استاندارد حسابداری شماره ۱۸: صورت های مالی تلفیقی

استاندارد حسابداری شماره ۱۸: صورت های مالی تلفیقی

اسلاید 1: 1/27استاندارد حسابداري شماره 18 صورتهاي مالي تلفيقي

اسلاید 2: 2/27مباني نظري تهيه صورتهاي مالي تلفيقي پيشينه تهيه صورتهاي مالي تلفيقيانگلستانسال 1920 ميلادي- تهيه اولين ترازنامه تلفيقي در شرکت نابل Nobelسال 1929 ميلادي- الزامي شدن تهيه صورتهاي مالي توسط بورس اوراق بهادار لندنايالات متحده سال 1940 ميلادي- الزامي شدن تهيه صورتهاي مالي ايران 1378 هجري شمسي- استاندارد حسابداري شماره 18- الزامي شدن تهيه صورتهاي مالي تلفيقي در ايران

اسلاید 3: ضرورت تلفيق نوعي از ترکيب تجاري که باعث کنترل واحد سرمايه گذار بر واحد سرمايه پذير مي شود به ايجاد يک مجموعه اقتصادي واحد مي انجامد. رشته روابط اقتصادي و ماهيت کنترل شرکت اصلي بر شرکت فرعي توجيه پايداري براي تلقي اين مجموعه به عنوان يک مجموعه اقتصادي واحد است.

اسلاید 4: 4/27هدف صورتهاي مالي تلفيقيارائه اطلاعات مربوط به وضعيت مالي و عملکرد گروه به عنوان يک شخصيت اقتصادي منفرد و بدون توجه به مرزهاي قانوني شخصيتهاي حقوقي جداگانه.

اسلاید 5: 5/27تئوريهاي گزارشگري مالي براي پاسخ به مسائل بحث انگيز مربوط به تلفيق از دو تئوري مالکيت و تئوري شخصيت اقتصادي جداگانه استفاده ميشود.

اسلاید 6: مباني نظري تهيه صورتهاي مالي تلفيقيتئوريهاي مرتبط با گزارشگري مالي تئوري مالکيتدر اين تئوري بر مالکيت صاحبان بر واحد اقتصادي تاکيد مي شود. در تئوري مالکيت، در گروهي که متشکل از چند شخصيت قانوني است، صاحب همان گروه، سهامدار کنترل کننده است که به طور معمول سهامداران شرکت اصلي مي باشند. بر اساس تئوري مالکيت، منافع سهامداران اقليت از صورتهاي مالي تلفيقي خارج و صورتهاي مالي تلفيقي اساسا براي سهامداران شرکت اصلي تهيه مي شود. به عبارت ديگر، طبق اين تئوري، سهم اقليت از داراييها و بدهيها و سرقفلي نبايد در ترازنامه منعکس شود ولذا سهم اقليت از حقوق صاحبان سهام در ترازنامه تلفيقي نشان داده نمي شود.

اسلاید 7: 7/27تئوري شخصيت اقتصادي جداگانهدر اين تئوري، داراييها و بدهيهاي کل مجموعه اقتصادي مورد تاکيد قرار گرفته، گروه به عنوان بک واحد اقتصادي جداگانه و منافع سهامداران به عنوان بخشي از حقوق صاحبان سهام تلقي مي شود. اين تئوري مبتني بر معامله زير است:حقوق صاحبان سرمايه + بدهيها = داراييهادر صورتهاي مالي تلفيقي مبتني بر تئوري شخصيت اقتصادي جداگانه، همه افراد ذينفع در واحد اقتصادي در نظر گرفته مي شود و سهم سهامدران اقليت نيز در ترازنامه تلفيقي در بخش حقوق صاحبان سرمايه ارائه ميشود. بر اساس اين تئوري، نبايد تفاوتي بين اقليت و اکثريت قائل شد.مباني نظري تهيه صورتهاي مالي تلفيقي

اسلاید 8: 8/27مباني نظري تهيه صورتهاي مالي تلفيقي مفاهيم تلفيقمفهوم واحد اقتصاديمفهوم واحد اقتصادي يک تفسير مطلق در تئوري شخصيت اقتصادي جداگانه است که بر اساس آن، همه داراييها و بدهيهاي قابل شناسايي بر اساس ارزش منصفانه منعکس مي شود.مفهوم شرکت اصليطبق مفهوم شرکت اصلي، صورتهاي مالي تلفيقي به نوعي گسترش دامنه صورتهاي مالي شرکت اصلي براي گزارش اطلاعات بهتر درباره مجموعه هاي زير کنترل شرکت اصلي ست. در اين مفهوم، داراييهاي تلفيقي شامل مجموعه داراييهاي شرکت اصلي و شرکتهاي فرعي است و سهم سهامداران اقليت مستثني نمي شود.مفهوم تلفيق نسبياگربخواهيم تئوري مالکيت را به طور مطلق پياده کنيم، بايد سهم اقليت از داراييها و بدهيها را در ترازنامه تلفيقي نشان ندهيم. اين تفسير مطلق از تئوري مالکيت رامفهوم تلفيق نسبي مي نامندکه معمولادرمشارکتهاي خاص اعمال مي شود.

اسلاید 9: 9/27مباني نظري تهيه صورتهاي مالي تلفيقيتئوري هاي گزارشگري مالي تئوري شخصيت اقتصادي جداگانه تئوري مالکيتتئوري هاي گزارشگري مالي تئوري شخصيت اقتصادي جداگانه تئوري مالکيتتئوري هاي گزارشگري مالي تئوري شخصيت اقتصادي جداگانه تئوري مالکيتتئوري هاي گزارشگري مالي تئوري شخصيت اقتصادي جداگانه تئوري مالکيتمفهوم تلفيق نسبيمفهوم شرکت اصليمفهوم واحد اقتصاديمفاهيم تلفيقتفاوت در ترازنامهداراييها و بدهيهاي شرکت اصلي تنها با سهم شرکت اصلي از داراييها و بدهيهاي شرکت فرعي جمع مي شودداراييها و بدهيهاي شرکت اصلي با داراييها و بدهيهاي شرکت(هاي) فرعي جمع مي شودداراييها و بدهيهاي شرکت اصلي با داراييها و بدهيهاي شرکت(هاي) فرعي جمع مي شودانعکاس داراييها و بدهيهاسهم اقليت مستثني مي شودبين بدهيها و حقوق صاحبان سرمايهبه عنوان بخشي از حقوق صاحبان سهامطبقه بندي سهم اقليت مبلغ دفتريمبلغ دفتريمبلغ دفتريارزشيابي داراييها و بدهيهاي شرکت اصليتنها ارزش منصفانه سهم شرکت اصليارزش منصفانه سهم شرکت اصلي به اضافه مبلغ دفتري سهم اقليتارزش منصفانه شرکت اصلي و سهم اقليت ارزشيابي داراييها و بدهيهاي قابل شناسايي شرکت فرعيتنها سرقفلي خريداري شده شناسايي مي شودتنها سرقفلي خريداري شده شناسايي مي شودکل سرقلي شناسايي ميشودارزشيابي سرقفلي سهم اقليت مستثني مي شودمبلغ دفتريارزش منصفانهارزشيابي سهم اقليت

اسلاید 10: 10/27معيار اصلي تلفيقکنترل معيار اساسي براي تلفيق است. نشانه کنترلمالکيت مستقيم يا غير مستقيم بر بيش از 50% سهام داراي حق رايکنترل:توانايي هدايت سياستهاي مالي و عملياتي يک واحد تجاري به منظور کسب منافع اقتصادي از فعاليتهاي آن

اسلاید 11: 11/27هدف اين استاندارد، الزام واحدهاي تجاري اصلي به تهيه صورتهاي مالي تلفيقي به منظور ارائه اطلاعات مالي درباره فعاليتهاي اقتصادي گروه واحدهاي تجاري است، به گونه اي که منابع تحت کنترل گروه، تعهدات گروه و نتايج کسب شده از طريق بکارگيري منابع گروه را به عنوان يک شخصيت اقتصادي منفرد نشان دهد.هدف استاندارد

اسلاید 12: 12/27اين استاندارد بايد در تهيه و ارائه صورتهاي مالي تلفيقي براي گروه واحدهاي تجاري و همچنين حسابداري سرمايه گذاري در واحدهاي تجاري فرعي به منظور انعکاس در صورتهاي مالي جداگانه واحد تجاري اصلي به کار رود.دامنه کاربرد

اسلاید 13: 13/27دليل ارائه صورتهاي مالي تلفيقينياز استفاده کنندگان صورتهاي مالي واحد تجاري اصلي به اطلاعاتي درباره وضعيت مالي، عملکرد مالي و جريانهاي نقدي گروه جهت تصميم گيريهاي اقتصادي آنها و عدم ارائه تصوير کاملي از فعاليتهاي اقتصادي و وضعيت مالي واحد تجاري اصلي از طريق صورتهاي مالي واحد تجاري اصلي به تنهايي.

اسلاید 14: 14/27استفاده کنندگان صورتهاي مالي تلفيقياستفاده کنندگان صورتهاي مالي تلفيقي، سرمايه گذاران در واحدهاي تجاري اصلي هستند زيرا آنان از طريق علايق خود در واحد تجاري اصلي در گروه واحدهاي تجاري نيز علايقي دارند. با اين حال، صورتهاي مالي تلفيقي، اطلاعات مفيدي براي ساير استفاده کنندگان نيز فراهم مي آورد.

اسلاید 15: 15/27الزام صورتهاي مالي تلفيقيهر واحد تجاري اصلي غير از واحدهايي که تمام يا بيش از 90درصد سهام آن به طور مستقيم يا غير مستقيم در مالکيت واحد ديگري است( به شرط موافقت سهامداران اقليت) بايد صورتهاي مالي تلفيقي را تهيه و صورتهاي مالي جداگانه خود را همراه آن ارائه کند.

اسلاید 16: 16/27صورتهاي مالي تلفيقي بايد واحد تجاري اصلي و کليه واحدهاي تجاري فرعي آن را به استثناي موارد زير در بر گيرد:کنترل بر واحد تجاري موقت باشد.واحد تجاري فرعي تحت محدوديتهاي شديد و بلند مدتي فعاليت کند که به توان آن در انتقال وجوه به واحد تجاري اصلي به نحوي عمده لطمه وارد کند.شمول تلفيق

اسلاید 17: 17/27در موارد زير علي رغم مالکيت زير 50% کنترل وجود دارد:توان کنترل بيش از نصف آراي واحد تجاري از طريق توافق با ساير سهامداران.توان هدايت سياستهاي مالي و عملياتي از طريق قانون يا قرارداد.توان نصب و عزل اکثريت اعضاي هيات مديره.شمول تلفيق

اسلاید 18: 18/27خروج از شمول صورتهاي مالي تلفيقيسرمايه گذاري در يک واحدتجاري فرعي از تاريخي که از شمول صورتهاي مالي تلفيقي خارج مي شود و در زمره واحدهاي تجاري وابسته قرار نمي گيرد بايد طبق استاندارد حسابداري شماره 15 با عنوان “حسابداري سرمايه گذاريها” به حساب گرفته شود.

اسلاید 19: 19/27ضوابط تلفيقجمع کردن مبالغ داراييها، بدهيها و درآمدها و هزينه هاي مندرج در صورتهاي مالي جداگانه واحد تجاري اصلي و واحدهاي تجاري فرعي پس از اعمال تعديل هاي لازم در رابطه با: سهم اقليت، معاملات ومانده هاي درون گروهي، آثار همسان سازي روشهاي حسابداري.

اسلاید 20: 20/27نکاتي در مورد محاسبه سهم اقليت:هر گاه زيانهاي قابل انتساب به اقليت، منجر به ايجاد مانده بدهکار سهم اقليت گردد، سهم اکثريت بايد به ميزان تعهدات قانوني يا تجاري جهت جبران زيانهاي انباشته غير قابل بازيافت قابل انتساب به سهم اقليت، تعديل شود.سرقفلي ناشي از تحصيل واحد تجاي فرعي تنها بايد در مورد آن بخش که قابل انتساب به اکثريت است شناسايي شود و هيچ مبلغي به اقليت تخصيص نمي يابد، چون اقليت يکي از طرفهاي معامله در زمان تحصيل واحد تجاري فرعي نيست.ضوابط تلفيق

اسلاید 21: 21/27ضوابط تلفيقنحوه محاسبه سهم اقليتترازنامه سود و زيانسهم اقليت ازمبلغ دفتري خالص داراييها پيش از تحصيل+ سهم آنان از تغييرات حقوق صاحبان سرمايه پس از تحصيلسهم اقليت از سود يا زيان خالص

اسلاید 22: 22/27ضوابط تلفيق نحوه انعکاس سهم اقليتنحوه انعکاس سهم اقليت در ترازنامه به سه صورت امکان پذير است:در بخش بدهيهاتلقي کردن سهم اقليت به عنوان بدهي، فاقد مباني نظري است زيرا تعهدي براي پرداخت منافع به سهامداران اقليت وجود ندارد.بين دو بخش بدهي ها و حقوق صاحبان سهاماين شيوه انعکاس مفاهيم نظري و عناصر صورتهاي مالي را ناديده مي گيرد. طبق مفاهيم نظري، اولين شرط شناخت اين است که يک قلم بايد با تعريف يکي از عناصرصورتهاي مالي همخواني داشته باشد. عناصر صورتهاي مالي در ترازنامه شامل دارايي، بدهي و حقوق صاحبان سهام است و قرار دادن سهم اقليت بين بدهيها و حقوق صاحبان سهام از نظر تئوري هاي تفسيري بي معناست.طبق تئوري شخصيت اقتصادي جداگانه در بخش حقوق صاحبان سهام منعکس مي شود.

اسلاید 23: 23/27ضوابط تلفيق نحوه انعکاس سهم اقليتنحوه انعکاس در صورت سود و زيان به تفکيک فعاليتهاي عادي و غير مترقبه ] طبق تئوري شخصيت اقتصادي جداگانه[

اسلاید 24: 24/27ضوابط تلفيقمعاملات و مانده هاي درون گروهيدر صورتهاي مالي تلفيقي، اعضاي گروه به عنوان يک شخصيت اقتصادي واحد تلقي مي شوند. به همين دليل، تعهدات، مطالبات و معاملات درون گروهي و همچنين سود يا زيانهاي دروه گروهي تحقق نيافته ناشي از معاملات حذف مي شود.مبلغ دفتري سرمايه گذاريمبلع دفتري سرمايه گذاري واحد تجاري اصلي در هر واحد فرعي و سهم واحد اصلي از حقوق صاحبان سهام هر يک از آنها حذف مي شود.رويه هاي حسابداري يکسانمعاملات و مانده ها مشابهي که در صورتهاي مالي تلفيقي منعکس مي شود بايد بر اساس رويه هاي حسابداري يکسان شناسايي شود. چنانچه رويه ها متفاوت باشد، بايد تعديل هاي لازم براي يکسان سازي روشهاي حسابداري انجام شود مگر اينکه تعديل ميسر نباشد.

اسلاید 25: 25/27ضوابط تلفيق تاريخ ها و دوره هاي حسابداريبراي تهيه صورتهاي مالي تلفيقي بايد:صورتهاي مالي واحدهاي تجاري فرعي منطبق با دوره مالي و پايان دوره واحد تجاري اصلي باشدچنانچه تاريخ گزارشگري يکسان نباشدواحدتجاري فرعي بايد براي مقاصد تلفيقي صورتهاي مالي به تاريخ صورتهاي مالي واحد تجاري اصلي تهيه کندچنانچه مقدور نباشدبه شرطي که فاصله زماني بين صورتهاي مالي واحدهاياصلي و فرعي بيشتر از سه ماه نباشدبايد از صورتهاي مالي آخرين سال مالي واحد تجاري فرعي استفاده نمود

اسلاید 26: 26/27ساير ملاحظاتي که در تهيه صورتهاي مالي تلفيقي بايد به آنها توجه نمود:نتايج عمليات واحدتجاري فرعي بايد از تاريخي که کنترل آن به طور موثر به واحد تجاري اصلي منتقل شده است، در صورتهاي مالي تلفيقي منظور شود.نتايج عمليات واحد تجاري فرعي واگذار شده بايد تا زمان واگذاري، در صورت سود و زيان تلفيقي منظور گردد.تفاوت بين مبلغ حاصل از واگذاري واحد تجاري فرعي و مبلغ دفتري داراييها پس از کسر بدهي هاي آن در تاريخ واگذاري، بايد در صورت سود و زيان تلفيقي تحت عنوان “سود يا زيان حاصل از واگذاري واحد تجاري فرعي” منعکس شود.چنانچه بخشي از سهام واحد تجاري اصلي در مالکيت واحد تجاري فرعي باشد اين سهام به شکل يک رقم کاهنده جزء حقوق صاحبان سهام اکثريت در ترازنامه تلفيقي منظور مي شود.

اسلاید 27: 27/27حسابداري سرمايه گذاري در واحدهاي تجاري فرعي به منظور انعکاس در صورتهاي مالي جداگانه واحد تجاري اصلي مشمول تلفيق باشد مستثني از تلفيق باشدالف . استفاده از روش ارزش ويژه، يا بر اساس استاندارد ب . ثبت سرماه گذاري به بهاي تمام شده حسابداري شماره 15 يا مبلغ تجديد ارزيابي و منطبق با رويه حسابداري واحد سرمايه گذار در مورد سرمايه گذاريهاي بلند مدت.

اسلاید 28: 28/27افشاموارد زير بايد در صورتهاي مالي تلفيقي افشا شود:الف . فهرستي از واحدهاي تجاري فرعي عمده شامل: نام واحد تجاري فرعي کشور محل تاسيس يا اقامتگاه واحد تجاري فرعي نسبت حقوق مالکيت ياميزان سهام با حق راي در واحد تجاري فرعي

اسلاید 29: 29/27ب . اطلاعات زير چنانچه مورد داشته باشد:دلايل عدم تلفيق يک واحد تجاري فرعي، نوع و ماهيت رابطه بين واحد تجاري اصلي و آن گروه از واحدهاي تجاري فرعي که بيش از نصف سهام با حق راي آنها به طور مستقيم يا غير مستقيم از طريق ساير واحدهاي تجاري فرعي، در مالکيت واحد تجاري اصلي : الف. نمي باشد ب . مي باشد اما به دليل نبود کنترل، واحد تجاري فرعي محسوب نمي شوند3. اثر تحصيل و واگذاري واحدهاي تجاري فرعي بر: وضعيت مالي گروه در تاريخ گزارشگري بر نتايج عمليات براي دوره گزارشگري بر اقلام مقايسه اي دوره قبل

اسلاید 30: 30/27ج . دلايل عدم امکان استفاده از رويه هاي يکسان حسابداري در مورد معاملات و ساير رويدادهاي مشابه که تحت شرايط يکسان رخ داده اند، همراه با آن بخش از اقلام منعکس در صورتهاي مالي تلفيقي که در مورد آن رويه متفاوت حسابداري بکار رفته است، ود . چنانچه تاريخ گزارشگري واحد تجاري فرعي با واحد تجاري اصلي متفاوت باشد: نام، تاريخ ترازنامه و دوره مالي واحد تجاري فرعي دلايل استفاده از صورتهاي مالي با تاريخ متفاوت

اسلاید 31: 31/27موارد زير بايد در صورتهاي مالي جداگانه واحد تجاري اصلي افشا شود: روش حسابداري بکار رفته در مورد سرمايه گذاري در واحدهاي تجاري فرعي چنانچه واحدتجاري اصلي به موجب بند 7 از تلفيق مستثني شود: دلايل عدم ارائه صورتهاي مالي تلفيقي همراه با رويه حسابداري سرمايه گذاري در واحدهاي تجاري فرعي نام و اقامتگاه واحد تجاري اصلي مربوط که صورتهاي مالي تلفيقي را ارائه مي کند.