مقدمه‌ ای بر نظام حساب های ملی و برآورد تولید ناخالص شهری

صفحه 1:
دا hed ۴ علیرضا شاهرخیان 

صفحه 2:
7 Ih ba ‏ام ام‎ 

صفحه 3:
فلان شهر کم کایند و تنبل؛ عوضش فلانی‌ها سخت کوشند. هر چه فلانی‌ها اهل قهوه‌خلنه و خوشگذرانی‌لند؟ فلانی‌ها بلید از صبح سحرتا بوق ّن حیوان بایفا کار کنند. شماهم شلید این عبارات و امثال این‌ها را شنیده باشید. جمااتی که سعی می‌کند بر مبنای یک استقرلبا مشاهده تجیبی؛ قضايتي کلي از میزان کارلیی مردم یک شهره به دست دیگران بدهد. اما آبا واقعا اینگونه است؟ این جملات تا چه حد صحیح هستند؟ یکی از ساده‌ترین رامها برای راستی آزمایی لین گزارهها در عصر کنینی» مراجعمبه آمار است. در لین مورد خاص, آمار تولید ملی با برش استانی و شهری مشخص خواهد کرد که هر استان چه میزلنی در تولید ملی کشور نقش دارد و آن‌یقت محک علمی معتبری برای صحت با خطا بودن آن جملات یافت خواهد شد. 

صفحه 4:
رشد اقتصادی برای تعریف رشد اقتصادی باید با یک تعریف پیشین به نام تولید ناخالس ملی و درآمد سرانه آشنا بود. تولید ناخللص ملى .به زبان ساده يعنى كل درآمدی که جمعیت میک کشور در طی يك سال تمام توليد می‌کنند. حال اكر لين درآمد را تقسيم بر تعداد جمعیت کشور کنند. درآمد سرانه به دست می‌آید. لگر این در آمد سرانه نسبت به سال قبل افزلیش پیدا کند.به اصطلاح گفته می‌شود اقتصاد کشور رشد کرده است. رشد اقتصادی یعنی درآمد بالاتر و زندگی بهتر برای هر فردی که در یک کشور زندگی می‌کند. رشد اقتصادی یکی از شاخص‌هایی است که در اقتصاد کلان چه در سطح ملی و چه در سطح بین‌المللی اهمیت بالالیی دارد. چرا که نشان می‌دهد وضع اقتصاد در هر کشور چگونه است. سطح رفاه جامعه در چه اندازه است. بهره‌وری سرمایه و نیروی انسانی در چه سطحی است. تورم چه اندازه است. چه مقدار سرمایه گذاری و پیشرفت در حوزه سرمایه‌گذاری رخ داده و خلاصه لین که اوضاع اقتصاد و وضع اقتصادی هر جامعه چگونه است. گاهی لین شاخص جایگاه یک کشور در بین کشورهای همتراز, همسایه یا در دنیا نشان می‌دهد. گاهی نیز نشان می‌دهد در مقیاس خود کشور در سال گذشته چه اتفاقاتی در حوزه اقتصادی رخ داده است. 

صفحه 5:
مبانى و تعاريف (اداعه) 9 توليد ناخالص داخلى (8 © 6) ناخالص داخلى يعنى ارزش مجموع كالاها و خدماتى كه طى يك دوره معين (به طور معمول یک سال). در داخل مرزهای یک کشور تولید می‌شود. محصول ناخالص داخلى يك شهرء از مجموع ارزش افزوده‌ی فعالیت‌های اقتصادی واحدهای تولیدی مستقر در آن شهر به‌دست می‌آید. تولید ناخالس داخلی در واقع احتساب مقدار کالاها و خدمات نهایی است که در انتهای زنجیره تولید قرار گرفته است و خود آنها برای تولید و خدمات دیگر خریداری نمی‌شود. مثلا خرید و فروش خانملی که دو سال پیش ساحته شدم فر توايد الخالس فاخن امسال مجاسه نمی شود نی اگر این خانه امسال خرینه با فروخته شود. البته در این معامله حق کمیسیون اخذ شده از طرفین در تولید ناخالس داخلی همان سال دیسر تولید ناخالص داخلی نشان می‌دهد رونق در اقتصاد در چه اندازه است. زیربناهای توسعه و ساخت اقتصاد تا کجا پیش رفته و چطور کار می‌کند. شرایط اقتصادی برای راه‌اندازی و تداوم کسب و کار چگونه و تعداد بیکاران در یک جامعه تا چه اندازه بوده و چه تعداد شغل جدید در اقتصاد ایجاد شده است؟ تولید ناخالصي داخلی یک کشور در مقایسه با کشورهای دیگر در واقع حجم و ارزش اقتصاد هر کشور را نشان می‌دهد. 

صفحه 6:
روش‌های محاسبه تولید ناخالص داخلی تولید ناخالص ملی را می‌توان به سه روش محاسبه کرد: روش تولید یا ارزش افزوده روش مخارج با هزینه روش در آمد ( محاسبه بر اساس میزان در آمد) 

صفحه 7:
a محاسیه تولید ناخالس داخلی به روش مخارج تولید ناخالس داخلی - (-) + 6 + 7 + » ‎consumer spending‏ > () - هزینه هایمصرفک نندم ‏6 3 << آ - سرمایه گنایی ‎government spending‏ < 6 - مخارج دیلت ‎exports‏ < 11 - صلدرلت ‎ab, = M = imports‏ ‎ 

صفحه 8:
محاسبه تولید ناخالس داخلی به روش ارزش افزوده برای محاسبه تولید ناخالص ملی به روش ارزش افزوده. اقتصاد ایران به چهار بخش عمده فعالیت به شرح زیر تفسیم می‌شود. هر یک از اين بخش‌ها نیز خود دارای زیربخش‌هایی هستند: الف - بخش کشاورزی : شامل زراعت. دامپروری. شکار. جنگل‌بانی. ماهی گیری و شامل نفت خام و فراورده‌های ‎Bi‏ al ‏ج - بخش صنایع و معادن : شامل معدن, صنعت و آب و برق و گاز. ساختمان‎ ' ‏د - بخش خدمات : شامل بازرگانی. هتل داری. حمل و نقل ارتباطات و خدمات. موسسات پولی‎ ... ‏ا و مالی. خدمات عمومی, خدمات مستغلات و خدمات حرفه‌ای و تخصصی و‎ م 

صفحه 9:
اه نقشه جغرافیایی جهان بر اساس تولید ناخالص داخلی one od wade 

صفحه 10:
سیم استان ها در محصول ناخالص داخلی بدون نفت - ۱۳۸۸ Bye ‏مرکزی نا‎ 4 ois wou خوزستان نا ‎Bast aloes‏ عمدان ف Bytes ‏غراسان شمانى نا‎ أخراسان رشوی ‏ oot Sse! Sa ab ايان ل کمن با Boker میستان ويلوجستان قا جهارمحال ويختارى نا sow Bartok! mas some 355 

صفحه 11:


صفحه 12:
برآورد تولید ناخللص داخلی شهر ‎cer)‏ و ارزش افزوده هر قتصادی “شم در گام نخست. داده های زیر گردآوری شده است: محصول اخالص داخلی استان؛ آمار اشتغال استان و شهر (برای برآورد تعداد افراد شاغل در هر رشته فعالیت اقتصادی. از حاصلضرب «جمعیت کل» و ضریب «توزیع نسبی شاغلان ۱۰ ساله و بیشتر در هر یک از گروه‌های عمده فعالیت» استفاده شده است.)؛ برآورد داده های بهره‌وری سرانه نیروی کار استان و شهر: متوسط در آمد خانوار شهری نسبت به روستا ب) روش کار برای برآورد تولید ناخللص داخلی شهر (6۲/1۳) و ارزش افزوده هر بخش اقتصادی شهر ail oe ‏به شرح‎ ٠ ‏شيراز‎ شاخص بهره‌وری سرانه نيروى کار استان.به صورت نسبت تولید ناخللص داخلی استان.به تعداد افراد شاغل استان محاسبه شده است. شاخص بهره‌وری سرانه‌ی نیروی کار نشان می‌دهد که هر شاغل در یک دوره بررسی, جه میزان ارزش افزوده ایجاد کرده است. برای محاسبه‌ی تولید ناخالص داخلی شهر شیراز. ابتدا بهره وری نیروی کار در هر یک از زیربخش‌های اقتصاد استان و شهر شیراز یکسان فرض شده است. بنابرلین.با در دست داشتن تعداد شاغلان شهر شیراز (تعداد فعالان منهای تعداد بیکاران) و بهره‌وری سراه‌ی نیروی کار در استانسبه وسیله حاصلضرب لین دوء تولید ناخللص داخلی شهر شیراز برای سال‌های مختلف برآورد شده است. سپس‌با توجه‌به اینکه بیشترین حجم تولید ناخلاص داخلی در شهرهای بزرگ به دست مىآيد «متوسط در آمد خانوار شهری نسبت به روستایی» در آن ضرب شده است. متوسط درآمد خانوار شهری ‎oti GDP‏ ت 7 تمداد شاغلان شهر « سس < 6 متوسط درآمد خانوار روستایی تعداد شاغلان استان 

صفحه 13:
ال ۰ حسابهای کلان اقتصاد * آمارهای مالی دولت ‎(GEE)‏ ‎Coveravedt Pre Gritsics‏ * آمارهای پولی و مالی (0668)) QOoeetry und Prrcactd Gratsics: (POR) o9>9 Ob > * (Mow oP Paunds ))900۳( ‏تراز پرداختها‎ * @dawe oP ‏ع مرو‎ ))9000( ‏حسابهای ملی‎ * Gpstew ‏عسسسه() لمسف) ۲اه‎ 

صفحه 14:
حسابهای کلان اقتصاد * نظام حسابهای ملی متشکل از مجموعه ای منسجم؛ سازگار و یکپارچه از حسابهای کلان» ترازنامه هاء و جداول است که مطابق با مفاهیم. تعار یف. طبقه بندی ها و قواعد حسابداری پذ برفته شده بین المللی تهیه می گردند. از آنجا که این سیستم از ‎qu li‏ همه حسابهای مورد اشاره استفاده می کند از نقشی محوری و هماهنگ کننده برخوردار است. 

صفحه 15:
نظریه حسابهای ملی * حسابهای ملی بر این اندیشه استوار است که می توان فعالیتهای اقتصاد ملی را مانند فعالیتهای اقتصادی یک فرد. یک خانوار یا بنگاه» در قالبی کمی ارزشگذاری نمود بعبارت دیگر می توان اقتصاد ملی را نیز مانند یک بنگاه دارای در آمد» هزينه» سرمايه گذاری. دارابی و بدهی محسوب‌نموده و آنها را بر اساس کمیت پولی بیان کرد. 

صفحه 16:
نظریه حسابهای ملی * فعالیتی اقتصادی محسوب می شود که محصول آن ایجاد مطلوییت نموده و بوسیله پول, بعنوان ابزار رایج برای مبادله؛ قابل ارزشگذاری باشد. ‎SV pares cpl pl‏ که در بازار مورد مبادله قرار می گیرند» محصولاتی که بصورت غیربازاری (با قیمتی غیراقتصادی يا رایگان) عرضه می گردند و محصولاتی كه به منظور خودمصرفی تولید می شونده نتيجه يكك فعالیت اقتصادی قلمداد می گردند. 

صفحه 17:
ال * نظریه حسابهای ملی * «تولید کالاها و خدماته کسب درآمد از طریق فروش محصولات تولیدی فروش نیروی کار در اختیار قرار دادن دارایی خود بمنظور استفاده دیگران؛ مصرف کالاها و خدمات پس ‎SIT‏ انباشت انواع دارایی» وام كيرى و وام دهی» مقولاتی اقتصادی هستند که واحدهای اقتصادی فعال در جامعه نظیر خانوارها؛ بنگاهها؛ دولت و در نتیجه اقتصاد ملی با آن سرو کار دارند. 

صفحه 18:
2S ‏اهداف و کاربرد های نظام حسابهای ملی‎ )600( ۴ ارائه تصویر عملکرد اقتصادی و رفتار متغیرهای اقتصاد ‎OUT‏ واحدها و بخشهای نهادی * فراهم آوردن اطلاعات مورد نیاز بمنظور تجزیه و تحلیل اقتصاد کلان * ابزاری برای سیاستگذاری و تصمیم گیری اقتصادی * امکان پذیر ساختن مقایسه های بین المللی 

صفحه 19:
ای دارابی ها در ‎GO®‏ "۳ : دارايبهاي غيرمالي [آداراييهاي تولید شده * داراييهاي ثابت( مشهود و نامشهود) * موجودي انبار (مواد اولیه. کار در جریان ساخت. کالاهاي ساخته شده) ۴ اشیاء قيمتي(فلزات گرانبها. عتیقه جات. كارهاي هنري) ۱ داراييهاي تولید نشده ۳ داراييهاي تولید نشده مشهود(زمین. معادن زيرزميني, جنگلها و جانوران وحشي.آبها» * داراييهاي تولید نشده نامشهود(حق اختراع. قراردادهاي اجاره و نظایرآن سرقفلي) 

صفحه 20:
GO 0 ‏ایی ها در‎ ‏داراد‎ GO a ‏لي و 0 ده ها‎ 2-9 ۳ ‏يولي‎ ‘oul ‏ل هر گردش و‎ : 1 ‏ار‎ jn ‏يهاي‎ 7 | ‏یر دا‎ ne sre ‏یه داخت‎ ‏فتنی ابر‎ 1 ۱ 2 ‏دريافتني‎ oe ‏"سایر حساب‎ 

صفحه 21:
سر حول 3۳ (GOO®) ۷ سیستم حسابهای ملی سال ۱۹۵۳ "اع حساب اصلی و ۱۲ جدول تکمیلی در زمینه حسابهای تولید» مصرف انباشت و مبادلات خارجی #محاسبات به قیمت جاری * سیستم حسابهای ملی سال ۱۹۶۸ * تفصیل حساب تولید با گنجاندن جدول داده - ستانده * تفصیل خالص وام دهی/استقراض با استفاده اقلام جریان مالی ( جدول جریان وجوه مالی) * محاسبات به قیمتهای جاری و ثابت 

صفحه 22:
SS te COB ‏و ويزكيهاى‎ abe! * نقش هماهنگ كننده و مركزى 0009© در ميان آمارهاى تلد سل بط موی ی ‎aod 0‏ نظیر 00۵,006 30۳0۵)... ‎‘en .‏ سیستم میانی بمنظور برقراری ارتباط بین سطوح خرد و ن "" ارائه حسابها بصورت نهادى (علاوه بر طبقه بندى فعاليتى براى حسابهاى توليد و ايجاد درآمد) براى كليه حسابها "" توالى كامل حسابها براى بخشهاى نهادى و كل اقتصاد 

صفحه 23:
SS GOO 55 Sold ‏بخشهای‎ * شرکتهای غیرمالی * ش رکتهای مالی ‎a‏ دولت عمومی ‎ol gle ‏* موسسات غیرانتفاعی در خدمت خانوار * دنیای خارج 

صفحه 24:
‎SS ۲ ۲ ۲ ۲۵3۵ ۰‏ بخشهای نهادی در 608 - ش رکتهای مالی * بانک م رکزی * سایر شرکتهای سپرده پذیر [ آشرکتهای سپرده پذیر ‏ل-أساير ‏"" ساير واسطه گران مالی بجز شر کتهای بیمه و بازنشستگی شرکتهای در گیر در فعالیتهای جنبی مالی ‏* شرکتهای بیمه و بازنشستگو 

