند.

اسلاید 24: ستاد ترویج اخلاق پزشکی24سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیاخلاق نوين پزشكي و مباحث عمده مطرح آن

اسلاید 25: ستاد ترویج اخلاق پزشکی25سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیب- اخلاق پزشكي     علمي كه موضوع آن بررسي مجموعه آداب و رفتار پسنديده يا ناپسندي است كه صاحبان مشاغل پزشكي بايد رعايت نمايند. عملي است كه منطبق كننده روابط و رفتار صاحبان مشاغل پزشكي با كليات اخلاق است. 

اسلاید 26: ستاد ترویج اخلاق پزشکی26سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیاصول بنيادين اخلاق پزشكي Medical ethics &Four Principles رفتار پزشك با بيمار در چند دهه گذشته به خاطرظهور تكنولوژي مدرن و تحولات اجتماعي و سياسي بوجودآمده در جوامع بشري دچار دگرگوني شده است بر اساس چنين تحولاتي اولين بارChildress (چيلدرس) و Bear champ (بيرچامپ) اصول اخلاقي پزشكي نوين را تدوين كرد كه هم اكنون در بسياري از كشورها به مورد اجرا گذاشته شده است.

اسلاید 27: ستاد ترویج اخلاق پزشکی27سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیاصولچهار گانه عبارتند از:1- احترام به خود مختاري بيمار اصل اتونومی Respect for Autonomy2- ارائه اقدامات مفيد و سودمنداصل سودمندی Beneficences3- جلوگيري از صدمه و آسيب اصل عدم ضرر رسانی Non efficient4- عدالت اصل عدالت Justice

اسلاید 28: ستاد ترویج اخلاق پزشکی28سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیالف- Autonomy (خودمختاري)- يكي از اساسي ترين اصول اخلاق پزشكي احترام به حريم انساني و شخصيت مستقل بيماران و آزادي و خود مختاري آنان است .-  مختار بودن بيمار در امر تصميم گيري و احترام به اين امر در حقيقت به معني آزادي در عمل و رفتار است كه مقام معيارهاي اخلاقي را شامل ميشود.-  احترام به شخصيت و استقلال بيمار يك وظيفه اخلاقي است -  آنچه براي خود مي پسندي براي ديگران نيز بپسند و ...

اسلاید 29: ستاد ترویج اخلاق پزشکی29سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیمعيارهاي احترام به خود مختاري بيمارحفظ اسرار ( سر حرفه اي)وفاي به عهد و صداقت

اسلاید 30: ستاد ترویج اخلاق پزشکی30سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیب و ج- ارائه اقدامات مفيد و جلوگيري از آسيب و صدمه در حرفه پزشكي هدف اصلي كمك به بيمار است كه البته بطور اجتناب ناپذيري خطرها و آسيبهائي را به همراه دارد.-        هر اقدامي از حداقل آسيب برخوردار باشد.-        رعايت ملاحظات اخلاقي اجتناب ناپذير است .-        نظام اقدمات بايد به نفع بيمار باشد.-        جديت در كسب مهارت و تجربه لازم. -        نتايج سودمنداعمال نزديك به ذهن باشد.

اسلاید 31: ستاد ترویج اخلاق پزشکی31سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکید- عدالت Justice توزيع مناسب منابع و امكانات محدود (عدالت اجتماعي)رعايت اصل احترام به حقوق مردم (عدالت و حقوق)حفظ اصل احترام به قوانين كه از نظر اخلاقي قابل قبول است (عدالت قانوني).در انجام خدمات در حرفه پزشكي نبايد نظارت و عقايد شخصي را مد نظر گرفت بلكه آنچه ضرورت دارد بايد ارائه شود.

