مبانی نظری و عملی پژوهش

صفحه 1:
روش وژه درس ‎nies ۱‏ بژو هش ‎ee‏ 3 بر 

صفحه 2:


صفحه 3:
| همانطور که شنیدن و گوش کردن با هم متفاوت است و شنیدن غیر | ارادی است و بی هدف اما گوش کردن هدفمند است بنابراین همانطور نیز فرق است بین دیدن اطراف و مشاهده دقیق چیزی یا رفتاری. پژوهشگر برای مشاهده که اساسی ترین شیوه کسب اطلاعات درباره جهان پیرامون ماست خود را به آزمایشگاه, کتاب یا آزمون و مصاحبه محدود نمی کند رفتار اجتماعی مردم را در یک محیط طبیعی مشاهده می کند گاهی اوقات پژوهشگر چیزی را که مطالعه می کند به صورت مستقیم مشاهده می کند و گاهی نیز به تجربه های گزارش شده دیگران متکی است و گاهی پژوهش های دیگران ,گزارش های آماری و کتاب های راهنما را مشاهده میکند. 

صفحه 4:
مشاهده ممکن است هدف های متتوعی داشته باشد در پژوهش ممکن است هدف اکتشافی باشد و برای افزایش بینش محقق به کار برده شود و یا اینکه هدف ممکن است جمع آوری اطلاعات اضافی باشد پس از مشاهده ممکن است به عنوان یک روش ابتدایی برای جمع آوری داده ها استفاده شود همچنین ممکن است مشاهده در موقعیت های واقعی زندگی یا در آزمایشگاه اتفاق بیقتد دامنه مشاهده ممکن است از انعطاف پذیری کامل تا استفاده از ابزارهای رسمی و از پیش تعبین شده امتداد داشته باشد مشاهده باید دقیق و منظم باشد مشاهده منظم با مشاهداتی که مردم در زندگی روزمره خودشان دارند متقاوت است مشاهده گر علمی چه کارهایی می کند او فقط به آن دسته از مشاهداتی که در رابطه با هدف پژوهش است توجه دارد بیشتر علاقمند به تعيين اين است که چه چیزی باعث می شود که عوامل مهمی همرآه رفتار معیتی هستند به عبارت دیگر آنچه را یک رفتار اتفاق می‌افتد همچنین او بر خلاف عامه مردم علاقمند است تا آنچه را که مورد مشاهده قرار می دهد ثبت کند و مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد 

صفحه 5:
ابزار اولیه جمع آوری اطلاعات اعضای جسمی انسان هستند (اگر کسی نقص جسمی داشته باشد در اين امر دچار مشکل میشود مثل ضعف بینایی) اگرچه می توان از دوربین های ویدیویی و ضبط تیز استقاده کرد همچتین در بسیاری از پژوهش ها پژوهشگر ممکن است خسته باشد اين نیز یک عامل بحرانی است و موجب اختلال و انحراف در اطلاعات می شود همچتین ممکن است جزئیات حادثه فراموش شود یا عوامل عمده مورد فلت قرار گیرد همچنین در مورد بعدی ما اغلب به مشاهده پدیده هایی می پردازيم که با آن توجه داریم و روی آن متمرکز می شویم بنابراین به اين موضوع ادراک انتخابی می گویند مورد بعدی این است که حواس انسان ابزار ضعیفی برای آندازه گیری و سنجش است یک ویژگی دارد که در آغاز مشاهده با آهمیت به نظر می رسد پس از گذشت زمان ممکن است اهمیت و ارزش خود را از دست بدهد همچنین واکنش‌های عاطقی و همدردی امکان دارد از ثبت اطلاعات به صورت واقعی خودداری کند در واقع مانع ثبت اطلاعات به صورت واقعی شود مانند همدردی با افرادی که در بیمارستان های روانی بستری هستند 