صفحه 25:
بخشهای نهادی در 8008) - بخش دولتی شر کتهای دولتی دولت عمومی ری ون ی ری ‎aa eee‏ viet 

صفحه 26:
با ‎SS‏ ‏بخشهای نهادی در 000 - دولت عمومی * دولت مركزي لا دولت مياني (ايالتي) "" دولت محلي (شهرداريها) "" صندوق تامين اجتماعي 

صفحه 27:
‎SS ۵‏ بخشهای نهادی در 000 - دولت عمومی ‏* دولت مركزي " وضع مالیات بر کلیه واحدهاي مقیم و واحدهاي غیرمقیم فعال ارائه خدمات جمعي نظیر دفاع. امور خارچه. اداره امور و امنیت عمومي و نیز خدمات فردي نظیر آموزش و بهداشت ی دولت مياني (ايالتي) وضع قوانین. محاکم داوري و دستگاه اجرايي دولت یالتی تنها در محدوده منطقه خود آن دولت وضع مالیات بر کلیه واحدهاي مقیم در آن منطقه و تخصیص همه یا بخشي از آن بمنظور آعمال سياستهاي خود ثبت دارايي ها و بدهي ها بحساب خود و مستقل از دولت مركزي ۱ استخدام افراد مستقل از نظام اداري دولت مرکزي ‎ 

صفحه 28:
SS ete ‏دولت عمومی‎ - GOB ‏در‎ Sold ‏بخشهای‎ * دولت محلي (شهرداریها) لا قابليت وضع قوانین. محاکم داوري و دستگاه اجرايي دولت ايالتي تنها در امحدودة ‎dant‏ خَرد إن دولت اكه كوجكترين ‎atta pales) eS ly‏ مدر مي شود. ۱ “أ امكان وضع ماليات بمنظور تامين مالي هزينه ها با إين ملاحظه كه دولت محلي بيشتر به دريافتي ها وانتقالات آز سطوح بالاتر دولت وابسته است. ‎magia oes ce‏ 1 2 هش ی بان دولت ارائه خدماتي مانئد آموزش با قيمتهاي نازل؛ خدمات بهداشت عمومي» مهدکودكه پرورشگاه. كورستان» خدمات فرهنكي؛ موزه هاء کتابخانه ها و . ‎ ‎ 

صفحه 29:
۰ ۰ 3 ۲ 0۳7777۳ حایهای 6006 a ‏حسابهاي جاري‎ ‏حساب تولید (چه مقدار درآمد از تولید ایجاد مي شود)‎ ‏احساب ایجاد درآمد (چه نوعى از درآمد ايجاد مى شود)‎ ‏ل-أحساب تخصيص درآمد (كدام نهاد كدام نوع از درآمد را دريافت مي‎ ‏کند)‎ ‏حساب توزيع ثانويه درآمد (انتقالات جاري بين نهادها)‎ مصرف درآمد قابل تصرف (هزینه هاي مصرفي نهايي) 

صفحه 30:
ال ۲ حساب تولید منایع مصارف ‎Cc‏ ‏ا ستائده * مصرف واسطه * ستانده بازاری * ستانده غیربازاری * ارزش افزوده 

صفحه 31:
۲ ۲۲۲۲۲۲ lt ‏محاسبه و برآورد تولید‎ * معادله اصلی روش تولید (ارزش افزوده- مصارف واسطه- ارزش ستانده) ارزش ستانده - ارزش کل فروش یا سایر موارد کاربرد محصولات + ارزش تغییرات در موحودی انبار محصولات تولید شده "" ستاندد ستانده بازاری ""ستانده برای خود مصرفی سایر ستانده های غیربازاری 

صفحه 32:
هآ ‎SS‏ ‏جچ ‎xg RSS‏ تقویم يا ارزش گذاری * ستانده به قیمت عوامل عبارتست از مبلغ قابل دریافت توسط تولیدکننده از خریدار بابت فروش یک واحد از محصول منهای هرگونه مالیات بعلاوه هركونه يارانه. در اين نوع ارزش گذاری خالص ‎pls‏ مالیاتهای بر تولید نیز کسر می گردد. به قیمت پایه عبارتست از مبلغ قابل دریافت توسط تولید کننده از خریدار بابت فروش یک واحد از محصول منهای هرگونه مالیات بعلاوه هرگونه یارانه. در اين نوع ارزش گذاری خالص سایر مالیاتهای بر تولید کسر نمی گردد. به قيمت تولیدکننده عبارتست از مبلغ قابل دریافت توسط تولیدکننده از خریدار بابت فروش یک واحد از محصول منهای هر گونه مالیات بر ارزش افزوده ۲2697 یا مالیاتهایی که قابل کسر کردن هستند. 

صفحه 33:
چا زان - تقویم با ارزش گذاری * مصارف واسطه 7 "به قیمت خریدار عبارتست از مبلغی که خریدار بابت خرید کالاها و خدمات خریداری شده پس از کسر 6۳() یا مالیاتهای کسر کردنی مشابه می پردازد. در قیمت خریدار, بعكس ساير قيمتهاء هزینه های حمل و نقل منظور می گردد. * ارزش افزوده بسته به اينکه ارزش ستانده به قیمت عوامل. پایه يا تولیدکننده تقویم شده باشد. تقویم می شود. 

صفحه 34:
حساب ایجاد درآمد منابع مصارف "" تولیدناخالص داخلی به * جبران خدمات. قیمت بازار * خالص مالیاتهای بر تولید و واردات * مازاد عملیاتی/ در آمد مختلط 

صفحه 35:
‎SS ۲ ۲ ۲ 3 3 ۰ ۰‏ اتحادهای اساسی در حسابهای ملی ‏* تولید ناخالص داخلی به قیمت بازار برایر است با (+)هزینه های مصرفی نهایی خصوصی (+) هزینه های مصرفی نهایی دولتی (+) تشکیل سرمایه ثابت ناخالص (+) خالص تحصیل اشیاء قیمتی (+) تغییر در موجودی انبار (+) صادرات به قیمت ۴.۳7.۲ ‏() واردات به قیمت ۴.7.۲ 

صفحه 36:
اتحادهای اساسى در حسابهای ملیی "" تولید ناخالص داخلی به قیمت بازار برابر است با مجموع ارزش افزوده ها به قیمت تولید کننده (+) مالیات بر واردات (-) يارانه به واردات ( “20092 كسر نشدنى "" توليد ناخالص داخلى به قيمت بازار برابر است با مجموع ارزش افزوده ها به قيمت يايه (+) ماليات برمحصول (-) يارانه به محصول 

صفحه 37:
اتحادهای اساسی در حسابهای ملی * تولید ناخالص داخلی به قیمت بازار برابر است با مجموع ارزش افزوده ها به قیمت عوامل (+) مالیات بر محصول (-) يارانه به محصول (+) ساير مالياتهاى بر توليد (-) ساير يارانه هاى به توليد 

صفحه 38:
حساب مصرف در آمد منایع مصارف مك * درآمد قابل تصرف * هزینه مصرف نهایی * خانوارها " دولت pci = 

صفحه 39:
هب س ۱ حساب مصرف درآمد و مصرف درآمد تعدیل شده # مصرف نهایی: عبارتست از مصرف خانوارهاء دولت عمومی یا موسسات غیرانتفاعی در خدمت خانوار از کالاها و خدمات بنحویکه منجر به تولید کالاها و خدمات دیگر نشده و موجب ارضاء بخشی از نیازهای فردی یا جمعی گردد. * کالاها و خدمات فردی (علس ‎Cedivicdual‏ : عبارتست از ا او ها را ‎cosy‏ تاج ار ناهای اس را ات یس ‎pM IS:‏ خدمات همواره در بازار قابل خرید و فروش می باشند. اگر چه بصورت رایگان یا به قیمتهای نازل نیز عرضه ميشوند. 

