اخلاق کار و ارزش های سازمانی

صفحه 1:


صفحه 2:
AS sighs ار تقاء دانش فراگیران در زمینه مدبريت اخلاقى و ارزشهاى ‎eles lon‏ 

صفحه 3:
هدف های رفتاری : از فراگیران انتظار دارد در پایان دوره بتوانند 1- ضمن بیان ویژگیهای اخلاقی کارگزاران در آموزه های دینی ؛ اصول اخلاق حرفه ای در خدمات عمومی را تشریح نماید. ۱ 3- ضمن برشماری سازو کارهای پیش بینی شده در طرح تکریم مردم و جلب رضایت ارباب رجوع . چگونگی تهیه و تنظیم منشور اخلاقی سازمائها را توضيح دهد. 

صفحه 4:
0 دوره : ۳ ۳ #مدت آموزش به ساعت : 8 ساعت *نوع آموزش : الزامی 

صفحه 5:
: ‏*سرفصلهای آموزش‎ 1 eRe ep yes Forge nee aes i ۲- شهروند مداری و دولت شهروند مدار " ۳- ظرح تکریم مردم و جلب رضایت ارباب ‎Dea By reey | CL BY Coma Se -TIE] Oe) re‏ سازمانها) 

صفحه 6:
مقدمه : ؟امروزه متخصصان علم مدیریت به اثر مستقیم اخلاق در پیشبرد کارها و ا ا ات ل ا ا ‎ee‏ ‏هاى كرانبهايى از آيات و روايات و نمونه هاى تاريخى فراوان از خود به ‎eC ACR‏ ل “قد ‎Pele ieee, heel cay cy SES Seah‏ تعهد و الزامى در انسان ايجاد مى كند كه همين روح الزام و تقيد صفات ‎Ie een| Si‏ تا محكمى در دايره اجراء و ميدان عمل براى أنان بوجود مى أورد. ‎ ‎ ‎ 

صفحه 7:


صفحه 8:


صفحه 9:
آفات و صفات ناپسند کارکنان و مدیران دولت ‎ees ae‏ 2 تملق و چابلوسی ص 

صفحه 10:


صفحه 11:
ee © تقوى از نظر لغوى به معناى صيانت و حفاظت است. #تقوی یعنی حفاظت و نگهداری نفس از آنچه به آن ضرر ‏ ‎Aitkin‏ و از رن ی ار را ال و کتاه نکند . 

صفحه 12:
تقوى “يك فرد ادارى در محيط كار با مشكلات عديد ه ‎er ease EEC eae‏ فراهم است . ‎er een yh yeh‏ ۳۶ ل ‎fe cpanel Jibs ers‏ صداقت و شجاعت بيشترى بر مشكلات فائق يذ 

صفحه 13:
تقوى ۳ | طمانینه و صبر با مشکلات روبرو می شود و تقوای باطن مانع از اضطراب و تزلزل روحی او می گردد. ©تقوى أن نيست كة انان یت ات شرف رعش لح اجتماعی دست بکشد » بلکه کاربرد آ ن در همه جهات مخصوصا” در مخيط ‎aires leu jale‏ كد بر إن ‎Ge en‏ باشدادر يقاو ‎en Oa‏ ا ل “از نتايج تقوى مى توان به افزايش اعتماد به نفس و خويشتن دارى - ا ‎BS‏ 

صفحه 14:


صفحه 15:
تواضع به معنی فروتنی است # تواضع یک حالت دروتی است که انسان به واسطه آن خود را غرق نیاز و بنده ا ا ا ل ا ل ل كند به همان اندازه خود را كوجك مى بيند. هر كسى جنين حالاتى را در خود احساس كند ؛ أن نشان ‎ey) ea ee‏ اسان متواض تس ات ه حالت خس ر و در ار ملکه شود و در ‎es foro estes‏ 

صفحه 16:
eae ‏#اگر کارکنان نظام اداری وافراد جامعه از نعمت تواضع بهره مند باشند‎ eek MS teal ee cea oe ool cane Doe ‏حالات آنها ايجاد نمى كند ء اما كسانى كه از بركت تواضع محرومند‎ 1 Ear esl ep pen poeta Rr or Cin Cn peers RAs so erat le ie ۳ ‏باشند . با هر کسی نمی نشینند و با هرکسی غذا نمی خوزند.‎ ۱ eter erence ae en Cee BOR yy cose ge vee ake ‏ل ا ل‎ ee] 

صفحه 17:


صفحه 18:


صفحه 19:
۱ قرآن مى فرمايد: ومن يتوكل على الله فهو حسبه ۱ ای (ایا توکل به معنی دست کشتن از همه کار ‎Rope in eee oars‏ این نوع تفکر محکوم و نشان تنبلی است . 

