صفحه 1:
صفحه 2:
وزارت علوم, تحقيقات و فتاورى
سازمان سنجش أموزش كشور
معاونت تحقیقات آزمون و ارزشیایی آموزشی
مركز مطالعاتء تحقيقات و ارزشيابى آموزششى
مرکز ارزشیایی, اعتبارسنجى و تضمين كيفيت
کارکاه آموزشی ارزيابى درون
صفحه 3:
مبانی ارزشیابی درونی کیفیت
صفحه 4:
رئوس مطالب:
کیفیت دانشگاهی چیست؟
چگونه می توان کیفیت دانشگاهی را مورد سنجش قرارداد و
ارتقاء بخشيد؟
تجربههاى بين المللى در ارزيابى درونى دانشكاهى جيست؟
تجربه آموزشعایی ایران در ارزیایی آموزشعالی چیست؟ وجکزه
ىتوان آنها را در دانشكاه بكاريرد؟
$e dual tel Jelp
صفحه 5:
a تعریف واحد از کیفیت چندان اتفاق نظر ندارند. ولي در ضرورت توجه به کیفیت دانش
ي ارتقاي آن به سطح مورد نظرء به طراحي و پیاده سازي نظامهاي کر
چند عامل در اين میان نقش اساسي داشتهاند
جالشها و تنگناها
فزاینده دا قوع رش كمي اهش: نودجه واهتا
متقاضیان ورود || ی Stee ose لي اختصاصي به
آموزش عالي اجتماعي وفرهلگ آموزش عالي
داخ
خيل عظيم دان شآموخته يلاكليآن كيفيت نط ش کالم[لاف منابع انساني و ماد
ضرورت باانديشي در رسالت و اهداف, ساختار, کارکردها, فرايندهاي تظام] دانشگاهي
صفحه 6:
کیفیت در زش عا
۰ سطح دانشگاهي: عمدتا* در ام دادن به آين عالي است که Ul>
فعاليتهاي دانشگاه براي تحقق رسالتها و هدفهاي تعریف شده, از
آثربخشي, کارايي و کیفیت لازم برخوردار است؟» ---- پاسخ به این
سئوال معمولا" آزطریق انجام خود-ارزيابي یا ارزيابي دروني داده مي
۰ سطح ملي: «آیا مسیر فعاليتهاي دانشگاه همراستا با هدفهاي توسعه
همه ام کشور و پاسخگو به نیازها و تقاضاهاي جامعه است؟ با
ee ی ام ار
ای سا اس من مت لها مس پر و
انجام اعتبارسنجي داده مي شود.
صفحه 7:
شوراي مركزي ارزشيابي
1
معاونت
آموزاشي
دفتر نظارت و
ll
Sorel ارزيابي بيروني
ا سح
کمیتههای آرزيايي | | ارزيابي دروني Sac llesaes
دروني گروههاي | | آموزش مجازي
مور
مريت و اشيرق ارزياني علوم بايء] علوم الساني
دروني قني و مهندسي
علوم كشاورزي هتر
|. مديريت و راهيرى و ارزياى يروتية -١
۱-۱ طراحى و تدوين استاثداردهاى برنامدهاى آموزشى و درسي
1-١ تشكيل هيأتهاى همكنان
۳-۱ بازدید از معل
۲-۱ ارزیاییبیرونی و اعبارسنجی
صفحه 8:
ol) دستيابي به کیفیت در آموزش
تجارب بین المللي نشان lia LE, رم
نخست مستلزم استقرار نظامهاي تضمین کیفیت دانشگاهي
است از طریق فعال شدن این نظامهاست که دانشگاه +
۰ فرهنگ کیفیت را در عناصر دروني اش ایجاد کرده و توسعه مي
دهد.
۰ کیفیت آموزش, پژوهش, وخدمات خود را ارتقاء مي بخشد.
٠ و خود را براي ارزشيابي هاي بيروني کیفیت و پاسخگويي به جامعه
آماده مي کند.
مهمترین ابزار دستيابي به کیفیت ارزشيابي است . ارزشيابي
دروني اولین و مهمترین گام در این مسیراست که در این کارگاه به
آن خواهیم پرداخت.
