ویژگی های اقلیمی و اقلیم شناسی طراحی اقلیمی معماری

صفحه 1:


صفحه 2:
اقلیم گرم ومرطوب گرد آوری: پردیس معتضد 

صفحه 3:
اقلیم گرم ومرطوب #اين منطقه اقلیمی در امتداد یک نوار ساحلی باریک و نسبتاً طولانی است که بیش از دو هزارکیلو متر طول آن می باشد و از مصب اروند رود در جنوب غربی استان خوزستان شروع شده و به خلیح آتر در جنوب شرقی استان سیستان وبلوچستان ختم می شود. از لحاظ اقليمى ,اين سواچل جزو نواحی گرم و مرطوب محسوب می شود .تابستان ها نسبتاً طولانی و زمستان ها فقط در دو ماه دی و بهمن هوا تا حدی سرد است .این کناره به سبب آنکه در مجاورت دریا می باشد,رطوبت هوا بسیار زیاد است ولی به علت کمي بازندگی ,فاقد پوشش نباتی می باشد و یه جز تخلستان:ه۱ ات محدود اهالی ,منطقه به طور کلی لم یزرع و بی آب و علف است . 

صفحه 4:


صفحه 5:
# به خاطر آهکی بودن خاک آين تواحی و فقدان پوشش گیاهی, آب باران به ز نفوذ نکرده و غالبا همان باران اندک نیز بصورت ‎Jaw‏ روانه دریا می‌شود. ۴ طراحی معماری در اقلیم گرم و مرطوب * روشی است برای ثابت نگه داشتن با به حداقل رساندن هزینه لازم برای حفظ شرابط مطلوب و آسايش در قضاى داخل بنا م يباشد. حفظ آسایش حرارى: از قها ميان بدن و.محيط:اطراف ناشى می‌گردد. 

صفحه 6:
#کاهش دمای هوای داخلی # محافظت از ساختمان در برابر تابش نور خورشید با ایجاد حداکثر ‎aly‏ اندازی ٩استفاده‏ از جریان هوا برای ایجاد تهوبه طسعی. 

صفحه 7:
joe “ara Ee 

صفحه 8:
8جهت قرارگیری ساختمان‌ها #با توجه به زاوبه تایش, خورشید و سایر عوامل اقلیمی در اين ناحیه بهترین جهت برای قرارگیری ساختمان از ۵ درجه جنوب غربی و تا ۱۵ درجه جنوب شرقی می‌باشد که زاویه مطلوب ۵ درجه جنوب شرقی است. ٩قرارگیری‏ ساختمان روی شیب #همان گونه که اشاره شد بیشینه کردن جریان هوا و ایجاد ساب ار عمده اهداق طراتی املع در ابن منطقة مى باشد. بنابراين مطلوب ترين موقعيت ساختمان در شيب در اين اقليم براى در معرض باد بودن در بالاى شيب و در شیب شرقی برای کاهش مواجه شدن با تابش خر ی پا ی لو وت میم 

صفحه 9:
“بهار خواب ۰ اين فضا همان مهتابی است و در مناطقی از خراسان تخ بوم (تخت بوم) نیز نامیده می شود. اين فضاى بدون سقف در مجاورت حياط و در طبقات بالاتر از اول ساخته می شود و شب های تابستان در آن می خوابند و بسته به محل استقرار آن. در شاعانی که دیوارهای اطراف بر ‎ol‏ سایه ی مناسب می اندازد از آن استفاده می شود. در بهار و پاییز در تمام ساعات روز و در تابتسان شب ها قایل استفاده بوده ‎“sual‏ ۰ این فضا در دوره ی قاجار به مسجد مدرسه ها نیز راه یافت و نمونه های زیبایی از آن را در مسجد سید اصفهان, مسجد سلطانی سمنان و مسجد سپهسالار تهران می توان دید و در مناطق گرم و مرطوب چون دزفول و شوشتر جزء جدایی ناپذیر خانه های مسکونی است. تز رايج اين فضا از جنس تزیینات نمای رو به حیاط است. 

صفحه 10:
خصوصیات آب و هوایی اين کرانه به قرار زیر است: ‎٩‏ 1- میزان ریزش باران سالیانه بسیار اندک ,اغلب بارندگی در فصول پاییز و خصوصاً زمستان ‏8 رطویت هوا بسیار زیاد در تمام فصول سال ‏6- هوا بسیار گرم و مرطوب در تابستان و معتدل در زمستان ‏©4- اختلاف کم درجه حرارت بین شب و روز ‏8- شوربودن آب هاي زيرزميني در اکثر مناطق ‎sey -6°‏ بسیار کم گياهي ‏تقریباً عمودي آفتاب در فصول بهاروتابستان ‏©8- ميزان تبخير آب در منطقه بسيار زياد ‏-بادهاي صحرايي عربستان (نامناسب),بادهاي ساحلي (مناسب) ‏--اختلاف کم درجه حرارت بين شب و روز ‎ 

صفحه 11:
#میزان تبخیر آب در منطقه بسیار زیاد #*به دلیل مجاورت با دریا و تابش تقریباًعمودي آفتاب در فصول بهار و تابستان , میزان تبخیر آب در منطقه بسیار زیاد و رطوبت هوا نیز زیاد است. هر چه از ساحل دور شویم و همچنین در ارتفاعات , از میزان رطوبت هوا کاسته می شود. 

صفحه 12:
* تابش تقریباً عمودي آفتاب در فصول بهاروتابستان # هر چه آفتاب نسبت به سطحي عمودي تر بتابد . مقدار انرژي کسب شده توسط آن سطح بیشتر خواهد بود ..دلیل اصلي اینکه نور وجرارت آفتاب ظهر شدید تز از سحر و غروب است. به همین خاطر مي باشد. لذا جهت استفاده از انرژي خورشیدی در طراحي ؛ معمار باید موقعیت خورشید در آسمان ( زاویه و جهت تابش ) و جهت قرارگيري وجوه مختلف ساختمان نسبت به آن را بداند . در فصل تابستان که خورشید تقریبا غمودي مي تابد,بام ساختمان بیش از سایر سطوح انرژي کسب مي كند .در فصل زمستان نیز چون خورشید مایل مي تابد,دیوار جنوبي ساختمان بیش از سایر سطوح انرژي کسب مي کند. ديوارهاي شزقي و غربي در تابستان تقریباً دو برابر زمستان انرژي خورشيدي جذب مي كتنع و اين به دلیل آن است که : آقتاب مسیرطولاتن "تری ضي پیماید وامدت: بيشتري به ديوارهاي شرقي و غربي مي تابد.در تابستان قسمتهايي از ساختمان که بیشتر در مقابل تابش آفتاب قرار دارند(پشت بام و ديوارهاي شرقي وغربي )باید در مقابل انرژي حرارتي خورشید محافظت شوند.در زمستان که امکان کسب بیشترین انرژي از طریق دیوار جنویي و پشت بام مي باشد,باید به وسیله پنجره و دیگر وسایل حذاکتن استفاده از انرژي خورشيدى صورت كيرد مطلبي كه يه خصوض دن مورة تشاختمان هاي يك طبقه بايد مورو توجه فزاز گیرد:آنن اببت کهدر این ساختمان:ها سطح بام.تقزییا براین کلیه سطوح جانبي است ‎yal pls.‏ حفاظت این قسمت از ساختمان ها در مقابل تابش آفتاب در تابستان ,خصوصاً در مناطق گرم .امري ضروري است. 

صفحه 13:
در نزديكي سواحل دریاها و دریاچه هاي بزرگ يك باد محلي وجود دارد که دوره تناوب آن بیست و چهار ساعته است .در طي روز که آفتاب مي تابد.سطح زمین سریعتر از دریا گرم مي شود و در نتیجه هواي مجاور زمین صعود کرده وجاي آن را نسیم خنكي از سطح دریا پر مي کند.در شب هنگام سطح زمین گرماي روز را سریعتراز دست مي دهد و آب دریا گرمتراز زمین مي باشد,لذا هواي گرم از سطح دریا صعود مي کند و جریان مخالف روز از روي زمین به سمت دربا جریان پیدا مي کند.این باد ملایم تا چنذ کیلومتری ساحل محسوس مي باشد و چون جهت آن مشخص است.مي توان از آن جهت تهویه ساختمان و محوطه اطراف آن استفاده نمود. 

صفحه 14:
#بدین ترتیب باید کل شهر ,ساختمان ها ,بازشوها و بادگیرها به سمت باد مطلوب و خنك و پشت به باد گرم و پرگرد وغبار بنا شوند. با این روش ,باد مطلوب به داخل شهر و ساختمان ها ي آن کشیده مي شود و از خشكي و گرماي هوا مي کاهد. همچنین ورود بیش ازحد گرما و گردوغبار سد مي شود. 

صفحه 15:
‎٩‏ در مناطق گرم و مرطوب اولا به علت اشباع بودن هوا از بخار آب عمل خبخیر به آسانی اتجام نمی‌شود و تانب أضافه كردن رظويت در هوا مطلوت نمی باشد. بنابراین بادگیرهای اين مناطق نه تنها به صورت جابجایی هوا و عمل همرفت باعث خنک شدن هوا می‌گردند ‎ ‎ ‎ 

صفحه 16:
*بافت اقلیم گرم ومرطوب © مجموعا ميتوان سه نوع بافت متراکم نیمه متراکم و را در اين بنادر مشاهده کرد . بوشهر و سیراف بافتي كاملا متراكم دارد كنك نیز داراي بافتي متراکم است ولي 

صفحه 17:
خصوصیات کلی فرم بنا در این مناطق به قرار زیر است : 1 ) ساختمان ها به صورت حیاط مرکزی و نیمه درون گرا 2) جداکتر استفاده از سایه و کوران هوا 3)ارتفاع اتاق ها زیاد و پنجره ها بلند و کشیده 4)ایوان ها وسیع و مرتفع 5 ) عدم وجود زير زمین در مناطق نزدیک به ساحل 6 ) وجود شبستان و شوادان در مناطق دور از ساحل 7)طاق های غالبا مسطح 8)الهام گرفتن از قوس ‎SL‏ عربی و هندی 9)استفاده از مصالحی که دارای جرم حرارتی کم با رنگ روشن هستند 

صفحه 18:
6 ) ساختمان ها به صورت حياط مركزى و نیمه درون گرا: #در این کرانه اکثر ساختمان ها نیمه درون گرا هستند و اطاق ها در اطراف یک حباط مزگری فرار دارند فرق عمده ی این ساختمان های حیاط مرکزی با ابنیه ی مشابه در مناطق فلات مرکزی ایران در این است که با وجود آن كه اين ساختمان ها درون گرا می باشند , ولی ارتباط آن ها با فضای خارج کاملا بسته نیست و پنجره های بلند و مرتفع و ایوان های وسیع رو به فضای کوچه و یا میدان در طیفات دوم و خصوضا سوم ساختمان دارند : 

صفحه 19:


صفحه 20:
8 ) حداکثر استفاده از سایه و کوران هوا : استفاده از تهویه ی دو طرفه ی هوادر داخل اتاق و کاستن از شدت گرما , با باز كردن ينجره هاى رو به حياط از یک طرف و و پنجره های رو به کوچه از طرف دیگر , همچنین هنگام عصر و غروب که از شدت آفتاب کاسته ‎Go‏ شود , اهالی در ایوان ‎sh‏ خارجی رو به دریا می نشینند و از جریان بادی که بین دریا و ساحل وجود دارد لذت می برند . 

صفحه 21:
)ارتفاع اتاق ها زیاد و پنجره ها بلند و کشیده #ارتفاع اتاق ها نیز در اين منطقه از سایر مناطق اقلیمی ایران بیشتر است و ارتقاع آن گاه تا هار متر يا بيشتر مي ‎jel Gil Jubb). Sw‏ بدان جهت است که گرمای هوا در فضای داخل صعود کرده و در تیجه دمای هوا در ارتفاع پایین تر اتاق کاهش می یابد و با وجود پنجره های زير سقف در دو طرف اتاق , هوای گرم تهویه می شود. 

صفحه 22:
©4)ايوان ها وسيع و مرتفع #ایوان در اين منطقه از سایر نواحی بزرگتر است و فضای پسیار مهمی در ساختمان محسوب می شود . در فصول گرم که مدت آن حدود نيعى از ‎cual Jka‏ اغلب فقالیت های زیر مره در داخل آنوان انجاغ می شود , زیرا در ایوان هم تهویه به خوبی صورت می گیرد و هم در زیر سایه قرار دارد . غالبا در دور تا دور حیاط مرکزی و همچنین در یک و یا دو سمت خارج بنا ایوان های وسیع و مرتفع وجود دارد . 

