صفحه 1:
استاندارد حسابدارى شماره 18
حسابداری سرمایه گذاریها
صفحه 2:
ی استاندارد به نحوه حسابداری سرمایه گذاریها و
آلزامات افشای اطلاعات مربوط می پردازد.
۲ در صورتهای مللی واحد تجاری اصلیء در صور تیکه
در استانداردهای حسابداری مربوط جه سرمایه گذاری
در واحد های تجاری فرعی و وابسته نحوه
دیگری مجاز شده باشد.
2/37
صفحه 3:
موارد زیر در این استاندارد مورد بحث قرار نمی گیرد:
۱. مبلنی شناخت درآمدهایی که به صورت سود تضمین شده» سود
سهام و غیره از سرمایه گذاریها عاید می شود (استاندارد شماره ۳).
صفحه 4:
لیش ارزش یا سایر مزلیا (مانند مزابای نا ناشی از
بات تجاری) نگهداری می کند.
صفحه 5:
9
سرماه گذریسرنه امه ۳
نوعی سرمایه گذاری است که برای آن بازار فعالی
که آزاد و در دسترس است وجود دارد به طوری
صفحه 6:
6/37
سرمایه گذاری در املاک
عبار تست از سرمایه گذاری در زمین یا ساختمانی که
عملیات ساخت و توسعه آن به اتمام رسیده و به جهت
ارزش بالقوه ای که از نظر سرمایه گذاری دارد و نه به
قصد استفاده توسط واحد تجاری سرمایه گذار يا
شر کتهای همگروه آن؛ نگهداری می شود.
صفحه 7:
ریافتهای ناشی از توزیع منافع سود سهام
منفعت سرمایه ای مثل افزایش ارزش
حاصل از سایر مزایا (مانند مزایای نان
صفحه 8:
انواع سرمایه گذاری
اشکال و دلایل گوناگون سرمایه گذاریها:
در قللب اسنادی که بیانگر بدهی پهلی به دارنده آنهاست (نظیر
برخی اوراق مشار کت).این نوع اسناد متضمن سود تضمین شده
حداقلی می باشند.
۶ در قالب مالکیت سهام یک واحد تجاری دیگر باشند که ۲
سرمایه گذاریها بیانگر حقوق مالی است.
< به صورت نکهداری داراییهای عینی مثل زمین
فلزات کرانبها باشند.
8/37
صفحه 9:
طبقه بندی سرمایه گذاریها
**چنانچه واحد تجاری طبق استاندارد شماره ۱۴ دارايبهاى خود را به
جاری و غیر جاری تفکیک می کند
سرمایه گذاری جاری ~~ تحن سر فصل داراییهای جاری
سرمایه گذاری بلند مدت . جت سرفصل دارایبهای غبر جاری
*چنانچه واحد تجاری طبق استاندارد شماره ۱۴ دارایبهای خود را به
جاری و غیر جاری تفکیک نمی کند
به منظور تعيبن مبلغ دفتری آنها بر اساس لین استاندارد خصوصیات
سرمایه گذاری ازنظرجاری يا بلندمدت بودن مبنای کارقرارمی گبرد.
۹ 3
صفحه 10:
جه طبقه ای از سرمایه گذاریها گفته
می شود که سرمایه گذاری بلند
مدت نباشد.
صفحه 11:
طبقه ای از سرمابه گذاربها گفته می شود که جه
ا۵ه مستمر در فعالیتهای واحد تجاری نگهداری
ك سرمایه گذاری هنگامی جه عنوان دارلیی غبر جاا
بندی می شود که قصد نگهداری آن برای
اثبات باشد یا توا
صفحه 12:
گذاری در واحد تجاری فرعی و وابسته یا
ابى به اين واحدها.
ایه گذاریهلیی که اساسا جهت حفظ. تسهيل و كستر:
تاری موجود انجام شده است (سرمایه گذار نها
گذاریهایی را که نمی توان واگذار کرد يا
ای واحد تجاری قابل وا گذاری نیست.
به گذارهایی که با قصد استفاده مستمر توسط و
ن درآمد و یا رشد سرمایه برای صاحبان سرما؛
صفحه 13:
۱ به کونه ای قابل اتکا by گر قیمتی باشد که
بتوان بر اساس آن معامله کرد.