صفحه 9:
مقاهیم اساسی در ارزشیایی آموزش عالی
رزشيابي
۳ ۳
- Assessment
اندازهگيري
6۵5۱۲6۱860۲
ارزشيابي تشخيصي
Diagnostic _
Hae 5
صفحه 10:
٩ ارزشيابي: به يك فرایند نظامدار (سیستماتيك) براي جمعآوري, تحلیل
[تفسیر اطلاعات گفته ميشود, به این منظور که تعیین شود آیا هدفهاي
موردنظر تحققیافتهاند یا در حال تحققیافتن هستند و به چه ميزاني؟
(Gay , 1991; p: 6)
٩ ارزشيابي: به يك فعالیت رسمي گفته ميشود که براي تعیین کیفیت,
انربخشي, یا ارزش یلك برنامه, فرآورده, پروژه, فرایند, هدف,
برنامهدرسي به (Worthen&Sanders, 1987; p:22) .2ulsoy2 zl
4 بي باتي,(97,8ي1 إن اززتاتی pau g Soaps gots guise > ae
Paz اکه هنجر که داوري ارزشی چیرشود و در نهایت به 0
east
ارزيابي شامل فرآیند منظم و هدقدار جمعآوري دادههاست.
8 |——
دز اززيابي, قضاوت ارزشي در بازه پدیده مورد ارزبابي صوزت
7 | ميگیرد.
° ارزيابي وسیلهاي است براي تغییر, اصلاح, تأیید, تجدیدنظر..
_ pe oie ١ 4
صفحه 11:
سنجش پیشرفت تحصيلي Assessment)
فرايندي منظم براي تعیین و تشخیص میزان
پیشرفت یادگیرندگان در رسیدن به هدفهاي
آموزشي( گرانلاند, 1971)
اساس بر يك برنامه و روال منظم
ويژگيهاج
۱ مشخص بودن ( شدن ) هدفهاي
"آموزشي از پیش
صفحه 12:
( Measurement ) اندازهگيري
اندازهگيري از قواعدي تشکیل ميیابد كه براي
نسبت دادن اعداد جه اشياء يا افراد —
کارميرود به گونهاي که صفاتي از cul اشياء يا
۱ رت
يژگيها اندازهگيري صفت, نه شيء یا فرد
تبدیل صفات مورد اندازهگيري به کمیت
نشان دادن آنها به صورت اعداد
صفحه 13:
ارزشيابي تشخيصي (Diagnostic)
- ارزشيايي در آغاز کار آموزین هدف
جايگزيني
- ارزشيابي همزمان با فعالیت آموزشي
يادگيري
صفحه 14:
ارزشيابي تكويني (Formative)
فعالیت آموزشي هنوز جریان دارد و يادگيري در حا
تکوین و شکلگيري است.
: كمك به بهبود امر يادگيري و رفع نواقص آموزشي ا
صفحه 15:
ارزشيابي تراكمي (511121231176)
Gan تعيين مقدار يادكيري در طول يك دوره
آموزشي به منظور نمره دادن / صدور گواهينامه /
قضاوت درباره اثر بخشي کار معم و برنامه
درسي / مقایسه برنامههاي مختلف با یکدیگر؛
- درآخر يك دوره آموزشي به عمل ميآید
صفحه 16:
ارزشيابي چیست؟
ارزشیایی در مفهوم کلی به تعیین ارزش برای پدیده مورد بررسی و داوری
کردن در باره آن گفته می شود.
حريك تعریف دقیق تر:
ارزشيابى به يك فرایند نظامدار برای جمع آوری . تحليل.
وتفسیراطلاعات گفته میشود په این منظورکه تعیین شود آیا هدفهای
مورد نظرتحقق يافته اند يا در حال تحقق یافتن هستند و به چه میزانی)
صفحه 17:
رين أججباائزشيانى آمرزفى انهاممردهم]
زيرا:
1- مشكلات و بزيستحامى در حين اجرلى برقامه يديد م ىآيند كه ماهيت'
ید شناخته شود
2- با توجه به حدوديت در اختصاص متابع بايد بهرهورى افزايش بيدا كند ودر هزيتمها صرفهجویی شود.
3- براى برناممريزى أكاهانه و آبندهنكر نياز به اطلاعات منظم از اجزاء برنامه آموزشى داريم
4- ارزيابى وسيلداى است براى تشخيص نقاط قوت و ضعف و بيشنهاد براى اصلاح مشكلات .
5- از طريق ارزيابى درباره اصلاح ادامه با توقف يك برنامه تصميم گرفنمیشود.
6- از طريق ارزيابى امكان مقايسه واحدهاى آموزشى فراهم مىشود.
oud aA ee
باعث توجه به لزوم بهیود کیفیت آموزشي ميشود(و اساس بهبود کیفیت را
فراهم ميکند),
PF | | به عنوان يك ابزار نیرومند, مدیربت را در تصميمگيريهاي مناسبتر ياري
ميکند :
ae «پاسخگويي» و«مسئوليتپذيري » متقابل برنامهریزان و مجریان
را آشکار ميسازد.
