صفحه 1:
صفحه 2:
متجلی گردیدهه بدین ترتيب كه كلو :
قراردادن قطعات ريزى از سنگهای
موزون از تزيينات بنا دست يافته استا
صفحه 3:
آشنا
انامه بيشرفت در صنمت سقالكرى) لجر ان ري در روش).توليد كنا شامل تفار كول لهء اخترأع جرخ كوزهكرى و
مود سفالکری نظیر رنگآمیزی و لابکاری ٍّه اس زمانآغازلابکاری که ان ضد آب کردن و همچنین نقاشی
-كردن و زيباسازى ظروف و سفالها و 4 ور میکرد به حدود .۵*3 سال پیش میرسد
روش و داتش لعا بكارى از بابل بد نقاط لكر gig Uma استفاده از ظروف سقالى و سراميكى به
جای ظروف فلزی. طلا و نقره؛ صنمت سفالكرى أرقيد مالفاو از صنمت سقالسازى و كاشى سازى برلى PMT
محراب مسجد ضد آب كردن ديوار حمامها. ايجاد حوض و آبنما و اثتقال ظروف و خمره و لوازم و كوزدها همججنين
.شیببندی بامها استفاده شده است
صفحه 4:
اشکال اولیه کاشیهای سرامیکی مربوط به دوران قبل از تریخ است وقتی که استفاده از رس به عنوان یکی از
مصالح ساختمانى در جندين تمدن اؤليه توبيجة 39 5ن هين اوليه به طور زمخت شكل داده شده
بود و استقامت كاشىهاى امروزى را ندافنشند. «ضالح کاشیها ار کف یٍخانهها استخراج شده در
بلوکهای ساختمانی فرم داده و در آقتاب خشک مى ثتاتلم_كاشىهاى اولي خام بودهاند ولی حتی در ۶۰۰۰
سال قبل مردم با استفاده از رنگ زدن و کندهکاری ظریف روی کاشیها از آنها برای تزیین استفاده
.می کردند
صنعت سرامیک در واقع محدود به ساختظروف سایل و قطمات سفالی(مناده گذشته نیست و کاربردی
شگرف در همه ابعاد تمدن و تکنولوژی)ٍنوین بشر امروز دارد. روش ساخیث و تهیه کلیه وسایل سرامیکی
تقریبا یکی است و بسته به کاربردهتفاوهای جزئی در روش تولیدزذارد
صفحه 5:
خاک کائولن+خاک رس معمولی + اکسید کرم یا خاک کایولن + بنتوئیت . اصلی ترین ماده اولیه تولید کاشی کایولن است که
برنگ سفید می باشد واستحکام بالایی پس از پخت دارد ولی خاک کایولن دارای پلاستیسیته ( خاصیت خمیری ) کمی
است در روش اول با افزودن خاک رس خا
صفحه 6:
دوخابمود الیه را در دلخلیسیلو 2 حرایدتمیده رپ ودر خشکشده با ۶ تا ۸ در
صدرطوبتب دستمیآید ۵- با دشتگاد پرسیودر نر درا لیسه بیسکوییتفام کاشی
تبدیلمیشود ۶- بیسکوییتخام خشکشید ( کاشیخام ]را ۰
.در دماى١ ٠٠١ ديجه مئيزد ۸- روعآن!_عابمیدهند و ب
صفحه 7:
فرآیند آماده سازي مواد
توسط بالمیل ها و اسپری درایر انجام گرفته و استفاده از پرس های مجهز به سیستم سینکرو »
استحکام و یکنواختی بدنه کاشی را تضمین می نماید در قرّضت مناسب استحکام
بیسکوییتهای تولیدی از بروز GUSH مویی بین پروسه تولید جلوکیری می کند. خطوط لعاب با به
کارگیری کلیه تجهیزات منصوبه اعم از پمپها: کابین"ها و ماشین های چاپ بسیار پیشرفته
روتوکالر ء امکان اجرای طرح هایی متنوع و جذاب را فراهم می سازند. کوره های طویل و مدرن
رولری با ابلیتایجاد انواع منحنی پخت شین ارتقام کیفیت سطح و خصوصيات فيزيكى
ال مانع از بروز کلیه عیوب آرایج حین پخت می گردد. خطوط درجه گذاری و بسته بندی با
استفاده از مجرب ترین افراد و برترین/ یسیستمهای سورتینگ ضریب اطمینان در فرایند درجه
گذاری را به حد مطلوب رسانده و بسته بندی"باشیوهیُشرفته روباتیک انجام می گیردتا سرعت و
.دقت مورد نیاز به حد کمال خود برسد
صفحه 8:
| 9 as lai
کاشی لعابی دیواری فرآوردهای است سرامیکی
بالاتر از هزار درجه سلسیوس, پخته و یک
براق و مات تولید میشود. کاشیها:
مختلف میباشند. کاشیهای لعابی و ا
دستشونی, حمام. آشپزخانه و مراکز ب
میرود
صفحه 9:
صفحه 10:
niu fl LE Jairg و
alge روان کننده و پایدار کننده به همراه رگن کننده آزبستی ساخته میشود. این مواد
صفحه 11:
ترکیب شده است از فیبر آزبستی, آميختداى از_جسبندههاى قيرى ويه مواد رنكى. كاهى اوقات
پلیاستایرین نیز به منظور افزایش تابابه آن اضافه میشولین مواد را در ماشین مخلوط کرده و
در مرحله بعدی به شکل ورقههاین به ضخامت ۳ تا ۵ میلیمتر ری فشار شکل میدهند. سپس
صفحات را بریده و به صورت مهالل با اضللاع ۳6۰ تا ۴۰۰ مهتر یا مستطیلهایی به ابعاد
۰ ۶۰۰ میلیمتر با نوارهايى به عرض ۲۵ يا ۵۰ میلیمتر و به طول ۳۵۰ میلیمتر در
میآورنداین محصول در طرحها و نقشه و زنگهای گوناگون ساخته شده و میتوان آن را بر روی
آ با چسب قیری نصب کزد. در هر حال سطح زيرين بايد
صاف و تمیز باشده زيرا در غير این ور کاشیهای آسفالتیآترک میخورد. این کفپوش در برابر
