اخلاق پژوهشی

اخلاق پژوهشی

اسلاید 1: پاییز 97پروژه درس اخلاق مهندسی موضوع پروژه: اخلاق پژوهشیسید حسین عمادی ولیکیترم دوم مهندسی اجرایی عمران

اسلاید 2:

اسلاید 3: تعریف اخلاق پژوهشیاخلاق پژوهشی در برگیرنده اصول و قواعد اخلاقی اساسی و زیربنایی برای انواعی از موضوعات از جمله پژوهشهای علمی است. رعایت اصول اخلاقی در فرایند تحقیق و پژوهش اعم از انگیزه تحقیق، نحوه پژوهش و نتیجه پژوهش را، اخلاق پژوهشی(‌Research Ethics‌) گویند. تعاریف دیگری نیز ارائه شده است، از جمله: «اخلاق در پژوهش یک رابطه عقلانی و قانونی است که به موجب آن، مولفان و پژوهشگران را ملزم به رعایت حقوق مولف و خالق اثر می‌نمایند». اخلاق پژوهشی شامل دو حالت کلی است: یکی اصول اخلاقی مربوط به عناوین و یافته‌ها که آن را در عبارت وجدانیات می‌توان جستجو کرد و دیگری، اصول اخلاقی مربوط به روشها و فرایندهای علمی است که عنوان مربوط به آن در عبارت امانتداری به ظهور می‌رسد و بیان کننده این است که خالق اثر تا چه حد نسبت به آنچه خلق کرده و منابع منسوب به آن، امانتدار بوده و حق مولف را به درستی ادا نموده است.اخلاق پژوهش، به عنوان شاخه‌ای از اخلاق حرفه‌ای با دو گونه ره یافت قابل بحث است: روی‌آورد فردگرایانه و رهیافت سازمانی‌نگر. بر حسب این دو روی‌آورد، دو تلقی از اخلاق پژوهش به میان می‌آید. نخستین روی ‌آورد در اخلاق پژوهش، مسئولیت‌پذیری اخلاقی را در عرصه تحقیق به «شخص یا اشخاص پژوهشگر» معطوف می‌کند. دومین روی آورد به «اخلاق موسسه‌های پژوهشی» مربوط می‌شود.

اسلاید 4: اصول اخلاقی در فرایند پژوهش«اخلاق پژوهش» شاخه‌ای از اخلاق حرفه‌ای است که به تبیین اصول و ارزشهای اخلاقی در حوزه تحقیق و پژوهش، می‌پردازد. برخی از اصول مهم اخلاق پژوهش عبارتند از: «توجه به مصرف اخلاقی پژوهش» یعنی دغدغه اخلاق داشتن در پژوهش، «داوری و تحلیل نظام مند»، «اصل تقدم فهم کامل بر نقد»، «اصل تمایز عیب جویی و خرده گیری با تحلیل و نقد به معنی بررسی خوبی‌ها و بدی ها»، «اصل احترام به آراء»، «اصل توجه به تخصص»، «اصل واکنش هوشمندانه و اجتناب از واکنش‌های هیجانی که تعبیری از حلم و بردباری در متون دینی ماست»، «اصل دقت و اجتناب از شتابزدگی و ساده انگاری»، «اصل بی طرفی و انصاف»، «اصل استقلال در پژوهش و داوری»، «اصل توجه به پیش داوری ها»، «اصل رازداری در پژوهش»، «اصل پرهیز از مبالغه و اغراق»، «اصل احترام به حریم خصوصی»، «اصل نقدگرایی» و «اصل احترام به حق مالکیت فردی»

اسلاید 5:

اسلاید 6: فضائل اخلاقی در پژوهشتصحیح انگیزه و نیتتوجه به نقش پیش فرض های ارزشآشنایی با پیشینه پژوهشگزینش مسئلهامانت داریحقیقت جوییشهامت در پروژهنشاط در تحقیقپژوهش گروهی

اسلاید 7: . فضايل اخلاقى در پژوهشالف) تصحيح انگيزه و نيتتحقيقات ما زمانى حقيقتاً معنادار و مفيد به حال خود و جامعه مان خواهد بود كه با انگيزه الهى و نيّت درست انجام گيرند، و گرنه چنانچه به انگيزه شهرت و كسب ثروت و امثال آن باشند، هيچ ارزشى براى ما نخواهند داشت. يكى از مهم ترين اصول اخلاق اسلامى «نيّت» و «انگيزه» است؛ يعنى هر كارى زمانى ارزشمند است و ما را به سعادت مى رساند كه افزون بر «حسن فعلى» از «حسن فاعلى» نيز برخوردار باشد. ب) توجه به نقش پيش فرض هاى ارزشىيكى از مهم ترين مسائل در تحقيق و پژوهش، تأثير پيش فرض ها، فرهنگ، جامعه، ارزش ها و امثال آن در تحقيق است. اصولاً تحقيق علمي صرف و فارغ از هرگونه پيش فرض و پيش زمينه اى اگرچه ذاتاً محال نيست، اما به اعتقاد بسيارى از انديشمندان، وقوعاً محال است. به تعبير فنى تر، علوم به طور كلى و علوم انسانى و اجتماعى به ويژه، داراى بار ارزشى هستند؛يعنى يك پژوهشگر هرگز نمى تواند فارغ از نظام ارزشى مورد قبولش دست به تحقيق بزند.انديشه هاى فلسفى، عرفانى، دينى، اجتماعى و تاريخى يك محقق در ساختار و هندسه علمى و پژوهشى او نقشى تعيين كننده دارند.