صفحه 1:
صفحه 2:
کلیات استناد
ارائهدهنده:
دکتر فیروزه زارع فراشبندی
صفحه 3:
فرایندی ذهنی و فرهنگی و در عين حال است.
از اجزاء همه آثار تحقیقی و تألیفی است.
زایمن: مقلله علمیبه تنملیی وجود ندارد بلکه ساخته و پرداخته متون ن موضوع است.
در وادی علم و تحقیق» 1 و هر مقلله در حلقه متون موضوعی
پیش از خود محصور است.
کار فیلد: هر جمله یک مقاله که به بررسی متون می پردازد؛ با پشتیبانی میشود.
شیوه نلمه شیکلگو: هر اثرى كه داستانيا گزارش مبتنی بر تجوبههای شخصی فرد نباشد»
حداقل متکی بر بخشی از یک یا چند منبع است.
بنابرلین: طبق و نیز بایستی مژلفان و محققانبه معرفی منابق و
مستنداتی بپردازند که در پیریزی اثر تألیفی با تحقیقی آنان نقش داشتهاند.
صفحه 4:
۲
۳
۲
2
آیه» حدیث با سخنی و مانند آن را سند قرار دادن و بدان تسک جستن
استناد به معنای مدرک و ملاک قرار دادن چیزی و آن را پشتوانه عمل يا
گفته خود کردن است
ذكر مطلبى به عنوان دليل» مثال يا به منظور حمايت آنچه بیان شده است
اشاره به سخن یا سند پیشین
ارجاعات یک نویسنده به آثار پیشین موتبط با موضوع نوشتهاش
صفحه 5:
از آنجلیی که هیچ کس به طور مستقل و بی نیاز
از دلنش تولید شده دیگران مبادرتبه تولید دانش
جدیدی کند» می توان گفت که بهره گیری از آثار
دیگران برای تولید اثری جدید. پیشینهای-به قدمت علم
دارد
و بنابراین:
قاريخجه استناد به اين آثار نيز» است.
صفحه 6:
پیشینه استناد در اسلام مربوط به است.
روایت شعر شعرا جزء حرکات برای رسمیت بخشیدن به استناد بوده است.
پس از ظهور اسلام» شاخه جدیدی از علم به نام در قرن اول هجری شکل گرفت.
در اين علم» امر استناد یا اسناد به دلیل نقش حساسی که در انعکاس احادیث و سخن
داشت از اهميت خاصی بر خوردار بوذ.
در علم الحدیث اسناد هر حدیث به زنجیره ناقلان (سلسله سند) عنصر اساسی تشخیص صحت و
اعتبار احادیث شمرده ميشد (حری» ۱۳۶۴).
احتمالاً این علم» تنها حوزهای است که به سبب طبیعت موضوعیاش, مسأله استناد را با دقت
بررسی کرده و برای آن مقر داشته است.
پس از این علم» حلقههای درس و استناد به سخنان و در زمینه استناد
در جهان اسلام مطرح است.
از قرن سوم به دلیل گسترش دانش و اخصگرایی» ضرورت ذکر نام اساتید کمرنگتر شد و به
جای آن نوسندگان را که از آنها در تألیف اثر خود استفاده کرده بودند؛ به
کتاب افزودند (مانند معجم الادباء از باقوت حموی).
صفحه 7:
<< دو سو لابرایس: ارجاعات به آثار پیشین از حدود ۱۸۵۰ م. در
مجلات علمی ظاهر شده است.
> لما شولهد نشانحیدهد که پیشینیانبه ضرورت درج استنادها
واقف بودهاند» به عنوان مثال:
7 هرودت (قرن ۵ ق. م.) به بیتی از اودیسه هومر استناد کرده است»
بلینی (۲۳- ۷٩ م.) در مجموعه تاییخ طبیعی خود؛ مآخذى را كه
برای نوشتن کتاب خود از نها استفاده کرده است» صادقانه نام برده
است.
صفحه 8:
8 ریزمن (جامعهشناس) در کتاب خود افراد بشر را در
غرب از نظر تاریخی به سه وع منش خاص تقسیم مى كند:
© مطلبق هنجارهای مورد انتظار عصر خود» خانواده»
عقایدشان و رسومات اجتملعی رفتار هی کنند. تغییر در لین دسته از نسلی-به نسل
دیگر به کندی صورت میگیرد (افراد رشدنیافته)
۰ بر اساس هدلیت درونی حرکت ی کنند. کار» تولید»
رقابت» مبارزه از مختصات آنان است. دوره اوج شکوفایی آنان قرن نوزده بود.