13/37
صفحه 14:
14/37
نکته
سرمایه گذاری سریع المعامله در بازار راء
هم می توان به عنوان سرمایه گذاری
جاری طبقه بندی کرد و هم به عنوان
سرمایه گذاری بلند مدت تلقی نمود.
صفحه 15:
صفحه 16:
بهای تمام شده سرمایه گذاریها
نحوه تعیین بهای تمام شده حق تقدم
""خرید حق تقدم:
مشابه با خرید سهام
"استفاده از حق تقدم در افزایش سرمایه:
چنانچه وجوهی پرداخت شود یا از مطالبات تسویه
شود مبالغ مزبور به بهای تمام شده سرمایه گذاری
اضافه می شود.
16/37
صفحه 17:
چنانچه سرمایه گذاری
درب رگبرنده حداقل سود تضمین
سود سهام تعلق کرفته و دریافت نشده باشد.
تمام شده سرمایه گذاری عبار تست از
0
صفحه 18:
صفحه 19:
دلثیل مناسب بودن کاربرد مبنای ارزش بازار برای سرمایه گذاریهای سریع
المعامله در بازار که به عنوان دارایی جاری طبقه بندی شده اند:
انعکاس مطلوب تر نتیجه عملیات؛ به اين دلیل که هر گونه
افزایش در بازار سرمایه گذاری, به سبب مستند بودن به دریافت وجه
نقد و یا انتظار قریب به یقین به دریافت وجه نقد. معرف سود تحقق
صفحه 20:
د. انعکاس این واقعیت اقتصادی که مدیریت توانلیی تبلور لین سود و
زیانها را از طریق فروش سرمایه گذاری داشته اما به عمد چنین نخواسته
است.
د. ارلثه اطلاعات مهمتر جه استفاده كنند كان و مديرانء جه دلیل استفاده
از ارزش بازار.
و. رفع اشکال در اندازه گیری اقلام مشلبه جه قیمتهای متفاوت که تنها به
صفحه 21:
قیمتهلیی کهمی تولنند جهت مقاصد ارزیلبیبه کار گرفته شوند شامل ۲ نوع
قیمت زير می باشند:
* قیمت پیشنهاد خريد: قيمتى لست كه انتظار.مى رود سرمايه گذاریبه آن
قيمت واكذار شود.
* قیمت پیشنهاد فروش: قیمتی است که انتظارحی رود سرمایه گذار برای
تحصیل سرمایه گذاری بپردازد.
* قیمت میانگین: قیمت میانگین بازار میانگین قیمت پیشنهاد خرید و
پیشنهاد فروش می باشد.
صفحه 22:
صفحه 23:
مبلغ دفتری سرمایه گذاریها
نوع سرمایه گذار انعکاس در ترازنامه
سرمایه گذاری سریع المعامله که به | الف. ارزش بازار يا
عنوان دارایی جاری طبقه بندی . اقل بهای تمام شده و خالص ارزش
———
سرمایه گذاری غبر جاری الف. بهای تمام شده پس از کسر هر گونه
ذخیره کاهش دائمی ارزش.
ب. مبلغ تجدید ارزیابی به عنوان یکت
نحوه عمل مجاز جایگزین.
صفحه 24:
24/37
" مبلغ دفتری سرمایه گذاریها
چنانچه ماهیت و میزان سرمایه گذاریبه گونه ای
باشد که جذب آن توسط بازار. بدون تاثیر با اهمیت
در نرخ بازار آن. ممکن نباشد. قیمت جاری باید
طوری تعدیل شود که منعکس کننده عوایدی باشد
که واحدتجاریبه طور واقعبینانه» انتظار کسب آن
را در صورت واگذاری سرمایه گذاری در روال
cole فعالیت تجاری دشلته باشد.
صفحه 25:
25/37
تمایلیبه واگذاری ّن نداردتا افزلیش در ارزش آن
eee ۱[
بازار گن به عنوان تحقق یافته. مناسب نیست و در
نتیجه نبلید لین تغییرات را در صورت سود وزیان
منعکس کرد.
صفحه 26:
مبلغ دفتری سرمایه گذاریها
مبلغ کل سرمایه گذاربهای سریع المعامله که به عنوان
دارلیی جاری نگهداری می شود بلید بر مبنای مجموعه
(پرتفوی) سرمایه گذاربهای مزبور تعیین شود. مبلغ کل
سرمایه گذاربهای بلند مدت و سار سرمایه گذاریهای
جاری. عبارت از جمع مبلغ دفتری نک نک سرمایه
گذاریهای مربوط است که جداگانه تعیین می شود.
26/37
صفحه 27:
به عنوان ذا ایی جاری ای ارزش
0 فروش
تجديد
بلند مدت (غیر جاری) ارزیابی
درآمد يا هزينه
افزايش -> مازاد
تجديد ارزيابى
كاهش -> هزينه (به
جز مواردى كه قبلا
تجديد ارزيابى صورت
كرفته و مازاد تجديد
ارزيابى داريم)
سود و زيان
سرفصل حقوق
صاحبان سرمايه
صورت
سود و زيان
صفحه 28:
آد تجدید ارزبابی. در آمد تحقق نیافته تلقی
می گردد. بنابراین افزلیش سرمایه به طور
مستقیم از محل مازاد مزبور مجاز نیست و تنها
در زمان تحقق به حساب سود و زیان انباشت
منتقل می شود.
28/37
صفحه 29:
اگذاری سرمابه گذا
هرگامیک سرمایه گذاری واگذار شود؛ تفاوت عولید حاصل از واگذاری و مبلغ دفتری بلید به
عنوان در آمد با هزینه شناسایی شود.
فوع انعکاس به شناسایی سود[ انعکاس تفاوت ناشی از
سرمايه كذارى وزيان نسبت به واكذارى به عنوان
تجدید ارزیابی آخرين مبلغ | سود يا زيان واكذارى
بلند مدت دفتری ۱
بهاى تمام شده بس از | بهاى تمام شده | سود يا زيان واكذارى
کسر هرا رگونه دخیره كاهش
دائمى در ارزش
جارى اقل بهاى تمام شده و . بهای تمام شده | درآمد يا هزينه سرمايه
ey) خالص ارزش فروش كذارى
المعامله) ارزش بازار آخرین مبلغ | درآمد یا هزینه سرمایه
ote ب كذارى
سایر سرمایه خالص ارزش فروش آخرین مبلغ | درآمد با هزینه سرمابه
گذاریهای دفتری گذاری
جاری اقل بهای تمام شده و | آخرین مبلغ | درآمد یا هزینه سرمایه
خالص آرزش فروش دفتری گذاری
29/37
صفحه 30:
واگذاری سرمایه گذاریها
هرگونه خللص مازاد ناشی از تجدید ارزیلبی یک
سرمایه گذاری که قبلا در حساب مازاد تجدید
ارزیابی منظور و در آن نگهداری شده است. باید به
عنوان تغییر در اجزای حقوق صاحبان سرمایه. به
بستانکار حساب سود و زیان انباشته منظور شود.
30/37
صفحه 31:
تغیبر طبقه بندی سرمایه گذاریها
چه سرمایه گذاریهای جاری به روش اقل
و خالص ارزش فروش منعکس شوند:
ت مانده مازاد تجدید ارزیلبی از حساب
برگشت می شود.
در مواردی که تغییرات در ارزش بازار
آری های جاریبه سود و زیان منظور مى
هر گونه باقیمانده مازاد تجدید ارزیابی
ب سود و زیان انباشته منتقل شود.
صفحه 32:
32/37
تغییر طبقه بندی سرمایه گذاریها
چنانچه سرمایه گذاری جاری به بلند مدت
تغییر طبقه بندی دهد. سرمایه گذاری بلند
مدتبه لقل بهای تمام شده و خالص ارزش
فروش منظور می شود.
صفحه 33:
صفحه 34:
تخصصی سرمایه گذاری که از توزية
از واگذاری سرمایه گذاری منع شده لا
ِا زیان حاصل از واگذاری سرمایه گذار:
وات ارزش سرمایه گذاریها را که طبق
ستاندارد به سود و زبان منظور
بت در صورت سود و زبان منعکس و
سود به حساب اندوخته
صفحه 35:
۳ و cae eer eal
مشتمل بر نحوه حسابداری تغییرات مبلغ دفتری.
ب. مبلغ سرمایه گذاریهای سریع المعامله در بازار که به عنوان
دارایی جاری نگهداری شده است.
ج. مبلغ در آمد حاصل از سرمایه گذاریهای سریع المعامله در
بازار که.به عنوان دارلیی جاری نگهداری و به روش ارزش بازار
صفحه 36:
صفحه 37:
37/37
افشا
ز. مبلغ هرگونه ذخیره برای کاهش دائمی در ارزش سرمایه
گذاریهای بلند مدت.
ح. محدودیتهای قلبل توجه در رابطهبا امکان تبدیل سرمایه
كذاريها به نقد یا وصول در آمد و عواید واگذاری آنهاء و
ط. در مورد موسساتی که فعالیت عمده آنها سرمایه گذاری
در اوراق بهادار است. صورت تحلیلی پرتفوی سرمایه
گذاری.
استاندارد حسابداري شماره 15
حسابداري سرمايه گذاريها
1/37
دامنه کاربرد
.1اين استاندارد به نحوه حسابداري سرمايه گ
الزامات افشاي اطالعات مربوط مي پردازد.
ذاريها و
.2در صورتهاي مالي واحد تجاري اص لي ،در ص ورتيکه
در استانداردهاي حسابداري مربوط به سرمايه گذاري
در واحد هاي تجاري فرعي و وابس ته نح وه عم ل
ديگري مجاز شده باشد.
2/37
دامنه کاربرد
موارد زير در اين استاندارد مورد بحث قرار نمي گيرد:
.1مباني شناخت درآمدهايي که به صورت س ود تض مين ش ده ،س ود
سهام و غيره از سرمايه گذاريها عايد مي شود (استاندارد شماره .)3
.2سرمايه گذاري در واحدهاي تجاري فرعي و وابس ته در ص ورتهاي
مالي تلفيقي.
.3سرمايه گذاري خاص از جمله ابزارهاي مالي پيچيده.
.4سرمايه گذاريهايي که توسط طرحهاي مزاياي بازنشستگي و موسسات
بيمه عمر انجام مي شود.
.5سرمايه گذاري در امالک.
3/37
سرمايه گذاري
نوعي دارايي است که واحد سرمايه گذار ب راي
افزايش منافع اقتصادي از طريق توزيع منافع (به
شکل سود س هام ،س ود تض مين ش ده واجاره)،
افزايش ارزش يا ساير مزايا (مانند مزاياي ناشي از
مناسبات تجاري) نگهداري مي کند.
4/37
سرمايه گذاري سريع المعامله در بازار
نوعي سرمايه گذاري است که براي آن بازار فعالي
که آزاد و در دسترس است وجود دارد ب ه ط وري
که از طريق آن بتوان ب ه ارزش بازار يا شاخص ي
قابل اتکا که محاسبه ارزش بازار را امکانپذير سازد،
دست يافت.
5/37
سرمايه گذاري در امالک
عبارتست از سرمايه گ ذاري در زمين يا ساختماني ک ه
عمليات ساخت و توسعه آن به اتمام رس يده و ب ه جهت
ارزش بالقوه اي که از نظر سرمايه گ ذاري دارد و ن ه ب ه
قص د اس تفاده توس ط واح د تجاري سرمايه گ ذار يا
شرکتهاي همگروه آن ،نگهداري مي شود.
6/37
شيوه هاي کسب منافع اقتصادي سرمايه گذاريها
دريافتهاي ناشي از توزيع منافع سود سهام
منفعت سرمايه اي مثل افزايش ارزش
منافع حاصل از ساير مزايا (مانند مزاياي ناشي
از مناسبات تجاري)
7/37
انواع سرمايه گذاري
اشکال و داليل گوناگون سرمايه گذاريها:
در قالب اسنادي که بيانگر بدهي پولي به دارنده آنهاس ت (نظ ير
برخي اوراق مشارکت).اين نوع اس ناد متض من س ود تض مين ش ده
حداقلي
مي باشند.
در قالب مالکيت سهام يک واح د تجاري ديگر باش ند ک ه اين
سرمايه گذاريها بيانگر حقوق مالي است.
به صورت نگه داري داراييهاي عي ني مث ل زمين و ساختمان و
فلزات گرانبها باشند.
8/37
طبقه بندي سرمايه گذاريها
چنانچه واحد تجاري طبق استاندارد شماره 14داراييهاي خ;;ود را ب;;ه
جاري و غير جاري تفکيک مي کند
سرمايه گذاري جاري
سرمايه گ ذاري بلن د م دت
جاري
تحت سر فصل داراييهاي جاري
تحت سرفص ل داراييهاي غ ير
چنانچه واحد تجاري طبق استاندارد شماره 14داراييهاي خ;;ود را ب;;ه
جاري و غير جاري تفکيک نمي کند
9/37
به منظور تعيين مبلغ دفتري آنها بر اساس اين استاندارد ،خصوص يات
سرمايه گذاري ازنظرجاري يا بلندمدت بودن مبناي کارقرارمي گيرد.
سرمايه گذاري جاري
به طبقه اي از سرمايه گذاريها گفته
مي ش ودکه سرمايه گ ذاري بلن د
مدت نباشد.
10/37
سرمايه گذاري بلند مدت
به طبقه اي از سرمايه گذاريها گفته مي شود که ب ه قص د
استفاده مستمر در فعاليتهاي واحد تجاري نگهداري شود.
يک سرمايه گذاري هنگامي به عنوان دارايي غير جاري
طبقه بندي مي شود که قصد نگه داري آن ب راي م دت
طوالني به وضوح قابل اثبات باشد يا توان ايي واگ ذاري
آن توسط سرمايه گذار مشمول محدوديتهايي باشد.
11/37
طبقه بندي سرمايه گذاريها
سرمايه گذاريهاي بلند مدت مشتمل بر موارد زير است:
الف .سرمايه گذاري در واحد تجاري فرعي و وابسته يا تسهيالت بلن د
مدت اعطايي به اين واحدها.
ب .سرمايه گذاريهايي که اساسا جهت حفظ ،تسهيل و گسترش فعاليت
يا روابط تجاري موجود انجام شده است (سرمايه گذاريهاي تجاري).
ج .سرمايه گذاريهايي را که نمي توان واگذار کرد ،يا ب دون ت اثير
عمده بر فعاليتهاي واحد تجاري قابل واگذاري نيست.
12/37
د .سرمايه گذارهايي که با قصد استفاده مستمر توس ط واح د تجاري
نگهداري مي شود وهدف آن نگهداري پرتف ويي از سرمايه گ ذاريها
جهت تامين درآمد و يا رش د سرمايه ب راي صاحبان سرمايه واح د
تجاري است.
دو شرط اصلي تعريف سرمايه گذاري
سريع المعامله در بازار
.1وجود بازاري فعال که آزاد و قابل دسترس باشد ،و
.2قيمتهاي معامالتي در چنين بازاري معلوم باشد و به ص ورت
علني اعالم شود.
قيمت اعالم شده بايد به گونه اي قابل اتکا بيانگر قيمتي باشد که
بتوان بر اساس آن معامله کرد.
13/37
نکته
سرمايه گذاري سريع المعامل ه در بازار را،
هم مي ت وان ب ه عن وان سرمايه گ ذاري
جاري طبق ه بن دي کرد و هم ب ه عن وان
سرمايه گذاري بلند مدت تلقي نمود.
14/37
بهاي تمام شده سرمايه گذاريها
بهاي تمام شده :مخارج
نقدي باشد
تحصيلازقبيل کارمزد کارگزار ،حق
ها و عوارض ماليات.
چنانچه تحصيل
الزحم ه
سرمايه گذاري
غير نقدي باشد
بهاي تمام شده :ابتدا به
واگ ذار
ارزش منصفانه دارايي يا اوراق بهادار
منص فانه سرمايه
شده ،اما در صورتي ک ه ارزش
سهولت بيشتري قابل تعيين
گذاي تحصيل شده با
به عنوان بهاي تمام شده محسوب مي شود.
باشد ،اين ارزش
15/37
بهاي تمام شده سرمايه گذاريها
نحوه تعيين بهاي تمام شده حق تقدم
خريد حق تقدم:
مشابه با خريد سهام
استفاده از حق تقدم در افزايش سرمايه:
چنانچه وجوهي پرداخت شود يا از مطالبات تسويه
شود مبالغ مزبور به بهاي تمام شده سرمايه گذاري
اضافه مي شود.
16/37
بهاي تمام شده سرمايه گذاريها
چنانچ ه سرمايه گ ذاري تحص يل ش ده
دربرگيرنده حداقل سود تض مين ش ده يا
سود سهام تعلق گرفته و دريافت نشده باشد،
بهاي تمام شده سرمايه گذاري عبارتس ت از
بهاي خريد بعد از کسر هر گونه سود تعل ق
گرفته و دريافت نشده.
