استاندارد حسابداری شماره 23: حسابدارى مشاركت هاى خاص‏

صفحه 1:
‎ORR er ree‏ نز ‏لل ۱۳ ‎0 

صفحه 2:
eee * این استاندارد باید برای حسابداری مثار کتهای ‎PE TIE) 1‏ 1 و هزينههاى مشاركت خاص در صورتهاى ماللى هر ‎ae)‏ ۶ نوع مشاركت خاصء بكار رود. 

صفحه 3:
تعاريف برخى از اصطلاحات * شریک خاص بکی از طرفهای مشار کت خاص است که بر تن كنترل مشترك دارد. * سرمابهگذار در مشار کت خاص یکی از طرفهای مشار کت خاص است كه بر آن كنترل مشترك ندارد. * واحد تجاری عبارت است از تشکلی قانونی یا قراردادی, اعم از ثبتشده يا ثبتنشدهء یا هر شخص با تشکلی که یک فعالیت ‎n‏ لل ‎NPE cre RS nen erie‏ می‌کند. ورم 

صفحه 4:
تعاريف برخى از اصطلاحات روش ارزش ويقِه يك روش حسابدارى است كه براساس كن سهم شريى خاص در واحد تجاری تحت کنترل مشترک ابتدا به بهای تمامشده ثبست ‎Re Tee se Ey tr)‏ ۳ ‎A ey re Fee cae Sar re ENN PRC geen Perey‏ ‎oe OE ES aD) dD meee ae eS]‏ ا 0 شریک خاص‌به تفکیک مجموع داراییها و مجموع بدهیهای مشارکت خاص كه تشكيلدهنده خللص سرمابهگذاری وی است در ترازنامه و سهم وی ا ل ال 0 می‌شود. همه 

صفحه 5:
* کنترل مشترک عبارت است ‎a‏ مشارکت در کتترل یک فعالیت اقتصادی به موجب یک توافق قراردادی. ا ا ‎Bowe‏ ۱۱۳ ‏ا ی‎ Soe eS ee Peek YG | eo Re geern Lee ‏الات ا‎ * هر شریک خاص که در کنترل سهم دارد باید نقش فعالی در ‎Woe LTA bor] caret‏ ا ات ا اا ا راهبردهای کلی. ایفا کند. 

صفحه 6:
۰ “4 مشاركت خاص عبارت است از توافقى قراردادى كه به موجب لن دويا جند طرف. يك فعاليت اقتصادى تحت كنترل مشترك را به عبهده م ى كير ند. 0 GlsS jLine ciglixe gla bs ‏عملیات تحت کنتول مشترک‎ * Recah erro ae as ‏واحدهای تجاری تحت کنترل مشترک‎ * ۱ aS eer eae UO gree SEN See at Smee ree ape eae see ed ene] 9 ‏ب . اين توافق قراردادى. كنترل مشترك را برقرار مىكند.‎ هرم 

صفحه 7:
توافق قراردادی وجود توافق قراردادى. مشاركت خاص رااز سرمايهكذارى در ‎Con Sern epee ton Wye omy tee‏ 0000 ا ااا ل ‎Pj eeu eC ny‏ ‎Wap tem: US pore pee)‏ ۱ محسوب نمى شود. روشهای صورت گرفتن توافق قراردادی: الف. بين شركاى خا ب . به موجب صور تجلسه مذاكرات ج . دربعضى از موارد: اساسنامهيا ساير آبين نلمه هاى مشاركت خاص Ca 

صفحه 8:
محتوای توافق قراردادی الف. نوع فعالیست. مدت و الزامات گزارشگری مشار کت سك اا 1 مشابه مشار کت خاص و حق رای شر کای خاص؛ ج. آوردههای ش رکای خاص, و د. سهم ش رکای خاص از محصول. درآمدهاء هزینهها یا )1 ل ا 

صفحه 9:
‎ede cel) oN eel PoE i Neel oe ad‏ لت ‎ES eed od‏ الف. مجرى مشاركت خاص را كنترل مى كند: ‏مشارکت خاص, بعنوان واحد تجاری فرعی مجری ‏محسوب می‌شود. ب . مجری مشار کت خاص را کنترل نمی کند: ‏و ۱ مجری بر اساس توافق قراردادی مورد موافقت شرکای خاص فعالیت می کند ‎Cae) 