9 جامعه آمریکا در قرن بیستم. تولید در برابر مصرف تبدیل
به نیعی ویژگی ثانوی شد. رهنمودهای آنان از طريق همترازان» معاصران» حرفه
مندان و رسانههای جمعی دریافت میشود.
صفحه 9:
در غرب معرف یک کتاب» عنوان آن بود و نه
موّلف آن. اعتقاد به این که نویسنده و هنرمند و ... فقط وسیله هستند و
همه چیز از آن خداست. پس کتابشناسیها بر حسب عنوان بود و نام موّلف
بعد از آن می آمد با حذف میشد.
بعد از رنسانس اتفاق افتاد و مولف به عنوان
سرشناسه رسمیت یافت. اولین کتابشناسی بر اساس نام موّلف از بوهانس
تریتمیس در قرن ۱۵ بود.
سالهای دهه ۱۹۳۴۰ تغیبرات چشمگیری در مفهوم
استناد کتابشناختی رخ داد. دو کار کرد اصلی برای آن تعیین شد:
مشخص کردن منبع یک جمله مشخص»
7 شرح ماهیت و دامنه منبع مورد استناد که جمله در آن آمده است.
صفحه 10:
در سال ۱۹۵۵ با طرح ابجاد نمایه استنادی» فکر استفاده از
استنادها را به عنوان نمادهای موضوعی مطرح کرد (اساس همان
معروف)
در دوره معطوف به غیر دو تفکر اساسی در مورد استنادها رخ داد:
- استنادها به عنوان شناسههای موضوعی»
- رعایت مالکیت معنوى.
در این دوره برای اولین بار استنادهای کتابشناختی به عنوان آثار
تحقیقی مدنظر قرار گرفتند.
در این دوره استنادهای کتابشناختی شدند.
و بالاخره در اين دوره استنادها به عنوان نمادهایی برای 3
آثار مورد استناد تبدیل شدند.
صفحه 11:
we گارفیلد در طی یک دوره ده ساله در دهه ۱۹۲۰ آزمون معروف به
آزمون گارنیلد را بر روی دانشجویان خود انجام داد.
۷ _ وی مقللهای از خود را که فلقد هر گونه استنادی بود به دانشجویان
خود میداد و از آنها میخواست که در هر قسمت از مقلله که لازم
میدانند. جای یک رفرنس جا افتاده را مشخص کنند.
” تعداد لین استنادهای پیشنهادی بین ۱۵ا ۷۶ بود که میانگین نها
رقم ۶0 بود. لین رقم به تعداد واقعی رفرنسهای مقلله (4۱) بسیار
نزدیک بود.
نتیجه: هرگز گمان نبرید که دیگران نمیفهمند که شما رفرنسی را
حذف کردهاید يا بدان استناد ندادهایدا!!
صفحه 12:
۲ _ وینکار انگیزههای استناد به منابع مختلف را دو دسته میداند:
۱ انگیزههای حوفهای: به ارتباط نویسنده استنادکننده و پژوهش وی مربوط است
وبه دلیل تردید در محتوای یک استناد يابه منظور کسب اعتبار صورت می
گیرد. شامل:
0.١ انگیزشهای مستندسازی: مروری بر متون مربوط به موضوع
۲ انگیزشهای کاربردی: استناد با هدف ارائه بخشی از اثر یا همه آن
۳ انگیزشهای تأیدی: استناد با هدف تأیید نتایج پژوهش خود
۲ _ انگیزههای پیوندی: از پیوند میان نویسنده استنادکننده با نویسندگان استنادشونده
نشأت میگیرد. همه عوامل شخصی. اجتماعی یا محیطی در آن نقش دارند.
