صفحه 1:
صفحه 2:
۳
مقدمه
اسلام به معنی تسلیم شدن و گردن نهادن
انسان در برابر احکام الهی است.اسلام
آخرین و کامل ترین شریعتی است که
خداوند برای هدایت همه انسانها تا ابد
نازل فرموده است و قوانین آن مطابق
فطرت و عقل آدمی و پاسخ گوی همه
نیازهای فردی و اجتماعی و هدایتی انسان
است که میتواند او را به کمال و سعادت
,دنیوی و اخروی برساند
صفحه 3:
منابع شناخت اسلام
قرلن0)
قرآن خداى نامه اى است كه از سر لطف و
رحمت براى هدايت انسان نازل كرديده
است.اين كتاب از
استحکام »عصمت »صحت»صلابت حقانیت و
,اعتبار تاریخی فوق العاده ای برخوردار است
قرآن ظاهر و باطنی دارد که باید هر دو مورد
توجه مفسران باشد و هیچکدام فدای دیگری
۰
.نشود
صفحه 4:
خداوند تفسیر و تبیین قرآن را بر عهده
پیامبر ص و سپس امام معصوم ع نهاده و
او نیز در نبود خود بر عهده عالمان و
مفسران متعهد و پرهیزگار قرار داده
است.اين كتاب معجزه پیامبرص است و
از جهات مختلف بر معجزات بيامبران
ديكر برترى دارد كه مهمترينش جاودانه
.بودن براى تمام عصرها و نسل هاست
صفحه 5:
:امام صادق ع می فرمایند
خداوند معارف خود را در قرآن کریم به چهار
:گونه بیان فرموده است
.عبارشو لفظ صريح © لشارم صلطاینا6 سحقایق)
عبارات براى فهم توده مردم است»اشاراتش
براى خواص و لطايف آن براى اوليا و حقايق
.آن براى انبياى الهى
صفحه 6:
ابعاد اعجاز
قرآن
صفحه 7:
فصاحت و بلاغت
خداوند برای ابلاغ پیام خود شیوأترین و
زیبا ترین الفاظ و جذاب ترین ترکیب
را بکار گرفته است به گونه ای که به
بهترین شکل معانی را به مخاطبان
برساند.اين کلمات که گاهی آهنگین و
گاهی نیز ساده است نه به شعر میماند
نه به نثر معمول بلکه آهنگی زیباتر از
,شعر و و بیانی رساتر از نثر دارد
صفحه 8:
ولید بن مغیره که دشمن پیامبر و از ادیبان و
+حکمای عرب بود گفته است
من از محمد ص سخنی شنیدم که نه به سخن انسانها
شبیه است و نه به سخنان جنیان. سخن او شیرینی
خاص و زیبایی مخصوصی دارد و ساختار آن پربار
و ريشه آن پربرکت است. سخنی است والا که هیچ
سخنی والاتر از آن نیست و هرگز قابل رقابت نمی
.باشد
صفحه 9:
اعجاز از نظر اسرار آفرینش
قرآن در آیات مختلفی بر حسب
ضرورت هدایت و تربیتاز قوانین
هستی و طبیعت و كيهان به صورت
اشاره و كنايه و با احتیاط پرده بر می
دارد زیرا درک حقایق علمی برای
مردم آن عصر دشوار و پیچیده
بودهاما امروز در پرتو علوم تجربی
.قابل تطبیق بر حقایق علمی میباشند
صفحه 10:
حرکت وضعی و انتقالی زمين
الذی جعل لکم الارض مهدا
خدا کسی است که زمین را برایتان گهواره
ای ساخت.(طه 99)
و تری الجبال تحسبها جامده و هی تمر
مر السحاب
و کوه ها را می بینی و می پنداری که بی
حرکت اند و حال آنکه ابر آسا در حرکنند.
