استاندارد حسابرسی شماره 70: گزارش حسابرس مستقل در باره صورتهای مالی

صفحه 1:
استاندارد حسابرسی شماره ۷۰ كزارش حسابرس مستقل در باره صورتهاى مالى 

صفحه 2:
مقدمه ‎eo ee ers eke be‏ رز را در مورد اجزای اصلی گزارشهای حسابرسی مقبول و تعدیل شده ارائه ‎omy‏ ‏۳ کراشهای خیم توت + ‎Ora‏ وی که اد رت ا ل ل ‎tS ad‏ را به صورت گزارشهای مشروط. مردود و عدم اظهارنظر ارائه شود. *_ بخش ۰۷۰ علاوه بر ارائه راهنماییهای لازم در مورد بندهای مقدمه » دامنه ‏ا ‏مخاطب ‎٠‏ تاريخ ‎٠‏ نشانى حسابرس و امضاى حسابرس در كزارش حسابرسى ‎ ‎ ‎۳ 

صفحه 3:
25 Reece eS eee Se Tic ns) ae ‏مالی گفته می شود.‎ ۷ ‏ا‎ ‎BP re eats Ceca 8 SNP | IP Pep eos Pe nt PPT ‏به تحو مطلوب اراثه شده است.‎ * گزارش تعدیل شده.گزارش حسابرسی که حاوی بند تاکید برمطلب خاص, یا اظهارنظر غیر مقبول باشد. 

صفحه 4:
25 - بند تاكيد بر مطلب خاص.كزارش حسابرس ممكن است با افزودن یک بند تاکید بر مطلب خاص ‏ برای برجسته کردن موضوعی موثر بر ‎en ero inter‏ 2 ا شده است. تعدیل شود. چنین بندهایی تثیری بر اظهارنظر حسابرس ندارد تاکید بر مطلب خاصء همچنین ممکن است شامل موضوعاتی غیرموثر برصورتهای مالی باشد(برای مثال:چنین بندی ممکن آست به عدم انطیاق برخى اطلاعات منذرج در سوايق صاحبكار با صورتهاى مالى مشاره داشته باشد). = 

صفحه 5:
تعاریف oe * اظهارنظر مشروط. اظهارنظر مشروط. هنگامی ارائه می شود که حسابرس نتيجه كيرى كند كه نظر مقبول نمى تواند اظهار شود. اما هركونه عدم توافق ا ا ا ا 1 كفايت افشاى اطلاعات)يا محدوديت در دامنه رسيدكى جنان با اهميت 000 ee a eT ser aot ee ee) * اظهارنظر مردود. اظهارنظر مردود. هنگامی ارائه می شود که اثر عدم توافق بر صورتهاى مالى (درمورد انتخاب يا كاربرد يكنواخت رويه هاى حسابدارى يا کفایت افشای اطلاعات). چنان با اهمیت و فراگیر (اساسی) باشد که حسابرس و ‎Fore Teaco‏ ‎BE ESS‏ = 

صفحه 6:
تعاریف ۳ fe Pees el rCmyecar Cp Rp ‏ا م‎ ۱ eee aa eT ee Dea aad Foe ec re rp EPEC Re OORT ore ea Ca ‏نتواند نسبت يه صورتهاى مالى اظهارئظر كند.‎ Fens ee LC BCT Cm ‏ا‎ ree Reny nea) كاه ممكن است توسط صاحبكارتحميل شود(براى مثالء ذر مواردى كه طبق شرايط قرارداد. حسابرس نتواند يكى از روشهاى مورد نياز خود را اعمال كند). محدودیت در دامته رسیدگی:گاه به دلیل وضعیتهای موجود ایجاد می شود (برای مثال,در مواردی که حنابرس زمانی انتخاب شود که نتواند بر شمارش عينى موجوديها در يايان سال نظارت كند) 00 

صفحه 7:
تعاريف ‎yt‏ *_ناقص بودن سوابق حسابداری صاحبکار یا میسر نبودن اعمال روشهای حسابرسی مورد نظر نیز محدودیت در دامنه رسیدگی تلقی می شود. 1 در شرایط موجود.‌ضروری تشخیص داده و توانسته است آنها را اجرا کند. 

صفحه 8:
نك |0192 ‏وا‎ ‎STO nO Sennen ‏ا‎ cea ‏ار‎ [۳ enn Soe SS ae ‏صورتهای مالی باشد.‎ 

صفحه 9:
اظهارنظر درباره صورتهاى مالى اا ا ل ل 0 ‎at)‏ ا ا ‎Pee‏ ‏33 

صفحه 10:
سس و 00 تشان :ذهد اكها “كارش احساررس مستقل لاسحت: 

صفحه 11:
2 * مخاطب كزارش حسابرس . طبق شرايط قرارداد حسابرسى ا ‎ee ees‏ 

صفحه 12:
1 Tey Mere Svat C et nD a ae Nate ene eee Syed ‏شود.‎ ‎0000 IRE Ore ‏از از صورتهاى‎ Be ae ۱ as ey Reeve eer 7 

صفحه 13:
مسئولیت مدیریت در قبال صورتهای مالی ی ۱ ‎prereset‏ و بيان شود. 

صفحه 14:
مسئوليت حسابرس ا ۱ ۱ 

صفحه 15:
0 بيد بند دامنه رسیدگی حسابرس در گزارش حسابرسی با تصریح این مطلب که حسابرسی طبق استانداردهای ی ney sy eyecare lings AL oy cere ees yey Cee eS a ee ek ee ee ene ‏ات‎ در گزارش حسایرس باید حسابرسی به گونه ای توصیف شود که موارد زیر را دربرگیرد: رسيدكى نمونه اى به شواهد يشتوانه مبالغ وبلطلاعات مندرج در صورتهاى مالى؛ ارزیابی اصول و رویه های حسابداری استفاده شده در صورتهای مالی؛ ارزیابی برآوردهای عمده به عمل آمده توسط هیئت مدیره در تهیه صورتهای مالیدو 0007 

صفحه 16:
بند اظهار نظر گزارش حسابرسی باید حاوی اظهارنظرصریح حسابرس در این باره باشد که آیا ‎Paper re menae: yt ron frm omreenes | TiPA veer ce IS Pes es‏ نحو مطلوب ازلئه شده است يا خين. Rp eae ‏م ال ا‎ YE Weer PC EO ‏حاکی از این است که حسایرس ۰ تنها به موضوعاتی توجه دارد : که از لحاظ‎ 50019 اظهارنظر مقبول در مواردی اظهار می‌شود که حسابرس به این نتیجه برسد که صورتهای مالی. از تمام جنبه های با اهمیت, طبق استانداردهای حسابداری؛ به نحو مطلوب أرائه شده أست: 5 1۱ از تمام جنبه هاى بااهميت» طبق استانداردهاى حسابدارى: به تحو مطلوب ارائه 5 ۱ ‏م0‎ Corey ae 121101111110 ap er Ne RRO ys Rone om ‏متخ شود:‎ [0 Ce SIs I Re eter erat ene) Be Rae errant e 29 ent eee ea eer rae ‏كزارش حسابرسى كه يس از بند اظهارنظر مى آيد. تصريح كند.‎ 

صفحه 17:
تاريخ كزارش *_تاریخ گزارش حسابرس درباره صورتهای مالی نباید پیش از تاریخی باشد كه خسايرس به شواهد حسابرسى كافى وامتاسب :يه عتوان مبتايى برا اظهارنظر نسبت به ‎Fore ee eee Pe es‏ * ازاين روءگزارش حسابرسی باید به تاریخ پایان عملیات اجرایی حسابرسی, جرب در سر ‎ *‏ شواهد حساپرسی کافی و مناسب . شامل شواهد مربوط به تهیه مجموعه كامل صورتهاى مالى واحد مورد رسيدكى و نيز شواهدى حاكى از اين است كه مسئولان ذيربطء مسئوليت مزبور را به عهده كرفته اند. ‎ 

صفحه 18:
نشانی حسابرس | ne ee! 

صفحه 19:
یا گزارش باید به نام حساپرس منتخب. حسب مورد موسسه حسابرسی یا شخص حقيقى؛ امضا شود. 

صفحه 20:
گزارش حسابرس و 0 

صفحه 21:
كزارشهاى تعديل شده - موضوعاتى كه بر اظهارنظر حسابرس اثر فدارد ا 1 گزارش خود را با افزودن یک بند تاکید بر مطلب خاص که موضوع را برجسته ا 1 Fa era Oreeye eens Secon) ane pce ene a ene ‏"تداوم فعالیت" را ببینید.‎ Fae ion oe ome nen re ‏رو‎ ‏تاثير قرار دهد. خسابرس تعديل كزارش خود را با افزودن يك بند تاكيد برمطلب‎ 0 ‏ا‎ GAS py I cere snes 

صفحه 22:
0 ۱ ery ere ier ae yore ee esr | eS ‏ا ل ا ل ا‎ tea 200 ‏اا‎ Sy Fs one ‏ا‎ To) STOPES ‏ل‎ al * اظهارنظر مشروط بايد با عبارت "به استثناى" آثار موضوع ‎eS‏ (در بند ل ا ل ا ا ا ‎Fe‏ ‏م ا ‎Fone‏ ‏کافی و مناسب کسب کند و بنابراین نتواند نسبت به صورتهای مالی اظهارنظر کند. ret 

صفحه 23:
گزارشهای تعدیل شده - موضوعاتی که بر اظهارنظر حسابرس اثر دارد سل * اظهارنظر مردود . هنكامى ارائه مىشود كه اثر عدم توافق (بامديريت در مورد قابليت قبول روي هاى حسابدارى انتخاب شذه شيوه بكاركيرى آنها و ‎ee Ue Fee FON ce‏ ا ل ل ‎Bye gens Fie yes n ee Rene eseente ele mer Cane‏ کننده یا ناقص صورتهای مالی کافی نیست. ‎SN des eee ee Solas 7‏ ‎Diao‏ ی ی با و ‎ah Us ib‏ يا ‎SE eS boss Glo) ‎ 

صفحه 24:
ee a te et aC SE Sneed ۱ nye yrco (sm ‏ال‎ cea ‏ل‎ ead ‏به نحو مناسب توصیف و آثار احتمالی ناشی از نبود آن محدودیت را‎ 

صفحه 25:
شرایطی که منجر به ارائه کزارشهای غیرمقبول می‌شود - عدم توافق با مدیریت ea eS SiS ean ak Ree tae Pipepre es ire rena in siren Coneneree st] 2 ger gy rae ey rere مورد. اظهارنظر مشروط یا اظهارنظر مردود. ارائه شود. 

صفحه 26:
اجزاى كزارش حسابرس و ترتيب درج مطالب اجزای یک گزارش حسابرسی مقبول و ترتیب درج مطالب در آن ۰ به شرح زير است: سل ا le ‏بند مقدمه‎ ‏بند دامنه رسیدگی‎ ‏بند اظهارنظر‎ [نام حسابرس] ات 

صفحه 27:
عنوان گزارش ee STC ee ene ees ‏ل‎ ‎[Ppa Mee arcane Fes ARTE SC eee eran cay Cy Fee eas epee en CER ee Red yee gory * _ الزامات خاص ممکن است واژگان مورد استفاده در عنوان را مشخص کند. ۱ er ee Mecadr (e) ‏می رود.‎ 

صفحه 28:
۳ *؟ مخاطب كزارشهاى حسابرسى عموماً مجمع عمومى صاحبان سهام واحد 50 و ات هرکاب هیک اشلی شرکت تضاسی با متارکت: با مالک مود 7 ا اا ا ‎Ce‏ ‏شود آن شحص, محاطب کزارش خواهة يوق 

صفحه 29:
نموفه بند مقدمه POSE See ‏ا ل ا‎ OCS OS Fe One cone LN ORCS TCE 0S eel ge Se Tred ‏مزبور . همراه با یادداشتهای توضیحی یک تا۰۰. پیوست ۰ مورد حسابرسی‎ a NCL SY ear ‏ا‎ Ie eee nerd SR a ee) eee ee ee ee Sor ee wee 

صفحه 30:
] حنابرشی این موسسه پراساس استاندازدهای حسایرنی انجام شده است: استائدارذهاى.مزبور | تجاب مي اكتكا كه أين: موسسة.»يحسازرسي :را جتان ‎aes Shao‏ ل ا ا كت ا 0 م ل 0 ‎tegen ss 1 pues loge eee ea‏ 1 حسابرسی . همچنین شامل ارزیابی اصول و رویه های حسابداری استفاده شده وابرآوردهائ عمده به عمل آمدة توسط هيئت مديرة و ارزيابى كليت ‎CoC =P OPP OSnCN om) PNY Peper‏ 0 ‎RC Te eene Loe‏ ل ل 

صفحه 31:
نمونه بند اظهار Fel Rone ‏ا‎ espe mre reece ‏شرکت ... در تاریخ ۲۹ اسفند ماه 6« و نتایج عملیات و جریان‎ ‏وی ال رای تس ما مس رت درو ام ای‎ ‏با اهمیت. طبق استانداردهای حسابداری . به نجو مطلوب نشان می دهد.‎ 

صفحه 32:
يي ار سا تا ا ا ل ۱ ا ‎Ree‏ ‏موضوع در حال حاضر قابل تعيين نيست و ذخيره اى نيز از اين ا ۱ 

صفحه 33:
نمونه بندهای دامن رسیدگی و اظهارنظر در گزارش مشروط - محدودیت با اهمیت در دامنه رسیدگی ‎OSs alls‏ را ا ‎SEB Sete‏ | ‏ا ا ا ‏ل ا ا ل ‏ا 5 ‎rey‏ 00 | ا ل ا ا ل الاك 

صفحه 34:
نمونه عدم اظهارنظر - محدودیت اساسی در دامنه رسیدگی [ بندهای مقدمه, دامنه رسیدگی و توضیحی مشابه نمونه مندرج در بند بالا ‎very EL‏ محدوديت اسافى حر حالته رمنيد فى أين موننسه بداشوع يد بالا كه ماتع از دستيابى به شواهد حسابرسى كافى و.مناسب كرذيذة اسك » 52103779 

صفحه 35:
۱ Rae Sea ie Serta meta eT [ بندهاى مقدمه و دامنه رسيدكى مشابه نمونه مندرج در بندهاى كزارش استاندارد ] همان گونة که در.یادداشت ۰ پیوست صورتهای مالی تغریح شدم برای دارایبهای فلت استهلاکی منظور نشده که این امر مغایر استانداردهای حسابداری است. هزینه استهلاک سال مورد گزارش بالغ بر ...میلیون ریال می باشد که در مورد ساختمان و تجهیزات به ترتیب بر ۹ ne ‏م‎ PUREED an Peon eS SPENT CRE, OR FRI Sy fos ROT es eee ‏مبلغ . . . ميليون ريال كافش و زيان سال جارى و زيان انباشته معادل مبالغ ... ميليون‎ ‏ریالافزایش می یابد.‎ 1 مشایه نمونه بند اظهارنظر متدرج در گزارش استاندارد) 

صفحه 36:
۱ 1 أبندهاى مقدمه و دامنه رسيدكى مشابه نمونه مندرج در بندهاى كزارش استاندارد] شرکت در اول خردادماه 1:19 اوراق مشارکتی به مبلغ ۰۰. میلیون ربال به منظور ‎FER Oe eI OCe ree FIN ey Car Cee ney eer an ne ee‏ از تاریخ ۰۰۰. را محدود کرده است.. به نظر این موسسه » افشای این اطلاعات در یادداشتهای توح ین بت لیرد اب مات ‎Cra ge COR PPE Ecco Ve OO Er‏ | 1 ( بقیه عبارات. مشابه نمونه بند اظهارنظر مندرج در گزارش استاندارد) 

صفحه 37:
esr red SCR ae Cet antec ene ese ene Dene nca) ‏بعلاوه بند توضیحی مربوط که موضوع عدم توافق با مدیریت را تشریح مى كند.]‎ به نظر اين موسسه . به دلیل آثار اساسی مورد مندرج در بند بالاه صورتهای مالی ‎(a AIRC 9 CS RR Se EOE TED RRR UES‏ 0 عملیات و جریان وجوه نقد آن را بای سال مالی منتهی به تاریخ مزبور ۰ طبق ‎Meaney can‏ 1 

صفحه 38:
1 mene] IPL ee rere mean ao] ۱ Cane Cy aes RY ere ee ۳ ceed ae oS eC So شده متمابر استه fe eee eal. Re eee cnr Tes eee Cea ‏تشده به نحو مناسبی از صورتهای مالی حسابرسی شده متمایز نشده است»‎ ۱ Ie ad eRe Ratt. ean ۱ ‏لا ال‎ ١ | ‏شده را ببینیند‎ 

استاندارد حسابرسی شماره 70 گزارش حسابرس مستقل در باره صورتهای مالی مقدمه • بخش 70استانداردهای حسابرسی ،استانداردها و راهنماییهای الزم را در مورد اجزای اصلی گزارشهای حسابرسی مقبول و تعدیل شده ارائه کرده است. • گزارشهای حسابرسی می تواند به دلیل موضوعاتی که بر اظهارنظرحسابرس اثرندارد و نیز موضوعاتی که بر اظهارنظر حسابرس اثر دارد،تعدیل ودرنتیجه به صورت گزارشهای مشروط ،مردود و عدم اظهارنظر ارائه شود. • بخش ، 70عالوه بر ارائه راهنماییهای الزم در مورد بندهای مقدمه ،دامنه رسیدگی و اظهارنظر در گزارش حسابرسی ،راهنماییهایی را در مورد عنوان، مخاطب ،تاریخ ،نشانی حسابرس و امضای حسابرس در گزارش حسابرسی فراهم ساخته است. تعاریف • اظهارنظر .به نتیجه گیری و نظرصریح حسابرس در باره مجموعه صورتهای مالی گفته می شود. • نظر مقبول ،در مواردی اظهار می شود که حسابرس به این نتیجه برسد که صورتهای مالی،از تمام جنبه های با اهمیت ،طبق استانداردهای حسابداری، به نحو مطلوب ارائه شده است. • گزارش تعدیل شده.گزارش حسابرسی که حاوی بند تاکید برمطلب خاص، یا اظهارنظر غیر مقبول باشد. تعاریف • بند تاکید بر مطلب خاص.گزارش حسابرس ممکن است با افزودن یک بند تاکید بر مطلب خاص ،برای برجسته کردن موضوعی موثر بر صورتهای مالی که دریادداشت توضیحی صورتهای مالی به تفصیل افشا شده است ،تعدیل شود. • چنین بندهایی تاثیری بر اظهارنظر حسابرس ندارد. • تاکید بر مطلب خاص ،همچنین ممکن است شامل موضوعاتی غیرموثر برصورتهای مالی باشد(برای مثال،چنین بندی ممکن است به عدم انطباق برخی اطالعات مندرج در سوابق صاحبکار با صورتهای مالی اشاره داشته باشد). تعاریف • اظهارنظر مشروط .اظهارنظر مشروط ،هنگامی ارائه می شود که حسابرس نتیجه گیری کند که نظر مقبول نمی تواند اظهار شود ،اما هرگونه عدم توافق با مدیریت (درموردپذیرش رویه های حسابداری انتخاب شده ،شیوه بکارگیری آنها یا کفایت افشای اطالعات)یا محدودیت در دامنه رسیدگی چنان با اهمیت و فراگیر (اساسی) نیست که مستلزم اظهارنظر مردود یا عدم اظهارنظر شود. • اظهارنظر مردود .اظهارنظر مردود ،هنگامی ارائه می شود که اثر عدم توافق بر صورتهای مالی (درمورد انتخاب یا کاربرد یکنواخت رویه های حسابداری یا کفایت افشای اطالعات) ،چنان با اهمیت و فراگیر (اساسی) باشد که حسابرس به این نتیجه برسدکه گزارش مشروط برای افشای ماهیت گمراه کننده یا ناقص صورتهای مالی ،کافی نیست. تعاریف • عدم اظهارنظر .عدم اظهارنظر باید هنگامی ارائه شود که اثر احتمالی محدودیت در دامنه رسیدگی یا ابهام چنان با اهمیت و فراگیر(اساسی) باشد که حسابرس نتواند شواهد حسابرسی کافی ومناسبی کسب کند و بنابراین نتواند نسبت به صورتهای مالی اظهارنظر کند. • محدودیت در دامنه رسیدگی .محدودیت در دامنه رسیدگی حسابرس گاه ممکن است توسط صاحبکارتحمیل شود(برای مثال ،در مواردی که طبق شرایط قرارداد ،حسابرس نتواند یکی از روشهای مورد نیاز خود را اعمال کند). • محدودیت در دامنه رسیدگی،گاه به دلیل وضعیتهای موجود ایجاد می شود (برای مثال،در مواردی که حسابرس زمانی انتخاب شود که نتواند بر شمارش عینی موجودیها در پایان سال نظارت کند). تعاریف • ناقص بودن سوابق حسابداری صاحبکار یا میسر نبودن اعمال روشهای حسابرسی مورد نظر نیز محدودیت در دامنه رسیدگی تلقی می شود. •دامنه رسیدگی .دامنه رسیدگی ،بیانگر روشهایی است که حسابرس در شرایط موجود،ضروری تشخیص داده و توانسته است آنها را اجرا کند. کلیات • حسابرس باید نتایج حاصل از شواهد حسابرسی کسب شده را به عنوان مبنای اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی ،بررسی و ارزیابی کند. • گزارش حسابرس باید شامل اظهارنظرصریح و کتبی وی درباره صورتهای مالی باشد. اظهارنظر درباره صورتهای مالی • حسابرس باید نتایج حاصل از شواهد حسابرسی گردآوری شده را به عنوان مبنایی برای اظهارنظر درباره صورتهای مالی ارزیابی کند. عنوان • گزارش حسابرس باید عنوان مناسبی داشته باشد که به روشنی نشان دهد که ”گزارش حسابرس مستقل “است. مخاطب • مخاطب گزارش حسابرس ،طبق شرایط قرارداد حسابرسی و الزامات قانونی ،به گونه ای مناسب مشخص می شود. بند مقدمه • در بند مقدمه گزارش حسابرس باید نام واحد مورد رسیدگی ،عناوین صورتهای مالی حسابرسی شده و تاریخ و دوره صورتهای مالی مشخص شود. • بند مقدمه همچنین باید : .1عنوان هریک از صورتهای