صفحه 40:
eee ‏حساب مصرف درآمد و مصرف درآمد تعدیل شده‎ * خدمات جمعی (عل مشوات() : خدماتی که بطور همزمان برای تمامی اعضاء جامعه یا تمامی اعضاء بخش خاصی از جامعه تولید و ارائه می شود. فعالیت مربوط به اداره امور و امنیت عمومی در سطوح ملی پا محلی را می توان نمونه ای از این خدمات دانست. خدمات جمعی را می توان معادل کالای عمومی ‎Public)‏ ‎(pods‏ در نظریات اقتصادی محسوب نمود. 

صفحه 41:
حسابهای ملی - مروری بر معادلات اساسی عرضه و تقاضا کل عرضه کالاها و خدمات < کل تقاضای کالاها و خدمات * عرضه و تقاضا در یک اقتصاد باز ستانده +واردات مصرف واسطه + مصرف نهایی + تشکیل سرمایه + صادرات 

صفحه 42:
حسابهای ملی - مروری بر معادلات اساسی * ارزش افزوده ارزش افزوده - ستانده - مصرف واسطه 

صفحه 43:
حسابهای ملی - مروری بر معاذلات اساسی * تولید ناخالص داخلی (روش تولید) بسا تاحالص ما ها رای ها مرف و ‎GOP =‏ ارزش افزوده ناخالص + مالیات ها - ‎BOR = be shy‏ 

صفحه 44:
حسابهای ملی - مروری بر معادلات اساسی * تولید ناخالص داخلی (روش هزینه نهایی) هزینه مصرف نهایی + تشکیل سرمایه ناخالص + صادرات- واردات ‎CO‏ 

صفحه 45:
حسابهای ملی - مروری بر معاذلات اساسی * تولید ناخالص داخلی (روش درآمد) جبران خدمات کا رکنان + مالیات ها - پارانه ها + مازاد عملیاتی ناخالص / در آمد مختلط - 050001 

صفحه 46:
حسابهای ملی - مروری بر معاذلات اساسی * در آمد ناخالص ملی ‎(GO)‏ ‏تولید ناخالص داخلی + جیران خدمات کار کنان و درآمد دارایی دریافتی از دنیای خارج - جبران خدمات کار کنان و درآمد دارایی پرداختی به دنیای ce wm = 

صفحه 47:
حسابهای ملی - مروری بر معاذلات اساسی * درآمد ناخالص ملی قابل تصرف ‎BOO)‏ درآمد ناخالص ملی + انتقالات جاری دریافتی از دنیای خارج - انتقالات جاری پرداختی به دنیای خارج ‎GOO1=‏ 

صفحه 48:
حسابهای ملی - مروری بر معادلات اساسی * درآمد ناخالص ملى قابل تصرف ‎(BOO)‏ هزينه مصرف نهايى لف - 02000041 

صفحه 49:
حسابهای ملی - مروری بر معادلات اساسی * پس انداز نا حالص 00 - هزینه مصرف نهایی پس انداز ناخالص 

صفحه 50:
حسابهای ملی - مروری بر معاذلات اساسی * خالص وام دهی /وام گیری- ‎wet beadicrey/ cet borrower‏ پس انداز ناخالص + خالص انتقالات سرمایه ای دریافتی مر - خالص وام دهى / وام كيرى 

صفحه 51:
حسابهای ملی - مروری بر معاذلات اساسی * خالص وام دهی /وام گیری از نگاه دارایی ها و بدهی های مالی خالص تملک دارایی های مالی - خالص ایجاد بدهی های مالی - خالص وام دهی /وام گیری 

صفحه 52:
= اساسی حسابهای ملی - مروری بر معاذلات * ارزش ویژه - کب او ‎it‏ و غیرمالی ارزش کل دارایی های مالی و غب ها - ارزش کل بدهی ارزش ویژه ‏ثروت ملی خالص 

صفحه 53:
کاربر ‎COO Clos‏ آنما گر های عملکرد اقتصادی( 

صفحه 54:
حسابهای ملی - نما گرهای عملکرد اقتصادی " گروه ۱: عملکرد عمومی اقتصاد تولید ناخالص داخلی سرانه: سطح توسعه اقتصادی در مقاسه با سایر کشورها نرخ رشد تولید ناخالص داخلی: عملکرد اقتصاد 

صفحه 55:
حسابهای ملی - نما کرهای عملکرد اقتصادی * گروه ۲: بهره وری و هزینه نیروی کار ارزش افزوده به ازای هر نفر ساعت نیروی کار: بهره وری نبروی کار جبران خدمات به ازای هر نفر ساعت نیروی کار: هزینه نیروی کار 

صفحه 56:
حسابهای ملی - نماگرهای عملکرد اقتصادی " گروه ۳: توزیع درآمد جبران خدمات کار کنان | ارزش افزوده ناخالص: سهم د رآمدی جبران خدمات در تولید ناخالص داخلی مازاد عملیاتی / ارزش افزوده ناخالص: سهم درآمدی سرمایه در تولید ناخالص داخلی 

صفحه 57:
حسابهای ملی - نما گرهای عملکرد اقتصادی گروه ۶: سرمایه گذاری تشکیل سرمایه ثابت ناخالص / تولید ناخالص داخلی: سهم سرمایه گذاری در کالاهای سرمایه ای از تولید ناخالص داخلی دارایی ثابت تولید شده ناخالص / تولید ناخالص داخلی: بر آورد نیاز به کالاهای سرمایه ای تولید شده برای حصول یک واحد نرخ رشد در تولید اخالص داخلی تشكيل سرمايه ثابت ناخالص | تغيير در توليد ناخالص داخلى: الترئبي اراي تسيت ترا به 4ه اتوليد (در شرايطى كه نرخ رشد مثبت و با ثبات باشد قابل استفاده دارايى ثابت ناخالص / ستانده (بر حسب نوع فعاليت): نسبت سرمايه به توليد 

صفحه 58:
حسابهای ملی - نماگرهای عملکرد اقتصادی گروه ۵: پس انداز يس انداز / تولید ناخالص داخلی: نوخ پس انداز کشور پس انداز/ تشکیل سرمایه ثابت ناخالص: تامین مالی داخلی سرمایه گذاری پس انداز بخش نهادی / کل پس انداز: سهم بخش نهادی از کل پس انداز پس انداز خانوارها | در آمد قابل تصرف خانوارها: فرخ پس انداز خانوارها 

صفحه 59:
حسابهای ملی - نماگرهای عملکرد اقتصادی " 2109 عملکرد دولت کسری بودجه دولت/ تولید ناخالص داخلی: نرخ کسری بودجه دولت درآمد/ هزینه (بجز پرداختی های مربوط به اصل و فرع بهره): درصورتی که کمتر از یک باشد, سیاستهای بودجه ای دولت نیازمند بازنگری است تشکیل سرمایه ثابت| کل هزینه ها: سهم سرمایه گذاری در کالاهای سرمایه ای از کل هزینه های دولت هزینه های بهره ای | کل هزینه ها: فشار پرداختها بابت بدهی ها روی هزینه های دولت 

صفحه 60:
حسابهای ملی - نما گرهای عملکرد اقتصادی "گروه 1: عملکرد دولت - دنباله مالیاتها/ تولید ناخالص داخلی: بار مالیاتی مالیات شر کتها/ تراز در آمد اولیه شر کتها: بار مالیاتی روی شر کتها (درست. منصفانه» زیاد) مالیات بر در آمد افراد/ در آمد ملی ناخالص خانوارها: بار دولت روی خانوار (درست. منصفانه. زیاد) 

