پراكندگی مسلمانان در جهان

صفحه 1:


صفحه 2:
رشد 6 9۵ در عد كك اور أ 1 اديان ‎A‏ ‏هاي مذهبي ديكر يذيرفته است. مسلمانان در يهنه وسيقي ‎S)‏ ا ا ا ات ل ار كذارده اند. تعداد مسلمانان و نقش آنها در تركيب جمعيني 9 ِ ار ‎exer)‏ را ‎eo ee Re Te econ‏ ‎ID SID SO)‏ ال ا ل ا 

صفحه 3:
اسلام کم و بیش در تمام شنون قاتون قواي سه گانه دخیل باشد و عوامل فر هنک اسلا ‎tee ee ee we ets PCR el eee Ee)‏ را كدر ر قار اأسادمي شاحنة م دراه 

صفحه 4:
ور رن ‎eae‏ ‏خشكسالي هاي طولاني براي ممالك اسلامي به وجود ۳ آورد. 

صفحه 5:
حو ماي بو سطوس سب ‎Comers‏ ل 500" بيشترين كسترش اسلام در دو قاره عَطَيمَ أراك باشد. به طوريكه ©© 90 مسلمانان جهان در 0 در افريقا و بقيه حدود ©© 90 در ساير قارة ها يرا شده اند ( جدول 0 

صفحه 6:
= © اما توزيع مسلمانان و حاكميت 2 ‎oni‏ ا ره بر بر اسر ا ل ا 00 شرق دورء اروياي شرقي و امریکای لاتدن مقیاس هاي کم و زیاد توزیع شده اند ( جدول شمارت ۲ 

صفحه 7:
* مطابق آخرين اطلاعات ارائه شده در جهان تا قبل از شر 1 (سال (00000)© ميلادي) جمعيت دنيا از مرز 79 فراتر رفت و جمعیت ‎See ere De‏ ‎i Soe a ep eR ae Ee‏ دنیا رقمي حدود()106*2666)0)0) نفر سر شماري شده و 3 حال حاضر با توجه به رشد سریع که در جمعیت ۳۱۳۱۳۲۰۱ ‎See eke eB‏ میلیون نفر شامل مي شود . 

صفحه 8:
Hl Local religions ‎Judaism‏ جر ‎@ Significant Mustim population ‎1 Religions mixed ‎Japanese religions ‎= (Shintotsm, Buddhism) Chinese religions ‎EM (Buddhism, Taoism, Confucianism) ‎Hinduism ‎TB Buddhism ‎ ‎Major Religions of the World ‎ ‎Roman Catholicism ‎© Protestantism ‎۲ Eastern Orthodox Christianity ‎i islam - sunni ‎©. stam - shitah ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 9:
‎٩‏ همانطور که قبلا اشاره نمودیم حدود اسلامي در قاره آسيا توزيع گشته است » که در ۱ حدود )۵6600۳ نفر یا 66 در صد ‎ru) ara e ter‏ ۱ ‏۶ از رقم فوق حدود 560000060 نفر در ناکت ‏خاور میانه آسیا و مابقي در مالك اسلامي شبه قاره هد و ‏آسياي جنوب شرقي توزیع گردیده است . که اکثریت آن در ‏کشور پر جمعیت اندونزي به سر مي برند . 

صفحه 10:
025 را از جمعيت ايران) جمعيت مسلمان دارد.البته لازم به ذكر جمعيت اين كشور حدود ©00© ميليون نفر است . * در جدول زير كشورهاي اسلامي قاره آسيا همراه با ذكر 7۳ مساحت 3 2 ‎c JSS‏ 5 جمعيت مسلمان » قراركيري و مشخصات سياسي انها تشان ذاذه سده دري لسر ها 

صفحه 11:
داده اند ( 00000000060 موارد زیر دانست : ‎ce 3‏ مرطوب و گرمسيري با باران كافي كم ‎area er act)‏ ددن ‎OO Oe OE ete‏ ا ل رن ‏كردند. ‏9- رشد جمعيت و باروري زياد ال بودن و عدم توسعه يافتگي اجتماعي در این سرزمین ها ‎ey ee)‏ ۱ © - وجود رودها و دلتاهاي فراوان ( سند و كنك و ... ) و ‎(Ree Deas Sree‏ ا ا ا ل جمعیت آنها نشان مي دهد . ‎ 

صفحه 12:
۱1۲11۱ ۷ 2 By . 800۲۵۳۵ ~~ 16 0 : أ ملعاف لنوت للم 8 م ب ‎‘more than | billion believers,‏ ‎hhas been shaped by centuries, / ١‏ 

صفحه 13:
8 د 1 ‎ee |‏ 0۱ ۱ را از طرفي و رشد جمعيت بالاي 9/) درصد در سال و تریخ ‎VECO CDE ee) eo NCD ED‏ كنندة أي را داشته است . 

