استاندارد حسابداری اجاره ها

صفحه 1:


صفحه 2:
op ‏دامنه‎ قراردادهایی که حق استفاده از دارایی را انتقال می‌دهد. حتی اگر بخش عمده‌ای از خدمات تعمیر و نگهداری دارایی توسط اجاره‌دهنده ارائه شود. در موارد زیر کاربرد ندارد: الف. قراردادهای اجاره برای اکتشاف یا بهرمبرداری از منابع طبیعی مانند نفت . گاز . جنگل . فلزات و سایر حقو مربوط به معادن » و ب . قراردادهای اعطای مجوز درخصوص استفاده از مواردی نظیر فیلمهای سسینمایی و وبدیویی, نمایشنامه . حق اختراع . حق تألیف و نرم‌افزارهای رایانه‌ای . ج. قراردادهای خدماتی که حق استفاده از دارایی را از یک طرف قرارداد ‎a‏ طرف دیگر منتقل نمی کند. 

صفحه 3:
eee! ‏ارزش بافیمانده‎ "همان ارزش دارایی در پایان دوره اجاره است "ارزش باقیمانده تضمین شده " ارزش باقیمانده تضمین نشده 

صفحه 4:
اختبار خرید ارزانتر "اجاره کننده می تولند دارایی مورد اجاره را در پایان دوره اجاره به قیمتی کمتر ازارزش منصفانه خریداری نماید. 

صفحه 5:
‎rs |‏ حداقل مبالغ اجاره ‏حداقل مبالغ اجاره عبارت است از مبالفی که اجاره‌کننده باید در طول دوره اجاره بپردازد ‏به اضافه : الف. ارزش باقیمانده تضمین شده, يا ب . مبلغ مورد نیاز برای استفاده از اختیار خرید 

صفحه 6:
موه -- هزینه های اجرایی "نظیر تعمیر و نگهداری بیمه و مالیات ۳ حالت مطرح می شود: پرداخت هزینه های اجرایی توسط اجاره کننده 1 پرداخت هزینه های اجرایی توسط اجاره دهنده “در قرارداد اجاره به هزينه هاى اجرايى اشاره نشده باشد 

صفحه 7:
مخارج مستقیم او لیه و 507 ۵ 5 تن نظير هزينه هاى ثبتى و تامين تضمين هاى مربوط: به بهاى دارايى مورد اجاره اضافه مى شود. 

صفحه 8:
1-11 1سا ووه اختيار تمديد مدت اجاره "اجاره کننده می تواند مدت اجاره را تمدید نماید. "در محاسبه ارزش فعلی مدت قلبل تمدید نیز مدنظر قرار می گیرد. 

صفحه 9:
)1° لا س2 عمر اقتصادى الف. مدت زمانی که انتظار می‌رود یک دارایی از لحاظ اقتصادی توسط یک یا چند کاربر قابل استفاده باشد. یا ب. تعداد تولید یا واحدهای مشابهی که انتظار می‌رود در فرایند استفاده از دارایی توسط یک پا چند استفاده‌کننده 

صفحه 10:
LE ‏سود تضمین شده اجاره‎ itd & نرخ تنزیلی است که در آغاز اجاره سبب می شود مجموع ارزش فعلی حداقل مبالغ اجاره و ارزش باقیمانده تضمین نشده دارایی با ارزش منصفانه دارایی مورد اجاره برابر شود. 

صفحه 11:
نرخ فرضی اسقراض برای اجاره کننده " نرخ سود تضمین شده‌ای برای یک اجاره مشابه, یا "در صورت عدم امکان تعیین آن. نرخی که اجاره‌کننده ناگزیر می‌بود درآغاز اجاره برای دریافت وامی با شرایط بازپرداخت و تضمین مشابه جهت استقراض مورد نیاز برای خرید دارایی مورد نظر متحمل شود. 

صفحه 12:
طبقه بندی اجاره ها * طبقه بندی اجاره ها در آغاز اجاره صورت می گیرد. * در هر مقطع زمانی که موجر و مستاجر به جای تجدید قرارداد. شرایط آنرابه گونه ای تغییر دهند که منجر به طبقه بندی متفاوتی نسبت به اجاره قبلی شود قرارداد تجدید نظر شده به عنوان یک قرارداد جدید تلقی می شود. 

صفحه 13:
طبقه بندی اجاره ها * تغییر در برآورد نمی تواند به عنوان دلیلی برای تجدید طبقه بندی اجاره باشد 

صفحه 14:
معیارهای اجاره سرمایه ای طبق قرارداد اجاره. مالکیت دارایی در پایان دوره اجاره به اجاره‌کننده منتقل شود (اجاره به شرط تملیک): اجارهكننده اختيار داشته باشد كه دارايى مورد اجاره را در تاريخ اعمال اختيار خرید به قیمتی کمتر از ارزش منصفانه خریداری کند و در آغاز اجاره. انتظار معقولی وجود داشته باشد که اجاره‌کننده از این اختیار استفاده خواهد كرد دوره اجاره حداقل ۷۵ درصد عمر اقتصادی دارایی را دربر گیرد. ارزش فعلی حداقل مبالغ اجاره در آغاز اجاره حداقل برابر با ‎٩۰‏ درصد ارزش منصفانه دارایی مورد اجاره باشد. و دارایی مورد اجاره دارای ماهیت خاصی باشد به گونه‌ای که تنها اجاره‌کننده بتولند بدون انجام تغییرات قابل ملاحظه. از آن استفاده کند. 

صفحه 15:
نحوه انعکاس اجاره های سرمایه ای در ترازنامه تحت عنوان دارایی و بدهی و به مبلغی معادل ارزش منصفانه دارایی مورد اجاره در آغاز اجاره یا به ارزش فعلی حداقل مبالغ اجاره» هر کدام کمتر است. برای محاسبه ارزش فعلی حداقل مبالغ اجاره ؛ از نرخ ضمنی سود تضمین‌شده اجاره و در صورت عدم امكان تعيين اين نرخ از نرخ فرضى استقراض براى اجاره كننده استفاده مى شود . 

صفحه 16:
حسابداری اجاره‌ها توسط اجاره‌کننده رویه استهلاک اگر نسبت به تملک دارایی در پایان دوره اجاره توسط اجاره ‎tes”‏ اطمینان معفولی وجود ندارد دارایی اجاره شده باید در طول دوره اجاره یا عمر مفید آن هر کدام کوتاهتر است؛ 

صفحه 17:
حسابداری اجاره‌ها توسط اجاره‌کننده مبالغ اجاره به دو بخش تقسیم می شود: " کاهش مانده بدهی هزینه های مالی* #۶ هزینه های مللی به گهنه ای به دوره های مللی تسهیم می شود که یک نرخ سود تضمین شده ادواری ثلبت نسبت به مانده بدهی برای هر دو ایجاد شود. 

صفحه 18:
مبالغ اجاره در اجاره های عملیاتی اجاره دهنده درآمد اجاره ناشی از اجاره عملیاتی بايد به روش خط مستقيم در طول دوره اجاره شناسایی شود مكر اينكه مبنای منظم دیگری ‏ الگوی زمانی كسب منافع ناشى از دارايى را به گونه مناسبتری نشان دهد . اجاره کننده مبالغ اجاره باید برمبنای خط مستقیم طی دوره اجاره به عنوان هزینه دوره شناسايى شود مككر اينكه مبناى سيستماتيكك ديكرى بيانكر الكوى زمانى كسب منافع اقتصادى توسط استفاده كننده باشد . 

صفحه 19:
معاملات فروش و اجاره مجدد در این نوع معاملات: * دارایی به فروش رفته مجددا توسط فروشنده اجاره می شود. * به دلیل انجام همزمان مذاکرات مبالغ اجاره و قیمت فروش دارایی به هم وابستگی دارند. * نحوه حسابداری این نوع معاملات بستگی به نوع اجاره دارد. 

صفحه 20:
نحوه برخورد با مازاد عواید فروش نسبت به مبلغ دفتری در معاملات فروش و اجاره مجدد (اجاره سرمایه ای) چنانچه اجاره مجدد در این نوع معملات سرمایه ای باشد: مازاد عواید فروش نسبت به مبلغ دفتری دارایی نباید بی درنگ به عنوان در آمد در صورتهای مالی فروشنده (اجاره کننده) منعکس شود بلکه باید در طی دوره اجاره به عنوان در آمد شناسایی گردد. زیرا: درواقع معامله اجاره مجدد وسیله ای است که اجاره دهنده با وثیقه گرفتن دارایی. منابع مالی مورد نیاز اجاره کننده را تامين می کند. 