صفحه 61:
قتصادی حسابهای ملی - نما گرهای عملکرد | "گروه ۷: عملکرد نظام بانکیی ۲ خت بیش از سه ماه): خ مطالبات معوق (عدم بازپرداخت بیش از ‎ee‏ تس امکان تکول بدهی بانکها/ دارایی بانکها: ‏فسبت کمتر كه اين بانكها از نظر سالامت - در صورتى یت از مک اند سالم ‎po ce ota‏ 

صفحه 62:
حسابهای ملی - نما گرهای عملکرد اقتصادی گروه ۸: عملکرد تجارت خارجی واردات / تولید ناخالص داخلی ؛ نرخ رشد واردات: اتکای به واردات ؛ عامل رشد صادرات / تولید ناخالص داخلی ؛ نرخ رشد صادرات: سیاستهای معطوف به افزایش صادرات (واردات + صادرات) / تولید ناخالص داخلی: درجه باز بودن اقتصاد (صادرات - واردات) | تولید ناخالص داخلی: شکاف صادرات - واردات 

صفحه 63:
حسابهای ملی - نماگرهای عملکرد اقتصادی گروه 4: تراز پرداختها کسری تراز جاری خارجی | تولید ناخالص داخلی: ا و ‎a aC‏ نگران کننده است) (بهره + اصل) | صادرات ( باز پرداخت بدهی ها): توانایی باز پرداخت بدهی ها (انتظار می رود کمتر از ۳۰ درصد باشد) 

صفحه 64:
حسابهای ملی - نما گرهای عملکرد اقتصادی "گروه ۱۰: ذخایر ارزی حجم ذخایر ارزی: ۱ توانایی تامین مالی واردات و جلوگیری از بروز بحران )$5 

صفحه 65:
حسابهای ملی - نماگرهای عملکرد اقتصادی گروه ۱۱: قیمت ها واردات شاخ ‎lack‏ ‏نرخ بهره: نوخ ارز: نرخ دستمزد: شاخص قیمت سهام: شاخص های مربوط به تراز داخلی و خارجی اقتصاد 

صفحه 66:
نكاهى به نتايج حسابهاى ملى ايران (۱۳۸۲-۱۳۷۵) 