صفحه 14:
و 3 پراکندگي جمعیت مسلمن در ۱۳۳ * افریقا به علت شرایط خاص جغرافيايي ( دارا بودن ب1 ‎lay SES a rere reer cee‏ رل مسلمان جهان است و این واقعيتي است که ۲۳۳۳5۳ زير استنباط مي شود . ( جدول شماره*6 ) 

صفحه 15:
ai y reer Corer e <i nETs| 0 © نمودار زبير نشان مي دهد كه جند در صد از جمعينة از كشورهاي اسلامي افريقا مسلمان مي بِاشند . ( اتموا رن ۵ 

صفحه 16:
‎se go‏ بر ‎eeprom re metres‏ 2 ل 0 اذ نقشه جغرافيايي اين قاره توزيع شده است ‎i ٠‏ و 00 ‏ها به ویژه قاره آسیا داشته است » يكي از سرزمين هابى ‎ic‏ ‏رشد و توسعه ي فرهنك و جمعيت اسلامي جه ويرَح در بخش هاي جنوبي و جنوب شرق و شبه جزیره بالکان روز افزون مي باشد . 

صفحه 17:
شهرها باعث رشد روزافزون شهرها و بروز مسائل پیچید: ‎Sette pri VS gripe‏ 3 در بعضي كور هاي ‎po ee‏ 3 Se ee) ae ne ere eis a Be) . ‏اسلامي افزیقا و اروپا است‎ 

صفحه 18:
OS ‏را با‎ eee ‏نقش شهرهاي اسلامي و در نتيجه در جلوه هاي جهائكرة‎ 2 2 ‏م‎ ee ee ‏ا‎ ‏امروزه بخش اعظمي از درآمدهاي ملي اين كشورها آزّ‎ ‏عملكردهاي چند جانبه شهري تأمین مي شود که مهم ترین‎ ‏لن جاذبيت هاي تاريخي و باستاني و وجود اماكن باستاني و‎ مذهبي بوده كه منحصر به فرداست . 

صفحه 19:
‎iy oe eae 0‏ و حجاز ) ۰ شبه جزیره آناتولي و ... اشاره كشورهاي اسلامي در نقاط حساس و استراتژيك مناطق زيباي طبيعي اعم از سواحل دریاها ( مدیتر انه ) ۶ 8 ها ( هند - کبیر - اطلس ) و مناطق خشك بیابان 8 ‎ReneS‏ ‏تاريخي و مذهبي خود علاوه بر نقش اداري و بازرگاني » تقد ‏توريستي و مذهبي نیز به شهر هاي خود ارائه نموده اند . 

صفحه 20:
فيزيكي ن » نوع معیشت » نوع فر ها شالوده هاي لن با ايدئولوز-ي اسلامي 7 ‎١‏ ‎og CC eae‏ 1 كان ترر1 ره تشقان و تأثير اصول اسلامي در اين يديده ها بي ببريم ‎٠‏ أيْنّ 57 جغرافيايي ناشي از فرهنگ و بینش اسلامي خواهد بود . اد ا ‎are sae ay roy ea es Aer‏ ۱ سایر نواحي متفاوت است و اجزاء و شکل گيري آن آلهام گرفته از ‎ne re‏ ا ‎Raye‏ ل در )© pers 

صفحه 21:


صفحه 22:


پراكندگي مسلمانان در جهان كاري از : ابراهيمي حاتمي اس الم ك ه بيش از 14ق رن از ظه ور آن مي گذرن د ب ر اك ثر سرزمين هاي نزديك و دور دنيا خصوصًا در آسيا ،اروپ ا و افريق ا نف وذ ك رده اس ت و كم تر كش وري در دني ا ي افت مي شود كه در آنج ا فرهن گ اس المي بي اث ر باش د.دين اس الم ب ا رشد % 13در سال ،افراد جديد الورودي را از اديان و فرقه هاي مذهبي ديگر پذيرفته است .مسلمانان در پهنه وس يعي از ك ره زمين سكونت دارد و در چهره جغرافيايي آن به نح و ب ارزي اث ر گ ذارده اند .تعداد مسلمانان و نقش آنها در تركيب جمعيتي و حكوم تي آن ان به طور يكن واخت نمي باش د ،ب ه ط وري ك ه در بعض ي مل ل تم ام جمعيت و در بعضي ديگر بيش ار نيمي و در بعضي ديگر در صد هاي كمتر و يا خيلي كم آن مسلمانند.  .در ميان اين ممالك ،كش ورهايي ك ه اك ثر جمعيت آن ان مس لمانند( % 65ي ا % 75ب ه ب اال ) و مس ئولين حكوم تي از اين جمعيت باش د و اص ول اس الم كم و بيش در تم ام ش ئون ق انون گ ذار ي و قواي سه گانه دخيل باشد و عوامل فرهنگ اس المي در محدوده آنها كم و بيش مشاهده ش ود ،ب ه عن وان كشورهاي اسالمي شناخته مي شود. • ام ا ت و زي ع جغرافي ايي كش ورهاي مس لمان داراي ش كل خ اص و ج البي مي باش د .اغلب ممال ك مس لمان در تم ام مناطق بياباني و نيمه بياباني آسياي جنوب غربي و افريق اي شمالي قرار دارد (در فاصله عرضهاي جغرافي ايي 15الي 40درج ه ش مالي و اق ع هس تند) ك ه همين عام ل يع ني تبخ ير ب اران و خش كي ش ديد و مش كالتي نظ ير قحطي و خشكسالي هاي طوالني براي ممال ك اس المي ب ه وج ود مي آورد. • ب ه غ ير از ان دونزي و بنگالدش و گين ه و س نگال ك ه در ح وزه ه اي مرط وب و گرمس يري ق رار دارن د (اغلب بين خ ط اس توا الي 15درج ه ش مالي ق رار دارد) از نظ ر جغرافيايي بيشترين گسترش اسالم در دو ق اره عظيم افريق ا و آسيا مي باشد .ب ه طوريك ه % 53مس لمانان جه ان در اسيا و % 24در افريقا و بقي ه ح دود % 23در س اير قاره ها پراكنده شده اند ( جدول شماره . ) 1 • اما توزيع مسلمانان و حاكميت فرهنگ اسالمي اختصاص به اين نواحي ندارد و پراكندگي مسلمانان در سر تا سر جهان به ويژه سرزمينهاي هند ،چين ،روسيه، شرق دور ،اروپاي شرقي و امريكاي التين و شمالي به مقياس هاي كم و زياد توزيع شده اند ( جدول شماره ) 2 جغرافياي جمعيت كشورهاي اسالمي • مطابق آخرين اطالعات ارائه شده در جهان تا قبل از شروع قرن ( 21سال 2000ميالدي) جمعيت دنيا از مرز 6ميليارد نفر فراتر رفت و جمعيت جهان رقمي بيش از 6ميليارد نفر در نظر گرفته مي شود در اين بررسي هاي دقيق مجموع جمعيت مسلمانان دنيا رقمي حدود 1357553000نفر سر شماري شده و در حال حاضر با توجه به رشد سريع كه در جمعيت ممالك مسلمان نشين مالحظه مي شود ،رقمي نزديك به 1ميليارد و چهارصد ميليون نفر شامل مي شود . توزيع مسلمانان در قاره آسيا • همانطور كه قبًال اش اره نم وديم ح دود % 53كش ورهاي اس المي در ق اره آس يا توزي ع گش ته اس ت ،ك ه در اين كشورها ح دود 718584000نف ر ي ا 53درص د جمعيت مسلمان جهان زندگي مي كنند . • از رقم فوق حدود 239008000نفر در ناحيه ي خاور ميانه آسيا و مابقي در ممالك اسالمي شبه ق اره هن د و آسياي جنوب شرقي توزيع گرديده است .كه اك ثريت آن در كشور پر جمعيت اندونزي به سر مي برند . • پرجمعيت ترين كشورمسلمان قاره ي آسيا اندونزي است ك ه ب ه تنه ايي حدود 178350000نف ر( بيش از 8/2براب ر جمعيت اي ران) جمعيت مسلمان دارد.