صفحه 10:
عملیات تحت کنترل مشترک ROM Ren er eee Br sey هر یک از ش رکای خاص. داراییهای ثابت مشهود و سایر امکانات خود را بكار مىبرد. هر یک از ش رکای خاص: هزینهها و بدهیهای خود را تحمل و نیازهای ۱ ۶ ee Ma ‏ا‎ Me ne Rl ene es ey ‏فعاليتهاى مشابه شريك خاص و به وسيله كار كنان آن انجام يذ يرد.‎ ‏بخشهاى مختلف فرايند توليد به وسيله هر يك از شركاى خاص انجام‎ ‏مى يذ يرد.‎ CTO ‏ا ا ل ل ا‎ eee ‏ی ا‎ Te nba) ورم 

صفحه 11:
عملیات تحت کنترل مشترک 0 ‎eI oe en BLE Rel ae eC) Ste eee Sy od‏ تلفیقی خود شناسایی کند: الف. داراييهاى تحت كنترل خود و بدهيهاى تحملشده توسط وىه و ا ا ‎BCE‏ ل لت ‎re ne mies‏ ۱[ * هنكام تهيه صورتهاى مالمى تلفيقى شريك خاصء انجام تعديل يا اعمال ضوابط تلفبقی دیگری در رابطه با این اقلام ضرورت ندارد. ead 

صفحه 12:
داراییهای تحت کنترل مشترک اين نوع مشاركت خاص: " متضمن كنترل مشترك و اغلب مالكيت مشترك شر كاى خاص نسبت ‎meee‏ ا لت 250 ‎Rove net een STI‏ * داراییها به منظور کسب منافع برای شر کای خاص استفاده می‌شود. ۱ * هر شریک خاص سهم توافق شدهای از هزینهها را تحمل می کند. * هر شریک خاص متناسب با سهم خود در داراییهای تحت کنترل ا ا لت ا ا ل ال ‎Rovere a eee‏ eons) 

صفحه 13:
داراییهای تحت کنترل مشترک * هر یک از شرکای خاص باید در رابطه با سهم خود در داراییهای تحت کنترل مشترک. اقلام زیر را در صورتهای مالی جداگانه و در نتیجه در صورتهای مالی تلفيقى خود شناسايى كند: ا م ‎eres‏ ‏ماهیت داراییها. ب . بدهیهای تحملشده توسط ویء ‎eC ee tk eee Dy ee eee RL ab le ei‏ ‎RTE eS oN eB Cle BETS eb BIRT a nny‏ خود از هزینههای تحملشده به وسیله مشارکت خاص.و | ‎i era‏ ا ا ل ل ‎Ree DD Coed‏ لي لت ‎cane‏ 

صفحه 14:
اد واحد تجاری تحت کنترل مشترک شرکای خاص است و اعمال کنترل ‎ee Teena wear rey creo] eeepc)‏ ل 557 شركاى خاص تعيبن مىشود. واحد تجارى تحت كنترل مشتركء داراييهاى مشاركت خاص را كنترل» بدهیها و هزینهها را تحمل و در آمدها را تحصیل می‌کند. Cr See od ew ea tome pion MCS) eee ay ‏نيز براى مقاصد فعاليت مشاركت خاص تأمين مالى كند.‎ هر شریک خاص در نتلیج عملکرد واحد تجاری تحت کنترل مشتر ک به ‎BNO NES Oe SNe ry ode noe)‏ 2 سهيم است. 0 

صفحه 15:
اد نمونه هایی | ز واحدهای تجاری تحت کنترل مشترک: ۱ eens ed De eae ‏انتقال داراييها و بدهيهاى مربوطء به واحد تجارى تحت‎ ‏كدرل رس نت‎ * شروع فعالیت اقتصادی واحد تجاری‌به طور مشترک با ‎Seed Neen Cd te Sea EES‏ تجاری جداگلنه تعت کنترل مشترک ن واحد و دولت‌یا ‎Aree Ae)‏ 

صفحه 16:
اد ل ا ی درا حسابدارى خود را به كونهاى تكهدارى 2 اجراى الزامات ابن استاندارد براى شركاى 1 ans) 