صفحه 6:
jl ek weal ‏ل‎ wees lias esses ‏انجام مشاهده باید به دقت تعیین کنیم که چه چیزی باید مورد‎ ‏مشاهده قرار بگیرد پژوهشگر به یک طرح يا برنامه دقیق بری زمینه‎ ‏نیاز بسیار دارد در اين برنامه زیر نوع مشاهده چگونگی اجرای‎ ‏مشاهده و نحوه ثبت آنچه که مشاهده می شود باید مشخص شود‎ دز مورد نجوه ثبت باید بداتیم که از دفترچه یادداشت انتفاده کنیم یا دوربین فیلمبرداری و یا ضبط صوت همچنین باید تعیین کنیم که قصد داریم همه رفتار را مورد مشاهده قرار بدهیم یا تمونه‌ای از زفتار شخض جرد مشاهده زا بتابراین:باید و آموزش افزادی که قضد اتجام مشاهده دازند نوجه:بسیار ویژه ای:داشته باشیم 

صفحه 7:
پژوهشگر باید بداند که ساختار مشاهده را چگونه تدوین و صورت بندی نماید در اين مرحله پژوهشگر باید اين فعالیت‌ها را انجام دهد 1- مشاهده به افرادی محدود شود که باید مورد مشاهده قرار گیرد 2- عمل مشاهده در شرایط معین و در زمان مشخص انجام گیرد مثلاً توافق شود که در عصر ساعت ۵ در محل مورد نظر باشد 3- از یک روش مشخض و فتجاز نفد برایتبت اظلاغات افظفاده تماید 

صفحه 8:
شاهده بدون ساختار برای مشاهده پدیده های طبیعی به کار برده می شود مثل حادثه پلاسکو در مشاهده بدون ساختار دستکاری آنچه که باید مورد مشاهده قرار گیرد دشوار است مشاهده بدون ساغنار زوشی است که در مشاهده فعال.به کار برنممی: شود در اين زمينه بايد يزوهشكر به 4 سوال در مشاهده فعال پاسخ دهد 1- پژوهشگر واقعاً علاقه مند به مشاهده چه چیزی است 2- مشاهدات چگونه باید ثبت شود مثلاً کاغذ و قلم یا دوربین 3- برای اطمینان از درستی مشاهدات پژوهشگر از چه رویکرد : ‎wh‏ ‏استفاده خواهد کرد 4- رابطه بین مشاهده گر و مشاهده چگونه باقسباشك مللاً ‎gale Lidl, ailing‏ 

صفحه 9:
مشاهده با ساختار بر رفتاری کب ءنور روشن و دقیق تعریف شده ‎ty 3 CSTE eee ee‏ وهشتر بای 3 یی را دارد یعنی به زبان ساده باید چهارچوب مشاهده خود را تعیین کند در مشاهده با ساختار روش نبت أنجه كه مشاهده مي انون ابد قیل از اجرای اناده نديين كزودجهازاه هايى براق اخزاينش. اطفينان در مشافده وجوةداره تک راه افزايش دقت در مشاهده است يعنى با يكاركيرى جند نفر اين موود حاصل می شود البته بابد مشاهده كر آن.بهخويت إزاقيل آموزش ديده باشند و همجنين رفتار مورد مشاهده از قبل تعريف شده باشد و توافق کلی مشاهده گر آن در مورد آن وجود داشته بالند اگر چتد نفر با هم با تواقی قبلی بزای فشاهده موزدی مراجعه کنند ما میتوانیم در زمینه مشاهده با ساختار محدود بدست آوریم در برخی از موقعیت ها در صورتی که افراد مورد مشاهده از از آنچه که-قرار انبتت انجام شود اطلاع داشته باشتد جم آوزی اطلاعات قورد ناز بادا ست عراهد بود پاظير عمکن در این زان مقا كوشو دم تما تخارد گس فا اه | طلة مقالي كمد و نايف 

صفحه 10:
محتوای پژوهش به مقدار زیادی به هدف پژوهشگر بستگی دارد پژوهش هایی که از طریق مشاهده انجام می‌شود بر ابعاد عمده‌ای متمرکز هستند بحث مشاهده باید بر موقعیت هایی که تعامل در آنها صورت می گیرد معطوف شود مطالعه کنن در موردماشین لباسشویی نشان داد موقعیت فیزیکی ماشین تحت تاثیر برخی عوامل و تعامل ماشین با آنها قرار دارد اين عوامل عبارتند از محل استقرار ماشین در مغازه یا مکان صندلی‌هایی که مشکل را می‌توان روی آن بنشیند.و در مورد ماشین اظهارنظر کند همه.ما می‌دانیم. برخی از رقتارها در بعضی از موقعیت ها بهتر خود را نشان می‌دهند به همین دلیل ویژگی‌هایی که مشاهده در آنها صورت می‌گیرد ابتدا برای تعیین و تعریف شود همچنین عاملی که در هر مشاهده باید مورد توجه قرار دهیم رفتار آشکار مشاهده شوندگان است به اين معنی که چه کسی چه کاری را به کمک چه افرادی و با چه نتایجی انجام دهد. 