صفحه 18:
یی از ای مات رای كه اي آن هس اراد
و زمینه کاربردش بستگي دارد. براي یک ساعت glu کیفیت
یک معنا دارد وبراي استاد و مدیر دانشگاهي معناي ديگري.
3 : رغم این تفاوتها تعاریف مختلف کیفیت عناصرمشتركکي
دارند:
- كرايش به تعالي و بهتر بودن
- معطوف به هدف بودن و
- توجه به انتظارات و نيازهاي مشتريان
صفحه 19:
کیفیت دانشگاهي جیست؟
تعریف کیفیت از دیدگاه افراد ختلف متفاوت است:
الف) مصرف کننده ( دانشجو, ...)
ب ) متخصصان حرفهای
ج) هيات علمی
د) کارفرما (بازار کار)
صفحه 20:
مفهوم کیفیت در آموزش عالي
شبکه بین المللي نهادهاي تضمین کیفیت درآموزش
عالي :
۰ کیفیت به عنوان تطابق وضعیت آموزش عالي با
استانداردهاي از قبل تعیین شده .
۰ کیفیت به عنوان تطابق وضعیت آموزش عالي با
رسالت, هدف وانتظارات یاران آموزشي (افراد ذي
ربط, ذي نفع وذي علاقه درامور دانشگاهي )
صفحه 21:
صفحه 22:
تعاریف کیفیت
كيقيت دروندادها : عبارتست از ميزان تطابق دروندادهای نظام (ویزگیهای رفتار ورودی یادگیرندگان؛
قابليتهاى مدرسان؛ برنامه درسى و غيره) با استانداردهاى از قبل تعيين شده يا هدفها (انتظارات).
كيفيت فراينده عبارتست از ميزان رضایتبخشی فرایندهای یاددهی- یادگیری در مقایسه با استانداردهای
از قبل تعيين شدءايا هدفها و اتظارات)
كيفيت محصول : عبارتست از اينكه تنا جه اندازه بروندادهاى واسطداى نظام (نتايج امتحانات نيمسال
تعصیلی, ارها از يك بایه عصیلی به پایه تحصیلی بالاتر و غيره) رضايت خش هستند.
پرونددها : عبارتست از اينکه تا چهاندزه نتلیج نظام آموزشی (دانشآموختگان,
و آثار علمی ديكر, خدمات تخصصی عرضه شده) در مقایسه با استانداردهای از قبل تعیین شده رضایت
کیفیت پیامدها : عبارتست از اینکه وضعیت اشتغال به کار دانشآموختگان (از دیدگاه خودشان, واللین:
يفيت يبا ان شأمو- خودشان, والدي
استخدام کنندگان و بهطور کلی جامعه استفاده کننده از خدمات آنان) رضایت بخش است.
احالگاگا
صفحه 23:
کیفیت دانشگاهي :
" کیفیت یادگیبی
" کیفیت پژوهش
* كيفيت خدمات تخصصی ( ارتباط با جامعه)
صفحه 24:
تجربههاي بينالمللي در ارزبابي کیفیت
دانشگاهي چیست؟
کانادا, ایالات متحده نروژ نیوزلند. استرالیاء سوئد , Sub انگلستان فرانسه,
oh هلند. شیلی, بلغارستان هنگ کنگ, مکزیک, آفریقای جنویی
“* مراجع اصلی اطلاعاتی در ارزشیابی
ارزشیایی درونی )493(
ارزشیایی بیروی )87(
اعتبارسنجی
صفحه 25:
مفهوم ارزشيابي دروني
نوعي از ارزشيابي که توسط متخصصان
درون يك سیستم آموزشي و با استفاده از
معيارهاي همان سيستم و با هدف بهبود
كيفيت انجام مي شود.
ارزشيابي دروني مرحله نخست الگوي اعتبا
بخشي است و قبل از ارزشيابي بيروني
انجام مي شود.اما اجراي ارزشيابي دروني
الراما در راستاي اعتبار بخشي نیست بست و مي |
تواند با هدف ارنقاء کیفیت به صورت
صفحه 26:
يك تعبیرمناسب از ارزشيابي
دروني
ارزشيابي دروف را ميتوان به خود در آبنه ديدن تعبير کرد که در آن
فردبه صورت خود انگیخته و بدون اجبار برای بررسى وضعيت خود
واصلاح نا آراستگیها اقدام می کند.