صفحه 13:
هذ عن اط هذ عا < هد
تجلیل از پیشکسوتان
اربخشی به آثار مرتبط (تجلیل از همکاران)
شناسایی روش و ابزار پژوهش و جز آن
ارائه زمینههای مطالعاتی
اصلاح اثر خود
اصلاح اثر دیگران
نقد آثار بيشين
اثبات ادعا
آگاهسازی محققان از آثار در دست انتشار
هدایت مخاطبان به آثاری که نمایه نشدهاند يا به شکلی مطلوب منتشر نشدهاند
سندیت بخشی به دادهها و مقولههای مسلم
رسمیت بخشی به آثار بنیادی که در آنها اندیشه یا مفهومی بدیع مورد بحث قرار گرفته است
شناسایی آثار بنیادی که به تبیین مفاهیمی چون پیماری هوچکین و ... مبادرت کر
اند
انکار آثار یا اندیشههای دیگران (دعاوی منفی)
منازعه با دعاوی دیگران (تجلیل منفی)
صفحه 14:
۱ تحلیل استنادی و نمایه استنادی
۲ _ پیگیری خط سیر و تحول یک اندیشه در طول زمان
۴ _ رعایت حق مالکیت معنوی پدیدآورندگان
۶ تمیز اندیشهها و یافتههای حاصل از اندیشهها و اطلاعات وام
گرفته از آثار دیگران
۵ هدایت مخاطب به سرچشمه اصلی اندیشهها و اطلاعات
صفحه 15:
. خطاهای محتوایی
۲ خطاهای صوری
صفحه 16:
ذكر نكردن منبع واسط و استناد به منبع اصلى بدون مراجعه به آن (حذف حلقه واسط استناد)
انتقال اشتباهات استنادى موجود در منلبع واسط به زنجیرههای بعدی استناد.به دلیل عدم مراجعه به نیع
۱
shes منبعی بدون مراجعهبه لن و حتی در مواردی بدون وجود خارجی (به ویه در مورد منلبع به
زبان خارجی)
استناد کذب به افراد موئق
جعل دادهها و اطلاعات یک سند
نادیده گرفتن و پنهان کردن اطلاعات یک سند
عدم اشراف به موضع مورد استناد
عدم تسلط کافی به متن مورد استند از نظر لفظی یا محتوایی
عدم تسلط بر مهارتهای نوشتاری یا فقدان قدرت بیان
ae در بازگویی صحیح و موجز اطلاعات متراکم مآخذ
صفحه 17:
خواسته با ناخواسته در اطلاعات کتابشناختی سند با در متن یا
فهرست ماخذ و پانویسها رخ میدهند. مانند:
۱ خطاهای مربوط به استناد در متن (مربوط به جایگاه استناد یا
شماره استناد)
7 خطاهای مربوط به سطوح توصیف که شامل حذف عمدی يا
سهوی یک یا چند سطح توصیف مانند عنوان, نام نویسنده و ...
میشود.
x خطاهای مربوط به علائم سجاوندی هر فیلد و منطقه.
£ خطاهای مربوط به ترتیب حضور منابع در فهرست مآخذ.
صفحه 18:
تنظیم منابع و ماخذ (رفرنسنویسی)
صفحه 19:
زمان: هنگام یافتن هر منبع مرتبط با موضوع تحقیق, اطلاعات کامل آن را
یادداشت کنید.
تعداد: منابع را به مواردی محدود کنید که ارتباط مستقیم با کار شما
دارند.
اهمیت بخش منابع را دست کم نگیرید (دستیابی خوانندگان, دستیابی
مجدد نویسنده. ارزیابی سردبیر)
سبک نگارش منابع را مشخص کنید.
استناد نکردن به منابع استفاده نشده, مشاهدات چاپ نشده ارتباطهای
شخصی
میتوان به مقالات زیرچاپ استناد کرد ( با ذکر عبارت زیرچاپ به جای
شماره صفحه و جلد)
صفحه 20:
شیوههای رفرنسنوبسی
* ونکوور
هاروارد
تورابیان
* شیکاگو 0)
* شیکاگو ظ)
* 1068 (لنجمن_ ی مللیرولنشناسی)
* وهای laces yyy pale aol على متشقلف
صفحه 21:
_ برون متنی (شمارشی): سند مورد ارجاع در جلیی خارج از متن
(پایین صفحه پایان فصل یا انتهای متن) درج میشود. رفرنس
ها په صورت نماد عددی در متن میآیند. مانند شیوه ونکوور
۲ درون متتی (فام-سال): مشخصات کوتاهی از رفینس در داخل
پرانتز در متن ارلئه میشود که اغلب شلمل نام نویسنده و تاريخ
و مواردی شماره صفحه است. مانند شیوه هاروارد و شیوه ای.