صفحه 11:
‎eee Ml ems 07‏ رده هی تود ‎SIRI‏ به ساختار و هدف 0 21 09 ۵۶ بو ساختار شما می توانید از یک دفترچه ‎١ 512017‏ 185 نو 339و سم مشاهده خودمان را در آن ثبت کنیم در اینجا دو حالت دارد اگر گروه مورد مشاهده ما از جریان پژوهش آگاه باشند می‌توانیم در حضور آنها یادداشت ها را به طور مستقیم و آشکار انجام دهیم اما آگر آنها از پژوهش ما خبر نداشته باشند باید اجازه بدهیم و در پأیان روز هرچه را که مشاهده کردیم ثبت نماییم مثالی که می توان در این مورد گفت این است که وقتی که مشاهدات ما تمام شد آنها را ثبت.مي‌کنيم مثل رفتاز مادران:دازاي بچه معلول را ‏استفاده از ابزارهاین مائتد:ضبط صوت ویدیو و دستگاه:های فیلمبزداری این مزیت:زا دارد که پژوهشگر می توانة در هز زماتی که لازم بداند و به هر مقدازی آنها را ذوناره و دوباره مشاهده و مورد تحلیل قرار دارد خوبی ابزار مكانيكي این است که در مشاهده هیچ مزاحمتی به وچود نمی آورد و در نتیجه اطلاعات جمع آوری شده فاقد هر گونه سوگیزی است اگر وجود ابزار باعث آیجاد مزاخمت کند در نتیجه رفتار مشاهده شونده جنبه ساختگی. و تصنعی پیدا کند پژوهشگر باید مثلاً فیلمبرداری را با اجازه افرادی که قصد مشاهده دقتر آنها را دارد انجام دهد ما می‌دانیم که در بسیاری از موارد مردم با دیدن دوربین فیلعبزداری رفتار واقعن از خودشان بروز تمی:دهند که این :مهرد را در گزارش هایی که در مثلاً یک ورزشگاه از تماشاگران می بینیم می توان مشاهده کرد ‎ 

صفحه 12:
به وبال ساده ما باید چهار چوی را برای تبت متتتاهدات تعبین کبیم یک طبقه بندی خوب دارای ویر گوقاتی ب شرج زتر است ۱ جامعیت ۳ مطابقت یا سازگاری 3_تعداد ابعاد.۱ جامعیت. برخی ازمعیارهای طبفه بندی باید آتچنان گسترده باشند که تمام رفتارهای ممکن در آن قرار بگیرند و باید اين طبقه‌بندی به صورتی باشد که بجز رفتار مورد مشاهده رفتار دیگری در آن قرار نگیرد2- در مورد مطابقت مشاهده گر باید قبل از مشاهده تصمیم بگیرد که رفتار مورد مشاهده را در چه طبقه ای و یا کدی قرار بدهد مثلا اگر افسردگی پس از زایمان را قرار است مشاهده کنیم باید آن را در طبقه افسردگیها قرار دهیم3 -تعداد ابعاد اگر ما رفتار دو نفر را که در خیابان همدیگر را ملااقات می کنند ببینیم این یک طبقه‌بندی ساده است اما در صورتی که قصد اندازه گرفتن حالت های ذهنی یا رفتار عاطفی قرار داشته باشیم توانمندی چند بعدی خواهیم داشت یکی از کامل ترین الگوهای توانمندی که در پژوهشهای مشاهده به کار برده می‌شود توسط رابرت بالز در سال ۱۹۷۰ توسعه و گسترش پیدا کرد در روش بالز مجموعه طبقه برای طبقه‌بندی کردن و تعامل گروهی آرائه شده است در این روش مشاهده کننده رفتار را به ترتیبی که اتفاق می‌افتد کدگذاری می کند در اين روش ۱۳ طبقه وجود دارد فرض بر این است که اين طبقات کامل و تمام تعامل های گروهی که ممکن است اتفاق بیفتد را در بر می‌گیرد به طور خلاصه جدول نظام اصلی طبقه بندی شامل مشکلات چهت گیری کردن- ارزیابی- کنترل -تصمیم گیری -تتش مدیریت و مشکلات اتحاد عناصر مختلف اجتماعی است 