صفحه 21:
نحوه برخورد با سود وزیان حاصل از معاملات فروش و اجاره شرایط قیمت فروش < ارزش منصفانه قیمت فروش > ارزش منصفانه ت فروش - ارزش منصفانه مبلغ دفتری > ارزش منصفانه مد د نحوه حسابداری سود وزیان باید بی درنگ شناسایی شود مگر اينكه زیان حاصل با مبالغ اجاره ای کمتر از نرخ بازار در آینده جبران شود که در این حالت. باید متناسب با مبالغ اجاره طى دوره ای که انتظار می رود از دارایی مورد نظر استفاده شود. مستهلک شود. مازاد باید طی دوره ای که انتظارمی رود از دارایی مورد اجاره استفاده شود. مستهلک گردد. فروش عادی صورت گرفته و هر گونه سود وزبان ناشی از آن بی درنگ شناسایی ميشود. زیانی معادل تفاوت مبلغ دفتری و ارزش منصفانه بی درنگ شناسایی می شود. 

1/39 استاندارد حسابداري شماره 21 حسابداري اجاره ها 2/39 دامنه‌ كاربرد ي اگ ر بخ ‌ ش ل مي‌ده د ،حت ‌ قراردادهايي‌ كه‌ حق‌ اس تفاده‌ از دارايي‌ را انتقا ‌ عمده‌اي‌ از خدمات‌ تعمي ر و نگهداري‌ دارايي‌ توس ط‌ اجاره‌دهند ‌ه ارائه‌ شود. • در موارد زير کاربرد ندارد: ف ي ا بهره‌برداري‌ از منابع‌ ط بيعي‌ مانن د الف‌ .قراردادهاي‌ اجاره‌ براي‌ اكتشا ‌ ن،و نفت‌ ،گاز ،جنگل‌ ،فلزات‌ و ساير حق ِو مربوط‌ به‌ معاد ‌ ب‌ .قراردادهاي‌ اعطاي‌ مجوز درخصوص‌ اس تفاده‌ از مواردي‌ نظي ر فيلمهاي‌ ينمايي‌ و ويديويي‌ ،نمايشنامه‌ ،حق‌ اختراع‌ ،حق‌ تأليف‌ و س نرم‌افزارهاي‌ رايانه‌اي‌ . ف قرارداد ك طر ‌ ج .قراردادهاي‌ خدماتي‌ كه‌ حق‌ اس تفاد ‌ه از دارايي‌ را از ي ‌ به‌ طرف‌ ديگر منتقل‌ نمي‌كند. 3/39 ارزش باقیمانده ‏همان ارزش دارایی در پایان دوره اجاره است ‏ارزش باقیمانده تضمین شده ‏ارزش باقیمانده تضمین نشده 4/39 اختیار خرید ارزانتر ‏اجاره کننده می تواند دارایی مورد اجاره را در پایان دوره اجاره به قیمتی کمتر ازارزش منصفانه خریداری نماید. 5/39 حداقل‌ مبالغ‌ اجاره غ اجاره‌ عبارت‌ اس ت‌ از مبالغي‌ كه‌ اجاره‌كنند ‌ه حداقل‌ مبال ‌ بايد در طول‌ دور ‌ه اجاره‌ بپردازد به‌ اضافه‌ : ن شده‌ ،یا الف‌ .ارزش باقیمانده تضمي ‌ غ مورد نياز براي‌ استفاده‌ از اختيار خريد ب‌ .مبل ‌ 6/39 هزینه های اجرایی ‏نظیر تعمیر و نگهداری ،بیمه و مالیات 3حالت مطرح می شود: ‏پرداخت هزینه های اجرایی توسط اجاره کننده ‏پرداخت هزینه های اجرایی توسط اجاره دهنده ‏در قرارداد اجاره به هزینه های اجرایی اشاره نشده باشد 7/39 مخارج مستقیم اولیه ‏نظیر هزینه های ثبتی و تامین تضمین های مربوط: به بهای دارایی مورد اجاره اضافه می شود. 8/39 اختیار تمدید مدت اجاره ‏اجاره کننده می تواند مدت اجاره را تمدید نماید. ‏در محاسبه ارزش فعلی مدت قابل تمدید نیز مدنظر قرار می گیرد. 9/39 عمر اقتصادی ي از لحاظ‌ ي كه‌ انتظار مي‌رود يك‌ داراي ‌ الف‌ .