اسلاید 32: ستاد ترویج اخلاق پزشکی32سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیمهمترین مباحث در اخلاق پزشکی نوين فلسفه اخلاق پزشکی ارتباط های حرفه ای درطبجسم انسان دراخلاق پزشکی مباحث اخلاق پزشکی قبل از تولدمباحث اخلاق پزشکی درکودکان اخلاق پزشکی در پیوند اعضاء وبافتها خاتمه حیات انسانی بیوتکنولوژی و اخلاق پزشکی

اسلاید 33: ستاد ترویج اخلاق پزشکی33سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیمسایل اخلاق پزشکی در ختم بارداری اخلاق در بیماران روانی سالمندی ،دمانس و اخلاق پزشکی اخلاق و آموزش اخلاق و پژوهش قانون،طب و اخلاق پزشکی

اسلاید 34: ستاد ترویج اخلاق پزشکی34سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکینتيجه در عصر حاضر، انديشه ها و تدابير دوران گذشته، جوابگوي تمام نيازها در ارتباط با تعهد حرفه اي و اخلاق پزشکي نخواهد بود. اخلاق پزشکي، تعهد حرفه اي صرفا با گفتار بدون آموزش و پراكتيس جدي و الگو برداري صرف، مشکل گشاي همه مسايل نخواهد بود. درحال حاضر ما براي کنترل اخلاقي، نياز به طرح اصول و چارچوبهاي راهنمائي کننده داريم. بايد در برنامه هاي آموزشي بيمارستاني و علوم پايه به اين مسايل توجه عميق نمائيم. بدون توجه به معتقدات مذهبي و اعتقاد به قداست پزشکي، هرگونه طرحي؛ ميتواند مشکل آفرين باشد.

اسلاید 35: ستاد ترویج اخلاق پزشکی35سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیرضایتبر مبنای اتونومی است .رضایت باید باارایه اطلاع کافی به بیمار همراه باشد .برای ارایه رضایت ازدیدگاه اخلاقی بیمارباید شرایط زیر را داشته باشد : 1- آگاهی کافی 2- صلاحیت برای ارایه رضایت 3- تصمیم گیری داوطلبانه

اسلاید 36: ستاد ترویج اخلاق پزشکی36سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیحقیقت گویی و راز داری راز داری از نظر اخلاق پزشکی نسبی است .در اخلاق پزشکی مدرن راز یک امانت است .راز حرفه ای از دید گا ه اخلاقی هنگام موارد زیر قابل افشا است: 1- حفظ مصالح جامعه 2- حفظ مصالح بیمار 3- ملاحظات قانونیحقیقت گویی برای حفظ مناسبات پزشک و بیمار است .

اسلاید 37: ستاد ترویج اخلاق پزشکی37سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیسایر موضوعات مطرح در اخلاق پزشکی توجه به ارتباط با همکاران توجه به اعتقادات بیماران کاهش روابط مالی بین بیمار و پزشک توجه به جسم انسان مهم است . چه در زمان حیات ،چه پس از مرگ و تشریح پاتولوژی و آموزشی برمبنای وصیت ویا رضایت فرد.مباحث قبل از تولد : تحقیق روی رویان ، جنین ،سقط جنین

اسلاید 38: ستاد ترویج اخلاق پزشکی38سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیموضوع رضایت در کودکان :عناصر مهم تصمیم گیری در کودکان ، رضایت اطفال در هنگام پژوهش و درمان پیوند اعضاء : پیوند از دهنده زنده ، مرده و مرگ مغزی پیوند از : بافتهای جنینی ، استفاده از سلولهای بنیادی ، جابجایی هسته سلولی ، پیوند بین انسان و حیوان

اسلاید 39: ستاد ترویج اخلاق پزشکی39سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیاتانازی شَانواع اتانازی:VoluntaryNonvoluntaryinvoluntaryروشهای اتانازی:Activepassive ش

اسلاید 40: ستاد ترویج اخلاق پزشکی40سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیپژوهش های ژنتیککلونینگاصلاح نژاد بشرغربالگری ژنتیک تهیه نقشه ژنوم انسانیژن درمانی

اسلاید 41: ستاد ترویج اخلاق پزشکی41سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیاخلاق در پژوهش خطاهای معروف در پژوهشهای معاصر پزشکی کدهای نورنبرگ – 1947 اهمیت رضایت مفید بودن نتایج آزمایش پرهیز از آزار جسمی و روحی آزادی مداوم برای خروج ازپژوهش

اسلاید 42: ستاد ترویج اخلاق پزشکی42سومین سمینار اخلاق پزشکی،سازمان نظام پزشکیبیانیه های هلسینکی بیانیه بلمونت