صفحه 17:
Fe baal al el St od " مشاركت خاص در واحدهاى تجارى تحت كنترل مشترككء در صورتهاى مالى تلفيقى شريك خاص بايد براساس روش ارزش ويزه ناخالص منعكس شود. و 0 تجارى تحت كنترل مشترك را از دست مىدهد بليد استفاده ‎ST We SST EB‏ — ل 2 و ong 

صفحه 18:
صورتهای مالی تلفیقی شریک خاص در روش ارزش ويقه ناخالصء شركاى خاص بايد علاوه بر تبعيت از قواعد استاندارد حسابدارى شماره ‎.,2١‏ موارد زير را در صورتهاى مالى تلفيقى ارائه كنند: اا م ال 3 مشترك نيز بايد در صورت سود و زيان تلفيقى مجزا ازدرآمد عملیاتی گروه منعکس شود. در گزارشکری برحسب قسمتهای مختلف ‎Mase)‏ ل لل ‎me‏ ‎YOR eT nee USER T EE er reser)‏ ‎Fre Ret nace Bel ot ace are cel Te he ol‏ ‎ea eee ee eld cle ol eee eee)‏ لس سرمايهكذارى وى است بايد در ترازنامه تلفيقى منعكس شود. 5 

صفحه 19:
۳ حسابداری بر اساس استاندارد ۱۸ ل ا ا ا ا سرمايهكذارى در واحدهاى تجارى فرعى” ا ا ل ‎Gi‏ تست ار که واحد تجاری تحت کنترل به واحد فرعى آن تبديل مىشود. حسابدارى بر اساس استاندارد ‎١١‏ ‏۱ ۱. سهم شریسک خاص در واحدهای ‎OO ek bead hal‏ ‎Se tS eee roa)‏ ۱ ۲ تحت محدودیتهای شدید بلندمدت ۳ توانايى واحد تجارى را براى انتقال وجوه به شریک خاص کاهش میدهد. ورم 

صفحه 20:
Ee RT I ea Be Sere eae pe yr eae er see ener eer ne ‏دائمی در ارزش, يا‎ ‎ed ed oO Se ee coed‏ كاه ‎ae‏ ‏تا ‎Ree en Be Fe‏ تجارى تحت كنترل مشترك را استفاده از روش ارزش ويزه ناخالص و بشرح زير ارائه كند: ‏ا ا ‎Cree el we Byer‏ ب . افشاى اطلاعات مكمل درباره آثار بكار كيرى ارزش ويؤه ناخالص؛ در يادداشتهاى توضيحى ‏صور تهای مالی. ‎ ‎.١‏ در صورتيكه صور تهاى مالى تلفيقى لساك ‏'. در صور تيكه ‏صور تهاى مالى تلفيقى تهيه نمى شود ‏رم ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 21:
معاملات بین شریک خاص و مشارکت خاص ۱ ee eae SI eS) ‏0ت‎ SY الف. قا زملنی که این داراییها نزد مشار کت خاص باقی بملند و به شرط این که ا ا تم شريك خاص بايد فقط كن بخش از سود را شناسايى كند كه قلبل انتساب به سهم سایر ش رکای خاص است. ب . زمانی که فروش با آورده مذ کون شواهدی مبنی بر کاهش در خالص ا ‎Prt eT al‏ تك غيرجارى فراهم آورد: ‎ete Sed‏ ل ل ل ل ل ا وت 

صفحه 22:
معاملات بین شریک خاص و مشارکت خاص زمانى كه شربك خاص, ذاراييهابى را از مشاركت ل لس ‎(Es‏ لا ال ار ‎SEARO Sore ee re eere hie eat tee grome‏ را را ار ا رااز زيان شناسايى كند.* ‏#زيان را بايد در صورتى بىدرنك شناسايى كرد كه بياتكر ‎eA TIVES re eS ESS eee a‏ دائمى در مبلغ دفترى دارا بيهاى ۱ 

صفحه 23:
كزارشكرى مشاركت خاص در صورتهاى مالى سرمايهكذار ا ‎ere‏ ‏0 00 سرمایهگذاریها" ۲. وجود نفوذ قابل ملاحظه: ‎AS ee eae a ear SOUS Re Mea S) RU yO‏ سرمايهكذارى در واحدهاى تجارى وابسته" 

صفحه 24:
eB ol) Sa) ‎Ter ee a‏ ا ‎reer ie‏ ل ‎UY Brae) Peed Med SEO NUS] RC ee aS) eae‏ عملياتى " به حساب منظور كنند. ‏* یسک یا چند شریک خاص ممکن است در قبال دریافت حقالزحمه به عنوان مجرى يا مدير يك مشاركت خاص انجام ‎Ne reg meter ey)‏ ات ‎ee‏ ‏مورد به حساب دارایی با هزینه شناسایی می‌شود. 

صفحه 25:
افشا ا ل ل ال ۱۳ ‎eS EO‏ م ل 20000 ا ا ا ل 00 ‎hp]‏ وك Sl el See PRC dee Se Te ae tC ae atl ۳ RC I a ‏اي‎ oe Nee ee tC ee eens ‏ا‎ [fe (NE Co ‎re oC eB te eS‏ ا متضمن بدهى احتمالى براى وى استء و ‎Fee ee es ee ee eee ee eee ree id ‏شريك خاص بابت بدهيهاى ساير شركاى خاص است.‎ ‎eae) 

صفحه 26:
افشا " شريك خاص بايد مجموع تعهدات زير را در رابطه با ‎en)‏ ا ل ا ا ل 0 تعهدات افشا كند: 0 ‏ا ال ا ل‎ pened eae ‏تت لت‎ 9 OL CIT glide 99 09> ‏سرمايهاى كه به طور مشترك با ساير شركاى خاص‎ ‏تحملشده است» و‎ ب . سهم خود از تعهدات سرمایهای مشار کتهای خاص. ac) 

صفحه 27:
افشا " علاوه بر موارد بيشكفته. اطلاعات زير بايد در رابطه با مشاركتهاى خاص در صورتهاى ‎even beige Regen}‏ الف . فهرستى از مشا ركتهاى خاص عمده شامل نام و ماهيت فعاليت آنهاء ب . نسبت حقوق مالكيت در واحدهاى تجارى تحت كنترل مشتركك و نسبت حق راى» در صورتى كه متفاوت از نسبت حقوق مالكيت باشد» ج . دوره مالى يا تاريخ ترازنامه واحد تجارى تحت كنترل مشترككء در مواردى كه تاريخ ‎ns SOE‏ ل ل ا 0 ل ا ل ل ا ‎eS‏ ‏جاری» بدهیهای غیرجاری» در آمدها و هزینهها متناسب با سهم شریک خاص از مشا ركتهاى خاص. ۳ شریک خاصی که به دلیل نداشتن واحد فرعی. صورتهای مالی تلفیقی منتشر نمی‌کند. 0 om Re CENT Srey eee pears NH ‏جورمة‎ 