صفحه 23:


صفحه 24:


صفحه 25:
8 ) عدم وجود زير زمین در مناطق نزدیک به ساحل #در بندر بوشهر به دلیل مجاورت با دریا و بالا بودن سطح آب های زیرزمینی و رطوبت بسیار زیاد , زیر زمین احداث نمی شود و همچنین طبقه ی همکف نیز بیشتر جنبه ی خدماتی دارد و اشپزخانه , انبار اذوقه و احیانا انبار کالا در این طبقه می با شند و طبقات اول و دوم بیشتر جنبه ی مسکونی دارند . مزیت دیگر طبقات فوقانی , این است که کوران هوا در اين طبقات بهتر انجام می شود و از لحاظ محرمیت , پنجره های فوقانی از دید عابران در كدق اكد ‎pra‏ اه 

صفحه 26:
*6)طاق هاى غالباً مسطح إن داعا ادا طاق فاك قوسي اله سنت ار پر اه اتفاق ساختمان ها داراف يام هاي مسطح می باشند . در فصول گرم در شب هنگام , به دلیل خنکی نسبی هوا بر روی بام و تابش حرارت از زمین و بام گرم به آسمان نسبتا سرد , اهالی بر روی یام می خوابیدند و جان پناه اطراف بام اغلب مشبک می باشد تا ساکنان بر روی بام از دید اطراف محفوظ باشند و در عین حال از کوران هفا نز رو یام استفاده 

صفحه 27:
© 7)الهام كرفتن از قوس هاى عربى و هندى در اين جا لازم به ذکر است كه به لحاظ تبادل تجارى بين بنادر اين سواحل با كشور هاى عربى و هندوستان , تزيينات ساختمان و فرم قوس ها و بازشوهای ساختمان , شباهت بسیار زیادی با ساختمان ‎aw sh‏ جزیره ی عربستان و هندوستان دارد . به عنوان مثال ساختمان های قدیمی بوشهر و بندر لنگه شبیه ساختمان های شهر صنعا در یمن و بادكيزهاف بندر لتكه . قشم و بندر عباس كاملا نشبيه بادكترهاق سواحل جنوي خلين فارس و مشاج: جابهار شبيه مساجد هن و باكستان اسث . قوس هاى نيم دايره بالاى بازشوها در اين سواحل , شبيه قوس هاى رايج در عربستان و هندوستان است و با قوس هاى ساختمان هاى فلات مركزى ايران كه به صورت جناغى است ؛ متفاوت مى باشد . 

صفحه 28:


صفحه 29:


صفحه 30:
8)استفاده از مصالحی که دارای جرم حرارتی کم با ر: روشن هستند #در مناطق گرم و مرطوب , استفاده از مصالحی که دارای جرم حرارتی کمی هستند و حرارت را در خود ذخیره نمی کنند بهتر است . زیرا از لحاظ اقلیمی , مشکل اساسی گرمای بیش از حد است و ذخیره نمودن حرارت روز برای شب صحیح نمی باشد . به همین دلیل چوب بهترین نوع مصالح در این مناطق است , زیرا چوب حرارت را به کندی انتقال می دهد و حرارت کسب شده در طی روز , بر روی سطح چوب باقی می ماند و با وزش نسیم نسبتا خنک در شب , چوب حرارت خود را از دست می دهد . 

صفحه 31:


صفحه 32:
*ولی در این سواحل مشاهده می شود که از چوب فقط برای بام و در و پتجره استفاده می شنود و بدته ی ساختمان با فصالح بنایی که دازایجزم حرارني بسيان زياد است ؛ اجرا می شوه و حخامت دیوارها غالبا زباز عي باشد . اين مطلب يه اين خاطر است كه در اين سواحل يوشش كياهى بسار اندی وجوب درختان برای کازهای ساختمانی کم می بانشد . لذا پالاجبار اهالی مجیور به استفاده از مصالح بتائی که به وفور وجود ‎Syl‏ م باشند - در کنار هورها و مرذاب های کتار رودخانه ها و دریاها و در مناطقی که نی وجود دارد , آغلب خانه ها با حصیر ساخته می شود و افراد تنگ دست در این شریناه ها زندگیمی کنند پر اساس آمار رتیمی ال 1355 در بنذر عباس 68/60 در اصد خانه ی خباتی 13/1719 دراصد خصیری و در بندر لنگه 90 در صد خانه ها سنگی و 10 در صد حصیری بوده اند . در بندر بوشهر اکثر خانه های سنتی با سنگ های رسوبی دریا احداث شده اند و های رسوپی و مرجانی دریا مصالح عمده دیوارهای ابنیه ی سنتی را می دهد . 

صفحه 33:
© شناشيل 9 اين فضا كه مختص مناطق جنوبى ايران بخصوص بوشهر است, نوعى بالكن به سمت بيرون خانه و روى معبر عمومى است. كه با جوب ساخته شوده و ييرامون آن با نرده های مشبک پوشیده می شود.تا هوا به راحتى در أن جريان يابد. در برخى از موارد سقف ندارند. نمونه هايى از اين فضا در برخى از خانه هاى شيراز نيز ديده شده است. 

صفحه 34:
بایان