مهارت حل مسئله

مهارت حل مسئله

اسلاید 1: مهارت حل مساله و تصميم گيري (2) عبداله خاکسار ازغندی 1394

اسلاید 2: اهداف آموزش يادگيري مراحل اساسي حل مسئله بدست آوردن راه حل براي مشكلات سخت و معماهاي زندگي حل تعارض هايادگيري مراحل تصميم گيريانجام تصميم گيري هاي سخت تصميم گيري در مورد موضوعات مهم زندگي شناخت عوامل موثر در تصميم گيري هاي شخصي

اسلاید 3: همه ما در زندگي فردي و اجتماعي خود مان با مسايل و مشكلات متعددي مواجه مي شويم. در واقع زندگي چيزي جز روند پياپي مواجه شدن با مسايل و مشكلات و تلاش براي حل و فصل آنها نيست. بنابراين وجود مشكل در زندگي طبيعي است و هر كسي در زندگي خود با مشكلاتي روبرو مي شود وجود مشكلات كوچك و بزرگ در زندگي عادي است و ما خواه نا خواه با مشكلات متعددي در زندگي خود مواجه مي شويم . بنابراين به جاي اينكه منفعلانه عمل كرده و آرزو كنيم كه اي كاش هيچ مشكلي در زندگي ما پيش نيايد بهتر است ياد بگيريم كه چطور مشكلات خود را حل كنيم .

اسلاید 4: برخورداري از توانايي لازم براي حل موفقيت آميز مسايل موجب مي شود تا اعتماد به نفس نان بيشتر شده و احساس ارزشمندي بيشتري پيدا كنيد. ولي اگر فاقد مهارتهاي لازم براي حل مشكل باشيد يا از روش هاي نامناسب و معيوب براي حل مسايل خود استفاده نماييد، در سازگاري با محيط اطرافتان دچار مشكل شده و بهداشت رواني شما تهديد خواهد شد. كسب مهارت حل مساله شما را قادر مي سازد تا به طور سازنده با مشكلات زندگي برخورد كنيد. حل مساله مهارتي است كه مي توان آن را آموخت و بكار بست . حل مساله مستلزم چند فعاليت است. ابتدا بايد مشكل را به دقت تعريف كنيد ، و سپس راه حل هاي متفاوت حل مشكل را مطرح كرده و مورد بررسي قرار دهيد و در نهايت مناسب ترين و موثرترين راه حل را انتخاب و اجرا كنيد.

اسلاید 5: تعريف مهارت حل مساله:مساله تعامل بين شخص و محيط است در آن بين تقاضا و خواسته محيط و امكانات و پاسخ هاي دردسترس فرد ناهماهنگي و عدم تعادل ادراك مي شود و روش فوري براي كاهش اين عدم تعادل در دسترس نيست.مهارت حل مساله رويكردي منظم و متوالي است كه به فرد كمك مي كند تا به طور موثري مسائل زندگي خود را حل كند. يك فرايند شناختي – رفتاري –عاطفي كه در آن فرد يا گروه تلاش مي كند راه حل يا شيوه مقابله موثري براي يك مساله خاص شناسايي يا كشف نمايد. Nezu & D’Zurilla, 2001

اسلاید 6: مفاهيم كليدي در حل مساله حل مساله منعكس كننده يك رويكرد مثبت نسبت به زندگي است . و نقطه مقابل درماندگي محسوب مي شود.حل مساله يك فرايند است نه نتيجه حل مسئله يك فرايند تجويزي است كه در موارد گسترده كاربرد دارد.

اسلاید 7: فرايند حل مساله تعريف مساله ايجاد راه حل های جانشينتصميم گيری در مورد بهترين راه حلاجرای راه حل و ارزيابی نتيجهادامه حل مساله پابان دادن به حل مسالهمساله حل نشد مساله حل شد

اسلاید 8: فرايند مقابله منظور از مقابله ،كوششهاوتلاشهايي است كه فرد انجام ميدهدتا استرس را ازميان بردارد،برطرف كند ،يا به حداقل رساند ويا تحمل كند. منظور از مقابله كردن تلاش هايي است كه براي اداره كردن و مديريت موقعيتهايي كه به نظر خطرناك و تنش زا مي رسند ، به عمل مي آيدسه ويژگي مهم فرايند مقابله :مستلزم تلاش و برنامه ريزي استنتيجه نهايي واكنش هاي مقابله اي هميشه مثبت نيستفرايندي است كه در طول زمان رخ مي دهد

اسلاید 9: مدل مقابله رويداد زندگي ارزيابي اوليهرويداد به عنوان مشكل ارزيابي نمي شود(استرس )رويداد زندگي به عنوان مشكل شناسايي مي شود(استرس )ارزيابي ثانويهادراك كفايت و كارآمدي شخصي(استرس )ادراك ناتواني و درماندگي شخصي(استرس )پاسخ مقابله ايموفق (استرس )ناموفق (استرس )ارزيابي مجدد ، پاسخ مقابله اي جديد

اسلاید 10: كوشش هاي مقابله اي گاه به صورت انجام دادن كار،فعاليت واقدام خاصي است و گاه به صورت انجام دادن فعاليت هاي ذهني و درون رواني است .به اين ترتيب مي توان گفت كه دو نوع مقابله وجود دارد : مقابله هاي مسئله مدار و مقابله هاي هيجان مدار. در اكثر موارد ضروري وسالم است كه هر دو نوع مقابله باهم مورداستفاده قرار گيرند.

اسلاید 11: مقابله هاي مسئله مدار-در مقابله هاي مسئله مدار فرد سعي ميكند كاري انجام دهد تاا استرس را از ميان بردارد،كاهش دهد يا آن را تحمل كند.نمونه هايي ازمقابله مسئله مدارعبارتند از:اقدام به عمل نمودن،فعاليت خاصي انجام دادن ،راهنمايي گرفتن ،مشورت كردن ،برنامه ريزي كردن ، جمع آوري اطلاعاتمطالعه كردن ،استفاده از روش حل مسئله فكر كردن و....

اسلاید 12: مقابله هاي هيجان مدار- در مقابله هاي هيجان مدار فرد كارخاصي انجام نمي دهد بلكه فقط سعي مي كند خود را آرام سازد و ناراحتي خود را كاهش دهد.زيرا،هنگامي كه انسان با استرس رو به رو مي شود تعادل و آرامش خود را از دست مي دهدو هنگامي كه فرد آرامش وتعادل رواني نداشته باشدنمي تواند به خوبي ازعهده برخورد صحيح برآيد. اين نوع مقابله به كمك فرد مي آيد تا بتواند ابتدا آرامش و تعادل رواني خود را بازيابدو سپس به مقابله هاي مسئله مدار بپردازد.

اسلاید 13: نمونه هايي از مقابله هاي هيجان مدار عبارتند از:دعا و نيايش ،تخليه و ابراز احساسات مانند گريه كردن، بي قراري كردن ،ابراز خشم (به طور سالم)،گفتگوي دروني مانند دل داري دادن به خود ،مثبت انديشي،دادن معني مثبت به آنچه رخ داده ،توكل ، صبر،درد دل كردن با دوستان و آشنايان و....

اسلاید 14: مقابله هاي هيجان مدار در بسياري از مواردبسيار سالم وكمك كننده اند.اين مقابله ها كمك ميكنند تا فردآرامش خود را بازيابد وهنگامي كه فرد آرامش داشته باشد بهترميتواند فكركند،برنامه ريزي كند، از مهارت حل مسئله استفاده كند. در غير اين صورت ممكن است فرد به علت نداشتن آرامش وتعادل رواني مناسب از مقابله هاي ناسالم و خطرناك استفاده كند يا راه حلهاي عجولانه و تكانشي براي بيرون آمدن از موقعيت استرس زا استفاده كند. در اين صورت نه تنها مشكل اصلي حل نشده بلكه مشكلات ديگري نيز به دنبال خواهد داشت كه گاهي اين مشكلات ثانوي بسيار مخرب ترو زيانبار تر از مشكل اوليه است