استاندارد حسابداری شماره 16 تسعير ارز

صفحه 1:
استانداره ۳ شماره 16 تسعیو ارز 

صفحه 2:
‎PERT‏ استاندار ل ‏هدف اين است كه: ‏" تسعير معاملات ارزي و عمليات خارجي به نحوي صورت كيرد كه نتايج ‎year‏ م ا ا ا ‎PO ree‏ ‎Te IS Te se‏ ا 0000 0 ‎Pre er DY Rhee tee Pee ‏ام‎ ‎ 

صفحه 3:
0 را ۱ الف. تسعبر معاملات ارزي» و ب . تسعیر صورتهاي مالي عملیات خارجي که از طریق 

صفحه 4:
Pee موارد زیردر این استاندارد مطرح نمي شود: فا م۳ به استثناي طيقه بندي 213 ‎eSB Facies 2 oe)‏ ۱ خالص سرمايهكذاري در يك واحد مستقل خارجي محسوب مي كردد» ‎ea tet ELS OL IC Sy ea‏ راحتي استفاده کنندگاني که به آن واحد بول عادت دارند يا براي 0 ۳ ل ا لل ل ‎Oe‏ ‎en‏ ل ل 

صفحه 5:
واحد بول كزارشكري واحد بول كزارشكري عبارت است از واحد يول مورد استفاده » ارائه صورتهاى مالى 3 

صفحه 6:
*خالص سرمایه گذاري در يك واحد مستقل خارجي عبارت است زا ۳ جي. 

صفحه 7:
ارزش منصفانه 1۱7 eR er roe er eK 11 ‏مي توانند ۳ معامله‌اي حقيقي‎ ery ‏فروشندهاي‎ ‎By SP TO OU e ke eB) ‏یکدیگر مبادله کنند.‎ 

صفحه 8:
۱ er rey ape re ae ed ee SE Bie eS CS ted By OS) at ee Ter ST od Oe OS te ets bie Bs ‏حفاظي است.‎ 

صفحه 9:
معامله اي است که به ارز انجام مي شود یاستلزم تسویه به ارز است. 2 ۱ eye lod Sl to SBP) TB Neen TC) oa Ie Ae 

صفحه 10:
افلام بولى عبارت است از وجه نقد و ‎Pr)‏ 9 بدهيهليي كه ات یا قابل تعييني از وجه نقد دریافت با پرداخت شود. 

صفحه 11:
۳ ۰ عبارت است از هر واحد پولي به غیر از واحد پول ‎Oe aS‏ 

صفحه 12:
سس ۳ 17 re rere ron ee ‏ارز» برحسب واحد بول كزارشكري بيان شود. وازه‎ ‏تسعير» كزارش معاملات منفرد ارزي برحسب واحد بول‎ Lee Ieee EE ‏صورتهاي مالي تهیه شده بر حسب ارز به واحد پول‎ ‏كزارشكري را در بر مي كيرد.‎ 

صفحه 13:
نرخ تسعیر لا 9 (شامل انواع نرخهاي برابري رسمي قراردادي و غیره) ال 0 

صفحه 14:
pe ye 0 Py eS BeBe BSL me ‏از يك ارز به واحد بول كزارشكري با‎ ۱ eel de 

صفحه 15:
تسعیر افلام ارزی در تاریخ ترازنامه ‎cal Sagi Maal‏ سای رد سس 1 اقلام بولي نرخ تسعير در تاريخ ترازنامه اقلام به بهاي تمام شده تاريخي | رخ تسعیردر تاریخ غير يولى ابرحسبارزثبت شده اند انجام معامله ‎CSE PS eae Le Se |e‏ ارز ثبت شده اند ۱ 

صفحه 16:
موجودی نقد( شامل موجودي ارزی) ۷ سيرده هاي كوتاه مدت 04 سرمایه گذاری در سهام ‎ue‏ اوراق مشاركت 0 حسابها و اسناد در بافتنی 04 ذخیره مطالبات مشکوک الوصول 7 Vv pire oa بيش برداختها ۷ مطالبات بلند مدت 0 دارایبهای ثابت مشهود و نامشهود 17 0 [0 9) oben g Lyla هزينه هاي تعلق گرفته و پرداخت نشده 3 | سود سهام پر 1 ae » — =) Vv 

صفحه 17:
شناخت اولیه معاملات ارزي در زمان شناخت اولميه به فرخ ارز در تاریخ معامله تسعیر مي شود. PSR RST ‏ل‎ Neer nC ‏اي)» بلیسبا توجمبه مقررات 2-5 نرخي انتخاب شود‎ ‏تقييبي از فرخ تسعير در اريخ انجام معامله باشد براي‎ ‏كليه معامللتي كه طييك هفتهيا يك ماه د‎ i 

صفحه 18:
شناخت تفاوت تسعیر معاملات ارزي 2 شركتهاي دولتي شركتهاي غير دولتي Pye rer ye re Rae ree 

صفحه 19:
ماده 136: ۱ ‏ات‎ ae) Se ۱۳ eb eee Tat) eontss)) گردد. ملبه التفاوت حاصل از تسعیر دارائیها و ‎ee Te al ee ey Det]‏ ‎eS eS By rhc teh‏ ‎BY CAC yor re ee ake] harper | Onc] CO ce‏ ‎ATM Sin See rennen ear tars anne peers‏ ۳ خواهد شد. خللص تفاوتهاي تسعيري که به ترس شقن ع ‎ced‏ د مت بر نی 7 

صفحه 20:
en are IO OS ee Tee oh eB reer Th 1 ‏ری‎ rene tee hd te ee) Se SBN a re Sy Bede ed re re See OBOE 

صفحه 21:
تفاوتهاي تسعیر آن گروه از اقلام پولي که ماهیتاً بخشي از خالص سرمايه گذاري در يك واحد مستقل خارجي ۱ باید تا - زمان واكذاري خالص سرمايهكذاري به عنوان حقوق صاحبان سرمایه در ترازنامه طبقه‌بندي شود و در صورت سود و زبان جامع انعکاس یابد. اين تفاوتها باید در زمان واگذاري سرمايه‌گذاري» به حساب سود و زیان انباشته منظور شود. . . 

صفحه 22:
0000000 (Ae jew 4495) ee eT Res ‏شدیدیا لفت قلبل ملاحظه در ارزش ریال باشسبه نحوي که عملا‎ ‏در مقلبل نكن هيج كونه حفاظي وجود نداشته باشد و كلهش يا‎ ‏ا لل ا ل ا‎ BY Sete ‏م0‎ ‏اه‎ ‏گونه تفاوتهاي تسعیربه مبلخ دفتري دارليي اضلفه حي شود به‎ PON Bn ee rere re Meee fe) ry ۳ 

صفحه 23:
‎e‏ ماوت روش نرخ جاري ‏۰ کلیه اقلام ترازنامه (به جز حقوق صاحبان سرمایه) با استفاده از نرخ جاري (نرخ تاریخ ترازنامه) تسعیر مي شود. سرمایه و اندوخته ها بر اساس نر خهاي تاريخي ‎PSS re eB re Teo‏ ا ‎99g‏ ‎es SD CeCe 8)‏ ۱ ‎LD ltr ree‏ ‎ 

صفحه 24:
" روشهاي تسعیر ‎vig,‏ 556 ۱ ۱ AOS Lt eee ELS Ce TOT OE Det re Bd ۱ ee LE By cg Ser ee Te hh oT Seen ler) ed ‏ل‎ TIS SEL SY toed ‏غيرجاري است با نرخهاي مياذكين تسعير مي شوند.‎ 

صفحه 25:
۱ روش پولي /غيرپولي وا رل ‎DT ee‏ ‎UL ee Be ae eB‏ ديدكاه كه ابن اقلام د رمعرض خطرات تغيير فرخ ارز قرار دارند. اقلام غيرپولي مانند موجوديها و دارابيها ثابت با نرخهاي تاريخي ارز تسعیر ميشود. اغلب اقلام سار 

صفحه 26:
روشهاي تسعير روش موقتي ۰ مبناي اندازه گيري داراییها و بدهیها نرخ ارز مورد ار ‎PS eee on ee Tert teeter‏ اا ی ۱ و دارایها ثابت چنانچه براساس ارزشهاي جاري ‎eI ee LT Tes ed‏ ‎ME tne Ne NE Meee Ne DY‏ 

صفحه 27:
موجودي حسابهای دريافتني جاري موجوديها بهاي تمام شده زا( حسابهاي دربافتني غبر جاري سرمایه گذاري بلند مدت بهاي تمام شده ارزش بازار دارایبهای ثابت مشهود دارايبهاي نامشهود aC cated بدهيهاي غیر جاري ‎esr‏ سود انباشته 0-00 ‎ead od‏ لهت هزینه استهلاکٍ ‎ ‎ ‏مات ‏ل ات تست ‎Se Cad ‎ ‏9 لى ۱ ع ۱8۸6|66 66| )| ها دا ‎3 ‎ ‎|a‏ كا ‎۰ ‏ل ل ا ‎2 ‎3 ‎ ‏تست ‎nim © ‎a Om a ed ‎3 ‎ ‏26 ‏فرخ جاري ارز 2 نرخ تاريخي ارز م ‎rere‏ ‏د ‏يعت ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 28:
‎olhs‏ خارجي ‎COST Red BS eB kako ROS Eee] We Ton ote On epee ‏تجاري گزارشگر که فعاليتهاي آن در خارج از ابران‎ . ‏استقرار بافته یا اداره مي‌شود‎ 

صفحه 29:
روش مورد استفاده براي تسعير صورتهاي مللي عمليات خارجي»؛ به رابطه عمليلتي و تامين مللي بين واحد تجاري كزارشكر و عمليات خارجى بستكى دارد. 

صفحه 30:
واحد مستقل خارجي ‎٠‏ واحد مستقل خارجي به آن دسته از عمليات اال ‎eT‏ ل ‎ee Se a ky‏ 

صفحه 31:
۱9 ‏الا‎ ‏استقلال فعالیت‎ . ۱ eS et te rey ie ‏تامین مالي خارجي‎ STB hee ody) ye eee Dah & b& . استقلال جريانهاي نقدي 

صفحه 32:
| ‎a ere re Sy‏ اب سا ‎Ce Te Tere Te Bol el De ‏قرازنامه‎ ‎eM EDN OL ‏اا‎ eee eT Lee ay Lie ee eS eereUN Reale rele Sy, ‎Cr Ch eer Be Oe ee ey eee A Cy red ‎OY ET Ce Tad al tad el aia D ‏ی‎ ‎ 

صفحه 33:
نحوه برخورد با سرقفلي ناشي از تحصیل واحدمستقل خارجي و تعدیلات ناشي ‎rye renee ee‏ PE ee Pen ere eer Ree ee تسعير مي شود. ۱ Te er RM a ee) تسعیر شده ویلبه عنوان اقلام غیر پيلي ارزي‌با نرخ تسعیر در تاییخ معامله تسعير مي شود. "در تلفیق ل تفاوتهاي تسعیر اقلام پهلي درون گروهي نیست و ۱ "در مواردي که تاربخ صورتهاي مللي واحد خارجي‌با واحد گزارشگر 

صفحه 34:
عمليات خارجي لاينفك از عمليات واحد تجاري كزار شكر ee ‏ا ل لس‎ By od ‏استفاده از روشهاى مورد استفاده براى‎ 000-00 0 ‏ل‎ ‏قسعیر مبتني بر لین فرضی آست که معاملات‎ ‏انجام شده توسط عمليات خارجي عملا به‎ ‏وسیله واحد تجاري گزارشگر صورت گرفته‎ 

صفحه 35:
مثال ی فعالیت مي کند براساس مارک تهیه شده است. براي تهیه ل ل ا الك به ریال لازم مي باشد. با مفروضات زیر تبدیل صورتهاي ا ‎Re aU BIOL Reed kre Slog‏ ۱ Te Bee Pee a alee ‏الف.‎ ‏مي باشد.‎ ۱ مي باشد. 

صفحه 36:
در آمد حاصل از خدمات كسر مي شودة هزينه هاي عملياتي يي يكف مالیات عملکرد تلا لت سال 1879 مارى 7 2 2 ' 3 2 4 (51016.30) ۳ 445984 40388.86 10 

صفحه 37:
دارابيها يي ك0 ‎Or a‏ عسابهاي درياقتني تجاري 520-90 دريافتني ‏ ” پیش پرداختها جمع داراييماي جاري 1 دارايبهاي ثابت درن شركت نمونه( با مسئوليت ل ترازنامه در 6,@ 30/12/1379 بادداشت ۰ 30/12/1379 . بدهي‌ها و حقوق صاحبان سهام a TO ‏بدهيهاي بانكي‎ 164676309.9 4 “eee 0 ‏حسابهاي پرداختني تجاري‎ 28047292.415 5 ‏ساير حسابهاي برداختني‎ 62970.83 6 ال 200 0541 جب ببهيهاي جاري ‎ted ad 0 K I‏ سان ‏باددانت 30/12/1879 ‎9 ‎10 ‎11 ‎۳73 ‎58857441.14 ‎12216.45 < ‎1691852.17 ‎96113.15 ‏م ‎ ‎ ‎ 

صفحه 38:
ساير اطلاعات: ‎seul 1‏ و ی در اس ام ۳ ت بکا ‎ae‏ تسهيل تسعير در أين متال 50 تم 3 رش مه ۷ ‎PAS‏ ۳ ان ابا یت ۳ ve (eats s 1 are ۱ eee ‏شده دارا عشهود . هد سب‎ ‏فرخ فرضي 200 ريال تسعير مي شود.‎ 22 ‏ا ا ل‎ sy Tee) 2 ‏نرخ مارک‎ wb Jb, 4031 LOS 3481 2/5/1379 3768 3/ mye 137 3720 8 

صفحه 39:
00 صورت سود و زيان براي سال مالي منتهي به 30 اسفند ماه 1879 025250 Ys ea 38977 3095 25-1 ‏در آمد حاصل از خدمات‎ ‏هزینه هاي عملياني افيه لك لين‎ 381 971 ‏اسود عملياتي‎ 168 0 (190) 3720 _(61016.30) ‏مالیات عملکره‎ 1956 20614 ‏سود خالص‎ ش حساب سود سود خالص 

صفحه 40:
(1) از اين رقم حدود 64.000 مارک مربوط به استهلاک مي باشد. فرض کنید 38000 مارک آن مربوط به داراييهاي تحصیل شده در تاریخ 2/5/1379 و مابقي مربوط به سایر داراييهاي ثابت مشهود است. مابقي هزینه ها با نرخ میانگین تسعیر شده است. ۱ ‏مارك‎ ‎0 0 0 0 ‏كج دك‎ 132 Ey tS ME CR oN TNC ere eee] 9286 1 ۱۳ 8493 

صفحه 41:
شرکت نمونه( با مسئولیت محدود). ‎“ob if‏ در تاریخ 30/12/1339 مارك ‎gat Je‏ ‎Vv 164676309.‏ 5 7 62970.85 0 ‎v 3042014.21‏ 195828587.4 i v 146906 195975493.4 1 5885744114 134254176. 1691852.17 96113.15 ی v 1000000.00 75910.50 1075910.50 

صفحه 42:
(2) داراييهاي ثابت مشهود مارك 6 ‎LY)‏ ريال ( خالص دارابيهاي ثابت مشهود تحصيل شده در 84906 2900 246 سنوات قبل خالص دارابيهاي ثابت مشهود تحصيل شده در 62000 83481 216 ‎an‏ 100100000 

صفحه 43:
ود خالص ود انباشته اول دوره ود قابل تخصیص ود سهام ود انباشته پایان دوره 44898.14 40388.86 85287.00 (9376.50) 220105 3720 188 141 329 (35) 294 

صفحه 44:
شرکت فمونه ‎Core SE Syd‏ براي سال مالي منتهي به 30 اسفند ماه 1379 مارك ميليون ريال سود خالص .8 188 14 تفاوت تسعیر ارز 00 

صفحه 45:
۱۳ ad ساير حسابهاى برداختني ‎Seen‏ داراييهاي ثابت مشهود جمع داراييها بدهيها و حقوق صاحبان سهام بدهيهاي بانكي 2320000000 ed ساس ‎(er‏ ‏ترازنامه ‏در تاريخ 30 اسفند ماه 1379 مارک 164676309.8 28047292.45 ار 195828587.4 ا انا ار 1691852.17 ۱/۱۳۵ 3720 3720 رس 3720 3720 3720 3720 اليه میلیون ربال نیت 106 Tes 728482 546 729028 218950 499425 

صفحه 46:
واگذاری واحد مستقل خارجي در زمان واگذاري» مبالغ انباشته تفاوتهاي تسعیر اقلام ارزي که در ‎RT ott Bee‏ ا ا كت ‎fa 7)‏ مي شود. عملیات خارجي 

صفحه 47:
افشا واحد تجاري بايد موارد زير را افشا كند: CST SP BT) ‏شناسابي شده‎ pe ‏تفاوتهاي‎ 0 ا ل ا ار سا ا ا اا ‎OD‏ ‏0 eh eld atl) el SE oor d ‏مجاز جایگزین به عنوان بخشي از مبلغ دفتري يك دارايي‎ . ‏منظور شده است‎ 

صفحه 48:
افشا ابد ‎Re TON] Pee te eke‏ ا ‎de SS‏ الف. ماهيت ودليل تغيير طبقه بندي» ب . آثار تغيير طبقه بندي برحقوق صاحبان سرمايه» و 00 ‏تال‎ ‏را‎ Me Se 

صفحه 49:
افشا واحد تجاري باید رویه انتخاب شده در خصوص نحوه تسعیر سرقفلي ا 01 19 ۳۳ چنانچه آثار ناشي از تغیبر در نرخهاي تسعیر بعد از تاریخ ترازنامه بر اقلام بولي ارزي يا صورتهاي مالي عمليات خارجي جنان با اهميت باشد كه عدم افشاي ‎son eA ones‏ 00 صورتهاي مالي را در ارزيابي و تصمیم گيري تحت تأثبر قرار دهد» این آثار به نحو مناسبي افشا مي‌شود . 

استاندارد حسابداري شماره 16 تسعير ارز هدف استاندارد است كه: اين ‌ هدف ‌ ‌ صورت گيرد كه‌ نت..ايج‌ ‌ ‌ نحوي خارجي ‌ به ‌ ارزي و عمليات‌ ‌ ‌ تسعير معامالت‌ وجوه نقد واحد تج..اري‌ و ‌ نرخ ارز بر جريانهاي‌ تغييرات ‌ ‌ آن عمومًا با آثار ‌ داشته باشد، ‌ ‌ هماهنگي ويژه ‌ آن ‌ ‌ ارزش .ايج‌ .وب‌ از نت. تصويري مطل. ‌ ‌ مالي ‌ صورتهاي اين اطمينان‌ را ايجاد كند كه‌ ‌  ميدهد،و عملكرد ارائه‌ ‌ ‏ كه در اي ‌ .ونه ‌ اقالم را به‌ گ‌ . ‌ .اط‌ مالي و ارتب. ‌ تلفيقي ،نتايج‌ ‌ ‌ مالي ‌ صورتهاي است ،منعكس‌ كند. شده ‌ داده ‌ ‌ ارزي قبل‌ از تسعير نشان‌ ‌ ‌ مالي ‌ صورتهاي 2 دامنه کاربرد گرفته شود: ‌ اين استاندارد بايد در موارد زير بكار الزامات ‌ ‌ ارزي ،و ‌ معامالت ‌ الف .تسعير ‌ كه از طريق‌ خارجي ‌ ‌ عمليات ‌ مالي ‌ صورتهاي ‌ ب .تسعير ‌ مالي ‌ صورتهاي ‌ ويژه در ‌ ارزش ‌ روش ‌ نسبي يا ‌ تلفيق ،تلفيق‌ ‌ ميشود. منعكس ‌ ‌ تجاري ‌ واحد 3 دامنه کاربرد موارد زيردر اين‌ استاندارد مطرح نمي شود: تفاوت تسعير ‌ ‌ بندي ‌ طبقه ‌ استثناي به • حسابداري عمليات حفاظي‌ ، ‌ براي ‌ حفاظي ‌ عنوان كه ‌ به ارزي ‌ ‌ گروه از بدهيهاي‌ ‌ به ‌ آن مربوط ‌ ‌ ميگردد، محسوب ‌ ‌ ‌ خارجي گذاري در يك‌ واحد مستقل‌ ‌ سرمايه ‌ ‌ خالص • به واحد پول‌ ديگر به‌ منظور مالي از ريال‌ ‌ ‌ ارائه مجدد صورتهاي‌ ‌ عادت دارند يا براي‌ ‌ آن واحد پول‌ به ‌ كه ‌ كنندگاني ‌ ‌ ‌ استفاده ‌ راحتي مشابه ديگر، ‌ مقاصد • ارزي و تسعير جريانهاي‌ ‌ معامالت ‌ ناشي از ‌ ‌ نقدي ‌ جريانهاي ‌ ارائه ‌ نحوه وجوه نقد. ‌ خارجي در صورت‌ جريان‌ ‌ عمليات ‌ ‌ نقدي 4 واحد پول گزارشگري واحد پول‌ گزارشگري‌ عبارت‌ است‌ از واحد پول‌ مورد استفاده‌ در ارائه‌ صورتهاي‌ مالي‌ . 5 خالص سرمايه گذاري در يک واحد مستقل خارجي • است عبارت ‌ ‌ خارجي ‌ مستقل ‌ يك واحد گذاري در ‌ ‌ سرمايه ‌ خالص ‌ آن واحد داراييهاي ‌ ‌ خالص ‌ تجاري گزارشگر در ‌ سهم واحد از ‌ خارجي. ‌ مستقل ‌ 6 ارزش منصفانه • مايل و ‌ مطلع و ‌ خريداري ‌ كه است ‌ مبلغي ‌ ‌ منصفانه ‌ ارزش ‌ حقيقي و ‌ اي معامله ‌ ‌ ميتوانند در مايل ‌ ‌ مطلع و ‌ اي فروشنده ‌ ‌ مبلغ مزبور با ازاي ‌ ‌ دارايي را در ‌ يك عادي‌ ، ‌ شرايط ‌ در مبادله كنند. ‌ يكديگر 7 عمليات حفاظي به منظور كاهش‌ يا جبران‌ ميشود كه‌ ‌ اطالق ‌ ‌ ‌ اقداماتي به حفاظي ‌ ‌ ‌ عمليات شده يا نرخ‌ ارز ناشي از تغييرات‌ قيمت‌ بازار ،نرخ‌ سود تضمين‌ ‌ ‌ ‌ ريسك تغييرات ‌ نرخ ‌ ‌ ريسك به منظور پوشش‌ خارجي ‌ ‌ ميگيرد .استقراض‌ صورت ‌ ‌ عمليات ‌ جمله ‌ خارجي از ‌ گذاري در يك‌ واحد مستقل‌ ‌ سرمايه ‌ ارز ناشي‌ از است. حفاظي ‌ ‌ 8 معامالت ارزي معامله اي است که به ارز انجام مي شود يامستلزم تسويه به ارز است .از قبيل: ‏خريد و فروش کاال و خدماتي که بهاي آن به ارز دريافت يا پرداخت مي شود. ‏استقراض يا اعطاي تسهيالتي که قرار است تسويه آنها به ارز صورت گيرد. 9 .ا و .د و داراييه. .ه نق. .ت از وج. .ارت اس. عب. بدهيهايي که قرار است به صورت مبلغ ثابت يا قابل تعييني از وجه نقد دريافت يا پرداخت شود. 10 ارز به غير از واحد پول‌ • عبارت‌ است‌ از هر واحد پولي‌ ‌ گزارشگري‌. 11 تسعير • فرايندي‌ است‌ كه‌ از طريق‌ آن‌ ،اطالعات‌ مالي‌ مبتني‌ بر ارز ،برحسب‌ واحد پول‌ گزارشگري‌ بيان‌ شود .واژه‌ تسعير ،گزارش‌ معامالت‌ منفرد ارزي‌ برحسب‌ واحد پول‌ گزارشگري‌ و همچنين‌ برگردان‌ يك‌ مجموعه‌ كامل‌ شده بر حسب‌ ارز به‌ واحد پول‌ صورتهاي‌ مالي‌ تهيه‌ ‌ گزارشگري‌ را در بر مي‌گيرد. 12 نرخ‌ تسعير به يكديگر • عبارت‌ است‌ از نرخ‌ تبديل‌ دو واحد پولي‌ ‌ انواع نرخهاي‌ برابري‌ رسمي‌ ،قراردادي‌ و ‌ (شامل‌ غيره) كه‌ در فرايند تسعير بكار گرفته‌ مي‌شود. ‌ 13 ‌تسعير تفاوت • عبارت‌ است‌ از تفاوت‌ ناشي‌ از تسعير ميزان‌ معيني‌ از يك‌ ارز به‌ واحد پول‌ گزارشگري‌ با نرخهاي‌تسعير متفاوت‌. 14 اقالم پولي اقالم غير پولي 15 شرح به بهاي تمام شده تاريخي برحسب ارز ثبت شده اند بر ارزش منصفانه بر حسب ارز ثبت شده اند نرخ تسعير نرخ تسعير در تاريخ ترازنامه نرخ تسعيردر تاريخ انجام معامله نرخ تسعير در تاريخ تعيين ارزش منصفانه نمونه اقالم پولي و غير پولي موجودي نقد( شامل موجودي ارزي) سپرده هاي کوتاه مدت پولي √ √ سرمايه گذاري در سهام اوراق مشارکت حسابها و اسناد در يافتني ذخيره مطالبات مشکوک الوصول √ √ √ √ موجودي کاال √ پيش پرداختها مطالبات بلند مدت √ √ داراييهاي ثابت مشهود و نامشهود حسابها و اسناد پرداختني هزينه هاي تعلق گرفته و پرداخت نشده سود سهام پرداختني پيش دريافت 16سرمايه غير پولي √ √ √ √ √ √ معامالت ارزي در زمان شناخت اوليه به ن..رخ ارز در تاريخ معامله تسعير مي شود. براي تعيين نوع ارز(صادراتي ،ش..ناور ،واريزنام..ه .ود اي) ،بايد با توجه به مقررات حاکم ،نرخي انتخاب ش. تقريبي از نرخ تسعير در اريخ انجام معامله باشد ب..راي .ام .اه انج. مثال کليه معامالتي که طي يک هفته يا يک م. مي شود بر اساس نرخ ميانگين هفتگي يا ماهانه تس..عير مي شود. 17 شناخت تفاوت تسعير معامالت ارزي شرکتهاي دولتي شرکتهاي غير دولتي طبق ماده 136قانون محاسبات عمومي بر اساس نحوه عمل اصلي و نحوه عمل جايگزين 18 ماده :136 19 سود و زيان حاصل از تسعير داراييها و ب..دهي ه..اي ارزي شرکتهاي دولتي ،درآمد ي..ا هزين..ه تلقي نمي .ا و .ل از تس..عير داراييه. .اوت حاص. گردد .مابه التف. .عير .ه تس. .اب اندوخت. .د در حس. بدهيهاي مذکور باي. داراييها و بدهي هاي ارزي منظور شود .در ص..ورتي که در پايان سال مالي ،مانده حساب ذخيره ب..دهکار .ال .ان س. .ان هم. باشد ،اين مبلغ به حساب سود و زي. منظور خواهد شد .خالص تفاوتهاي تسعيري که ب..ه ترتيب فوق موجب تعغيير اندوخته تس..عير طي دوره گرديده است ،بايد در صورت سود و زيان جامع دوره منعکس شود. نحوه عمل اصلي تفاوتهاي ناشي از تسويه يا تسعير اقالم پولي ارزي واحدتجاري به .ا در .ه اين اقالم ي. نرخهايي متفاوت با نرخهايي که در ثبت اولي. تسعير اين اقالم در صورتهاي مالي دوره قبل بکار رفته است ،بايد بعنوان درآمد يا هزينه دوره وقوع شناسايي شود. 20 كه ماهيتًا بخشي ‌ پولي ‌ ‌ اقالم ‌ گروه از ‌ آن تفاوتهاي تسعير ‌ ‌ خارجي ‌ مستقل ‌ يك واحد گذاري در ‌ ‌ سرمايه ‌ خالص ‌ از ميدهد و بدهي ارزي حفاظ آن ،بايد تا تشكيل ‌ ‌ را حقوق ‌ عنوان ‌ گذاري ‌ به ‌ سرمايه ‌ خالص ‌ واگذاري ‌ زمان ‌ بندي شود و در ‌ طبقه ‌ سرمايه در ترازنامه‌ ‌ صاحبان ‌ اين تفاوتها بايد انعكاس يابد‌ . ‌ جامع ‌ زيان ‌ صورت سود و ‌ حساب سود و ‌ به گذاري ‌ ، ‌ سرمايه ‌ واگذاري ‌ زمان ‌ در انباشته منظور شود. ‌ زيان ‌ 21 شناخت تفاوت تسعير (رويه مجاز جايگزين) .مي .ه کاهش رس. در مواردي ممکن است تفاوت تسعير در نتيج. شديد يا افت قابل مالحظه در ارزش ريال باشد به نحوي که عمال .ا در مقابل آن هيچ گونه حفاظي وجود نداشته باشد و کاهش ي. افت مزبور بدهي هايي را تحت تآ ثير قرار دهد که اخ..يرا و ب..ه .ابها .اي ارزي در حس. .يل داراييه. طور مستقيم در ارتباط با تحص. ايجاد شده است و واحد تجاري قادر به تسويه آنه..ا نيس..ت .اين گونه تفاوتهاي تسعير به مبلغ دفتري دارايي اضافه مي ش..ود ب..ه شرطي که مبلغ دفتري پس از تعديل ،از اقل بهاي ج..ايگزيني و .اوز مبلغ قابل بازيافت ناشي از فروش يا کاربرد آن دارايي تج. 22نکند. روشهاي تسعير روش نرخ جاري • کليه اقالم ترازنامه (به جز حقوق صاحبان سرمايه) با استفاده از نرخ جاري (نرخ تاريخ ترازنامه) تسعير مي شود .سرمايه و اندوخته ها بر اساس نرخهاي تاريخي تسعي مي شود .در اين روش سود يا زيان تسعير بر صورت سود و زيان اثر نمي گذارد .در صورت سود و زيان ،درآمدها و هزينه هايي که نياز به تسعير دراند با نرخ ميانگين تسعير مي شوند. 23 روشهاي تسعير روش جاري/غيرجاري • داراييها و بدهيها بر اساس سررسيد يا به عبارتي طول عمر تسعير مي شوند .داراييها و بدهيهاي جاري براساس نرخهاي جاري ارز و داراييها و بدهيهاي غيرجاري بر اساس نرخهاي تاريخي ارز در زمان تحصيل دارايي تسعير مي شوند .اغلب اقالم صورت سود و زيان به استثناي مواردي که مرتبط با اقالم غيرجاري است با نرخهاي ميانگين تسعير مي شوند. 24 روشهاي تسعير روش پولي/غيرپولي • اقالم پولي (مانند موجودي نقد،مطالبات و بدهيها) با استفاده از نرخهاي جاري ارز تسعير مي شود .با اين ديدگاه که اين اقالم د رمعرض خطرات تغيير نرخ ارز قرار دارند .اقالم غيرپولي مانند موجوديها و داراييها ثابت با نرخهاي تاريخي ارز تسعير ميشود .اغلب اقالم صورت سود و زيان با نرخهاي ميانگين تسعير مي شود. 25 روشهاي تسعير روش موقتي • مبناي اندازه گيري داراييها و بدهيها نرخ ارز مورد استفاده براي تسعير را تعيين مي کند .در نتيجه اقالم پولي همانند موجودي نقد ،مطالبات و بدهيها با نرخ جاري تسعير مي شود .اقالم غيرپولي مانند موجوديها و دارايها ثابت چنانچه براساس ارزشهاي جاري گزارش شوند با نرخ جاري و چنانچه براساس ارزشهاي تاريخي گزارش شوند با نرخ تاريخي تسعير مي شوند. 26 شرح موجودي نقد نرخ جاري ج حسابهاي دريافتني جاري ج موجوديها روشهاي تسعير جاري/غير جاري ج ج پولي /غير پولي ج ج موقتي ج ج بهاي تمام شده ج ج ت ت حسابهاي دريافتني غير جاري ج ت ج ج بهاي تمام شده ج ت ت ت داراييهاي ثابت مشهود ج ت ت ت بدهيهاي جاري ج ارزش جاري سرمايه گذاري بلند مدت ارزش بازار داراييهاي نامشهود بدهيهاي غير جاري ج ج ج ج ج ت ت ج ب فروش م م بهاي تمام شده فروش هزينه استهالک م ج ب سرمايه و اندوخته ها م ت ت ت سود انباشته ت ج ت ب ت م ت ج ج ت ج ج ت ت م م ت ت ب ت ت ج= نرخ جاري ارز ت= نرخ تاريخي ارز م= نرخ ميانگين ارز ب= مبلغ باقيمانده عمليات خارجي • عمليات‌ خارجي‌ عبارت‌ است‌ از يك‌ واحد تجاري‌ فرعي‌، واحد تجاري‌ وابسته‌ ،مشاركت‌ خاص‌ يا شعبه‌ واحد تجاري‌ گزارشگر كه‌ فعاليتهاي‌ آن‌ در خارج‌ از ايران‌ استقرار يافته‌ يا اداره‌ مي‌شود . 28 .ه روش مورد استفاده براي تسعير صورتهاي مالي عمليات خارجي ،ب. .ات .گر و عملي. رابطه عملياتي و تامين مالي بين واحد تجاري گزارش. خارجي بستگي دارد. عمليات خارجي عمليات خارجي الينفک از عمليات تجاري گزارشگر 29 واحد مستقل خارجي واحد مستقل خارجي دسته از عمليات‌ ‌ به آن‌ • واحد مستقل‌ خارجي‌ ‌ خارجي‌ اطالق‌ مي‌شود كه‌ فعاليتهاي‌ آن‌ بخش‌ الينفك‌ واحد تجاري‌ گزارشگر را تشكيل‌ نمي‌دهد. 30 نشانه هاي تشخيص عمليات خارجي مستقل .1استقالل فعاليت .2پايين بودن حجم معامالت واحد خارجي با واحد گزارشگر .3تامين مالي خارجي .4پرداخت هزينه ها با استفاده از ارز .5فروش بر اساس ارز .6استقالل جريانهاي نقدي با اين وجود تشخيص عمليات خارجي مستقل مستلزم قضاوت است. 31 واحدهاي مستقل خارجي صورتهاي مالي اين واحدها به شرح زير تسعير مي شود: داراييها و بدهيها اعم از پولي و غير پولي ،با نرخ تسعير در تاريخ ترازنامه درآمدها و هزينه ها با نرخ تسعير در تاريخ انجام معامالت( به استثناي صورتهاي مالي که واحد پول آن مربوط به اقتصادهاي با تورم حاد است که در اين صورت پس از ارائه مجدد ،از نرخ تسعير در تاريخ ترازنامه استفاده مي شود). تفاوتهاي تسعير در سرفصل حقوق صاحبان سهام طبقه بندي و در صورت سود وزيان جامع منعکس مي شود. براي تسعير در آمدها و هزينه ها در عمل از نرخ ميانگين استفاده مي شود. 32 نحوه برخورد با سرقفلي ناشي از تحصيل واحدمستقل خارجي و تعديالت ناشي از کاربرد ارزش منصفانه .ه الف .به عنوان داراييها وبدهيهاي واحد مستقل تلقي و با نرخ تاريخ ترازنام. تسعير مي شود. ب .به عنوان داراييها و بدهي هاي واحد گزارشگر تلقي شده که قبال به ريال .ه تسعير شده و يا به عنوان اقالم غير پولي ارزي با نرخ تسعير در تاريخ معامل. تسعير مي شود. ‏در تلفيق صورتهاي مالي ،تفاوتهاي تسعير اقالم پولي درون گروهي نيست و به عنوان درآمد يا هزينه شناسايي مي شود. ‏در مواردي که تاريخ صورتهاي مالي واحد خارجي ب..ا واح..د گزارش..گر متفاوت باشد،ازنرخ تسعيردرتاريخ ترازنامه واحدخارجي استفاده ميشود. 33 عمليات خارجي الينفک از عمليات واحد تجاري گزارشگر .ا .ات ب. .ته از عملي. صورتهاي مالي اين دس. استفاده از روشهاي مورد اس..تفاده ب..راي معامالت ارزي تسعير مي ش..ود .عملي..ات تسعير مبتني بر اين فرض است که معامالت انجام شده توسط عمليات خارجي عمال ب..ه وسيله واحد تجاري گزارشگر صورت گرفته است. 34 مثال ترازنامه و صورت سود و زيان شرکت نمونه که در کشور آلمان فعاليت مي کند براساس مارک تهيه شده است .براي تهيه صورتهاي مالي تلفيقي ،تسعير صورتهاي مالي شرکت نمونه به ريال الزم مي باشد .با مفروضات زير ،تبديل صورتهاي مالي عمليات خارجي به واحد پول ريال انجام مي شود: الف .عمليات خارجي الينفک از عمليات تجاري واحد گزارشگر مي باشد. ب .عمليات خارجي مستقل از عمليات تجاري واحد گزارشگر مي باشد. 35 شرکت نمونه( با مسئوليت محدود) صورت سود و زيان براي سال مالي منتهي به 30اسفند ماه 1379 يادداشت سال 1379 مارک در آمد حاصل از خدمات 13 2402339.07 هزينه هاي عملياتي 14 2306424.63 کسر مي شود: سود عملياتي( خالص قبل از کسر ماليات) ماليات عملکرد ()51016.30 44898.14 سود خالص سود خالص گردش حساب سود انباشته سود انباشته اول دوره سود قابل تخصيص پرداخت سود سهام 36 95914.44 44898.14 40388.86 ()9376.50 85287.00 ()9376.50 داراييها يادداشت شرکت نمونه( با مسئوليت محدود) ترازنامه در تاريخ 30/12/1379 30/12/1379 مارک داراييهاي جاري: بدهي ها و حقوق صاحبان سهام يادداشت مارک بدهيهاي جاري: موجودي نقد 4 حسابهاي دريافتني تجاري ساير حسابهاي دريافتني پيش پرداختها جمع داراييهاي جاري 5 164676309.9 0 28047292.45 حسابهاي پرداختني تجاري 6 62970.85 ساير حسابهاي پرداختني 11 7 3042014.21 195828587.4 1 ماليات پرداختني جمع بدهيهاي جاري 12 8 146906.00 حقوق صاحبان سهام داراييهاي ثابت مشهود بدهيهاي بانکي 9 58857441.14 10 134254176.45 1691852.17 96113.15 194899582.91 سرمايه سود انباشته 37 30/12/1379 جمع حقوق صاحبان سهام 13 1000000.00 75910.50 1075910.50 ساير اطالعات: .1داراييهاي ثابت مشهود در مقاطع مختلف خريداري مي شودو بنابراين در تسعير .رض .ال ف. آنها نرخهاي متفاوت بکار مي رود .به منظور تسهيل تسعير در اين مث. شده است که مبلغ 100.000مارک از داراييه..اي ث..ابت مش..هود در ت..اريخ 2/5/1379تحصيل شده است .در اين تاريخ نرخ مارک 3.481ري..ال ف..رض شده است .مابقي داراييها ثابت مشهود که در سهولت قابل تحصيل شده است ب..ا نرخ فرضي 2.900ريال تسعير مي شود. .2نرخ مارک مورد استفاده براي تسعير صورتهاي مالي به شرح زير است: نرخ مارک تاريخ 4031 29/12/13ريال 78 3481 2/5/1379 3768 3/10/137 9 3720 30/12/13 79 نرخ ميانگين 3695 سرمايه بر اساس نرخهاي تاريخي تسعير ميشود و سود انباشته يک رقم باقيمانده .3 38 شرکت نمونه( با مسئوليت محدود) صورت سود و زيان براي سال مالي منتهي به 30اسفند ماه 1379 مارک در آمد حاصل از خدمات 2402339.0 7 (2306424.0 )0 95914.44 ماليات عملکرد سود خالص ()51016.30 44898.14 هزينه هاي عملياتي سود عملياتي تفاوت تسعير سود خالص ) 3695 ( )1 8877 ()8493 384 3720 1763 ()190 1956 گردش حساب سود وزيان انباشته 44898.14 1956 85287.00 2097 سود انباشته اول دوره 40388.86 سود سهام 39 سود انباشته پايان دوره ()9376.50 75910.50 سود قابل تخصيص نرخ(ريال ميليون ريال 141 3720 ()35 2062 ( )1از اين رقم حدود 64.000مارک مربوط به استهالک مي باشد .فرض کنيد 38000مارک آن مربوط به داراييهاي تحصيل شده در تاريخ 2/5/1379و مابقي مربوط به ساير داراييهاي ثابت مشهود است .