مالی تشکیل دهنده مجموعه صورتهای مالی را معرفی کند. .2به یادداشتهای توضیحی پیوست صورتهای مالی اشاره کند. .3تاریخ و دوره صورتهای مالی را مشخص کند. مسئولیت مدیریت در قبال صورتهای مالی • در گزارش حسابرسی باید مسئولیت مدیریت در قبال تهیه و ارائه مطلوب صورتهای مالی ،طبق استانداردهای حسابداری ، بیان شود. مسئولیت حسابرس • در گزارش حسابرسی باید مسئولیت حسابرس مبنی بر اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی بر مبنای حسابرسی انجام شده بیان شود. بند دامنه رسیدگی • • • .1 .2 .3 .4 حسابرس در گزارش حسابرسی با تصریح این مطلب که حسابرسی طبق استانداردهای حسابرسی انجام شده است ،دامنه رسیدگی را مشخص می کند. گزارش حسابرس ،همچنین باید بیانگر این مطلب باشد که حسابرسی به منظور کسب اطمینانی معقول از نبود تحریف با اهمیت در صورتهای مالی برنامه ریزی و اجرا شده است. در گزارش حسابرس باید حسابرسی به گونه ای توصیف شود که موارد زیر را دربرگیرد: رسیدگی نمونه ای به شواهد پشتوانه مبالغ و اطالعات مندرج در صورتهای مالی؛ ارزیابی اصول و رویه های حسابداری استفاده شده در صورتهای مالی؛ ارزیابی برآوردهای عمده به عمل آمده توسط هیئت مدیره در تهیه صورتهای مالی؛و ارزیابی کلیت ارائه صورتهای مالی. بند اظهارنظر • • • • • • گزارش حسابرسی باید حاوی اظهارنظرصریح حسابرس در این باره باشد که آیا صورتهای مالی از تمام جنبه های با اهمیت ،طبق استانداردهای حسابداری ،به نحو مطلوب ارائه شده است یا خیر. عبارت ” . . .از تمام جنبه های با اهمیت “. . .که برای اظهارنظر استفاده می‌شود حاکی از این است که حسابرس ،تنها به موضوعاتی توجه دارد ،که از لحاظ صورتهای مالی با اهمیت است. اظهارنظر مقبول در مواردی اظهار می‌شود که حسابرس به این نتیجه برسد که صورتهای مالی ،از تمام جنبه های با اهمیت ،طبق استانداردهای حسابداری ،به نحو مطلوب ارائه شده است. در اظهارنظر مقبول ،بند اظهارنظر باید بیانگر این مطلب باشد که صورتهای مالی، از تمام جنبه های بااهمیت ،طبق استانداردهای حسابداری ،به نحو مطلوب ارائه شده است. در مواردی که از استانداردهای حسابداری ،به عنوان چارچوب گزارشگری مالی استفاده نمی‌شود ،الزم است در بند اظهارنظر،چارچوب مربوط گزارشگری مالی مشخص شود. در مواردی که حسابرس مسئولیتهای گزارشگری دیگری را در مورد صورتهای مالی به عهده دارد ،باید این مسئولیتهای گزارشگری را در بخش جداگانه ای از گزارش حسابرسی که پس از بند اظهارنظر می آید ،تصریح کند. تاریخ گزارش • تاریخ گزارش حسابرس درباره صورتهای مالی نباید پیش از تاریخی باشد که حسابرس به شواهد حسابرسی کافی و مناسب ،به عنوان مبنایی برای اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی ،دست یافته است. • از این رو،گزارش حسابرسی باید به تاریخ پایان عملیات اجرایی حسابرسی، تاریخ گذاری شود. • شواهد حسابرسی کافی و مناسب ،شامل شواهد مربوط به تهیه مجموعه کامل صورتهای مالی واحد مورد رسیدگی و نیز شواهدی حاکی از این است که مسئوالن ذیربط ،مسئولیت مزبور را به عهده گرفته اند. نشانی حسابرس • نشانی حسابرس باید در گزارش وی (غالبًا در سربرگ مربوط) ،درج شود. نام و امضای حسابرس • گزارش باید به نام حسابرس منتخب ،حسب مورد موسسه حسابرسی یا شخص حقیقی ،امضا شود. گزارش حسابرس • گزارش حسابرسی باید به صورت کتبی ارائه شود. گزارشهای تعدیل شده – موضوعاتی که بر اظهارنظر حسابرس اثر ندارد • در صورت وجود ابهامی با اهمیت نسبت به تداوم فعالیت ،حسابرس گزارش خود را با افزودن یک بند تاکید بر مطلب خاص که موضوع را برجسته می کند ،تعدیل می کند (این بند بعد از بند اظهارنظر درج می‌شود). برای دسترسی به اطالعات بیشتر ،بخش 57استانداردهای حسابرسی ،با عنوان ”تداوم فعالیت“ را ببینید. • در صورت وجود ابهامی با اهمیت (غیر از مشکل تداوم فعالیت) که رفع آن به رویدادهای آتی بستگی دارد و ممکن است صورتهای مالی را تحت تاثیر قرار دهد ،حسابرس تعدیل گزارش خود را با افزودن یک بند تاکید برمطلب خاص ،مورد توجه قرار می دهد( .این بند نیز بعد از بند اظهارنظر قید می‌شود). گزارشهای تعدیل شده – موضوعاتی که بر اظهارنظر حسابرس اثر دارد • اظهارنظر مشروط ،هنگامی ارائه می‌شود که حسابرس نتیجه گیری می کند که نمی تواند نظر مقبول ارائه کند ،اما اثر هرگونه عدم توافق با مدیریت (درمورد پذیرش یا بکارگیری یکنواخت رویه های حسابداری یا کفایت اطالعات افشا شده) یا محدودیت در دامنه رسیدگی چنان با اهمیت و فراگیر (اساسی) نیست که مستلزم اظهارنظر مردود یا عدم اظهارنظر شود. • اظهارنظر مشروط باید با عبارت ”به استثنای“ آثار موضوع مورد شرط( ،در بند اظهارنظر) تصریح شود. • عدم اظهارنظر ،هنگامی ارائه می‌شود که اثر احتمالی محدودیت در دامنه رسیدگی یا ابهام ،چنان با اهمیت و فراگیر (اساسی) باشد که حسابرس نتواند شواهد حسابرسی کافی و مناسب کسب کند و بنابراین نتواند نسبت به صورتهای مالی اظهارنظر کند. گزارشهای تعدیل شده – موضوعاتی که بر اظهارنظر حسابرس اثر دارد • اظهارنظر مردود ،هنگامی ارائه می‌شود که اثر عدم توافق (بامدیریت در مورد قابلیت قبول رویه های حسابداری انتخاب شده ،شیوه بکارگیری آنها و کفایت افشای اطالعات ) بر صورتهای مالی ،چنان با اهمیت و فراگیر (اساسی) باشد که حسابرس به این نتیجه برسد اظهارنظر مشروط برای ماهیت گمراه کننده یا ناقص صورتهای مالی کافی نیست. • در مواردی که حسابرس اظهارنظری ،غیر از اظهارنظر مقبول ارائه می کند باید تمام دالیل اصلی را به روشنی درگزارش خود توصیف و درصورت امکان، آثار مالی مربوط را بر صورتهای مالی بیان کند. شرایطی که منجر به ارائه گزارشهای غیرمقبول می‌شود – محدودیت در دامنه رسیدگی • هنگامی که وجود محدودیت در دامنه رسیدگی ،مستلزم اظهارنظر مشروط یا عدم اظهارنظر است ،گزارش حسابرس باید محدودیت را به نحو مناسب توصیف و آثار احتمالی ناشی از نبود آن محدودیت را مشخص کند. شرایطی که منجر به ارائه گزارشهای غیرمقبول می‌شود – عدم توافق با مدیریت • چنانچه عدم توافق با مدیریت (در مورد پذیرش رویه های حسابداری انتخاب شده ،بکارگیری آنها ،یا کفایت افشای اطالعات در صورتهای مالی) ،نسبت به صورتهای مالی با اهمیت یا اساسی باشد باید حسب مورد ،اظهارنظر مشروط یا اظهارنظر مردود ،ارائه شود. اجزای گزارش حسابرس و ترتیب درج مطالب • اجزای یک گزارش حسابرسی مقبول و ترتیب درج مطالب در آن ،به شرح زیر است: عنوان سربرگ موسسه حسابرسی – حاوی نشانی مخاطب بند مقدمه بند دامنه رسیدگی بند اظهارنظر [تاریخ] [نام حسابرس] عنوان گزارش • گزارش حسابرس بایدعنوان مناسبی داشته باشد تا آن را از سایر گزارشهایی که می تواند توسط دیگران (همچون مدیران اجرایی ،کمیته حسابرسی یا هیئت مدیره واحد اقتصادی) صادر شود ،متمایز گرداند. • الزامات خاص ممکن است واژگان مورد استفاده در عنوان را مشخص کند. اصطالح ”حسابرس مستقل“ عنوان مناسبی است که عمومًا برای این منظور بکار می رود. مخاطب گزارش • • • مخاطب گزارشهای حسابرسی عمومًا مجمع عمومی صاحبان سهام واحد اقتصادی است. اگر واحد اقتصادی به صورت شرکت سهامی نباشد ،گزارش خطاببه شرکا یا شریک اصلی شرکت تضامنی یا مشارکت ،یا مالک موسسه انفرادی ،صادر خواهد شد. چنانچه حسابرس توسط فردی غیر از واحد مورد رسیدگی به کار گمارده شود ،آن شخص ،مخاطب گزارش خواهد بود. نمونه بند مقدمه ترازنامه شرکت . . .در تاریخ 29اسفند ماه 1x13و صورتهای سود وزیان، سود و زیان جامع و جریان وجوه نقد آن برای سال مالی منتهی به تاریخ مزبور ،همراه با یادداشتهای توضیحی یک تا . . .پیوست ،مورد حسابرسی این موسسه قرار گرفته است .مسئولیت صورتهای مالی با هیئت مدیره شرکت و مسئولیت این موسسه ،اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی مزبور براساس حسابرسی انجام شده ،است. نمونه بند دامنه رسیدگی حسابرسی این موسسه براساس استانداردهای حسابرسی انجام شده است. استانداردهای مزبور ایجاب می کند که این موسسه ،حسابرسی را چنان برنامه ریزی و اجرا کند که از نبود تحریفی بااهمیت در صورتهای مالی، اطمینانی معقول به دست آید .حسابرسی ازجمله شامل رسیدگی نمونه ای به شواهد پشتوانه مبالغ و اطالعات مندرج در صورتهای مالی است. حسابرسی ،همچنین شامل ارزیابی اصول و رویه های حسابداری استفاده شده و برآوردهای عمده به عمل آمده توسط هیئت مدیره و ارزیابی کلیت ارائه صورتهای مالی است .این موسسه اعتقاد داردکه حسابرسی انجام شده، مبنایی معقول برای اظهارنظر فراهم می کند. نمونه بند اظهارنظر به نظر این موسسه ،صورتهای مالی یاد شده در باال ،وضعیت مالی شرکت . . . .در تاریخ 29اسفند ماه 1x13و نتایج عملیات و جریان وجوه نقد آن را برای سال مالی منتهی به تاریخ مزبور،از تمام جنبه های با اهمیت ،طبق استانداردهای حسابداری ،به نحو مطلوب نشان می دهد. نمونه بند توضیحی در مورد ابهام با اهمیت بدون تاثیر بر اظهارنظر این موسسه ،توجه به توضیحات مندرج در یادداشت . . . .