اصول مدیریت اسلامی و الگوهای آن

اصول مدیریت اسلامی و الگوهای آن

اسلاید 1: اصول مديريت اسلاميوالگوهاي آنحجت‌الاسلام دكترولي‌الله نقي‌پورفرتهيه كننده:دكتر ميرزا حسن حسيني

اسلاید 2: كليات درس اين بحثها، در بر گيرنده سه مقدمه، و پنج اصل از اصول مطرح شده به همراه الگوهاي آنها مي باشد كه تلاشي است در حد بضاعت ناچيز در استخراج اصول مديريت اسلامي و شناسايي الگوهاي آنها در سيره انبيا و اوليا.

اسلاید 3: سير اجمالي مباحث مقدمات و اصولسير اجمالي مباحثبحث «اصول مديريت اسلامي و الگوهاي آن»، نيازمند طرح بحثهاي مقدماتي است كه، فهرست آن، ارائه مي شود.

اسلاید 4: مقدمه اول 1) نقش«زمان و مكان» در فهم و تحقق دين2) نقش ديدگاه« ولايت فقيه» در فهم و تحقق دين

اسلاید 5: مقدمه دوم1) مديريت از ديدگاه قرآن و معصوم (ع)2) رابطه دين اسلام و علم

اسلاید 6: مقدمه سوم1) مباني پزوهش در قرآن2) منابع تحقيق در مديريت اسلامي* پس از طي اين مقدملت به بررسي« اصول مديريت اسلامي و الگوهاي آن» مي رسيم:

اسلاید 7: ترتيب اصول1) اصل عدم تقدم بر خدا و رسول2) اصل آخرت گرايي3) اصل وحدت و هماهنگي4) اصل اعمال مديريت بر اساس اختيار نيروها5) اصل اعمال مديريت بر اساس بصيرت نيروها6) اصل تدبر و تدبير

اسلاید 8: ترتيب اصول7) اصل مشورت8) اصل تحزب و سازماندهي9) اصل هدايت و رهبري10) اصل مسووليت متقابل 11) اصل ابوت و بنوت12) اصل امر به معروف و نهي از منكر

اسلاید 9: ترتيب اصول13) اصل مراقبت و محاسبه14) اصل بشارت و انذار15) اصل اصل حضور و شهود 16) اصل اختيار و مسووليت 17) اصل اصل سلسله مراتب مديريت

اسلاید 10: ترتيب اصول18) اصل قسط و عدالت 19) اصل مدارا و تقيه20) اصل قاطعيت در طرح و اجرا21) اصل آموزش مستمر22) ...

اسلاید 11: بخش مقدماتمقدمه اولمقدمه دوممقدمه سوم

اسلاید 12: نقش « زمان و مكان» در فهم و تحقق دينهرموجودي در عالم طبيعت، موجودي زماني- مكاني است؛ پس براي مطالعه وجه مادي هر پديده بايد به زمان و مكان آن پديده عنايت نمود؛ از اين رو، توجه به زمان و مكان در درك شأن قرآن و سنت معصوم (ع) از حيث چگونگي صدور، ويزگيها و چگونگي فهم و عمل به آنها، بسيار ضروري مي باشد:

اسلاید 13: فهم قرآن كريم1- مطالعه تاريخ صدور قرآن و كتابت و آموزش و كيفيت جمع آوري و تدوين آن، يكي از مقدمات ارزشمند در فهم پيام قرآن مي باشد.2- توجه به ويزگي نظارت قرآن بر نهضت اسلامي پيامبر(ص)، در عين ابدي بودن آن، خود يكي از مظاهر اعجاز قرآن را براي ما آشكار مي سازد.3-توجه به امر مكي و مدني بودن آيات

اسلاید 14: فهم قرآن كريمما را به دو دوره بسيار مهم نهضت اسلامي پيامبر(ص)، واقف مي گرداند:الف- دوره قبل از حكومت اسلامي ب- دوره بعد از حكومت اسلامي

اسلاید 15: فهم قرآن كريمدوره اول، دوره كادر سازي و تربيت نيروهاي مكتبي كارآمد، و دوره دوم، دوره تشكيل حكومت و بكارگيري نيروها و چگونگي اداره نظام اسلامي، مي باشد.

اسلاید 16: فهم قرآن كريم4- توجه به ترتب نزول آيات و سور، شأن نزول و شأن جري تطبيق در آيات، فضاي اجتماعي زمان نزول آيات و جو بين المللي زمان نزول آيات، ما را با حقايق مكنون بسياري در امر مديريت و رهبري، و فهم و اجراي« وحي الهي آشنا خواهد نمود.

اسلاید 17: فهم قرآن كريم5- توجه به ويزگي تربيت اعتقادي و معنوي نيروها و مراحل آن، در دوره اول، و نزول تدريجي حجم كثيري از آيات احكام عبادي، اجتماعي، سياسي و حكومتي، در كنار آيات اعتقادي، اخلاقي و تربيتي، در دوره دوم، سياستگذاريهاي خرد و كلان الهي، و نحوه مرحله بندي روند اجتماعي در مسير حركت بر اساس ارزشهاي الهي را براي ما آشكار مي نمايد.

اسلاید 18: فهم قرآن كريم6- توجه به زمان و مكان صدور آيات محكم و متشابه، عام و خاص، مطلق و مقيد، مجمل و مبين، ناسخ و منسوخ و غيره، ما را در نحوه تقنين قوانين و اجراي آن، توانا مي گرداند.

اسلاید 19: فهم قرآن كريم7- معاشرت با اقشار مختلف، و تجربه مستقيم موضوعات و مسائل قرآني در حوزه هاي مختلف فردي و اجتماعي، ما را با خصوصيات موضوعات واقف نموده، فهم صحيح احكام آنها را از قرآن و سنت معصوم (ع)، برايمان ميسر مي نمايد.

اسلاید 20: فهم سنت معصوم (ع)سنت معصوم (ع)، مجموعه سخنان، عملكردها و سكوتهاي معني دار مي باشد كه به «قول فعل و تقرير» موسوم است.

اسلاید 21: فهم سنت معصوم (ع)همه ويزگيهاي مورد عنايت به قرآن، در سنت معصوم (ع) نيز بايد مورد ملاحظه قرار گيرد؛ علاوه برآن درفهم وعمل به نكات زير بايد توجه نمود:1- ميزان فهم مخاطب، در كيفيت و سطح صدور سنت، بسيار قابل توجه است.

اسلاید 22: فهم سنت معصوم (ع)2- قصد و غرض مخاطب معصوم (ع)، بخصوص مخاطبين اهل بيت (ع)، در اعتبار و عدم اعتبار حديث بسيار دخالت دارد كه در اصلاح به آن«جهت صدور حديث» گفته مي شود؛ صدور احاديث تقيهاي از اين قبيل مي باشد كه عمدتا به دو دوره اهل بيت (ع) بعد از پيامبر(ص)، تعلق دارند.

اسلاید 23: فهم سنت معصوم (ع)3- ضرورت اداره حكومت4- جواز پديده «نقل به معنا»5- پراكندگي صدور احاديث

اسلاید 24: تحقق دين«تحقق دين» با توجه به عوامل زير حاصل مي شود:1- علم به زمان2- دادن توان فكري، رواني به جامعه3- ضرورت ارزيابي دقيق جوامع اسلامي، نسبت به ميزان قرب و بعد آنها به ارزشهاي اسلامي، و تفكيك آنها از يكديگر4- ضرورت «تدريج در اجراي احكام قرآن»

اسلاید 25: تحقق دين5- ضرورت تاكيد و پافشاري بر تحقق عدالت اقتصادي6- گزينش و نصب كارگزاراني امين و كارآمد و آخرت گرا در مصادر امور7-قاطعيت در برابر تخلفات مسوولين رده بالا و ميانه8- ضرورت كنترل جدي مسئولان رده بالا و ميانه9- ضرورت تربيت نيروهاي فرهنگي عالم متدين جهت هدايت سطوح مختلف10- ضرورت ايجاد پايگاههاي مردمي در خارج از كشور

اسلاید 26: جهت تحمل مشكلات و سختي هاي عمل به دين خدا، كه از دو عامل اساسي زير، حاصل مي شود:الف) آموزش صحيح ارزشهاي قرآني به جامعه، از طريق تبيين نظري، و معرفي اسوه هاي انبيا و اوليا.ب- عمل به ارزشها توسط مناديان فرهنگ الهي در جامعه.

اسلاید 27: نقش ديدگاه «ولايت فقيه» در فهم و تحقق دين«ولايت فقيه»، يعني؛ حكومت و رهبري دين شناس مدير عالم به زمانه، تصورش مساوي با تصديق آن است، و شبهه در آن، همچون شبهه در بديهيات، مي باشد.

اسلاید 28: نقش ديدگاه «ولايت فقيه» در فهم و تحقق دينبر اساس اين ديدگاه، بايد به سيره پيامبر(ص) و اهل بيت(ع)، از منظر اجتماعي و حكومتي نگريسته، و آنان را به عنوان راهبران جامعه اسلامي، به سوي نظام اسلامي و تشكيل حكومت اسلامي، مورد عنايت قرار داد.

اسلاید 29: هجرت به حبشهعلت هجرت به حبشه را كه در دوران مكه بدستور پيامبر(ص) و رهبري جعفر بن ابي طالب، انجام گرفت، معمولا، به جهت مصون ماندن از تعرض و آزار و اذيت مشركان، تفسير مي كنيم

اسلاید 30: هجرت به حبشهحضرت جعفربن ابي طالب به همراه كاروان به جاي رفتن به گوشه اي از مملكت حبشه، مستقيما به مركز حكومت نجاشي رفته، از او تقاضاي ديدار مي نمايد؛ و در اين ديدار با برنامهاي از پيش طراحي شده، آ‌ياتي در شآن حضرت مريم(ع)‌و عيسي(ع) را مطرح مي نمايد و با زيركي خاصي، غيرمستقيم، با طرح مباحث كلي اعتقادات و احكام، اورا منقلب كرده،به دين اسلام دعوت مي نمايد.

اسلاید 31: هجرت به حبشهاستقرار در حبشه و عدم هجرت به مدينه، حتي بعد از تشكيل حكومت اسلامي تا سال هفتم هجرت، مقارن فتح خيبر، دلايل روشني است كه در امر «هجرت به حبشه» هدفي فراتر از مصون ماندن ازدست دشمن، مطرح است كه در طرح مديريت الهي، حضرت جعفر به عنوان پيك مخصوص پيامبر(ص) جهت ايجاد پايگاه اسلامي در خارج از سلطه مكيان و به عنوان مبلغ رسالت الهي در قلب آفريقا مي باشد.

اسلاید 32: هجرت به حبشهانواع توطئه ها بر ضد جعفر بن ابي طالبانواع تهمتهايي همچون دزدي، آدمكشي و زنا، كه توسط «عمر و عاص»، به حضرت حضرت جعفر در حبشه زده شد، و طرح مسموم كردن وي كهبه عنايت خدا خنثي شد و توطئه هايي ديگر، نشانگر شدت توفيق «جعفر» در تحقق رسالت الهي اش مي باشد.

اسلاید 33: هجرت به مدينهجدا شدن افرادي همچون «عثمان بن مظعون» و «مصعب بن عمير» از پايگاه حبشه، و اعزام «مصعب» به مدينه، يكسال و نيم قبل از هجرت به مدينه، به عنوان مبلغ دين خدا، گوياي طرحهاي وسيع و مرحله بندي شده مديريت الهي مي باشد كه يكي پس از ديگري با دقت؛ به اجرا در مي آمد.

اسلاید 34: پايگاه ابو بصير«ابو بصير» از فراريان از مكه، پس از تحويل او به نمايندگان مكيان، يكي از محافظين خود را كشته، در مسير كاروان قريش به شام، بيرون از حيطه حكومت پيامبر، پايگاهي نظامي ايجاد نمود؛ پيامبر (ص) به طور رسمي، با زيركي خاصي اعلام نمود: «واي بر مادرش اگر ابو بصير، مداني مي داشت، جنگ براه مي انداخت»

اسلاید 35: پايگاه ابو بصيراين سخن به گوش مسلمانان و فراريان از مكه رسيد، بسرعت به ابو بصير ملحق شدند، و گروهي نيرومند و فدايي را پديد آوردند كه بي مهابا، به كاروان دشمن حمله كرده، كاروانيان را كشته و اموال آنان را مصادره مي نمودند، كار به آنجا رسيد كه قريش با فرستادن پيكي و قسم دادن پيامبر (ص)، خواستار لغو اين فقه از معاهده و احضار «گروه ابو بصير» به مدينه شدند.

اسلاید 36: ليله المبيتپيامبر (ص)، پيشاپيش از طريق وحي، از طرح ترور خويش آگاه بود، حتي از آيات سوره نمل، مي توان احساس كرد كه مسلملنان نيز، از طريق گزارش طرح ترور حضرت صالح (ع) در جريان امر واقع شده بودند.

اسلاید 37: وجوب حنا بستندر سنت پيامبر (ص)، آمده است كه: «پيري خويش را با حنا بستن تغيير دهيد و خود را به يهود شبيه نكنيد»

اسلاید 38: فهم قرآن كريمباتوجه به ديدگاه «ولايت فقيه»، بخشي از فرامين قرآن، متوجه مقام حكومت اسلامي بوده، وظيفه او را در قبال جامعه، بيان مي كند، نه اينكه صرفا، دستورالعملي فردي به تك تك مومنين باشد؛ از اين جمله است، آيات دستگيري و مجازات تبعيد و اعدام مزاحمين نواميس مومنان، آيات جنگ با دشمنان، و موارد بسيار ديگر كه دستورالعملهايي با مقام عهده دار نظام اسلامي است.

اسلاید 39: مديريت از ديدگاه قرآن و معصوم (ع)مصلحان جامعهفرمودند: «دو صنف هستند كه هر گاه صالح باشند، امت صالح خواهد بود و هر گاه فاسد شوند، امت فاسد خواهد شد، سوال شد: يا رسول الله اينها چه كساني هستند؟ فرمودند: علماو اميران جامعه».

اسلاید 40: مديريت از ديدگاه قرآن و معصوم (ع)حوزه و دانشگاه خاستگاه مديريتهااين افراد يعني؛ عناصر مديريتهاي فرهنگي و اجرايي، به طور مشترك، از حوزه و دانشگاه بر مي خيزند؛ پس بايد، اين دو مركز را مورد توجه جدي قرار داده، پيوندي سالم ميان آنها برقرار كرد؛ محور اين پيوند، اسلام و قرآن است؛ ئو طبيعتا، بايد زبان مشتركي از طريق قرآن بين اين دو گروه پديد آورد.

اسلاید 41: قرآن كريم زبان مشترك و عامل وحدتاز آنجا كه قرآن، كتاب آسماني همه دست اندركاران نظام است، اين كتاب، عامل وحدت و زبان مشترك حوزه و دانشگاه مي با شد؛ بايد فرهنگ دانشگاه و حوزه، فرهنگ قرآني باشد؛ و كم و كاستيهايي كه هر كدام نسبت به قرآن دارند، بر طرف شود.

اسلاید 42: شرايط اساسي اصلاح1- مسلح به فرهنگ قرآني باشند2- مصمم به پياده كردن اين فرهنگ در جامعه باشند

اسلاید 43: تمسيكدر مفهوم «تمسيك»، «تدبر» هم نهفته است؛ يعني؛ درك عميق قرآن بهمراه اقدام به عمل.

اسلاید 44: زمينه هاي اصلاح مديريت«مرور مكرر قرآن»، و «رجوع مكرر به قرآن»، از زمينه هاي اساسي توانمندي مديريت اسلامي، جهت تمسك به قرآن مي باشد كه مفهوم اول، به انس عميق با قرآن، و مفهوم دوم، به مرجعيت قرآن در حوزه نظر و صحنه عمل، اشاره دارد و اين هر دو معني، در تعبير «درس قرآن» مندرج است.

اسلاید 45: دين اسلام و علمتمسك به كل قرآن نه بخشي از آنقرآن كريم، مجموعه اي فراگير از اعتقادات، اخلاق و احكام، در حوزه فردي و اجتماعي مي باشد كه همه و همه، بايد مورد التزام قرار گيرد؛ التزام به بخشي از قرآن، و عدم التزام به بخش ديگر، در واقع، عدم التزام به كل قرآن مي باشد، كه ذلت و خواري در دنيا، و اشد مجازات در آخرت، در پي خواهد داشت.

اسلاید 46: دين اسلام و علمقرآن كريم نسخه كامل دردهاقرآن كريم، نسخه كامل دردهاي بشريت است؛ و هر بخشي از اين نسخه كنار گذتشته شود، تاثير بخشهاي ديگر را مختل كرده؛ در نهايت گمراهي و هلاكت را بدنبال خواهد آورد

اسلاید 47: دين اسلام و علمادعاي اقتضايي بودن قرآناخيرا گروهي از روشنفكران مدعي فهم قرآن، ادعاي اقتضايي بودن بخشي از قرآن را مطرح نموده اند.اينان بر اين باورند، كه هر آنچه در قرآن مطرح شده است، لزوما ديني نيست؛ جوهر دين، مطالبي است كه به امر تزكيه و تهذيب نفس، و اصلاح امور اخروي، مي پردازد؛ بنا بر اين، آن مقدار از قرآن ، موضوع تدين ماست كه، به امر آخرت مربوط است؛ و ما بقي قرآن، از حوزه ديانت ما، خارج است، و هيچ ضرورتي در التزام به اين گونه مباحث قرآني، نيست.

اسلاید 48: ادعاي اقتضايي بودن قرآنادعاي اقتضايي بودن قرآن ، در سه حوزه مطرح شده است:الف- حوزه تكوينيات (هست ها)ب- حوزه تشريعيات (بايدها)ت- حوزه گزينش مطالب و مثالها

اسلاید 49: حوزه تكوينياتدر اين حوزه، مقصود از اقتضايي بودن، همنوايي قرآن با دستاوردهاي علمي تجربي بشري زمان خويش، مي‌باشد كه با گذشت زمان، آن دستاوردها، بعضاً، بطلانش به اثبات رسيده است؛ خمچون نظزيه افلاك نه گانه بطلميوس، كه با بطلان هيات بطلميوسي، مطالب نجومي قرآن باطل شده است!؛ و ديگر معني ندارد كه به اين گونه مطالب قرآن كريم، ملتزم شويم!

اسلاید 50: نقد و بررسياولاً، خداوند قرآن را تماماً به حق نازل كرده و قرآن نيز صرفاً و تماماً متلبس به حق در عالم طبيعت محقق شده‌است.

اسلاید 51: نقد و بررسيثانياً، سخن خداوند، تماماً، بر اساس حق و حقيقت و صداقت استوار است، دروغ را به قرآن راهي نيست.

اسلاید 52: حوزه تشريعياتاز نظر مدعيون، نه تنها حوزه علوم تجربي، خارج از حوزه التزامات ديني است؛ و لو قرآن از آن سخن گفته باشد؛ بلكه، حوزه علوم انساني نيز، كه دست‌اندكار حل و فصل معضلات دنيايي بشر است، از دخالت دين بيرون است! و صرفاً اين مسووليت حل و فصل معضلات، بر عهده عقل و تجربه است.

اسلاید 53: حوزه تشريعياتخلاصه ادعا اينست كه : « دين عهده‌دار امور اخروي است و بدون دين، مي‌توان دنيا را آباد كرد!»

اسلاید 54: نقد و بررسي حوزه تشريعياتاولاً؛ انسان وجودي است داراي سه بعد مادي، رواني و معنوي كه در كليت شخصيت واحد انساني را با يكديگر تعامل دارند و بر يكديگر موثرند، و نمي‌توان بعدي را مجرد از رابطه‌اش با ابعاد ديگر، به درستي مورد مطالعه قرار داد و آن را شناختو برخورد مناسب با ان نمود

اسلاید 55: نقد و بررسي حوزه تشريعياتثانياً؛ سير تكامل علوم انساني نشان مي‌دهد كه هنوز، ابعاد و ويژگي‌هاي وجودي انسان، به درستي شناخته نشده است؛ و انسان موجودي است ناشناخته، در حوزه علوم انساني؛ بنابراين هر نوع سخن از اين موضوع ناشناخته، از ضعف و نقص و ابطال‌پذيري برخوردار بوده، هيچگاه عقل و تجربه، در شناخت انسان و اصلاح امر او، بي‌نياز از هدايت وحي نخواهد بود.

اسلاید 56: نقد و بررسي حوزه تشريعياتثالثاً؛ دين، به دنيا و آخريت، هر دو كار دارد؛ و بدون دين، دنيا هرگز آباد نشده و نخواهد شد!

اسلاید 57: نقد و بررسي حوزه تشريعياترابعا؛ قرآن كريم، در ضمن بيان حل و فصل مواردي از امور دنيوي، همچون، ارث، طلاق، جنگ، شايعه‌پراكني و غيره ، با تاكيد ياد‌آور مي‌شود كه شما هيچ نمي‌دانيد و اين خداست كه همه چيز مي‌داند!

اسلاید 58: ارث«اينان پدران و فرزندان شمايند كه به درستي نمي‌دانيد كه كداميك در نفع، به شما نزديكترند، اين حدود ارث، واجبي است لازم‌الاجراء از جانب خداوند، چرا كه، خدواند بسيار آگاه بسيار با حكمت است.

اسلاید 59: طلاق« هرگاه زنان را طلاق داده، پس مهلتشان به سرآمد، پس آنان را با ايجاد سختي مانع نشويد از اين كه با شوهرانشان ازدواج نمايند هرگاه كه ميان خود، توافقي رضايتمندانه و نيكو برسند؛ آن حكم را به موعظه مي‌پذيرد آن كه به خدا و روز نهايي ايمان داشته باشد، به رشد و تزكيه و طهارت، نزديكتر است؛ چرا كه خداوند، و خدا هر چيزي را مي‌داند و شما هيچ نمي‌دانيد!

اسلاید 60: جنگ«جنگ بر شما واجب شد، حال ان‌كه براي شما ناگوار است؛ و چه بسا كه چيزي را ناخوش داريد، حال آن‌كه براي شما مايه خير و خوبي است؛ و چه بسا چيزي را دوست داريد، حال آنكه براي شما مايه بدي است، و خداوند هر چيزي را مي‌داند و شما هچ نمي‌دانيد»

اسلاید 61: شايعه‌پراكني و اشاعه فحشاء« به يقين، كساني كه دوست دارند نسبت فحشلء و منكرات، در ميان كساني كه ايمان آلوردند، شيوع يابد، يكسره برايشان عذاي بسيار دردنامي در دنيا و آخرت، مستقر مي‌باشد؛ چراكه، و خدواند هرچيزي مي‌داند و شما هيچ نمي‌دانيد»

اسلاید 62: نماز« پس هرگاه ايمن شديد، پس خدا را ياد كنيد، همانگونه كه به شما آموخت، آنچه را كه خود ، توان يادگرفتنش را نداشتيد»

اسلاید 63: حوزه گزينش مطالب و مثال‌هابعضي را نظر بر اين است كه، خداوند عالم در گزينش مطالب، همچون سيره انبياء و يا مثال نعمتها همچون شتر و يا توصيف بهشت، همچون نهرهاي جاري در پاي درختان و ميوه هاي دنيوي و بهشتي همچون انجير، انار، انگور، خرما و غيره، ملاحظه منطقه نزول خويش (يعني خاورميانه) را نموده است.

اسلاید 64: نقد و بررسي حوزه گزينش مطالب و مثالهااولا؛ بر فرض صحت ادعا، اين سخن با ابدي بودن و جهاني بودن قرآن، منافاتي ندارد؛ چرا كه، اين موارد از قبيل مثالها و الگوهايي براي حقايق ثابت و لا يتغير قرآني است؛ و حقايق را دگرگون نمي‌كند.

اسلاید 65: نقد و بررسي حوزه گزينش مطالب و مثالهاثانيا؛ اين سخن نيز مردود است؛ چرا كه قرآن كريم در امر سيره انبيا، مهمترين و برجسته ترين موارد را گزارش مي دهد.

اسلاید 66: قبض و بسط معرفت دينيآنجا كه سخن از هستي اشيا است، معرفتها مي تواند متفاوت گردد.

اسلاید 67: عوامل قبض و بسطامر قبض و بسط، و يا ابطال معرفتهاي ديني سابق، از عوامل زير پديد مي آيد:عامل اول، ميزان آلودگيهاي نفساني و يا ميزان تهذيب نفس مومن به دين، مي باشد.

اسلاید 68: عوامل قبض و بسطعامل دوم، ميزان آگاهيهاي سابق ديني، در حوزه هاي مختلف دين، و ميزان احاطه نظري بر مباني استنباط، و نحوه بكارگيري آن است كه در كيفيت و سعه و ضيق استنباطات، دخالت شديدي دارد.

اسلاید 69: عوامل قبض و بسطعامل سوم، ميزان معرفتهاي انساني سابق بر دين مي باشد؛ كه در نوع نتايج، مي تواند موثر باشد، ليكن اين تاثير، كلي و دائمي نيست.

اسلاید 70: عوامل قبض و بسطعامل چهارم، ميزان شناخت موضوعات احكام ديني مي باشد كه در درك چگونگي احكام آنها، بسيار موثر است. شناخت موضوعات و خصوصيات آن، از تجزيه مستقيم موضوعات در ظرف زمان و مكان آنها، پديد مي آيد.

اسلاید 71: اثر وحي بر عقل و تجربه و عرفان بشرياز آنجا كه وحي الهي، معرفتي يقيني است؛ بر همه دستاوردهاي بشري اعم از فلسفه و عرفان و علوم تجربي و نقلي سيطره داشته، بر آنها نظارت مي كند و به آنها مدد فكري مي دهد.

اسلاید 72: نظارت وحينظارت وحي، بدين معني است كه در هر حوزه اي از حوزه هاي پزوهش بشري، كه در قرآن كريم و منابع متقن ديني، بياني وارد شده است، آن تبيين، به عنوان اصل راهنما و هدايتگر، براي پزوهشگر مسلمان در حوزه پزوهشي اش خواهد بود.

اسلاید 73: وحي«وحي» بر «علوم بشري»‌ از چهار طريق تاثير مي گذارد:1- هستي شناسي و تبيين مبدا و منتها و غرض خلقت جهان2- انسان شناسي و تبيين نيازها و اهداف خلقت انسان3- تبيين احكام ارزشي پديده ها 4- تبيين حداقل، بعضي از احكام جزيي يا كلي تجربي، نقلي، عقلي و قلبي.

اسلاید 74: 1- مباني پژوهش در قرآنيكي از مفاهيم اساسي ارتباط با قرآن، مفهوم تدبر است كه مهمترين مفهوم، در ميان مفاهيم انس با قرآن و اساسي ترين عاملي است كه ما را با حقيقت قرآن آشنا مي كند و در واقع، جانمايه مفاهيم ديگر است.

اسلاید 75: تدبر در قرآن مجيدامر تدبر در قرآن مجيد، در چهار آيه مطرح شده است و دو مفهوم را در بر دارد:الف- ژرف انديشي و ژرف نگريب- عاقبت انديشي و عاقبت نگري

اسلاید 76: درك اعجاز از راه تدبرداشتن اين دو خصلت، براي مؤمن بسيار مهم است، زيرا زمينه مساعدي را فراهم مي كند تا انسان، به روشني و به سهولت، بتواند ملكوتي بودن قرآن را درك كند.

اسلاید 77: چرا مسلمانيد؟معمولا اگر سؤال شود: شما براي چه مسلمانيد؟، يا به دليل دين شما بر حق است؟، استدلال مي كنيم: «چون اسلام، آخرين دين است، و قرآن كتاب خدا و حجت خداست».

اسلاید 78: سطحي نگري مانع تدبردو نكته «ژرف انديشي و ژرف نگري» و «عاقبت نگري و عاقبت انديشي» كه در امر تدبر مطرح است.

اسلاید 79: عوامل سطحي نگري1- پيروي از هوي و هوسهاصرف توجه به هوسها و اميال نفساني ما را در محدوده زندگي دنيوي سير داده اجازه نمي دهد فكر و عقل ما به عمق مسائل توجه بكند، به ديگر سخن، ما را قشري و ظاهري مي پرورانند.

اسلاید 80: عوامل سطحي نگري2- ارتكاب معاصيانعطاف تدريجي در برابر معاصي و اميال شيطاني، باعث قفل دلها و بسته شدن راه نفوذ حق و مانع تدبر در آيات و در نهايت، موجب برگشت از حق به سوي باطل مي باشد كه در آيه تدبر در سوره محمد (ص) آمده است.

اسلاید 81: عوامل سطحي نگري3- مشغله هاي دنيايياميال نفساني، ما را به زندگي حقير دنيا مشغول مي كنند، و شيفته آن قرار مي دهند.

اسلاید 82: الحيوه الدنيا«الحيوه الدنيا» يعني «زندگي حقير و پستي كه ارزش دلبستگي ندارد، كه منظور زندگي اين جهاني نيست، بلكه «دنيا» صفت «حياه» است، نه مضاف اليه آن، پس معني آيه چنين است: «اينها به اين زندگي بسيار پست و حقير، راضي شده اند و سخت بدان دلبسته اند».

اسلاید 83: خصوصيات متدبر1- توجه به باطن امورهر مساله اي كه بر ما عرضه مي شود، بايد بر ظاهر امر، به باطن آن هم، توجه كنيم و ببينيم، اين ظاهر با باطنش چه نسبتي دارد؛ گاهي رابطه ظاهر با باطنش، معكوس است؛ آنچه در ظاهر، آشكار است، غير از آن است كه در باطن جاري است؛ كه معمولا، معصيتها اين چنيني هستند.

اسلاید 84: 2- توجه به عاقبت امورنتايجي كه از عملكردهاي انسان به دست مي آيد، محصول جريان باطني امور است.

اسلاید 85: عوامل توان تدبر1- انس و رفاقت با قرآنيكي از قوي ترين عواملي كه مي تواند عمق نگري و عاقبت انديشي را در ما پديد آورد و قوت بخشد، «رفاقت با خود قرآن و تذكر از آن است».

اسلاید 86: عوامل توان تدبر2- اقامه نمازنماز در كنار قرآن، دو منبع اساسي ئ بي بديل، براي رشد معنوي روح انسان، مي باشند.در روايات، نماز به «آب و غذاي روح» و «چشمه آب گرم تطهير كننده جان آدمي» و به «وسيله اساسي تقرب به خدا» و به «نردبان عروج به ملكوت اعلي» و بالاخره به «ستون دين»، تشبيه شده است كه جايگاه و اهميت محوري اين عمل عبادي بسيار مبارك و عجيب را نشان مي دهد.

اسلاید 87: عوامل توان تدبر3و4- انفاق و حسن خلقبخل و بداخلاقي، هرگز در وجود مؤمني جمع نمي شود.

اسلاید 88: عوامل توان تدبر5- اعمال صالحهر يك از تكاليف و وظايف الهي مؤمن، در جهت رشد معنوي، نقشي ويژه را بر عهده دارد كه همه در قوت تعقل و تدبر، به سهم خويش مؤثرند، چرا كه رسالت الهي، احيا جانها و سرشار كردن آنها از ارزشهاي متعالي است.

اسلاید 89: عوامل توان تدبر«هر كه از مرد يا زن، عمل صالحي انجام دهد در حالي كه مؤمن است پس مسلما او را حيات طيبه و متعالي خواهيم بخشيد».

اسلاید 90: عوامل توان تدبر6- ابتلائات«بلا»، پيك ويژه رحمت خداست؛ آنجا كه، ديگر عباديات و اعمال صالح صادر شده از فرد، كارايي مطلوبش را از دست مي دهد و يا ضعيف مي شود، عرصه حضور بلا، جلوه گر مي شود.

اسلاید 91: عوامل توان تدبر7- پيامدهاي عملدر جهان خلقت هر حركتي، پي آمدي متناسب خويش دارد كه همه عرصه هاي فعاليت انساني، از فكر و نيت گرفته تا تحقق عمل را در بر مي گيرد.

اسلاید 92: عوامل توان تدبر«بگو هر تك تك افراد، بر اساس شكل حاصل از اعمال سابق خويش، عمل مي كند.

اسلاید 93: عوامل توان تدبر8- ياد مرگ و اهل قبورياد مرگ، يادآور مسووليتها و تكاليف، و عامل اساسي در فهم و تذكر به پيام قرآن مي باشد.

اسلاید 94: سير كلي مباحث و مراحل مقدماتي پژوهش در قرآنانس با قرآن و پژوهش در آن، و بهره گيري دائم از رهنمودهاي آن در همه حوزه هاي فكري و اجرايي زندگي فردي و اجتماعي نيازمند طي مراحلي است كه، فهرست وار به آنها اشاره مي شود:

اسلاید 95: سير كلي مباحث و مراحل مقدماتي پژوهش در قرآن1- شناخت شان قرآن و معصوم (ع) در هستي، در ميان بشر و در عالم آخرت2- شناخت مفاهيم ورود به قرآن و نحوه بكار بستن آنها3- شناخت زمان، مكان و حالات مناسب و نا مناسب پژوهش در قرآن.