صفحه 13:
معمولا پژوهشگر وقت و منابع کافی برای ثبت تمام رفتارهای که علاقه‌مند است ندارد بهترین روش برای لتاب اتموتة الننت متا نموه گیری با نوعه بة زمازن گر اين زمینه می‌تواند داشته باشد این است که مثلا فقط در ۵ دقیقه رفتار مورد نظر خودمان را مشاهده کنیم(مثل مشاهده تیک ‎VL‏ بردن ابرودر یک فرد) روش نمونه گیری نیز ممکن است به صورت نمونه از نوع معین یا طبقه خاصی از رفتار باشد مثلا ما رفتار بچه ها در پارک را مشاهده کنیم و زمانی که باهم درگیر شدند را ثبت کنیم یا تعداد درگیری آنها را. 

صفحه 14:


صفحه 15:
مشاهده یکی از ملاکهای عمده و حساس است در تعریف واژه پایایی باید گفت پایایی یعثی قابلیت اطمینان. مثالی که در اين زمبته می‌توان زد اين است مثلاً تحقیقی در مورد افسردگی کارگرانی صورت میگیرد که به خاطر حادثه ای دچار بیکاری شدند اگر میزان افسردگی در کارگران زخمی و زخمی یکسان بود شما متعجب می شوید بتابراین شما دقیق تر بررسی می کنید که آیااندازه گیری محقق قابل اطمینان است؟ پایایی دارد یا ندارد؟ .بهتر است اول به مشاهده کنندگان اطلاعات لازم را درباره هدف یا هدفهای پژوهش رابدهیم سپس به کار آموزان بايد فرصت لازم را بدهیم تا مشاهده رفتارهای که در پژوهش بر آنها توجه می‌شود را انجام دهند همچنین به آنها باید آموزش ثبت مشاهدات نیز داده شود و فرصت کافی برای مشاهده به آنها داده شود مشکلی که در اين مواقع وجود دارد اين است که اکثر پژوهشگران در عمل توجه اتدکی به آموزش مشاهده گران دارند به صورتی که این آموزش ها بسیار مهم است 

صفحه 16:
در صورتی که مشاهده دارای ساختار نباشد و طبقه ها فاقد تعریف دقیق باشند یا اندازه گیری آنچه که مشاهده می‌شود بة ضورت کمی میبز نباشد پژوهشگر در تحلیل پا مشکلات فراوانی روبرو می شود تجزیه و تحلیل داده های ناشی از مشاهده در واقع آخرین مرحله است فرایند مشاهده وتجزیه و تحلیل سه مرحله دارد : در مرحله نخست پژوهشگر باید مسئله مورد پژوهش مفاهیم و شاخص های به کار برده شده را تعریف واتعیین کند در مرحلة دوم پژوهشگر باید جدول توزیع: فراوانت پدیدهها با ویژگی‌های ورد پژوهش زا اندازه‌گیری و تذوین کند در آخرین مره مرحله تجزیه و ‎Jabs‏ است عبارت است ازهماهنگ کردن یافته ها به صورت گروهی در قالب یک الگوی توصیفی این الگو سپس به عنوان راهنمایی برای ارائه و تفسیر یافته ها به کار برده می شود به طور کلی هر چقدر مشاهدات کمی تر باشد تجزیه تحلیل و تفسیر آنها نیز ساده تر خواهد بود سوالی که در پایان برای سایر دوستان مطرح می کنم از نتایج کلی این ارائه, این است که آیا به نظر شما در مشاهده می توان ناثب گرفت؟ 

صفحه 17: