صفحه 1:
پارانه
صفحه 2:
بارانه جیست؟
پارانه مقدار تفاوت قیمت تمام شده کالا یاخدمات با قیمت تعدیل شده آن است که
ا ۱ نی کند تا گروه هدف با توجه به دریافت های
خود, قدرت خرید و زندگی مناسب را داشته باشد.
ا 00 0 إن يارائه از آن نام برده مىشود. در واقع عبارت
ا 0 01 02020 ores نوعى كمك مالی, امتیاز اقتصادی يا اعطای
۴ 0 ۱۱۳ تانوارها وها واحدهاى دولتى كه جهت دستيابى به
احداف مورد نظر انجام مى يذيرد
در حقيقت واه يارانه. در لغتنامه بطور کلی کمک رایگان و اعانه (مالی) دولت به
مردم در زمانهای معین معنا شده است و عبارتست از نوعی حمایت دولت از قشر
خاصی (در برخی موارد کل جامعه), در دوره های زمانی خاص یا اضطراری, به منظور
تامین رفاه اجتماعی از طریق کاهش هزینه ها.
بارانه کمک, کمک «lle اعانه, امداد, کمک مالی یا معادل آن که به یک خدمت داده
شود گرچه از نگاه سود این خدمت اقتضادی تاشد ولی از حیث رفاه عمومی لازم
است. از بخششها و کمک های رایگان مالی که دولتیهدٍستگاه تابعه خود به منظور
کمک به یک خدمت عمومی می دهد نیز به همین نام یاد می تسس
په هرحال پرداخت یارانه مي تواند از طریق تحریف فیمتهای بازار و هزینه تولید. منجر
به تخصیص نامطلوب منابع گردد. هر چند که این امکان نیز وجود دارد که اين اختلالات
را (از طریق آثار خارجی) جبران کند.
معمولا مقدار 2 با فرمول زیر مشخصمی شور
صفحه 3:
تاریخچه بارانه در جهان
تا قبل از جنگها ی جهانی به دليل سیطره انديشه اقتصادی کلاسیکها که مخالف
جدی دخالت دولت در فعاليتهاي اقتصادی بودندچیزی به نام یارانه در مفهوم
0 ۱ ۱ ۱ از میت بنیانگذار مکتب کلاسیکها که از
مخالفان جدی دخالت دولت در فعالیتهای اقتصادی بود.
در حقیقت سر اغاز یارانه به مفهوم کنونی آن شروع جنگ جهانی دوم است که در
آن محدودیت شدید منابع با توجه دولت به بخشهای خاص موجب شد تا دولت به
لك ۱ ۲ ۰ ۱[ cool را به قيمت بالاتر از قیمت بازار از تولید
کننده خریداری کند.
در دوران پس از جنگ نیز کشورها به دنبال رشد و توسعه ی اقتصادی بودند از اين
e ۱ ۱ ۱ از تلیدهاً و تجارت محصولات خود دست زدند. این
1 ۶ج زاشته است. در اغلب کشورهای صنعتی در
03 ار باران. 29 ید کنندگان تخصیص مییابد و نحوه
(: این 1۳۱۳ #690890اعلام نرخ تضمینی برای
محصولات کشاورزی که غالبا بااتر از قیمت با زار محصولات را خریداری
8 با بهکارگیری این سیاست و بهبود در Te sles]
سیاستگذاری مالی و پولی و cable بخش 099991999996208 شد واز
همان دوران که همزمان با جنگ جهانی دوم بود. پرداخت یارانه به شکل امروزی
BG
حتى در دور ۱۳ تک هم که کشورها به. اقتضاد soy آوردن هدند ۰ ۳۳
صفحه 4:
میزان پرداخت يارانه» معیار توسعه
gels aes انسانی علمی و فنی قوی داشته باشد.
6 ۱ را تلف لا و ازستفاده بهینه کند.
در کشور توسعه یافته به علت وجود رفاح عمومی و خصوصی در حد Wh و اندک
0 ۳ کمترین بارانه پرداخت می شود.
تعداد يارانه بگیران هرچه به صفر نزدیک تر باشد, آن کشور مقتدرتر خواهد بود.
0 شال | را 7 0 بن درآمد و کم درآمد به سوی صفر میل
نماید, آن کشور توسعه یافته تر خواهد بود. هر چه تعداد یارانه بگیران از صفر دور
شود و به طرف صد مبل نماید. کشور عقب مانده تر خواهد بود. به عبارت دی
هر چه از تعداد افرادی که زیر خط فقر زندگی می کنند کاسته شود و به تعداد
کسانی که بالای خط فقر زندگی no کنند افزوده شود, کشور توسعه یافته تر
است.