صفحه 67:
با تشكر از توجهتان 

مقدمه‌ای بر نظام حسابهای ملی و برآورد تولید ناخالص شهری عليرضا شاهرخيان فالن شهر کم‌کارند و تنبل؛ عوضش فالنی‌ها سخت‌کوشند .هر چ ه فالنی‌ها اهل قهوه‌خانه و خوش‌گذرانی‌اند؛ فالنی‌ها باید از صبح سحر تا بوق آن حیوان باوفا کار کنند .شما هم شاید این عبارات و امثال این‌ها را شنیده باشید .جمالتی که سعی می‌کند بر مبنای یک استقرا یا مشاهده تجربی ،قضاوتی کلی از میزان کارایی مردم یک شهر ،به دست دیگران بدهد .اما آیا واقعا اینگونه است؟ این جمالت تا چه حد صحیح هستند؟ یکی از ساده‌ترین‌ راه‌ها برای راستی‌آزمایی این گزاره‌ها در عصر کنونی ،مراجعه به آمار است .در این مورد خاص ،آمار تولید ملی با برش استانی و شهری مشخص خواهد کرد که هر اس تان چ ه میزانی در تولی د ملی کش ور نقش دارد و آن‌وقت مح ک علمی معتبری برای صحت یا خطا بودن آن جمالت یافت خواهد شد. مبانی و تعاریف رشد اقتصادی برای تعریف رشد اقتصادی باید با یک تعریف پیشین به نام تولید ناخالص ملی و درآمد سرانه آشنا بود .تولید ناخالص ملی به زبان ساده یعنی کل درآمدی که جمعیت یک کشور در طی یک سال تمام تولی د می‌کنند .حال اگر این درآمد را تقسیم بر تعداد جمعیت کشور کنند ،درآمد سرانه به دست می‌آید .اگر این درآمد سرانه نسبت به سال قبل افزایش پیدا کند به اصطالح گفته می‌شود اقتصاد کش ور رش د کرده است. رشد اقتصادی یعنی درآمد باالتر و زندگی بهتر برای هر فردی که در یک کشور زندگی می‌کند. رشد اقتصادی یکی از شاخص‌هایی است که در اقتصاد کالن چ88ه در س88طح ملی و چ88ه در س88طح بین‌المللی اهمیت باالیی دارد .چرا که نشان می‌دهد وضع اقتصاد در هر کشور چگونه است ،سطح رفاه جامعه در چه اندازه است ،بهره‌وری سرمایه و نیروی انسانی در چه سطحی است ،تورم چه اندازه است ،چ ه مقدار سرمایه‌گذاری و پیشرفت در حوزه سرمایه‌گذاری رخ داده و خالصه این که اوضاع اقتصاد و وضع اقتصادی هر جامعه چگونه است .گاهی این شاخص جایگ اه ی ک کش ور در بین کش ورهای همتراز ،همسایه یا در دنیا نشان می‌دهد .گاهی نیز نشان می‌دهد در مقیاس خود کش ور در سال گذشته چه اتفاقاتی در حوزه اقتصادی رخ داده است. مبانی و تعاریف (ادامه) تولید ناخالص داخلی ()GDP تولید ناخالص داخلی یعنی ارزش مجموع کاالها و خدماتی که طی یک دوره معین (به طور معمول یک سال) ،در داخل مرزهای یک کشور تولید می‌شود .محصول‌ ناخالص‌ داخلی‌ یک شهر ،از مجموع‌ ارزش افزوده‌ی فعالیت‌های اقتصادی‌ واحدهای‌ تولیدی‌ مستقر در آن شهر‌ به‌دست‌ می‌آید. تولید ناخالص داخلی در واقع احتساب مقدار کاالها و خدمات نهایی است که در انتهای زنجیره تولید قرار گرفته است و خود آنها برای تولید و خدمات دیگر خریداری نمی‌شود .مثال خرید و فروش خانه‌ای که دو سال پیش ساخته شده در تولید ناخالص داخلی امسال محاسبه نمی‌شود .حتی اگر این خانه امسال خریده یا فروخته شود .البته در این معامله حق کمیسیون اخذ شده از طرفین در تولید ناخالص داخلی همان سال احتساب می‌شود. تولید ناخالص داخلی نشان می‌دهد رونق در اقتصاد در چه اندازه است .زیربناهای توسعه و ساخت اقتصاد تا کجا پیش رفته و چطور کار می‌کند .شرایط اقتصادی برای راه‌اندازی و تداوم کسب و کار چگونه و تعداد بیکاران در یک جامعه تا چه اندازه بوده و چه تعداد شغل جدید در اقتصاد ایجاد شده است؟ تولید ناخالص داخلی یک کشور در مقایسه با کشورهای دیگر در واقع حجم و ارزش اقتصاد هر کشور را نشان می‌دهد. روش‌های محاسبه تولید ناخالص داخلی تولید ناخالص ملی را می‌توان به سه روش محاسبه کرد: روش تولید یا ارزش افزوده روش مخارج یا هزینه روش درآمد ( محاسبه بر اساس میزان درآمد) محاسبه تولید ناخالص داخلی به روش مخارج تولید ناخالص داخلی = )C + I + G + (X-M = C = consumer spendingهزینه های مصرف کننده = I = investmentسرمایه گذاری = G = government spendingمخارج دولت = X = exportsصادرات = M = importsواردات محاسبه تولید ناخالص داخلی به روش ارزش افزوده برای محاسبه تولید ناخالص ملی به روش ارزش افزوده ،اقتصاد ایران به چهار بخش عمده فعالیت به شرح زیر تقسیم می‌شود .هر یک از این بخش‌ها نیز خود دارای زیربخش‌هایی هستند: الف – بخش کشاورزی :شامل زراعت ،دامپروری ،شکار ،جنگل‌بانی ،ماهی گیری و .... ب – بخش نفت :شامل نفت خام و فراورده‌های نفتی ج – بخش صنایع و معادن :شامل معدن ،صنعت و آب و برق و گاز ،ساختمان د – بخش خدمات :شامل بازرگانی ،هتل داری ،حمل و نقل ،ارتباطات و خدمات ،موسسات پولی و مالی ،خدمات عمومی ،خدمات مستغالت و خدمات حرفه‌اي و تخصصي و ... نقشه جغرافیایی جهان بر اساس تولید ناخالص داخلی میزان تولید سرانه هر فرد در استان‌های کشور برآورد تولید ناخالص داخلی شهر ( )GCPو ارزش افزوده هر بخش اقتصادی شهر الف) در گام نخست ،داده های زیر گردآوری شده است: محصول ناخالص داخلی استان؛ ت اقتصادي ،از حاصلضرب «جمعیت آمار اشتغال استان و شهر (برای برآورد تعداد افراد شاغل در هر رشته فعالي ‌ کل» و ضریب «توزیع نسبی شاغالن 10ساله و بیشتر در هر یک از گروه‌های عمده فعالیت» استفاده شده است).؛ برآورد داده های بهره‌وری سرانه نیروی کار استان و شهر؛ متوسط درآمد خانوار شهری نسبت به روستایی. ب) روش کار براي برآورد تولید ناخالص داخلی شهر ( )GCPو ارزش افزوده هر بخش اقتصادی شهر شیراز ، به شرح زير بوده است: شاخص بهره‌وری سرانه نیروی کار استان به صورت نسبت تولید ناخالص داخلی استان به تع داد افراد ش اغل استان محاسبه شده است .شاخص بهره‌ورى سرانه‌ى نيروى كار نشان می‌دهد که هر شاغل در یک دوره بررسی ،چه میزان ارزش افزوده ایجاد کرده است. براى محاسبه‌ى توليد ناخالص داخلى شهر شیراز ،ابتدا بهره ورى نيروى كار در هر يك از زيربخش‌هاى اقتصاد استان و شهر شیراز يكسان فرض شده است .بنابراين ،با در دست داشتن تعداد شاغالن شهر شیراز (تعداد فعاالن منهای تعداد بیکاران) و بهره‌ورى سرانه‌ى نيروى كار در استان ،به وسیله حاصلضرب این دو ،توليد ناخ الص داخلى شهر شیراز براى سال‌های مختلف برآورد شده است .سپس با توجه به اینکه بیشترین حجم تولید ناخالص داخلی در شهرهای بزرگ به دست می‌آید «متوسط درآمد خانوار شهری نسبت به روستایی» در آن ضرب شده است. حسابهاي كالن اقتصاد )GFS( آمارهاي مالي دولت  )MFS( آمارهاي پولي و مالي  )FOF( جريان وجوه  )BOP( ترازپرداختها  )SNA( حسابهاي ملي  Government Finance Statistics Monetary and Financial Statistics Flow of Funds Balance of Payments System of National Accounts حسابهاي كالن اقتصاد نظام حسابهاي ملي متشكل از مجموعه اي منسجم، سازگار و يكپارچه از حسابهاي كالن ،ترازنامه ها ،و جداول است كه مطابق با مفاهيم ،تعاريف ،طبقه بندي ها و قواعد حسابداري پذيرفته شده بين المللي تهيه مي گردند .از آنجا كه اين سيستم از نتايج همه حسابهاي مورد اشاره استفاده مي كند ،از نقشي محوري و هماهنگ كننده برخوردار است. نظريه حسابهاي ملي حسابهاي ملي بر اين انديشه استوار است كه مي توان فعاليتهاي اقتصاد ملي را مانند فعاليتهاي اقتصادي يك فرد ،يك خانوار يا بنگاه ،در قالبي كمي ارزشگذاري نمود .بعبارت ديگر مي توان اقتصاد ملي را نيز مانند يك بنگاه داراي درآمد ،هزينه ،سرمايه گذاري ،دارايي و بدهي محسوب نموده و آنها را بر اساس كميت پولي بيان كرد. نظريه حسابهاي ملي ‏ فعاليتي اقتصادي محسوب مي شود كه محصول آن ايجاد مطلوبيت نموده و بوسيله پول ،بعنوان ابزار رايج براي مبادله، قابل ارزشگذاري باشد .بنابراين محصوالتي كه در بازار مورد مبادله قرار مي گيرند ،محصوالتي كه بصورت غيربازاري ( با قيمتي غيراقتصادي يا رايگان) عرضه مي گردند و محصوالتي كه به منظور خودمصرفي توليد مي شوند ،نتيجه يك فعاليت اقتصادي قلمداد مي گردند. نظريه حسابهاي ملي « توليد كاالها و خدمات ،كسب درآمد از طريق فروش محصوالت توليدي ،فروش نيروي كار ،در اختيار قرار دادن دارايي خود بمنظور استفاده ديگران ،مصرف كاالها و خدمات ،پس انداز ،انباشت انواع دارايي ،وام گيري و وام دهي» مقوالتي اقتصادي هستند كه واحدهاي اقتصادي فعال در جامعه نظير خانوارها ،بنگاهها ،دولت و در نتيجه اقتصاد ملي با آن سروكار دارند. اهداف و كاربرد هاي نظام حسابهاي ملي ()SNA ‏ ‏ ‏ ‏ ارائه تصوير عملكرد اقتصادي و رفتار متغيرهاي اقتصاد كالن ، واحدها و بخشهاي نهادي فراهم آوردن اطالعات مورد نياز بمنظور تجزيه و تحليل اقتصاد كالن ابزاري براي سياستگذاري و تصميم گيري اقتصادي امكان پذير ساختن مقايسه هاي بين المللي دارايي ها در SNA ‏ داراييهاي غيرمالي داراييهاي توليد شده داراييهاي ثابت( مشهود و نامشهود) موجودي انبار (مواد اوليه ،كار در جريان ساخت ،كاالهاي ساخته شده) اشياء قيمتي(فلزات گرانبها ،عتيقه جات ،كارهاي هنري) داراييهاي توليد نشده داراييهاي توليد نشده مشهود(زمين ،معادن زيرزميني ،جنگلها و جانوران وحشي،آبها) داراييهاي توليد نشده نامشهود(حق اختراع ،قراردادهاي اجاره و نظايرآن،سرقفلي) دارايي ها در SNA داراييهاي مالي طالي پولي و SDR پول در گردش و سپرده ها وام ها سهام و ساير داراييهاي مشابه ذخاير فني بيمه ساير حسابهاي دريافتني/پرداختني سير تحول نظام حسابهاي ملي ()SNA سيستم حسابهاي ملي سال 1953 6 حساب اصلي و 12جدول تكميلي در زمينه حسابهاي توليد ،مصرف ،انباشت و مبادالت خارجي محاسبات به قيمت جاري سيستم حسابهاي ملي سال 1968 تفصيل حساب توليد باگنجاندن جدول داده -ستانده تفصيل خالص وام دهي/استقراض با استفاده اقالم جريان مالي ( جدول جريان وجوه مالي) محاسبات به قيمتهاي جاري و ثابت ابعاد و ويژگيهاي SNA نقش هماهنگ كننده و مركزي SNAدر ميان آمارهاي توليد شده توسط سازمانهاي بين المللي ()IMF , ILO, FAO,UN نظير …,GFS,MFS,BOP تعبيه سيستم مياني بمنظور برقراري ارتباط بين سطوح خرد و كالن ارائه حسابها بصورت نهادي (عالوه بر طبقه بندي فعاليتي براي حسابهاي توليد و ايجاد درآمد) براي كليه حسابها توالي كامل حسابها براي بخشهاي نهادي و كل اقتصاد بخشهاي نهادي در SNA شركتهاي غيرمالي شركتهاي مالي دولت عمومي خانوار موسسات غيرانتفاعي در خدمت خانوار دنياي خارج بخشهاي نهادي در - SNAشركتهاي مالي بانك مركزي ساير شركتهاي سپرده پذير شركتهاي سپرده پذير ساير ساير واسطه گران مالي بجز شركتهاي بيمه و بازنشستگي شركتهاي درگير در فعاليتهاي جنبي مالي شركتهاي بيمه و بازنشستگي بخشهاي نهادي در - SNAبخش دولتي بخش دولتي شركتهاي دولتي شركتهاي غيرمالي شركتهاي مالي شركتهاي پولي شامل بانك مركزي شركتهاي مالي غيرپولي دولت عمومي دولت مركزي دولت ايالتي دولت محلي صندوق تامين اجتماعي بخشهاي نهادي در - SNAدولت عمومي دولت مركزي دولت مياني (ايالتي) دولت محلي (شهرداريها) صندوق تامين اجتماعي بخشهاي نهادي در - SNAدولت عمومي ‏ دولت مركزي ‏ دولت مياني (ايالتي) وضع ماليات بر كليه واحدهاي مقيم و واحدهاي غيرمقيم فعال ارائه خدمات جمعي نظير دفاع ،امور خارجه ،اداره امور و امنيت عمومي و نيز خدمات فردي نظير آموزش و بهداشت قابليت وضع قوانين ،محاكم داوري و دستگاه اجرايي دولت ايالتي تنها در محدوده منطقه خود آن دولت وضع ماليات بر كليه واحدهاي مقيم در آن منطقه و تخصيص همه يا بخشي از آن بمنظور اعمال سياستهاي خود ثبت دارايي ها و بدهي ها بحساب خود و مستقل از دولت مركزي استخدام افراد مستقل از نظام اداري دولت مركزي بخشهاي نهادي در - SNAدولت عمومی ‏ دولت محلي (شهرداريها) قابليت وضع قوانين ،محاكم داوري و دستگاه اجرايي دولت ايالتي تنها در محدوده منطقه خود آن دولت كه كوچكترين واحد جغرافيايي مستقل محسوب مي شود. امكان وضع ماليات بمنظور تامين مالي هزينه ها با اين مالحظه كه دولت محلي بيشتر به دريافتي ها وانتقاالت از سطوح باالتر دولت وابسته است. امكان ثبت دارايي ها و بدهي ها بحساب خود و مستقل از سطوح باالتر دولت ارائه خدماتي مانند آموزش با قيمتهاي نازل ،خدمات بهداشت عمومي، مهدكودك ،پرورشگاه ،گورستان ،خدمات فرهنگي ،موزه ها ،كتابخانه ها و ... حسابهاي SNA حسابهاي جاري حساب توليد (چه مقدار درآمد از توليد ايجاد مي شود) حساب ايجاد درآمد (چه نوعي از درآمد ايجاد مي شود) حساب تخصيص درآمد (كدام نهاد كدام نوع از درآمد را دريافت مي كند) حساب توزيع ثانويه درآمد (انتقاالت جاري بين نهادها) مصرف درآمد قابل تصرف (هزينه هاي مصرفي نهايي) حساب توليد منابع ستانده ستانده بازاري ستانده غيربازاري مصارف مصرف واسطه ارزش افزوده محاسبه و برآورد توليد معادله اصلي روش توليد (ارزش افزوده= مصارف واسطه -ارزش ستانده) ارزش ستانده = ارزش كل فروش يا ساير موارد كاربرد محصوالت + ارزش تغييرات در موحودي انبار محصوالت توليد شده ستانده ستانده بازاري ستانده براي خود مصرفي ساير ستانده هاي غيربازاري  ستانده تقويم يا ارزش گذاري به قيمت عوامل عبارتست از مبلغ قابل دريافت توسط توليدكننده از خريدار بابت فروش يك واحد از محصول منهاي هرگونه ماليات بعالوه هرگونه يارانه .در اين نوع ارزش گذاري خالص ساير مالياتهاي بر توليد نيز كسر مي گردد. به قيمت پايه عبارتست از مبلغ قابل دريافت توسط توليدكننده از خريدار بابت فروش يك واحد از محصول منهاي هرگونه ماليات بعالوه هرگونه يارانه .در اين نوع ارزش گذاري خالص ساير مالياتهاي بر توليد كسر نمي گردد. به قيمت توليدكننده عبارتست از مبلغ قابل دريافت توسط توليدكننده از خريدار بابت فروش يك واحد از محصول منهاي هر گونه ماليات بر ارزش افزوده VATيا مالياتهايي كه قابل كسر كردن هستند. تقويم يا ارزش گذاري مصارف واسطه به قيمت خريدار عبارتست از مبلغي كه خريدار بابت خريد كاالها و خدمات خريداري شده پس از كسر VATيا مالياتهاي كسر كردني مشابه مي پردازد .در قيمت خريدار ،بعكس ساير قيمتها، هزينه هاي حمل و نقل منظور مي گردد. ارزش افزوده بسته به اينكه ارزش ستانده به قيمت عوامل، پايه يا توليدكننده تقويم شده باشد ،تقويم مي شود. حساب ايجاد درآمد منابع توليدناخالص داخلي به قيمت بازار مصارف جبران خدمات خالص مالياتهاي بر توليد و واردات مازاد عملياتي /درآمد مختلط اتحادهاي اساسي در حسابهاي ملي توليد ناخالص داخلي به قيمت بازار برابر است با ()+هزينه هاي مصرفي نهايي خصوصي ( )+هزينه هاي مصرفي نهايي دولتي ( )+تشكيل سرمايه ثابت ناخالص ( )+خالص تحصيل اشياء قيمتي ( )+تغيير در موجودي انبار ( )+صادرات به قيمت f.o.b ( )-واردات به قيمت f.o.b اتحادهاي اساسي در حسابهاي ملي توليد ناخالص داخلي به قيمت بازار برابر است با مجموع ارزش افزوده ها به قيمت توليد كننده ( )+ماليات بر واردات ( )-يارانه به واردات ( VAT )+كسر نشدني توليد ناخالص داخلي به قيمت بازار برابر است با مجموع ارزش افزوده ها به قيمت پايه ( )+ماليات برمحصول ( )-يارانه به محصول اتحادهاي اساسي در حسابهاي ملي توليد ناخالص داخلي به قيمت بازار برابر است با مجموع ارزش افزوده ها به قيمت عوامل ( )+ماليات بر محصول ( )-يارانه به محصول ( )+ساير مالياتهاي بر توليد ( )-ساير يارانه هاي به توليد حساب مصرف درآمد منابع درآمد قابل تصرف مصارف هزينه مصرف نهايي خانوارها دولت پس انداز حساب مصرف درآمد و مصرف درآمد تعديل شده مصرف نهايي :عبارتست از مصرف خانوارها ،دولت عمومي يا موسسات غيرانتفاعي در خدمت خانوار از كاالها و خدمات بنحويكه منجر به توليد كاالها و خدمات ديگر نشده و موجب ارضاء بخشي از نيازهاي فردي يا جمعي گردد. كاالها و خدمات فردي ( : )Individual goodsعبارتست از كاالها و خدماتي كه توسط خانوارها مورد تقاضا و مصرف قرار مي گيرند تا بخشي از نيازهاي آنها را ارضاء نمايند .