صفحه 20:


صفحه 21:
Ss 5 وقتی فردی به مقام توکل می رسد فاعل امور را خدا می داند و احساس می ‎NT eh Ne ee LON ae ened‏ بلكه خداست كه به دست وى عزم امور مى كند.و در همه حال خدا را مى بيند 9 یک فرد اداری در ال هرکسی به توکل نیازمند است زیرا لت لسكا اريك الجر لل قم مر 

صفحه 22:


صفحه 23:
es ‏انتفاد‎ ا ار را 0 ل ره Bers Bene ers ie nor ‏ا‎ een acy Bere ‏ار‎ ec EIR goer had صورت خطا رفتن به أو تذكر داده خواهد شد ‎ete‏ ا ا ‎Roe‏ ‏بیشتر خواهد شد. 

صفحه 24:


صفحه 25:


صفحه 26:


صفحه 27:


صفحه 28:


صفحه 29:


صفحه 30:
9*۳ 50 oer Coury evar ‏ا‎ ‎Ne cele SO nea aro eee ar eT cis on pee Cent ren i ‏انديشه ای بلند برخوردار باشد.‎ PAE Re SS Ee Se Nene oe 000 Coc ‏ا‎ Pe PEIN Sd ‏بر نخواهتد آمد.‎ #سعة ا ا ا 

صفحه 31:


صفحه 32:


صفحه 33:
سعه صدر ۰ ne ‏از خويشتن دارى محروم هستند‎ ‏تحمل جسارت ديكران را ندارين‎ © ‏بی جهت به دیگران پرخاش می کنند‎ " هميشه در مقابل رفتار هاى نايسند خود بهانه تراشى مى كننة ا ا ل ل 0 0 داشتن ضعف اعصاب و مشكلات خانوادكى و اجتماعى اشاره کرد. 

صفحه 34:


صفحه 35:


صفحه 36:
ساده زیستن #اكر يك مدير و كارمند به حداقل زندكى قانع ا ل ا ‎OI‏ ‏ننمايد مسئوليت را وسیله ی برای کسب منافع دنيوى و مال اندوزى قرار مى دهد و سرانجام به انواع ظلم و كناه خيانت آلوده مى شود و ضررهاى مادى و معنوى او به خود و جامعه غير قابل جبران است ۰ 

صفحه 37:


صفحه 38:


صفحه 39:
9 ‏ا‎ reread . ‏لازم است آر أن استفاده كند‎ ‏"موقع شناسى از لوازم قاطعيت است جون قاطعيت مدير بدون آن‎ ‏كاربردى ندارد.‎ ‏نباید در استفاده از قاطعیت افراط و تفريط نمود (تنها نرمى و يا تنها‎ ) ‏خشك و سخت كير بودن‎ sl ‏ا در استفاده‎ I ate eile, ile, ‏داشتی‎ © 0 ‏#وقار و مينكينى به معاي فخر و دكي د لت بلك جالتى بين رف و‎ ۳ 

صفحه 40:
ا ا ا دن موقعيت ادارى و اجتماعى مدير لطمه اى وارد شود. 2 ere ae sre eee SO coe eae CS SCS). aC OS RCS oad ‏قاطعيت مدير از بين رفته و كاركنان زير دست او به هنكام دستورات را‎ ‏ا ا ا الل ل اك ل كه‎ ‏و مرج به اوج خود مى رسد.‎ *مدیر نباید خیلی سختگیر و روی مسایل جزئی به مورد حساسیت نشان دهد. و از کلمات نامناسب نباید استفاده کند. 