آب پایدار است ولی اسیدهای آلی و حلالَا:نفتی« زا خراب میکنند. از این رو نمیتوان در
ساختمانهای صنعتی از آن استفاده
صفحه 12:
یمیترین و معمولا رزانترین نوع
تتههایی درمیآورنده به نحوى كه بين الياف
فضاهای تنگی به وجود آید. تایلهای ف
برسد. این موضوع باعث بهبود
صفحه 13:
از پشم معدنی ساخته میشوند قسمت عمده پشم معدني که در کشورهای صنعتی تولید میشود از سربار کوره
تایلها ممکن نت به صورت؟ یا سوراخدار ساخته شوند تا کیفیت جذب
صوت آنها افزایش یابد. مصالح شکافدار انزژژی صوتی را به وسیله ایجاد َمکاک در حفرههای ریز موجود بین
فیبرهای مستقل از هم. مستهلک میببازند. با افزایش سوراخها میتوان pls کاهش انرژی صوتی را به دست
آورد. مصالح شکافدار عمومًموقمی به گار میروند که ظاهر کارازبیشتریل اهمیت پرخوردارباشد. مصالح سوراخدار
بیشتر در ساختمانهای صنعتی» فرهنگی و موسسات علمی که حداکثر نفوذ و ریگپذیری مورد نظر است» مصرف
قرار میگیرند و در مواردی مثل مکانهای (1) مىشتوئد.تايلهاى فيبر معدنى از تظر پایداری در برابر آتش در گروه
تجمع عمومی و راههای فرار از آتش» که مقررات ساختمانی مصالح غیر قابلاشتعال را تجویز میکننده مصرف
میشوند. اي مصالح در گونههای مختلف از نظر ندز بافت, ضخامت و Ny جذب صوت ساختهمیشوند در
زی تایلهای شکافدار یا منسوج» باید 5
.شوند. به قسمی که حفرهها بسته
صفحه 14:
این تایلها متشکل از تاوههای فلزی سوراخداری
تاودهلى ازک فلزی سوراخدا سيب كاهش
یا ورق فولادی ساخته ck sa رأ باالعاب
هستنده ولی چون دوامشان زیاد و هزیثه نگهداری و:
صرفه است. سططح آنها را میتوان با کهنه نمدار
علاوه لعاب سخت پوشش آنها باعث تأمین
سح
کرد و به رنگآمیزی
لح آکوستیکی لایی نخواهند شد بلکه
ب میشود. تاوه ممکن است از آلومینیوم
ند. گرچه این تایلها گران
اقتصادی و با
صفحه 15:
7
0
از يك لايه وينيل» كه به آسترى خمشو جسبيده است. تشكيل شده و به شكل مربع يا مربع مستطيلهايى به ابعاد
۱۵۰ نا 50٠ ميليمتر يا به صورت نوارضابى به ابؤلة8 775977 يلوجر توبهايى (رول )به عرض ۵۰۰ تا ۱۵۰۰
میلیمتر و به ضخامت ۲ تا ۳ میلیمتر ساختهشده وآدر رنگها و طرکهای QR به بازار عرضه مىكردد. وينيل تايل در
برایر چرییها و روغنها و بسیاری از اسیبذا و قلیاها و مثبتقاتنفتی» به خوبیآپایداری میکند. با افزودن مواد فلزی به
كاشى و
٠ کاشی هادی الکتریسته:» که ضد چرقه(است. تولٍّ میشود /که پرأی مصرف در اطاقهای عمل
بیمارستانها و فضاهای وابسته به Le مناسب است. کاشیهای مسبی به صورت گلادر, کاشیهای آلومینیومی با لعاب
پخته شده يا آنودایز و کاشیهای روی با پوشش کروم تولید میشوند
صفحه 16:
مصریهای باستان: اولین کیتائی بودند که کشف کردند کاشیهای رسی پخته
شده در کوره محکمترز و دب او ترند.
بسیاری از تمدنهای باستان از کاشیهای مرّبعی/ کوچک پخته شده رسی
sly تزیین در معماری استفاده میکردند.
ساختمانهای شهرهای قدیمی بینالنهرین با سفالینههای قرمز بدون لعاب
و کاشیهای رنگا گم تهاکاری شده بودند. یوتانبل!ا و رؤميان باستان از
سرامیک در کف. سقف و حتی لولهکشی درون ساختمانها استفاده
میکردند . چینیها آز 4و وف نگ نامگاتولین استفاده میکردند تا
بتوانند سرامیک مقاوم و xe pL BGS aud ««اس) )تولید کنند.
در ازوپای قرون وسطی کال 11لا !| کت کلیساها استفاده میشد. در
سراسر قاره اروپا بیزاسنها به بهترین شکل از کاشیهای کوچک در
مقیاسهای کوچک استفاده میکردند. آنها با استفاده از کاشی, شیشه و
سنگ الگوهای موزاییکی پرمفهوم و زیبایی خلق کردهاند.
صفحه 17:
)Glazing و۱۱۱2
استفاده
كرديت از آنجا که هنر اسلامی از
US, بوده صنعتكران به ارائه كاشىهاى
با رنگ روشن و مرصع با یافت پیچیدم وی آورضد. >
+ تا
کاشیهای لعابى a Soy الگوهای موزاییکهای SR و تغییر was, و
صنعتكران مسلمان از اکسیدهایفلزی ماندقلعمتي, کبلت,
که لعابی درخشندهتر و محکمتر حا
کنار هم چیده میشدند.
برای لعاب کاشی استفاده میکردند
صنعتگران شمال ایتلا نفوذ
ادند به طوری که برخی از اين کاشیها هنوز هم
Fa ) و کاشی ماجولیکا(از مایورکای اسپنی)
در قرن پانزدهم کاشیهای با لعا
کرد. مراکز تجاری مهم hy)
.استفاده میشوند مانند کاشی د!
صفحه 18:
)Modern TilesleusLls
pom
ماب زده نشود) و نب در ۲ بت مشود برخی از ان ممکن است با يرس
ملات يا با يهن كردن خميراو قظع آن باتفا از قالب همائئد شيرينريزها كاشىها را با
شكل مورد نظر توليد کنند.