یکی از شاخص مهم در تعیین جامعه پیتتترفته و عقب مانده می تواند. میزان یارانه
پرداختی نسبت به کل بودجه و تعداد یارانه بگیرآن ر#خط_فقر نسبت به کل
يك باشد. اين العيار بين دويا جند تور سي
صفحه 5:
انواع بارانه
یارانه ها را با توجه اهداف, به چندین روش می توان دسته بندی کرد. به چند دسته بندی مهم
اشاره مى شود:
1-يارانه با توجه به كروه هدف:
یارانه حمایت از تولید کننده: دولت به تولید کننده یارانه نقدی یا غير نقدى مى دهد تا توليد کننده
توان تولید کالا را داشته با
یارانه حمایت از مصرف کننده: دولت به مصرف کننده پارانه نقدی یا غیر نقدی می دهد تا مصرف
کننده توان خریدکالا یا خدمات با قیمت تمام شده که به بازار عرضه می شود را داشته باشد.
یارانه حمایت از توزیع کننده: دولت به توزیع کننده پارانه نقدی یا غیر نقدی می دهد تا مصرف
کننده و تولید کننده توان خریدکالای عرضه شده به بازار را داشته باشد.
2- يارانه با توجه به نوع پرداخت:
يآرائة نقدى: يآرانه بى است كه به صورت ريالى به كروه هدف به عنوان حمايت يرداخت مى شود.
پارانه غیر نقدی: یارانه یی است که به صورت put ریالی به صورت های گوناگون در اختیار گروه
هدف قرار داده می شود. مثل: امتباز بخشودگی مالیاتی به تولید کننده گان. در اختیار گذاشتن
کالای اولیه مثل کالای خام یا فراوری شده.
3 یارانه با توجه به چگونگی پرداخت:یارانه مستقیم: پر3اخت کننده یارانه, کمک نقدی یا غیر نقدی
خود را طور مستقیم در اختیار تولید کننده با مصرف کنر مي_دهد.
با مستقیم مقدارهزینه هایی است که دولت برای esis Lae ومسي ياي
خرید کالا یا خدمات می پردازد. یارانه های مستقیم هم به یارانه های تولیدی, توزیعن و مصرفی
طبقه بندی می شوند.
رداخت بارانه ۹۳٩ ۰ ۱ گر ان اعلی بسیار کم هزینه تر از زمانی است که پرداخت پارانه
غير مستقيم بو ۱۱۳۳ زگیران اصلی می رسد.
ار اه ی متا کته با انه. کمک نقدی pit نقدی مد راطه ی مس ۱
صفحه 6:
? عملگرد:
cleaved 0۲ تعلق مى گیرد. مثل یارانه نان.
Lola 20000-00300000 0995 9 بخش هاى خاص تعلق می گیرد.
ا لس as ۲ روزنامه ها تعلق مى كيرد.
5- براساس اهداف:
یارانه ها به صورت اقتصادی, توسعه یی, اجتماعی, سیاسی, نظامی, دینی یا
فرهنگی تقسیم no شود.
۴ اس بخش اقتصادی:
براین اساس یارانه ها به صورت مصرفی, تولیدی, توزیعی, صادراتی, وارداتی و...
دسته بندی می شود
صفحه 7:
معایب پرداخت یارانه به بخش تولید
یارانه تولیدی به هر نوع مداخله دولت در اقتصاد که منجر به کاهش هزینه های تولید برای تولید
کننده و یا افزایش قیمت دریافتی توسط تولید کننده گردد اطلاق می شود. کمک های دولت به
صنایع و کشاورزان از این دسته است.
پرداخت بارانه به تولید کننده ها جهت ارایه کالای ارزان به بازاره باعث غیر واقعی شدن قیمت
اجناس می شود. در بیشتر مواقع باعث دو نرخی شدن قیمت یک کالا می شود. به همین جهت
پرداخت بارانه به بخشی از صنعت تولید» منجر به اختلال در سرمایه گذاری ها در بخش تولید می
شود.
روش پرداخت بارانه اصولی
دولت برای حمایت از قشر کم در آمد ملت خود مجبور به پرداخت بارانه است. این حمایت می
تواند نقدی با غیر نقدی» مستقیم یا غیر مستقیم به گروه هدف باشد.
دو دیدگاه عمده در بین جامعه در مورد پرداخت یارانه وجود دارد. بارانه به مصرف کننده» یارانه
به تولید کننده.
دید گاهی که حامیان زیاد پیدا کرده برداخت بارانه منتقیم ونقدی به گروه هدف است. بهترین
راه حل در پرداخت بارانه؛ این است که بارانه هر گروه هدف زا مَتقیها به خود آن گروه هدف
پرداخت نمودء با رنه بخش توليد را به بخش تولیدء یا رنه بخش توزیع رتولج تاانت۳
۱ هه ره رم و ad
اتف
صفحه 8:
محاسن پرداخت بارانه نقدی به بخش مصرف
حمایت مستقیم دولت از مصرف کننده باعث می شود تا مصرف کننده از هر
کالا ی فقط به بقدار با بيه كند.
een 1 ۱ : کم درآمدان». باعت کم شدن بعضی از جرایم
00000 002 اترار معاش افراد می شود. همچنین بیماری
ec 3 کاهش “ale cso
- استفاده بخش تولید از پارانه ها به عنوان مصرف کننده.
ا ee ee گان برای خرید از بخش تولید
ور قی های واقعی کالا و خدمات
- از بین رفتن زمینه فسادهای اقتصادی بویژه قاچاق کالاهای یارانه ای.
- رقابتی شدن محصولات تولیدی در بازارهای داخلی و جهانی.
۲ موص كروه هى مدقا إزإفزايش مىدهد. زیرا حق انتخاب کالا
یا خدماتی که مطلوبیت بیشتر را ایجاد می کند: بهفرد میدهد.
سس سس
یارانه
فروردین 94
یارانه چیست؟
یارانه مقدار تفاوت قیمت تمام شده کاال یاخدمات با قیمت تعدیل شده آن است که
دولت برای حمایت از گروه هدف ،پرداختمی کند تا گروه هدف با توجه به دریافت های
خود ،قدرت خرید و زندگی مناسب را داشته باشد.
آنچه امروزه در جامعه ما تحت عنوان یارانه از آن نام برده میشود ،در واقع عبارت
است از پرداخت مستقیم یا غیر مستقیم نوعی کمک مالی ،امتیاز اقتصادی یا اعطای
برتری ویژه به موسسات خصوصی ،خانوارها و یا واحدهای دولتی که جهت دستیابی به
اهداف مورد نظر انجام می پذیرد.
در حقیقت واژ ه یارانه ،در لغتنامه بطور کل ی کم ک رایگان و اعانه (مال ی) دول ت به
مردم در زمانهای معین معنا شده است و عبارتست از نوعی حمایت دولت از قشر
خاصی (در برخی موارد کل جامعه) ،در دوره های زمانی خاص یا اضطراری ،به منظور
تامین رفاه اجتماعی از طریق کاهش هزینه ها.
یارانه ،کمک ،کمک مالی ،اعانه ،امداد ،کمک مالی یا معادل آن که به یک خدمت داده
شود گرچه از نگاه سود این خدمت اقتص ادی نباشد ولی از حی ث رفاه عمومی الزم
است .از بخششها و کمک های رایگان مالی که دولت به دستگاه تابعه خود به منظور
کمک به یک خدمت عمومی می دهد نیز به همین نام یاد می شود.
به هرحال پرداخت یارانه می تواند از طریق تحریف قیمتهای بازار و هزینه تولید ،منجر
به تخصیص نامطلوب منابع گردد .هر چند که این امکان نیز وجود دارد که این اختالالت
را (از طریق آثار خارجی) جبران کند.
معموال ً مقدار یارانه مورد نیاز با فرمول زیر مشخص می شود:
تاریخچه یارانه در جهان
تا قبل از جنگها ی جهانی به دلیل سیطره اندیشه اقتصادی کالسیکها که مخالف
جدی دخالت دولت در فعالیتهای اقتصادی بودندچیزی به نام یارانه در مفهوم
کنونی ان وجود نداشت در واقع آدام اسمیت بنیانگذار مکتب کالسیکها که از
مخالفان جدی دخالت دولت در فعالیتهای اقتصادی بود.
در حقیقت سر اغاز یارانه به مفهوم کنونی آن شروع جنگ جهانی دوم است که در
آن محدودیت شدید منابع با توجه دولت به بخشهای خاص موجب شد تا دولت به
صورت عملی وارد بازار شود ،و کاالهایی را به قیمت باالتر از قیمت بازار از تولید
کننده خریداری کند.
