مراحل برخورد با بیماران مسلول و اطرافیان آن ها
اسلاید 1: به نام خدا
اسلاید 2: مراحل برخورد با بیماران مسلول و اطرافیان آنها
اسلاید 3: راهكار كنترل سل اجراي درمان استاندارد كوتاه مدت تحت نظارت مستقيم حد اقل در طي درمان حمله اي و حداقل براي تمام بيماران مبتلا به سل ريوي با اسمير مثبت (مخازن انتشار بيماري)افزايش هر چه بيشتر ميزان بهبودي موارد سل جهت كاهش انتشار بيماري بهبود حداقل 85درصد بيماران مبتلا به سل ريوي با اسمير خلط مثبتكاهش سريع شيوع سل وميزان انتشار آن كاهش موارد مقاوم به درمان
اسلاید 4: چرا DOTS ضروري است با اجراي DOTS ميزان دستيابي به موفقيت درماني معادل 95-90 درصد و حتي بيشتر است . حتي در كشورهاي پيشرفته و بيماران تحصيلكرده و آگاه حداقل 30 درصد بيماران به علت احساس بهبودي درمان را بطور كامل و تا پايان ادامه نداده و بعد از مدتي داروها را قطع ميكنند . بدون اجراي DOTS موفقيت درمان به كمتر از 70 درصد مي رسد و اين امر به ادامه انتقال بيماري در جامعه و افزايش موارد سل مقاوم به دارو منجر خواهد شد .
اسلاید 5: اشكال بيماري سل1- سل ريوي شايعترين شكل بيماري است كه پارانشيم ريه را درگير ميكند كه بيش از 80درصد موارد ابتلا به سل را تشكيل مي دهد و در بالغين غالبا همراه با اسمير مثبت است وبه شد ت مسري ميباشد .2-سل خارج ريوي شامل گره هاي لنفاوي ، پلور ، استخوان ، مننژ ، روده و.....
اسلاید 6: راههاي انتقال عفونت توسط فرد مبتلا به سل ريوي اسمير مثبت به افراد سالم انتقال مي يابد با سرفه يا عطسه قطرات ريز حاوي ميكروب در هواي اطراف پخش ميشود وذرات ريز تا آلوئو ل هاي ريوي شخص سالمي كه هواي آلوده را استنشاق مي كند راه يافته ودرصورت استقرار وتكثيرايجاد عفونت مي نمايد .ورود اتفاقي باسيل به پوست در حين دست كاري مواد آلوده به ميكروب .انتقال از مادر به جنين ( نادر )انتقال از طريق شير دام آلوده
اسلاید 7: نكته :فرد آلوده : فردي است كه ميكرو ب سل وارد بدن وي شده ؛ولي علايم بيماري دراو ظاهر نشده است درحال حاضر ملاك تشخيص سل در اين افراد ؛ مثبت بودن تست توبركولين است .فرد بيمار : فردي است كه ميكروب سل پس از ورود و تكثير در بد ن وي ؛ تظاهرات بيماري را در او ايجاد كرده است .
اسلاید 8: علائم بيماري سلعلائم عمومي :1- تنگي نفس2- درد قفسه سينه3- تعريق شبانه4- بي حالي5- بي اشتهائي6- کاهش وزن7- ضعف عمومي8- خستگي زودرسعلائم اختصاصي :1- سرفه ممتد بيش از 2هفته2- خلط ( گاهي خلط خوني )
اسلاید 9: در چه مواردي بايد به وجود بيماري شك كرد ؟شايعترين علامت ابتلا به بيماري سل ريوي : سرفه پايدار به مدت 2 هفته يا بيشتر ، كه معمولا با خلط و گاهي خلط خوني همرا ه بوده وممكن است تنگي نفس و درد قفسينه نيز وجود داشته علايم عمومي : تب ؛كاهش اشتها ؛كاهش وزن ؛بي حالي ؛تعريق شبانه ؛خستگي زود رس و ضعف عمومي علايم سل خارج ريوي : به عضو مبتلا بستگي دارد
اسلاید 10: بيمار يابيغير فعال : بررسي بيماراني كه به مراكز بهداشتي درماني و نيز ساير مراكز مراجعه مي كنند . البته اساس بيماريابي در اين گروه يافتن بيماران اسمير مثبت است . فعال : براي افراد در معرض تماس با بيماران مبتلا به سل اسمير مثبت در منزل يا در محل كار به خصوص كودكان ؛ زندانها ، پادگان ها ؛ مراكز باز پروري ؛ اردوگاه ها ؛ بيماران مبتلا به بيماريهاي ضعف سيستم ايمني مثل H.I.V مثبت ؛ ديابت كنترل نشده ؛ شيمي درماني ؛ كاركنان سيستم بهداشتي درماني به خصوص كسانيكه در آزما يشگاه ها فعاليت مي كنند .