استاندارد حسابداري شماره 23 حسابدارى مشاركتهاى خاص 27/1 دامنه كاربرد ‏ اين استاندارد بايد ب راى حسابدارى مش اركتهاى خاص شامل نحوه ارائه داراييها ،بدهيها ،درآم دها و هزينههاى مشاركت خاص در صورتهاى مالى هر يك از شركاى خاص و سرمايهگذاران ،صرفنظر از نوع مشاركت خاص ،بكار رود. 27/2 تعاريف برخي از اصطالحات شريك خاص يكى از طرفهاى مشاركت خاص است كه ب ر آن كنترل مشترك دارد. سرمايهگذار در مشاركت خاص يكى از طرفهاى مشاركت خاص است كه بر آن كنترل مشترك ندارد. واحد تجارى عبارت است از تشكلى قانونى يا قراردادى ،اعم از ثبتشده يا ثبتنشده ،يا هر شخص يا تش كلى ك ه ي ك فعاليت اقتصادى را از جانب خود براى دستيابى به اهداف خاص اداره مىكند. 27/3 تعاريف برخي از اصطالحات روش ارزش ويژه يك روش حسابدارى است كه براساس آن س هم شريك خاص در واحد تجارى تحت كنترل مشترك ابتدا ب ه بهاى تمامش ده ثبت مىشود و پس از آن بابت تغيير در سهم وى از خالص داراييهاى واحد تجارى تحت كنترل مشترك تعديل مىگردد .سهم شريك خاص از نتايج عملكرد واحد تجارى تحت كنترل مشترك در صورت سود و زيان منعكس مىشود. روش ارزش ويژه ناخالص نوعى روش ارزش ويژه است كه به موجب آن سهم شريك خاص به تفكيك مجموع داراييها و مجموع بدهيهاى مشاركت خ اص كه تشكيلدهنده مبلغ خالص سرمايهگذارى وى است در ترازنامه و سهم وى از درآمدهاى عملياتى مش اركت خ اص در ص ورت س ود و زيان منعكس مىشود. 27/4 كنترل مشترك ‏كنترل مشترك عبارت است از مشاركت در كنترل يك فعاليت اقتصادى به موجب يك توافق قراردادى. همانند كنترل ،رابطهاى براى دستيابى به منافع است. هر يك از شركاى خاص براى دستيابى به من افع خ ود ،كن ترل مشترك را نسبت به منافع مشترك اعمال مىكند. هر شريك خاص كه در كنترل س هم دارد باي د نقش فعالى در سياستهاى مالى و عملياتى مشاركت خاص ،دس تكم در س طح راهبردهاى كلى ،ايفا كند. 27/5 مشاركتهاى خاص مشاركت خاص عبارت است از توافقى قراردادى كه ب ه م وجب آن دو يا چن د طرف ،يك فعاليت اقتصادى تحت كنترل مشترك را به عهده مىگيرند. ‏ساختارهاى متفاوت مشاركتهاى خاص: عمليات تحت كنترل مشترك داراييهاى تحت كنترل مشترك واحدهاى تجارى تحت كنترل مشترك ويژگيهاى مشترك مشاركتهاى خاص به شرح زير است: الف .دو يا چند شريك خاص به موجب يك توافق قراردادى با هم مرتبطند، و ب .اين توافق قراردادى ،كنترل مشترك را برقرار مىكند. 27/6 توافق قراردادي وجود توافق قراردادى ،مشاركت خاص را از سرمايهگذارى در واحدهاى تجارى وابسته كه در آن سرمايهگذار داراى نف وذ قابل مالحظه است ،متمايز مىكن د .از نظر اين اس تاندارد، فعاليتهاى فاقد توافق قراردادى براى ايجاد كنترل مش ترك، مشاركت خاص محسوب نمىشود. ‏ ‏ ‏ ‏ روشهاي صورت گرفتن توافق قراردادي: الف .بين شركاي خاص ب .به موجب صورتجلسه مذاكرات ج .دربعضي از موارد :اساس نامه يا ساير آيين نام مشاركت خاص ه هاي 27/7 محتواي توافق قراردادي الف .نوع فعاليت ،مدت و الزامات گزارش گرى مش اركت خاص، ب .انتصاب اعضاى هيأتمديره يا ساير اركان ادارهكنن ده مشابه مشاركت خاص و حق راى شركاى خاص، ج .آوردههاى شركاى خاص ،و د .سهم شركاى خاص از محصول ،درآمدها ،هزينهها يا نتايج مشاركت خاص. 27/8 /اركت /دير مش/ در شرايطي كه يكي از شركاي خاص بعنوان مجري يا م/ خاص مشخص شود: الف .مجري مشاركت خاص را كنترل مي كند: مشاركت خاص ،بعنوان واحد تجاري فرعي مجري ميشود. محسوب ‌ ب .