در دوران پس از جنگ نیز کشورها به دنبال رشد و توسعه ی اقتصادی بودند از این
رو ناگزیر به حمایت گسترده از تولیدها و تجارت محصوالت خود دست زدند .این
مسئله تا به امروز گسترش چشمگیری داشته است .در اغلب کشورهای صنعتی در
مورد محصوالت کشاورزی ،یارانه فقط به تولید کنندگان تخصیص مییابد و نحوه
پرداخت سوبسید به این شکل است که دولت با اعالم نرخ تضمینی برای
محصوالت کشاورزی که غالبا باالتر از قیمت بازار است این محصوالت را خریداری
میکند با بهکارگیری این سیاست و بهبود در اقتصاد غرب ،رفتهرفته کنترل بخش
سیاستگذاری مالی و پولی و اداره بخش عمومی اقتصاد به دولت واگذار شد و از
همان دوران که همزمان با جنگ جهانی دوم بود ،پرداخت یارانه به شکل امروزی
شکل گرفت.
حتی در دوران پس از جنگ هم که کشورها به اقتصاد روی آورده بودند و جنگ در
میزان پرداخت یارانه ،معیار توسعه
کشور توسعه یافته ،کشوری است که منابع انسانی علمی و فنی قوی داشته باشد.
تا بتواند از منابع مختلف کشور استفاده بهینه کند.
در کشور توسعه یافته به علت وجود رفاح عمومی و خصوصی در حد باال ،و اندک
بودن تعداد کم درآمدان و بی درآمدان ،کمترین یارانه پرداخت می شود.
تعداد یارانه بگیران هرچه به صفر نزدیک تر باشد ،آن کشور مقتدرتر خواهد بود.
اگر سال به سال تعداد یارانه بگیران بی درآمد و کم درآمد به سوی صفر میل
نماید ،آن کشور توسعه یافته تر خواهد بود .هر چه تعداد یارانه بگیران از صفر دور
شود و به طرف صد میل نماید ،کشور عقب مانده تر خواهد بود .به عبارت دیگر
هر چه از تعداد افرادی که زیر خط فقر زندگی می کنند کاسته شود و به تعداد
کسانی که باالی خط فقر زندگی می کنند افزوده شود ،کشور توسعه یافته تر
است.
یکی از شاخص مهم در تعیین جامعه پیشرفته و عقب مانده می تواند ،میزان یارانه
پرداختی نسبت به کل بودجه و تعداد یارانه بگیران زیر خط فقر نسبت به کل
جمعیت باشد .این معیار بین دو یا چند کشور یا کل کشورها قابل مقایسه است.
انواع یارانه
یارانه ها را با توجه اهداف ،به چندین روش می توان دسته بندی کرد .به چند دسته بندی مهم
اشاره می شود:
-1یارانه با توجه به گروه هدف:
یارانه حمایت از تولید کننده :دولت به تولید کننده یارانه نقدی یا غیر نقدی می دهد تا تولید کننده
توان تولید کاال را داشته باشد.
یارانه حمایت از مصرف کننده :دولت به مصرف کننده یارانه نقدی یا غیر نقدی می دهد تا مصرف
کننده توان خریدکاال یا خدمات با قیمت تمام شده که به بازار عرضه می شود را داشته باشد.
یارانه حمایت از توزیع کننده :دولت به توزیع کننده یارانه نقدی یا غیر نقدی می دهد تا مصرف
کننده و تولید کننده توان خریدکاالی عرضه شده به بازار را داشته باشد.
-2یارانه با توجه به نوع پرداخت:
یارانه نقدی :یارانه یی است که به صورت ریالی به گروه هدف به عنوان حمایت پرداخت می شود.
یارانه غیر نقدی :یارانه یی است که به صورت غیر ریالی به صورت های گوناگون در اختیار گروه
هدف قرار داده می شود .مثل :امتیاز بخشودگی مالیاتی به تولید کننده گان .در اختیار گذاشتن
کاالی اولیه مثل کاالی خام یا فراوری شده.
-3یارانه با توجه به چگونگی پرداخت:یارانه مستقیم :پرداخت کننده یارانه ،کمک نقدی یا غیر نقدی
خود را طور مستقیم در اختیار تولید کننده یا مصرف کننده قرار می دهد.