5-7 برش 0 9 ۱ ۱ خلوص رسء دفعات
خن وهای كوره عواملی هس که در تین قیمت واگیفیت کاشیتاثیر كذارند. دملى
کوره از ۰۰ Wace ptt Cals چه دمای کوره کمتر
کاشی بيش قن بودم ولاب نرمتر است. دمای بالاتره کاشی متراکمتر و لعاب محکمتری تولید
میکند.
صفحه 19:
۳ 0 Sle Gul sau pundi
.کاشی های سراميكى را مى توان بر مبناى رنك و ظاهرء محل مصرف, ميزان تخلخل: ماب نوع و پخت تقسیم بندی کرد
صفحه 20:
کاشی های دیواری و کاشی های ظریف کف دس
ای از فرآوردههای سراميكى هستند. می تون کاب
هارا بر حسب میزان تخلخل بدنه به شکل ژر
تقسیم بندی كرد:
> محصولات متخلخل:
این دسته. گروهی از کاشی ها هستند که میزان
جذب آب پس از پخت آن ها بیش از ۱۰ درصد
است. بر اساس استاندارد © ©8010 به شكل زیر
دسته بتدى كاشى هاى متخلخل صورت مى كير:
ماجوليكا
wg
صوونی, رد
1020۰1545
12x18 15220
کاشی دیاری
کانوفورت
0
صورنى, قرصر
50x50 U 20520
کاشی کف
sul مویویرورا
mis 22
سفید dates od
5 - 1020
ابعاد كوناكون
0ن 110
sys pals | كاشى دوك وكف
ee ee, a ro OE eee ةتبيي د
صفحه 21:
باستانشناسان در یافتهاند که بشر اولیه در حدود ,»۲۴۰۰ سال قبل از میلاد اقدام به ساخت
سرامیک میکرده است. این سزامیک ۹ "چکسلواکی (گوشدهاند و به شکل حیوانات و
پیکره انسان» تخته صاف و توپ ملباش: این سرامیکها را از گوبی حیوانات به همراه
استخوان آنها و خاکستر استخوان و مقداری رس ریز دانه میساختند و بعد از شکل دادن آن
را در دمایی در حدود ۵۰۰ تا ۸۰۰ درجه سانتیگراد در کورههای گنیدی شکل و يا به شكل
نعل اسب پخت مینمودند. اما هنوز معلوم نیست این نوع از سرامیکها را به جه علتی
میساختند. اولین ظروف سفالی موٍرد استفاده در ٩۰۰۰ سال قبلغ از میلاد مسیح ساخته میشد
و برای نگهداری غذا و دانههای خورآکی ورد استفاده قرار ما گرفت. ساخت شيشه نیز تقریباً
همزمان با سفال و در ۸۰۰۰ سال پیش درنتوآغازشئ به طوری که در پخت سفال به علت
.حضور اکسید کلسیم به همراه شن و سودا در نهایت به سفالهای لعابدار رنگی منجر شد
صفحه 22:
لغت سرامیک از کلمه یونانی "کراموس" به معني بسفال, یا گل پخته گرفته شده است و در واقع برای
معرفی سرامیک باید گفت که عبارتست زاتقثر و علم ساختن/قكاربرد اشيلى جامد و شكنندهاى كه
عاده اصلی و عمده آن تخاکضا ۰
صفحه 23:
لعاب دادن كاشى 3
برای آن که سطح چسم درخشنده صاف و ز
شود روی آن را پس از خنک کردن.
حالت مایع روی جسم خشک شده
.که یک لایه شیشهای مانند دره
صفحه 24:
استفاده از سرامیک در کفسازی و نماسازی پاٍدر تولییات وسایل بهداشتی و مصالح ساختمانی
نظیر انواع آجر سفالهای تزتینی داخل(و خارج سا های بام ساختمان, کانالهای
فاضلابی» سفالهاى ضد اسيدى همه ازاسراميكهايى اسّت كاز ديرباز تهيه و مصرف
3-5-0-5
همچنین کاربرد سرامیک در ws alte مختلف نظیر تهیه وسایل در برابر حرارت و الکتریسیته.
فیوزهای الکتریکی» شمع اتومبیل. ریخته گری, تهیهالمانهای جزارتی بسیار دقيق» وسايل
إبى» سمباده» برادهبرداری, تراشکاریها ریختهگری فوق دفیق, آجرهای نسوز, مقرههای
الکتریکی, المانهای تصفیه آب پوستهموتور گرافیت: بتن:آمواد نسوز, بدنه سفینههای
فضايى؛ انواع سيمانهاء محصولات شیشه یه کاربرد دیگر که روز به روز بر اهمیت
.سراميك مىافزايد
صفحه 25:
رو
کاشی یکی دیگر از محصولات سفالین و سرامیکیاستکه به ویژه در ساختمان کاربد و اهمیت
ويزهاى دارد. كاشى
به كار مىرود. كاثسا ا ك8
=
=< a
کاشی را در ابعاد و
تا پنجاه در پنجاه
.صاف و كوشههاى تيز باشد
صفحه 26:
دیود لیزری. دیود تور اقشان. چیتی نیمه
مقاوم به حرارت. قیبر توری
صفحه 27:
صفحه 28:
/ ۲
0 2-7
لعايها و انواع آنا لعايها طيف وسيعى از تركيبات ألى و معدنى را در بر ميكيرند. لعاب مربوط به
سراميك معمولا مخلوط شيشه مانندی متشکل از کوارتز؛ فلاسبار و اكسيد سرب cpl cual (PLO
اجا را پ از سیاب شدن و نرم کردن به صورت خمیری ری نویه سرامیکی مورد
نظر را در اين خمير غوطهور كرده و بس از سرد و خشک لان . أن زا در کوره تا دماین حرارت
ميدهند. بس از لاب دادن روی چینی. روی آن مطل مور نظر را مينويسند و يلوح مور نظر را
تقاشى ميكنند و دوباره روى آن را لعاب داده و یک پا دیگر حررت مه در این صورت ومیل مورد
نظر برارزشتر و نوشته و طرح روی آن بادوامت میشود. مها داواع زیر وجود أدارند: ABE a این
نوعلعاب که برای پوشش سعلح چینبهای پدلی ظریف بکارمیرود بی رنگ و شفاف است و از لوط
کلسیم و سیلیس و خاک چینی سفیدتهیهمیشود لعاب رنكنة برا رنك أبى از اكسيد ميل