مابقي هزينه ها با نرخ ميانگين تسعير شده است. استهالک داراييهاي ثابت تحصيل شده در سنوات قبل استهالک داراييهاي تحصيل شده در سال جاري ساير هزينه ها 40 مارک نرخ(ريال) 26000 2900 38000 3481 2424424 3695 ميليون ريال 75 132 8286 8493 شرکت نمونه( با مسئوليت محدود) ترازنامه در تاريخ 30/12/1379 مارک پولي حسابهاي دريافتني تجاري 164676309.9 0 28047292.45 √ پيش پرداختها 3042014.21 داراييهاي جاري داراييها موجودي نقد ساير حسابهاي دريافتني داراييهاي ثابت مشهود جمع داراييها بدهيها و حقوق صاحبان سهام بدهيهاي بانکي حسابهاي پرداختني تجاري ساير حسابهاي پرداختني ماليات پرداختني غير پولي 3720 3720 √ 62970.85 نرخ (ريال) 3720 √ √ 3768 √ ()2 96113.15 194899582.9 104336 234 11462 462 729090 195975493.4 1 134254176.4 5 1691852.17 612596 728628 195828587.4 1 146906 58857441.14 ميليون ريال √ √ √ √ 3720 3720 3720 3720 218950 499425 6295 358 725028 ( )2داراييهاي ثابت مشهود مارک نرخ(ريال ) ميليون ريال خالص داراييهاي ثابت مشهود تحصيل شده در 2900 84906 246 خالص داراييهاي ثابت مشهود تحصيل شده در 3481 62000 216 14690 462 سنوات قبل سال جاري()100000-38000 6 42 شرکت نمونه( با مسئوليت محدود) صورت سود و زيان براي سال مالي منتهي به 30اسفند ماه 1379 نرخ(ريال) ميليون ريال مارک در آمد حاصل از خدمات 2402339.07 3695 8877 هزينه هاي عملياتي ()2306424.00 3695 ()8499 ()51016.30 3720 ()190 سود عملياتي اليات عملکرد 95914.44 44898.14 378 188 گردش حساب سود زيان انباشته سود خالص 44898.14 188 سود انباشته اول دوره 40388.86 141 سود سهام ()9376.50 سود قابل تخصيص سود انباشته پايان دوره 85287.00 75910.5 3720 329 ()35 294 شرکت نمونه صورت سود و زيان جامع براي سال مالي منتهي به 30اسفند ماه 1379 مارک سود خالص تفاوت تسعير ارز سود جامع سال مالي 44 44898. 14 44898. 14 ميليون ريال 188 1706 1894 شرکت نمونه(با مسئوليت محدود) ترازنامه در تاريخ 30اسفند ماه 1379 مارک نرخ(ريال) ميليون ريال داراييها: داراييهاي جاري موجودي نقد حسابهاي در يافتني ساير حسابهاي پرداختني پيش پرداختها 3720 164676309.9 0 3720 28047292.45 62970.85 3042014.21 3720 3720 195828587.4 1 داراييهاي ثابت مشهود 146906.00 جمع داراييها 195975493.4 1 بدهيها و حقوق صاحبان سهام بدهيهاي بانکي حسابهاي پرداختني تجاري ساير حسابهاي پرداختني ماليات پرداختني 45 612596 104336 234 11316 728482 3720 3720 58857441.14 3720 134254176.4 5 3720 1691852.17 3720 96113.15 194899582.9 1 546 729028 218950 499425 6295 358 725028 واگذاري واحد مستقل خارجي در زمان واگذاري ،مبالغ انباشته تفاوتهاي تسعير اقالم ارزي که در سرفصل حقوق صاحبان سهام است به حساب سود وزيان انباشته منتقل مي شود. تغيير طبقه بندي عمليات خارجي زماني که طبقه بندي عمليات خارجي تغيير مي کند ،روشهاي تسعير قابل اعمال به طبقه بندي جديد از تاريخ تغيير طبقه بندي به کار گرفته مي شود. 46 افشا تجاري بايد موارد زير را افشا كند: ‌ واحد دوره، ‌ زيان ‌ شده در سود و شناسايي ‌ ‌ تفاوتهاي تسعير ‌ الف .مبلغ‌ ‌ قلم يك ‌ عنوان ‌ ‌ شده ‌ به بندي ‌ ‌ طبقه ‌ تفاوتهاي تسعير ‌ خالص ‌ ب. ‌ ‌ تطبيق صورت ‌ سرمايه و ‌ صاحبان ‌ حقوق ‌ سرفصل ‌ جداگانه در ‌ دوره ،و ‌ پايان ‌ آن در آغاز و مانده ‌ ‌ عمل نحوه ‌ ‌ موجب ‌ دوره ‌ به ‌ طي كه ‌ تسعيري ‌ ‌ تفاوتهاي ‌ مبلغ ج‌ . ‌ دارايي ‌ يك دفتري ‌ ‌ مبلغ بخشي از ‌ ‌ عنوان ‌ مجاز جايگزين‌ ‌ به است . منظور شده‌ ‌ 47 افشا در مواقعي‌ كه‌ طبقه‌ بندي‌ يك‌ عمليات‌ خارجي‌ با اهميت‌ تغيير داده‌ مي‌شود ،واحد تجاري‌ بايد موارد زير را افشا كند: الف‌ .ماهيت‌ ودليل‌ تغيير طبقه‌ بندي‌، برحقوق صاحبان‌ سرمايه‌ ،و ‌ ب‌ .آثار تغيير طبقه‌ بندي‌ دوره مالي‌ قبل‌ با ‌ ج‌ .آثار تغيير طبقه‌ بندي‌ بر خالص‌ سود يا زيان‌ دوره رخ‌ داده‌ ‌ اين‌ فرض‌ كه‌ تغيير طبقه‌بندي‌ در ابتداي‌ آن‌ است‌. 48 افشا • واحد تجاري‌ بايد رويه‌ انتخاب‌ شده‌ در خصوص‌ نحوه‌ تسعير سرقفلي‌ و تعديالت‌ ارزش‌ منصفانه‌ ناشي‌ از تحصيل‌ يك‌ واحد مستقل‌ خارجي‌ را افشا كند. • چنانچه‌ آثار ناشي‌ از تغيير در نرخهاي‌ تسعير بعد از تاريخ‌ ترازنامه‌ بر اقالم‌ پولي‌ ارزي‌ يا صورتهاي‌ مالي‌ عمليات‌ خارجي‌ چنان‌ با اهميت‌ توان استفاده‌كنندگان‌ صورتهاي‌ مالي‌ را در ‌ باشد كه‌ عدم‌ افشاي‌ آن‌ تحت تأثير قرار دهد ،اين‌ آثار به‌ نحو مناسبي‌ ‌ ارزيابي‌ و تصميم‌گيري‌ افشا مي‌شود . 49