مدت‌ زمان ‌ ط يك‌ يا چند كاربر قابل‌ استفاده‌ باشد ،يا اقتصادي‌ توس ‌ ي كه‌ انتظار مي‌رود در ي مشابه ‌ ب‌ .تعداد توليد يا واحدها ‌ ي توس ط‌ يك‌ يا چن د اس تفاده‌كننده‌ فراين د اس تفاده‌ از داراي ‌ كسب‌ شود 10/39 نرخ ضمنی سود تضمین شده اجاره ب می شود مجموع‌ خ تنزيلي‌ است كه‌ در آغاز اجاره‌ سب ‌ نر ‌ ن غ اجاره‌ و ارزش‌ باقيماند ‌ه تضمي ‌ ارزش‌ فعلي‌ حداقل‌ مبال ‌ نشد ‌ه دارايي‌ با ارزش‌ منصفانه‌ دارايي‌ مورد اجاره‌ برابر شود. 11/39 نرخ فرضی اسقراض برای اجاره کننده نرخ‌ سود تضمين‌ شده‌اي‌ براي‌ يك‌ اجاره‌ مشابه‌ ،يا ي كه‌ اجاره‌كننده‌ ناگزير ‏در ص ورت‌ عدم‌ امكان‌ تعيين‌ آن‌ ،نرخ ‌ ي با شرايط‌ بازپرداخت‌ و مي‌بود درآغاز اجاره‌ براي‌ دريافت‌ وام ‌ ي مورد نظر تضمين‌ مشابه‌ جهت‌ استقراض‌ مورد نياز براي‌ خريد داراي ‌ متحمل‌ شود. 12/39 طبقه بندي اجاره ها • طبقه بندي اجاره ها در آغاز اجاره صورت مي گيرد. • در هر مقطع زماني که موجر و مستاجر به جاي تجديد قرارداد، شرايط آنرا به گونه اي تغيير دهند که منجر به طبقه بندي متفاوتي نسبت به اجاره قبلي شود ،قرارداد تجديد نظر شده به عنوان يک قرارداد جديد تلقي مي شود. 13/39 طبقه بندي اجاره ها • تغییر در برآورد نمی تواند به عنوان دلیلی برای تجدید طبقه بندی اجاره باشد 14/39 معیارهای اجاره سرمایه ای طبق‌ قرارداد اجاره‌ ،مالكيت‌ دارايي‌ در پايان‌ دوره‌ اجاره‌ به‌ اجاره‌كننده‌ منتقل‌ شود (اجاره‌ به‌ شرط‌ تمليك)، اجاره‌كننده‌ اختيار داشته‌ باش د كه‌ دارايي‌ مورد اجاره‌ را در تاريخ‌ اعمال‌ اختيار خريد به‌ قيمتي‌ كمت ر از ارزش‌ منص فانه‌ خريداري‌ كن د و در آغاز اجاره‌ ،انتظار معقولي‌ وجود داشته‌ باشد كه‌ اجاره‌كننده‌ از اين‌ اختيار استفاده‌ خواهد كرد، ي دارايي‌ را دربر گيرد، دوره‌ اجاره‌ حداقل‌ 75درصد عمر اقتصاد ‌ غ اجاره‌ در آغاز اجاره‌ حداقل‌ برابر ب ا 90درص د ارزش‌ ارزش‌ فعلي‌ حداقل‌ مبال ‌ منصفانه‌ دارايي‌ مورد اجاره‌ باشد ،و دارايي‌ مورد اجاره‌ داراي‌ ماهيت‌ خاص ي‌ باشد به‌ گونه‌اي‌ كه‌ تنها اجاره‌كننده‌ بتواند ن استفاده‌ كند. ن انجام‌ تغييرات‌ قابل‌ مالحظه‌ ،از آ ‌ بدو ‌ 15/39 نحوه انعکاس اجاره هاي سرمايه اي در ترازنامه تحت‌ عنوان‌ دارايي‌ و بدهي‌ و به‌ مبلغي‌ معادل‌ ارزش‌ منصفانه‌ دارايي‌ مورد اجاره‌ در آغاز اجاره‌ يا به‌ ارزش‌ فعلي‌ حداقل‌ مبالغ‌ اجاره ،هر كدام‌ كمتر است‌. براي‌ محاسبه‌ ارزش‌ فعلي‌ حداقل‌ مبالغ‌ اجاره‌ ،از نرخ‌ ضمني‌ سود تضمين‌شده‌ اجاره‌ و در صورت عدم امکان تعيين اين نرخ از نرخ‌ فرضي‌ استقراض‌ براي‌ اجاره‌كننده‌ استفاده‌ مي‌شود . 