البته الزم ب ه ذك ر اس ت ك ه ك ل جمعيت اين كش ور حدود 205ميليون نفر است . • در جدول زير كشورهاي اسالمي قاره آسيا همراه با ذكر ارقام مس احت ، ل، جمعيت ك جمعيت مس لمان ،قرارگ يري و مشخص ات سياس ي آنه ا نش ان داده ش ده است ( .جدول شماره ) 3 • با يك نگاه به ج دول مش اهده مي ش ود ك ه ممال ك ان دونزي ،پاكس تان و بنگالدش به ترتيب پرجمعيت ترين ممالك اسالمي آسيا را نشان مي دهن د ك ه روي هم رفت ه بيش از % 6/31جمعيت مس لمان دني ا را ب ه خ ود اختص اص داده ان د ( 428668000نف ر ) .عل ل اين موض وع را مي ت وان در موارد زير دانست : -1اقليم مرطوب و گرمسيري با باران كافي - 2موقع جغرافيايي اين كشورها كه در مجاورت اقيانوس ها قرار گرفته اند و ازاثرات دري ايي ،اقتص اد م اهيگيري ،كاره اي بن دري و ...به ره من د مي گردند. -3رشد جمعيت و باروري زياد -4سنتي بودن و عدم توسعه يافتگي اجتماعي در اين سرزمين ها . -5وجود خاكهاي مرغوب ناشي از مواد آتشفشاني . - 6وجود رودها و دلتاهاي فراوان ( سند و كنگ و ) ...و . .... • نمودار شماره ي 1نسبت جمعيت مسلمان كشورهاي آسيايي را نسبت به ك ل جمعيت آنها نشان مي دهد . توزيع مسلمانان در قاره ي آفريقا • از نظ ر تع داد جمعيت ،تع داد مس لمانان آفريق ا ،چ ه در كشورهاي اسالمي واقع در آن و چه در سطح ق اره اي ،از كل جمعيت مسلمانان آسيا تجاوز نمي كند . • پرجمعيت ترين كشور اسالمي افريقا مص ر اس ت ك ه تع داد مسلمانان آن از 55ميليون نفر تجاوز نمي كن د ( .رون ق اقتصاد كشاورزي در دلتاي پربركت نيل و سواحل مديترانه از طرفي و رشد جمعيت باالي 1/2درصد در سال و نرخ باروري 6/3مصر در اين اف زايش س هم تع يين كنن ده اي را داشته است . • در كشورهاي اسالمي قاره افريقا حدود 256867000 نفر مسلمان زندگي مي كنند و در مقايسه با آسيا رقم كمتري را نشان مي دهد ( ي ك س وم جمعيت مس لمانان آس يا ) و ج الب اين جاست ك ه ح تي جمعيت ك ل كش ورهاي اس المي افريق ا از س ه كشور اندونزي و پاكستان و بنگالدش در آسيا نيز كم تر اس ت . اين نمونه ي مشخص و جالب عدم توزي ع يكن واخت و نامتع ادل بودن پراكندگي جمعيت مسلمان در دنيا را ثابت مي كند . • افريقا به علت شرايط خاص جغرافيايي ( دارا بودن بيابان هاي خش ك و جنگ ل ه اي انب وه ) س رزمين ممال ك وس يع ولي كم جمعيت مسلمان جهان است و اين واقعي تي اس ت ك ه از مش اهده ي جدول زير استنباط مي شود ( .جدول شماره) 4 • عالوه بر كشور اسالمي افريقا بالاس تثنا كلي ه ي كش ورهاي ق اره اي و جزي ره اي در مح دوده اي اين ق اره از فرهن گ اسالمي و جمعيت مسلمان قابل توجهي برخ وردار اس ت .و افريقا نيز نظير آسيا دومين ق اره پهن اور اس المي ب ه جه ان معرفي مي شود . • نمودار زير نشان مي ده د ك ه چن د در ص د از جمعيت ه ر ي ك از كش ورهاي اس المي افريق ا مس لمان مي باش ند . ( نمودار شماره ) 2 توزيع مسلمانان در قاره اروپا • در حال حاضر تنها سه كشور اسالمي با نام هاي آلباني ب ا % 70 از جمعيت آن و بوس ني و ه رزه گ وين ب ا ح دود 50درص د از جمعيت آن و جمه وري آذربايج ان ب ا % 90از جمعيت آن ،در نقشه جغرافيايي اين قاره توزيع شده است ( .