اسلاید 11: روشهاي تشخيص بيماري سل ريوي 1- درخواست سه نمونه خلط : الف ) روز اول مراجعه به درمانگاهب ) صبح فرداي مراجعه به درمانگاهج ) همان روز دوم موقع تحويل نمونه دوم به درمانگاه 2- انجام راديو گرافي قفسه سينه3- انجام تست مانتو ( PPD )
اسلاید 12:
اسلاید 13: تهيه نمونه خلط1- نمو نه اول : در اولين مراجعه بيمار و زير نظر پرسنل بهداشتي .2 - نمونه دوم : درهمان روز اول يك ظرف خلط به بيمار داده مي شود تا صبح زود روز بعد ؛ خلط صبحگاهي خود را در آن جمع آوري كرده و به واحد بهداشتي بياورد .3- نمونه سوم : در مراجعه روز دوم به واحد بهداشتي ؛ پس از تحويل نمونه دوم خلط سوم درجا از او دريافت مي شود .
اسلاید 14: حجم نمونه خلطحجم هر نمونه خلط معمولا بايد 3-5 ميلي گرم باشد .نمونه اگر زير نظر پرسنل بهداشتي گرفته شود بهتر است در ضمن ، نمونه گيري بايستي درمحلي با تهويه مناسب و حتي الامكان در فضاي باز صورت گيرد .
اسلاید 15: نکته نمونه های خلط تهیه شده جهت بیماریابی را باید در کمترین زمان ممکن ( حداکثر تا یک هفته پس از تهیه نمونه ) ، به آزمایشگاه منطقه مربوطه ویا به ستاد منطقه ( واحد پيشگيري ومبارزه با بیماریها )تحویل دهید تا به آزمایشگاه ارسال نمایند . در ضمن در تهیه و ارسال ظروف نمونه خلط دقت کافی را بکار ببرید تا شرایط لازم جهت بررسی دقیق نمونه ها فراهم گردد .
اسلاید 16: نحوه گزارش نتایج بررسی میکروسکپی نمونه ها عدم وجود باسیل اسید فستدر 100 میدان میکروسکپیمنفی1 تا 9 باسیل اسید فستدر 100 میدان میکروسکپیتعداد دقیق را گزارش کنید10 تا 99 باسیل اسید فستدر 100 میدان میکروسکپی+1 تا 10 باسیل اسید فست در هر میدان میکروسکپی++بیش از 10 باسیل اسید فستدر هر میدان میکروسکپی+++
اسلاید 17: نکتهاگر بیماری دارای آزمایش کنترلی ( حین درمان ) با تعداد کمتر از 10 باسیل در نمونه اخذ شده باشد ، نوع مثبت یا منفی بودن نتیجه آزمایش را با توجه به وضعیت بالینی وی تعیین می نمائیم .
اسلاید 18: سل ريوي اسمير مثبت بيماري كه حداقل 2 آزمايش اسمير خلط مثبت از نظر AFB داشته باشد .بيماري كه فقط يك آزمايش اسمير خلط مثبت از نظر AFB داشته باشد وتغييرات راديو گرافيك قفسه سينه مويد سل ريوي باشد .بيماري كه فقط يك آزمايش اسمير خلط مثبت از نظر AFB داشته ويك مورد نيز كشت مثبت خلط از نظر AFB داشته باشد
اسلاید 19: سل ريوي اسمير منفي 2 سري آزمايش اسمير خلط سه نمونه اي به فاصله حد اقل 2 هفته انجام داده باشد ودرهر سري تمام نمونه ها منفي باشد وتغييرات راديوگرافي قفسه سينه مويد سل ريوي باشد وعلي رغم 10تا14 روز درمان آنتي بيوتيكي وسيع الطيف درحال عمومي بيمار تغييري ايجاد نشود .اسمير خلط منفي ، ولي كشت خلط مثبت گردد .
اسلاید 20: سل خارج ریوی باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس پس از ورود به ریه ها ، می تواند از طریق جریان خون یا لنف به نقاط مختلف بدن منتقل و بر حسب قدرت باکتری و ضعف عضو مورد حمله ، در عضو مذکور ایجاد بیماری نماید ، در ضمن تشخیص صحیح سل خارج ریوی از طریق انجام بیوپسی امکان پذیر می باشد .
