استرپتوکوک ها

استرپتوکوک ها

اسلاید 1: باکتری شناسی سیستماتیکاسترپتوکوک هاstreptococcus

اسلاید 2: Streptococcusاسترپتوکوک جنس مهمی از باکتری‌های گرم مثبت است. این باکتری‌ها به شکل کروی (کوکسی یا کوکوس) هستند و تقسیم آن‌ها در یک محور منجر به تشکیل حالت زنجیره‌ای یا جفت خواهد شد. بنابراین، واژه استرپتوس streptos به معنای زنجیره (رشته) به خوبی بیانگر اسم باکتری است.

اسلاید 3: بیماریزایی و طبقه بندی برخی از گونه‌های استرپتوکوک‌ها می‌توانند بیماری‌هایی مانند فارنژیت استرپتوکوکی (گلودرد چرکی)، مننژیت، پنومونی (سینه پهلو)، اندوکاردیت، بادسرخ و فاسئیت نکروزان (قانقاریا) را ایجاد کنند. با این وجود، بیشتر گونه‌های استرپتوکوک، غیربیماریزا هستند و به عنوان فلور (همزیست) دهان، پوست، روده و سیستم تنفسی فوقانی محسوب می‌شوند. همچنین استرپتوکوک‌ها بر اساس ویژگی‌های همولیتیک (همولیز خون) طبقه بندی می‌شوند. گونه‌های آلفا همولیتیک موجب اکسیداسیون آهن در گلبول‌های قرمز می‌شوند و آگار خون دار را سبزرنگ می‌نمایند. گونه‌های بتاهمولیتیک موجب از هم گسیختگی کامل گلبول‌های قرمز می‌شوند بطوریکه ناحیه‌ای عاری از گلبول‌های قرمز در اطراف کلنی باکتری در آگار خون دار دیده خواهد شد. گونه‌های گاما همولیتیک، هیچ نوع همولیزی تولید نمی‌کنند. گونه‌های بتاهمولیتیک استرپتوکوک‌ها، با استفاده از سروتیپ بندی لنسفیلد تقسیم بندی می‌شوند. این تقسیم بندی بر اساس حضور وجود کربوهیدارت‌های خاصی در دیواره سلولی باکتری است. تاکنون ۲۰ سروتیپ لنسفیلد یعنی از A تا V غیر ازi و j توصیف شده‌است. از دیدگاه پزشکی، مهمترین استرپتوکوک‌ها عبارتند از گروه آلفا همولیتیک (استرپتوکوک پنومونیه و استرپتوکوک‌های ویریدانس)، گروه بتا همولیتیک (استرپتوکوک‌های گروه A و استرپتوکوک‌های گروه (B

اسلاید 4: استرپتوکوک پیوژنز Streptococcus pyogenesکوکسی‌های گرم مثبتی هستند که در گروه A طبقه بندی لنسفیلد قرار می‌گیرد. استرپتوکوک پیوژنز هنگامی که بر روی آگار خون دار رشد می‌کند، بتا همولیتیک است. استرپتوکوک‌ها از نظر تولید آنزیم کاتالاز، منفی هستند. مدت زمان انکوباسیون باکتری، ۱ تا ۳ روز به طول می‌انجامد. این طور تصور می‌شود که سالیانه ۷۰۰ میلیون عفونت توسط این باکتری ایجاد می‌شود که ۶۵۰ هزار مورد از آن‌ها شدید هستند. میزان مرگ و میر عفونت‌های ایجاد شده توسط استرپتوکوک پیوژنز حدود ۲۵% استدر سال ۱۹۲۸، ربکا لنسفیلد با استفاده از پروتئین M (پروتئین سطحی و فاکتور بیماریزایی مهم در استرپتوکوک پیوژنز)، روشی را برای سروتیپ بندی (سروتایپینگ) استرپتوکوک پیوژنز ابداع نمود. در سال ۱۹۴۶، لنسفیلد، طبقه بندی سرولوژیکی بر اساس پروتئین سطحی T را طراحی کرد. تاکنون ۱۰۰ سروتیپ T و ۲۰ سروتیپ M در استرپتوکوک پیوژنز شناخته شده‌است.

اسلاید 5: بیماریزایی این باکتری بیماریهای مهمی را در انسان ایجاد می‌کند. فارنژیت (گلودرد چرکی)، زرد زخم، باد سرخ، سلولیت، فاسئیت نکروزان (قانقاریا) از بیماری‌های مهمی هستند که توسط استرپتوکوک پیوژنز ایجاد می‌شوند. برخی از سویه‌های باکتری توکسین‌هایی (سم‌ها) تولید می‌کنند که در ایجاد بیماری نقش دارند مانند مخملک و سندرم شوک توکسیک. استرپتوکوک پیوژنز می‌تواند در بیماری‌های خود ایمنی نقش داشته باشد. علت این امر را شباهت بافت‌های بدن با ساختار پروتئین M می‌دانند. آنتی بادی‌هایی که علیه پروتئین M ایجاد می‌شود با بافت‌های خود بدن واکنش می‌دهد و در نتیجه بیماری خود ایمنی ایجاد می‌شود. تب روماتیسمی (قلب) و گلومرولونفریت (کلیه)، دو بیماری خود ایمنی مرتبط با باکتری هستند.

اسلاید 6: فاکتورهای بیماریزایی استرپتوکوک پیوژنز، فاکتورهای بیماریزایی مختلفی را تولید می‌کند. این باکتری با استفاده از این فاکتورهای بیماریزایی می‌تواند به سلول‌های میزبان بچسبد، از سیستم ایمنی میزبان فرار کند یا در بدن پخش شود. کپسول: کپسول از هیالورونیک اسید تشکیل شده‌است و موجب مقاومت باکتری نسبت به هضم شدن در برابر نوتروفیل‌ها خواهد بود. پروتئین M: پروتئین M موجب مهار اپسونیزاسیون توسط سیستم کمپلمان میزبان می‌شود. همچنین می‌تواند با اتصال به فیبرینوژن، اپسونیزاسیون را مهار کند. با این وجود، این پروتئین نقطه ضعف باکتری است زیرا آنتی بادی‌های تولید شده علیه آن، موجب به دام افتادن باکتری توسط فاگوسیت‌ها (گلبول‌های سفید) خواهد شد. هر سویه، پروتئین M ویژه خود را تولید می‌کند. از پروتئین M برای سروتیپ بندی سویه‌های استرپتوکوک پیوژنز نیز استفاده می‌شود. پروتئین T: پروتئین T مقاوم به تریپسین، پروتئین ثانویه ویژه تیپ است که شاخص اپیدمیولوژیکی مفیدی برای سویه‌هایی است که پروتئین M را بیان نمی‌کنند. عملکرد دقیق پروتئین اخیر هنوز ناشناخته باقی‌مانده‌است.