صفحه 41:


صفحه 42:
عابت به زير دستان ا ا ا ل ل ا ‎Pe‏ ‏دستان و مشكلات و معضلات شخص و روحى همكاران خود است . ۳ AF Gi) ms ls Ae Caen ane Ho weumemrep as ‏مناسبی از خود بروز دهد.‎ eye ee ee SN ee see recone ee a oe cr ‏ا ل‎ ‏ا ال ا‎ MO ie Me ee ede) 

صفحه 43:
عابت به زير دستان ‎a‏ ا ا و روانی و اجتماعی و اقتصادی کارکنان صدمات جبران ناييرى براى كاركنان وسازمان به همراه دارد از جمله به كاهش روحيه همكارى - از دست دادن اميد و علاقه به كار > كاهش رضايت شغلى - ‎ue‏ زر در ار ۱ رشوه كيرى و حتى قتل و خودكشى اشاره كرد. #به نطر می رسد که باید حقوق کارکنان ن باید بطور متعارف و در حدی که ‎Oo‏ ا ‎as ee one‏ ال الت 0 سعى شود با ايجاد بيمه ها و كميته هاى براى يشيبانى مالى و روانى کارکنان اقدام نمود. 

صفحه 44:


صفحه 45:
بینش و آگاهی یکی از ویژگیهای دیگر کارکنان برخورداری از بینش و آگاهیهای لازم در ل ‎Sa cee er‏ سانل مدیریت می باشد. #فرد براى آنكه در كار خود موفق ‎ern S irareee‏ 2 ‎Gt Coe ody Hie UG LS Sagneoey‏ داشته باشد و علاوه بر تخصص لازم در رشته شغلی باید به احکام و ‎meee‏ ا وا ‎Ee ces ee eC EY NS el‏ پراکنده او را راهنمایی نکنند 

صفحه 46:


صفحه 47:


صفحه 48:


صفحه 49:
ریاست طلبی 1۱ ‏ا ا‎ on yee 0 ro RT aed ene Reon NUE ERIS) eee rere InP EE) 2 ‏و مرکز همه قدرتها و فعالیتها قرار گیرد ر‎ ‏ل‎ Sc erent io Ne Sommer es UTC ed 0 ل Soe eee nee ‏انتقاد پذیری نیست و تاب و تحمل اعتراض را ندارد‎ ‏هر گونه اعتراض را رد و آن را نمی پذیرد‎ 

صفحه 50:


صفحه 51:


صفحه 52:


صفحه 53:
تملق و چاللوسی افرادی در جامعه پیدا می شوند که معاش خود را تنها از راه چابلوسی لك ا ‎OTe‏ ‏دور کسانی جمع می شوند که عقده خود برتر بینی و جاه طلبی دارند با تمجید و ستایش بی حد خود به فراد جاه طلب نزیدیک می شوند * دروغ بردازى و تعاريف كاذب را سر ‎ee‏ 5 ‎By ee hae‏ ا ا ا ا الك موقعیت پهتر و بالاثر آماده سازند: ‎eels oe‏ ن جابلوريٍ ‎ae erate. y‏ ۱ ‎clantan pcg eal ga PUPS‏ ۷ خی ار تقی نی یساش و نا کون رز مان ‎gee‏ 

صفحه 54:
تملق و چاللوسی ‎fag‏ لب 0 ” يعنى هم ریاست طلبان چابلوسان را دوست دارند و هم اینکه چابلوسان ریاست ل ‎es sees eae‏ : #اكر حب جاه و مقام در دلشان باشد نه تنها چابلوسان را به دور خود جمع مى كنند بلكه ديكران را هم به اين صفت زشت و نايسند مبتلا مى سازند Rees ere 2050050 1 ‏ا‎ ‎۰ 

صفحه 55:


صفحه 56:


صفحه 57:
فا ار ار ۳ مديرى يا مسئولى تحت هر عنوانى اكر از اين حد عبور كند بى جون جرا تبعيض را روا داشته است .. * تبعیض اداری از نابرابری و تبعیضات اجتماعی نشات می گيرد. اگر در فرهنگ عامه بین فقیر و غنی و ارباب گدا و شخص با نفوذ و بى نفوذ فرق كذاشته شود و عملا” به مسائل طبقاتى دامن زدهمى شود تبعا" تبعيض در ادارات كه جزئى از مجموعه اجتماع هستند با شدت بیشتری گسترش می بابد. 

صفحه 58:


صفحه 59:
بحث آخر : براى جلب سحاباى اخلاقى جه كنيم | ۳۳ ‏کر را تا‎ ۷9 re Wees Cee a kres eae ana i paneer Senne = ok ue teed : ‏#مراحل خود سازى‎ ia ee ‏#مشارطة‎ ‏مراقبه‎ ‏محاسبه‎ ‏تذکر‎ 

صفحه 60:


مهدی اخالقی پور ارتقاء دانش فراگیران در زمینه مدیریت اخالقی و ارزشهای سازمانی  از فراگیران انتظار دارد در پایان دوره بتوانند -1 ضمن بیان ویژگیهای اخالقی کارگزاران در آموزه های دینی ؛ اصول اخالق حرفه ای در خدمات عمومی را تشریح نماید. -2 خصوصیات دولتها و سازمانهای شهروند مدار را تشریح نماید -3 ضمن برشماری سازو کارهای پیش بینی شده در طرح تکریم مردم و جلب رضایت ارباب رجوع ،چگونگی تهیه و تنظیم منشور اخالقی سازمانها را توضیح دهد. مخاظبات دوره : کارکنان جدید االستخدام (رسمی و پیمانی ) ‏مدت آموزش به ساعت 8 :ساعت ‏نوع آموزش :الزامی سرفصلهای آموزش : -1مدیریت اخالقی در خدمات عمومی -2شهروند مداری و دولت شهروند مدار -3ظرح تکریم مردم و جلب رضایت ارباب رجوع (مبانی نظری ،دستاوردهاومنشور اخالقی سازمانها) امروزه متخصصان علم مدیریت به اثر مستقیم اخالق در پیشبرد کارها و تسهیل امور پی برده اند اخالق پایه و مایه خود را ازمکتب و ایدئولوژی مربوطه می گیرد و از مکاتبی که اخالق را مهم ترقی کرده و اندوخته های گرانبهایی از آیات و روایات و نمونه های تاریخی فراوان از خود به یادگار گذاشته است دین مبین اسالم می باشد. ‏تقدس و قداستی که اسالم به بعضی از صفات اخالقی بخشیده آنچنان تعهد و الزامی در انسان ایجاد می کند که همین روح الزام و تقید صفات نیک را در انسانها خصوصا“ کارکنان نظام اداری تثبیت نموده و پشتوانه محکمی در دایره اجراء و میدان عمل برای آنان بوجود می آورد.  -1تقوی -2تواضع -3توکل -4انتقاد پذیری -5جاذبه و دافعه  -6سعه صدر -7ساده زیستن -8قاطعیت -9عنایت به زیر دستان -10بینش و آگاهی  -1ریاست طلبی -2تملق و چابلوسی -3تبعیض  تقوی از نظر لغوی به معنای صیانت و حفاظت است. ‏تقوی یعنی حفاظت و نگهداری نفس از آنچه به آن ضرر می رساند . ‏انسان متقی همیشه مالک و حاکم نفس خویش است . ‏فردی که تقوا ندارد هیچ تضمینی برای او نیست که گناه نکند. یک فرد اداری در محیط کار با مشکالت عدید ه ای مواجه بوده و زمینه گناه نیز بعضا“ برای او فراهم است . ‏یک فرد اداری با داشتن سپر آهنین ” تقوی ” می تواند خود را از هجوم عوامل گناه حفظ نموده و با صداقت و شجاعت بیشتری بر مشکالت فائق آید.  یکی از آثار عملی تقوی در مقام مسئولیت این است که هرگاه فشارهااز هر طرف بر مسئول روی آورند دست و پایش را گم نمی کند بلکه با طمانینه و صبر با مشکالت روبرو می شود و تقوای باطن مانع از اضطراب و تزلزل روحی او می گردد. ‏تقوی آن نیست که انسان به گوشه ای بخزد و از همه فعالیت های اجتماعی دست بکشد ،بلکه کاربرد آن در همه جهات مخصوصا“ در محیط اجتماع است ،جامعه ای که بر آن تقوی حاکم نباشد در بقاء و ثبات آن تردید وجود دارد. ‏از نتایج تقوی می توان به افزایش اعتماد به نفس و خویشتن داری – دلگرمی – اطمینان و امید اشاره کرد تواضع به معنی فروتنی است تواضع یک حالت درونی است که انسان به واسطه آن خود را غرق نیاز و بنده کوچک و ناچیز در مقابل خدا می بیند و هر اندازه خدا در قلبش بزرگ جلوه کند به همان اندازه خود را کوچک می بیند .هر کسی چنین حاالتی را در خود احساس کند ،آن نشان خضوع و خشوع اوست . انسان متواضع کسی است که حالت خضوع و خشوع در او ملکه شود و در شرایط مختلف تغییر نکند . اگر کارکنان نظام اداری وافراد جامعه از نعمت تواضع بهره مند باشند بزرگی مقام و مسئولیت و مدح و ستایش مردم کوچکترین تغییری در حاالت آنها ایجاد نمی کند ،اما کسانی که از برکت تواضع محرومند دست و پا می زنند تا به مقامی برسند و همینکه به آن رسیدند حس خود بینی آنان را وادار می کند که خود را از دیگران برتر بدانند و تواقع دارند همه آنها را احترام و تعظیم کرده و تسلیم بی چون چرا آنان باشند ،با هر کسی نمی نشینند و با هرکسی غذا نمی خوزند. ‏هر چه انسان متواضع تر باشد محبوب قلوب مردم واقع می شوند .و هر اندازه خود را در مقابل خدا ضعیف ببیند قوی گردد. توکل یعنی واگذاشتن کار به دیگری و منظور از توکل در این بحث واگذارکردن کار به خداست . یکی از شرایط تقوی توکل بر خداست .بدین معنا که غیر خدا را رهاکنیم و تنها به رشته امید او چنگ زنیم. اگر انسان به مقام توکل برسد ،انگاه خداوند در همه مشکالت و تنگناها به یاری او می شتابد. قرآن می فرماید :ومن یتوکل علی الله فهو حسبه یعنی ” هرکس به خدا توکل کند ،خدا بر او کافی است ” . ‏آیا توکل به معنی دست کشیدن از همه کار هاست و آنرا به خدا واگدار نمودن است . ‏این نوع تفکر محکوم و نشان تنبلی است .  مفهوم توکل آن است که انسان یقین یابد کارهایی که در عالم بر حسب اسباب و شروط واقع می گردد به او ارتباط داردووقتی اراده خداوند به چیزی تعلق گیرد علل و اسباب پیدایش آن نیز مورد اراده او واقع می گردد. متوکل کسی است که اعتماد ش به خدا بیشتر از اعتماد او نسبت به خودش باشد.  وقتی فردی به مقام توکل می رسد فاعل امور را خدا می داند و احساس می کند که دیگر او نیست که حرف می زند و عمل می کند یا تصمیم می گیرد. بلکه خداست که به دست وی عزم امور می کند.و در همه حال خدا را می بیند و در واقع محو اوست . یک فرد اداری در نظام اسالمی بیش از هرکسی به توکل نیازمند است زیرا مسئولیت نوعی امانت است .پس بهتر است که خود و مسئولیش را به خدا بسپارد تا از توفیق و رحمت بی پایانش در همه حال بهرمند گردد.  یکی از برجسته ترین صفاتی که باید در نظام اداری اسالمی حاکم گردد روحیه انتقاد پذیری است . داشتن روحیه انتقاد پذیری باعث رشد – سازندگی و توفیق روز افزون در کارها می شود . داشتن دوستان منتقد ( انتقاد کننده ) موجب دلگرمی و اطمینان از اینکه در صورت خطا رفتن به او تذکر داده خواهدشد هر اندازه بر تعداد انتقاد گران صادق و بی غرض افزوده شود موفقیت به مراتب بیشتر خواهد شد.  اقداماتیکه یک مسئول و یک کارمند برای پیاده کردن روحیه انتقاد پذیری انجام باید بدهد: -1 تالش کند که بر تعداد دوستان صادق بیافزاید -2 با افرادیکه صریحتر انتقاد می کند صمیمی تر و مهربانتر باشد. -3 زمینه انتقاد را برای کارکنان و دوستان منتقد فراهم نماید . -4 از کسانی که دلسوزانه عیب کار او را می گویند قدردانی و تشکر نماید.  