(۰66۱()) ,بای رنگ زرد از اكسيد آن (4*:00) وابراى رنك أسيز از اكسيد كروم
( ©0090 ؛ براى رنك زرد از كرومات سرب و بلي ريك ارغوانى از ارغوانى كاسيوبي ل استفاده
ميشود. لعاب كدر: این نوع لاب که برای پوشش چپنهای/پلیمعمولی کار میرود و مخاموط
PLO , GOS , ۵0 , ۰۵۰06 نم و کنات سدیم: agi شود که آن را پس
از ذوب کردن .سرد کردن و پودر کردن, در آب به صورت حمام یر در ميوند و شتی gad A را
در آن غوطهور ميكنند. ظروف اعابى ظروف لعابى درواقع , نوعى ظروف آهنی هستند كه سطح آنها را
به منظور جلوكيرى از زنك زدن » از لعاب ميبوشائند. البته اين نوع ظروف را نبايد زياد كرم يا سرد ويا
.برتاب كرد ويا إينكه تحت ضربه قراردده زيرا لعاب سطح آنها ترك برداشته و ميريزد.انواع جينى
جينيها در واقع از انواع سراميك محسوب ميشوند و به ذو دسته جينيهاى اصل يا سخخت و جينيهاى
بدلی تقسیم میشوند. چیتیهای اصل: چینی ظرفب: که میتوان آن را نوعی شیشه کدر دانست. مانتد
كدليات ليد
بنام خداوند یکتا
کاشی و سرامیک
پیش
گفتار
كاشی و سرامیك از قدیمیترین ساختههای دست بشر میباشد .فراوانی مواد اولیه و سهولت ساخت تولید
.باعث شده است تا اشیاء سرامیكی از قدیمیترین یافتههای انسانهای نخستین باشد
صنعت كاشیسازی و كاشیكاری كه بیش از همه در تزیین معماری سرزمین ایران ،و به طور اخص بناهای
مذهبی به كار گرفته شده ،دارای ویژگیهای خاصی است.
این هنر و صنعت از گذشت ه بسیار دور در نتیجه مهارت ،ذوق و سلیقه كاشیساز در مقام شیئی تركیبی
متجلی گردیده ،بدین ترتیب كه هنرمند كاشیكار با كاربرد و تركیب رنگهای گوناگون و یا در كنار هم
قراردادن قطعات ریزی از سنگهای رنگین و بر طبق نقشهای از قبل طرح گردیده ،به اشكالی متفاوت و
موزون از تزیینات بنا دست یافته است
آشنایی با تاریخچه
کاشی و سرامیک
سفالگری از جمله باستانیترین هنرهای بشری و در واقع سرمنشاء هنر تولید کاشی و سرامیک است که نخستین آثار این هنر در
ایران به حدود 10.000سال قبل از میالد میرسد که به صورت گل نپخته بوده و آثار اولین کورههای پخت سفال به حدود
6000.سال قبل از میالد بر میگردد
ادامه پیشرفت در صنعت سفالگری منجر به تغییراتی در روش تولید که شامل تغییر کورهها ،اختراع چرخ کوزهگری و نیز کیفیت
مواد سفالگری نظیر رنگآمیزی و لعابکاری بوده است .زمان آغاز لعابکاری که امکان ضد آب کردن و همچنین نقاشی
.کردن و زیباسازی ظروف و سفالها و تهیه کاشی را مقدور میکرد به حدود 5000سال پیش میرسد
روش و دانش لعابکاری از بابل به نقاط دیگر ایران رواج یافت .بعد از اسالم با تشویق استفاده از ظروف سفالی و سرامیکی به
جای ظروف فلزی ،طال و نقره؛ صنعت سفالگری رشد تازهای یافت و از صنعت سفالسازی و کاشیسازی برای آرایش
محراب مسجد ،ضد آب کردن دیوار حمامها ،ایجاد حوض و آبنما و انتقال ظروف و خمره و لوازم و کوزهها همچنین
.شیببندی بامها استفاده شده است
تاریخچه کاشی
اشکال اولیه کاشیhهای سرامیکی مربوط به دوران قبل از تاریخ است وقتی hکه استفاده از رس به عنوان یکی از
مصالح ساختمانی در چندین تمدن اولیه توسعه یافت .کاشیهای مدرن اولیه به طور زمخت شکل داده شده
بود و استقامت کاشیهای امروزی را نداشتند .مصالح کاشیها از کف رودخانهها استخراج شده در
بلوکهای ساختمانی فرم داده و در آفتاب خشک میشدند .کاشیهای اولیه خام بودهاند ولی حتی در 6000
سال قبل مردم با استفاده از رنگ زدن و کندهکاری ظریف روی کاشیها از آنها برای تزیین استفاده
.میکردند
صنعت سرامیک در واقع محدود به ساخت ظروف ،وسایل و قطعات سفالی ساده گذشته نیست و کاربردی
شگرف در همه ابعاد تمدن و تکنولوژی نوین بشر امروز دارد .روش ساخت و تهیه کلیه وسایل سرامیکی
.تقریبا یکی است و بسته به کاربرد ،تفاوتهای جزئی در روش تولید دارد
مواد اوليه کاشی
خاک کائولن+خاک رس معمولی +اکسيد کرم يا خاک کايولن +بنتونيت .اصلی ترين ماده اوليه توليد کاشی کايولن است که
برنگ سفيد می باشد واستحکام بااليی پس از پخت دارد ولی خاک کايولن دارای پالستيسيته ( خاصيت خميری ) کمی
است در روش اول با افزودن خاک رس خاصيت خhمير را افزايش می دهيم و برای خنثی کردن رنگ خاک رس به آن
.اکسيد کرم می افزاييم .و در روش دوم تنها با افزودن بنتونيت به کايولن خاصيت پالستيسيته را بهبود ميبخشيم
مراحل پخت کاشی
مhواد اوhلhيه hرا مhخلوط مhیکنند -2مhواد را در آhسhيابhهایمhخصوصخhرد و بhhا آhبمhخلوط مhيکنند 1--3
دوhغابمhواد اوhلhيه hرا در داhخhلسhhيلو پhhاشhيده hحhرارhتمhیدهيم -4پhhودر خhشکشhhده hبhhا 6تhhا 8در
صhhدرhطوبhتبhhدسhتمhیآhيد -5بhhا دhسhتگاه hپhhرسپhhودر نhhرم در قhhاhhلببhhه hبhhيسکوييتخhام کاشhی
تhhبديلمhيشود -6بhhیسکوييتخhام خhشکشhhده ( hکاشhیخhام ) را وارد تhhونhلمhیکنند -7کاشhیخhام
پhhختhهhايیوارد کورhه hمhیشhhود
hیhنلhhعhابمhیدhهند و بhhراhی ن
.در دhمای 1100درhجhه hمhیپhhزد -8رو آ
فرآيند آماده سازي مواد
توسط بالميل ها و اسپري دراير انجام گرفته و استفاده از پرس هاي مجهز به سيستم سينكرو ،
استحكام و يكنواختي بدنه كاشي را تضمين مي نمايد در فرصت مناسب با تثبيت استحكام
بيسكوييتهاي توليدي از بروز تركهاي مويي بين پروسه توليد جلوگيري مي كند .خطوط لعاب با به
كارگيري كليه تجهيزات منصوبه اعم از پمپها ،كابين ها و ماشين هاي چاپ بسيار پيشرفته
روتوكالر ،امكان اجراي طرح هايي متنوع و جذاب را فراهم مي سازند .كوره هاي طويل و مدرن
رولري با قابليت ايجاد انواع منحني پخت ضمن ارتقاء كيفيت سطح و خصوصيات فيزيكي
محصول ،مانع از بروز كليه عيوب رايج حين پخت مي گردد .خطوط درجه گذاري و بسته بندي با
استفاده از مجرب ترين افراد و برترين سيستمهاي سورتينگ ضريب اطمينان در فرايند درجه
گذاري را به حد مطلوب رسانده و بسته بندي با شيوه پيشرفته روباتيك انجام مي گيردتا سرعت و
.دقت مورد نياز به حد كمال خود برسد
تعاريف و دامنه كاربرد
كاشي لعابي ديواري فرآوردهاي است سراميكي متشكل از دانههاي ظريف hبلورين و متخلخل كه معمو ًال در حرارتي
باالتر از هزار درجhه سلسيوس ،پخته و يك رويه آن از لعاب پوشيده شده است .رويه لعابين كاشي به صورت براق،
نيمه براق و مات توليد ميشود .كاشيهاي تزئيني داراي برجستگي و فرورفتگي با اشكال تزئيني و منقوش به رنگهاي
مختلف ميباشند .كاشيهاي لعابي و انواع سراميك براي پوشاندن ديوارهاي قابل شستشوي داخل ساختمان نظير
دستشوئي ،حمام ،آشپزخانه و مراكز بهداشتي و حتي تهيه تابلوهاي تزئيني و همچنين ديوارهاي خارجي بنا به كار
ميرود
كاشی يا آجر شيشهای
نوعي بلوك شيشهاي توپر است كه به روش پرس كردن خمير شيشه در قالب به شكل ساده و گلدار به ابعاد 20*20و ضخامت
5/7سانتيمتر ساخته ميشود .كاشي لعابي نوعي سراميك نازك است كه روي آن با لعاب شيشهاي پوشانده شده و در رنگهاي
متنوع به صورت ساده و گلدار توليد ميشود .كاشي لعابي اغلب براي پوشش بدنه آشپزخانه ،حمام ،دستشويي ،رختشويخانه و مانند
اينها به مصرف ميرسد .همچنين نوعي از آن كه به نام كاشي كفي مشهور است ،براي كفپوش اين فضاها به كار ميرود.
ضخامت كاشي لعابي بسته به نوع استفاده از آن متفاوت بوده و از 4تا 12ميليمتر تغيير ميكند .ابعاد كاشيها نيز از 75تا 300
ميليمتر متغير است .شكل كاشيهاي لعابي معمو ًال مربع يا مستطيل ميباشد.كاشي چوبپنبهاي از اختالط تراشهها و خردههاي
چوبپنبه با رزين و فشردن مخلوط خميري در قالب ساخته ميشود .براي گيرش رزين ،كاشيها را ميپزند .ضخامت كاشيها 5/4تا
8.ميليمتر و اضالع كاشيهاي مربعي 150تا 300ميليمتر و اندازه كاشيهاي مستطيل 150 ×300و 300 ×600ميليمتر است
وينيل تايل آزبستی از رزين
وينيلی ترموپالستيك
مواد روان كننده و پايدار كننده به همراه رنگينه و مواد پر كننده آزبستي ساخته ميشود .اين مواد
به حالت گرم مخلوط شده و به صورت ورقههايي به ضخامت 5/1تا 3ميليمتر زير فشار پرس
شكل داده ميشود .تايلهاي مربع به ابعاد از 200تا 250ميليمتر ،نوارهاي به طول 450و به
عرض 25تا 50ميليمتر از ورقههاي مزبور بريده ميشوند .تايلهاي آزبستي نيز مانند وينيل تايل
.ساده ،در رنگها و طرحهاي مختلف توليد ميشوند
كاشی آسفالتی يا
آسفالت تايل
تركيب شده است از فيبر آزبستي ،آميختهاي از چسبندههاي قيري ويژه مواد رنگي .گاهي اوقات
پلياستايرين نيز به منظور افزايش تاب به آن اضافه ميشود .اين مواد را در ماشين مخلوط كرده و
در مرحله بعدي به شكل ورقههايي به ضخامت 3تا 5ميليمتر زير فشار شكل ميدهند .سپس
صفحات را بريده و به صورت مربعهايي با اضالع 200تا 300ميليمتر يا مستطيلهايي به ابعاد
600× 450ميليمتر با نوارهايي به عرض 25يا 50ميليمتر و به طول 450ميليمتر در
ميآورند.اين محصول در طرحها و نقشها و رنگهاي گوناگون ساخته شده و ميتوان آن را بر روي
زيرسازي چوبي ،آسفالت ماستيك يا بتن با چسب قيري نصب كرد .در هر حال سطح زيرين بايد
صاف و تميز باشد ،زيرا در غير اين صورت كاشيهاي آسفالتي ترك ميخورد .اين كفپوش در برابر
آب پايدار است ،ولي اسيدهاي آلي و حاللهاي نفتي آن را خراب ميكنند .از اين رو نميتوان در
ساختمانهاي صنعتي از آن استفاده كرد
كاشی های
سلولزی
معمو ًال از باگاس (تفاله نيشكر) ساخته ميشوند ،تايلهاي الياف hنيشكر از قديميترين و معمو ًال ارزانترين نوع
آكوستيك تايل هستند .فيبرها را زير فشار قرار ميدهند و به صورت تختههايي درميآورند ،به نحوي كه بين الياف
فضاهاي تنگي به وجود آيد .تايلهاي فيبر نيشكر را معمو ًال سوراخدار ميسازند تا صدا بتواند به حفرههاي بين الياف
برسد .اين موضوع باعث بهبود كيفيت جذب صوت ميشود .تنوع در بافت و ظاهر تايل با ايجاد تنوع در نقش و نحوه
استقرار سوراخها و سطح تايل به دست ميآيد.تايلهاي فيبر نيشكر در اثر جذب رطوبت ،دچار تغيير ابعاد و كاهش
مقاومت ميشوند ،گرچه پيشروي آتش در آنها كم است ،ولي ضد آتش نيستند .مشخصات فني كشورهاي صنعتي،
مصالح ساختماني را به لحاظ پايداريشان در برابر آتش گروهبندي كردهاند .در مشخصات فدرال (اياالت متحده
براي درجات Dبراي مصالح غير قابل اشتعال تا Aآمريكا) معيارهاي ويژهاي در اين مورد وجود دارد ،گروهبندي از
از اين تقسيمبندي قرار ميگيرند و برخي Dمختلف پايداري در برابر آتش انجام شده .تايلهاي فيبر نيشكر در گروه
اين تايلها معمو ًال لب پخ بوده ،در كارخانه پوشش ميشوند و اندازه C ،از تايلهاي پوشش شده در كارخانه در گروه
.آنها 300×300تا 600×600ميليمتر است
تايلهای فيبر معدنی
از پشم معدني ساخته ميشوند ،قسمت عمده پشم معدني كه در كشورهاي صنعتي توليد ميشود از سربار كوره
آهنگدازي (پشم سرباره) است .اين تايلها ممكن است به صورت شكافدار يا سوراخدار ساخته شوند تا كيفيت جذب
صوت آنها افزايش يابد ،مصالح شكافدار انرژي صوتي را به وسيله ايجاد اصطكاك در حفرههاي ريز موجود بين
فيبرهاي مستقل از هم ،مستهلك ميسازند .با افزايش سوراخها ميتوان حداكثر كاهش انرژي صوتي را به دست
آورد .مصالح شكافدار عموم ًا موقعي به كار ميروند كه ظhاهر كار از بيشترين اهميت برخوردار باشد .مصالح سوراخدار
بيشتر در ساختمانهاي صنعتي ،فرهنگي و مؤسسات علمي كه حداكثر نفوذ و رنگپذيري مورد نظر است ،مصرف
قرار ميگيرند و در مواردي مثل مكانهاي Aميشوند.تايلهاي فيبر معدني از نظر پايداري در برابر آتش در گروه
تجمع عمومي و راههاي فرار از آتش ،كه مقررات ساختماني مصالح غير قابل اشتعال را تجويز ميكنند ،مصرف
ميشوند .اين مصالح در گونههاي مختلف hاز نظر اندازه ،بافت ،ضخامت و قابليت جذب صوت ساخته ميشوند .در
رنگآميزي تايلهاي شكافدار يا منسوج ،.بايد دقت بسيار زيادي مبذول داشت و مصالح با رنگهاي ویژه پوشانده
.شوند ،به قسمي كه حفرهها بسته نشود و ويژگي آكوستيكي مصالح كاهش نيابد
كاشی های فلزی
سوراخدار
اين تايلها متشكل از تاوههاي فلزي سوراخداري هستند كه با مصالح اليي آكوستيكي نظير پشم معدني پر شدهاند.
تاوههاي نازك فلزي سوراخدار ،سبب كاهش ويژگيهاي جذب صوت مصالح آكوستيكي اليي نخواهند شد ،بلكه به
صورت ديافراگمي در انتقال صوت به آنها عمل ميكنند و صوت در آنجا جذب ميشود .تاوه ممكن است از آلومينيوم
يا ورق فوالدي ساخته شود و معمو ًال آن را با لعاب پخته شده سفيدي ميپوشانند .گرچه اين تايلها گران قيمت
هستند ،ولي چون دوامشان زياد و هزينه نگهداري و تعمير آنها كم است ،مصرفشان رويهم رفته اقتصادي و با
صرفه است .سطح آنها را ميتوان با كهنه نمدار تميز كرد و به رنگآميزي مجدد و تعويض قطعات نيازي ندارند .به
عالوه لعاب سخت پوشش آنها باعث تأمين ويژگيهاي بازتاب سطوح ميشود
كاشی وينيلی
از يك اليه وينيل ،كه به آستري خمشو چسبيده است ،تشكيل شده و به شكل مربع يا مربع مستطيلهايي به ابعاد
150تا 250ميليمتر يا به صورت نوارهايي به ابعاد 900 ×25ميليمتر يا توپهايي (رول)به عرض 500تا 1500
ميليمتر و به ضخامت 2تا 3ميليمتر ساخته شده و در رنگها و طرحهاي متنوع به بازار عرضه ميگردد .وينيل تايل در
برابر چربيها و روغنها و بسياري از اسيدها و قلياها و مشتقات نفتي ،به خوبي پايداري ميكند .با افزودن مواد فلزي به
كاشي وينيلي ،كاشي هادي الكتريسته ،.كه ضد جرقه است ،توليد ميشود كه براي مصرف در اطاقهاي عمل
بيمارستانها و فضاهاي وابسته به آنها مناسب است .كاشيهاي مسي به صورت جالدار ،كاشيهاي آلومينيومي با لعاب
پخته شده يا آنودايز و كاشيهاي روي با پوشش كروم توليد ميشوند
های)Firing Tile
کEEاشEی
( پEEEخته EشEEدهE
مصریهای باستان ،اولین کسانی بودند که کشف کردند کاشیهای رسی پخته
شده در کوره محکمتر و در برابر آب مقاومترند.
بسیاری از تمدنهای باستان از کاشیهای مربعی کوچک پخته شده رسی
برای تزیین در معماری استفاده میکردند.
ساختمانهای شهرهای قدیمی بینالنهرین با سفالینههای قرمز بدون لعاب
و ک8اشیهای رنگارنگ نماکاری شده بودند .یونانیان و رومیان باستان از
سرامیک در کف ،سقف و حتی لولهکشی درون ساختمانها استفاده
میکردند .چینیها از رس سفید رنگ به نام کائولین استفاده میکردند تا
بتوانند سرامیک مقاوم و سفید رنگی به نام چینی ) )Porcelainتولید ک8نند.
در اروپای قرون وسطی از کاشیها در کف کلیساها استفاده میشد .در
سراسر قاره اروپا بیزاسنها به بهترین شکل از کاشیهای کوچک در
مقیاسهای کوچک استفاده میکردند .آنها با استفاده از کاشی ،شیشه و
سنگ الگوهای موزاییکی پرمفهوم و زیبایی خلق کردهاند.
های)Glazing Tile
کEEاشEی
( لEEعEابدار
سرامیکهای ایرانی تحت تاثیر کاشیهای وارد شده از چین بودند این کاشیها که برای مقاصد تزیینی استفاده
میشدند در سراسر آسیای جنوبی ،آفریقای شمالی ،اسپانیا و حتی اروپا نیز پخش گردید .از آنجا که هنر اسالمی از
تخیالت انسانی سرچشمه میگرفت و در پیشرفت و توسعه دین اسالم تاثیر گذار بود ،صنعتگران به ارائه کاشیهای
با رنگ روشن و مرصع یا بافت پیچیده روی آوردند.
کاشیهای لعابی پررنگ در الگوهای موزاییکهای بزرگ و تغییر رنگهای ظhریف کنار هم چیده میشدند.
صنعتگران مسلمان از اکسیدهای فلزی مانند قلع ،مس ،کبالت ،منیزیم و آنتیمون برای لعاب کاشی استفاده میکردند
که لعابی درخشندهتر و محکمتر حاصل مینمود.
در قرن پانزدهم کاشیهای با لعاب اکسید فلز در ایتالیا متداول شد و به تدریج در بین صنعتگران شمال ایتالیا نفوذ
کرد .مراکز تجاری مهم اروپایی به این موتیفهای محلی اهمیت دادند به طوریکه برخی از این کاشیها هنوز هم
.استفاده میشوند مانند کاشی دلفت (از دلفت هلند) و کاشی ماجولیکا (از مایورکای اسپانیا)
های)Modern Tile
کEEاشEی
( مEدرEن
امروزه اغلب شرکتهای سازنده تجاری از روش پرس خاک ) )press dustاستفاده میکنند.
ابتدا مخلوط مواد در شکل مورد نظر پرس شده و سپس لعاب زده میشود (ممکن است هم
لعاب زده نشود) و سپس در کوره پخت میشود .برخی از صنعتگران ممکن است با پرس
مالت یا با پهن کردن خمیر و قطع آن با استفاده از قالب همانند شیرینیپزها کاشیها را با
شکل مورد نظر تولید کنند.
روش برش کاشی هر چه باشد نیاز به پخته شدن دارد تا سخت شود .خلوص رس ،دفعات
پختن و دمای کوره عواملی هستند که در تعیین قیمت و کیفیت کاشی تاثیر گذارند .دمای
کوره از 900تا 2500درجه فارنهایت متغیر است .هر چه دمای کوره کمتر باشد تخلخل
کاشی بیشتر بوده و لعاب نرمتر است .دمای باالتر ،کاشی متراکمتر و لعاب محکمتری تولید
میکند.
تقسیم بندی کاشی های سرامیکی
.کاشی های سرامیکی را می توان بر مبنای رنگ و ظاهر ،محل مصرف ،میزان تخلخل ،لعاب ،نوع و پخت تقسیم بندی کرد
انواع تقسیم
بندی
-1تقسیم بندی بر حسب ظاهر و رنگ:
بدنه های سفید
بدنه های تیره (قرمز پخت)
-2تقسیم بندی بر حسب محل مصرف:
کاشی دیوار
کاشی کف
-3تقسیم بندی بر حسب میزان تخلخل:
کاشی های دیواری و کاشی های ظریف کف ،دسته
ای از فرآورده های سرامیکی هستند .می توان کاشی
ها را بر حسب میزان تخلخل بدنه به شکل زیر
تقسیم بندی کرد:
محصوالت متخلخل:
این دسته ،گروهی از کاشی ها هستند که میزان
جذب آب پس از پخت آن ها بیش از 10درصد
است .بر اساس استاندارد EN87به شکل زیر
دسته بندی کاشی های متخلخل صورت می گیرد:
تاریخچه سرامیک
باستانشناسان در یافتهاند که بشر اولیه در حدود 24000سال قبل از میالد اقدام به ساخت
سرامیک میکرده است .این سرامیکها در چکسلواکی یافت شدهاند و به شکل حیوانات و
پیکره انسان ،تخته صاف و توپ میباشد .این سرامیکها را از چربی حیوانات به همراه
استخوان آنها و خاکستر استخوان و مقداری رس ریز دانه میساختند و بعد از شکل دادن آن
را در دمایی در حدود 500تا 800درجه سانتیگراد در کورههای گنبدی شکل و یا به شکل
نعل اسب پخت مینمودند .اما هنوز معلوم نیست این نوع از سرامیکها را به چه علتی
میساختند .اولین ظروف سفالی مورد استفاده در 9000سال قبل از میالد مسیح ساخته میشد
و برای نگهداری غذا و دانههای خوراکی مورد استفاده قرار میگرفت .ساخت شیشه نیز تقریب ًا
همزمان با سفال و در 8000سال پیش در مصر آغاز شد به طوریکه در پخت سفال به علت
.حضور اکسید کلسیم به همراه شن و سودا در نهایت به سفالهای لعابدار رنگی منجر شد
ساختار سرامیک
لغت سرامیک از کلمه یونانی "کراموس" به معنی سفال یا گل پخته گرفته شده است و در واقع برای
معرفی سرامیک باید گفت که عبارتست از هنر و علم ساختن و کاربرد اشیای جامد و شکنندهای که
.ماده اصلی و عمده آن خاکها میباشند( .این خاکها شامل :کائولن و خاک سفال است)
لعاب دادن کاشی و
سرامیک
برای آن که سطح جسم درخشنده ،صاف و زیبا ،ضد آب ،ضد شیمیایی و در صhورت نیاز آراسته
شود ،روی آن را پس از خنک کردن با یک الیه نازک لعاب میپزند .لعاب (رنگ معدنی) به
حالت مایع روی جسم خشک شده اندود میشود .لعابها اصوال مواد معدنی و سیلیسی هستند
.که یک الیه شیشهای مانند در سطح خارجی سرامیک تشکیل میدهند
کاربرد
سرامیکها
استفاده از سرامیک در کفسازی و نماسازی یا در تولیدات وسایل بهداشتی و مصالح ساختمانی
نظیر انواع آجر سفالهای تزئینی داخل و خارج ساختمان سفالهای بام ساختمان ،کانالهای
فاضالبی ،سفالهای ضد اسیدی همه از سرامیکهایی است که از دیرباز تهیه و مصرف
.میشده است
همچنین کاربرد سرامیک در صنایع مختلف نظیر تهیه وسایل مقاوم در برابر حرارت و الکتریسیته،
فیوزهای الکتریکی ،شمع اتومبیل ،ریختهگری ،تهیه المانهای حرارتی بسیار دقیق ،وسایل
فضایی ،سمباده ،برادهبرداری ،تراشکاریها ریختهگری فوق دقیق ،آجرهای نسوز ،مقرههای
الکتریکی ،المانهای تصفیه آب ،پوسته موتور ،گرافیت ،بتن ،مواد نسوز ،بدنه سفینههای
فضایی ،انواع سیمانها ،محصوالت شیشهای و هزاران کاربرد دیگر که روز به روز بر اهمیت
.سرامیک میافزاید
کاشی و کاربرد آن
کاشی یکی دیگر از محصوالت سفالین و سرامیکی است که به ویژه در ساختمان کاربرد و اهمیت
ویژهای دارد .کاشی برای تزئینات داخل و خارج ساختمان و همچنین برای بهداشت و عایق رطوبت
به کار میرود .کاشی تزئیناتی خارج ساختمان را بهویژه در اماکن مذهبی به کار میبرند.
کاشی را در ابعاد و اندازههای گوناگون تولید میکنند .کاشی کف و دیواری را در ابعاد زیر 2×2و
تا پنجاه در پنجاه سانتیمتر تولید میکنند که با رنگهای گوناگون میتواند یک نقاشی را در 2x1
.محل نصب نیز نشان دهد
کیفیت کاشی باید به نحوی باشد که تغییرات ناگهانی درجه حرارت 100ـ 20درجه سانتیگراد را به
خوبی تحمل کرده و هیچگونه آثار ترک در بدنه و یا لعاب آن ظاهر نشود .کاشی دیواری را برای
.حفظ بهداشت و رطوبت در آشپزخانه ،محیطهای بهداشتی ،حمام و دستشویی استفاده میکنند
کاشی کف را نیز به علت ضد سایش بودن و مقاومت حرارتی و الکتریکی باال در آشپزخانهها ،حمامها،
آزمایشگاهها ،رختشویخانهها و کارخانجات شیمیایی به کار میبرند .همچنین کاشی باید دارای ابعاد
.صاف و گوشههای تیز باشد
خواص سرامیک
لعاب و انواع آن
لعابها و انواع آنها لعابها طیف وسیعی از ترکیبات آلی و معدنی را در بر میگیرند .لعاب مربوط به
سرامیک معموال مخلوط شیشه مانندی متشکل از کوارتز ،فلدسپار و اکسید سرب ) )PbOاست .این
اجزا را پس از آسیاب شدن و نرم کردن به صورت خمیری رقیق درمیآورند .آنگاه وسیله سرامیکی مورد
نظر را در این خمیر غوطهور کرده و پس از سرد و خشک شدن ،آن را در کوره تا دمای معین حرارت
میدهند .پس از لعاب دادن روی چینی ،روی آن مطالب مورد نظر را مینویسند و یا طرح مورد نظر را
نقاشی میکنند و دوباره روی آن را لعاب داده و یک بار دیگر حرارت میدهند .در این صورت وسیله مورد
نظر پرارزشتر و نوشته و طرح روی آن بادوامتر میشود .لعابها در انواع زیر وجود دارند :لعاب بیرنگ :این
نوع لعاب که برای پوشش سطح چینیهای بدلی ظریف بکار میرود ،بی رنگ و شفاف است و از مخلوط
کلسیم و سیلیس و خاک چینی سفید تهیه میشود .لعاب رنگی :برای رنگ آبی از اکسید مس
( ، )Cu2Oبرای رنگ زرد از اکسید آهن ( )FeOو برای رنگ سبز از اکسید کروم
( ، )Cr2O3برای رنگ زرد از کرومات سرب و برای رنگ ارغوانی از ارغوانی کاسیوس استفاده
میشود .لعاب کدر :این نوع لعاب که برای پوشش چپنیهای بدلی معمولی بکار میرود و از مخاـوط
، SnO2 , PbO , SiO2 , Pb3O4نمک و کربنات سدیم تهیه میشود که آن را پس
از ذوب کردن ،سرد کردن و پودر کردن ،در آب به صورت حمام شیر در میآورند و شئی لعاب دادنی را
در آن غوطهور میکنند .ظروف لعابی ظروف لعابی درواقع ،نوعی ظروف آهنی هستند که سطح آنها را
به منظور جلوگیری از زنگ زدن ،از لعاب میپوشانند .البته این نوع ظروف را نباید زیاد گرم یا سرد و یا
پرتاب کرد و یا اینکه تحت ضربه قرارداد ،زیرا لعاب سطح آنها ترک برداشته و میریزد .انواع چینی
چینیها در واقع از انواع سرامیک محسوب میشوند و به دو دسته چینیهای اصل یا سخت و چینیهای
بدلی تقسیم میشوند .چینیهای اصل :چینی ظرف :که میتوان آن را نوعی شیشه کدر دانست ،مانند
ظرف چینی معروف به سور .از ویژگیهای این نوع چینی آن است که لعاب رنگی را به خود میگیرد.