مکان و فضا

مکان و فضا

اسلاید 1: مکان وفضا

اسلاید 2: مکان:جایگاه وموقعیت مکان درمعماری وپیدا کردن این ارتباط بین مکان ومعماری مختلف دغدغه های اصلی پژوهشگران بوده.درکتاب معماری حضورزبان مکان،نوشته کریستیان نوربرگ شولتس نتایج زیر حاصل شده است.هنرمکان بنابه ساختار جزئی،کلی خودهنری است یابایگانی،ازنظراجرائی گزینش وگردآورنده وبه لحاظ محتواتاریخی است.تاریخ،کارکردی بنیادی درشکل هنرمکان دارد.ونقش آن تشویق ودگرگونی وپایداری است.درحالی که دیگرهنرها ازموقعیت دورانی که درآن پدیدآمده اندتیعیت می شوند.هنرمکان،هنرکلیت هاست.هدف ازآن ارائه تصاویری ازجهان است تاباایجادبرهم کنش میان آنها معنای چیزها آشکارگردد.تصویر مکان راباید هربارازنوبه چنگ آوردوفهم کرد.نقش مکان پذیرش وبه جسم آوردن زیست جهان است.زبان معماری ابزاری است که وقوع چنین رویدادی راامکان پذیرمی سازد.فهم معماری چونان هنرمکان بدان معناست.که آثارمنفرددست به دست یکدیگرمی دهندتاکلیتی راتشکیل دهندکه به تک تک آنها می بخشد.هدف هنرمکان نیز حاکم ساختن آرامی وخاموشی درمکان است.درواقع عرفها ورسوم ساخت وسازپاسخی به محیط است وبرنمادین بنیادین استواراست که مکان نقش بنیادی درسنت ساخت وساز دارد.ثبات وپایداری حتی بیشترازراههای مقطعی،امکانات عادات ورسوم مختلف رافراهم می کند.

اسلاید 3: به گفته تریر:خاستگاه معماری بومی ضرورت وفعالیت است یعنی جهانی که درآن به هرکنشی نیازاست.وآنچه که بیشتربه آنها رابه هم پیوند می دهدنمای برون گرادرهرروی آنهاست.صورتی که متوجه بیرون وچشم اندازپیرامون است ومعطوف به هدف ویژه ای است.انگیزه کاربرد مکان جسجودرپی پناهگاه که خود زمینه سازشکل گیری معماری بوده است.

اسلاید 4: فضا:یک مقوله بسیارعام است.فضاتمام جهان هستی راپرمی کند.مارادرتمام طول زندگی احاطه کرده است.فضا به محیط زیست اطراف مااحساس راحتی وامنیت می دهد.هرکاری که انسان انجام می دهد دارای یک جنبه فضایی نیز است یابه عبارتی هرعملی که انجام می شود احتیاج به فضادارد.فضا دراندیشه اسطوره ای:کاسیررمطالعه خودبرمفهوم فضادراندیشه اسطوره ای راباگونه شناسی انواع ادراک فضاآغازمی باشد.وی 3نوع ادارک :1.ادراک حسی2.ادراک اسطوره ای3.ادراک نظری (عقلانی)

اسلاید 5: درادراک فضایی منجربه 3نوع :1.فضایی حسی2.فضایی اسطوره ای 3.فضایی هندسیکاسیرر سعی درتمایز ومطالعه تطبیقی هریک از3نوع فضابادیگری دارد.مقایسه خصوصیات بارزفضایی اقلیدسی که همگنی،پیوستگی وبینهایت بوده است.باویژگیهای فضایی حسی تمایزتفاوت دونوع ادراک راروشن می سازد.ازآنجایی که حس،فضارابدون محتوای درونش نمی تواندتشخیص دهدوبه عبارت دیگرچیزی جزمحتویات فضابوسیله حواس شناسایی نمی شوند.هیچ دونقطه ای ازفضاشبیه یکدیگرنبوده وهریک باویژگی محتوابیش تعریف می شود.

اسلاید 6: مهمترین تمایز میان فضای هندسی بافضای حسی واسطوره ای ینی تفکیک محتواازمکان درادراک هندسی ونظری است.که درهیچ کدام ازادراک حسی واسطوره ای صدق نمی کنداین تمایزویژگیهای به ادراک هنسی فضامی بخشد که متفاوت ازویژگیهای ادارک حسی واسطوره ایست.اما فضای اسطوره ای نیز به شدت متفاوت ازادراک حسی فضاست.فضای اسطوره ای حاصل شیوه ای ازاندیشیدن است.فضای اقلیدسی یک فضای همگن است درحالیکه فضای اسطوره ای وادراک حسی فضا ناهمگن است.درفضای حسی هرمکانی ویژگی خاصی داردوهیچ دو نقطه ای شبیه به یکدیگرنیستندچراکه هرنقطه بنابرآنچه درآن واقع شده است،بوسیله حس شناسایی می شود.فضای اقلیدسی یک فضای متنزع وخالی ازمعناست.حال آنکه فضای اسطوره ای بامعنا یکی شده است.تصورفضای هندسی به معنای تصوروایجادتمایزمیان محتواوبستروقوع آن یعنی فضاست.یعنی تفکیک محتواازمکان واین تفکیک نه درادراک حسی ونه دراندیشه اسطوره ای یافت نمی شود.مافضای بدون ویژگی رانه می بینیم ونه حس می کنیم.اما اندیشه اسطوره ای ازطریق معنای مشترکی که به نقاط می دهدنقاط ناهمجنس رابه یکدیگرمرتبط می شود.به عبارت دیگرفضابامعنابایکدیگروبدون تفکیک ازهم طبقه بندی می شوند.دراندیشه اسطوره ای فضاوجهتهای گوناگون ان بخش بخشی ازکیهان بوده ودرساختاراندیشه اسوره ای معنا می یاید.وبه همین سبب ازدیدگاه ارسطو دراختلاف کیفی ومعناهمواره جنبه ای وجود داردکه درعین حال فضایی است به نظر می رسد ومعماری براساس آن متنوع تروپرنمادتروپرتزئین است.چراکه هرمفهومی مابه ازایی داردکه درمعماری بیان می شود.