ازنتایج مثبت داشتن روحیه انتقاد پذیری می توان به ازبین رفتن بسیاری از گناهان از جمله غیبت – تهمت و شایعه سازی در جامعه اشاره کرد. برای گناه زدائی از جامعه مخصوصا“ رفع جو نفاق در محیط اداره افراد باید انتقاد پذیری را شعار خود قرار دهندو دیگران را نیز به احیاء این اصل مهم تشویق و ترغیب نمایند. ‏شرایط انتقاد کردن :  هر فرد مسلمان باید از قوه جاذبه و دافعه الزم برخوردار باشد . جذب بطور مطلق یا دفع مردم به طور مطلق از نظر اسالم محکومند. میزان و مالک جاذبه و دافعه را خود شخص یا سلیقه شخصی او تعیین نمی کند ،بلکه اسالم به ما معیاری داده که طبق آن عمل کنیم و آن عبارت است از ” دوست داشتن برای خدا ”  مالک و معیار در جاذیه و دافعه خدای متعال است ،هر کسی در خط عدالت و یکتا پرستی است باید جذب شود و آنانی که دشمن حق و عدالت هستند باید دفع شوند. ‏هرکس پروانه شمع دوست خویش است منظور محببان خدا عالقمندان به خدا را همانند آهن ربا جذب مکنند و دشمنان دین .... سعه به معنای گشادگی و فراخی و صدر به معنای سینه است اما نه سینه ظاهری بلکه مقصود همان روح متعالی بشر است . ‏کسی که دارای سعه صدر است که از گشادگی روح و همتی عالی و اندیشه ای بلند برخوردار باشد. ‏سعه صدر موجب دور اندیشی و حزم و واقع نگری افراد می شودو اگر دولتمردان فاقد این خصلت باشند از عهده بسیاری از مشکالت و نارسائیها بر نخواهند آمد. ‏سعه صدر را گاها به معنی صبروبردباری نیز تفسیر کرده اند.  آنچه که عامل شرح صدر می گردد اعتماد و اعتقاد قلبی انسان به خداست . اگر انسان به خدا تکیه کند از آنچنان قدرتی بهرمند می شود که کوه مشکالت در نظر او کاهی جلوه می کند . سعه صدر مرهون اعتقاد و ایمان قلبی انسان به خداست . مزایای داشتن سعه صدر : برخورداری از روحی عظیم و طبعی بلند داشتن صبر و حوصله زیاد سریع قضاوت نمی کند فردی شاداب و خوش روی است در مقابل مشکالت و سنگ اندازی ها تامید نمی شود بر قوه غضب و هواهای تفسانی خویش حاکم است حفظ تعادل خود در تمامی شرایط و موقعیت ها  کسانی که سعه صدر ندارند : ‏از خویشتن داری محروم هستند ‏تحمل جسارت دیگران را ندارند ‏بی جهت به دیگران پرخاش می کنند ‏همیشه در مقابل رفتار های ناپسند خود بهانه تراشی می کنند ‏از جمله بهانه های افرادیکه سعه صدر ندارند می توان به داشتن ضعف اعصاب و مشکالت خانوادگی و اجتماعی اشاره کرد.  یکی از شیوه های مهم مسووالن و دولتمردان به پیروی از پیشوایان دین و امامان (ع) باید ساده زیستن باشد. از جمله صفات مومنان زهد و بی اعتنایی به دنیاست .یعنی از دنیا همان مقداری که نیاز دارند طلب می کنند. یک فرد متقی باید منشی زاهدانه داشته و در خوراک و پوشاک خود از تشریفات کاذب و زیاده طلبی دوری جوید. اگر یک مدیر و کارمند به حداقل زندگی قانع نباشد و روح زهدانه خواهشهای نفسانی او را کنترل ننماید مسئولیت را وسیله ای برای کسب منافع دنیوی و مال اندوزی قرار می دهد و سرانجام به انواع ظلم و گناه خیانت آلوده می شود و ضررهای مادی و معنوی او به خود و جامعه غیر قابل جبران است .  قاطعیت ابزاری از ابزارهای مدیریت در انجام امور است ‏قاطعیت امری بین نرمی و درشتی یا سختی و مدارا است عذم قاطعیت مدیر عمدتا“ بیانگر بی اعتمادی او نسبت به عواقب کار یا نا آگاه بودن به مص~الح امور و فعالیت روزمره کارکنان تحت امر ،یا بی اطالعی از کاربرد آن در امر مدیریت می باشد. قاطعیت تیغی است که همواره باید در دست مدیر باشد تا در مواقعی که الزم است ار آن استفاده کند . ‏موقع شناسی از لوازم قاطعیت است چون قاطعیت مدیر بدون آن کاربردی ندارد. نباید در استفاده از قاطعیت افراط و تفریط نمود (تنها نرمی و یا تنها خشک و سخت گیر بودن ) داشتن وقار و هیبت باعث دور شدن از افراط و تفریط در استفاده از قاطعیت است . ‏وقار و سنگینی به معنای فخر و تکبر نیست بلکه حالتی بین نرمی و درشتی و شیرینی و تلخی وقار و سنگینی شئون مدیریت را حفظ می کند و مانع از آن می شود که موقعیت اداری و اجتماعی مدیر لطمه ای وارد شود. ‏مدیر باید قدر و ارزش خود را بشناسد و از گفتن سخنان پوچ و بی محتوی و رفتارهای سبکسرانه خوداری کند زیر این امر باعث می شود که قاطعیت مدیر از بین رفته و کارکنان زیر دست او به هنگام دستورات را اجرا ننمایند .