چنینه فردی اعتماد به نفس لازم برای رویرو شدن با دیگران ومورد
قضاوت واقع شدن را دارد.
صفحه 27:
ارزشیایی درونی برای مقاصد زی راستفاده شده است :
1- آشنا کردن جنبههای مختلف (درونداد. فرایند. برونداد و پیامد) کیفیت نظام دانشگاهی
2- یاریدادن به خود- تنظیمی مور دانشگاهی و نهادینه کردن فرهنگ ارزیایی
3- مهبود بخشیدن به کیفیت نظام دانشگاهی
4- مشارکت دادن اعضای هیات علمی در شفاف سازی امور دانشگا. قدرت سپاریبه آنان و
پاسخگو کردن نظام دانشگاهی نسبت به نیازهای جامعه
5- شناسایی امکانات بالقوه برای بهبود وضعیت موجود هر گریه (چه داری؟ چه نداریم؟ و
چگوند استفاده کنیم؟ )
بنابولين میتوا نگقت : که هدف عمده و اصلی در ارزشیاپی. درون آن است که دستاندرکاران
گروه آموزشی مورد ارزشیاپی. نسبت به هدفهای نظام و مسائلی که تحقق این هدفها وجود دارد.
پیشتری به دست آورند. سپس میزان دستیایی به انا را بسنجند, تا برلن اساس به
برنامریزی اینده. جهت مهبود کیفیت بهردازند.
صفحه 28:
هدفهاي انجام ارزشيابي دروني
٠ کسب بازخورد از چگونگي اجراي برنامه ها
٠ تصمیم در باره ادامه . توقف یا اصلاح برنامه ها
۰ کسب آگاهي از میزان تحقق هدفهاي برنامه ها
: پررسي میزان مناسب بودن هدفها وضرورت تجدید نظر در
۰ كمك به تصمیم سازي آگاهانه توسط مدیران
- اثیات کارایي واتريخشي برنامه ها و فعاليتها
٠ كسب آمادكي براي ارزشيابي بيروني
تمام موارد فوق در خدمت بهبود مستمر كيفيت دانشگاهي
صفحه 29:
دستاوردهاي ارزشيابي دروني
1- تدوین, تصریح ویا بازنگری در هدفهای گروه های آموزشی
2- تدارك دلایل مستند برای دفاع از عملکردهای مناسب گروه
3- تشخیص نقاط قوت و ضعف برنامه ها و فعالیتهای گروه
4- کسب دانش و مهارتهای ارزشیایی توسط اعضای هیثت علمی
5- فرهنگ سازی در دانشگاه ها و حوزه ستادی درزمینه ارزشیایی
6- جلب مشارکت اعضای هیئت علمی در فرایند برنامه ریزی گروه
صفحه 30:
تاریخچه ارزشیاپی درونی و اعتبار پخشی در
جهان
و ایران
صفحه 31:
آمریکا ؛
- دیرینهترین سابقه در استفاده از الگوي اعتبارسنجي را داراست و
سابقه آن بیش از 100 سال ميباشد.
آغاز سال,1905 (بنا به گفته ورتن و سندرز اواخر سالهاي 1800)
قدرت گرفتن سال 1930 و تثبیت کامل در نظام آموزش
عالي اواسط دهه 1960
- موسسهاي
- ساختاري eee غيردولتي
tee
١ رويههاي اعنبارسنجي دولني
- ستل اعتبار اکن رويههاي سازمانهاي تخصصي و
انجمنهاي حرفهاي
استانداردهاي موردنظر >
3 مطالعه گزارش ارزيابي دروني
- مرور هيات همكنان / اابازدية011 محل 11010001
مراحل فرايند اعتبارسنجي: ارزيابيي دروني ارزيابي بيروني: |
اق
10 يعيين اعت
Bl
صفحه 32:
اي لل ل شبابي در تعدادي از كشورهاي.
00000
فنلاند 1995-1990 ss نظام پژهشي جداي ازنظام آموزش
أسيس ستبستم آرزشباتي کب ور آموزش عالي
آغاز ارزشيابي دروني
هلند 1985-1987 تاکید ارزشيابي بيروني برهدف تقویت کیفیت دانشگاهي
ارزشيايي توسط نهاد دولتي
stu! 1993 پي بردن به وضعیت موجود
3 تخصیص اعتبار براساس نتایج ارزشيابي
ارزشيابي شامل ,كردآوري وتحليلي تركيب جمعيت دانشجويي
فت ail paw aie دوره هاي [ اشتغا
و
گیرندگان نظام ارزشيابي شامل هر دومرحله خود ارزيابي وارزیا
جنيه هاي مورد تاکید : وضعیت يادگيري ,رسيدگي دانشجويي ae.
ومديريت
فراسه 1985
اسن نام سمال ا 5 ساسا
تصويب قانون مربوط به كميته هاي ارزشيابي آموزش عالي ( نهاد
ويزكي روش ارزشيابي : رعايت اصل كفت وشنودمستمر بين اعضا
بر
شروع دهه 90 ارزشيابي هاي محدود وبه يك دسته ازبرنامه هاى|<<!!»]
صفحه 33:
مروري بر سابقه ارزشيابي دروني در نظام
آموزش SE ابران
صفحه 34:
1) سیستم سابق نظارت تا قبل از سال 1379
الف) در حوزه ستادي
1- ستاد نظارت و ارزيابي آموزش عاليی-- سياستگذاري و تصمیم گيري در سطح کلان
2- دفتر نظارت و ارزيابي آموزش عالي ( معاونت آموزشی)
- مسئولیت اجراي مصوبات ستاد
- اعزام گروه و هباتهاي بازدید کننده به دانشگاه
- امور مربوطه به اعضاء هیات علمي
- نظر سنجي در خصوص عملکرد آموزشي اعضاء هیات علمي
ها
- روش sale ne و داراي اعتبار لازم نبوده است
- در نق اهداف تعبین شده نبوده به اذ
اساتيد دانشكاهي منجر شده
- هدف و چارچوب مشخص وجود نداشته است.
یک روش شناسي و الگوي مشخص بيروي نمي کرده است.
- تداوم و استمرار نداشته و موسمي بوده است و بنابر ضرورت و مصلحت انجام گرفته است.
3
ای جو تردید و نارضايتيهاي مسولان و
صفحه 35:
- دیدگاه سيستمي مورد توجه قرار نگرفته است.
- مشارکت؛ همكاري و دليستگي جامعه دانشگاهي و اعضا هیات علمي را به دنبال
نداشته است. م 1 1 1
”طرفت سازي براي باسخكوبيء شفافیت سا
2) روش علمي ارزشيابي كيفيت نظام دانشكاهي
-برنامه سوم توسعه: کار آمد کردن نظام ارزيابي و اعتبارسنجي دانشگاهها و مؤسسات
واگذاري طرح ارزيابي و اعتبارسنجي علمي دانشگاهها و موسسات آموزش عالي به
وزارت علوم تحقیقات و فناوري ( معاونت سازمان سنجش آموزش کشور )
- طراحي و ایجاد ساختار مدیریت و رهبري
-توجه به تجارب جهاني در حوزه ارزشيابي کیفیت و بوميسازي آنها
-طراحي و ایجاد چارچوب و نظام مشخص ار
-تاکید بر مشار کت مستقیم و فعال اعضاء هبات علمي
صفحه 36:
شروع از وزارت بهداشت و درمان و آموزش
پزشکی در سال 1374
اجراى طرح پایلوت ارزشیایی درونی در سال 1375 در 6
كروه أموزشى و موفقيت أن
صفحه 37:
برنامه سوم توسعه:
هدف کینی : كارآمد كردن نظام آموزش عالی:
اقدام اساسی : تدوین نظام جامع نظارت. ارزبابی و اعتبار گذاری آموزش عالی
( نظام جامع تضمین کیفیت)
اتقرار نظم تدوين سند تدوپن نثلنگر
صفحه 38:
تعداد گروههای مجری طرح ارزیبیی درونی از سال 1379 الی 1384
يي ۳
13 141313
is i 2 |
رو 544444 10
| مممم مق و 11۱۱۱ a ti
PREP ILA SPRL LB PIPS ARP LATE IPED PALER LY
کي مر ۳ ea oe 2 ران تر مر و
0
9 همانطور كه مشاهده مىشود 41 دانشكاه از 56 دانشكاه دولتى در طول برنامه سوم توسعه (بجخنش
آموزش عالى. )مجرى لين طرح مىياشند و در لين بينه دانشكاه هاى تهران, اصفهان. شهيد جمران
أهواز. رازى كرمانشاه و تربيت مدرس جزو فعالترين دانشكاه ها در اين زمينه هستند.
صفحه 39:
روند پیشرفت طرح ارزیابی درونی در دانشگاههای کشور
3 رولا لیر خرن ی ررق ور امن
* مر ور و مره 2 OO 7
صفحه 40:
ai 2 شورة سهيم وا ال
00