یارانه مستقیم مقدار هزینه هایی است که دولت برای حفظ منافع اقشار جامعه بدون واسته برای
خرید کاال یا خدمات می پردازد .یارانه های مستقیم هم به یارانه های تولیدی ،توزیعی و مصرفی
طبقه بندی می شوند.
پرداخت یارانه مستقیم به یارانه بگیران اصلی بسیار کم هزینه تر از زمانی است که پرداخت یارانه
غیر مستقیم به دست یارانه بگیران اصلی می رسد.
یارانه غیر مستقیم :پرداخت کننده یارانه ،کمک نقدی یا غیر نقدی خود را طور غیر مستقیم در
انواع یارانه
-4با توجه به سطح عملگرد:
یارانه باز :یارنه ای است که به عموم ملت تعلق می گیرد .مثل یارانه نان.
یارانه بسته :پرداختی است که به افراد یا گروه و بخش های خاص تعلق می گیرد.
مثل یارانه کاغد که فقط به صاحبان روزنامه ها تعلق می گیرد.
-5براساس اهداف:
یارانه ها به صورت اقتصادی ،توسعه یی ،اجتماعی ،سیاسی ،نظامی ،دینی یا
فرهنگی تقسیم می شود.
-6براساس بخش اقتصادی:
براین اساس یارانه ها به صورت مصرفی ،تولیدی ،توزیعی ،صادراتی ،وارداتی و...
دسته بندی می شود
معایب پرداخت یارانه به بخش تولید
یارانه تولیدی به هر نوع مداخله دولت در اقتصاد که منجر به کاهش هزینه های تولید برای تولید
کننده و یا افزایش قیمت دریافتی توسط تولید کننده گردد اطالق می شود .کمک های دولت به
صنایع و کشاورزان از این دسته است.
پرداخت یارانه به تولید کننده ها جهت ارایه کاالی ارزان به بازار ،باعث غیر واقعی شدن قیمت
اجناس می شود .در بیشتر مواقع باعث دو نرخی شدن قیمت یک کاال می شود .به همین جهت
پرداخت یارانه به بخشی از صنعت تولید ،منجر به اختالل در سرمایه گذاری ها در بخش تولید می
شود.
روش پرداخت یارانه اصولی
دولت برای حمایت از قشر کم درآمد ملت خود مجبور به پرداخت یارانه است .این حمایت می
تواند نقدی یا غیر نقدی ،مستقیم یا غیر مستقیم به گروه هدف باشد.
دو دیدگاه عمده در بین جامعه در مورد پرداخت یارانه وجود دارد .یارانه به مصرف کننده ،یارانه
به تولید کننده.
دیدگاهی که حامیان زیاد پیدا کرده پرداخت یارانه مستقیم و نقدی به گروه هدف است .بهترین
راه حل در پرداخت یارانه ،این است که یارانه هر گروه هدف را مستقیما به خود آن گروه هدف
پرداخت نمود ،یارانه بخش تولید را به بخش تولید ،یارانه بخش توزیع را به بخش توزیع ،یارانه
بخش مصرف به بخش مصرف.
نتیجه مستقیم این روش توانمند شدن گروه هدف در جامعه است .تنظیم بازار به صورت اصولی
زمانی است که قیمت تمام شده کاال یا خدمات به جامعه ارائه گردد و ملت هم توان تهیه را داشته
محاسن پرداخت یارانه نقدی به بخش مصرف
حمایت مستقیم دولت از مصرف کننده باعث می شود تا مصرف کننده از هر
کاالیی فقط به مقدار نیاز تهیه کند.
یارانه به گروه هدف «بی درآمدان و کم درآمدان» ،باعث کم شدن بعضی از جرایم
مثل دزدی هایی که مربوط به هزینه امرار معاش افراد می شود .همچنین بیماری
هایی که مربوط به سوء تغذیه است ،کاهش می یابد.
استفاده بخش تولید از یارانه ها به عنوان مصرف کننده. باال رفتن قدرت خرید مصرف کننده گان برای خرید از بخش تولید معلوم شدن قیمت های واقعی کاال و خدمات از بین رفتن زمینه فسادهای اقتصادی بویژه قاچاق کاالهای یارانه ای. رقابتی شدن محصوالت تولیدی در بازارهای داخلی و جهانی.یارانه نقدی رفاح عمومی گروه هی هدف را افزایش میدهد ،زیرا حق انتخاب کاال
یا خدماتی که مطلوبیت بیشتر را ایجاد می کند ،به فرد میدهد.