پی. ای. (انجمن روانشناسان امریکا)
صفحه 22:
اجزای یک رفر نس
* مشخصات پدیدآورندگان
( نویسنده مترجمء ویرایشگر و ...)
* مشخصات منبع اطلاعاتی
( عنوان مقاله کتاب و ...)
٠ مشخصات انتشار
( محل نشرء ناش سال نشر نام مجله)
صفحه 23:
eS ISS LE ied ل PE CLS or
* ونکوور (برون متنی)
* هاروارد (درون متنی)
صفحه 24:
* شمارهگذاری منابع به ترتیبی است که در متن مقاله ذکر میشوند.
* نوشتن شمارهها در داخل قلاب. پرانتز یا بالای سطر صورت میگیرد:
- ذكر چند مبع متوالی (۳-۸)
- ذکر چند منبع غیرمتوالی (۳-۸ ۱۱
* ذکر نام نویسندگان به عنوان قسمتی از جمله:
تا سه نویسئده جونزء هال ]۲۳]
- بیش از سه نویسنده . جونز و همکاران (۲۳)
صفحه 25:
ارجاع درون متنى در سيستم هاروارد
* ذكر نام نویسنده و سال چاپ در پرانتز: (مال» 61۹۸۸
* ذکر نام نویسنده به عنوان بخشی از جمله: هال (۱۹۸۸) نشان داد
که...
ذکر چند منبع مشترک (به ترتیب زمانی با گذاشتن علامت
ویرگول)
* ذکر دو منبع با نویسنده و سال انتشار مشابه
(مال, «©©©0) و (مال, 1( © ©09)
ذكر نام بيش از دو نويسئده: در اولين نوبت ذكر exe نام هر دو
میآید. پس از آن فقط نام نویسنده اول و کلمه 1" ۱
صفحه 26:
* کتاب يا تک نگاشت
* نام خانوادگی و ابتدای نام کوچک نویسندگان. عنوان کامل کتاب. شماره
ویرایش, محل نشرء ناشرء سال نشر( در موارد ضروری ذکر صفحه کتاب).
* مقاله نشریه:
* نام خانوادگی و ابتدای نام کوچک نویسندگان. عنوان کامل مقاله. عنوان کامل
تشریه سال انتشار: شماره جلد. صفحه اول و آخر مقاله.
بخشى از يك كتاب:
* نام خانوادكى و ابتداى نام کوچک نویسنده عنوان بخش, نام خانوادكى و
ابتدای نام کوچک نویسندگان یا ویراستاران کتاب عنوان کتاب محل نشره
ناش سال نشرء اولین و آخرین صفحات.
* کنفرانسها: در صورتی از آنها استفاده کنید که یا در یک کتاب شناخته
شده چاپ شده باشند و یا در یک ایندکس معروف. نمایه شده باشند.
صفحه 27:
كتاب يا تى نكاشت
* ونکوور:
Gereu VC. الم موی ها oF
Poueds. P* ed. Dew ‘York: Oitey; dere.
* هاروارد:
Gereu, PEC 198۳, ۱ تعحادود ددج
۱ oP Poucds, ee ed, Diep, Dew ‘York.
صفحه 28:
بخشی از یک کتاب
* ونکوور:
Porter RU. @utiepilepiic drugs, Io? Catz BB, ectitor.
Q®usic ved cicicd phocxvoplyp. OF ed. OxPorcd: Orford,
99۰
* هاروارد:
OG ,مه :1 عرص امن" Porter, Ru asee,
که ]
OxPord.
صفحه 29:
* ونکوور:
۱
power oF the poooreus. iockew Pkacval
wer 1;GS(S):090-? Od. 996(
* هاروارد:
Russel, PO & Coppel BL A996, “CoPPee *
حلص ,معا اه وی لت روط
Pkorworel vol. A, w.SS(S):pp. 007-0۰
صفحه 30:
* حری. عباس و شاهبداغی اعظم. شیوه های استناد در نگارش
های علمی: رهنمودهای بین المللی. تهران: دانشگاه تهران؛
YAY
* مرکز تحقیقات ملی پزشکی ایران. مرجعنگاری. تهران: ۱۳۸۳؟.
صفحه 31:
_ از توجه و همراهی شما
السام
We
—— 3 32
“ تن :5
صفحه 32:
