اصول اخلاقی

صفحه 1:
اصول اخلافی دکتر کبریایی زاده ۱۳۸۸ 

صفحه 2:
تعاریف - اعتقادات و رفتارهائیکه برای هریک از حرف تعریف و آن حرفه متعهد شده است. - ارزیابی انتقادی از گفتگوها ونظرات. - مبحثی درباره بایدها و نبایدهایی که باید پیاده شوند - موضوعی در زمینه رفتارهای اصولی وقانونی. 

صفحه 3:
علم پنداروکردار افراد بشراست که برپایه آن تکالیف افراد تعیین میشود بنابراین علم اخلاق را ‎ale‏ 

صفحه 4:
م اخلاق جمع خلق است » و خلق - به معناي خوي » طبع » سجيه - كيفيتي است نفساني كه باعث مي شود افعالي كه با آن كيفيت تناسب دارند بي شك و ترديد ان انسان صادر شود 

صفحه 5:
۰ اخلاق به صفات ‏ افعال و ملکات زشت و زیبا اطلاق مي گردد .كارهايي كه با صفت «« اخلاقي »» توصیف مي شوند فرقشان با كار‌هاي عادي این است که قابل ستایش و تحسین اند . 

صفحه 6:
علم اخلاق با تعابیر زیر بیان شده است: ‎Cthics -‏ با حجب) به معنی عادات و آداب. ‎it 43 Deval -‏ مسیل يا مر به معنی وظیفه و تکلیف و حبپس| به معنی شناخت میباشد. 

صفحه 7:
‎٠‏ ارزش اخلاقي به اختياري بودن آن است » و كاري که با زور و جبر انجام گیرد ارزش اخلاقي ندارید . کانت مي گوید که چون اين الزام از طرف عقل خود انسان است » و عقل از شنون وجود خود آدمي است » منافات با اختیار ندارد . 

صفحه 8:
۰ اخلاق پزشكي را این گونه تعریف مى كنند : * علمي که موضوع آن بررسي مجموعه آداب و رفتار پسندیده یا ناپسندي است که صاحبان مشاغل پزشكي باید رعایت نمایند . 

صفحه 9:
۰ بنابراین يك طبیب ‏ اولا" به دلیل اين که يك انسان است » و ثانیا" به سبب آن که با جان و ناموس و سلامت همنوعان خود سرو کار دارد » لازم است که با توجه به اهمیت شغلي خود و موقعیت اجتماعي خویش نسبت به تعدیل و کنتریل رفتارش بیش از دیگران اهتمام ورزد . 

صفحه 10:
» ‏در کتاب ریگودا » که از قدیمترین کتب طبي هندیان است‎ ٠ ‏عبارات زيادي درباره آثار نيك سخاوت و تعاون موجودات‎ . ‏و شرافت شغل طبابت بچشم مي خورد‎ ۰ بنا به عقیده بقراط رفتار گرم و انساني پایه اصلي است که فعالیت درماني بر آن استوار است . 

صفحه 11:
۰ در مجموعه قوانین حمورابي » که دو هزار و دویست سال قبل از میلاد مسیح تنظیم گردیده است » مقرراتي درباره پزشكي دیده مي شود. اين قطعه سنگ » که در ناحیه شوش در اوایل قرن نوزدهم کشف شده ۰ امروزه در موزه لور پاریس نگهداري مي شود . در ايران هم » با توجه به محتویات وندیداد ؛ قسمت هفتم اوستا » که قوانین زيادي راجع به طبیب و طبابت را شامل است » چنین برمي آید که در موقعي که سایر ممالك فاقد تشکیلات و نظامات راجع به اطباء بودند ؛ در ایران قوانین مختلفي درباره بهداشت و حقوق اطباء و بیطارها ( دامپزشکان ) و درباره طبابت و جراحي و بيطاري وجود داشته است. 

صفحه 12:
دو اصل مهم سوگند نامه بقراط عبارتند از: ۱- درونی شدن احترام به اساتید و همکاران و.. ۲- درونی شدن قوانین عمومی مرتبط با مراقبت از بیماران که مى تواند یادآوری و گوشزدی بیش از وظایف تعریف شده برای یک 

صفحه 13:
بیانیه ژنو(صلیب سرخ) بیانیه ژنو(که در سال ۱۹۴۸ نوشته ودر سال ۱۹۶۸ و ۱۹۸۳ بازنگری شد) ویرايش جدیدی از سوگندنامه بقراط موجود است (جدول ۱-۱) که بیشتر به اصول زیر تاکید دارد: -درمان ورسیدگی به بیمارانم اولین اولویتم باشد . حوقف کردن زندگیم برای خدمت به بشریت حفظ اسرار بیمارانم حتی بعداز مرگشان -عدم تأثیر مذهب. ملیت. قومیت. سیاست و موقعیتهای اجتماعی مختلف بر انجام وظایف و درمان بیمارانم -نهایت احترام وارزش به حیات انسانها -عدم استفاده از دانش پزشکی در خلاف مسیر انسانیت 

صفحه 14:
قسم نامه بقراط اکنون که به عنوان عضوی از جامعه + را در راه خدمت به بشریت و م آنچنان که در شانشان است احترام گذاشته شته و سپاسگذارشان باشم . همواره تلاش خواهم کرد تا در حرفه ام انسان با وجدانی باشم . توجه به بیمارانم را در اولویت وظایفم قرار دهم رازهای بیمارانم را فاش نکنم . با تمام توان احترام و اعتقاد به رسوم و سنتهای پزشکی گذشته را حفظ کرده و ادامه دهم. تمامی همکاران برادران من باشند . اجازه ندهم توجه به مذهب. اعتقادات, قومیت. سیاست و اختلاف طبقاتی .کاری و خانوادگی بر روی وظایقم در قبال بیماران تاثیر گذار باشد . نهایت احترام به حيات انسانها از زمانی که نطفه آنها شکل می گیرد تا زمانی که تحت درمان اند“ را روا دارم. از دانش پزشکی ام علیه بشریت استفاده نخواهم کرد.* اینجانب رسما به تمامی اظهاراتم آزادانه و با کمال احترام متعهد خواهم شد . ‎pl ot‏ رسما متعهد می شوم تمامی ‎ ‎ ‎ 

صفحه 15:
به طور کلي پزشك باید از قطهنظر باليني نكات زیر را مورید توجه قرار دهد : احساس مسئولیت پزشك امین ناموس و نگهبان سلامت انسان است . رعایت اصول اخلاقي توجه به اعتقادات مذهبي بیمار توجه به ذخایر عاطفي و ذهني و رشد شخصیت در بیمار توجه به میزان اطلاعات بیمار توجه به معناي خاص بيماري براي بیمار توجه به میزان آگاهي پزشك از وضعیت بيماري فرد نشان دادن احترام و حضور ذهن در گفتار و رفتار تاکید بر اميدواري 

صفحه 16:
۰ در این خصوص در پند نامة اهوازي آمده است که »> پزشك باید پیوسته به مطالعة کتب طبي مشغول باشد و ملول نگردد بلکه خود را مجبور نماید که هرچه مي خواند یاد گیرد و حتي مطالب را در آمد و رفت متذکر شود و آنچه را که محتاج الیه است » چه علما" و چه عملا" » در ذهن خود فراگیرد تا همیشه محتاج به مراجعه به کتاب نباشد به علت آن که گاهي اتفاق مي آفتد که کتب را آفت رسد . 

صفحه 17:
آئین نامه بين المللى اخلاق پزشکی سال ۱۹۴۹ ( بازنگری 14۶۸) وظایف عمومی پزشکان عبارتند از: یک پزشک همیشه باید به وظایف حرفه ای اش در نهایت تعهد و مزایا و منافع مختلف هیچگاه نباید بر روی حرفه یک پزشک تاثیر گذار باشد . 

صفحه 18:
سوگندهای داروسازان بر خلاف فارغ التحصیلان کالج های داروسازی انگلستان ۰ در آمریکا . فرانسه و هلند داروسازان برای شروع خدمت به بیماران سوگند یاد می کنند. که این سوگند نامه با کمی تغییر همانند سوگندنامه بقراط می باشد . 

صفحه 19:
آیین نامه های اخلاقی مخصوص داروسازان اولين آیین نامه اخلاقي انجمن داروسازی آمریکا در سال ۱۸۵۲ منتشر اين آيين نامه از آخرين زمان اصلاح خود يعنى از سال ۱۹۹۴ تا كنون بروزتشنلاه استاا. نخستین آیین نامه اخلاقی انجمن سلطنتی داروسازی بریتانیای ‎(RPGEO) 5‏ پس از چندین سال بحث در سال ۱۹۹۴ منتشر شد نسخه های اصلاح شده در وأصل نامنظم در سالهای ۱۹۵۳....... فدراسیون بین المللی داروسازان (1۳16۳) در سال ۱۹۹۷ یک آیین نامه اخلاقی برای داروسازان منتشر کرد که هدف آن ایجاد الگویی برای همه شرکت های داروسازی در سرتاسر جهان بود. اين أيين نامه شامل ‎٩‏ اصل می باشد که التزامات مشروح تری به آنها پیوست شده اند ( جدول ۴-۱) ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 20:
اصول آیین نامه اخلاقی داروسازان که در سال ۱۹۹۷ توسط فدراسیون بین المللی داروسازی منتشر شد ۱- نخستین وظیفه داروساز داشتن اخلاقی نیکوست ۲- داروساز به همگان به طور یکسان توجه میکند. ۳- داروساز به حق اشخاص مبنی بر آزادی انتخاب نوع درمان احترام می گذارد. ۴- داروساز از اطلاعات محرمانه اشخاص محافظت می کند ۵- داروساز با همکاران خود و دیگر متخصصان مشارکت کرده و به ارزش ها وتوانایی ‎cle‏ ایشان احترام می گذارد. ۶- داروساز با صداقت و به درستی در روابط حرفه ای عمل می کند ۷- داروساز در راستای تحقق نیاز افراد و جامعه عمل مى كند . ۸- داروساز دانش و مهارت های حرفه ای خود را حفظ کرده و توسعه می دهد . ‎-٩‏ داروساز تضمین می کند که به هنگام مشاجره های کاری. بسته شدن داروخانه یا نزاع بين عقايد اخلاقی شخصی, به کار مراقبت از بیمار ادامه دهد . 

صفحه 21:
* مفهوم" سودمندگرایی" اساس اخلاقیات و اقتصاد را تشکیل می دهد . یک اصل بنیادی در اقتصاد می گوید که تخصیص منابع ‎Gas a wl‏ بیشینه سازی منافع برای جامعه با استفاده از منابع موجود. صورت پذیرد . به عبارتی ازمنابع باید به موثرترین روش ممکن استفاده کرد . 

صفحه 22:
حقوق. مطالباتی توجیه شده هستند که وظایفی مثبت يا منفی را به دیگران تحمیل میکنند . دسته بندی های فراوانی از حقوق وجود دارد: حقوق قانونی که توسط قانون تعریف می شوند مانند حق تحصیل رایگان در مدرسه در انگلستان. حقوق موسسه ای که توسط موسسه به اعضایش اعطا می شود مانند حق استفاده از کتابخاله در کلوب. حقوق اخلاقی خاص . مانند حقوقی که یک قرارداد یا رايطه, تعیین کننده آن است مثل پس دادن وام یا حق فرزند مبنی بر مورد حمایت واقع شدن از جانب والدین . حقوق اخلاقی يا طبیعی که بر خلاف دیگر حقوق نمی توان آنها را پس گرفت. اگر چه قانون می تواند دسترسی به آنها را ممنوع کند مانند حق زندگی که دادگاه می تواند آن را از شخص بگیرد . 

صفحه 23:
بیانیه لیسبون ۱۹۸۱ بيانيه به حقوق بیماران مرتبط بوده و مورد علاقه خاص آن دسته از متخصصين درمانى است كه تلاش مى كنند طبق اصول” * مراقبت دارویی كه رابطه با بیمار و مسئولیت در قبال وی را توضیح می دهد. عمل ol کنند: - انتخاب آزاد پزشک - درمان شدن توسط پزشکی که عوامل خارجی در قضاوت های پزشکی و اخلاقی اش تاثیری ندارند. - پذیرش یا عدم پذیرش درمان پس از دریافت اطلاعات کافی. - مورد احترام واقع شدن عقاید بیمار - مرگ آبرومندانه . - پذیرش یا عدم پذیرش آسایش روحی و معنوی به کمک روحانی دینی 

صفحه 24:


صفحه 25:


صفحه 26:


صفحه 27:


صفحه 28:


اصول اخالقی دکتر کبریایی زاده 1388 تعاریف اعتقادات و رفتارهائیکه برای هریک از حرف تعریف و آنحرفه متعهد شده است. ارزیابی انتقادی از گفتگوها ونظرات. مبحثی درباره بایدها و نبایدهایی که باید پیاده شوند– موضوعی در زمینه رفتارهای اصولی وقانونی. علم پنداروكردار افراد بشراست كه برپايه آن تكاليف افراد تعيين ميشود بنابراين علم اخالق را علم تكاليف نيزمينامند. • اخالق جمع خلق است ،و خلق – به معناي خوي ،طبع ، سجيه – كيفيتي است نفساني كه باعث مي شود افعالي كه با آن كيفيت تناسب دارند بي شك و ترديد از ,انسان صادر شود . • اخالق به صفات ،افعال و ملكات زشت و زيبا اطالق مي گردد .كارهايي كه با صفت ‹‹ اخالقي ›› توصيف مي شوند فرقشان با كار,هاي عادي اين است كه قابل ستايش و تحسين اند . علم اخالق با تعابیر زیر بیان شده است: Ethicsیا Etikosبه معنی عادات و آداب. Deontologyبه معنی deonیا deontبه معنیوظیفه و تکلیف و logosبه معنی شناخت میباشد. • ارزش اخالقي به اختياري بودن آن است ،و كاري كه با ز,ور و جبر انجام گيرد ارزش اخالقي ندار,د .كانت مي گويد كه چون اين الزام از طرف عقل خود انسان است ،و عقل از شئون وجود خود آدمي است ،منافات با اختيار ندارد . • اخالق پزشكي را اين گونه تعريف می کنند : • علمي كه موضوع آن بررسي مجموعه آداب و ر,فتار پسنديده يا ناپسندي است كه صاحبان مشاغل پز,شكي بايد ر,عايت نمايند . • بنابراين يك طبیب ،اوال" به دليل اين كه يك انسان است ،و ثانيا" به سبب آن كه با جان و ناموس و سالمت همنوعان خود سرو كار دارد ،الزم است كه با توجه به اهميت شغلي خود و موقعيت اجتماعي خويش نسبت به تعديل و كنتر,ل رفتارش بيش از ديگر,ان اهتمام ور,زد . • در كتاب ريگودا ،كه از قديمتر,ين كتب طبي هنديان است ، عبار,ات ز,يادي در,باره آثار نيك سخاوت و تعاون موجودات و شر,افت شغل طبابت بچشم مي خورد . • بنا به عقيده بقراط رفتار گرم و انساني پايه اصلي است كه فعاليت درماني بر آن استوار است . • در مجموعه قوانين حمورابي ،كه دو هزار و دويست سال قبل از ميالد مسيح تنظ,يم گرديده است ،مقرراتي درباره پزشكي ديده مي شود .اين قطعه سنگ ،كه در ناحيه شوش در اوايل قرن نوزدهم كشف شده ،امروزه در موزه لوور پاريس نگهداري مي شود .در ايران هم ،با توجه به محتويات ونديداد ،قسمت هفتم اوستا ،كه قوانين زيادي راجع به طبيب و طبابت را شامل است ،چنين برمي آيد كه در موقعي كه ساير ممالك فاقد تشكيالت و نظامات راجع به اطباء بودند ،در ايران قوانين مختلفي درباره بهداشت و حقوق اطباء و بيطارها ( دامپزشكان ) و درباره ط,بابت و جراحي و بيطاري وجود داشته است. دو اصل مهم سوگند نامه بقراط عبارتند از: -1درونی شدن احترام به اساتید و همکاران و.... -2درونی شدن قوانین عمومی مرتبط با مراقبت از بیماران که می تواند یادآوری و گوشزدی بیش از وظایف تعریف شده برای یک پزشک باشد . بیانیه ژنو(صلیب سرخ) در بیانیه ژنو(که در سال 1948نوشته ودر سال 1968و 1983بازنگری شد) ویرایش جدیدی از سوگندنامه بقراط موجود است (جدول )1-1که بیشتر به اصول زیر تاکید دارد : درمان ورسیدگی به بیمارانم اولین اولویتم باشد .وقف کردن زندگیم برای خدمت به بشریتحفظ اسرار بیمارانم حتی بعداز مرگشانعدم تاثیر مذهب ،ملیت ،قومیت ،سیاست و موقعیتهای اجتماعی مختلف برانجام وظایف و درمان بیمارانم نهایت احترام وارزش به حیات انسانها-عدم استفاده از دانش پزشکی در خالف مسیر انسانیت قسم نامه بقراط اکنون که به عنوان عضوی از جامعه پزشکی پذیرفته شده ام ،رسما متعهد می شوم تمامی زندگیم را در راه خدمت به بشریت وقف کنم. به اساتیدم آنچنان که در شانشان است احترام گذاشته و سپاسگذارشان باشم . همواره تالش خواهم کرد تا در حرفه ام انسان با وجدانی باشم . توجه به بیمارانم را در اولویت وظایفم قرار دهم رازهای بیمارانم را فاش نکنم . با تمام توان احترام و اعتقاد به رسوم و سنتهای پزشکی گذشته را حفظ کرده و ادامه دهم. تمامی همکاران برادران من باشند . اجازه ندهم توجه به مذهب ،اعتقادات ،قومیت ،سیاست و اختالف طبقاتی ،کاری و خانوادگی بر روی وظایفم در قبال بیماران تاثیر گذار باشد . نهایت احترام به حیات انسانها از زمانی که نطفه آنها شکل می گیرد تا زمانی که تحت درمان اند“ را روا دارم. از دانش پزشکی ام علیه بشریت استفاده نخواهم کرد“. اینجانب رسما به تمامی اظهاراتم آزادانه و با کمال احترام متعهد خواهم شد . به طور كلي پزشك بايد از نقطه نظر ,باليني نكات زير را مور,د توجه قر,ار دهد : • • • • • • • • • • احساس مسئوليت پزشك امين ناموس و نگهبان سالمت انسان است . رعايت اصول اخالقي توجه به اعتقادات مذهبي بيمار توجه به ذخاير عاطفي و ذهني و رشد شخصيت در بيمار توجه به ميزان اطالعات بيمار توجه به معناي خاص بيماري براي بيمار توجه به ميزان آگاهي پزشك از وضعيت بيماري فرد نشان دادن احترام و حضور ذهن در گفتار و رفتار تاكيد بر اميدواري • در اين خصوص در پند نامة اهوازي آمده است كه ‹‹ پزشك بايد پيوسته به مطالعة كتب طبي مشغول باشد و ملول نگردد بلكه خود را مجبور نمايد كه هرچه مي خواند ياد گيرد و حتي مطالب را در آمد و رفت متذكر ,شود و آنچه ر,ا كه محتاج اليه است ،چه علما" و چه عمال" ،در ذهن خود فراگيرد تا هميشه محتاج به مراجعه به كتاب نباشد به علت آن كه گاهي اتفاق مي افتد كه كتب را آفت رسد . آئین نامه بین المللی اخالق پزشکی سال 1949 ( بازنگری )1968 وظایف عمومی پزشکان عبارتند از: یک پزشک همیشه باید به وظایف حرفه ای اش در نهایت تعهد و توجه عمل کند. مزایا و منافع مختلف هیچگاه نباید بر روی حرفه یک پزشک تاثیر گذار باشد . سوگندهای داروسازان بر خالف فارغ التحصیالن کالج های داروسازی انگلستان ،در آمریکا ،فرانسه و هلند داروسازان برای شروع خدمت به بیماران سوگند یاد می کنند ،که این سوگند نامه با کمی تغییر همانند سوگندنامه بقراط می باشد . آیین نامه های اخالقی مخصوص داروسازان • اولین آیین نامه اخالقی انجمن داروسازی آمریکا در سال 1852منتشر شد .این آیین نامه از آخرین زمان اصالح خود یعنی از سال 1994تا کنون مرتبا بروز شده است . • نخستین آیین نامه اخالقی انجمن سلطنتی داروسازی بریتانیای کبیر( )RPSGBپس از چندین سال بحث در سال 1994منتشر شد.e نسخه های اصالح شده در فواصل نامنظم در سالهای ........،1953 • فدراسیون بین المللی داروسازان ( )FIPدر سال 1997یک آیین نامه اخالقی برای داروسازان منتشر کرد که هدف آن ایجاد الگویی برای همه شرکت های داروسازی در سرتاسر جهان بود .این آیین نامه شامل 9اصل می باشد که التزامات مشروح تری به آنها پیوست شده اند ( جدول ا)4- اصول آیین نامه اخالقی داروسازان که در سال 1997توسط فدراسیون بین المللی داروسازی منتشر شد -1نخستین وظیفه داروساز داشتن اخالقی نیکوست -2داروساز به همگان به طور یکسان توجه میکند. - 3داروساز به حق اشخاص مبنی بر آزادی انتخاب نوع درمان احترام می گذارد. -4داروساز از اطالعات محرمانه اشخاص محافظت می کند . -5داروساز با همکاران خود و دیگر متخصصان مشارکت کرده و به ارزش ها وتوانایی های ایشان احترام می گذارد. -6داروساز با صداقت و به درستی در روابط حرفه ای عمل می کند . -7داروساز در راستای تحقق نیاز افراد و جامعه عمل می کند . -8داروساز دانش و مهارت های حرفه ای خود را حفظ کرده و توسعه می دهد . -9داروساز تضمین می کند که به هنگام مشاجره های کاری ،بسته شدن داروخانه یا نزاع بین عقاید اخالقی شخصی ،به کار مراقبت از بیمار ادامه دهد . • مفهوم“ سودمندگرایی“ اساس اخالقیات و اقتصاد را تشکیل می دهد .یک اصل بنیادی در اقتصاد می گوید که تخصیص منابع باید به هدف بیشینه سازی منافع برای جامعه با استفاده از منابع موجود ،صورت پذیرد .به عبارتی ازمنابع باید به موثرترین روش ممکن استفاده کرد . • • • • • حقوق ،مطالباتی توجیه شده هستند که وظایفی مثبت یا منفی را به دیگران تحمیل میکنند .دسته بندی های فراوانی از حقوق وجود دارد: حقوق قانونی که توسط قانون تعریف می شوند مانند حق تحصیل رایگان در مدرسه در انگلستان. حقوق موسسه ای که توسط موسسه به اعضایش اعطا می شود مانند حق استفاده از کتابخانه در کلوب. حقوق اخالقی خاص ،مانند حقوقی که یک قرارداد یا رابطه ،تعیین کننده آن است مثل پس دادن وام یا حق فرزند مبنی بر مورد حمایت واقع شدن از جانب والدین . حقوق اخالقی یا طبیعی که بر خالف دیگر حقوق نمی توان آنها را پس گرفت ،اگر چه قانون می تواند دسترسی به آنها را ممنوع کند مانند حق زندگی که دادگاه می تواند آن را از شخص بگیرد . بیانیه لیسبون 1981 این بیانیه به حقوق بیماران مرتبط بوده و مورد عالقه خاص آن دسته از متخصصین درمانی است که تالش می کنند طبق اصول“ مراقبت دارویی ” که رابطه با بیمار و مسئولیت در قبال وی را توضیح می دهد ،عمل کنند: انتخاب آزاد پزشک درمان شدن توسط پزشکی که عوامل خارجی در قضاوت های پزشکی واخالقی اش تاثیری ندارند. پذیرش یا عدم پذیرش درمان پس از دریافت اطالعات کافی. مورد احترام واقع شدن عقاید بیمار مرگ آبرومندانه . -پذیرش یا عدم پذیرش آسایش روحی و معنوی به کمک روحانی دینی