مجري مشاركت خاص را كنترل نمي كند: ميشود و فعاليت مورد نظر مشاركت خاص محسوب ‌ مجري بر اساس توافق قراردادي مورد موافقت شركاي خاص فعاليت مي كند 27/9 عمليات تحت كنترل مشترك مستلزم استفاده از داراييها و ساير منابع شركاى خاص است. هر يك از شركاى خاص ،داراييهاى ثابت مشهود و ساير امكانات خود را بكار مىبرد. هر يك از شركاى خاص ،هزينهها و بدهيهاى خود را تحمل و نيازهاى مالى خود را با تعهد خود تأمين مىكند. هر يك از شركاى خاص ،فعاليتهاى مشاركت خاص ممكن است در كنار فعاليتهاى مشابه شريك خاص و به وسيله كاركنان آن انجام پذيرد. بخشهاى مختلف فرايند توليد به وسيله هر يك از شركاى خاص انجام مىپذيرد. به موجب موافقتنامه مشاركت خاص ،درآمد فروش محصول مشترك و هزينههاى مشترك بين شركاى خاص تسهيم مىشود. 27/10 عمليات تحت كنترل مشترك شريك خاص بايد در رابطه با سهم خود در عمليات تحت كنترل مشترك، اقالم زير را در صورتهاى مالى جداگانه و در نتيج ه در ص ورتهاى مالى تلفيقى خود شناسايى كند: الف .داراييهاى تحت كنترل خود و بدهيهاى تحملشده توسط وى ،و ب .هزينههاى تحملشده توسط خود و سهم وى از درآمد فروش كاال يا خ دمات حاصل از مشاركت خاص. هنگام تهيه صورتهاى مالى تلفيقى شريك خاص ،انجام تع ديل يا اعمال ضوابط تلفيقى ديگرى در رابطه با اين اقالم ضرورت ندارد. 27/11 داراييهاى تحت كنترل مشترك اين نوع مشاركت خاص: متضمن كنترل مشترك و اغلب مالكيت مشترك شركاى خاص نسبت به يك يا چند دارايى است كه مشخصًا براى هدف مشاركت خاص آورده يا تحصيلشده است. داراييها به منظور كسب منافع براى شركاى خاص استفاده مىشود. هر شريك خاص ممكن است سهمى از محصول را دريافت كند. هر شريك خاص سهم توافق شدهاى از هزينهها را تحمل مي كند. هر شريك خاص متناسب با سهم خود در داراييهاى تحت كنترل مشترك ،بر سهم خود از منافع اقتصادى آتى كنترل دارد. مستلزم ايجاد يك واحد تجاري مجزاي از شركاي خاص نيست. 27/12 داراييهاى تحت كنترل مشترك هر يك از شركاى خاص بايد در رابطه با سهم خود در داراييهاى تحت كنترل مشترك ،اقالم زير را در صورتهاى مالى جداگانه و در نتيجه در صورتهاى مالى تلفيقى خود شناسايى كند: الف .سهم خود از داراييهاى تحت كنترل مشترك و طبقهبندى آنها برحسب ماهيت داراييها، ب .بدهيهاى تحملشده توسط وى، ج .سهم خود از بدهيهاى تحمل شده به طور مشترك با ساير شركاى خاص، د .سهم خود از درآمد فروش يا استفاده از محصول مشاركت خاص و نيز سهم خود از هزينههاى تحملشده به وسيله مشاركت خاص،و ه .هزينههايى كه در رابطه با سهم خود در مشاركت خاص تحمل كرده است. هنگام تهيه صورتهاى مالى تلفيقى شريك خاص ،انجام تعديل يا اعمال ضوابط تلفيقى ديگرى در رابطه با اين اقالم ضرورت ندارد. 27/13 واحدهاى تجارى تحت كنترل مشترك واحد تجارى تحت كنترل مشترك شركاى خاص است و اعمال كن ترل مشترك بر فعاليت اينگون ه واح دها ب ه م وجب تواف ق قراردادى بين شركاى خاص تعيين مىشود. واحد تجارى تحت كنترل مشترك ،داراييهاى مشاركت خاص را كنترل، بدهيها و هزينهها را تحمل و درآمدها را تحصيل مىكند. واحد تجارى تحت كنترل مشترك مىتواند به نام خود قرارداد ببن دد و نيز براى مقاصد فعاليت مشاركت خاص تأمين مالى كند. هر شريك خاص در نتايج عملكرد واحد تجارى تحت كنترل مشترك به تناسب سهم خود حق دارد و در مواردى نيز در محصول مشاركت خاص سهيم است. 27/14 واحدهاى تجارى تحت كنترل