اسلاید 7: درفضای هندسی (علمی)فضاابزاری سیستماتیک برای تعیین جهان است درحالیکه درآگاهی اسطوره ای فضا بخشی ازجهان است.درفضای اندیشه علمی فضاابزاروآلتی برای تعیین جهان است ووجود خارجی ندارد.به همین دلیل تابعب راتعریف می کندونقطه باتابعی خطراایجاد می کندوخط سطح راوسطح حجم رامی سازد.به این ترتیب جزء فضای هندسی به واسطه یک رابطه سیستماتیک جزءبه کل پیوند می خوردشبیه آن نیست.هرقدرکل فضایی رابه افزایش تقسیم کنیم بازدرهرجزء،فرم یاساختارکل رامی یابیم.ادراک حسیادراک اسطوره ایادراک علمی ناهمگن محض(تمام نقاط یکسان)ناهمگن وطبقه بندی شده(نقاط هم معنا یکسانند)تمام نقاط یکسان (همگن)پیوسته بامحتواپیوسته بامحتوامتنزع ازمحتوابصورت مجزاازمحتواوجود خارجی تدارد.خودنیازمند تحلیل است وساختارواقعی دارد.ابزارتحلیل است ووجود خارجی نداردا رتباط براساس مکانیسم بیولوژیکی است که میان داده های حسی برقرارمی شود.ارتباط میان نقاط براساس معنا است.ارتباط میان نقاط براساس تابع است.هیچ ساختاری وجود نداردوجزءچزءادراک می شود.ساختارکل درجزء تکرارمی شودجزءشبیه کل نیست - - - - - - - - - - - - -- - - پیوستهبی نهایت معنا ندارد - - - - - - - بی نهایت

اسلاید 8: فضادراندیشه فیلسوفان یونانی:ارسطودرکتاب فیزیک،واژه خائوس به معنی مکان خالی ازجسم (فضای تهی)تفسیر می کند.تعریف افلاطون:فضارایک هستی ثابت وازبین نرفتنی می بیند که هرچه به وجودآیددرداخل این فضاجریان دارد.

اسلاید 9: توضیح افلاطون درخصوص فضا:اولا همیشه وجود داردوفسادنمی پذیردودرثانی،جایی برای تمام اشیایی که به وجود می آیند فراهم می کنداما نه خودش وسیله حواس بلکه بااستدلال قابل درک است.ازنظر ارسطو:فضا مجموعه ای ازمکان هاست اوفضا رابه عنوان ظرف تمام اشیاء تعریف می نماید ارسطوفضاراباظرف قیاس می کند وآن ارجای خالی می داند که بایستی پیرامون آن بسته باش تابتواند وجود داشته باشد ودرنتیجه برای آن نهایتی وجود دارد.درحقیقت برای ارسطوفضا محتوای یک ظرف بود.فضادرقرون وسطی ورنسانس:تحت تاثیر اندیشه ارسطو وافلاطون بود.فضادردوره رنسانس باتعاریف نیوتن تکمیل شدوبه مفهوم فضای سه بعدی ومطلق ومتشکل اززمان وکالبد هایی که آن راپرمی کنند وهمچنین دکارت برمتافیزیک بودن فضا تاکیدکرد.فضادردوران مدرن:میتوان گفت:گستره ای پیوسته که درآن اشیاءوجود دارندحرکت می کنند.مقداری ازیک منطقه که چیز خاصی آن رااشغال می کند یابرای هدف خاصی دراختیارگرفته شده است. تعریف ارسطویی:فضارابه عنوان مکان بیان می کند وآن راجزئی ازفضای کلی ترمی داند که محدوده آن بامحدوده حجمی که آن رادرخود جای داده است تطلبق دارد.تعریف افلاطون موفقیت بیشتری درطول تاریخ نسبت به ارسطو می یابد.

اسلاید 10: فضادرپست مدرن:بارویکرد به اندیشه میشل فوکو وآنری لوفبورشکل گرفت.سنت قدیمی تاریخ گرایی درباب فضابه چالش کشیده شد.درواقع به بی اعتباری مفاهیم سنتی زمان وفضا می پردازند.سوجا باتوجه به مطالب میشل فوکودرنحوه شکل گیری فضا می گوید مادرخلاءزندگی می کنیم درون چیزی که می توانیم درآن افرادوچیزها رابگنجانیم.مادرون خلاءزندگی می کنیم که می شود بامجموعه ای متنوع ازنشانه ها وسایه روشن ها رنگ آمیزی شود.

اسلاید 11: باتشکر از توجه وحوصله شما...!!!پایان...!!!