اسلاید 96: سير كلي مباحث و مراحل مقدماتي پژوهش در قرآن4- شناخت شرايط علمي- تخصصي و شرايط روحي- علمي پژوهش در قرآن.5- شناخت اصول اساسي و قواعد برداشت از قرآن6- شناخت شيوه ها و مراحل برداشت از قرآن

اسلاید 97: منابع تحقيق در مديريت اسلاميمنابع تحقيق در مديريت اسلامي

اسلاید 98: قرآنقرآن كريم بطور عام، و قصص قرآن و موارد بحث از اعمال مديريت الهي و كارگزاران عالم در قرآن، بطور خاص حوزه هاي تحقيق قرآني مديريت اسلامي مي باشند.

اسلاید 99: احاديث ذيل آياتاحاديث وارده در تفسير آيات فوق منبع غني ديگري در پژوهش هاي مديريتي مي باشد.

اسلاید 100: سيره نظري و عملي معصومين (ع)بخشي از احاديث، در حوزه سيره نظري و عملي چهارده معصوم (ع) بخصوص و سيره نظري و عملي انبيا و اوصيا الهي بطور عام مي باشد كه قسمتي از آن در تفاسيرروايي آمده است.

اسلاید 101: سيره نظري و عملي معصومين (ع)«نهج البلاغه»: سيد رضي؛ و «غرر الحكم»: آمدي؛ در بيان سيره نظري اميرالمومنين (ع) و در «تحف العقول»: ابن شعبه بحراني؛ در بيان سيره نظري معصومين، از منابع بسيار ارزشمند مي باشند.

اسلاید 102: تفاسير معتبررجوعبه تفاسيرتحليلي قرآن، منبع غني ديگري است كه حاصل دستاورد مفسرين در طول تاريخ تفسير مي باشد؛ از جمله تفاسير ارزشمند: «الميزان في تفسير القرآن»؛ علامه طباطبايي؛ «مجمع البيان في تفسير القرآن»: طبرسي؛ «تفسير نمونه»: مكارم شيرازي و همكاران؛ از منابع شيعه؛ و «في ظلال القرآن»: سيد قطب؛ «المنار»: محمد عبده؛ «روح المعاني»: آلوسي؛ و تفاسير ديگر مي باشد.

اسلاید 103: معجم هاي قرآن و احاديثاستفاده از معجم ها در يافتن حوزه هاي بحث، بسيار مفيد مي باشد؛ اين معجم ها، معمولا، بر اساس الفاظ قرآن و حديث، و يا بر اساس موضوعات، تنظيم گشته اند كه اخيرا بسياري از اين معجم ها، در ديسكتهاي كامپيوتري فراهم شده است.

اسلاید 104: معجم هاي قرآن و احاديثاز معجم هاي معروف، «المعجم المفهرس لالفاظ القرآن»: فؤاد عبدالباقي؛ «المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه»: محمد دشتي- كاظم محمدي؛معجم الفاظ اصول الكافي»: عليرضا برازش؛ و معجم هاي ديگر مي باشند.

اسلاید 105: اصول مديريت اسلامي و الگوهاي آن1- اصل عدم تقدم بر خدا و رسول2- اصل آخرت گرايي3- اصل وحدت و هماهنگي 4- اصل اعمال مديريت بر اساس اختيار نيروها5- اصل اعمال مديريت بر اساس بصيرت نيروها

اسلاید 106: اصل اول «عدم تقدم بر خدا و رسول»اصل اول «عدم تقدم بر خدا و رسول»

اسلاید 107: اطاعت پيامبر از خدا «اي پيامبر بر ضابطه و حكم و دستوري كه خداوند داده است، بايد صبر كني و مانند رفيق ماهي نباش!». «من از چيزي جز آنچه كه وحي مي گويد، تبعيت نمي كنم». «من تربيت شده خدا هستم و در چارچوب و ضوابط الهي كه او تعيين كرده، رشد كرده ام».

اسلاید 108: اطاعت پيامبر از خداخداوند در سوره هود، خطاب به پيامبر مي فرمايد:«آنطور كه به تو دستور داده شده است، استقامت كن (نه آنطور كه دلت مي خواهد و خودت تشخيص مي دهي!)».

اسلاید 109: اطاعت مؤمنان از پيامبر و خداوندوقتي اطاعت پيامبر، اينگونه است، در رابطه با مؤمنان، به طريق اولي، مطرح است.وقتي پيامبري كه از عصمت برخوردار است، بايد اينطور بي قيد و شرط، در چارچوب ضوابط الهي حركت كند، غير معصوم، جاي خود را دارد و مي بايست به گونه اي كه خدا و معصوم، نظر داده اند، عمل و حركت كند و حق رأي هم ندارد.

اسلاید 110: كيفيت تبعيت و اطاعتدر مورد چگونگي تبعيت از خدا و رسول، تذكرات قابل توجه و مهمي، در سوره نساء/65 آمده استقدم اول: قبول حكميت پيامبر استقدم دوم: قبول حكم پيامبر بدون دلتنگي استقدم سوم: اجراي حكم، بدون چون و چراست

اسلاید 111: كيفيت تبعيت و اطاعتسوره آل عمران «اي پيامبر به مؤمنان بگو: اگر شما واقعا مدعي عشق به خدا هستيد، بايد از من پيامبر اطاعت كنيد، و اثر اطاعت از پيامبر اين است كه، محبوب خدا مي شويد»، و وقتي انسان محبوب شد، آن وقت، خدا دوست دارد با او سخن گويد و نجوا كند.

اسلاید 112: الگوها1- ابراهيم (ع) و ذبح اسماعيل (ع)نمونه بارز و گوياي اين مساله، داستان ذبح اسماعيل (ع) است: فرمان خداوند به ابراهيم (ع) صادر مي شود كه، فرزند را ذبح كند!

اسلاید 113: ابراهيم (ع) و ذبح اسماعيل (ع)با اينكه ابراهيم (ع) از خداوند حكم ذبح دارد، با فرزند مطرح مي كند كه: «فرزندم در خواب ديدم كه در حال ذبح شما هستم، در اين مورد دقت كرده و فكر كن و نظرت را بگو!». سوره صافات

اسلاید 114: ابراهيم (ع) و ذبح اسماعيل (ع)در اينجا، اطاعت بايد به چه صورتي باشد؟: اطاعت اسماعيل، به صورت تعبد محض است: «اي پدر هر چه را كه ماموري، انجام بده» (يعني اگر چيز ديگري هم هست كه به من نگفتي، آن را هم انجام بده!).

اسلاید 115: ابراهيم (ع) و آتش نمروددر جريان به آتش انداختن حضرت ابراهيم (ع)، وقتي ايشان را با منجنيق به طرف آتش پرتاب مي كنند، (در روايت داريم كه) بين زمين و آسمان، جبرئيل (ع) به سراغ ايشان آمده، عرض كردند كه آيا به كمك من احتياج داري؟، مي فرمايد: «اما به تو نه، من به شما محتاج نيستم!».

اسلاید 116: يونس (ع) و خروج بدون اذنحضرت يونس (ع) در هنگامي كه قوم خود را رها كرده و در حال خروج است،سخت مورد مؤاخذه قرار مي گيرد.

اسلاید 117: يونس (ع) و خروج بدون اذن«يونس از پيامبران بود، مثل يك عبد فراري از خدا فرار كرد! و به كشتي پناه برد، پس خودش قرعه كشيد (به عنوان يك فرد نوراني و خدايي كه مي شد به او اعتماد كرد و كار قرعه كشي را به او سپرد؛ پس قرعه به نام خودش در آمد!) پس از افتادگان شد!»

اسلاید 118: سه عامل در شتاب حضرت جهت خروج مؤثر بود الف- تحقق آثار عذاب بر قوم كه گوياي قطعيت عذاب بود؛ ب- عدم توبه هيچ قومي در طول تاريخ تا زمان حضرت يونس هنگام ظهور عذاب؛ت- تلقي عدم فايده در حضور ميان قوم، هنگام عذاب، بلكه دلخراش بودن صحنه عذاب او را به شتاب مي خواند.

اسلاید 119: لوط(ع) و فرمان خروج قوم لوط در فساد و تباهي غرق هستند، ملائكه عذاب آمده اند، اما حضرت لوط، جرات خروج از شهر را ندارد، چون هنوز حكم خروج، صادر نشده است! ملائكه شبانگاه فرمان مي دهند: اهل بيتت را بردار و شبانه حركت كن و از شهر خارج شو؛ كسي هم جا نماند جز همسرت!

اسلاید 120: لوط(ع) و فرمان خروجآنطور كه به تو دستور داده شد، حركت كن! از كجا بروي، از چه منطقه اي خارج شوي، بايد همانطوري باشد كه ما به تو گفتيم!

اسلاید 121: موسي و فرمان خروجدر نظام فرعوني و دوران نبوت موسي (ع)، فشارهاي سخت و عجيب و غريبي به ياران حضرت وارد مي آيد؛ از اين رو، دائما به موسي فشار مي آورند كه پس نصرت خدا چه وقت فرا مي رسد؟؛ كي نجات پيدا مي كنيم؟؛ وعده هاي شما چه زماني محقق مي شود؟.

اسلاید 122: موسي و فرمان خروجسوره اعراف «اي مردم به خدا متكي باشيد و به او توكل كنيد»، ما فعلا وظيفه داريم كه در اين حوزه و در اين وضعيت، با فرعون درگير باشيم و به رسالت خود عمل كنيم؛ حضرت دعوت به صبر مي كند، ولي قوم او عصباني است؛ مي گويند: «تو آمدي و ما را به دردسر انداختي!، وقتي نبودي، اذيت مي شديم، حالا هم كه آمدي، باز هم اذيت ميشويم!؛ پس چه وقت نجات پيدا مي كنيم؟».

اسلاید 123: فشارهاي روانيفشارهاي رواني، شدت دارد، ولي حضرت محكم ايستاده است و به شتاب نيروها، حاضر به شتاب نيست؛ حضرت مي داند كه كوچكترين تخطي از حكم خدا، برخورد سختي را به همراه دارد؛ بالاخره، زمان موعود فرا مي رسد؛ دستور مي آيد كه: بني اسرائيل را بردار و از شهر خارج شو.

اسلاید 124: پيامبر (ص) و سران قريشدر حوزه اي كه وحي جاري است، اعمال راي پيامبر، به نيت هدايت نيز، جائز نيست! مگر آن كه پيامبر مطمئن گردد كه، خداوند به او اختيار عمل داده است، مي تواند اعمال راي نمايد.

اسلاید 125: پيامبر (ص) و سران قريشسوره كهف «صبر كن به همراه وجودهاي مؤمني كه مخلص هستند و ارتباط محكمي با خدا دارند و دل به خدا سپرده اند و طالب ارزشهاي الهي هستند، مبادا حشمت را از اينها برداري و به ديگران متوجه شوي، گويا قصد زينت دنيا مي كني!

اسلاید 126: پيامبر (ص) و سران قريشسوره عبس «كسي كه با جديت به سراغت آمده است و دل ترساني دارد و خداشناس است، تو از او، رو بر مي گرداني؟»

اسلاید 127: پيامبر (ص) و سران قريشسوره حديث «هرگز عملي كه با تقوي همراه باشد از لحاظ كيفي كم نيست»؛ خداوند عملكرد نيروهايي را كه بر اساس تقوي حركت مي كنند، قبول مي كند و روي همين ميزان، مي توان عملكرد امام علي (ع) را بعد از پيامبر (ص) فهميد و به سر آن پي برد.

اسلاید 128: علي (ع) و پيشنهاد ائتلافابوسفيان به علي (ع) پيشنهاد مي دهد: «اگر مي خواهي، مدينه را از سواره و پياده پر كنم تا ابوبكر را كنار بزني و به حكومت برسي!». حضرت قبول نمي كند، چرا كه اينها افراد باتقوايي نيستند و كيفيت الهي ندارند؛ وقتي حضرت به حكومت رسد، مي بايست به اينها، سهم دهد!

اسلاید 129: علي (ع) و پيشنهاد ائتلافرد اين پيشنهاد، در حالي است كه حضرت در غربت است و تنها؛ در فكر است كه آيا با دست بريده و بدون ياور، قيام كند يا در وضعيت ظلمت زايي كه پير را از پا در مي آورد و بچه را پير مي كند، صبر كند؟!.

اسلاید 130: علي (ع) و پيشنهاد ائتلافسوره هودكمترين انعطاف در مقابل امثال ابوسفيان، عذاب را به جان خريدن است و نظام به انحطاط كشيده مي شود؛ انقلاب و نهضت از مسير خودش خارج مي شود؛ اگر نيت ائتلاف هم حق باشد، چون نيروها متقي نيستند، اثر مثبتي نخواهد داشت؛ همانطور كه پيامبر نيتش حق بود ولي نيروهاي هدايت شونده، مستعد و اهل تقوي نبودند، بنابراين، مسير تبليغ و طرح انعطاف، غلط است و خير و بركتي نخواهد داشت.

اسلاید 131: علي (ع) و پيشنهاد ائتلافاطاعت از امر خدا به شيوه الهي، توان عظيمي را مي خواهد؛ و امام مامور به اين گونه اطاعت است، و به عنوان رهبري الهي، نمي تواند سر خود، كاري كند و تصميم بگيرد.

اسلاید 132: علي (ع) و پيشنهاد ائتلافبعدها، كساني چون معاويه، امام را مورد سرزنش قرار مي دهند كه، تو همان كسي هستي كه ريسمان به گردنت انداختند! و كشان كشان براي بيعت به مسجد بردند!؛ اين سرزنش و تمسخر، براي امام چقدر سخت است!، كسي كه عاشق شهادت است و پهلواني است دلير، چگونه تن به اين ذلت ظاهري مي دهد؟!؛ صحنه اي كه دل دشمن را شاد مي كند و دوست را غمگين.

اسلاید 133: علي (ع) و پيشنهاد ائتلافتكليف امام، قيام نيست، از اين رو، بايد صبر كند و به امر خدا، اين ذلت ظاهري را بپذيرد كه او بنده خداست.

اسلاید 134: علي (ع) و پيشنهاد ائتلافاين اطاعت از امر خدا كجا، و آن اطاعت اسماعيل (ع) كجا؛ ذبح فرزند و يا خود ذبح شدن، كاري است كه از حسين (ع)، فرزند شير خدا به سادگي، سر مي زند؛ اما اين جا،ايستادگي و مقاومت در مقابل نفسي است كه حاضر است كشته بشود، ولي اينچنين ذلتي را نبيند، اطاعت سختر، اين جاست!

اسلاید 135: سقيفهسقيفه، يكي از امتحانات سخت امام علي (ع) است، اين صبر و تحمل، دليل عصمت امام است؛ دليل عظيم الشان بودن و سيدالاوصيا بودن امام است؛ خود حضرت مي فرمايد: «خاشاك در چشم و استخوان در گلو صبر كردم!»

اسلاید 136: صبر فاطمه (ع)در سيره حضرت فاطمه (س)، اطاعتهايي ديده مي شود كه از افراد عادي، امكان صدورش نيست.

اسلاید 137: صبر فاطمه (ع)بعد از مرگ پيامبر (ص)، به مقام ولايت تهاجم سختي شد، و ايشان را كنار گذاشتند؛ ياور راستين و درجه يك امام، حضرت فاطمه (س) است، عصمت او، سند تفسير اسلام و قرآن است؛ به همين سبب، بايد خودش را خرج كند تا علي (ع) تثبيت شود، به چه قيمتي؟

اسلاید 138: صبر فاطمه (ع)اين صبرها، نتيجه شان عظيم است، از اين رو بر نفسشان، مهار زدند و بسيار رنجها را به جان خريدند، تا براي ما الگو باشند و راه هدايت و شنيدن حق، بسته نشود؛ و اينچنين است كه نه قيام مي كنند و نه از ولايتشان استفاده مي نمايند.

اسلاید 139: صبر حسين (ع) و زينب كبري (س)امام حسين (ع)، به راحتي، شهادت ياران و فرزندان را پذيرفتند؛ اما آزمون ديگري در پيش است كه از هر آزمون و امتحان ديگري، سخت تر است؛ و آن، قبول اسارت اهل بيت (ع)، و قبول برداشته شدن روسريها، از سر نواميس پيامبر (ص) است!.

اسلاید 140: صبر حسين (ع) و زينب كبري (س)در كربلا دست نا محرم به سر و صورت نواده هاي پيامبر خورد! سيدالشهدا و زينب كبري، اين ابتلا را نيز بايد بپذيرند تا اين نهضت، در تاثير، تمام عيار شود و صلايش تا قيامت، طنين انداز گردد.

اسلاید 141: صبر امام حسين (ع)در اطاعتها، مهم اين است كه، فرد تا چه حد بايد، خودش را خرج كند، از نظر مال، از نظر جان تا چه حد بايد، از خود مايه گذارد.

اسلاید 142: علي (ع) و صلح حديبيهمورد ديگر، اطاعت امام علي (ع)، در صلح حديبيه است؛ يكي از مفاد اين صلح نامه اين بود كه: «اگر مسلماني از مدينه به مكه فرار كرد، مسلمانان، حق بر گرداندنش را ندارند؛ اما اگر مؤمني از مكه به مدينه فرار كرد، مشركين، حق استردادش را دارند!»

اسلاید 143: مالك اشتر و علي (ع)اطاعت مالك اشتر از امام علي (ع) هم، عجيب است؛ در صحنه اي كه قرآنها بر نيزه است و ولوله ايجاد شد، مالك تا پشت خيمه معاويه پيش رفته و چيزي به پيروزي نمانده است كه، مسلمانان كوردل، امام را به بازگشت مالك مجبور مي كنند؛ امام پيام مي فرستد كه مالك برگردد؛ مالك، قرب پيروزي را تذكر مي دهد؛ براي بار دوم، امام پيام مي فرستد كه، اگر مي خواهي من را زنده ببيني برگرد! و او فوري بر مي گردد.

اسلاید 144: مالك اشتر و علي (ع)لذت پيروزي، براي يك فرمانده، وصف نشدني است! اما در مقابل امر امام (ع)، تسليم محض است و با دردمندي بر مي گردد.

اسلاید 145: مالك اشتر و علي (ع)«چه كسي توان توصيف مالك را دارد! به خدا قسم اگر مالك مثل كوهي مجسم مي شد، كوهي عظيم و منفرد بود كه پرنده را توان رسيدن به قله اش و چهار پا را توان قدم نهادن. بر فرقش نبود!».

اسلاید 146: اثرات اصل اولالف- ثبات بر يقينها و استحكام نفسانيمديريت الهي در دل بحرانها، نيازمند آن است كه، از حيث روحي، مستحكم و مستقر باشد؛ تا بتواند با اعصابي مسلط، تصميمات لازم را در حوزه مديريت، اتخاذ كند و بر اساس مباني و ضوابط دين خدا، عمل نمايد.

اسلاید 147: ثبات بر يقينها و استحكام نفسانينخستين اثر اصل اول، اين است كه، ثبات بر يقين و ايمان افراد را فزوني مي دهد، به دنبال آن، استحكام نفساني پديد مي آيد.

اسلاید 148: قضاوت داوود (ع)حضرت داوود (ع)، در قضاوت ميان دو نفر، خطاي بسيار ساده اي را مرتكب مي شوند؛ وقتي به عوامل صدور حكم خطا، پي مي بريم، متوجه مي شويم كه مطلب پيچيده تر از آن بود كه در ابتدا، به نظر مي رسيد.

اسلاید 149: قضاوت داوود (ع)حضرت اوقات خويش را از حيث حكومت و مديريت، به 4 قسمت تقسيم كرده بود:زماني را جهت رسيدگي به امور مردم، اختصاص داده بود؛ و زماني را براي رسيدگي به حل و فصل دعاوي؛ و زماني ديگر را، براي رسيدگي به امور خانواده؛ و زماني را هم، جهت فعاليتهاي فردي.

اسلاید 150: قضاوت داوود (ع)عدم اطاعت از امر خدا، بواسطه يكي از اين دو مورد، پيش مي آيد:1- ممكن است امر خدا را درست نفهميده باشيم كه در اين صورت، بايد دوباره برگشت و اور خدا را دريافت.2- يقين به امر خدا داريم، ولي ميل نفساني و يا جو و زمانه، تاثيرش شديد و اسارت آور است كه بايد با توسل به اسما و صفات

اسلاید 151: يوسف (ع) و همسر وزيرب- عنايت ويژه الهي در بن بستهادر دل بن بستها، به فرد مخلص مؤمن، الهام مي شود تا بتواند امورش را حل و فصل كند و خود را نجات دهد نمونه آن، حضرت يوسف است.

اسلاید 152: اصل دوم«آخرت گرايي»

اسلاید 153: الگوها1- برخورد خداوند، با قارون و ثروتش «در آنچه كه خدا به شما داده، دار آخرت را طلب كن»؛ يعني در مصرف امكانات، آخرت را مد نظر داشته باش؛ به بيان ديگر، هر مصرفي از اين ثروت، يك ارزش اخروي را، نتيجه دهد.

اسلاید 154: برخورد موسي (ع) با گوساله سامري2- برخورد موسي (ع) با گوساله سامريبرخوردي مشابه اين برخورد خداوند، در ميان بني اسرائيل، مطرح است و آن برخورد حضرت موسي با گوساله سامري است.

اسلاید 155: برخورد موسي (ع) با گوساله سامريسامري با طلا و جواهراتي كه مردم از فرعونيان جمع كرده بودند، يك گوساله زريني، جهت عبادت مردم، ساخته بود! كه از نظر خزانه داري يك مملكت، شمش طلا است و پشتوانه ارز مملكت است.

اسلاید 156: دنيا طلبي و نيازهاي انسانانسان مؤمن بايد به اين نكته توجه داشته باشد كه: چه كساني ثروت او را مصرف مي كنند؟آيا اهل دنيايي كه به واسطه آن ثروت، پروارتر مي شوند، يا مؤمني كه از اين ثروت استفاده مي كند و قوي تر، در مسير الهي، حركت مي كند؟

اسلاید 157: پيامبر (ص) و زينت دنيامثلا، پيامبر را مي بينيم كه وارد خانه يكي از همسرانش مي‌شود، او پرده رنگي آويزان كرده بود؛ پيامبر مي فرمايد: اين پرده را از جلوي چشم من دور كن، مرا به ياد دنيا مي اندازد!

اسلاید 158: امام حسن (ع) «در زندگي معيشتي نگاهتان به فقرا و زيردستان باشد تا ضرورتها درست تشخيص داده شده، خيالاتي برخورد نشود، اما در مسائل معنوي به اولياءا... نگاه كنيد تا شما را غرور نگيرد».

اسلاید 159: پيامبر (ص) و مشركانمنع حضور كفار از حرم الهييكي از دستوراتي كه بعد از تسلط پيامبر (ص) به جزيره العرب، به ايشان داده شد، منع حضور مشركان در مكه معظمه بود.

اسلاید 160: پيامبر (ص) و مشركاناين دستور، تبعات اقتصادي داشت و يك سري ضرر و زيان بر تجارت مسلمانان وارد مي كرد، كه قرآن خود، اين معنا را منعكس كرده است كه «حكم ممنوعيت مشركان از مكه صدمه اقتصادي را در پي دارد».

اسلاید 161: پيامبر (ص) و مشركان«اي كساني كه ايمان آورده ايد: مشركان نجس و پليدند و از امسال به بعد، هيچ مشركي حق ندارد در اين منطقه وارد شود و ورودشان به اين منطقه ممنوع است».

اسلاید 162: پيامبر (ص) و مشركانپس در سياست گذاريهاي مسئولان نظام اسلامي، اصل، فرهنگ و معنويت و آخرت گرايي است و نمي شود به واسطه نفع اقتصادي، ارزشهاي متعالي را زير سؤال ببريم و به آن بي اعتنا باشيم.

اسلاید 163: برخورد حضرت امام با سلمان رشديحكمي كه حضرت امام در مورد سلمان رشدي دادند، محدوديت اقتصادي پديد آورد و دشمنان، محاصره اقتصادي را عليه نظام، تدارك ديدند.

اسلاید 164: حفظ حرمت مسلماني«و اي مؤمنان به كساني كه شهادتين را جاري مي كنند، نگوييد: مسلمان نيستيد» دنبال سند و دليل نگرديد، همين قدر كه اقرار به مسلماني مي كنند از آنان بپذيريد، مبادا انگيزه اين حركت مادي باشد!».

اسلاید 165: از علل عدم گسترش اسلاميكي از علل عدم گسترش مطلوب اسلام، نداشتن نگاه آخرت گرايي در خلفا اموي و عباسي بود.

اسلاید 166: از علل عدم گسترش اسلاماستمرار وجود مسيحيت و يهوديت در داخل اسلام براي حكومتهاي مدعي اسلام، نفع اقتصادي داشت و اگر اينها مسلمان مي شدند جزيه نمي پرداختند اين بود كه «خلفا انگيزه ايجاد زمينه براي مسلمان شدن اهل كتاب نداشتند، تا هميشه بهانه براي جزيه گرفتن و اين منفعت اقتصادي، وجود داشته باشد!».

اسلاید 167: پيامبر (ص) و گرفتن اسيردر سوره انفال آمده است: در گرما گرم جنگ، كسي حق گرفتن اسير ندارد، مگر جايي كه غلبه لشكر اسلام آشكار شود.

اسلاید 168: پيامبر (ص) و گرفتن اسير«هيچ پيامبري حق ندارد اسير بگيرد! تا اين كه در جنگ به شدت خونريزي كند و غالب شود؛ آيا به دنبال كالاي فاني دنيا هستيد؟ در حالي كه خدا آخرت طلب است و خداوند، بسيار عزيز و حكيم است»؛ اين كه اسير مي گيريد، ريشه در مسائل دنيا طلبي شما دارد!

اسلاید 169: پيامبر (ص) و گرفتن اسيراز آيه بر مي آيد؛ مسلمانان اسير را بعد از جنگ، به قيمت گزافي به دشمن مي فروختند؛ اين مبالغ مي توانست از مشكلات نظام بكاهد؛ نظامي كه سخت دچار مشكلات اقتصادي است؛ ولي خداوند با قاطعيت از اين كار نهي كرده، متخلفان در اجراي حكم الهي را، به عذاب سختي هشدار مي دهد.

اسلاید 170: پيامبر (ص) و گرفتن اسير«اگر حكم و تقدير و اجل الهي نبود، به خاطر مبالغي كه دريافت كرديد، عذاب عظيمي شما را فرا مي گرفت!»

اسلاید 171: مسلمانان و جنگ بدردر جنگ بدر، خداوند وعده داده بود كه با كاروان تجاري و يا با لشگر نظامي روبرو خواهيد شد.اكثر مسلمانان دوست داشتند با كاروان روبرو شوند، تا ثروتي بدست آورده، وضعيت اقتصاديشان بهبود يابد، در حالي كه خداوند به آخرت نظر دارد و غرض، قطع ريشه كفار است.

اسلاید 172: پيامبر و اجراي حدوداصل آخرت گرايي، قاطعيتي در مديريت اسلامي پديد مي آورد كه هر نوع انعطاف بي جا را منتفي مي كند و اجازه نمي دهد ذره اي از حدود الهي كوتاه بيايد؛ ولو نسبت به نزديكترين وابسته مديريت اسلامي باشد.

اسلاید 173: پيامبر و اجراي حدودزني از اشراف، در زمان پيامبر (ص) دزدي كرده بود، وقتي جرم ثابت شد، پيامبر حكم قطع يد را دادند؛ وابستگان متنفذ او سعي كردند به طريقي شفيعي پيدا كنند كه پيامبر از اين حكم بگذرد، به «اسامه» متوسل شدند كه او نزد پيامبر شفاعت كند.

اسلاید 174: آخرت گرايي و بهره مندي از الگوهااز الگوهايي كه خداوند براي تبعيت مردم ارائه مي دهد، كساني بهره مند مي شوند كه ايمان به آخرت داشته باشند.

اسلاید 175: توجيه گري«آنهايي كه عشق به آخرت ندارند، اعمال بدشان را برايشان زينت مي دهيم (يعني توجيه گر مي شوند، اعمال زشتشان را زيبا مي بينند، در نتيجه خودشان را اصلاح نمي كنند) پس در فضاي ظلمت و حيرت، حركت مي كنند».

اسلاید 176: تنفر از حقكسي كه عشق به آخرت ندارند، نه تنها حق را نمي پذيرد، بلكه از حق متنفر است.

اسلاید 177: استكبار و انكار حق«كسي كه عشق به آخرت ندارد، دل منكري دارد و زير بار حق نمي رود و حالت استكباري هم پيدا مي كند».

اسلاید 178: خروج از راه خدا و سقوطو نتيجه استكبار و انكار حق، خروج از صراط مستقيم و سقوط است.

اسلاید 179: سلطه شيطان و تبعيت از او«و ابليس را بر آنان سلطه اي نيست مگر به جهت اينكه، عاشق به آخرت را از كسي كه از آن در شك و ترديد بسر مي برد، به علم جدا نماييم».

اسلاید 180: آلودگي تمام عيار« الگوها و خصلتهاي زشت از آن كساني است كه عشق به آخرت ندارند (عدم ايمان به آخرت، سر منشا گناهان!، مثل السوء؛ يعني الگوي آلودگي) و الگوهاي ارزشمند و متعالي، از آن خدا و پيروان راه خداست و او يگانه خداي با عزت و حكمت است».

اسلاید 181: عذاب و گمراهي و گرفتاري شديد«آنهايي كه عشق به آخرت ندارند، در عذاب و ضلالت بسيار شديدي بسر مي برند»،و اين عذاب قبل از آخرت، از همين دنيا شروع مي شود.

اسلاید 182: شاخصهاي نظام اسلامي در مسير آخرت گراييشاخصهاي نظام اسلامي در مسير آخرت گرايي

اسلاید 183: ساده زيستي و زهد مديريترهبري و مديريت نظام اسلامي، در مصرف امكانات، مسووليت سنگيني دارد.نوع و چگونگي مصرف مديريت از امكاناتي كه در اختيارش مي باشد، اولين شاخصه نظام اسلامي است و محكي روشن در اينكه ببينيم چه ميزان در مسير آرمانهاي اسلامي حركت مي كنيم؟ و چقدر با مشكل مواجهيم؟!

اسلاید 184: همسران پيامبر و زينت دنيامديريت، و حتي وابستگان نزديك آن، از الگو دهي شديدي براي نيروها برخوردار است؛ از اين رو، قرآن مطرح مي كند: همسران رهبري و مديريت اسلامي، نمي توانند آزاد و هر طوري كه دلشان مي خواهد مصرف كنند!

اسلاید 185: همسران پيامبر و زينت دنيا«اي پيامبر به همسرانت بگو: اگر طالب زندگي حقير دنيا و زينت آن هستيد، پس بياييد تا شما را بهره اي دهم و به زيبايي، رهايتان سازم!».

اسلاید 186: كارگزاران علي (ع)در زمان حضرت امير (ع) هم مي بينيم كه شريح، قاضي القضاۀ امير المؤمنان، خانه اي را به هشتاد دينار، خريده است كه، با مؤاخذه شديد حضرت روبرو شد.

اسلاید 187: جاري بودن فرهنگ انفاق در جامعهاگر در جامعه اي، فرهنگ انفاق، رو به گسترش بود، نشاندهنده اين است كه مديريت نظام، در مسير آخرت گرايي پيش مي رود؛ وگرنه، عدم جريان اين فرهنگ در جامعه، مساله دار بودن جامعه را مي رساند؛ و اعلام خطري است كه بايد، سخت ما را به خود آورده، جهت علاج، به تكاپو وادار شويم.

اسلاید 188: جاري بودن فرهنگ انفاق در جامعهخداوند در اواخر سوره بقره، اول فرهنگ انفاق را مطرح مي كند، بعد معضل ربا را حل مي نمايد؛ 14 آيه پياپي در مورد انفاق، مقدمه 7 آيه، براي حل مشكل ربا قرار مي گيرد.

اسلاید 189: جاري بودن فرهنگ انفاق در جامعهنظام اسلامي، براي رسيدن به اهداف متعالي، ناگزير از رياضت اقتصادي است، وقتي مديريت حاضر نباشد رياضت بكشد و اين بار را به دوش قشر متوسط و پايين جامعه بيندازد، هرگز مردم، رياضت را نخواهند پذيرفت.

اسلاید 190: حل مشكل ازدواجاين شاخصه به تبع شاخصه اول و دوم مطرح است و در واقع، نمودي است كه مشخص مي كند: شاخصه هاي قبلي در جامعه جاري است يا نه.

اسلاید 191: حل مشكل ازدواجعدم امكان صحيح ازدواج در جامعه، نشانگر بحران ارزشها در جامعه مي باشد و اينكه جامعه در خروج از آخرت گرايي است! بسياري، معضل اقتصادي را بهانه عدم امكان ازدواج قلمداد مي كنند؛ و اينكه مشكلات و انتظارات از پس ازدواج، امري نيست كه بخصوص، جوانان از پس آنها بر آيند؛ در نتيجه، بايد سن ازدواج بالا برود و يك برنامه هايي بچينيم، تا جوان مشغول شود و دولت نفسي تازه كند!

اسلاید 192: بسيج ازدواجبا بسيج ازدواج بايد به داد جامعه رسيد تا طهارت و قداستش به شدت حفظ شود.با زمينه پاكي، طهارت و قداستي كه خصوصا در موجود است، مي توان ارزشهاي متعالي را در وجود جوان و در پي آن در جامعه، جاري كرد؛ وگرنه، در بستر آلوده نمي شود كاري انجام داد.

اسلاید 193: بسيج ازدواجآيه سوره نور، در كنار تذكر به عنصر توكل و كم كردن توقعات و سهل گرفتن امر ازدواج، دستور به تحقق فراخوان عمومي و «بسيج ازدواج» مي دهد!؛ يعني؛ كه اين، معضلي ملي-ديني و استراژيك مي باشد كه، به طور جد، همه بايد در اصلاح امر مجردان، سهمي بر عهده گيرند!.

اسلاید 194: بودجه اصلاح امر ازدواج«هر كه ازدواج كند، پس بواقع، نصف دينش را مصون داشته است، پس بايد در نصف ديگر دينش تقواي الهي بخرج دهد».

اسلاید 195: نهاد ازدواجطراحي و پي ريزي نهادي براي اصلاح امر ازدواج، بخصوص، در مراكز آموزشي حوزوي و دانشگاهي، و مردمي كردن اداره آن، از طريق شناسايي افراد متاهل صالح، براي اداره آن، در زمينه معرفي مورد، آموزش فرهنگ ازدواج و مشورت دهي جهت مسائل قبل و هنگام و بعد ازدواج، از جمله تلاشهاي مبارك، در جهت اصلاح اين امر مقدس، خواهد بود.

اسلاید 196: سلامت و طهارت خانمها در جامعهشاخص ديگري كه براي سلامت يك نظام مطرح است، قشر بانوان آن نظام است.در واقع، و از نظر قرآن، سلامت اخلاقي هر جامعه اي در درجه اول، در گرو وضعيت زنان آن جامعه است، نه مردان جامعه.

اسلاید 197: از نكاتي كه قرآن تذكر مي دهد اينكه:«اگر از خانمهاي پيامبر چيزي را درخواست مي كنيد، از پس حجاب برخورد كنيد، رو در رو نشويد، چرا كه آن، براي دلهاي شما و دلهاي آنان، به طهارت نزديكتر است!»

اسلاید 198: بانوان و بحران ازدواجنكته اي كه در ارتباط با شاخصه قبلي، قابل ذكر است اينكه در جامعه، تعداد خانمها بيشتر از مردهاست، پس همسر بطور مساوي وجود ندارد؛ پس آن بخشي كه همسر نمي يابند، چگونه مشكلشان را حل كنند؟! چه راه حلي برايشان داريم؟

اسلاید 199: بانوان و بحران ازدواجصرفا با ازدواج موقت؟!! اين انحصار، نه تحليل قرآني درستي دارد، و نه واقعيت اجتماعي، اجازه يك چنين طرحي را مي دهد، پس چگونه بايد اين مشكل را حل كنيم؟ راهي به غير از «تعدد زوجات» داريم؟

اسلاید 200: حل مشكل اشتغالتامين نياز معيشتي، امري است ضروري و بي چون و چرا، و براي عموم مردم، مايه حيات و كسب عزت انساني است؛ بيكاري و بطالت، استعدادها را به هرزه داده، فساد و تباهي را دامن مي زند؛ كار مفيد، مايه كسب هويت و مقدمه جدي آراسته شدن به كمالات معنوي مي باشد؛ بلكه، همچون جهاد في سبيل الله است.

اسلاید 201: توزيع عادلانه ثروتنظام عالم بر عدالت استوار است و خداوند بر قسط و عدل فرمان مي راند و به قسط و عدل فرمان مي دهد.

اسلاید 202: حرمت انسانها و امنيت رواني جامعهپاسداري از حرمت انسانها و برخورد با خدشه دار كنندگان اين حريم، رسالت اسلام و نظام اسلامي است.هتك حرمتها، امنيت رواني جامعه را زايل كرده، بي اعتمادي را دامن زده، نفاق و دورويي و تفرق و گروه گرايي و تعارضات و تزاحمات را سبب شده، در نهايت، از هم پاشيده شدن شيرازه نظام و سقوط ارزشها و نظام اسلامي را در پي خواهد داشت.

اسلاید 203: آزادي بيانانسان موجودي عاقل و متفكر است، و عملكردهايش مبتني بر انديشه ها و تعقل هاست، پس ضرورت حيات اجتماعي، ضرورت تعامل فكري را در حيات جمعي، مطرح مي كند.

اسلاید 204: اصل سوم«اصل وحدت و هماهنگي»

اسلاید 205: امامت الهي محور اساسي وحدتدر سوره انبيا، وقتي سلسله انبياء را مطرح مي كند، تذكر به اين وحدت را اساس قرار مي دهد.

اسلاید 206: امامت الهي محور اساسي وحدت«اين امت، بايد امت واحده باشد، من هم خداي واحد قهارم، پس در ضمن امت واحده، مرا بپرستيد».

اسلاید 207: امامت الهي محور اساسي وحدت«و اين امت، امت واحده است و من رب شما هستم، پس از من تقوا بگيريد».مؤمنون/52

اسلاید 208: امامت الهي محور اساسي وحدتدر سوره حجرات، كه تنظيم روابط اجتماعي و سازماني را تذكر مي دهد، چند اصل مهم مطرح است.مؤمنان موظف اند ما بين يكديگر را اصلاح كنند (كه يكي از وظايف مهم سازماني است) يعني؛ اجازه ندهند انسجام جامعه مؤمنان، به هم بخورد و ناهماهنگي پديد بيايد.

اسلاید 209: امامت الهي محور اساسي وحدت«چون صرفا، مؤمنان با يكديگر برادران، هستند (و بين برادر اختلاف و نا هماهنگي و در گيري، معني ندارد) پس وظيفه اصلاح داريد».سوره حجرات/10

اسلاید 210: امامت الهي محور اساسي وحدت«بترسيد از اينكه تفرقه بينتان شكل بگيرد؛ چرا كه، هر كس در جمعيت مؤمنان، تكروي كرد، طعمهشيطان است؛ همانطوري كه گوسفند خارج از گله، سهم گرگ خواهد بود!» نهج/127

اسلاید 211: امامت الهي محور اساسي وحدت«بهوش باشيد! هر كس به تفرقه دعوت كرد، او را بكشيد!؛ اگر چه آن كس، زير عمامه من باشد!»

اسلاید 212: حوزه هاي وحدتوحدت در قانون و اجزاء آن (هماهنگي در نظر)، وحدت در رهبري؛ وحدت در عمل، وحدت در روش، وحدت در تعامل (انسجام و هماهنگي در عمل) و وحدت در جهت و هدف، حوزه هاي مختلف امر وحدت است كه فقدان هر يك، كليت امر وحدت را خدشه دار خواهد نمود.

اسلاید 213: وحدت در قانون و اجزاء آنوحدت در قانون، نظر به محوريت قانون به عنوان مبناي نظر و عمل مطرح دارد كه در اصل «عدم تقدم بر خدا و رسول»، مطرح گشت و وحدت در اجزاء‌ توصيفي و تقنيني قانون با يكديگر دارد.

اسلاید 214: وحدت در قانون و اجزاء آن1- هماهنگي دروني اجزاء توصيفي با يكديگر (انسان شناسي، جامعه شناسي، علم تاريخ، جهان شناسي، خداشناسي-آخرت شناسي و ...)2- هماهنگي دروني اجزاء تقنيني با يكديگر ( مجموعه احكام فرد و جامعه: عبادي، اخلاقي، و حقوقي، قضايي و جزايي، و اجتماعي، فرهنگي، و اقتصادي، سياسي و حكومتي و ...)

اسلاید 215: وحدت در قانون و اجزاء آن3- هماهنگي اجزاء توصيفي با اجزاء تقنيني، و ابتناي عقلاني و حياني دومي بر اولي.4-هماهنگي قانون، با واقعيتها و ضرورتهاي طبيعي و انساني

اسلاید 216: وحدت در رهبرياز نظر قرآن كريم، وحدت در فرماندهي و مديريت، وحدت شخصي در فرماندهي است؛ نه وحدت كلي جمعي كه شوراي رهبري را هم، شامل شود؛ شورايي كه هر تك تك اعضاء آن، حق راي داشته باشد و بر اساس معيار اكثريت، تصميم گيري شود.

اسلاید 217: وحدت در رهبريسوره آل عمران«و در حوزه فرماندهي با آنان به مشورت بپرداز، پس هر گاه خود بشخصه، تصميم گرفتي پس بر خدا توكل كن، چرا كه خداوند اهل توكل را دوست دارد».

اسلاید 218: وحدت در عملكه مقصود، التزام جدي آحاد سازماني، به انجام وظايف مقرر مشترك و مختص، مي باشد.

اسلاید 219: وحدت در تعاملكه مقصود، انسجام و هماهنگي در عمل، ميان سلسله مراتب مديريت و زير مجموعه آن و زير مجموعه با يكديگر مي باشد.«هماهنگي» به معناي هماهنگ شدن، شان افراد زير مجموعه با يكديگر و با مديريت و رهبري است.

اسلاید 220: وحدت در روشكه مقصود، يكساني رويه هاي عملي و روش تطبيق اجراي قانون بر واقعيتها، مي باشد كه عمدتا، در تعامل اجتماعي مطرح است؛ نه در حوزه فردي شخصي؛ كه هر كس را در چهار چوب ضوابط و قوانين، ذوقي و سليقه اي است كه با وحدت در رويه اجتماعي منافاتي ندارد و بلكه، بايد محترم شناخته شود.

اسلاید 221: وحدت در جهت و هدفسمت و سوي حركت و مقصد حركت، بايد واحد باشد كه در اصل اول: عدم تقدم بر خدا و رسول، و اصل آخرت گرايي، قدري مورد بحث قرار گرفت.

اسلاید 222: الگوهاسيره امير مؤمنان علي (ع)الف- دوران حكومت خلفاء: (ابوبكر، عمر و عثمان)يكي از عوامل اساسي كه حضرت علي (ع) را به سكوت و مدارا با خلفا وادار كرد، حفظ جامعه اسلامي بود.

اسلاید 223: سيره امير مؤمنان علي (ع)سوره نهج«در وضعيتي صبر كردم كه گويا، لحظه به لحظه خاشاك در چشم فرو مي كردند و استخوان در گلوي من گير كرده بود»

اسلاید 224: سيره امير مؤمنان علي (ع)ب- دوران حكومت خويشدر برخوردي كه با لشگر معاويه پيش مي آيد، و مساله حكميت مطرح مي شود، يك عده خوارج نادان، مطرح مي كنند كه: حكميت قرآن را بپذيريم؛ حضرت، علي رغم اينكه با فرياد تذكر مي دهند: «من قرآن ناطق هستم و شما به قرآن بالاي نيزه توجه كرده ايد؟! حقيقت قرآن من هستم كه صراط مستقيم را به شما نشان مي دهم»؛ با اين وصف، مردم نمي پذيرند.

اسلاید 225: سيره امير مؤمنان علي (ع)در مساله صلح امام حسن هم، همين مساله حفظ وحدت يكي از عوامل اساسي بود كه باعث شد امام به اين صلح تن در دهد.سند اين سلوك اميرمؤمنان (ع) و امام حسن (ع)، در سنت انبياء (ع) است.