مشترك نمونه هايي ا ز واحدهاى تجارى تحت كنترل مشترك: تركيب در واحد تجارى تحت كن ترل مش ترك ،از طري ق انتقال داراييها و بدهيهاى مربوط ،به واحد تجارى تحت كنترل مشترك شروع فعاليت اقتصادي واحد تجارى به طور مش ترك با دولت يانماينده يك دولت خارجى از طريق تأسيس واحد تجارى جداگانه تحت كنترل مشترك آن واحد و دولت يا نماينده آن دولت 27/15 واحدهاى تجارى تحت كنترل مشترك واحد تجارى تحت كنترل مشترك ،باي د س وابق حسابدارى خود را به گونهاى نگهدارى كند ك ه اج راى الزامات اين اس تاندارد ب راى شركاى خاص و سرمايهگذاران ميسر شود. 27/16 صورتهاى مالى تلفيقى شريك خاص مشاركت خاص در واحدهاى تجارى تحت كن ترل مش ترك، در صورتهاى مالى تلفيقى شريك خ اص باي د براساس روش ارزش ويژه ناخالص منعكس شود. شريك خاص از تاريخى كه كنترل مش ترك خ ود ب ر واح د تجارى تحت كنترل مشترك را از دست مىدهد بايد استفاده از روش ارزش ويژه ناخالص را متوقف كند. 27/17 صورتهاى مالى تلفيقى شريك خاص در روش ارزش ويژه ناخالص ،شركاى خاص بايد عالوه ب ر تبعيت از قواعد اس تاندارد حسابدارى ش ماره ،20م وارد زي ر را در صورتهاى مالى تلفيقى ارائه كنند: الف .سهم شريك خاص از درآمد عملياتى واحد تجارى تحت كن ترل مشترك ن يز باي د در ص ورت س ود و زيان تلفيقى مج زا از درآم د عملياتى گروه منعكس شود .در گزارشگرى برحسب قسمتهاى مختل ف نيز ،سهم شريك خاص از درآمد عملياتى واحد تجارى تحت كن ترل مشترك بايد به روشنى از درآمد عملياتى گروه متمايز شود. ب .سهم شريك خاص به تفكيك مجموع داراييها و مجم وع ب دهيهاى واحد تجارى تحت كنترل مش ترك ك ه تش كيلدهنده مبل غ خ الص سرمايهگذارى وى است بايد در ترازنامه تلفيقى منعكس شود. 27/18 موارد استثنا تاندارد 15 حسابداري ب ر اساس اس تاندارد 18 ”صورتهاى مالى تلفيقى و حسابدارى سرمايهگذارى در واح دهاى تجارى فرعى” حسابداري ب ر اساس اس ”حسابداري سرمايه گذاريها“ س هم شريك خ اص در واح دهاى تجارى تحت كنترل مشترك كه: واحد تجارى تحت كن ترل ب ه واح د فرعى آن تبديل مىشود. .1سهم شريك خ اص در واح دهاى تجارى تحت كنترل مشتركى كه ب راى واگذارى در آينده نزدي ك تحص يل و نگهدارى مىشود ،يا .2تحت محدوديتهاى شديد بلندم دت فعاليت مىكن د و اين مح دوديتها توانايى واحد تجارى را ب راى انتق ال وجوه به شريك خاص كاهش مىدهد. 27/19 انعكاس سرمايه گذاري در واحدهاي تجاري تحت كنترل مشترك در صورتهاي مالي جداگانه شريك خاص الف .به بهاي تمام شده پس از كسر ذخيره كاهش دائمي در ارزش ،يا ب .مبلغ تجديد ارزيابي بعنوان نحوه عمل مجاز جايگزين .1در صورتيكه صورتهاي مالي تلفيقي تهيه مي‌شود بايد مبلغ مربوط به مشاركتهاي خاص در واحدهاي تجاري تحت كنترل مشترك را استفاده از روش ارزش ويژه ناخالص و بشرح زير ارائه كند: .2در صورتيكه صورتهاي مالي تلفيقي تهيه نمي شود الف .تهيه و ارائه مجموعه صورتهاى مالى جداگانه ،و ب .افشاى اطالعات مكمل درباره آثار بكارگيرى ارزش ويژه ناخالص ،در يادداشتهاى توضيحى صورتهاى مالى. 27/20 معامالت بين شريك خاص و مشاركت خاص زمانى كه شريك خاص ،داراييهايى را به مشاركت خاص مىفروشد ،يا به عن وان آورده منتقل مىكند: الف .تا زمانى كه اين داراييها نزد مشاركت خاص باقى بماند و به شرط اين ك مخاطرات و مزاياى عمده مالكانه انتقال يافته باشد: ه شريك خاص بايد فقط آن بخش از سود را شناسايى كند كه قابل انتساب ب ه سهم ساير شركاى خاص است. ب .