(نمل9)
صفحه 11:
حرکت زمین همچون گاهواره نرم و
آرام است تا زمين را آماده زیست
انسان نمايد. حركت كوه ها نيز بدون
حركت زمين ممكن نيست. حركت
زمین همانند حرکت ابرها بی سر و
صداست. alls و کپرنیک
00 سال بعد به حركت زمین
.اشاره نموده اند
صفحه 12:
قرآن به حرکت منطومه شمسی و حرکت
.خورشید و ماه نیز اشاره نموده است
...والشمس تجری لمستقر لها
.والقمر قدرناه منازل حتى عاد كالعرجون القديم
لا الشمس ينبغى لها ان تدرك القمر ولا الليل
سابق النهار و كل فی فلک یسبحون.(یس
(F0-00
صفحه 13:
زوجیت گیاهان
,و ارسلنا الریاح لواقح
بادها را باردار کننده فرستادیم(حجر و)
ومن کل شیی خلقنا زوجین لعلکم
,تذکرون
از هر چیزی نر و ماده آفریدیم شاید خدا را
ياد کنید.(ذاریات (PO
صفحه 14:
سبحان الذى خلق الازواج كلها مما تنبت الارض
.و من انفسهم و مما لا يعلمون
پاک است آنکه آنچه از زمین میرویاند و از
خودشان و از آنچه نمی داننده»همه را زوج
قرار داد.(یس (ee
زوجیت عمومی گیاهان در قرن 16 میلادی
.كشف شد
صفحه 15:
جاذبه عمومی
قرن 02 را به خاطر کشف قانون جاذبه قرن
نیوتن نهاده اند. طبق این قانون همه اجسام بر
هم نیرویی وارد میکنند که با مجذور فاصله
دو جسم نسبت عکس و با جرم آن دو نسبت
مستقیم دارد. اجسام دورانی نیروی گریز از
مرکز دارند و وقتی اين نیرو با نیروی جاذبه
برابر شود جسم در مدار معینی حول جسم
.ديكر می چرخد
صفحه 16:
:قرآن میفرماید
.الله الذى رفع السماوات بغیر عمد ترونها
خدا کسی است که آسمانها را باستونهای
نامرتی بر افراشت.(رعد ©(
چنانکه ستونها نگاهدار سقف خانه اند
نیروهای جاذبه و گریز از مرکز موجب
.تعادل کرات میشوند
صفحه 17:
خبرهای غیبی
قرآن از حوادث آینده نیز خبر داده
است.حوادثی که بعدا قطعا و دقیقا
رخ داده است.یکی از آنها شکست
ایران از روم بعد از خوشحالی
مشرکان مکه از شکست روم از
ایران بود.به اين اميد كه آنها نيز بر
مدينه غلبه خواهند نمود.(روم0-6)
صفحه 18:
بازگشت پیامبر ص به مكه
هنكاميكه بيامبرص به مدينه هجرت
فرمود با خود انديشيدند كه آيا دوباره به
.مكه باز ميكردند.اين آيه نازل كشت
ان الذى فرض عليك القرآن لرادك الى
.معاد
در حقیقت همانکه اين قرآن را بر تو
فرض کرد تورا به سوی وعده گاه باز
مى كرداند.(قصص ©©)
صفحه 19:
دلایل تحریف ناپذیری قرآن
قرآن به دلایل زیر بر خلاف کتب آسمانی
پیشین به اجماع همه مسلمانان و مستشرقان از
هرگونه .تغییر و تحریف مصون مانده است
مسلمانانبسه آموزشوحفظ و کتابتقرآن
لهمیتف راونمیدادند بطوریکه در یکجنگ
7۰ حافظ قرآنک شته شدند
خداوند خود حفظ و صیانتاز قرآنرا بر
. عهدم گرفته لست
انا نحن نزلناالذکر و انا له لحافظون.(حجر ©)
صفحه 20:
o- علوو ساير لمامانشیعه ع هیچیکو- lal
هيج كاه از تحريفقرآز
لند بلکه مردم را به تدبر و عملبه آن
فرا خولنده لند. لگر قرآنت حریفهیشد
ولکنشلئمه ص را در پیداشتّوولیات
لندکیکه بر خاقلینموضوع لستبه
لتفاقمحققاناز عمایشیعه و سنیضعیفو
صفحه 21:
منابع شناخت اسلام
پیامبر ص افزون برمقام دریافت و ابلاغ
وحی الهی مقام تبیین و توضیح آیات الهی
را نیز بر عهده داشتند»چراکه تمام جزئیات
احكام الهى در قرآن نيامده است.پیامبر
اكرم با كفتار و رفتار خود به تبيين
جزئيات آيات و تفسير آيات احكام مى
.يرا داخت
صفحه 22:
مثلا تعبیر اقیمواالصلوه بارها در قرآن آمده
است.اما تعداد رکعات نماز در هیچ جای
قرآن نیامده است.پیامبر ص در مقام تبیین
:جزئیات نماز فرموده اند
نماز را به جا آورید » همانگونه که میبینید
من (CPO LAOS tas). IS (pe Shed
صفحه 23:
تعریف سنت
سنت در لغت به معنای روش و
طريقه است و اصطلاحا تمام
گفتارهاءکردارها و تقریر(تایید و
امضا)های معصومان ع که در
