ریاضیعلوم پایه

TOPSIS (یکی از روشهای تصمیم گیری چند شاخصه)

صفحه 1:
هوالرب و المحبوب ص2

صفحه 2:
TOPSIS (بكيإز روشهاىتصمي م كير عجند شاخصه)

صفحه 3:
»روش ۲0۴515 در سال ۱۹۸۱ توسط هوانگ و یون ارایه گردید. ** 7 بسر لیر فهوملستوار لستکه گسزینه لنتخلبی‌ساید کمتریرشاصله را با راد حلإبده امسو كمتر برفاصله را با رمه حلإيده آإهنفوجاشته باشد 1 **در اين روش كزينه به وسیله « شاخص مورد ارزیلبی قرار میگیرند و هر مساله را می توان جه عنوان یکت سیستم هندسی شامل ۶ نقطه در یک فضای » بعدی در نظر گرفت.

صفحه 4:
:اين روش ذاراى " گام است گام صفر: به دست آوردن ماتریس تصمیم "در این روش ماتریس تصمیمی اهذ داد . مشه‌د که شاما ۰ 18 ک دنه ۵ 1۱ شاخه . است. x Ki, 1 A 0 Ay 0 9 i ٠ ‏ام‎ هنیزگ‎ 4 ‏-و‎ ۰ ۰ ۰ ‏زرد همه رود من رم‎ a ۳ ۰ 5 : ‏مقدار عددى بدست آمده از‎ 1X; ۰ ۰ ۰ ‏كزينه 7 ام با شاخص ز ام‎ ‏سم‎ [Xm %ma 2 ۰ ‏رس ؟‎ t ۰ ۲ ۷ در این ماتریس شاخصی که دارا ی مطلوبیت مثبت. اسه شاخص سود و شاخصى که دارای مطلوبیت منفی ست »شاخصه هزینه می باشد.

صفحه 5:
گام اول: نرمالای زکردن ماتریس تصمیم *#در اين كام مقیاسهای موجود در ماتریس تصمیم را بدون مقیاس می کنيم.به این ترتیب. که هر کدام از مقاذبر بر اندازه بردار مربوط به همان شاخص تقسیم می شود. **در نتيجه هر درايه ,”از رابطه زير به دست مى آيد:

صفحه 6:
گام دوم: وزن دهی به ماتریس نرمالایز شده: *#ماتریس تصمیم در واقع پارامتری است و لازم است. کمی شود ببه لین منظور تصمیم گیرنده برای هر شاخص وزنی را معین میکند. * مجموعه وزنها((س در ماتریس نرمالایز شده()) ضرب ميشود. WW foe jo rn) \ 7 ‎Sw pol‏ ‎j=l‏ ‏*أنيا توجه به اينكه ماتریس,,.() قلبل ضرب در ماتریس تصمیم نرمالایز شده(0*۳) نیست قبل از ضرب باید ماتریس وزن را به یت ماتریس قطری..,0) تبدیل نمود.(وزنها روی قطر اصلی)

صفحه 7:
لا م سوم: تعيين راه حل ايده آل و راه حل ايده آل منفى: ‎go>‏ کزینه مجازی 0* و 0 را به صورتهای زیر تعریف می کنیم: ‎ ‎miny. [jy eu’ f= bdsm | =‏ را زا رف اس ای بیبط سس كزينه ايده ال مثب ۷ ۱۶ 2 1 ‎ ‎ff \/‏ = | هذیا - | ۰۷ اریز زاره |- ۸ کزینه ایده ال منفی ‏}1230-0 = 7{ = ل +۲ زهای مربوط به شاخص سود ‎ ‏,۱2,3۰۰ ع ز) < 7ج زر های مربوط به شاخص هزینه ‎go‏ گزینه مجازی ایجاد شده در واقع بدترین و بهترین راه حل هستند. ‎

صفحه 8:
ام چهارم: به دست آوردن اندازه فاصله ها ۲ ۳ ور **فاصله بین هر گزینه « بعدی را از روش اقلیدسی می سنجیم.یعنی فاصله گزینه ۱را از كز های ایده آل مثبت و منفی می یابیم. 5 *) Sue 2 7 1-123

صفحه 9:
ام پنچم : محاسبه نزدیکی نسبی به راه حل ایده آل این معیار از طریق فرمول زیر به دست م یآید: 1> يب > 0 ملاحظه می شود که اگر ‏ 4 > ‎A‏ آنگاه 1< پر واگر 4 > رك آنكاه 0 - ير 00 **مشخص است كه هر جه فاصله كزينه ,8 از راه حل ايده آل كمتر باشد نزديكى نسبى به ‎١‏ نزديكتر خواهد بود.

