درس ۲ انسان و محیط زیست یازدهم

درس ۲ انسان و محیط زیست یازدهم

اسلاید 1: تهیه کنندگان:دبیر مربوطه:

اسلاید 2: اهمیت استفاده ازکودهای زیستی مهار بیماری ها با ارتقای ایمنی غذایی آلودگی خاک ها پیامدهای خطرناک استفاده ازکودهای شیمیاییبا این خبرها متوجه می شویم که کودهای شیمیایی که درتولید محصولات کشاورزی درکشور استفاده می شود سلامت مردم را به خطر انداخته است و نیز باید مراقب باشیم خاک ها آلوده نشوند زیرا با آلودگی خاک سلامت همه ما به خطر می افتد. و همچنین می توانیم با ارتقای ایمنی غذایی بسیاری از بیماری ها را مهار کنیم و با استفاده از کودهای زیستی می توانیم سلامت غذایی مردم و به دنبال آن سلامت مردم را تامین کنیم و...آلودگی خاک ها و عدم استفاده از سموم شیمیایی درتولید محصولات کشاورزی و استفاده از کودهای زیستیمثبتمثبتمنفیمنفی

اسلاید 3: خاک و اهمیت آنخاک از منابع طبیعی و ارزشمند زمین و از شگفتی های آفرینش الهی است که از دو بخش مواد معدنی و آلی تشکیل می شود درباره اهمیت آن به آنچه در روبرو آمده، می توان اشاره کرد :خاک در تأمین آینده پایدار و امنیت غذایی نقش دارد .خاک از منابع تجدیدپذیر به شمار می رود؛ اما تشکیل هر سانتیمتر خاک در شرایط مختلف آب و هوایی از 100 تا 10000 سال طول می کشد .

اسلاید 4: فیلم اهمیت خاک

اسلاید 5: ترکیبات خاکدر دوره اول متوسطه با چگونگی تشکیل خاک آشنا شدید. 50 درصد از کل حجم خاک از منافذی که 25 درصد آن را هوا و 25 درصد آن را آب پر کرده است، تشکیل شده است. وجود آب و هوا برای گیاهان و سایر موجوداتی که در خاک زندگی می کنند، بسیار مهم است. ترکیب این ذرات خاک موجب سهولت نفوذ ریشه گیاهان در خاک، تهویه و نگهداری عناصر غذایی گیاهان در خاک می شود . بخش معدنی خاک از انواع کانی ها تشکیل شده است که در ساختار این کانی ها انواع عناصر مانند سدیم، کلسیم، پتاسیم و… به کار رفته است .

اسلاید 6: گرچه این عناصر برای حفظ ویژگی خاک و حاصلخیزی آن برای کشاورزی لازم اند؛ اما گاهی افزایش غلظت آنها موجب شور شدن، قلیایی شدن یا شور قلیایی شدن خاک می شود. از این رو کشاورزان باید گیاهان مناسب با این نوع خاک ها را انتخاب کنند . مواد آلی خاک یکی از مقادیر کیفی در سلامت خاک اند و در حاصلخیزی خاک های کشاورزی بسیار اهمیت دارند .

اسلاید 7: 2-دریک هفته 7کیلوگرم هرنفر غذا مصرف می کند و وقتی در 7میلیارد ضرب می کنیم عدد 49 میلیون تن به دست می آید. دریک ماه هرنفر 30 کیلوگرم غذامصرف می کند و وقتی در 7میلیاردضرب می کنیم پاسخ می شود 210 میلیون تن به دست می آید.این مقدار غذا از طریق توسعه بی رویه زمین های کشاورزی و مصرف زیاد آب و تحمیل فشارزیاد برمنابع طبیعی کره زمین به دست می آید.

اسلاید 8: عوامل از دست رفتن خاک خوببرخی از عوامل مانند فرسایش، آلودگی، غرقابی شدن، بیابان زایی، شورشدن، تغییر کاربری زمین ها (تبدیل مزرعه ها، مرتع ها، باغ ها و جنگل ها به مناطق مسکونی، صنعتی) چرای بی رویه، گرد و غبار، آتش سوزی و فعالیت های صنعتی توان تولید خاک را تحت تأثیر قرار می دهند.

اسلاید 9:

اسلاید 10: آلودگی خاک:یکی دیگر از راه های از دست دادن خاک خوب، آلودگی است که کیفیت آن را برای استفاده انسان، گیاهان و سایر موجودات زنده نامناسب می کند.

اسلاید 11: 2-کاهش آلودگی ناشی از مواد سمی با عدم یا کاهش کاربرد آن ها در خاک، مدیریت صحیح خاک و کاشت گیاه، کاهش آلودگی آب و هوا، جلوگیری از ورود فاضلاب های شهری و صنعتی به مراتع و نفوذ در خاک، استفاده از کودهای مناسب و غیرآلوده و نیز با شخم زدن زمان پایداری سموم را در خاک می توان کاهش داد و...

اسلاید 12: آلاینده ها به صورت غیر مستقیم و از طریق گیاهان یا به صورت مستقیم از طریق استنشاق یا جذب پوستی روی سلامت انسان و جانوران تأثیر می گذارند. این آلاینده ها پس از ورود به بدن موجودات زنده، فعالیت دستگاه های مختلف بدن را تحت تأثیر قرار می دهند. به طور مثال کادمیوم از طریق فاضلاب صنایع رنگ سازی، پلاستیک سازی، باتری سازی، عکاسی، کارخانه های ذوب فلزات، کودهای فسفردار و سوخت های فسیلی وارد خاک می شود. این عنصر به آسانی به وسیله گیاه قابل جذب است و باعث بالا رفتن فشار خون و نارسایی کلیه ها در انسان می شود.نیکل از عناصری است که در صنایع فولاد و فلزات، رنگ سازی، لوازم آرایشی و ادوات برقی از آن استفاده می شود. با توجه به اینکه نیکل می تواند به راحتی توسط گیاه جذب شود و سمیت شدیدی ایجاد کند، سبب زرد شدن گیاهان (کلروز) می شود. برخی از آثار آلودگی نیکل، مشکلات دستگاه تنفسی، اختلال در سیستم ایمنی و انواع سرطان ها در انسان است .

اسلاید 13: برای پیشگیری از آلودگی خاک، باید از ورود انواع آلاینده ها مانند فاضلاب، پسماند و آلاینده های گازی به خاک جلوگیری کرد.برای شناسایی آلودگی خاک از استانداردهای کیفیت خاک استفاده می شود. مقادیر استاندارد خاک، استانداردهای عمومی کیفیت هستند که در کشورهای مختلف برای قانونمند کردن مدیریت خاک های آلوده از آنها استفاده می شود. زمانی که غلظت آلاینده ها در خاک بیشتر از مقدار استاندارد باشد، خاک آلوده محسوب می شود و آثار سوء بر سلامتی انسان و یا سایر موجودات زنده می گذارد.در صورتی که میزان آلاینده ها بیش از مقدار استاندارد باشد، ابتدا باید منبع آلاینده حذف و سپس اقدام به برطرف کردن آلودگی خاک کرد.

اسلاید 14:

اسلاید 15: تجربه های موفق در حفاظت خاکرفع آلودگی خاک فرایندی طولانی مدت و پرهزینه است و به روش های مختلف شیمیایی ، فیزیکی و زیستی انجام می گیرد. کم هزینه ترین و کم خطرترین این روش ها حذف زیستی آلودگی است که معمولاً به وسیله برخی از موجودات زنده صورت می گیرد و آن را زیست پالایی می گویند. گیاه پالایی رفع آلودگی خاک توسط گیاهان است.

اسلاید 16: تجربه موفق در ایراناز سال 1391 پایگاه پاک سازی خاک های آلوده به مواد نفتی، در استان چهار محال و بختیاری راه اندازی شده است و از آن زمان تاکنون خاک های آلوده به مواد نفتی با روش زیستی پاک سازی می شوند.تجربه موفق در ژاپندر بسیاری از کشورهای دنیا، قوانینی برای پیشگیری، حفاظت و رفع آلودگی از خاک وجود دارد. در کشور ژاپن به دلیل آنکه زمین کافی وجود ندارد، حفظ خاک دارای اهمیت زیادی است. از این رو در این کشور، قوانین بسیار سخت گیرانه ای وجود دارد؛ به طوری که با آلوده کنندگان و تخریب کنندگان خاک برخورد قانونی می شود.

اسلاید 17: احداث بزرگترین سایت پاکسازی خاکهای آلوده به مواد نفتیبزرگترین سایت پاکسازی خاکهای آلوده به مواد نفتی پس از اخذ مجوزهای لازم از سازمان محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری در منطقه اصفهان احداث شد.

اسلاید 18: امنیت غذاییانسان برای ادامه حیات نیاز به غذا دارد.این غذا به طور عمده از خاک تأمین می شود. پیش بینی می شود تا سال 2050میلادی (1429هجری شمسی) جمعیت جهان به بیش از 9میلیارد نفر برسد. در این صورت لازم است تولید مواد غذایی به میزان 60درصد افزایش یابد. تاکنون یک سوم از خاک های جهان با آلودگی و فرسایش، نامناسب شده اند. از این رو با ادامه این روند تا سال 2050میلادی خاک کافی، حاصلخیز و سالم کاهش می یابد. بنابراین باید با تدابیر علمی و ملاحظات فرهنگی و اجتماعی به ویژه ارزش های اصیل اسلامی از ادامه روند تخریب و کاهش میزان خاک جلوگیری کرد.امنیت غذایی به معنای دسترسی همه افراد به غذای کافی و مناسب است. ایمنی غذایی نیز به مفهوم حفظ و نگهداری غذا از هرآلودگی است، این دو تعریف شامل مزرعه تا سفره می شود.

اسلاید 19:

اسلاید 20: 1-الف) نوع کود و آفت کش مورد استفاده در کشاورزیب) نوع آب مصرفی و سلامت آن در آبیاری محصولات کشاورزیج) نوع غذا، داروها و مکمل های مورد استفاده در پرورش ماهی و مرغ، سایر پرندگان و دامهاد) نحوه بسته بندی، نگهداری و توزیع محصولاتو...

اسلاید 21:

اسلاید 22: محصولات غذایی تراژندر دو دهه اخیر، مهندسی ژنتیک با استفاده از علم زیست فناوری موفق به تولید محصولات تغییر یافته ژنتیکی یا تراژن در جهان شده است. در این روش ژنهای جدیدی به یک موجود زنده منتقل می شود تا صفات موردنظر به دست آید. مواد غذایی تراژن از دهه 90میلادی وارد بازار مصرف شده است. شایع ترین محصولات تراژن سویا، ذرت، پنبه و کلزا هستند. پژوهش های مربوط به سالهای 1996تا 2013میلادی ( 1375تا 1392هجری شمسی) نشان می دهد که محصولات تراژن ازمزیت هایی مانند افزایش تولید محصولات زراعی، عدم نیاز به آفت کش و علف کش، جلوگیری از آلودگی خاک به دلیل کاهش مصرف سموم دفع آفات نباتی، افزایش تنوع ژنتیک در گیاهان زراعی و باغی برخوردارند. البته بعضی بر این باورند که این محصولات می توانند آثار زیان باری برای سلامت انسان و تنوع زیستی داشته باشند. به همین علت سازمان بهداشت جهانی و سازمان خواروبار جهانی تأکید می کنند، محصولات تراژن پس از اطمینان از بی خطر بودن برای سلامت انسان و محیط زیست، قابل مصرف اند.

اسلاید 23:

اسلاید 24: کودعلل استفاده از کود توسط کشاورزان :گیاهان، مواد غذایی مورد نیاز خود را از خاک به دست می آورند و بدین ترتیب مواد غذایی خاک کاهش می یابد. کشاورزان و باغداران برای جبران این کاهش، یکی از انواع کودهای زیستی یا شیمیایی را به کار می برند. انواع کود :کودهای زیستی، همان طور که از نام شان پیداست، در نتیجه تجزیه جانداران و بقایای آنها و یا حاصل از فعالیت موجودات زنده به دست می آیند. کودهای شیمیایی ترکیباتی اند که بااستفاده از مواد شیمیایی در کارخانه تولید می شوند.پیامدهای منفی استفاده زیاد از کودهای شیمیایی :استفاده از کودهای شیمیایی و آفت کش ها آلودگی آب، خاک و هوا را به دنبال دارد. همچنین کودهای شیمیایی علاوه بر آسیب رساندن به محیط زیست، موجب کاهش حاصلخیزی خاک و عدم ایمنی غذایی می گردند. آلودگی ناشی از کودها بر سلامت انسان نیز اثرمی گذارد.

اسلاید 25: کمپوست چیست؟کمپوست یکی از انواع کودهای زیستی است که از تجزیه پسماند مواد غذایی، باقی مانده گیاهان پس از برداشت محصول، فضولات وزواید غیرقابل مصرف دامی به دست می آید. ورمی کمپوست چیست؟« ورمی کمپوست » نیز یک کود زیستی است که از فضولات کرم خاکی حاصل می شود.علل استفاده از کودهای زیستی:در 30سال اخیر به دلیل آشکار شدن آثار سوء مصرف بی رویه کودهای شیمیایی و قیمت بالای آنها، استفاده از کودهای زیستی درکشاورزی مطرح شده است. در کشاورزی ارگانیک با استفاده از کودهای زیستی سلامت خاک، گیاه، انسان و سیاره زمین تأمین می شود.کشاورزی ارگانیک:در این نوع کشاورزی از مواد شیمیایی و سموم دفع آفات در شرایط خاص و به مقدار محدود به کار می رود.

اسلاید 26: فیلم طرز تهیه کمپوست

اسلاید 27: کشت گلخانه ایتامین غذا به دلیل بارندگی کم و نامنظم و وضعیت بحرانی منابع آب و خاک مشکل مهمی است که یکی از راه حل های آن کشت گلخانه ای است. نابودی آفات و بیماری ها با روش های زیستی و کاهش مصرف سموم در گلخانه ها، باعث افزایش کیفیت محصول ، حفظ محیط زیست و همچنین افزایش صادرات می شود.

اسلاید 28:

اسلاید 29: فعالیت 9

اسلاید 30:

اسلاید 31: به امید افزایش توجه به این نعمت بزرگ خدادادیخاک