پایگاه و نقش اجتماعی در جامعه
اسلاید 1: جلسه چهارمشرح درسجلسه / هفتهردیفپایگاه ونقش اجتماعی در جامعهجلسه ششم3www.morteza-talaei.comبه نام خداتوجه: جلسه آینده( 27 آبان ماه) امتحان میانترم
اسلاید 2: جامعه انسانیجامعه را از منظر نقش و پایگاه اجتماعی نیز می توان مورد بررسی قرار داد. در الگوی جامعه انسانی، این نکته مورد دقت است که در کنار تمام عوامل تشکیل دهنده جامعه این نقش و پایگاه اجتماعی است که موجبات سرزندگی و حیات در جامعه، می باشند. افراد هر روزه با نقش و پایگاه اجتماعی که در جامعه دارند، به تکاپو و فعالیت های خود، هویت می بخشند. اهمیت نقش و پایگاه اجتماعی در جامعه بحدی است که در صورتی که فرد با مسائلی در حیطه ی آن مواجه گردد دچار فشار های روانی و عصبی شده و احتمالا جریان عادی زندگی فرد با چالش مواجه گردد و تبعات ناشی از آن عاملی برای برهم خوردن چرخه سلامت جامعه محسوب گردد.
اسلاید 3: جامعه گروهی از اشخاص است که در یک فرهنگ مشترک، نقشها و پایگاه های اجتماعی مختلفی را در تصرف خود دارند و بر این اساس هر یک عهده دار فعالیت های معینی در آن هستند. در هر جامعه افراد و انسان ها از لحاظ حرفه و شغل ، اختیار و قدرت ، احراز حیثیت و اعتبار ، نفوذ، عادت و علایق تفاوت هایی با یکدیگر دارند که تنها در یک فرهنگ مشترک با گرایش ها ، نگرش ها ، ارزشها و اعتقاداتی تقریبا عمومی با یکدیگر پیوند می یابند و از این مجرا کلیتی اجتماعی پیدا می کنند. www.morteza-talaei.com
اسلاید 4: نقش اجتماعي= رفتاري كه ديگران از فردي كه پايگاه معيني را در اجتماع احراز كرده انتظار دارند.(فعالیت هایی که شخص در جامعه به عهده دارد .) یا به تعبیری نقش اجتماعی= را می‌توان فعالیتی دانست که در جامعه بر عهده فرد یا گروهی قرار می دارد و چون این امر انتظارات در دیگران بوجود می‌آورد, بنابراین فرد یا گروه می بایست با توجه به موقعیت یا پایگاه اجتماعی خویش آنرا برآورده سازد.مثل : یک فرد ممکن است در خانواده پدر ، در جامعه معلم ، در محله خود عضو انجمن محلی ، در باشگاه ورزشی عضو تیم فوتبال باشد . www.morteza-talaei.com
اسلاید 5: نقش تجويز شده (يا محول )= آن شيوه اي از ايفاي نقش است كه منطبق با انتظارات جامعه باشد یا به تعبیر بهتر نقشی است که براساس هنجارها و موازین موجود در یک جامعه به عهده فرد واگذار گردیده و بنابراین دیگران از وی ایفای آن نقش را انتظار دارند. مثلاً نقش محول یک معلم تدریس است که این کار طبق ضوابط و مقررات خاصی برعهده وی قرار داده شده است . نقش انتسابی یا نقش طبیعی= منظور از نقش انتسابی در حقیقت نقشی است که بطور طبیعی و یا بوسیله دیگران برای فرد تعیین گردیده و تغییردادن آنها خصوصاً در جوامع سنتی و کشاورزی مشکل و در مواردی نیز امکان ناپذیر است ( مثل نقش اجتماعی افراد در نظامی کاستی). نکته : ازنقش محول در مواردی که مربوط به خصوصیات فیزیکی فرد از قبیل سن , جنس ورنگ پوست می‌گردد و یا نتیجه عضویت وی در گروههای اضطراری مثلا ً , خانواده , طایفه , قوم , نژاد و غیره ...می‌باشد, تحت اصطلاح نقش انتسابی یا نقش طبیعی می‌توان نام بردنقش محقق و نقش اکتسابی=نقش محقق و نقش اکتسابی که در پاره‌ای از آثار نویسندگان به خطا بصورت مفهومی واحد تلقی گردیده است نقش هایی هستند که فرد در بوجود آمدن آنها دخالت مستقیم دارد و بدین معنی که نقش اکتسابی نقشی است که فرد در مقابل نقشی که به وی تحمیل شده یا بر عهده وی قرار داده شده یا برا ی خود بوجود آورده است مثلاًُ انتظاری که در جامعه سنتی از فرزند یک دهقان دارند, دنبال کردن شغل پدر یعنی پرداختن به کار کشت و کار است به سیاق و روش آباء و اجدادیش و حال چنانچه فرزند دهقانی راه و رسم آباء و اجدادی خود را به کناری نهاد و به جای بی شغل پدر را گرفتن به شهر آمده و کار دیگری غیر از کشاورزی برای خود دست و پا کند . این نقش جدید را نقش اکتسابی گویند . یعنی نقشی که آن فرزند دهقان با تکیه بر پشتکار و لیاقت کسب نموده استاما نقش محقق یا نقش تحقق یافته, نقش محولی است که بازیگر اجتماعی بنا به ذوق و سلیقه و ابتکار شخصی آنرا دگرگون نموده وبه شیوه‌ای که خود تمایل دارد آنرا به عمل در می‌آورد و بهمین دلیل آنرا نقش عملی فرد نیزگفته‌اند یعنی نقشی که عملاً ایفاء می‌شود. بعنوان مثال نقش محقق معلم روشی است که در تدریس بکار می‌برد و نحوه برخوردی است که با دانش آموزان دارد, معلم ممکن است در عین حالیکه در چهار چوب مقررات موجود به کار موظفش به پردازد, با بالا بردن سطح سواد دانش آموزانی که مشکلاتی در امر آموختن بعضی از مطالب دارند دایره فعالیت خود را از کلاس به خانواده دانش آموز گسترش داده و مشکلات دانش آموز را با اولیاء دبستان و اولیاء وی در میان گذاشته و شیوه و را ه حل های خاصی را برای جبران عقب ماندگی دانش آموزان ارائه دهد و یا خود در کلاس روشی در پیش گیرد که دانش آموزان ضعیف را بتدریج به سطح افراد متوسط ارتقاء دهد و... بنابراین هر کس می‌تواند نقش محول خود را به نحوی که خود مایل است و با تکیه بر ابتکار و ذوق خود به نقش محقق تبدیل کند. انواع نقشwww.morteza-talaei.com
اسلاید 6: جامعه برای هر فرد ، خواه یا ناخواه نقش و وظایف متعددی را معین کرده و چگونگی بازی کردن در آن نقش را نیز آموزش می دهد و حیثیت و اعتبار و منزلت آن را نیز معین می کند. نقش ها با یکدیگر ارتباط دارند و از یکدیگر تاثیر می پذیرند.در برابر هر نقش انتظارتی نیز وجود دارد :1- انتظار اجباری : انتظاراتی که قانون با تمام وسایل قانونی جامعه مانند ماموران انتظامی ، دادگستری برای وارد کردن افراد به رعایت قانون با ضمانت اجرایی برآورده می شود.2- انتظار مکلف : در درون یک گروه اجتماعی عمل می شود وتا حدودی می توان ازآن سرباز زد.مثل :صندوق دار بانک در صورت سرقت از بانک مجازات شدید می شود.مثل :پزشکان یا وکلا مقررات مخصوص به خود را دارند که آنها را کم و بیش به کار می بندند و رفتارشان را بر آن اساس تنظیم می نمایند ، اما می توانند در تدبیر اجرای عمل داشته باشند.
اسلاید 7: 3- انتظار اختیاری: انتظاراتی که فرد در رعایت آنها آزاد است و هیچگونه مجازاتی برای عدم رعایت آن پیش بینی نشده است.هر یک از ما در صحنه زندگی بازیگر نقشی هستیم که یا به ما محول شده و یا برای به دست آوردن آن زحمت و تلاش و کوشش ورزیده تا آن را کسب کنیم. www.morteza-talaei.com
اسلاید 8: الگوهاي نقش= اشخاصى که ما براى آنها ارزش ويژه‌اى قائل مى‌شويم و از رفتار آنها سرمشق مى‌گيريم، الگوهاى نقش ناميده مى‌شود. بدين سان، هر فردى که نقش معينى را انجام مى‌دهد، از رفتار الگوى نقش خود سرمشق مى‌گيرد. الگوهاى نقش به‌ويژه در فراگرد يادگيرى بسيار مؤثر هستند، زيرا فرد را با الگوهاى رفتارى قابل قبول در موقعيت‌هاى گوناگون آشنا مى‌سازند. مثال: هر فوتباليست تازه‌کارى از رفتار بازيکنان سرشناسى که سال‌ها تحسين مى‌کرده سرمشق مى‌گيرد و آنها را الگوهاى نقش خود قرار مى‌دهد. او در زمين بازى و رفتار با اعضاء تيم مقابل نيز تيم خود و طرز لباس پوشيدن و راه رفتن و حرف‌زدن، از فوتباليست‌هاى سرشناس مورد علاقه خود پيروى مى‌کند. گروه‌هاى مرجع و اجراء نقش= گروه‌هاى مرجع الگوهائى هستند که افراد در هنگام داورى و ارزيابى شيوهٔ اجراء نقش‌هاى خود، آنها را در نظر دارند. گروه‌هاى مرجع يکى از مبانى و معيارهائى به‌شمار مى‌آيد که هر فردى در هنگام ارزيابى رفتار نقشى خود در يک موقعيت معين، از آنها استفاده مى‌کند. شيوهٔ اجراء نقش هر فردي، در مقايسه با ديگرانى که همان نقش را ايفاء مى‌کنند، سنجيده مى‌شود، او از طريق اين‌گونه مقايسه، مى‌تواند تشخيص دهد که آيا نقش خود را به‌درستى انجام داده است يا نه. همچنان که نقش فرد در جامعه دگرگون مى‌شود، گروه‌هاى مرجعى که مبناى ارزيابى او هستند، نيز دگرگون مى‌شوند. مثال: گروه مرجع يک دانشجوى حقوق، همشاگردى‌هاى وى هستند، اما گروه مرجع وکيل جوان که تازه به عضويت کانون وکلاء پذيرفته شده باشد، وکيلان سرشناس هستند. الگو های نقش
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.