اين كاالها و خدمات همواره در بازار قابل خريد و فروش مي باشند ،اگر چه بصورت رايگان يا به قيمتهاي نازل نيز عرضه ميشوند. حساب مصرف درآمد و مصرف درآمد تعديل شده خدمات جمعي ( : )Collective goodsخدماتي كه بطور همزمان براي تمامي اعضاء جامعه يا تمامي اعضاء بخش خاصي از جامعه توليد و ارائه مي شود .فعاليت مربوط به اداره امور و امنيت عمومي در سطوح ملي يا محلي را مي توان نمونه اي از اين خدمات دانست. خدمات جمعي را مي توان معادل كاالي عمومي (Public )goodsدر نظريات اقتصادي محسوب نمود. حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • عرضه و تقاضا کل عرضه کاالها و خدمات = کل تقاضای کاالها و خدمات • عرضه و تقاضا در یک اقتصاد باز ستانده +واردات = مصرف واسطه +مصرف نهایی +تشکیل سرمایه +صادرات حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • ارزش افزوده ارزش افزوده = ستانده -مصرف واسطه حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • تولید ناخالص داخلی (روش تولید) ستانده ناخالص +مالیات ها -یارانه ها -مصرف واسطه = GDP ارزش افزوده ناخالص +مالیات ها -یارانه ها = GDP حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • تولید ناخالص داخلی (روش هزینه نهایی) هزینه مصرف نهایی +تشکیل سرمایه ناخالص +صادرات -واردات = GDP حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • تولید ناخالص داخلی (روش درآمد) جبران خدمات کارکنان +مالیات ها -یارانه ها +مازاد عملیاتی ناخالص /درآمد مختلط = GDP حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • درآمد ناخالص ملی ()GNI تولید ناخالص داخلی +جبران خدمات کارکنان و درآمد دارایی دریافتی از دنیای خارج جبران خدمات کارکنان و درآمد دارایی پرداختی به دنیایخارج = GNI حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • درآمد ناخالص ملی قابل تصرف ()GNDI درآمد ناخالص ملی +انتقاالت جاری دریافتی از دنیای خارج انتقاالت جاری پرداختی به دنیای خارج= GNDI حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • درآمد ناخالص ملی قابل تصرف ()GNDI هزینه مصرف نهایی +پس انداز ناخالص = GNDI حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • پس انداز ناخالص ‏GNDI هزینه مصرف نهایی= پس انداز ناخالص حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • خالص وام دهی /وام گیریnet lending/net borrowing - پس انداز ناخالص +خالص انتقاالت سرمایه ای دریافتی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص= خالص وام دهی /وام گیری حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • خالص وام دهی /وام گیری از نگاه دارایی ها و بدهی های مالی خالص تملک دارایی های مالی خالص ایجاد بدهی های مالی= خالص وام دهی /وام گیری حسابهای ملی – مروری بر معادالت اساسی • ارزش ویژه – net worth ارزش کل دارایی های مالی و غیرمالی ارزش کل بدهی ها= ارزش ویژه = ثروت ملی خالص کاربردهای SNA )نماگرهای عملکرد اقتصادی( حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :1عملکرد عمومی اقتصاد تولید ناخالص داخلی سرانه: سطح توسعه اقتصادی در مقایسه با سایر کشورها نرخ رشد تولید ناخالص داخلی: عملکرد اقتصاد حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :2بهره وری و هزینه نیروی کار ارزش افزوده به ازای هر نفر ساعت نیروی کار: بهره وری نیروی کار جبران خدمات به ازای هر نفر ساعت نیروی کار: هزینه نیروی کار حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :3توزیع درآمد جبران خدمات کارکنان /ارزش افزوده ناخالص: سهم درآمدی جبران خدمات در تولید ناخالص داخلی مازاد عملیاتی /ارزش افزوده ناخالص: سهم درآمدی سرمایه در تولید ناخالص داخلی حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :4سرمایه گذاری تشکیل سرمایه ثابت ناخالص /تولید ناخالص داخلی: سهم سرمایه گذاری در کاالهای سرمایه ای از تولید ناخالص داخلی دارایی ثابت تولید شده ناخالص /تولید ناخالص داخلی: برآورد نیاز به کاالهای سرمایه ای تولید شده برای حصول یک واحد نرخ رشد در تولید ناخالص داخلی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص /تغییر در تولید ناخالص داخلی: تقریبی برای نسبت سرمایه به تولید (در شرایطی که نرخ رشد مثبت و با ثبات باشد قابل استفاده است) دارایی ثابت ناخالص /ستانده (بر حسب نوع فعالیت): نسبت سرمایه به تولید حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :5پس انداز پس انداز /تولید ناخالص داخلی: نرخ پس انداز کشور پس انداز /تشکیل سرمایه ثابت ناخالص: تامین مالی داخلی سرمایه گذاری پس انداز بخش نهادی /کل پس انداز: سهم بخش نهادی از کل پس انداز پس انداز خانوارها /درآمد قابل تصرف خانوارها: نرخ پس انداز خانوارها حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :6عملکرد دولت کسری بودجه دولت /تولید ناخالص داخلی: نرخ کسری بودجه دولت درآمد /هزینه (بجز پرداختی های مربوط به اصل و فرع بهره): درصورتی که کمتر از یک باشد ،سیاستهای بودجه ای دولت نیازمند بازنگری است تشکیل سرمایه ثابت /کل هزینه ها: سهم سرمایه گذاری در کاالهای سرمایه ای از کل هزینه های دولت هزینه های بهره ای /کل هزینه ها: فشار پرداختها بابت بدهی ها روی هزینه های دولت حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :6عملکرد دولت -دنباله مالیاتها /تولید ناخالص داخلی: بار مالیاتی مالیات شرکتها /تراز درآمد اولیه شرکتها: بار مالیاتی روی شرکتها (درست ،منصفانه ،زیاد) مالیات بر درآمد افراد /درآمد ملی ناخالص خانوارها: بار دولت روی خانوار (درست ،منصفانه ،زیاد) حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :7عملکرد نظام بانکی نرخ مطالبات معوق (عدم بازپرداخت بیش از سه ماه): امکان نکول بدهی بانکها /دارایی بانکها: وضعیت بانکها از نظر سالمت – در صورتی که این نسبت کمتر از یک باشد سالم قلمداد می شود حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :8عملکرد تجارت خارجی واردات /تولید ناخالص داخلی ؛ نرخ رشد واردات: اتکای به واردات ؛ عامل رشد صادرات /تولید ناخالص داخلی ؛ نرخ رشد صادرات: سیاستهای معطوف به افزایش صادرات (واردات +صادرات) /تولید ناخالص داخلی: درجه باز بودن اقتصاد (صادرات – واردات) /تولید ناخالص داخلی: شکاف صادرات -واردات حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :9تراز پرداختها کسری تراز جاری خارجی /تولید ناخالص داخلی: قابلیت واردات کشور و نرخ جاری رشد اقتصادی ( بیش از 3درصد نگران کننده است) (بهره +اصل) /صادرات ( باز پرداخت بدهی ها): توانایی بازپرداخت بدهی ها (انتظار می رود کمتر از 30درصد باشد) حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :10ذخایر ارزی حجم ذخایر ارزی: توانایی تامین مالی واردات و جلوگیری از بروز بحران ارزی حسابهای ملی – نماگرهای عملکرد اقتصادی • گروه :11قیمت ها شاخص قیمت تولیدکننده ،شاخص قیمت مصرف کننده ،شاخص قیمت واردات ،شاخص قیمت صادرات: نرخ بهره: نرخ ارز: نرخ دستمزد: شاخص قیمت سهام: شاخص های مربوط به تراز داخلی و خارجی اقتصاد نگاهی به نتایج حسابهای ملی ایران ()1386-1375 با تشکر از توجهتان