16/39 ي اجاره‌ها توسط‌ اجاره‌کننده حسابدار ‌ رويه استهالک اگر نسبت به تملک دارايي در پايان دوره اجاره توسط اجاره کننده ،اطمينان معفولي وجود ندارد ،دارايي اجاره شده بايد در طول دوره اجاره يا عمر مفيد آن هر کدام کوتاهتر است، مستهلک شود. 17/39 حسابداري‌ اجاره‌ها توسط‌ اجاره‌كننده‌ مبالغ اجاره به دو بخش تقسيم مي شود: کاهش مانده بدهي هزينه هاي مالي* * هزينه هاي مالي به گونه اي به دوره هاي مالي تسهيم مي شود که يک نرخ سود تضمين شده ادواري ثابت نسبت به مانده بدهي براي هر دو ايجاد شود. 18/39 مبالغ اجاره در اجاره هاي عملياتي اجاره دهنده اجاره کننده ي ي از اجاره‌ عمليات ‌ درآم د اجار ‌ه ناش ‌ ط مس تقيم‌ در طول‌ باي د به‌ روش‌ خ ‌ دوره‌ اجاره‌ شناسايي‌ شود ،مگر اينكه‌ ي ي منظ ‌م ديگري‌ ،الگوي‌ زمان ‌ مبنا ‌ كس ب‌ منافع‌ ناشي‌ از دارايي‌ را به‌ گونه‌ مناسبتري‌ نشان‌ دهد . ط مستقي ‌م يخ ‌ مبال ‌غ اجاره‌ بايد برمبنا ‌ ي دوره‌ اجاره‌ به‌ عنوان‌ هزينه‌ دور ‌ه ط ‌ شناس ايي‌ شود مگ ر اينكه‌ مبناي‌ س يستماتيك‌ ديگري‌ بيانگ ر الگوي‌ ي كس ب‌ منافع‌ اقتص ادي‌ توس ط‌ زمان ‌ استفاده‌كننده‌ باشد . 19/39 ش و اجاره‌ مجدد ت فرو ‌ معامال ‌ در اين نوع معامالت: • دارايي به فروش رفته مجددا توسط فروشنده اجاره مي شود. • به دليل انجام همزمان مذاکرات ،مبالغ اجاره و قيمت فروش دارايي به هم وابستگي دارند. • نحوه حسابداري اين نوع معامالت بستگي به نوع اجاره دارد. 20/39 نحوه برخورد با مازاد عوايد فروش نسبت به مبلغ دفتري در معامالت‌ فروش‌ و اجاره‌ مجدد (اجاره سرمايه اي) چنانچه اجاره مجدد در اين نوع معمالت سرمايه اي باشد: مازاد عوايد فروش نسبت به مبلغ دفتري دارايي نبايد بي درنگ به عنوان درآمد در صورتهاي مالي فروشنده (اجاره کننده) منعکس شود بلکه بايد در طي دوره اجاره به عنوان درآمد شناسايي گردد .زيرا: درواقع معامله اجاره مجدد وسيله اي است که اجاره دهنده با وثيقه گرفتن دارايي ،منابع مالي مورد نياز اجاره کننده را تامين مي کند. 21/39 نحوه برخورد با سود وزيان حاصل از معامالت فروش و اجاره مجدد شرايط قيمت فروش < ارزش منصفانه قيمت فروش > ارزش منصفانه قيمت فروش = ارزش منصفانه مبلغ دفتري> ارزش منصفانه نحوه حسابداري سود وزيان بايد بي درنگ شناسايي شود مگر اينکه زيان حاصل با مبالغ اجاره اي کمتر از نرخ بازار در آينده جبران شود که در اين حالت ،بايد متناسب با مبالغ اجاره طي دوره اي که انتظار مي رود از دارايي مورد نظر استفاده شود ،مستهلک شود. مازاد بايد طي دوره اي که انتظارمي رود از دارايي مورد اجاره استفاده شود ،مستهلک گردد. فروش عادي صورت گرفته و هر گونه سود وزيان ناشي ازآن بي درنگ شناسايي ميشود. زياني معادل تفاوت مبلغ دفتري و ارزش منصفانه بي درنگ شناسايي مي شود.