و رفته رفته رشته امور از هم گسسته و بی انضباطی و هرج و مرج به اوج خود می رسد. ‏مدیر نباید خیلی سختگیر و روی مسایل جزئی به مورد حساسیت نشان دهد .و از کلمات نامناسب نباید استفاده کند. از دیگر خوصیات مدیران و مسئوالن نظام اداری اسالمی توجه به زیر دستان و مشکالت و معضالت شخص و روحی همکاران خود است . ‏آگاهی از وضعیت روحی ورانی و اقتصادی و اجتماعی کارکنان باعث می شود که مدیران در برنامه هاو فعالیت های اداری عکس العمل های مناسبی از خود بروز دهد. ‏از فواید شناخت و همدردی نمودن با کارکنان می توان به یافتن راه حلی برای حل مشکالت – ایجاد روحیه امید و همچنین تقویت و ارتقای رضایت شغلی و نتیجتا“ افزایش کارآیی و بهره وری سازمانی است . عذم توجه به مشکالت روحی و روانی و اجتماعی و اقتصادی کارکنان صدمات جبران ناپیری برای کارکنان وسازمان به همراه دارد از جمله به کاهش روحیه همکاری – از دست دادن امید و عالقه به کار – کاهش رضایت شغلی – اختالس و دستبردن در اموال سازمان و بیت المال – رشوه گیری و حتی قتل و خودکشی اشاره کرد. به نطر می رسد که باید حقوق کارکنان باید بطور متعارف و در حدی که بتوان از سطح زندگی متوسطی برخوردار باشد با تعیین و پرداخت شود .و سعی شود با ایجاد بیمه ها و کمیته های برای پشیبانی مالی و روانی کارکنان اقدام نمود. یکی از ویژگیهای دیگر کارکنان برخورداری از بینش و آگاهیهای الزم در زمینه احکام اسالم و مسئولیت محوله و نیز جریانات سیاسی حوزه مدیریت می باشد. فرد برای آنکه در کار خود موفق باشد ،الزم است در ردجه اول به امور تحت سرظرستی خود کامال“ مسلط بوده ،از جوانب کار به وضوح آگاهی داشته باشد و عالوه بر تخصص الزم در رشته شغلی باید به احکام و قوانین اسالمی در حد کار خود آگاه باشد تا در اجرای طرحها و برنامه های خود از حدود و ثغور اسالم خارج نشود و یا دیگران بطور متناقض و پراکنده او را راهنمایی نکنند.  اصوال“ علم و عمل رابطه مستقیم با یگدیگر دارند یعنی عمل به دنبال علم و متصل به آن است . ‏اول تحقیق سپس تصمیم . در صورت کاری بدون علم و تحقیق انجام شود نتایج زیان باری برای فرد و جامعه و سازمان خود به همراه خواهد داشت . برای موضوع گیری های سیاسی آگاهی برمسائل سیاسی جامعه و حوزه مسوولیت برای افراد امری ضروری است .  شخص ریاست طلب و مقام خواه به انواع گناه از قبیل دروغ و ریا و نفاق آلوده است و همواره در صدد است تمام امور را در خود منحصر سازد و مرکز همه قدرتها و فعالیتها قرار گیرد ‏فرد ریاست طلب جهت گسترش ریاست طلبی خود اقدامات زیر را انجام می دهد : ‏ ‏ ‏ ‏ استعداد ها و خالقیت ها را از بین می برد انتقاد پذیری نیست و تاب و تحمل اعتراض را ندارد هر گونه اعتراض را رد و آن را نمی پذیرد  افراد دلسوز و صالح را از خود می راند اگر کسی را مانع جاه طلبی خود ببیند به هر وسیله ای او را از پای در می آورد و حتی به نزدیکان خود رحم نمی کند افرادی را دور بر خود جمع می کند که ثنای گوی ایشان باشند اقذام به انواع حیله ها و سوژه های تبلغاتی متوسل شده تا افکار عمومی را تحریف نمایند و اقدام به خرید رای می نمایند. ‏  فرد ریاست طلب انچنان به مقام خود حریص است که حتی در مقابل آن خدا را فراموش می کند بدترین نوع خود فراموشی تشنکی به مقام و ریاست است (.