اسلاید 226: هارون (ع) در غيبت موسي (ع)در دوران حكومت اسلامي، حضرت موسي (ع)، جهت لقاء الله به كور طور رفت؛ و هارون (ع) را در ميان قومش، جانشين خويش قرار داد.تا حضرت رفت و برگشت، «سامري» در كمتر از ده روز، مردم را گمراه كرد و آنان گوساله پرست شدند!

اسلاید 227: مقام ولايت فقيه و مردماز جهت الگوي رفتاري براي نيروهاي مؤمن در نظام ولايت فقيه، الگوي بسيار مهم و حساس، سيره علي (ع) در ارتباط با خلفاي ثلاث، مي باشد.«ابوبكر و عمر و عثمان» از نظر بخش عظيمي از جامعه مسلمانان آنروز، و حتي هم اكنون، بعنوان مقام ولايت فقيه مي باشند؛ و بلكه بالاتر، سيره آنان را، به غلط، در كنار سيره پيامبر (ص)، تلقي كرده و تلقي مي كنند!

اسلاید 228: مقام ولايت فقيه و مردمجامعه تحت حكم مقام ولايت فقيه، دو دسته اند:1- عموم مردم، كه حكمشان با توجه به اصول و الگوها بسيار روشن مي باشد.2- فقهاء و مراجع تقليد، كه رابطه شان با مقام ولايت فقيه، نيازمند تبيين بيشتري مي باشد.

اسلاید 229: فقهاء و مراجع و مقام ولايت فقيهفقها و مراجع تقليد، از حيث استنباط احكام شرعي، چه از نظر فردي و چه از نظر اجتماعي و حكومتي، جواز شرعي دارند؛ اما از حيث بيان آن بطور مستقل، جهت عمل مقلدين در حوزه اجتماعي و حكومتي، شرعا، آزادي عمل ندارند؛ چرا كه، مسووليت اداره كل نظام، بر عهده ولي فقيه است و بايد احكام اجتماعي و حكومتي، در نهايت، به اذن مقام ولايت، صادر شود.

اسلاید 230: فقهاء و مراجع و مقام ولايت فقيهبا توجه به گستردگي و پيچيدگي فوق العاده مسائل اجتماعي و حكومتي، و با توجه به جايگاه محوري مقام ولايت فقيه، ضرورت دارد كه:اولا؛ فقاهت و اجتهاد به رشته هاي تخصصي ويژه، تقسيم شود، تا هر فقيه طراز اولي در يك حوزه خاص، به استنباط بپردازد و از جهت شناخت موضوعات، كارشناساني ورزيده را نيز، به خدمت گيرد.ثانيا؛ اين استنباطات تخصصي ويژه فقهاء و مراجع طراز اول، بايد در چهارچوب شوراي افتاي رهبري، به بحث گذاشته شود، و در نهايت، با تصويب مقام ولايت، به اجرا در آيد.

اسلاید 231: اصل چهارم«اعمال مديريت بر اساس اختيار نيروها»

اسلاید 232: «اعمال مديريت بر اساس اختيار نيروها»«تمام هستي موظفند كه با ميل و رغبت، يا به كراهت، در تحت فرمان الهي، انجام وظيفه كنند»، مخلوقات در پاسخ به خداوند، چنين عكس العمل نشان مي دهند:«همه مخلوقات يك صدا اعلام مي كنند: ما با ميل و رغبت در تحت اطاعت شماييم».

اسلاید 233: الگوهادر اين جا سه قسم الگوي رفتار سازماني مطرح است:الف- رفتار سازماني معصوم با معصومب- رفتار سازماني معصوم با غيرمعصومت- رفتار سازماني غيرمعصوم با غيرمعصوم (ولايت فقيه با مردم)

اسلاید 234: رفتار سازماني معصوم با معصوم1-خضر (ع) با موسي (ع)حضرت موسي (ع) ماموريت داشت كه در خدمت خضر (ع) قرار گرفته، او را شاگردي كند.حضرت موسي (ع9، نه از خضر اطاعت مي كند و نه همراهي و مساعدتي دارد! و نه اينكه، حضرت خضر به او فرماني مي دهد. از طرفي، توبيخي هم از جانب خداوند، نسبت به موسي نمي بينيم؛ با وجودي كه اين معلم بزرگوار، از جانب خدا معرفي شده است و حضرت موسي، به حكمت و مديريت خضر (ع) شك ندارد، با اين وجود، از همراهي و كمك به او خودداري كرده، حتي اعتراض هم مي كند!.

اسلاید 235: ابراهيم (ع) با اسماعيل (ع)حضرت ابراهيم (ع) در خواب مي بيند كه فرزند را ذبح مي كند؛ و اين رويا، چند بار تكرار مي شود؛ حضرت يقين مي كند فرمان الهي است، كه مي بايست، انجام شود؛ با اين وجود، به مشورت، موضوع را با فرزند در ميان مي گذارد.

اسلاید 236: ابراهيم (ع) با اسماعيل (ع)صافاتتعبير «اني اري» نشانه مكرر بودن خواب است، نكته اينجا است كه حضرت مي فرمايد: «فانظر ماذا تري»؟: با دقت بنگر، رايت چيست؟: اسماعيل (ع) مي بايست با اختيار بپذيرد؛ اجباري در كار نيست؛ ابراهيم (ع) نمي فرمايد: من مامور به اين كار هستم، و تو به ناچار بايد از من تبعيت كني، بلكه مساله اختيار فرزند را مطرح مي كند، و نظر فرزند را جويا مي شود.

اسلاید 237: رفتار سازماني معصوم (ع) با غيرمعصوم1- موسي (ع) با بني اسرائيلحضرت موسي (ع)، حكومت اسلامي را موقتا در صحراي سينا تشكيل داده است؛ پايگاه اصلي كه بايد مستقر شوند، فلسطين است؛ در فلسطين قوم جباري حكومت مي كردند كه، مشرك بودند؛ حضرت مامور است تا به همراهي بني اسرائيل به فلسطين يورش برد و بر آنجا، استيلا يابد؛ سوره مائده از اين جريان گزارش مي دهد.

اسلاید 238: دعاي حضرت موسي (ع)مائده:«خدايا من جز مالك خويش و برادرم، مالك ديگري نيستم، و ما جز بر خودمان بر كس ديگري فرمان نمي رانيم؛ (نمي توانم بر اينها الزام كنم)، پس خدايا، بين ما و اين قوم فاسق جدايي بيفكن».

اسلاید 239: پيامبر (ص) با نيروهاي تحت فرماننساءخداوند به پيامبر (ص) دستور مي دهد: «در راه خدا به جنگ بپرداز؛ (اما متذكر باش) چرا كه جز خودت نمي شود بر كسي الزام شود (تو مسئول اعمال خود مي باشي و نمي تواني بر ديگران، تحميل كني)».

اسلاید 240: پيامبر (ص) و جنگ احدتنگه معروف به تنگه احد، يك منطقه استراتژيك نظامي بود كه، پيامبر به 50 تير انداز دستور داده بود تا از اين تنگه مراقبت كنند، كه مبادا دشمن آنها را دور زده و از پشت سر حمله كنند؛ با اين تاكيد كه حتي اگر كركسها بر جسد ما نشينند، گلوگاه را ترك نكنيد.

اسلاید 241: پيامبر (ص) و جنگ احدهمين كه سپاه اسلام پيشروي كرد، و در مرحله اول پيروز شد؛ اكثر اين افراد، به طمع جمع آوري غنايم منطقه را ترك كردند؛ و در واقع، از فرمان پيامبر، سرپيچي كردند.دشمن از همانجا نفوذ كرد، و 70 نفر از مسلمانان را شهيد كرد؛ پيامبر (ص) زخمي شد؛ و كار به آنجا رسيد كه، حتي پيامبر (ص) را تنها گذاشتند؛ حمزه شهيد شد؛ لشكر از هم پاشيد و اكثريت لشكر فرار كردند.

اسلاید 242: امير مؤمنان با نيروهاي تحت فرمانامام علي (ع) به جهت آمادگي براي جبهه و جنگ، اقدام به بسيج نيروها مي كنند؛ مكرر موعظه مي كنند؛ تشويق مي نمايند؛ از بابت عدم اطاعت از مقام ولايت، هشدار مي دهند (همان برخورد حضرت موسي (ع) با بني اسرائيل)، و در برابر بهانه جويي مردم، امام مي فرمايد.

اسلاید 243: امير مؤمنان با نيروهاي تحت فرمان«من به خوبي مي دانم كه چگونه شما را از چموشي بيرون آورم، و چگونه كجروي شما را اصلاح كنم!؛ اما مساله اينجاست كه، اين كارها باعث مي شود كه خود، فاسد شوم!؛ مرا از سلامت اعمال مديريت، بيرون مي آورد و تباه مي كند».

اسلاید 244: امام حسين (ع) با ياران با وفادر قضيه كربلا، امام حسين (ع) سعي دارد كه افراد، با اختيار خويش قدم به صحنه بگذارند؛ به همين سبب، شب عاشورا مطرح مي كند كه: فردا مساله شهادت است و بلا شك همه كشته خواهند شد؛ هر كس كه نمي خواهد، مي تواند از تاريكي شب استفاده كرده و همراه با خانواده، صحنه را ترك كند و جبري در كار نيست.

اسلاید 245: اصل پنجم«اعمال مديريت بر اساس بصيرت نيروها»

اسلاید 246: مستندات اصل بصيرتذات مقدس الهي، عين علم است و نسبت به خلايق، بصيرت دارد.همانگونه كه خداوند بصير است، مخلوقاتش هم بصير هستند، و خداوند آنها را با اين ويژگي خلق كرده است،‍‍‍‍ و آنها بر اساس علم و بينايي، خداوند را اطاعت مي كنند.

اسلاید 247: مستندات اصل بصيرتسوره اسراء«فرعون! تو به دو چيز يقين داري: يكي اينكه، اين كتاب از جانب خداست؛ و دوم اينكه، محتوايش بصيرت و بينايي به مردم مي دهد»؛ ولي تو بنا داري كه مردم را كور كورانه به دنبال خود بكشاني؛ و به همين خاطر است كه، مانع و سد راه شده اي.

اسلاید 248: بصيرت خداوندبصيرت از صفات فعلي خداوند است (مجادله)

اسلاید 249: بصيرت طبيعتعالم خلقت نيز، بر اساس بصيرت گام بر مي دارد (نور/41)

اسلاید 250: بصيرت كتب آسمانيقرآن و كتب آسماني داراي محتوايي است كه بصيرت آور است (انعام/104)

اسلاید 251: بصيرت انسانانسان نيز بصير است و مي بايست با بصيرت طي طريق كند (انسان/2)«ما انسان را از نطفه آميخته اي خلق كرديم، براي اينكه او را امتحان كنيم و بيازماييم.

اسلاید 252: اساس دين مبتني بر تفكرآياتي بسيار، ارزش تفكر و بكار انداختن عقل را مطرح مي كند كه بيانگر آن است: اساسي تدين، بر شعور و تفكر و تعقل استوار است.

اسلاید 253: پايان