صفحه 1:
صفحه 2:
اسأترارو حابراری wile
بر 76
ae
4
صفحه 3:
يك واحد تجاري ميتواند فعاليتهاي خارجي خود را به دو
gs is انجام دهد واجد تجاري بمکن است معاملانی به ار
انجام دهد یا داراي عملیات خارجي باشد. براي انعکاس
معاملات ارزي و عملیات خارجي در صورتهاي مالي واحد
تجاري باید معاملات ارزي و صورتهاي مالي عملیات
خارجي به واحد پول گزارشگري (ریال) تسعیر شود.
هدف این است که تسعیر معاملات ارزي و عملیات خارجي
به نحوي صورت كيرد كه نتايج آن عدوم 1 آثار تغییرات
نرخ ارز بر جريانهاي وجوه نقد واحد تجاري و ارزش ويزه
آن هماهنگي داشته باشد واين اطمينان را ایجاد کند که
صورتهاي مالي تصويري مطلوب از نتایج عملکرد ارائه
ميدهد.
صفحه 4:
عملیات خارحی
عبارت است از يك واحد تجاري فرعي,
واحد تجاري وابسته, مشارکت خاص- پا
شعبه واحد تجاري گزارشگر که فعاليتهاي
آن در خارج از ایران استقفرار يافته يا اداره
مي شود.
2
صفحه 5:
واحد پول گزارشگری
عبارت است از واحد پول مورد استفاده در
ارائه صورتهاي مالي
" نکته: در ایران واحد پول گزارشگری ریال میباشد
2
صفحه 6:
ارز
عبارت است از هر واحد پولي به غیر از واحد
پول گزارشگري
2
صفحه 7:
تسیر
فرايندي است که از طریق آن, اطلاعات مالي
مبتني بر ارزه برحسب واحد پول گزارشگري
بیان شود. وازه تسعير» گزارش معاملات
منفرد ارزي كر we واحد پول گزارشگري و
همچنین برگردان يك مجموعه کامل
صورتهاي مالي تهیه شده بر حسب ارز به
واحد پول گزارشگري را در بر ميگیرد.
2
صفحه 8:
فرخ تسعیر
عبارت است از نرخ تبدیل دو واحد پولي به
یکدیگر (شامل انواع نرخهاي برابري رسمي.
قراردادي و غیره) که در فرایند تسعیر بكار
2
صفحه 9:
معاملات ار زی
معامله ارزي معاملهاي است که به ارز انجام
2
صفحه 10:
نمونههایی از معاملات ارزی:
*خرید و فروش کالاها و خدماتي که قرار
cowl بهاي آنها به ارز پرداخت ۳ دریافت
شودء
*استقراضص پا اعطاي تسهيلاتي که قرار است
تسویه آنها به ارز صورت pS
*معاملات ناشي از قراردادهاي ارزي اجرا
نشده که يك طرف آن واحد تجاري باشد,
*معاملات مربوط به تحصیل یا فروش داراییها
و تقبل يا تسویه بدهیها به ارز.
2
صفحه 11:
453. S30
معامله ارزي در زمان شناخت اولیه بايد "
براساس نرخ تسعیر در تاریخ انجام معامله به
ريال ثبت شود
2
صفحه 12:
تسعیر اقلام ارزی در تاریخ ترازنامه
"اقلام پولي ارزي باید با استفاده از نرخ
تسعير در تاريخ ترازنامه تسعیر شود
اقلام غیر پولي که به بهاي تمام شده تاريخي
برحسب ارز ثبت شده است باید با استفاده
از نرخ تسعیر در تاریخ انجام معامله تسعیر
شود و
ارز ثبت شده است باید با استفاده از نرخ
تسعیر در تاریخ تعیین ارزش منصفانه تسعیر
صفحه 13:
شناخت تفاوت تسعیر - نحوه عمل اصلی
" تفاوتهاي ناشي از تسویه يا تسعیر اقلام پولي ارزي واحد
تجاري به نرخهايي متفاوت با نرخهايي که در ثبت اولیه اين
اقلام پا در تسعیر این اقلام در صورتهاي مالي دوره قبل
بکار رفته است, باید به عنوان درامد يا هزینه دوره وقوع
شناسايي شود.
"چنانچه نرخ تسعیر در فاصله تاریخ انجام معامله و تاریخ
تسویه اقلام پولي مربوط به معاملات ارزي تغییر کند
تفاوت تسعیر بوجود مي آید.
" تفاوتهاي تسعیر معاملات انجام شده بین يك واحد تجاري
اصلي و واحدهاي تجاري فرعي أن و نيز بين واحدهاي
تجاري فرعي يك واحد تجاري اصليء در صورتهاي مالي
واحد تجاري همانند تفاوتهاي ناشي از معاملات انجام شده
پا سایر اشخاص» به عنوان بخشي از سود و زیان دوره
گزارش مي شود. >
صفحه 14:
تتفاوتهاي تسعیر دارايیها و بدهيهاي ارزي
شرکتهاي دولتي باید در اجراي مفاد ماده 136
شهريور ماه 6 به حساب اندوخته تسعیر
داراييها و بدهيهاي ارزي منظور و در سرفصل
حقوق صاحبان سرمايه طبقهبندي شود.
چنانچه در پایان دوره ale مانده حساب
اندوخته مزبور بدهکار باشد» اين مبلغ به سود
و زیان همان دوره منظور مي شود.
2
صفحه 15:
ماده ۱۳۶ قانون محاسبات عمومی کشور:
سود و زیان حاصل از تسعیر دارايیها و بدهيهاي ارزي
شرکتهاي دولتي, درآمد يا هزینه تلقي نمي گردد.
مابهالتفاوت حاصل از تسعیر داراییها و بدهيهاي مذکور
باید در حساب ذخیره تسعیر داراييها و بدهيهاي ارزي
منظوی شود: در صوریتی که در بایان سال مالی: مانده
خسات ذفیره بدهکان باشدر این باغ به حساب سود و ریان
همان سال منظور خواهد شد.
" تبصره : در صورتي که مانده حساب ذخیره تسعیر داراییها
و بدهيهاي ارزي در پایان سال مالي از مبلغ سرمایه ثبت
ous شرکت تجاوز نمایدء فبلغ مازاد بس از طي مراحل
قانوني قایل انتقال به حساب سرمایه شرکت ميباشد.
2
صفحه 16:
* تفاوتهاي تسعیر آن گروه از اقلام پولي که ماهیتاً
بخشي از خالص سرمايهگذاري در يك واحد مستقل
خارجي را تشکیل مي دهد باید تا زمان واگذاري خالص
سرمايهگذاري به عنوان حقوق صاحبان سرمایه در
ترازنامه طبقهبندي شود و در صورت سود و زیان جامع
انعکاس پابد.
yl تفاوتها باید در زمان واگذاري سرمایهگذاری به
حساب سود و زیان انباشته منظور شود.
* تفاوتهاي تسعیر يك بدهي ارزي که به عنوان حفاظ
خالص. سرمايهگذاري واحد تجاري در يك واحد مستقل
خارجي محسوب مي شود باید تا زمان واگذاري خالص
سرمايهگذاري به عنوان حقوق صاحبان سرمایه در
ترازنامه طبقهبندي شود و در صورت سود و زیان جامع
انعکاس یابد. اين تفاوتها باید در زمان واگذاري خا
سرمايهگذاري طبق بند 41 به حساب سود
منظور شود.
صفحه 17:
شناخت تفاوت تسعبر - نحوه عمل مجاز جایگزین
تفاوتهاي تسیر اقلام اززي همکن است در نتیجه
کاهش شدید يا افت قابل ملاحظه در ارزش رسمي
ريال باشد به نحدي که عملاً درمقایل Gl حفاظی
وجود نداشته باشد و کاهش يا افت مزیور بدهيهايي
را تحت تأثیر قرار دهد که اخیراً و به طور مستقیم
در ارتباط با تحصیل داراييهاي ارزي ایجاد شدهاست و
واحد تجاري قادر به تسویه آنها نیست. این تفاوتهاي
تسعیر بايد به مبلغ دفتري دارايي مربوط منظور
شود به شرط آنکه مبلغ دفتریپس ازتعدیل»
از اقل بهاي جايگزيني و مبلغ قابل بازیافت ناشي از
فروش يا کاربرد آن دارايي تجاوز نکند.
2
صفحه 18:
طبقهبندی عملیات خارجی
روش مورد استفاده براي تسعپر صورتهاي مالي عملیات
خارجي. به رابطه عملياتي و تامین مالي بین واحد تجاري
گزارشگر و عملیات خارجي بستگي دارد. به همین منظورء
عملیات خارجي به دو بخش " عملیات خارجي لاينفك از
elle واحد تجاري كزارشكر"“
و " واحد مستقل خارجي" تفکيك مي شود.
* آن دسته از عملیات خارجي که بخش لاینفك عملیات واحد
تجاري گزارشگر است همانندشاخهاي از عملیات واحد
تجاري گزارشگر, فعاليتهاي تجاري خود را انجام
مي دهد, بنابراین» تغیبر در نرخ تسعیر به جاي تأثیر بر
polls سرمايهگذاري واحد تجاري گزارشگر درآن عملیات
خارجي, بر هريك از اقلام پولي نگهداري شده توسط
عملیات خارجي تأثیر ميگذارد.
صفحه 19:
*يك واحد مستقل خارجي کلاً بر حسب واحد
يول محل فعاليت خود وجوه نقد و ساير اقلام
يولي را جمع آوري مي كندء متحمل مخارجي
مي شودء درامد كسب مي كند و ممكن است
قرارداد وام منعقد کند, در این wb تغيير در
نرخ تسعير ريال به واحد يول محل فعالیت
واحد مستقل خارجيء, ail مستقيمي بر
جريانهاي نقدي فعلي يا آتي rely مستقل
خارجي پا واحد تجاري گزارشگر ندارد و یا
اينكه اثر آن بسیار ناچیز است.
2
صفحه 20:
واحد مستقل خارجی
نشانههاي تشخیص. يك عملیات خارجي به عنوان واحد مستقل
خارحي از جمله شامل موارد زیر است:
" فعاليتهاي واحد مورد نظر به نحوي انجام مي شود که تا حد قابل
ملاحظهاي از عملیات واحد تجاري گزارشگر مستقل است, اگرچه ممکن
است واحد تجاري گزارشگرء عملیات آن واحد را کنترل کند
۲" معاملات با واحد تجاري گزارشگر؛ بخش کكوچكي از فعاليتهاي واحد
مورد نظر را تشکیل دهد
” فعاليتهاي واحد خارجي عمدتاً از طريق عمليات آن ' واحد یا از طریق
استقراض محلي و نه از طريق واحد تجاري كزارشكرء تأمين مالي شودء
” مخارج دستمزدء مواد و ساير اجزاي تشكيل دهنده محصولات و خدمات
واحد خارجي عمدتاً با استفاده از واحد يول محلي و نه ريال؛ يرداخت يا
تسويه شوده
” فروش توسط واحد خارجي اساساً برحسب واحد يولي بجز ريال انجام
شود و
" جريانهاي نقدي واحد تجاري گزارشگر از فعاليتهاي روزمره واحد
خارجي مجرا باشد و به طور مستفیم تحت تأقیر فعاليتهاي واجد عارجي
قرار نگیرد.
صفحه 21:
واحد تجاری گزارشگره برای تسعبر صورتهای مالی یک واحد مستقل خارحی
به منظور انعکاس آن در صورتهای مالی خود باید روشهای زیر را بکار گیرد:
۲ داراییها و بدهيهاي واحد مستقل خارجي» اعم از پولي و غير
پولي, باید با نرخ تسعیر در تاریخ ترازنامه تسعیر شودء
" اقلام درآمد و هزینه واحد مستقل خارجي باید بانرخ تسعیر در
تاريخ انجام معاملات تسیر شود ایند استتنای مواردی كنا
صیرتهای مالي واحد مستقل خارجي برحسب واحد بول بك
اقتصاد با تورم ناد اراتك شدداست كه در Goll صورت افلام درامد
و هزینه باید با نرخ تسعیر در تاریخ ترازنامه تسعیر شود
7تمامي تفاوتهاي تسعیر حاصل شده باید تا زمان فروش خالص
سرمایه گذاري تحت سرفصل حقوق صاحبان سرمایه طبقهبندي
شود و درا صورت سود او ریات ESERIES
صفحه 22:
تسعیر صورتهای مالی یک واحد مستقل خارجی منجر به شناخت
تفاوتهایی ناشی از موارد زیر میشود:
* تسعیر اقلام درآمد و هزینه بهنرخهاي تسعیر در
تاريخ انجام معاملات و نسعیر اقلام دارايي و
بدهي به نرخ تسعیر در تاریخ ترازنامه»
* تسعیر مانده اول دوره خالص. سرمایه گذاري در
واحد مستقل خارجي بهنرخي متفاوت با نرخي
که مانده مزبور قبلا به آن نرخ تسعیر شدهاست؛,
3
* سایر تغییرات در حقوق صاحبان سرمایه واحد
مستقل خارجي.
صفحه 23:
اسب سرقفلی نلشی از تحصیل یک واحد مستقل خارجی و با تعدیلات
ناشی از کاربرد ارزش منصفانه بهجای مبالغ دفتری دارایها و
بدهیها که در نتیجه تحصیل آن واهد مستقل خارجی صورت
می گیرد» به یکی از دو روش زير برخورد می شود:
*به عنوان داراييها و بدهيهاي واحد مستقل خارجي
تلقی و یه ترخ تسعیر دز تاریخ ترازنامد تسعیر
مي شود یا
"یه عنوان داراییها و بدهيهاي واحد تجاري
گزارشگر تلقي م يكردد كه يا قبلاً به ريال تسعير
شده است يا به عنوان اقلام غير يولي ارزي
با استفاده از نرخ تسعير در تاريخ معامله تسعير
مي شود. ۱
صفحه 24:
a صورتهاي مالي واحد مستقل خارجي
با صورتهاي WL واحد تجاري گزارشگر از
روشهاي معمول تلفیق همچون حذف ماندهها
و معاملات درون گروهي استفاده مي شود.
" در صورت عدم تطبیق دوره مالي واحد مستقل
خارجي با دوره مالي واحد تجاري گزارشگرء
در بيشتر موارد واحد مستقل خارجي
به منظور تسهیل در تهیه صورتهاي مالي
تلفيقي واحد تجاري گزارشگرء يك مجموعه
صورتهاي مالي بهتاریخ gigi مالي واحد
تجاري گزارشگر نیز تهیه و ارائه ميکند.
حت
صفحه 25:
واگذاری واحد مستقل خارحی
“در زمان واگذاري يك واحد مستقل خارجي,
انباشته تفاوتهاي تسعیر اقلام ارزي
حرط به آن واحد مستقل خارجي كه تا
پایان دوره مالي قبل در سر فصل حقوق
صاحبان سرمایه منعکس. شده است باید در
دوره واگذاري به حساب سود و زیان انباشته
منظور شود.
صفحه 26:
Wt
واحد تجاری باید موارد زیر را افشا کند: 7
alo ٠ تفاوتهاي تسعیر شناسايي شده در سود و
زیان دوره
~ خالص, تفاوتهاي تسعیر طبقهبندي شده به عنوان
يك قلم جداگانه در سرفصل حقوق صاحبان
سرمایه و صورت تطبیق مانده آن در آغاز و پایان
)409 3
glo ~ تفاوتهاي تسعيري که طي دوره به عنوان
بخشي از مبلغ دفتري يك دارايي منظور شده
=
صفحه 27:
(آدر مواقعی که طبقهبندی یک عملیات خارجیبا اهمیت تغیبر
داده می شود» واحد تجاری باید موارد زیر را افشا کند:
* ماهیت ودلیل تغییر طبقهبندي»
*آثار تغییر طبقهبندي برحقوق صاحبان
آثار تغییر طبقهبندي بر خالص. سود یا زیان
دوره مالي قبل با اين فرض كه تغيير
طبقهبندي در ابتداي آن دوره رخ داده است.
2
ح
ش
ي مار ه 16
استاندارد سابدار
تس
ع
ي
ر ارز
تهيه کننده :مجتبی فالح پور بائی
مقدمه
ه دو
ي خ ود را ب
ي خ ارج
ي ميتوان د فعاليته ا
ك واحد تج ار
ي
ه ارز
ي ب
ت مع امالت
ن اس
ي ممك
م دهد ،واحد تجار
ق انجا
طري
س
ي انعك ا
ي باش د .ب را
ت خ ارج
ي عملي ا
م دهد ي ا دارا
انجا
ي واح د
ي م ال
ي در ص ورتها
ت خ ارج
ي و عمليا
ت ارز
معامال
ي
ت خارج
ي عمليا
ي مال
ي و صورتها
ت ارز
ي بايد معامال
تجار
ي (ريال) تسعير شود.
ل گزارشگر
ه واحد پو
ب
ي
ت خ ارج
ي و عملي ا
ت ارز
ه تسعير معامال
ت ك
ن اس
ف اي
هد
خ
ت نر
ن عمومًا با آثار تغييرا
ه نتايج آ
ت گيرد ك
ي صور
به نحو
ن
ش وي ژه آ
ي و ارز
ي وجوه نق د واح د تج ار
ارز بر جريانها
ه
ن را ايج اد كن د ك
ن اطمين ا
ه باش د واي
ي داش ت
هم اهنگ
ه
ج عملك رد ارائ
ب از نت اي
ي مطل و
ي تص وير
ص ورتهاي م ال
ميدهد.
ت اس ت از يك واح د تج اري ف رعي،
عب ار
واح د تج اري وابس ته ،مش اركت خ اص ي ا
شعبه واحد تج اري گزارش گر كه فعاليته اي
آن در خارج از ايران استقرار يافته ي ا اداره
مي شود.
ه در
ل مورد استفاد
ت از واحد پو
ت اس
عبار
ي مالي
ارائه صورتها
نکته :در ايران واحد پول گزارشگري ريال ميباشد
ه غير از واحد
ي ب
ت از هر واحد پول
ت اس
عبار
ي
ل گزارشگر
پو
ي
ت م ال
ق آن ،اطالعا
ه از طري
ت ك
ي اس
فرايند
ي
ل گزارش گر
ب واحد پو
مبتني بر ارز ،برحس
ت
ش مع امال
ن ش ود .واژه تس عير ،گ زار
بي ا
يو
ل گزارش گر
ب واحد پو
ي برحس
منفرد ارز
ل
ك مجم وعه ك ام
ني
ن برگ ردا
همچ ني
ه
ب ارز ب
ه ب ر حس
ه ش د
ي تهي
ي م ال
ص ورتها
ي را در بر ميگيرد.
ل گزارشگر
واحد پو
ه
ي ب
ل دو واح د پ ول
خ تب دي
ت از ن ر
ت اس
عب ار
ي رس مي،
ي برابر
ع نرخها
ل انوا
يكديگر (شام
ه در فراين د تس عير بك ار
ي و غيره) ك
قرارداد
ي شود
هم
گرفت
م
ه ارز انجا
ه ب
ت ك
ي اس
ي معاملها
ه ارز
معامل
ت
ه ارز اس
ه ب
م تسوي
ي شود يا مستلز
م
خريد و فروش كااله ا و خ دماتي كه ق رار اس ت
بهاي آنها به ارز پرداخت يا دريافت شود،
استقراض ي ا اعط اي تس هيالتي كه ق رار اس ت
تسويه آنها به ارز صورت گيرد،
معامالت ناشي از قراردادهاي ارزي اج را نش ده
كه يك طرف آن واحد تجاري باشد،
معامالت مربوط به تحصيل يا ف روش داراييه ا و
تقبل يا تسويه بدهيها به ارز.
ه باي د
ت اولي
ن ش ناخ
ي در زم ا
ه ارز
مع امل
م معامله به
خ انجا
خ تسعير در تاري
س نر
براسا
ت شود
ل ثب
ريا
اقالم پولي ارزي بايد با اس تفاده از ن رخ تس عير
در تاريخ ترازنامه تسعير شود،
اقالم غير پولي كه به به اي تم ام ش ده ت اريخي
برحسب ارز ثبت شده اس ت باي د ب ا اس تفاده از
نرخ تسعير در تاريخ انجام معامله تسعير شود ،و
اقالم غيرپولي كه بهارزش منصفانه برحسب ارز
ثبت شده است بايد با استفاده از نرخ تس عير در
تاريخ تعيين ارزش منصفانه تسعير شود.
ي واحد
ي ارز
م پول
ه يا تسعير اقال
ي ناشي از تسوي
تفاوتها
ن
ه اي
ت اولي
ه در ثب
ي ك
ت با نرخهاي
ي متفاو
ه نرخهاي
ي ب
تجار
ل
ه قب
ي دور
ي م ال
م در ص ورتها
ن اقال
م ي ا در تس عير اي
اقال
ع
ه وق و
ه دور
ه است ،بايد به عنوان درآم د ي ا ه زين
بكار رفت
ي شود.
شناساي
خ
ه و ت اري
م مع امل
خ انج ا
ه ت اري
خ تسعير در فاصل
ه نر
چنانچ
ي تغي ير كن د،
ت ارز
ه مع امال
ط ب
ي مرب و
م پ ول
ه اقال
تس وي
ي آيد.
ت تسعير بوجود م
تفاو
ي
ك واح د تج ار
ني
ه بي
م شد
ت انجا
ي تسعير معامال
تفاوتها
ي
ن واح دها
ن و ن يز بي
يآ
ي ف رع
ي تج ار
ي و واح دها
اص ل
ي
ي م ال
ي اص لي ،در ص ورتها
ك واح د تج ار
يي
ي ف رع
تجار
ه
م ش د
ت انج ا
ي ناشي از معامال
ي همانند تفاوتها
واحد تجار
ه
ن دور
ن بخش ي از س ود و زي ا
با س اير اش خاص ،ب ه عن وا
ي شود.
شم
گزار
تفاوته اي تس عير داراييه ا و ب دهيهاي ارزي
شركتهاي دول تي باي د در اج راي مف اد م اده 136
قانون محاسبات عم ومي كش ور مص وب ش هريور
م اه ،1366به حس اب ان دوخته تس عير داراييه ا و
ب دهيهاي ارزي منظ ور و در سرفص ل حق وق
صاحبان سرمايه طبقهبندي شود .چنانچه در پاي ان
دوره مالي ،مانده حس اب ان دوخته مزب ور ب دهكار
باشد ،اين مبلغ به سود و زيان همان دوره منظ ور
مي شود.
ي
ي ارز
ل از تس عير داراييه ا و ب دهيها
ن حاص
س ود و زي ا
ي گ ردد.
ي نم
ه تلق
ي دول تي ،درآم د ي ا ه زين
ش ركتها
ي مذكور بايد
ل از تسعير داراييها و بدهيها
ت حاص
مابهالتفاو
ي منظ ور
ي ارز
ه تس عير داراييه ا و ب دهيها
ب ذخ ير
در حسا
ب
ه حس ا
ل م الي ،مان د
نس ا
ه در پاي ا
ي ك
ش ود .در ص ورت
ن هم ان
ب سود و زي ا
ه حسا
غ ب
ن مبل
ه بدهكار باشد ،اي
ذخير
ل منظور خواهد شد.
سا
ه تسعير داراييها
ب ذخير
ه حسا
ه ماند
ي ك
تبصره :در صورت
ت
ه ثب
غ س رماي
ي از مبل
ل م ال
نسا
ي در پاي ا
ي ارز
و بدهيها
ل
ي م راح
س از ط
ت تج اوز نماي د ،مبلغ م ازاد پ
ش ده ش رك
ت ميباشد.
ه شرك
ب سرماي
ه حسا
ل انتقال ب
ي قاب
قانون
ي كه ماهيتًا بخشي از
تفاوتهاي تسعير آن گروه از اقالم پول
خالص سرمايهگذاري در يك واحد مستقل خارجي را تشكيل
ي دهد ،بايد تا زمان واگذاري خالص سرمايهگذاري
م
به عنوان حقوق صاحبـان سرمايـه در ترازنامـه طبقهبندي
شـود و در صورت سود و زيان جامعانعكاس يابد.
اين تفاوتها بايد در زمان واگذاري سرمايهگذاری به حساب
سود و زيان انباشته منظور شود.
تفاوتهاي تسعير يك بدهي ارزي كه به عن وان حف اظ خ الص
س رمايهگذاري واح د تج اري در يك واح د مس تقل خ ارجي
ي شود بايد تا زمان واگذاري خالص سرمايهگذاري
محسوب م
به عن وان حق وق ص احبان س رمايه در ترازن امه طبقهبن دي
ش ود و در ص ورت س ود و زي ان ج امع انعك اس ياب د .اين
ص سرمايهگذاري طبق بند
ي خال
تفاوتها بايد در زمان واگذار
41به حساب سود و زيان انباشته منظور شود.
م ارزي ممكن است در نتيج
ه
تفاوتهاي تسعير اقال
ي
ل مالحظه در ارزش رسم
كاهش شديد يا افت قاب
ريال باشد به نحوي كه عمًال درمقابل آن حفاظي وجود
نداشته باشد و كاهش يا افت مزبور بدهيهايي را تحت
تأثير قرار دهد كه اخيرًا و به طور مستقيم در ارتباط
ل داراييهاي ارزي ايجاد شدهاست و واحد
با تحصي
تجاري قادر به تسويه آنها نيست .اين تفاوتهاي تسعير
ي مربوط منظـور شـود ،به
بايد به مبلغ دفتـري داراي
شرط آنكـه مبلغ دفتـريپسازتعديل،
ل بازيافت ناشي از
ي و مبلغ قاب
از اقل بهاي جايگزين
ن دارايي تجاوز نكند.
فروش يا كاربرد آ
ت
ي عملي ا
ي م ال
ي تس عير ص ورتها
ش مورد استفاده برا
رو
ي
ي بين واحد تجار
ن مال
ي و تأمي
ه عمليات
ه رابط
خارجي ،ب
ن
ي دارد .ب ه همي
ي بس تگ
ت خ ارج
گزارش گر و عملي ا
ي
ت خ ارج
ش ” عملي ا
ه دو بخ
ي ب
ت خ ارج
منظ ور ،عملي ا
گر“
ي گزارش
ار
د تج
ت واح
ا
ك از عملي
الينف
ي شود.
كم
ل خارجي“ تفكي
و ” واحد مستق
ت واحد
ك عمليا
ش الينف
ه بخ
ي ك
ت خارج
ه از عمليا
ن دست
آ
ت واح د
ي از عملي ا
ت همانندشاخـها
ي گزارشگر اس
تجار
م
ي خـود را انج ا
ي تجـار
ي گزارش گر ،فعاليتهـا
تج ار
ي ت أثير ب ر
خ تس عير ب ه ج ا
ي دهد ،بنابراين ،تغيير در نر
م
ت
ي گزارشگر درآن عملي ا
ي واحد تجار
ص سرمايهگذار
خال
ط
ي ش ده توس
ي نگه دار
م پ ول
ك از اقال
خارجي ،ب ر ه ري
ي تأثير ميگذارد.
ت خارج
عمليا
يك واحد مستقل خارجي كًال بر حسب واحد پ ول
محل فعاليت خود وجوه نقد و س اير اقالم پ ولي
ارجي
د ،متحمل مخ
را جمع آوري مي كن
مي ش ود ،درآم د كس ب مي كن د و ممكن اس ت
قرارداد وام منعقد كن د ،در اين ح الت ،تغي ير در
نرخ تسعير ريال به واحد پول محل فعاليت واح د
مس تقل خ ارجي ،اث ر مس تقيمي ب ر جريانه اي
نقدي فعلي يا آتي واحد مستقل خارجي يا واح د
تجاري گزارش گر ن دارد و ي ا اينكه اث ر آن بس يار
ناچيز است.
واحد مستقل خارجي
ن واح د مس تقل
ي ب ه عن وا
ت خ ارج
ك عملي ا
صي
ي تش خي
نش انهها
ل موارد زير است:
ه شام
ي از جمل
خارج
فعاليته اي واح د م ورد نظ ر ب ه نح وي انج ام مي ش ود كه ت ا ح د ق ابل
مالحظهاي از عملي ات واح د تج اري گزارش گر مس تقل اس ت ،اگ رچه ممكن
است واحد تجاري گزارشگر ،عمليات آن واحد را كنترل كند
معامالت با واحد تجاري گزارشگر ،بخش كوچكي از فعاليته اي واح د م ورد
نظر را تشكيل دهد،
فعاليتهاي واحد خ ارجي عمدتـًا از ط ريق عمليـات آن واحـد ي ا از ط ريق
استقراض محلي و نه از طريق واحد تجاري گزارشگر ،تأمين مالي شود،
مخارج دستمزد ،مواد و س اير اج زاي تش كيل دهن ده محص والت و خ دمات
واحد خارجي عم دتًا ب ا اس تفاده از واح د پ ول محلي و نه ري ال ،پ رداخت ي ا
تسويه شود،
فروش توسط واحد خارجي اساسًا برحس ب واح د پ ولي بج ز ري ال انج ام
شود ،و
جريانهاي نقدي واحد تجاري گزارشگر از فعاليتهاي روزمره واح د خ ارجي
مجزا باشد و به طور مستقيم تحت تأثير فعاليتهاي واحد خارجي قرار نگيرد.
واحد تجاري گزارشگر ،براي تسعير صورتهاي مالي يك واحد مستقل خ ارجي
به منظور انعكاس آن در صورتهاي مالي خود بايد روشهاي زير را بكار گيرد:
داراييها و بدهيهاي واحد مس تقل خ ارجي ،اعم از پ ولي و غ ير
پولي ،بايد با نرخ تسعير در تاريخ ترازنامه تسعير شود،
اقالم درآمد و هزينه واحد مستقل خارجي بايد ب انرخ تس عير در
ت اريخ انج ام مع امالت تس عير ش ود ،ب هاس تثناي م واردي كه
ص ورتهاي م الي واح د مس تقل خ ارجي برحس ب واح د پ ول يك
اقتصاد با تورم حاد ارائه شدهاست كه در اين صورت اقالم درآم د
و هزينه بايد با نرخ تسعير در تاريخ ترازنامه تسعير شود،
تمامي تفاوتهاي تسعير حاصل شده بايد تا زمان فروش خ الص
سرمايه گذاري تحتسرفصل حقوق صاحبان س رمايه طبقهبن دي
شود و در صورت سود و زيان جامع انعكاس يابد.
تسعير صورتهاي مالي يك واحد مستقل خارجي منجر به شناخت
ي ناشي از موارد زير ميشود:
تفاوتهاي
تسعير اقالم درآمد و هزينه بهنرخهاي تس عير در
ت اريخ انج ام مع امالت و تس عير اقالم دارايي و
بدهي به نرخ تسعير در تاريخ ترازنامه،
تسعير مانده اول دوره خالص سرمايه گ ذاري در
واحد مستقل خارجي بهنرخي متفاوتب ا ن رخي
كه مانده مزبور قبًال به آن نرخ تسعير شدهاست،
و
ساير تغييرات در حق وق ص احبان س رمايه واح د
مستقل خارجي.
با سرقفلي ناشي از تحصيل يك واحد مستقل خارجي و با تع ديالت
تري داراييها و
ناشي از كاربرد ارزش منصفانه بهجاي مبالغ دف
بدهيها كه در نتيجه تحصيل آن واح د مس تقل خ ارجي ص ورت
مي گيرد ،به يكي از دو روش زير برخورد مي شود:
ي
ل خ ارج
به عنوان داراييها و بدهيهاي واح د مس تق
ي و به ن رخ تس عير در ت اريخ ترازن امه تس عير
تلق
مي شود ،يا
به عنوان داراييها و بدهيهاي واح د تج اري گزارش گر
ه است يا
ي ميگردد كه يا قبًال به ريال تسعير شد
تلق
به عنوان اقالم غ ير پ ولي ارزي ب ا اس تفاده از ن رخ
ي شود.
تسعير در تاريخ معامله تسعير م
در تلفيق صورتهاي مالي واح د مس تقل خ ارجي
ب ا ص ورتهاي م الي واح د تج اري گزارش گر از
روشهاي معمول تلفيق همچون حذف مان دهها و
معامالت درون گروهي استفاده مي شود.
در صورت عدم تطبيق دوره مالي واح د مس تقل
خ ارجي ب ا دوره م الي واح د تج اري گزارش گر،
در بيشتر موارد ،واحد مستقل خارجي به منظور
تس هيل در تهيه ص ورتهاي م الي تلفيقي واح د
تج اري گزارش گر ،يك مجم وعه ص ورتهاي م الي
بهتاريخ صورتهاي م الي واح د تج اري گزارش گر
نيز تهيه و ارائه ميكند.
واگذاري واحد مستقل خارجي
ل خ ارجي،
ك واح د مس تق
يي
ن واگذار
در زما
ي
م ارز
ي تس عير اقال
ه تفاوته ا
غ انباش ت
مبل
هت ا
ي ك
ل خ ارج
ن واح د مس تق
هآ
ط ب
مرب و
ق
ل حق و
ل در س ر فص
ي قب
ه م ال
ن دور
پاي ا
ت باي د در
س ش ده اس
ه منعك
ن سرماي
صاحبا
ه
ن انباش ت
ب سود و زيا
ه حسا
ي ب
ه واگذار
دور
منظور شود.
افشا
واحد تجاري بايد موارد زير را افشا كند:
ه در س ود و
ي ش د
مبلغ تفاوته اي تس عير شناس اي
زيان دوره
ن
ي ش ده ب ه عن وا
خالص تفاوتهاي تسعير طبقهبن د
ن س رمايه
يك قلم جداگانه در سرفصل حقوق صاحبا
ن در آغاز و پايان دوره ،و
و صورت تطبيق مانده آ
ي دوره ب ه عن وان
مبلغ تفاوته اي تس عيري كه ط
بخشي از مبلغ دفتري يك دارايي منظور شده است.
در مواقعي كه طبقهبندي يك عمليات خارجي با اهميت تغي ير داده
مي شود ،واحد تجاري بايد موارد زير را افشا كند:
ماهيت ودليل تغيير طبقهبندي،
آثار تغيير طبقهبندي برحقوق صاحبان سرمايه
آثار تغيير طبقهبندي بر خالص سود يا زيان دوره
مالي قبل ب ا اين ف رض كه تغي ير طبقهبن دي در
ابتداي آن دوره رخ داده است.