مقام تبیین و تفسیر آیات الهی
صادر شده است»سنت نامیده
,میشود
صفحه 24:
اعتبار و حجيت سنت
از دیدگاه شیعه» پیامبر ص و امامان معصوم از
هر گونه خطا و گناه و اشتباهی در امور فردی
و اجتماعی بر کنارند و به همین دلیل تمامی
گفتارهاءکردارها و تقریرهایشان دارای اعتبار
.و حجت است
.وانزلنا الیک الذکر لتبین للناس ما نزل الیهم
این قرآن را به سوی تو فرو فرستادیم تا برای
مردم آنچه را به سوی ایشان نازل شده توضیح
دهى.(نحل 60 6)
صفحه 25:
آیات و روایات حجيت سنت
يا ايها الذين آمنوا اطيعوالله واطيعوالرسول
و اولی الامر منکم(نسا (SO
این آیه اطاعت از اولی الامر (امامان
معصوم ع)راهمسنگ اطاعت خدا و
پیامبر ص قرار داده است.اين اطاعت هم
در مقام علمی (تفسیر دین)و هم در مقام
,حکومت و قضاوت است
صفحه 26:
.ما آتاکم الرسول فخذوه و ما نهاکم عنه فانتهوا
آنچه پیامبر به شما داد برگیرید و آنچه شما را از
آن بازداشت رها کنید.(حشر)
مطابق اين آیه آنچه بيامبر در تبيين احكام الهى
.ميكويند بخشى از وحى است و حجيت دارد
صفحه 27:
احادیث مشهور ثقلین و سفینه که از احادیث
متواتر و مشهور شیعه و سنی
است»بیانگر آنست که پیامبر ص»عترت و
اهل بیت ع خود را همسنگ قرآن قرار
داده و اطاعت از گفتار و رفتار و تقریر
آنها را معادل اطاعت از قرآن و پیامبر
ص معرفی کرده است که مانع از
.گمراهی خواهد شد
صفحه 28:
جایگاه عقل در شناخت دين
عقل در لغت به معنی منع و باز داشتن است
که به همین اعتبار آدمی را از بی راهه
باز میدارد و اصطلاحا نیرویی است که
میپردازد و امور خوب و بد و حق و باطل
.را از یکدیگر باز میشناسد
این نیرو یکی از وجوه تمایز انسان از
.حیوان است
صفحه 29:
وجوه عقل
.عقل دو وجه دارد
عقلن ظر که به درکو شناختستط)
و نیستها و بودها و نبودها میپردازد.(مثل
جهانمتغیر لس
as led بسه درک وشناختبایدها و -0
نبایدها وخوببو بد (ارزشها) میپردازد.
(عدالتخوبو ظلم بد لست)
صفحه 30:
حجیت و اعتبار دستورات یقینی عقل عملی و
نظری امری ذاتی است و لزومی ندارد اعتبار
خود را از منبع دیگری به دست آورد. اصولا
ما اعتبار امور دیگر را با عقل خود درک
ميكنيم.متكلمان شيعه معتقدند كه عقل مستقل از
دين ميتواند حسن و قبح (ارزش) باره اى از
افعال مثل خوبى عدالت و زشتى ظلم را درك
كند. در مقابل اشاعره معتقدند حسن و قبح افعال
را شرع مشخص میکند و هیچ فعلى به خودى
,خود نه خوب است نه بد
صفحه 31:
آيه شريفه ”ان الله يامر بالعدل و
الاحسان...(نحل0)0) بر حسن و قبح
.عقلى دلالت دارد
:امام صادق فرموده اند
بندكان خدا با عقل خداى خود را شناختند و بوسيله آن
خوب و بد را تشخيص دادند.(كافى ج) ص ©©)
صفحه 32:
رابطه عقل و دين
تاكيد و سفارش بسيار زياد قرآن و سنت بر
عقلانیت»خردورزی ء؛تفکر»تدبروتحقیق
بیانگر توافق کامل اسلام با عقل و عقلانیت
است .در اسلام»اساسا قبول دين و ايمان بر
بايه خرد و عقل است بر خلاف مسيحيت
كه ايمان دينى را مخالف يا فراتر از عقل
:دانسته و ميكويد
.ايمان آور تا بفهمى
صفحه 33:
*
مسیحیت و عقل
در مسیحیت به دلیل غیر عقلانی بودن آموزه های گناه ازلی»
فداءتثلیث الوهیت و تجسد مسیح» متکلمان مسیحی چاره ای
. نداشته اند جز آنكه بكويند ايمان آور تا بفهمى
بولس:“باخبر باشيد تا كسى شما را به فلسفه و مكر باطل
.“.نربايد
.آتن (فلسفه و خرد ورزى) را با اورشليم(كليسا و دين) جه كار”
:كى ير ككارد
.ايمان هنكامى ظهور ميابد كه عقل به يايان خود برسد
آكويناس:تثليث را نميتوان با عقل فهميد بلكه بايد به آن ايمان
.آورد
صفحه 34:
خاتمیت
خاتمیت یکی از ضروریات اسلام
اسث به اين معنا كه سلسله
پیامبران الهی با پیامبر سلام صن
پایان یافته است و پس از ایشان
هیچ پیامبری نیامده و نخواهد آمد.