صورتهای مالی ضروری است .یکی از مشتریان ادعایی را بر علیه شرکت در دادگاه اقامه کرده که آثار نهایی این موضوع در حال حاضر قابل تعیین نیست و ذخیره ای نیز از این بابت در صورتهای مالی منظور نشده است. نمونه بندهای دامنه رسیدگی و اظهارنظر در گزارش مشروط – محدودیت با اهمیت در دامنه رسیدگی ترازنامه شرکت ( . . .بقیه عبارت همانند بند مقدمه گزارش استاندارد). به استثنای محدودیت مندرج در بند زیر ،حسابرسی این موسسه بر اساس ( . . .بقیه عبارات همانند بند دامنه رسیدگی گزارش استاندارد). (بند توضیحی مربوط برای تشریح محدودیت ایجاد شده) به نظر این موسسه ،به استثنای آثار تعدیالت احتمالی که در صورت نبود محدودیت مندرج در بند باال ضرورت می یافت ،صورتهای مالی یاد شده در باال ( . . .بقیه عبارات مشابه نمونه بند اظهارنظر گزارش استاندارد). نمونه عدم اظهارنظر -محدودیت اساسی در دامنه رسیدگی [ بندهای مقدمه ،دامنه رسیدگی و توضیحی مشابه نمونه مندرج در بند باال] به دلیل وجود محدودیت اساسی در دامنه رسیدگی این موسسه به شرح بند باال که مانع از دستیابی به شواهد حسابرسی کافی و مناسب گردیده است ، اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی یاد شده در باال ،برای این موسسه امکانپذیر نیست. نمونه گزارش تعدیل شده -اظهارنظر مشروط ناشی از عدم انطباق رویه های حسابداری با استانداردهای حسابداری :شیوه های بکارگیری نادرست رویه های حسابداری [ بندهای مقدمه و دامنه رسیدگی مشابه نمونه مندرج در بندهای گزارش استاندارد ] همان گونه که در یادداشت . . .پیوست صورتهای مالی تشریح شده ،برای داراییهای ثابت، استهالکی منظور نشده که این امر مغایر استانداردهای حسابداری است .هزینه استهالک سال مورد گزارش بالغ بر . . .میلیون ریال می باشد که در مورد ساختمان و تجهیزات به ترتیب بر اساس نرخهای 5درصد و 20درصد ( روش خط مستقیم) محاسبه شده است. در صورت اعمال تعدیالت الزم ،داراییهای ثابت ،معادل هزینه استهالک سال جاری به مبلغ . . .میلیون ریال کاهش و زیان سال جاری و زیان انباشته معادل مبالغ . . .میلیون ریال افزایش می یابد. به نظر این موسسه به استثنای آثار مورد مندرج در بند باال،صورتهای مالی (. . .بقیه عبارات، مشابه نمونه بند اظهارنظر مندرج در گزارش استاندارد). نمونه گزارش تعدیل شده -اظهارنظر مشروط ناشی از عدم انطباق رویه های حسابداری با استانداردهای حسابداری :عدم کفایت افشای اطالعات [بندهای مقدمه و دامنه رسیدگی مشابه نمونه مندرج در بندهای گزارش استاندارد] شرکت در اول خردادماه ،1x13اوراق مشارکتی به مبلغ . . .میلیون ریال به منظور تامین مالی طرح توسعه منتشر کرده که قرارداد اوراق مشارکت ،پرداخت سود نقدی از تاریخ . . . .را محدود کرده است .به نظر این موسسه ،افشای این اطالعات در یادداشتهای توضیحی همراه صورتهای مالی ،طبق استانداردهای حسابداری ضروری است. به نظر این موسسه به استثنای مورد مندرج در بند باال ،صورتهای مالی ( . . . .بقیه عبارات ،مشابه نمونه بند اظهارنظر مندرج در گزارش استاندارد). نمونه گزارش مردود [بند مقدمه و دامنه رسیدگی مشابه نمونه مندرج در بندهای گزارش استاندارد ، بعالوه بند توضیحی مربوط که موضوع عدم توافق با مدیریت را تشریح می کند]. به نظر این موسسه ،به دلیل آثار اساسی مورد مندرج در بند باال ،صورتهای مالی یاد شده در باال ،وضعیت مالی شرکت . . .در تاریخ 29اسفند ماه 1x13و نتایج عملیات و جریان وجوه نقد آن را برای سال مالی منتهی به تاریخ مزبور ،طبق استانداردهای حسابداری ،به نحو مطلوب نشان نمی دهد. اطالعات مکمل حسابرسی نشده که همراه با صورتهای مالی حسابرسی شده ،ارائه می شود • حسابرس باید اطمینان یابد که هر گونه اطالعات مکمل ارائه شده همراه صورتهای مالی که حسابرسی نشده ،به روشنی ازصورتهای مالی حسابرسی شده متمایز است. • چنانچه حسابرس به این نتیجه برسد که برخی اطالعات مکمل حسابرسی نشده به نحو مناسبی از صورتهای مالی حسابرسی شده متمایز نشده است، باید حسابرسی نشدن آن اطالعات در گزارش حسابرسی تشریح شود. • برای دسترسی به اطالعات بیشتر ،بخش 72استانداردهای حسابرسی ،با عنوان ”سایر اطالعات مندرج در گزارشهای حاوی صورتهای مالی حسابرسی شده“ را ببینید.