اسلاید 21: شكست درمان بيماري كه آزمايش مستقيم خلط وي پس از5 ماه يا بيشتر از شروع درمان ، هنوز مثبت باقي مانده باشد ويا در عرض همين مدت ، مجددا“ پس از منفي شدن مثبت گردد .همچنين مواردي كه در ابتداي درمان داراي اسمير خلط منفي بوده ؛ ولي پس از 2ماه درمان آزمايش خلط آنها مثبت شده باشد
اسلاید 22: نکته : در مورد بیمارانی که دچار شکست درمان می شوند ، قبل از شروع درمان CAT 2 آنها ، باید نمونه خلط جهت کشت و آنتی بیوگرام درخواست و به آزمایشگاه مجهز ارسال گردد ( در این موارد نمونه ها از بیمار اخذ و به مرکز بهداشت ، واحد بیماریها تحویل داده شود تا به آزمایشگاه بيمارستان مسيح دانشوري ارسال گردد )
اسلاید 23: عود فردی که یک بار درمان سل را به طور کامل دریافت داشته و با نتیجه درمان بهبود یا تکمیل درمان مرخص شده است ، ولی پس از مدتي مجددا“ با اسمیر خلط مثبت مراجعه نموده است .
اسلاید 24: وارده بيماري كه دريك واحد گزارش دهي (شهرستان )ديگر تحت درمان بوده وجهت ادامه درمان به اين واحد منتقل شده باشد.
اسلاید 25: M.D.R به موردی گفته می شود که باسیل سل در بدن فرد مسلول نسبت به حداقل دو داروی ایزونیازید و ریفامپین مقاوم شده باشد .
اسلاید 26: شك باليني به M.D.Rدر بر رسي پرونده بیمار متوجه موارد زیر شویم :رژيم مصرفي نا كافي دارو اشتباه درتجويز دز دارو هاعدم تمكين صحيح بيمار نسبت به مصرف منظم داروها مصرف متناوب دارو
اسلاید 27: عدم درمان سل بهتر از درمان ناقص آن است
اسلاید 28: آموزش بيمار و اطرافيان وي بايد نسبت به بيماري ، راه هاي انتقال ، نحوه تماس و مراقبت از بيمار ، اهميت مصرف روزانه و مرتب داروها ، عوارض داروها ، چگونگي برخورد با عوارض داروئي پيش آمده براي بيمار ، دانستن علائم بيماري جهت مراجعه به پزشك در صورت مشاهده هر كدام از آن علائم در هر كدام از افراد خانواده ، آموزشهاي لازم را دريافت دارند.
اسلاید 29: پيگيري اطرافيان بيمارريوي اسمير مثبت از افراد بالاي 6 سال در ارتباط با فرد بيمار ، علاوه بر بررسي علائم بيماري، بايد سه نمونه خلط تهيه ومورد آزمايش قرار گيرد . از افراد زير 6 سال نيز پس از بررسي علائم بيماري ، در صورت بيمار نبودن کودک ، جهت وي تست PPD و نيز راديوگرافي قفسه سينه انجام مي دهيم و با توجه به نتايج بدست آمده ، براي وي پروفيلاكسي شروع ميكنيم تا کودک در برابر ابتلا به بيماري مقاومت بيشتري پيدا کند .
اسلاید 30:
اسلاید 31: تست PPDدر قسمت فوقانی و قدامی ساعد انجام می شود .مقدار تزریقی 1/0 میلی لیتر می باشد .نتیجه آزمون را باید 48-72 ساعت بعد خواند .واکنشی که قبل از 48 ساعت ظاهر و خوانده شود ،فاقد اهمیت بوده و حساسیت نسبت به توبرکولین قلمداد نمی شود .اگر بیمار تا 72 ساعت بعد از تست مراجعه نکند ، حداقل پس از یک هفته می توان آزمون را دوباره تکرار نمود .