نمودار شماره ) 3 • اما نظر به مجاورت اين ق اره ب ه ق اره ه اي آس يا و افريق ا ب ه وي ژه ارتباط تاريخي ،سياسي و فرهنگي بسيار مستحكمي كه ب ا اين ق اره ها به ويژه قاره آسيا داشته اس ت ،يكي از س رزمين ه ايي اس ت ك ه رش د و توس عه ي فرهن گ و جمعيت اس المي ب ه وي ژه در بخش هاي جنوبي و جنوب شرق و ش به جزي ره بالك ان روز اف زون مي باشد . شهر و شهرنشيني در ممالك اسالمي • يكي از مب احث بس يار ج الب از نظ ر جغرافي ايي موض وع شهرنش يني اس ت . شهرنش يني ب ه حكم س ابقه ي ت اريخي از مشخص ات بارزكش ورهاي اس المي است ،با اين تفاوت كه در طول زمان مهاجرت سيل آساي روستائيان به شهرها باعث رشد روزافزون شهرها و بروز مسائل پيچيده و الينحلي ب راي شهرنش ين ها شده است . • در بعض ي كش ورهاي اس المي ش رايط خ اص جغرافي ايي ناش ي از ط بيعت بياباني و نيمه بياباني و خشكسالي هاي ناشي از آن هج وم ب ه ش هرها را تش ديد كرده و مسائلي مانند زاغه نشيني و ديگر پديده هاي اجتماعي را به وجود آورده است . • ميزان ش هر نش يني در كش ورهاي اس المي آس يا ب االتر و بيش تر از كش ورهاي اسالمي افريقا و اروپا است . نقش و وظايف شهرها دركشورهاي اسالمي • اغلب كشورهاي اس المي ب ه خ اطر وي ژگي ه اي ط بيعي ، ت اريخي ،ف رهنگي و م ذهبي خ ود داراي ج اذبيت ه ا و شهرت خاص ي ب وده ك ه همين موض وع در ش كل گ يري و نقش شهرهاي اسالمي و در نتيجه در جلوه هاي جهانگردي و اقتصادي و ف رهنگي آنه ا ب ه ط ور مس تقيم نقش داش ته و ام روزه بخش اعظمي از درآم دهاي ملي اين كش ورها از عملكردهاي چند جانبه شهري تأمين مي ش ود ك ه مهم ت رين آن جاذبيت هاي تاريخي و باستاني و وجود اماكن باستاني و مذهبي بوده كه منحصر به فرداست . • در اين رابطه به نواحي تاريخي و مذهبي معروفي نظير هالل خص يب و شام و فلسطين ،سواحل شمالي آفريقا به ويژه مصر و ليبي ،جن وب غربي ايران ،جنوب و غرب عربستان ( مكه و يمن و حج از ) ،ش به جزي ره آن اتولي و ...اش اره ك رد .اغلب كش ورهاي اس المي در نق اط حساس و استراتژيك جهان و در مناطق زيب اي ط بيعي اعم از س واحل درياها ( مديترانه ) و اقي انوس ه ا ( هن د – كب ير -اطلس ) و من اطق خش ك بياب ان ه ا و كويره اي ج الب و دي دني واق ع ش ده ك ه هم راه ب ا ويژگي هاي فرهنگي و تاريخي و مذهبي خود عالوه ب ر نقش اداري و بازرگاني ،نقش توريستي و مذهبي نيز به شهرهاي خ ود ارائ ه نم وده اند . پديده هاي جغرافيايي و جهان اسالم • هر واقعيت موجود اّعم از واقعيت هاي طبيعي ،انساني و اقتص ادي و س كونتي ارتب اط بين رفتاره اي انس ان و محي ط ط بيعي و چش م اندازهاي حاصله ،يك واقعيت ي ا پدي ده ي جغرافي ايي ب ه ش مار مي رود .چنانچه هر پديده ي انساني بي نظير :ش هر و روس تا و ب افت فيزيكي آن ،نوع معيشت ،نوع فرهن گ و وض عيت ي ك جامع ه ك ه ش الوده ه اي آن ب ا اي دئولوژي اس المي آميخت ه و ب ه ظه ور رس يده باشد ،به طوري كه با مشاهده و درك آن فورًا به نش انه ه اي اس الم و ت أثير اص ول اس المي در اين پدي ده ه ا پي ب بريم ،اين پدي ده ي جغرافيايي ناشي از فرهنگ و بينش اسالمي خواهد بود .مثالً ب افت و ساختار و مورفولوژي ش هرهاي كش ورهاي اس المي ب ا ش هرهاي ساير نواحي متفاوت است و اجزاء و شكل گ يري آن اله ام گرفت ه از نيازها ،ط رز فكره ا و بينش ه اي جامع ه ي مس لمان س اكن در آن هاست . منابع و مآخذ • بينش اسالمي و پديده هاي جغرافيايي -عباس سعيدي رضواني - بنياد پژوهش هاي اسالمي -مشهد . 1368 - • جغرافيايي كشورهاي اسالمي ،رضا مستوفي الممالكي -انتشارات دانشگاه يزد 1382 - • كليات قاره ها -رحيم مشيري -نشر قومس -چاپ چهارم - 1381 • اينترنت