زیرا گویی خدایی جز مقام وجود ندارد) افرادی در جامعه پیدا می شوند که معاش خود را تنها از راه چابلوسی تامین می کنند. ‏افراد چابلوس ویژگی های دارند : دور کسانی جمع می شوند که عقده خود برتر بینی و جاه طلبی دارند با تمجید و ستایش بی حد خود به افراد جاه طلب نزیدیک می شوند دروغ پردازی و تعاریف کاذب را سر لوحه امور خود کرده تا بتواند در افراد ساده لوح و خوش باور نفوذ کرده و زیمنه را برای دستیابی خود پرستان و مقام و موقعیت بهتر و باالتر آماده سازند. افراد چابلوس چابلوسی را د رحق چابلوسان و خود خواهان به جایی می رسانند که نه تنها انتقاد و اعتراض علیه آنان را جایز نمی دانند بلکه سکوت را نیز در حق آنان خیانتی آشاکار تلقی می نمایند و فقط ستایش و ثنا گویی آنان را از همگان انتظار می کشند. ریاست طلبی و چابلوسی مکمل یکدیگر ند . یعنی هم ریاست طلبان چابلوسان را دوست دارند و هم اینکه چابلوسان ریاست طلبان و راهی از شر چابلوسان وجود ندارد. ‏اگر حب جاه و مقام در دلشان باشد نه تنها چابلوسان را به دور خود جمع می کنند بلکه دیگران را هم به این صفت زشت و ناپسند مبتال می سازند . ‏برای راهی از چابلوسان مسئوالن حس جاه طلبی را در خود باید بکشند و از بین ببرند. ‏ دالیل و انگیزه های چابلوسی افراد برخی برای رسیدن به نان و آب در مقابل پول داران و زور مندان به سجده می افتند بعضی برای در امان ماندن از شر در مقابل افراد شرور از خود خضوع نشان می دهند عده ای هم در مقابل صاحبان مقام به خاک می افتند عده ای هم برای رسیدن به اهداف سیاسی و برای از میدان بدر کردن حریف اصلی خود چابلوسی می کنند ( .چاق کردن افراد ی که چهر ه مردمی دارند و سپس بعداز رسیدن به اهداف خود آنان را قربانی می نمایند )  عدالت اداری یعنی یکسان و برابر دیدن همه افراد در مقابل قانون ؛ و هر مدیری یا مسئولی تحت هر عنوانی اگر از این حد عبور کند بی چون چرا تبعیض را روا داشته است . ‏تبعیض اداری از نابرابری و تبعیضات اجتماعی نشات می گیرد. ‏اگر در فرهنگ عامه بین فقیر و غنی و ارباب گدا و شخص با نفوذ و بی نفوذ فرق گذاشته شود و عمال“ به مسائل طبقاتی دامن زدهمی شود تبعا“ تبعیض در ادارات که جزئی از مجموعه اجتماع هستند با شدت بیشتری گسترش می بابد.  تبعیض عالوه بر ریشه اجتماعی علت روانی نیز دارد. یعنی تا وقتی انسان در ذهن خود اقشار مردم را طبقه بندی نماید در مقام عمل نیز چنین خواهد کرد. برای کاهش و از بین بردن تبعیض در ادارات باید : باید روح تبعیض گرائی و تبعیض پسندی را از اذهان همه مردم زدود و پس از آن به اصالح ادرات و سازمانها پرداخت . ریشه تبعیض و بی عدالتی را در فکر و فرهنگ خود باید بخشکانند. مادر این جایگاه شغلی که قرار گرفته ایم به واقع بایستی تالش کنیم که عالوه بر کسب در آمد و معاش ،بر کرامت و فضایل انسانی خود بیافزاییم و تنها راه آن ،جهاد با نفس ( خود سازی) است .لذا اکتساب فضائل اجتناب از رذائل نوعی خود سازی است . ‏مراحل خود سازی : تفکر عزم مشارطه مراقبه محاسبه تذکر