17/37
انعکاس به ارزش بازار
استفاده از ارزش بازار در مورد سرمايه گ ذارهاي
سريع المعامل ه در بازار م وجب شناسايي کلي ه
تغييرات در ارش بازار سرمايه گذاري صرفنظر از
فروش يا عدم فروش سرمايه گذاري مي شود.
18/37
داليل مناسب بودن کاربرد مبناي ارزش بازار براي سرمايه گذاريهاي سريع
المعامله در بازار که به عنوان دارايي جاري طبقه بندي شده اند:
الف .انعکاس مطلوب تر نتيجه عمليات؛ ب ه اين دلي ل ک ه هر گون ه
افزايش در بازار سرمايه گذاري ،به سبب مس تند ب ودن ب ه دريافت
وجه نقد و يا انتظار قريب به يقين به دريافت وجه نق د ،معرف س ود
تحقق يافته دوره است.
ب .فراهم کردن ارزيابي بهتري از عملکرد مديريت
ج .ناممکن بودن دستکاري عمليات توسط مديريت از طريق انتخ اب
زمان فروش.
19/37
داليل مناسب بودن کاربرد مبناي ارزش بازار براي سرمايه گذاريهاي سريع
المعامله در بازار که به عنوان دارايي جاري طبقه بندي شده اند:
د .انعکاس اين واقعيت اقتصادي که مديريت توانايي تبل ور اين س ود و
زيانها را از طريق فروش سرمايه گذاري داشته اما به عمد چنين نخواسته
است.
ه .ارائه اطالعات مهمتر به استفاده کنندگان و مديران ،به دليل اس تفاده
از ارزش بازار.
و .رفع اشکال در اندازه گيري اقالم مشابه به قيمتهاي متفاوت که تنها به
لحاظ خريد در زمانهاي مختلف ايجاد شده است.
20/37
تعيين ارزش بازار اوراق سريع المعامله
قيمتهايي که مي توانند جهت مقاصد ارزيابي به کار گرفته شوند شامل 3نوع
قيمت زير مي باشند:
قيمت پيشنهاد خريد :قيمتي است که انتظار مي رود سرمايه گذاري به آن
قيمت واگذار شود.
قيمت پيشنهاد فروش :قيمتي است که انتظار مي رود سرمايه گذار ب;;راي
تحصيل سرمايه گذاري بپردازد.
قيمت ميانگين :قيمت ميانگين بازار ،ميانگين قيمت پيش;;;نهاد خري;;;د و
پيشنهاد فروش مي باشد.
21/37
در انتخاب هر کدام از اين قيمتها استاندارد هيچ الزمي ندارد ،اما بايد توجه
نمود که هر مبنايي که انتخاب مي شود بايد به طور يکنواخت اعمال گردد.
در تعيين ارزش بازار اوراق بهادار بايد
موارد زير را در نظر گرفت
حجم سرمايه گذاري يا واگذاري آن
به صورت بخش بخش.
وجود الزام يا اجبار به واگذاري.
حجم سهام موجود در بازار.
22/37
مبلغ دفتري سرمايه گذاريها
نوع سرمايه گذار
انعکاس در ترازنامه
سرمايه گذاري سريع المعامله که به الف .ارزش بازار ،يا
عنوان دارايي جاري طبقه بندي
ب .اقل بهاي تمام شده و خالص ارزش
شده است
فروش.
ساير سرمايه گذاريهاي جاري
الف .اقل بهاي تمام شده و خالص ارزش
فروش ،يا
ب .خالص ارزش فروش.
سرمايه گذاري غير جاري
23/37
الف .بهاي تمام شده پس از کسر هر گونه
ذخيره کاهش دائمي ارزش.
ب .مبلغ تجديد ارزيابي به عنوان يک
نحوه عمل مجاز جايگزين.
مبلغ دفتري سرمايه گذاريها
چنانچه ماهيت و ميزان سرمايه گذاري به گون ه اي
باشد که جذب آن توسط بازار ،بدون تاثير با اهميت
در نرخ بازار آن ،ممکن نباشد ،قيمت جاري باي د
طوري تعديل شود که منعکس کننده عوايدي باشد
که واحدتجاري به طور واقعبينانه ،انتظار کسب آن
را در ص ورت واگ ذاري سرمايه گ ذاري در روال
عادي فعاليت تجاري دشاته باشد.
24/37
مبلغ دفتري سرمايه گذاريها
چنانچه يک “سرمايه گذاري سريع المعامله” در بازار
به عنوان دارايي غير جاري نگه داري ش ود ،چ ون
واحد تجاري در واگ ذاري آن مح دوديت دارد يا
تمايلي به واگذاري آن ندارد تا افزايش در ارزش آن
در عمل متبلور شود ،تلقي هرگونه افزايش در ارزش
بازار آن به عنوان تحقق يافته ،مناسب نيس ت و در
نتيجه نبايد اين تغييرات را در صورت س ود وزيان
منعکس کرد.
25/37
مبلغ دفتري سرمايه گذاريها
مبلغ کل سرمايه گذاريهاي سريع المعامله که به عن وان
دارايي جاري نگهداري مي شود بايد بر مبناي مجموع ه
(پرتفوي) سرمايه گذاريهاي مزبور تعيين شود .مبلغ کل
سرمايه گذاريهاي بلند مدت و ساير سرمايه گ ذاريهاي
جاري ،عبارت از جمع مبلغ دفتري ت ک ت ک سرمايه
گذاريهاي مربوط است که جداگانه تعيين مي شود.
26/37
تعيين مبلغ دفتري سرمايه گذاريها
نوع سرمايه گذاري
انعکاس به ارزش
افزايش يا کاهش به عنوان
سريع المعامله در بازار که
به عنوان دارايي جاري
طبقه بندي شده است
بازار
درآمد يا هزينه
صورت
سود و زيان
درآمد يا هزينه
صورت
ساير سرمايه گذاريهايي که خالص ارزش
به عنوان دارايي جاري
فروش
سود و زيان
طبقه بندي شده اند
بلند مدت (غير جاري)
27/37
تجديد
ارزيابي
انعکاس افزايش يا
کاهش در
مازاد
افزايش
تجديد ارزيابي
هزينه (به
کاهش
جز مواردي که قبال
تجديد ارزيابي صورت
گرفته و مازاد تجديد
ارزيابي داريم)
سرفصل حقوق
صاحبان سرمايه
صورت
سود و زيان
نکته
مازاد تجديد ارزيابي ،درآمد تحقق نيافته تلقي
مي گردد .بنابراين افزايش سرمايه ب ه ط ور
مستقيم از محل مازاد مزبور مجاز نيست و تنها
در زمان تحقق به حساب سود و زيان انباش ته
منتقل مي شود.
28/37
واگذاري سرمايه گذاريها
هرگاه يک سرمايه گذاري واگذار شود ،تفاوت عوايد حاصل از واگذاري و مبلغ دفتري باي;;د ب;;ه
عنوان درآمد يا هزينه شناسايي شود.
نوع
سرمايه گذاري
بلند مدت
جاري
(سريع
المعامله)
ساير سرمايه
گذاريهاي
جاري
29/37
انعکاس به
تجديد ارزيابي
شناسايي سود
وزيان نسبت به
آخرين مبلغ
دفتري
بهاي تمام شده
بهاي تمام شده پس از
کسر هرگونه ذخيره کاهش
دائمي در ارزش
بهاي تمام شده
اقل بهاي تمام شده و
خالص ارزش فروش
آخرين مبلغ
ارزش بازار
دفتري
آخرين مبلغ
خالص ارزش فروش
دفتري
آخرين مبلغ
اقل بهاي تمام شده و
دفتري
خالص ارزش فروش
انعکاس تفاوت ناشي از
واگذاري به عنوان
سود يا زيان واگذاري
سود يا زيان واگذاري
درآمد يا هزينه سرمايه
گذاري
درآمد يا هزينه سرمايه
گذاري
درآمد يا هزينه سرمايه
گذاري
درآمد يا هزينه سرمايه
گذاري
واگذاري سرمايه گذاريها
هرگونه خالص مازاد ناشي از تجديد ارزيابي ي ک
د
سرمايه گذاري که قبال در حساب مازاد تجدي
ارزيابي منظور و در آن نگهداري شده است ،بايد به
عنوان تغيير در اجزاي حقوق صاحبان سرمايه ،ب ه
بستانکار حساب سود و زيان انباشته منظور شود.
30/37
تغيير طبقه بندي سرمايه گذاريها
بهاي تمام شده
سرمايه گذاري جاري
بلند مدت به جاري
الف .چنانچه سرمايه گذاريهاي جاري ب ه روش اق ل اقل بهاي تمام ش ده و
بهاي تمام شده و خالص ارزش فروش منعکس شوند:
در اين حالت مانده مازاد تجدي
سرمايه گذاري برگشت مي شود.
ب .چنانچه سرمايه گذاري جاري ب
خالص ارزش فروش منعکس شوند:
در اين حالت در مواردي که تغي
مبلغ دف
تري سرمايه
د ارزيابي از حساب گذاري بلند مدت
ه ارزش بازار يا مبلغ دف
تري سرمايه
گذاري بلند مدت
يرات در ارزش بازار
سرمايه گذاري هاي جاري به سود و زيان منظ ور مي
شود بايد هرگون ه باقيمان ده مازاد تجدي د ارزيابي
31/37مربوط به حساب سود و زيان انباشته منتقل شود.
تغيير طبقه بندي سرمايه گذاريها
چنانچه سرمايه گذاري جاري به بلند م دت
تغيير طبقه بندي دهد ،سرمايه گذاري بلن د
مدت به اقل بهاي تمام شده و خ الص ارزش
فروش منظور مي شود.
32/37
صورت سود و زيان
اقالم زير بايد به سود و زيان منظور شوند:
الف .هر گونه هزينه ناشي از کاهش ارزش فروش سرمايه
گذاريهاي کوتاه مدتي که به اقل بهاي تمام شده و خ الص
ارزش فروش ارزيابي مي شود،
ب .هر گون ه هزين ه ک اهش دائمي در ارزش سرمايه
گذاريهاي بلند مدتي که به روش بهاي تمام ش ده ارزيابي
مي شود ،و
ج .هر گونه برگشت کاهشهاي قبلي موارد باال با توج ه ب ه
تغيير در شرايط.
33/37
موسسات تخصصي سرمايه گذاري
موسسات تخصصي سرمايه گذاري که از توزيع سود
حاصل از واگذاري سرمايه گذاري منع شده اند ،بايد
سود يا زيان حاصل از واگذاري سرمايه گذاري و ن يز
تغييرات ارزش سرمايه گذاريها را که طب ق الزامات
اين استاندارد ب ه س ود و زيان منظ ور مي ش ود،
نخست در صورت سود و زيان منعکس و سپس از
طريق تخصيص سود به حساب اندوخته هاي غ ير
قابل تقسيم منتقل کنند.
34/37
افشا
اطالعات زير بايد در صورتهاي مالي افشا شود:
الف .رويه هاي حسابداري مورد استفاده براي سرمايه گ ذاريها
مشتمل بر نحوه حسابداري تغييرات مبلغ دفتري،
ب .مبلغ سرمايه گذاريهاي سريع المعامله در بازار که به عنوان
دارايي جاري نگهداري شده است،
ج .مبلغ درآمد حاصل از سرمايه گذاريهاي سريع المعامل ه در
بازار که به عنوان دارايي جاري نگهداري و به روش ارزش بازار
ارزيابي شده است ،شامل درآمد حاصل از تغيير در ارزش بازار
و تفکيک جداگانه سود و زيان ناشي از انتقال سرمايه گ ذاري
بين جاري و بلند مدت،
35/37
افشا
د .ارزش بازار سرمايه گذاريهاي سريع المعامله در بازار که
به عنوان دارايي جاري نگهداري شده و به روش اقل بهاي
تمام شده و خالص ارزش فروش ارزيابي شده است،
ه .ارزش بازار سرمايه گذاريهاي سريع المعامله در بازار که
به عنوان دارايي غير جاري نگهداري شده است،
و .مبلغ هر گونه سود يا زيان ناش ي از واگ ذاري سرمايه
گذاريهاي بلند مدت،
36/37
افشا
ز .مبلغ هرگونه ذخيره براي کاهش دائمي در ارزش سرمايه
گذاريهاي بلند مدت،
ح .محدوديتهاي قابل توجه در رابطه با امکان تبديل سرمايه
گذاريها به نقد يا وصول درآمد و عوايد واگذاري آنها ،و
ط .در مورد موسساتي که فعاليت عمده آنها سرمايه گ ذاري
در اوراق بهادار اس ت ،ص ورت تحليلي پرتف وي سرمايه
گذاري.
37/37