اسلاید 32: پروفيلاكسي با ايزونيازيد ، به مقدار 5 ميليگرم به ازاي كيلوگرم وزن بدن به مدت 6ماه مانع پيشرفت عفونت مايكوباكتريوم سلي ميشود در موارد زير بكار ميرود : نوزادان مادران مبتلا به سل ريوي اسمير مثبت تمام كودكان كمتر از 6 سال که در معرض تماس با بیماران اسمیر مثبت بوده ولي بدون علائم باليني می باشند بيماران دچار ضعف سيستم ايمني و مبتلايان به ديابت ، در تماس با افراد مسلول ریوی اسمير مثبت
اسلاید 33: نکته افرادی که به موقع واکسیناسیون BCG را انجام نداده اند با شرایط زیرمی توانند واکسینه شوند :زیر یک سال : واکسیناسیون مستقیمیک سال تا 6 سال : ابتدا تست PPD را انجام می دهیم ، اگر قطر محل ضایعه مثبت بود واکسیناسیون را انجام نمی دهیم ، ولی اگر منفی بود کودک را واکسینه می کنیم .
اسلاید 34: نکاتی در مورد واکسن ب ث ژ تلقیحیدر افراد زیر یک سال : 05/0 میلی گرمدر افراد بالای یک سال : 1/0 میلی گرمکسانیکه به دنبال تزریق واکسن ب ث ژ اسکار نداشته اند ، نیاز به تزریق مجدد ب ث ژ ندارند .
اسلاید 35: سل اسمير منفي : در پايان ماه دوم درمان اسمير خلط انجام شود . سل خارج ريوي : (اگر خلط داشت ) يكبار اسمير خلط انجام شود. زمان دريافت اسمير خلط كنترلي ( حين درمان )
اسلاید 36: زمان تحويل دارو به بيماران مرحاه اول (مرحله حمله اي ) : بطور روزانه تحت نظارت مستقيم يكنفر از كاركنان بهداشتي و يا فردي آموزش ديده و مطمئن انجام مي شود ( در اين مرحله اكثر باسيلها كشته مي شوند ) مرحله دوم (مرحله نگهدارنده ) : مراجعات در اين مرحله بطور هفتگي انجام ميپذيرد بر حسب شرايط با نظارت مستقيم روزانه و يا بصورت مراجعات حداكثر ده روزه صورت ميپذيرد ( در اين مرحله باكتري هاي باقيمانده و باكتريهاي فاز نهفته نابود خواهد شد )
اسلاید 37: داروهاي اصلي ضد سل
اسلاید 38: روند معاینات حین درمان در مرحله حمله ای هر دو هفته یک بار در مرحله نگهدارنده هر ماه یک بار
اسلاید 39: نحوه ثبت نتايج موارد بيماري بهبود : فقط براي موارد ريوي اسمير مثبت كه داراي سه نمونه اسمير خلط منفي باشد . تكميل : براي پايان درمان بيماران ريوي اسمير منفي و موارد خارج ريوي . البته بيماران ريوي اسمير مثبت كه كمتر از سه نمونه اسمير خلط منفي داشته باشند نيز در اين گروه قرار مي گيرند .
اسلاید 40: نکته در بیماران مسلول ریوی باید در ابتدا و انتهای درمان ، از فرد رادیوگرافی قفسه سینه گرفته شود .
اسلاید 41: موارد غيبت از درمان كليه موارد غيبت از درمان بايد حد اكثر تا 72 ساعت پس از غيبت توسط پزشك يا فرد معالج به صورت تلفني پيگيري گردد و در صورت عدم موفقيت ، بايد به ستاد منطقه مربوطه ( واحد پيشگيري و مبارزه با بيماريها ) اطلاع داده شود تا بصورت حضوري پيگيري مربوطه انجام گيرد .
اسلاید 42:
اسلاید 43: عوارض داروئي الف ) خفيف : عوارض خفيف نهايتا“ در عرض 2 الي 3 هفته بر طرف مي گردند و فقط بايد بيماران نسبت به ادامه درمان صحيح ، توجه کافي داشته باشند . ب ) شديد : در اين مورد بايد داروهاي بيمار سريعا“ قطع ومراتب در اسرع وقت به پزشک معالج يا يک پزشک متخصص عفوني اطلاع داده شود و در نهايت بيمار به بيمارستان مجهز ارجاع گردد .
اسلاید 44:
اسلاید 45: پزشک متخصص عفونی مشاور مرکز بهداشت کرج : جناب آقای دکتر مهران ایزدی آدرس : کرج 45، متری گلشهر ، بالای داروخانه دکتر ایل بیگی ، طبقه اول روز های فرد ، ساعت 3 عصر به بعد تلفن : 4606241
اسلاید 46:
اسلاید 47:
اسلاید 48:
اسلاید 49:
اسلاید 50:
اسلاید 51:
اسلاید 52:
اسلاید 53: خسته نباشيد
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.