پسماندهای پزشکی و عفونی

پسماندهای پزشکی و عفونی

اسلاید 1: پسماندهای عفونی (Infected Wastes) امیرپور- دکترای تخصصی (PHD) مهندسی محیط زیست دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مراغه m.amirpour1128@mrgums.ac.ir

اسلاید 2: مراکز درمانی کشور به عنوان یکی از بزرگترین منابع تولید زباله روزانه 400 تن زباله تولید میکنند. در حالی که مجلس در سال 1382 قانونی را تصویب وبر اساس آن وظیفه امحاء ودفن زباله های عفونی را بر عهده تولید کنندگان قرار داد، بحث ساماندهی زباله های عفونی تا جائی پیش رفت که نماینده سازمان بهداشت جهانی(WHO) در تهران گفت که 90% برنامه های جهانی در مراکز خصوصی ایران اجرا میشود، اما مراکز درمانی دولتی دارای ضعفهای بسیاری هستند. درشرایطی که وضعیت زباله در کشور بحرانی شده، امکان آلودگی آبهای زیرزمینی وشیوع بیماریهایی مانند هپاتیت و ایدز به خاطر دفع غیر اصولی زباله های پزشکی گزارش شده است. مقدمه :

اسلاید 3: پسماندهای پزشکی یکی از مشکلات اساسی در مدیریت مواد زائد جامد شهری در کشورهای در حال توسعه است. وقتی این زائدات با زباله های شهری مخلوط میشوند موجب بروز خطرات زیادی برای محیط زیست و کسانی که با این مواد در ارتباط هستند میشود . .

اسلاید 4: زباله یا پسماند به مجموعه مواد ناشی از فعالیت های انسان و حیوان که از طرف مصرف کننده زائد تلقی می شود و به صورت ناخواسته و یا غیر قابل استفاده دور ریخته می شوند اطلاق می گردد. این تعریف به صورت کلی در برگیرنده همه منابع، انواع طبقه بندی ها، ترکیب و خصوصیات مواد زاید بوده و به چهار دسته کلی : زباله های شهری ، زباله های صنعتی ، زباله های خطرناک و زباله های بیمارستانی تقسیم می گردند. تعریف پسماند :

اسلاید 5: طبق تعریف مدیریت پسماند ) مواد زائد جامد (، عبارت است : از یک مجموعه مقررات منسجم و سیستماتیک راجع به کنترل تولید، ذخیره سازی، جمع آوری، حمل و نقل، پردازش و دفع مواد زائد جامد، منطبق بر بهترین اصول بهداشت عمومی ، اقتصاد ، حفظ منابع ، زیبا شناختی و سایر ملزومات زیست محیطی و آنچه مورد توجه عموم است که شامل روابط پیچیده میان بخشی بین رشته هایی مانند علوم سیاسی ، برنامه ریزی شهری و محلی ، اقتصاد ، جغرافیا ، جامعه شناسی ، ارتباطات ، آمار و بهداشت ، محیط زیست و مهندسی می باشد و بنابراین شامل شش عنصر موظف تولید ، جابجائی ، پردازش و ذخیره سازی جمع آوری ، حمل و نقل ، بازیافت و دفع میباشد. مدیریت پسماند :

اسلاید 6:

اسلاید 7: - پسماندهای پزشکی (Medical Waste: MW): کلیه پسماندهای تولید شده در مراکز ارائه دهنده خدمات بهداشتی درمانی (Health – Care Solid Waste: HCSW)، نظیربیمارستانها (Hospital Waste: HW)، پلی کلینیک ها، درمانگاهها، سازمان انتقال خون، مطب ها، خانه های بهداشت و ... می باشد. پسماندهای عفونی شامل :

اسلاید 8: - پسماندهای آسیب شناسی (پاتولوژیک) : بافت ها و اعضای بدن انسان، جنین سقط شده، خون و سایر مایعات بدن، پسماند آسیب شناسی (پاتولوژیک) یا پسماند آناتومیک خوانده می شود.

اسلاید 9: - پسماند های پرتوزا (رادیواکتیو): مواد دور ریز پرتوزا مانند مایعات رادیوتراپی و ظروف و وسایل آلوده به آن، ادرار و مدفوع بیماران تحت رادیوتراپی و ... پسماند پرتوزا (رادیواکتیو) خوانده می شود.

اسلاید 10:

اسلاید 11: تعداد از راديو اكتيوهاي مورد استفاده در بيمارستانها و مراكز بهداشتي درماني

اسلاید 12: - پسماند های دارویی : دارو های اضافی و تاریخ مصرف گذشته، بطری و جعبه دارو که در صورت رهاسازی در محیط برای انسان و محیط زیست مضر باشد، پسماند دارویی خوانده می شود.

اسلاید 13: - پسماندهای ژنوتوکسیک : پسماند حاوی مواد سمی برای DNA که موجب جهش یا سرطان می شود، از جمله پسماند حاوی دارو های سیتوتوکسیک (که اغلب در درمان سرطان بکار می روند)، پسماند ژنوتوکسیک خوانده می شود.

اسلاید 14: - پسماندهای شیمیایی: مواد شیمیایی دور ریز نظیر گند زداهای اضافی و تاریخ مصرف گذشته، حلال ها، مواد آزمایشگاهی و ... که در صورت رها سازی در محیط برای انسان و محیط زیست مضر باشد، پسماند شیمیایی خوانده می شود.

اسلاید 15: - پسماند های نوک تیز و برنده: وسایل و لوازم دور انداختنی دارای نوک، برجستگی های تیز یا لبه های برنده، با قابلیت بریدن یا سوراخ کردن پوست نظیر سوزن سرنگ، وسایل تزریقات، چاقوی جراحی، تیغ، شیشه شکسته و ... پسماند نوک تیز و برنده خوانده می شود.

اسلاید 16:

اسلاید 17: سایر پسماندها از قبیل کشت های آزمایشگاهی، پسماند بخش ایزول، باند، مواد و وسایلی که در تماس با بیماران عفونی بوده اند و مواد دفع شده از این بیماران، پسماندهای عفونی خوانده می شود.

اسلاید 18: نوع پسماند توضیح و مثال پسماند عفونیپسماند حاوی میکروارگانیسم های بیماریزا مانند کشتهای آزمایشگاهی، پسماند بخش ایزوله، باند، مواد و وسایلی که در تماس با بیماران عفونی بوده اند. پسماند پاتولوژیکاعضای بدن انسان، جنین سقط شده جفتپسماند نوک تیز و برندهسرنگ، وسایل تزریقات، چاقوی جراحی، شیشه شکستهپسماند داروییداروهای اضافی و تاریخ مصرف گذشته، بطری و جعبه داروپسماند ژنوتوکسیکپسماند حاوی مواد ژنوتوکسیک مانند داروهای مورد استفاده در درمان سرطانپسماند شیمیاییمواد گندزدایی اضافی و تاریخ مصرف گذشته، حلال ها، مواد آزمایشگاهی پسماند حاوی فلزات سنگینباتریهای مستعمل، دماسنج های شکسته، دستگاه فشارسنجظروف تحت فشارسیلندر گاز، قوطی آثروسلپسماند رادیو اکتیومایعات رادیوتراپی و ظروف و وسایل آلوده به آن، ادرار و مدفوع بیماران تحت رادیوتراپی، بخشی از پسماندهای تولید شده در مراکز تحقیقاتی پزشکی هسته ای

اسلاید 19: انواع زباله هاي توليدي در بخش هاي مختلف واحدهاي پژوهش براساس طبقه بندي سازمان جهاني بهداشت (WHO)