صفحه 10:
گام ششم: رتبه بندی گزینه ها **نهایتا گزینه ها را بر اساس ترتیب نزولی رتبه بندی می کنیم . ص2

صفحه 11:
مثال عددی ( مسئله انتخاب هواپیمای جنگنده ) * x x 2 1500 20000 5.5 2.5 2700 18000 6.5 18 2000 21000 4.5 22 1800 20000 5 > > > > wnt Aaron ‏ص ها یب مه‎ a ** همه شاخص ها مربوط به سود هستند بجز شاخص ‎Xp‏

صفحه 12:
[) نرمالايز كردن ماتريس تصميم: 8 04811 0.5063 0.5056 0.3662 0.4671 7 02887 0.5983 0.4550 0.6591 0.5839 7 06736 04143 0.5308 04882 0.4204 != 0.3727 04811 04603 0.5056 04392 05139 :2( وز ‎rs)‏ داد ان به ماتریس تصمیم: )0.2.40.10.140.150.250.3( ل ‎We= (upar par yaw yaw sav‏ 00934 00366 0.0506 0.0506 0.0962 0.2012] 0.1168 0.0659 0.0455 0.0598 0.0577 0.1118 0.0841 0.0488 0.0531 0.0414 01347 0.1565 0.1028 0.0439 0.0506 0.0460 0.0962 0.1118 | ۳

صفحه 13:
راه حل ایده ال و ایده ال منفی: قلا وي رط طنشلل الفط ىل ور فا و رهنلاو ركتفت | د لخر ‎i i i i i i‏ )40.2012 10.0414.40.1347 40.053 0.1168.50.0659( = A =/minv, sminy,, sminy,, smaxy,,s min. sminy, ‏از امار‎ 1 5 6 ‏با‎ 84 i i i i i = (0.084 10.0366 30.0455 s0.0598.s0.0577.0.1118)

صفحه 14:
4) محاسبه اندازه فاصله 5 1 ‎(ry 0 1 - 14‏ ,8 | - ورك فاصله كزينه 1 ام ازايده ال مثبت ]= ‎Sy_ = 00545‏ ‎Sy, = 0.1197‏ ‎Sq = 0.0580‏ 09 - يوك 1234 ز رک قاصله كزينه 3 ام ازايده ال منفى 0983 0.0439

صفحه 15:
‎ )5‏ محاسبه نزدیکی نسبی به راه حل ایده ال: ‎6 ‏نک‎ ‎PG eS ‎ ‏268 بر ‎Cy, = 0.613 ‎C,, =0312 ‎

صفحه 16:
6) رتبه بندی گزینه ها: +#براساس ترتیب فزولی بر رتهبندی گزیه ها به صورت زیر می شود Ap Ay Ay Ay

صفحه 17:
با تشکر از توجه شما ص2

ای صمیمگ یریچند ش اخصه( )ی کیاز روشه ت مترین اصله را ف انتخابی اید ک ب این فه وم استوار استک ه گ زینه TOPSISب ر م ل نفیداشته ب اشد. مترین اصله را ب ا راه حلایده آ م ف ثبت ک ل و ب ا راه ح لایده آ م ‏در این روش mگزینه به وسیله nشاخص مورد ارزیابی قرار میگیرند و هر مساله را می توان به عنوان یک سیستم هندسی شامل mنقطه در یک فضای nبعدی در نظر گرفت. :این روش دارای 6گام است گام صفر :به دست آوردن ماتریس تصمیم ‏در این روش ماتریس تصمیمی ارزیابی میشود که شامل mگزینه و nشاخص است. ‏در این ماتریس شاخصی که دارا ی مطلوبیت مثبت است،شاخص سود و شاخصی که دارای مطلوبیت منفی ست ،شاخصه هزینه می باشد. گام اول :نرماالیز کردن ماتریس تصمیم ‏در این گام مقیاسهای موجود در ماتریس تصمیم را بدون مقیاس می کنیم.به این ترتیب که هر کدام از مقادیر بر اندازه بردار مربوط به همان شاخص تقسیم می شود. ‏در نتیجه هر درایه rijاز رابطه زیر به دست می آید: گام دوم :وزن دهی به ماتریس نرماالیز شده: ‏ماتریس تصمیم در واقع پارامتری است و الزم است کمی شود ،به این منظور تصمیم گیرنده برای هر شاخص وزنی را معین میکند. مجموعه وزنها(( wدر ماتریس نرماالیز شده( )Rضرب میشود. ‏با توجه به اینکه ماتریس Wn*1قابل ضرب در ماتریس تصمیم نرماالیز شده( )n*nنیست ،قبل از ضرب باید ماتریس وزن را به یک ماتریس قطری Wn*nتبدیل نمود(.وزنها روی قطر اصلی) گا م سوم :تعیین راه حل ایده آل و راه حل ایده آل منفی: ‏دو گزینه مجازی *Aو -Aرا به صورتهای زیر تعریف می کنیم: ‏دو گزینه مجازی ایجاد شده در واقع بدترین و بهترین راه حل هستند. گام چهارم :به دست آوردن اندازه فاصله ها ‏فاصله بین هر گزینه nبعدی را از روش اقلیدسی می سنجیم.یعنی فاصله گزینه iرا از گزینه های ایده آل مثبت و منفی می یابیم. گام پنجم :محاسبه نزدیکی نسبی به راه حل ایده آل ‏این معیار از طریق فرمول زیر به دست می آید: ‏مشخص است که هر چه فاصله گزینه Aiاز راه حل ایده آل کمتر باشد نزدیکی نسبی به 1نزدیکتر خواهد بود. گام ششم :رتبه بندی گزینه ها ‏نهایتا گزینه ها را بر اساس ترتیب نزولی رتبه بندی می کنیم . ا ا (1 (2 (3 (4 (5 (6 ا

51,000 تومان