استخرهای شنا
اسلاید 1: استخرهاي شنارهنمود هاي بهداشتي تابستان 1387رحيم دواني – كارشناس آزمايشگاه آب و فاضلابمركز بهداشت شهرستان شيراز
اسلاید 2: استخر هاي شناتعريف: استخرهاي شنا به حجم مشخصي از آب اطلاق ميشود كه معمولا در يك فضا با ابعاد و اندازه مشخص محصور شده است. و معمولا از منابع آب آشاميدني تا مين مي گردد كه البته تصفيه مي شود و بعد گندزدا به آن اضافه مي شود. به اشكال مربع مستطيل دايره و بيضي و اََشكال ديگر ساخته مي شود. و هم چنين بر حسب مورد مصرف داراي طول و عرض و حجم و عمق معيني هستند. از بتـون – فولاد – آلومينيوم و فايبر گلاس وغيره ساخته مي شوند كف بدنه اغلب از سيمان يا كاشي يا سراميك است
اسلاید 3: آب استخر يك تركيب فوق العاده ناپايدار است واز عوامل زيادي تا ثير مي پذيرد از جمله 1-عوامل انساني= پوست – باكتري- چربي بدن –عرق- ادرار- مدفوع – كرم ومواد آرايشي2-عوامل محيطي: باران- آلودگي هوا- جلبكها- قارچها- گاز ها- تابش نورخورشيد و در درجه حرارت و غيره3-عوامل ساختماني: طرز نگه داري- رعايت بهداشت- شستشوي معكوس- ضد عفوني كننده ها- صافي و غيره
اسلاید 4: انواع استخر ها از نظر تغذيه آب و تامين آب الف: استخرهاي پر و خالي شونده: اين استخر ها با آب تازه پر شده- براي دوره زماني مشخص مورد استفاده قرار مي گيرد –سپس آب آن تخليه مي شود و استخر تميز مي گردد – وبعد مجددا آب گيري مي شودب: استخر هاي با گردش آب: در اين استخر ها آب توسط پمپ از سيستم تصفيه عبور نموده و بعد از گندزدايي مجددا به استخر برگشت داده مي شود . از دست رفتن آب توسط (تبخير- آب شستشوي معكوس صافيها- ريخت و پاش – و آبي كه بايد دور ريخته شود) با آب تازه جايگزين مي گردد. اين روش بهترين روش است 1-از نظر بهداشتي بهترين حالت را دارد.اتلاف آب كم است. كنترل بهداشتي آن دقيق و آسان است .
اسلاید 5: ج : استخر هاي با جريان مداوم در اين گونه استخر ها بطور مرتب جرياني از آب تازه قابل قبول بدون تصفيه به استخر وارد مي شود و اين آب جايگزين آب خروجي سر ريز مي شود. مشكلات1- حجم آب مورد نيازبراي تزريق به استخر زياد است. 2- براي حفظ بهداشت در استخر بايد كنترل شديدي بر تعداد شناگران انجام شود 3- به تعداد شنا گران در هر روز بايد 1500ليتر آب تازه به استخر تزريق شود . 4- آلودگي از طريق رقيق سازي با آب كاهش مي يابد.
اسلاید 6: اهمييت بهداشتي آب استخر هاي شناالف:خطرات ميكروبي: آب استخر محل مناسبي براي انتقال بيماري هاي پوستي و عفوني مي باشد كه شامل: تب تيفوييد –سالمونلا ها-شيگلا ها-كليفرم ها –استافيلو كوك ها –استرپتو كوك ها – سودو موناس ها تك ياخته ها مانند ژياديا كرپتو سپوريديوم ها انگلها مانند شيستوزوما قارچ ها ما يكو باكتريوم و عفونت پاي شنا گران (خارش پاي شناگران)ب:خطرات شيميايي: تركيب مواد گندزدا با مواد آلي موجود در آب توليد مواد جانبي مي كندكه اين تركيبات از طريق تنفس –گوارش- وپوستي مي تواند مشكل آفرين باشد مانند تري ها لو متان ها . مواد شيميايي مصرفي در استخر هاي شنا شامل (1 –اسيدها -2- قلياها -3-جوش شيرين -4سولفيت وگند زدا ها ماند كلر ازن برم يد و غيره. مسير تاثير مواد شيميايي بر روي بدن انسان 1-پوست 2 بينايي 3راه تنفس 4راه خوراكي
اسلاید 7: اصول تصفيه آب استخر شنا چرا آب استخر نياز به تصفيه دارد. 1-آب راعاري از باكتري ها ي بيماريزا نمايد2-آب را عاري از ويروسهاي بيماريزانمايد.3-از انتقال بيماريهاي شنا گران به يكديگر از طريق آب جلو گيري نمايد.4-از رشد جلبكها در آب جلوگيري نمايد.5-اطمينان دهد كه آب سمي و آزار دهنده براي شنا گران نمي باشد.6-از تشكيل مزه يا بوي نا خوشايند جلو گيري نمايد.7-آب را شفاف سازد و از كدورت آب جلو گيري نمايد.8-از خوردگي لوله ها و وسايل داخل استخر جلو گيري نمايد.9-از تشكيل رسوبات آهكي در سطوح استخر جلو گيري نمايد.10-استخر را هميشه يك محيط سالم نگه دارد. 11-استخر هميشه قابل شنا كردن باشد.
اسلاید 8: تصفيه آب استخر و انواع صافي هامراقبت از آب استخر تصفيه ناميده مي شو كه عبارت از جداسازي آلودگي ها مواد آلي مواد معدني ساير موادي كه در استخر يافت مي شودروش هاي تصفيه آب همراه با اختراعات و ابداعات بشر متحول شده است كه مهمترين آنها صافي ها مي با شد انواع صافي ها : مدل هاي مختلفي از صافي ها مورد مصرف قرار مي گيرند كه مهمترين آنها كه در استخر ها بكار مي روند عبارتند از الف –صافي شني با فشار معمولي ب - صافي شني با فشار بالا ج- صافي هاي كارتريج
اسلاید 9: صافي شني با فشار متداول: به علت شستشوي معكوس ناكافي يا مصرف كم كلر ممكن است توده هاي آلي در خلال عمل بر روي لايه شني تشكيل شود توده آلي به شكل گلوله هايي از شن الياف مو وغيره به هم چسبيده و شستشوي معكوس را ناكار آمد كند ودر نهايت باعث حمل ذرات آلوده به درون استخر شوند . از عوامل اصلي تشكيل دهنده شيار در صافي كه باعث مي شود صافي خوب كار نكند و آب مناسب نباشد 1-غلظت بالاي كلسيم 2-مصرف بيش از حد آلوم 3-افزايش قليايي ها است كه اين عمل طي چند ماه صورت مي گيرد .صافي شني با فشار بالافيلتر شني با فشار با لا آب را با فشار از ميان بستر صافي با سرعت هفت برابر بيشتر نسبت به صافي شني معمولي، عبور مي دهد و كارايي خيلي بالايي دارد . ظر فيت نگه داري آلودگي در اين فيلتر هابيشتر است . در طي شستشوي معكوس ،با ميزان آب كمتر، عمل شستشوي بهتري، صورت مي گيرد .
اسلاید 10: 3-صافي هاي كار تريج :اين صافي ها براي استفاده خانه ها ي مسكوني و استخرهاه كوچك كاربرد داردكارتريج هاي عمقي از لايه هاي گوناگون مشبك يا شكافدار ساخته شده اند .كارتريج هاي سطحي از كاغذ هاي چيندار يا مصنوعي ساخته شده اند .ناخالصي ها روي سطح كاغذگير افتاده و جدا مي شوند و در نتيجه كيفيت تصفيه آب به سطح عالي مي رسد .كارتريج هاي آلوده را از داخل تانك صافي در آورده و در محلول ماده شيميايي غوطه ور مي كنند و بعد تميز ميكنند .در كل صافي كارتريج گران قيمت است –نگه داري مناسب نياز دارد –مواد شيميايي جهت پاك كردن نياز دارد .
اسلاید 11: فيلتراسيون غشليي كه گاهي فرآيندغشايي تحت فشار نيز گفته مي شود بر فرآيند هاي متعارف تصفيه مزيت هايي دارد. 1 – حذف مواد جامد بدون ماده منعقد كننده تا كدورت 200 واحدNTU 2 – توليد آب فيلتر شده بسيار خوب و قابل اطمينان . 3 – حذف لگاريتمي بسيار زياد ژيارديا و كرپتوسپوريديوم . 4 - فضاي مورد نياز بسيار كم . 5- كمترين آزمايش هاي مورد نياز . 6 – پساب شستشوي معكوس بدون كلر كه به راحتي دفع مي شود . 7 – مطابقت با قوانين شرب 8 – تعداد تصفيه خانه هاي فيلتراسيون غشايي در حال ازدياد است .
اسلاید 12: طبقه بندي استخرهاي شنا بر حسب حجم استخر هاي خصوصي با حجم كمتر از 200 متر مكعب استخر هاي هتل ها و مجتمع هاي تفريحي با حجم 300-200 متر مكعب استخر هاي ورزشي با حجم 3000-400 متر مكعبپارك هاي آبي با حجم بيش از 3000 متر مكعب
اسلاید 13: محاسبه حجم آب استخراول بايد بدانيم عمق استخر چقدر است . 2 / ( بيشترين عمق + كمترين عمق ) = عمق متوسط 5/3 =2/ (3+6 )استخر هاي چهار گوش : طول * عرض * عمق متوسط استخر هاي بيضي شكل : طول * عرض * عمق متوسط * 89/0 استخر هاي گرد :قطر * قطر *عمق متوسط * 78/0 استخر هايي با اشكال نا مشخص : بزرگترين طول * بزرگترين عرض * عمق متوسط * 85/0
اسلاید 14: پارامترهاي مهم در طراحي و تصفيه آب استخرميزان گردش آبزمان لازم براي جابه جايي كامل آب استخرحداكثر ظرفيت تعداد شناگران حداكثر دما سرعت آب در لوله ها ميزان آب تازه اضافه شده سرباز و سرپوشيده بودن استخر
اسلاید 15: زمان جابه جايي و سيركولاسيون زمان جابه جايي به صورت تئوري عبارت است از مدت زماني كه طول مي كشد حجمي از آب معادلكل آب استخر كه يك دور از سيستم تصفيه عبور كند ساعت جا بجايي= حجم استخر به متر مكعب تقسيم بر ظرفيت عبور آب از فيلترها (متر مكعب در ساعت) به صورت عملي ثابت گرديده است كه اگرآب استخر هفت بار از سيستم تصفيه بگذرد تنها حدود99در صد از آب سيستم تصفيه عبور مي كند
اسلاید 16: حداكثر ظرفيت شناگران1=حداكثر ظرفيت ايمن شناگران 2= حداكثر ظرفيت تعداد شناگرانبر اساس سطح استخر =تعداد شناگران را كه به صورت ايمن مي تواننداز اين استخر ها استفاده كنند محاسبه گردد.يك شناگر به ازاء هر 2.2متر مربع =براي استخرهاي كم عمق زير يك متر عمقيك شناگر به ازاء هر 2.7 متر مربع = براي استخر هاي با عمق 1تا1.5 متر عمقيك شناگر به ازاء هر4متر مربع = براي استخر هاي عميق با بيش از 1.5 متر مربع عمق
اسلاید 17: حداكثر ظرفيت تعداد شناگراناين ظرفيت نشانگر ظرفيت سيستم تصفيه براي پوشش تعداد شناگران مجاز ميباشد تعداد شناگران مي تواند بر اساس جابه جايي آب سيستم گردش فيلتر مي تواند بدون از دست رفتن كيفيت آب باشد . در اين حالت آب استخر نبايد شفافيت خود را از دست بدهد و آلودگي ميكروبي بايد از حد مجاز كمتر باشدحداكثر ظرفيت تعداد شناگران (متر مكعب)= دبي گردش آب استخر از سيستم تصفيه (متر مكعب در ساعت) تقسيم بر 1.7
اسلاید 18: شيمي آب استخريكي از وظايف مسول فني استخر كنترل شيمي آب استخر است كه شامل :ارتباط كلر با پ هاشاستفاده از جلبك كش ها استاستفاده از مواد شيميايي است . استفاده از مواد گندزدا است.جلو گيري از رسوب گذاري آب است .جاو گيري از خوردگي لوله ها است . تعيين سختي آب است تعيين قلياييت آب است
اسلاید 19: pH آب استخر يك مسيول فني استخر بايد بداند پ هاش يعني چهPh يعني پتانسيل منفي يون هيدروژن موجود در آب Ph از صفر تا چهارده متغير است14 7 0قليايي خنثي اسيديعامل رسوب گذار عامل خوردگي
اسلاید 20: پس از صفر تا 6.9آب اسيدي است .از 7 تا14 آب قليايي استاگر يك ماده مانند جوش شيرين به آب اضافه شود آب قليايي مي شوداگر يك ماده مانند ا سيد كلرييدريك به آب اضافه شود آب اسيدي مي شود.آب استخر شنا در مقياس phبايد كمي قليايي باشد .بهترين ph آب استخر بين 7.2 تا 8 مي باشد .بهترين محدوده ph آب استخر بين 7.4 تا 7.6 مي باشد .در ph اسيدي زير 7 الف - خوردگي لوله هاي تصفيه م مشاهده مي شود . ب-بوي كلر به مشام مي رسد . ج- سوزش پوست رخ مي دهد .
اسلاید 21: در ph 8، فلزات آهن و كلسيم ايجاد رسوب مي كند . Ph قليايي ،ايجاد كدورت در آب مي كند .Ph قليايي ،آب غير شفاف مي شود . Ph قليايي،آب رسوب گذاري شديد دارد . Ph قليا يي، بازده كلر زني كاهش مي يابد .
اسلاید 22: رابطه كلر و ph وچگونگي توليد اسيد هيپو كلروس اسيدهيپو كلرو يكي از دو نوع كلر باقيمانده، موثر ترين عامل گندزدا در دسترس است . اثر گند زدايي يون هيپو كلرو يك صدم اسيد هيپو كلرو است .Ph hocl ocl هيپو كلروس اسيد يون هيپو كلريت 5 100 0 6 97-98 2-3 7 83-75 17-25 7.2 68-57 32-43 7.5 58- 47 42-53 7.8 40-032 60 -68 8 32 -33 67 -68 9 3 -5 95 -97
اسلاید 23: جدول تخمين كارايي انواع كلر باقيمانده نوع كارايي تخميني در مقايسه با hocl اسيد هيپو كلرو 1يون هيپو كلريت يك صدم دي كلرآمين يك هشتادم منوكلرامين يك صد و پنجاهم
اسلاید 24: كاهش ph آب استخر:كلسيم هيپوكلريت يا سديم هيپوكلريت بعنوان گندزدا ph آب راكمي پايين مياوردافزايش اسيد مورياتيك ph آب راكاهش ميدهدافزايش اسيد جهت كاهش ph زماني به كارميرود كه استخرخاليستپودرسديم بي سولفيت نيزبراي كاهش ph آب استخربه كارميروداين مواد رابايد با آب مخلوط كرد وبه خط جريان چرخش آب استخرتوسط پمپ تغذيه شيميايي وارد شوددربعضي كشورها ازگازco2 براي كاهش ph آب استفاده مي شود .
اسلاید 25: افزايش ph استخرهايي كه از گازكلراستفاده ميكنند كاهش ph درآنهامشاهده ميشودجوش شيرين براي افزايش ph آب استخرشنا به كارميرودكربنات سديم نيزبراي افزايش ph آب استخرشنا به كارمي رود
اسلاید 26: قلياييت كل :كاهش قلياييت كل ميتواند باعث ايجاد خوردگي شديد اتصالات شود قلياييت كل حالت بافري آب است كه از تغييرات شديد ph آب جلوگيري ميكندقلياييت نشاندهنده مقداربي كربنات وكربنات وهيدروكسيد موجود درآب است قلياييت كل آب استخربايد بين 50 تا 150 ppm برحسب كربنات كلسيم باشدقلياييت بي كربنات باعث سوزش بدن نميگردد تاph = 3/8 قلياييت هيدروكسيد اگرحضورداشته باشد حتما ph آب بالاتر4/9 است كه باعث سوزش شديد ميشوداگرقلياييت از 50 ميلي گرم درليتركمترباشد تغييرات سريع درph آب رخ ميدهداگرقلياييت بيش از 300 باشد تنظيم ph آن آب بسيارسخت است
اسلاید 27: تنظيم قلياييت :بـراي افزايش قلياييت كل سديم بي كربنات به آب اضافه مي كنيم يك ونيم پوند سديم بي كربنات براي هرده هزارگالن آب ده ميلي گرم قلياييت كل راافزايش ميدهدافزودن جوش شيرين باعث افزايش قلياييت ميشودكاهش قلياييت : براي كاهش قلياييت بي سولفيت سديم به كارمي بريم .850 گرم بي سولفيت سديم يا 8/0 ليتراسيد مورياتيك به ده هزارگالن (38 مترمكعب آب ) ده ميليگرم قلياييت آب را كاهش ميدهد
اسلاید 28: سختي كل : سختي وقلياييت ارتباط نزديكي با هم دارند دونوع سختي درآب وجود دارد : سختي كربناته (موقت ) وسختي غيركربناته ( دايم )سختي ميتواند باعث جرم يا گرفتگي درلوله هاي جريان آب استخرشود رسوب كلسيم باعث بيرنگ شدن كاشي هاي استخرميشودافزايش هيپوكلريت كلسيم به عنوان گندزدا باعث افزايش سختي كلسيم ميشودسختي بيش از 500 تا600 ميليگرم برليتربراي استخرهاي شنامناسب نمي باشدكل مواد جامد حل شده (TDS):كه شامل مواد معدني،ادرار، نرم كننده هاوغيره استTDS بالا باعث غيرشفافي آب ميشودTDS بالا باعث كف آلود شدن آب ميشود
اسلاید 29: صافي شني وايجاد شفافيت درآب :متداولترين تركيباتي كه براي تصفيه آب به كارميرود سولفات آلومينيوم ميباشد كه به آن آلوم ميگويندسولفات آلومينيوم متدوالترين لخته كننده است كه براي صافي شني به كارميرودسولفات آلومينيوم درPH 7.2 تا 6/7 خيلي خوب جواب ميدهدوبه شكل توده هاي سفيد يا ژلاتيني برف مانند رسوب ميكنند.رسوب درصافيها شبكه ژلاتيني تشكيل ميدهد وآب شفاف ميشودآلوم بايد درناحيه اي بين خروجي آب استخروصافيها به آب اضافه شودآلوم اضافي ميتواند باعث سوزش چشمها شودوچسبندگي درپوست ومو بوجود آورد
اسلاید 30: جلبك كشها:آب گرم ،PH بالا ، نورخورشيد سبب رشد جلبكها ميشودجلبكها مشكل اصلي استخرهاي روبازاست جلبكها باعث : كاهش كلر ايجاد كدورت درآب لزج شدن سطح استخر توليد بوي بدميشودراه جلوگيرازرشد جلبكها: تنظيم PH 7.4 تا 6/7 تنظيم كلربيش از يك ميليگرم درليتر استفاده ازسولفات مس 2 ميليگرم درليتر استفاده ازتركيبات آمونيوم نوع چهارم
اسلاید 31: ضدعفوني كننده ها دراستخرها:ازمدتها قبل آب به عنوان يك محيط انتقال بيماري شناخته شده است روشها مختلفي براي تصفيه آب به كارگرفته شده است روشهاي فيزيكي :كاربرد حرارتاستفاده ازيونهاي فلزي مانند : نمكهاي نقره ومس تابش مانند: اشعه ماورابنفشقلياها واسيدها مانند : سولفاميك اسيد اكسيد كننده ها مانند : هالوژنها ، ازن ايجاد كلرازسديم كلرايد
اسلاید 32: امروزه استفاده ازكلروتركيبات كلربيشترين كاربرد را درگندزدايي آب دارد گازكلرگازكلربراي مصارف تجارتي ازالكتروليزنمك طعام تهيه ميشوددرون سيلندرفولادي فشرده با درجه خلوص 9/99 تهيه ميشوددردرجه حرارت اتاق سبزمتمايل به زرد است 2 تا دونيم برابرازهواسنگين تراست دركپسولهاي 60 ، 300تا 800 كيلوگرمي تهيه ميشودهنگام كارايمني كامل بايد رعايت شودحمل ونقل آن بايد با احتياط كامل صورت گيردتاثير گازكلربهتراز بقيه اشكال كلرميباشد زيرا ناخالصي آن خيلي كم است
اسلاید 33: 2-كلسيم هيپو كلريتمخلوط خشك و نسبتا پايداري از كلر است با نسبت كلر 50درصد كلسيم 28 در صد و اكسيژن 22درصد و يك تركيب قوي اكسيد اكننده(كلر 50%واكسيژن 22% ميشود 72% )بـه صـورت دانـه تـوده يـا قـرص مي باشـد كــه معمولا با خلوص 65%تا 70% توليد مي شود. تهيه كلسيم هيپو كلريت احتياج به زمان بيشتري نسبت به گاز كلر دارد . گرانول هاي پركلرين بايد در ظرف پلاستيكي با اب مخلوط شده و 30تا60 دقيقه بماند تا كلسيم هيدروكسيد و مواد غير محلول ته نشين شوند –محلول سبز رنگ بالاي رسوب مواد قابل مصرف مي باشد كه توسط پمپ كلر به جريان آب استخر تزريق مي شود CA(OH)2 به شكل رسوب در ظرف مي ماند يا به شكل معلق در مي آيد و به تدريج در پمپ تغذيه تشكيل مي شود بهترين روش براي جلو گيري از رسوب ،تميز كردن با مورياتيك اسيد 10/1 در صد مي باشد كلسيم هيپو كلريت را نبايد به طور مستقيم به استخر اضافه كرد زيرا موجب كدورت آب استخر مي شود كلسيم هيپو كلريت خاصيت جلبك كشي بسيار مناسبي دارد.براي جلبك كشي اطراف ا ستخر شنا مانند منافذ سوراخ ها بايد از هيپو كلريت به شكل گرد استفاده كرد .
اسلاید 34: سديم هيپو كلريت يا سفيد كننده خانگي در غلظت بالا براي ضد عفوني آب استخر بكار مي رود .سفيد كننده خانگي 5تا5.5 درصد كلر فعال دارد . سفيد كننده براي مصارف صنعتي 8 –تا 10 درصد كلر فعال دارد.غلظـت 10 تـا16 درصـد كلــر فعـال براي استخر هاي شنا بكار مي رود . ولي محلول 12%رايج است آب ژاول بر خلاف پر كلرين رسوب ايجاد نمي كند .آب ژاول يا سديم هيپو كلريت بسيار ناپايدار است و بيشتر از 16%نمي توان آنرا تهيه كرد . گرما- رطوبت- نور خورشيد –سبب از بين رفتن سديم هيپو كلريت ميشود عمر مفيد آن 60تا90 روز است . سديم هيپو كلريت گران تر از كلسيم هيپو كلريت مي باشد .
اسلاید 35: Electro Chlorination (تهيه کلر در محل)بطور خلاصه تکنولوژی ساده و عملی تبديل نمک يا آب شور به هيپوکلريت سديم درجه يک در نقطه مصرف را Electro Chlorination گويند.شرکت تحقيقات پيشرفته
اسلاید 36: فرآورده هاي جانبي كلر و تركيبات كلرپس از افزودن كلر و تركيبات آن به آب موادي در آب يافت شدند كه به آن ها تري هالو متان مي گوينداين محصولات شامل :1-تري هالو متان ها 2 –هالو استيك ها 3-هالو استو نيتر يل ها 4 –هالو كتون ها 5 – آلدييد ها 6- كلروفنل
اسلاید 37: تري هالو متان ها را مي توان به عنوان شاخصي براي حضور ساير فر آورده هاي فرعي كلر زني به آب بكار برد تري هالو متان چيست :تركيباتي هالوژن درا با يك اتم منفرد با فرمول CH3x كه در اين فرمول x ممكن است فلويور ،كلر،برم،يد و يا تركيبي از آنها باشد .چهار نوع از آنها اهمييت زيادي دارند –شامل بروموفرم –دي برو مو كلرو متان –برومو دي كلرو متان =وكلروفرم كه كلروفرم متداول ترين آنها مي باشد در طي ضد عفوني كردن آب با كلر و تركيبات آن مواد بالا تشكيل مي شود
اسلاید 38: چه فاكتورهايي در تشكيل تري هالو متان ها موثر است Ph هر چه آب قليا يي تر باشد هالو متان هاي بيشتري تشكيل مي شود كلر – هر چه ميزان كلر در آب بيشتر باشد هالو متان هاي بيشتري تشكيل مي شود رنگ - هر چه ميزان رنگ در آب بيشتر باشد هالو متان هاي بيشتري تشكيل مي شودكدورت - هر چه ميزان كدورت در آب بيشتر باشد هالو متان هاي بيشتري تشكيل مي شودمواد آلي- هر چه ميزان مواد آلي در آب بيشتر باشد هالو متان هاي بيشتري تشكيل مي شود
اسلاید 39: نرخ تشكيل و غلظت تري هالو متان به شش عامل بستگي دارد . 1 – مقدار مواد آلي اوليه 2 – مقدار كلر آزاد باقي مانده . 3 = دماي آب 4 = PH آب 5= غلظت برم در آب 6 = زمان تماس كلر
اسلاید 40: مقدار مواد آلي اوليه = در صورتيكه مواد اوليه در آب وجود نداشته باشد هيچ گونه تري هالومتاني تشكيل نمي شود . مقدار كلر آزاد باقيمانده = مقدار كلر آزاد باقيمانده به طور مستقيم در تشكيل تري هالومتان تاثير دارد . دماي آب = دماي آب به طور مستقيم در تشكيل تري هالومتان تاثير مي گذارد .دماي زياد ،سرعت تشكيل آن را افزايش مي دهدميزان آن در تابستان در دماي 25 درجه دو برابر ميزان تري هالومتان در زمستان در دماي 5 درجه است .PH= نرخ تشكيل تري هالومتان به طور چشم گيري از PH آب تاثير مي گيرد . PH زياد و قليايي واكنش و مقدار THM را افزايش مي دهد . غلظت برم = سرعت واكنش بين برم و مولكول هاي اوليه سريع تر از كلر ومواد ادليه است .و مقدار تري هالومتان ها در مدت زمان كمتري افزايش مي يابد . زمان تماس كلر = ميزان تري هالو متان تابع مدت زمان تماس كلر است . زمان تماس طولاني سبب ايجاد تري هالومتان باغلظت زياد مي شود . استفاده از ازن وكربن فعال دانه اي يك روش موثر براي كنترل ميزان تري هالومتان ها است.
اسلاید 41: اثرات بهداشتي = كلروفرم روي سيستم اعصاب مركزي اثر گذاشته و اختلاتي را ايجاد مي كند .كلروفرم روي كبد و كليه تاثير سو دارد .در امريكا بين سرطان مثانه و كلروفرم رابطه يافته اند .در آب خام تري هالو متان موجود نمي باشدكلروفرم از طريق دهان –تنفس وتماس پوستي جذب بدن ميشود . سازمان حفاظت محيط زيست امريكا تركيبات تري هالو متان را به عنوان مواد سرطان زا معرفي كردهاست سازمان جهاني بهداشت نيز تري هاتومتان را به عنوان مواد سرطانزا معرفي كرده است . وجود تر كيبات شيميايي آلي – عرق – ادرار- باقيمانده صابون بر روي بدن شناگران مواد آرايشي و كرم هاي ضد آفتاب و ضد سوختگي و همچنين وجود - جلبكها در ابهاي استخرهاي شنا را مي توان از عوامل تشكيل دهنده ي تري هالوژنها دانست .
اسلاید 42: دي كلرو ايزوسيانورات ها سيانورات هاي كلردار اغلب به عنوان كلر پايدار ناميده مي شدندو براي ضد عفوني استخرها بكار مي روند 60% كلر دارند و به شكل نمكهاي سديم و پتاسيم مورد مصرف دارند. فوايد: پايداري كلر – عدم وجود رسوب – كاهش ناچيز PH معايب: كلر آزاد كم و باكتري كشي كند و در مقابل جلبكها بي اثر هستند.
اسلاید 43: برم: برم در درجه حرارت اتاق به صورت مايع قرمز رنگ يا قرمز قهوهاي بوده و سه بار از آب سنگين تر است. آماده سازي آن فوق العاده خطرناك است و سطح پوست را مي سوزاند. مزايا: كمتر از كلر چشم را تحريك مي كند. اكسيد كننده – ضد عفوني كننده – جلبك كش قوي بوده است و محلول است. معايب: قابليت انفجار - PH آب را كاهش مي دهد و بوي تند دارد و آب را مي تواند به رنگ سبز در بيآ ورد. باعث لكه دار شدن ديوار استخر و كف آلود شدن آب شود. برم از كلر 10 برابر گران تر است.
اسلاید 44: يــد يد در حالت آزاد به شكل جامد و به رنگ آبي متمايل به سياه وجود دارد .در حالت آزاد حلاليت كم در آب دارد .بنابر اين يدور پتاسيم كه در آب خيلي محلول است به جاي يد مصرف ميشود يد آزاد به محض آزاد شدن با آب تركيب شده و ايجاد اسيد هيپو آيودوس را مي نمايد كه يك اسيد ضعيف و يك ضد عفوني كننده خوب است .بطور كلي يد در مقابل جلبك ها بي اثر است يد از كلر گران تر است .معمولا ميزان يد در آب بايد بالاي 1 ميلي گرم در ليتر باشد .
اسلاید 45: ازن: O3اجزاي تشكيل دهنده ازن همان اكسيژن است..هر مولكول ازن از 3 اتم اكسيژن به هم چسبيده تشكيل شده است مولكول ازن ناپايدار بوده و ميل زياد به واكنش دارد. قدرت اكسيد زايي ازن به مراتب از اكسيژن بالاتر است .اكسيدزايي ازن به دليل ميل واكنش ازن با اتصال دو تايي كربن كر بن و اتم هاي دو گانه مانندنيتروژن و سولفور مي باشدازن به عنوان ماده ضد عفوني كننده قوي بيش از يك صد سال است كه مورد استفاده قرار مي گيرد .O2+نور خورشيد = 2o o+o 2 =o3 نام ازن از كلمه يوناني به معني بو كردن يا بو دادن است .ناشي شده است . بوي ازن هنگام صاعقه و هنگام استنشاق در اطراف دستگاه كپي مشاهده مي شود يوناني ها به بوي ازن بوي رعد و برق مي گفتند .ازن به شكل طبيعي در ارتفاع 30 كيلومتري سطح زمين بر اثر بر خورداشعه ماورا بنفش خورشيد با اكسيژن به وجود ميآيد ولايه اي را تشكيل مي دهد كه محافظ وجود زندگي بر روي كره خاكي است .
اسلاید 46: مزاياي استفاده از ازن ازن باكتري و قارچها را نابود مي كند و اسپور تك ياخته را از بين مي برد و ويروسها را غير فعال مي كند. ازن آلودگي هاي آلي در آب را اكسيد مي كند.ازن به عنوان منعقد كننده باعث حذف مواد جامد كلوييدي در فيلترها مي شود. ازن باعث از بين رفتن بو- طعم در آب مي شود. ازن باعث كاهش مصرف كلر در آب مي شود. ازن بر روي PH آب تاثير خاصي ندارد. باكتريها به مرور زمان نسبت به ازن مقاوم نمي شوند. ازن در جا و محل توليد تزريق مي شود. خطر انفجار و انبارداري را ندارد. خواص رنگي شدن اهن و ساير فلزات محلول در آب را كاهش مي دهد. ازن 50%سريع تر از كلر از غشاي سلولي عبور مي كند . ازن حتي در غلظت كم نيز قدرت ضد عفوني بالايي دارد .ازن هنگام تبديل شدن به اكسيژن هيچ گونه محصولات جانبي خطرناكي توليد نمي كند ازن تعداد وسيعي از ميكروب ها را خيلي سريعتر از كلر از بينمي برد
اسلاید 47: معايب ازن: نصب دستگاه گران قيمت است .اگر برق قطع شود توليد ازن متوقف مي شود .باقيمانده ازن بايد ازآب حذف شود .ازن در آب باعث تشديد جراحت در پوست بعضي از شناگان مي شود .ازن را بايد حتما با يك گندزدا ديگر مانندكلر به ميزان0.5 تا 0.6 به كار برد .
اسلاید 48: نقره يونيزه شده و نمك هاي نقره نمك هاي نقره قدرت ميكروب كشي خيلي خوبي دارد اما سرعت ميكروب كشي آن بسار كند است .قيمت بالاي آن كار برد آنرا محدود مي كند /سيستم نمك نقره نمي تواند جانشين كلر شود . معمولا همراه مصرف نقره از كلر هم استفاده مي شود به ميزان 0.4ميل گرم در ليتر .چون نقره خاصيت اكسيد كنندگي ندارد در صافي هانقش مثبتي در زدودن بار موادآلي ندارد.مزايامصرف نقره جراحت چشم كم بوي كلر كم مصرف كلر كم بدون تاثير بر پ هاش آبمعايب مصرف نقره كشتن باكتريها با سرعت كممقاومت بعضي از باكتري ها نسبت به نقره .اكسيداسيون خيلي پايين .شستشوي معكوس مكرر .لكه دار شدن ديواره ها و كف استخر توسط نقره.
اسلاید 49: آآزمون هاي آب استخر 1- آزمون كلر 2- آزمون پ هاش 3- آزمون قليا ييت /4 آزمون مواد جامد محلول .5- آزمون سختي كل .6- آزمون اشباع لانگلير
اسلاید 50: آزمون كلر: 1-روش ارتو توليدين 2-روش DPDيا دي اتيل پارا فنيلين ديامين 3- ديسك رنگي 4 كيت رنگ سنجي دستي 5- فتو متر ديجيتالي دقيق
اسلاید 51: آزمون پ هاشآزمون بسيار آساني است كه از معرف هاي حساس به اسيد و باز استفاده مي شود . 1- برم تيمول بلو PH = 6 – 6.72- فنل قرمز PH = 6.8 – 8.4 3- كروزول قرمز PH = 7.2 – 8.8كه فنل قرمز نسبت به بقيه بهتر جواب مي دهد و مورد استفاده قرار مي گيرد . اگر كلر باقي مانده بيشتر از يك باشد باعث بي رنگ شدن راهنماي PH شده موجب خطا مي گردد . ابتدا بايد با استفاده از تيو سولفات (يك قطره ) كلر را خنثي كرد سپس PH را اندازه گيري نمود . PH و كلر را بايد هر ساعت يك بار اندازه گيري و ثبت كرد .
اسلاید 52: آزمون قلياييت و سختي كلسيم هفته اي يك بار بايد انجام شود . كيت هاي مورد نياز در بازار موجود است . آزمون TDS را مي توان هفته اي يك بار انجام داد . دستگـاه سنجش TDS دستي ديجيتالي در بازار يافت مي شود .
اسلاید 53: مشكلات عمومي آبكدورت آب (ابري شدن) بيان گر حضور آلودگي با ذراتي است كه زمينه تغيير رنگ آب را به وجود آورده است . اين حالت مي تواند با عث آلودگي آب ميشود . دلايل : 1-تصفيه ناقص 2 –تصفيه غلط از مواد شيميايي 3-ورود گرد و خاك وآلودگي هوا به درون آب استخر
اسلاید 54: ساده ترين روش براي جلو گيري از كدورت پيشگيري است. كلر باقيمانده را در حد 1ميلي گرم در ليتر حفظ كنيدPhرادر حد 7.5 ميلي گرم در ليتر قلياييت را در حد 100ميلي گرم در ليتر حفظ كنيد . شستشوي معكوس را انجامدهيد . سطوح و راه هاي ورودي استخر ا تميز نگه داريد /.بيش از حد صافي را مورد مصرف قرار ندهيد .
اسلاید 55: راهنماي كاهش كدورت ميزان كلر و ph را كنترل كنيد .اگر كلر كم است و ph بالا است و آب سبز است به وجودجلبك شك كنيد .اگر كلر كم است وph پايين است و آب رنگي است مواد محلول فلزي موجود است .اگر ظاهر آب تميز نيست و از صافي استفاده مي كنيد روش شستشوي معكوس را بكار ببريد .اگر آب در ابتداي روز تميز است و در نيمه روز شيري مي شود تعداد شناگران زياد است
اسلاید 56: رنگي شدن آب رنگ آب در نتيجه حضور يون هاي فلزي محلول در آب مي باشد يا در اثر خوردگي لوله به دليل خاصيت خوردگي آب استخر به وجود مي آيد .مس موجود در آب رنگ آبي يا آبي متمايل به سبز ايجاد مي كند . آهن موجود در آب رنگ قرمز يا قرمز قهوهاي در آب ايجاد مي كند .منگنز موجود در آب رنگ قهوهاي يا سياه در آب توليد مي كند
اسلاید 57: اقدام براي رفع مشكل رنگ در آب :ph را در دامنه 7.4 تا 7.6 تنظيم كنيد فوق كلرينه سازي را تا سطح 4 ميلي گرم در ليتر انجام دهيد . به ازاي هر 10000 گالن از آب 2 اونس سولفات آلومينيوم روي آب به پاشيد .كف استخر را مكش كنيد . Ph راتنظيم كنيد . صافي ها را شستشوي معكوس دهيد كلر آب را تنظيم كنيد 1تا 3 ميلي گرم در ليتر ..
اسلاید 58: كنترل شفافيت كيفيت فيزيكي آب (زلال بودن و شفافيت)توسط تست هايي انجام مي شود . شفافيت آب استخر با فيلتراسيون مداوم و تزريق آب جديد حفظ مي شود . معمولا ماده شيميايي آلوم براي انعقاد و گرفتن مواد معلق و ذرات كلوييدي و رنگ بكار مي رود . ميزان 3 تا4 پوند (1.36 -1.8 ) كيلوگرم آلوم در 10000 گالن (38 متر مكعب )از آب استخر استفاده مي شود .
اسلاید 59: درجه حرارت آب استخر در استخر هاي شنا دماي محيط استخر بايد كنترل شود معمولا دماي هوا حدود 3 درجه گرمتر از دماي آب استخر توصيه مي شود دماي آب توصيه شده 27 درجه باشد (23-24) درجه باعث راحتي مي شود . (26-28)درجه ايده آل است .پايين آوردن دماي هواي استخر =وقتي دماي آب استخر و اطراف گرم است هوادهي به شكل اسپري نمودن آب باز چرخشي به استخر مي تواند باعث پايين آوردن دماي استخربه ميزان 3-6 درجه گردد . دماي آب استخر نبايد بيش از 29 درجه باشد . دماي بيش از 30 درجه باعث ناتواني و ضعف در شنا گران مي شود . شنا كردن در آب 4 درجه باعث خستگي و مشكلات تنفسي مي شود .
اسلاید 60: جلبك ها و كنترل آن هاجلبك يك گياه تك سلولي سبز است كه در معرض نور خورشيد و ph بالا در آب رشد مي كند . 46 نوع جلبك در آب استخر رشد مي كند ولي 3 نوع آن مشكل آفرين است . 1جلبـك پلانكتون (شناور) 2 جلبك كف (ايجاد رسوب مي كند.)3 جلبك سيسيل (در شكاف ها و درز هاي سيماني رشد ميكند . سلول جلبك به همراه قطرات باران گرد يا خاك وارد آب استخر مي شود و شروع به رشد مي كند . نيترات ها در آب غذاي جلبك در آب استخر مي باشد .
اسلاید 61: زمينه هاي رشد جلبك در آب استخر 1 وجود نيترات 2 پايين بودن مقدار كلر (0.2) 3 آب گرم 4 حضور قليا يي ها 5وجود نور جلبك ها عامل مستقيم بيماري نيستند امامشكلات زير را پديد مي آورند 1 باعث كاهش ديد مي شوند 2-توليد بوي بد مي كنند 3-سطوح را ليز مي كنند .4-ايجاد طعم نا پسند در آب مي كنند
اسلاید 62: روش هاي رفع مشكل جلبك در استخر كلرينه كردن در سطح 3.5 ميلي گرم در ليتر.ديوار و سطوح را با برس سيمي تميز كنيد. كف استخر را با دستگاه مكنده تميز كنيد استفاده از سولفات مس 2 ميلي گرم در ليتر معادل 2كيلوگرم در 1000متر مكعباگر روش هاي فوق جواب نداد استخر را خالي كنيد و با يك اسيد و قليا تمام استخر را تميز كنيد.
اسلاید 63: جدول استاندارد ميكروبي اب استخر شنا در ايران استاندارد 9412«ويژگي های ميكروبيولوژي آب استخرهای شنا»رديفنوع ميكروارگانيسمحد مجاز تعداد باکتری 1ياكتري هاي هتروتروف200 در هر ميلي ليتر2اشرشياکلي يا كليفرم هاي گرما پايكمتر از 1 در 100 ميلي ليتر3استافيلوكوكوس50 در 100 ميلي ليتر4آنتروكوك هاي روده اي100 در 100 ميلي ليتر5سودوموناس آئروژينوزاكمتر از 1 در 100 ميلي ليتر
اسلاید 64: يادآوري1- ميزان قليائيت كل آب استخر هاي شنا نبايد بيش از 150 ميلي گرم در ليتر باشد. يادآوري2- محدوده pH مناسب براي آب استخر شنا 2/7 تا 8 مي باشد. يادآوري3- كدورت آب استخر شنا نبايد بيش از 5/0 NTU باشد. يادآوري4- ميزان كلر آزاد باقيمانده در آب استخر هاي شنا بايد 1 تا 3 ميلي گرم در ليتر باشد. منبع: موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران - استاندارد شماره 9412 - ويژگيهای ميکروبيولوژی آب استخر هاي شنا
اسلاید 65: مديران استخر موارد زير را بايد آزمايش كنترل و نگهداري كنند. 1درجه حرارت آب استخر 2-درجه حرارت هوا 3-مقدار كلر آزمايش كلر بايد ساعتي يك بار انجام شود. 4-ph آب انجام آن همزمان با تست كلر 5-كدورت 6-بار استخر (تعداد شنا گران)7-مواد شيميايي اضافه شده به استخر 8-جدول مربوط به شستشوي معكوس 9-قلياييت آب 10- انديس لانگلير درجه خورندگي يا رسوب گذاري آب
اسلاید 66: مشكلات و نواقص وراه رفع مشكل مشكلعلتتوصيه لازمرشد جلبكآب و هواي گرمنگه داري كلر در محدوده بالاجلبك سبز دماي استخر بالانگه داري دماب آب پايين تر از 26.7 درجهديواره ها ليزگردش ضعيف آب استخربررسي پمپ آب گردش آب لكه هاي جلبكي پايين بودن كلر آزاد كلر آزاد بالاتر از 5ppm سايين- تخليه –حفظ ph خارش پاي شنا گرنوجود قارچ در كف در حمام واتاقك دوشگندزدايي و خارج كردن افرادي كه اين مشكل را دارندرسوب كربناتPhبالا وقلياييت بالا حفظ phبين7.2-7.4 قلياييت 80ppmمصرف كلر بالابار آلودگي بالا تعداد شنا گران زيادسوپر كلريناسيونكلر باقيمانده پاييننياز به كلر زياد تر از معمولظرفيت دستگاه كلر زني را افزايش دهيدبوي كلر –تحريك چشم و پوست كلر تركيبي موجود خيلي بالاسوپر كلايناسيون جهت كاهش كلر تركيبي – نصب سيستم ازن زني رقيق سازي آبآب كدر وحالت ابري آب حالت ابري با رنگ قرمز داردPh خيلي بالاقلياييت كل خيلي بالاسختي كلسيم خيلي بالا ذزات ريز در آب استخر زياد است چرخش ضيف آب در بعضي قسمت هاي استخر علت وجود آهن به شكل رسوب است جامدات محلول خيلي زيادپايين آوردن phقليا ييت تا به تعادل برسد كاهش سختي ته نشين شدن به كمك آلومتنظيم مجدد ورودي هاي آب استخر رقيق سازي و خالي و پر كردنآب استخر تخليه يا فيلتراسيون آب
اسلاید 67: مشكلات پوستي رايج در ميان شناگران 1-خشكي پوست - خشكي پوست از مشكلات شايع شناگران است. علت آن حل شدن واز بين رفتن تدريجي چربي محافظ پوست است كه گاهي با پوسته پوسته شدن وخارش همراه است اين وضعيت با دوش آب گرم وداغ وماندن در جكوزي گرم شديد تر مي شود.2-التهاب پوست در اثر پوشيدن لباس شنا =ممكن است استفاده طولاني مدت از مايوي تنگ وچسبان مشكلاتي راپديد آورد .در صورت رخ دادن مشكل بايد به پزشك مراحعه كرد3-جوش هاي جكوزي =جوش هاي مربوط به جكوزي توسط باكتري سودوموناس ايجاد مي شود اين عارضه در افرادي ديده مي شود كه از جكوزي آب داغ استفاده مي كنند مراجعه به پزشك پيشنهاد مي شود .4حساسيت هاي پوست نسبت به وسايل شنا =افراد ممكن است نسبت به وسايل شنا حساسيت نشان بدهند مانند عينك و 5=تغيير رنگ مو –گاهي از مواقع شنا در استخر موجب سبز شدن موهاي روشن مي شود در اين صورت ميزان مس در آب استخر زياد است اين امر ممكن است به علت اسيدي بودن آب استخر رخ دهد .6گرانولوم استخر شنا =اين بيماري به علت فعاليت ما يكو با كتريوم مارينوم است .در اين بيماري برجستگي هاي سطحي يا عميق تا بنفش تيره روي پوست زانو ها آرنج ديده مي شود 7=قارچ هاي پوستي =از قارچ هاي شايع پوستي ،قارچ كف پا است .از آنجا كه شناگران با پاي برهنه را مي روند اين بيماري به راحتي به ديگران منتقل مي شود.8= بيماري هاي ويروسي = زگيل پا از ديگر بيماري هاي شايع است اين بيماري توسط ويروس ايجاد مي شود .
اسلاید 68: قرمزي چشم بعد از شنا كردنكلـر بـه خودي خـود عامل قرمزي چشم نمي باشد. مشكل زماني رخ مي دهد كه كلر در مجاورت نيتروزن يا آمونياك موجود در آب قرار كيرد واز تركيب اينها كلرامين تشكيل مي شود در حقيقت علت اصلي قرمزي چشم كلرامين است. عروق سطحي روي سفيدي چشم در تماس باكرامين ملتهب شده و چشم قرمز رنگ مي شود. اغلب تصور مي شود كه قرمزي چشم ناشي از زياد بودن كلر است. در حا ليكه واقعيت عكس آن است و ناشي از كم بودن كلر آب است.مولكول هاي آزاد كلر بانيتروژن و آمونياك تركيب شده و كلرامينرا تشكيل مي دهـد.افزايـش كلـر علاوه بـر اينكـه مانـع رشـد باكتـري ها مي شود، سبب شكسته شدن پيوند هاي شيميايي كلرامين وشكسته شدن مولكول هاي آن شده و مشكلات را كاهش مي دهد. در صورت پايين بودن كلر آب احتمال رشد ميكروبي هاي ايجاد كننده عفونت چشم افزايش مي يابد
اسلاید 69: منابع: راهنماي مراقبت و نگهداري استخر تاليف جانسون ترجمه نورايي و سعيدي انتشارات باهنر كرمانراهنماي كنترل بهداشتي آب استخر شنا دكتر احمد رضا يزدان بخش دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتياستاندارد ملي ايران شماره 9412 چاپ اول آب استخر هاي شنا ويژگيهاي ميكروبيولوژيمجموعه مقالات اولين سمينار بهداشتي استخر هاي شنا در ايران سال 1376طراحي و راهبري جامع تاسيسات تصفيه آب – كاوامورا ترجمه دكتر ترابيان و مهندس قديم خاني انتشارات دانشگاه تهراتاصول كيفيت و تصفيه آب و فاضلاب دكتر محمد شريعت پناهي انتشارات دانشگاه تهرانجزوه استخرهاي شنا شركت ازن آب
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.