زمانى كه فروش يا آورده مذكور ،ش واهدى مب نى ب ر ك اهش در خ الص ارزش فروش داراييهاى جارى يا كاهش دائمى در مبلغ دف ترى ي ك دارايى غيرجارى فراهم آورد: شريك خاص بايد تمام مبلغ زيان مربوط را شناسايى كند. 27/21 معامالت بين شريك خاص و مشاركت خاص زماني كه شريك خ اص ،داراييهايى را از مش اركت خاص خريدارى مىكند: تا زمانى كه اين داراييها به شخص مستقلى فروخت ه نش ده است ،شريك خاص نبايد سهم خود را از س ود مش اركت خاص در اين معامله شناسايى كند اما بايستي سهم خ ود را از زيان شناسايي کند*. *زيان را بايد در صورتى بىدرنگ شناسايى كرد ك ه بيانگر كاهش در خالص ارزش فروش داراييهاى جارى يا ك اهش دائمى در مبلغ دفترى داراييهاى غيرجارى باشد. 27/22 گزارشگرى مشاركت خاص در صورتهاى مالى سرمايهگذار .1عدم وجود كنترل سرمايه گذار بر مشاركت خاص: براساس استاندارد حسابدارى شماره 15با عنوان "حسابدارى سرمايهگذاريها" .2وجود نفوذ قابل مالحظه: براساس استاندارد حسابدارى شماره 20با عنوان "حسابدارى سرمايهگذارى در واحدهاى تجارى وابسته" 27/23 مجريان مشاركت خاص مجريان يا مديران مش اركت خ اص باي د حقالزحم ه خ ود را براساس اس تاندارد حسابدارى ش ماره 3با عن وان "درآم د عملياتى" به حساب منظور كنند. ي ك يا چن د شريك خ اص ممكن اس ت در قبال دريافت حقالزحمه به عنوان مجرى يا مدير يك مشاركت خ اص انجام وظيفه كنند .حقالزحمه ياد شده توسط مشاركت خ اص حسب مورد به حساب دارايى يا هزينه شناسايى مىشود. 27/24 افشا شريك خاص بايد مجموع بدهيهاى احتمالى زير را كه براساس استاندارد حسابدارى شماره 4با عنوان "حسابدارى پيشامدهاى احتمالى" ،مشمول افش ا مىگردد ،ج داى از ساير ب دهيهاى احتمالى افشا كند: الف .هر بدهى احتمالى كه شريك خاص در رابطه با س هم خ ود در مشاركتهاى خاص تحمل مىكند و س هم وى از هر ب دهى احتمالى كه به طور مش ترك با ساير شركاى خ اص تحم ل مىكند، ب .سهم شريك خاص از بدهيهاى احتمالى مشاركتهاى خاص كه متضمن بدهى احتمالى براى وى است ،و ج .آن دسته از بدهيهاى احتمالى ك ه ناش ى از ب دهى احتمالى شريك خاص بابت بدهيهاى ساير شركاى خاص است. 27/25 افشا شريك خاص بايد مجموع تعهدات زير را در رابطه با س هم خود در مشاركت خاص به طور مجزا از ساير تعهدات افش ا كند: الف .تعهدات سرمايهاى شريك خاص در رابطه با س هم خ ود در مشاركتهاى خاص و سهم وى از تعهدات سرمايهاى ك ه به طور مشترك با ساير شركاى خاص تحملشده است ،و ب .سهم خود از تعهدات سرمايهاى مشاركتهاى خاص. 27/26 افشا عالوه بر موارد پيشگفته ،اطالعات زير بايد در رابطه با مشاركتهاى خاص در صورتهاى مالى شريك خاص افشا شود: الف .فهرستى از مشاركتهاى خاص عمده شامل نام و ماهيت فعاليت آنها، ب .نسبت حقوق مالكيت در واحدهاى تجارى تحت كنترل مشترك و نسبت حق راى ،در صورتى كه متفاوت از نسبت حقوق مالكيت باشد، ج .دوره مالى يا تاريخ ترازنامه واحد تجارى تحت كنترل مشترك ،در مواردى كه تاريخ گزارشگرى آن با تاريخ گزارشگرى شريك خاص متفاوت است ،و د .مجموع مبلغ هر يك از سرفصلهاى داراييهاى جارى ،داراييهاى غيرجارى ،بدهيهاى جارى ،بدهيهاى غيرجارى ،درآمدها و هزينهها متناسب با سهم شريك خاص از مشاركتهاى خاص. شريك خاصى كه به دليل نداشتن واحد فرعى ،صورتهاى مالى تلفيقى منتشر نمىكند، بايد اطالعات خواستهشده در بندهاى ديگر اين استاندارد را افشا كند. 27/27