قرآن و روایات بطور متواتر بر
Ol تاكيد دار ند
صفحه 35:
خاتمیت در قرآن
ما کان محمد ابا احد من رجالکم و لکن
رسول الّه و خاتم النبیین. احزب 0
الیوم اکملت لکم دینکم و.. مائده 6
وما ارسلناک الا کافه للناس.....باه
نی رسول الب اسلیکم جمیعا, اعران96» ...
صفحه 36:
خاتمیت در روایات
:پیامبر اکرم ص خطاب به امیر مومنان ع
آیا راضی نیستی که نسبت به من همانند هارون نسبت
به موسی باشی؟ با این تفاوت که بعد از من پیامبرری
نیست.(مسند احمدبن حنبل ج9 ص 999)
:امام على ع
خداى سبحان محمد را برای وفای به عهد خود و اتمام نبوتش
,بر انگیخت.(نهج البلاغه خطبه 4)
صفحه 37:
اقبال لاهوری و خاتمیت
زندگی انسان در گذشته بر اساس غریزه
اداره میشد و وحی مربوط به دوران
غریزه است ولی با رشد عقل و
پیشرفت انسان؛تعقل و تفکر جای
غریزه را گرفت بنابر اين خاتمیت
یعنی پایان دوران غریزه یا هدایت بر
اساس وحی و ظهور دوره هدایت
عقل
صفحه 38:
نقد دیدگاه اقبال
لازمه دیدگاه اقبال آن است که انسان
از اين بس نه تنها به وحى و بيامبر
جديدى نياز ندارد بلكه از راهنمايى
وحى نيز بى نياز است جرا كه
هدايت عقل تجربى جانشين هدايت
وحى شده است و اين به معنى ختم
.ديانت است نه ختم نبوت
صفحه 39:
عفل 3
جد عا al
وحى شو aed لمي م جانشين
pecan hy aie 5
ملس ِ ست يابد
دی کاظم ع عقل حجت
پ ‘ بی . . جت
ala lf 7 دیگرء
يكرى را
0
صفحه 40:
متفکران و فیلسوفان برجسته نیز
سرآمد بودندبازهم هدایت
وحیانی را پذیرفته اند و خود
را بی نیاز از وحی ندانسته
.اند
صفحه 41:
خاتمیت و ولایت شخصی پیامبر
پیامبرص ولایت شخصی داشت
و سخن او آمرانه و از موضع
بالا و اغلب بدون استدلال بود
و خاتمیت یعنی پایان اینگونه
,سخن گفتن بدون استدلال بود
صفحه 42:
we
9 نفك
SY. خطابات
سخنان he ١ ۳ هت
7 وست .این سخنا مه
“ee ae ۱
7 :
وا
نردم راب و تعقلة
ردو رش میک
حت ايعيت كليذاو أ J ز علم و
ز آن بيروى ذ م
بيروى نكنيد
صفحه 43:
استدلال های قرآنی به صورت
برهان های فلسفی و کلامی نیست
بلکه به گونه ایست که با فطرت
.آدمی تناسب دارد
تمام خطابات الهی عقلانیست چه
. مستقيم و جه غير مستقيم
صفحه 44:
خاتمیت و علم امام معصوم
برخی خاتمیت را با مرجعیت
علمی امامان شیعه قابل جمع
نمی دانند و معتقدند در این
صورت سخن امامان در مرتبه
وحی خواهد نشست و با
.خاتمیت ناسازگار است
صفحه 45:
7
نفد
طبق آیات قرآن تفسیر وتبیین آیات از وظایف
. پیامبر است
پیامبر در حدیث ثقلین فرموده اند که من دو چیز
گرانبها یعنی قرآن و عترت را پس از خود در
میان شما بجا می گذارم که از یکدیگر جدا
,نمیشوند
از سوی دیگر بر اساس آیه تطهیر اهل بیت ع از
هرگونه پلیدی و گناه و خطا پاکند بنا براین
سخن و رفتار و تقریر آنان مثل قرآن و سنت
پیامبر برای مسلمانان حجت است
صفحه 46:
روش فهم و تفسیر قرآن
آگاهیاز علوم زبانعربی-)
آگاهیاز معانی| فاظ قرآن 0
تفسیر قرآنبه قرآن6
مرلجعه به لحاایثصحیح-6
توجه به شانن زوللیانته
آگاهیاز تاریخ ومحیط نزولقرآن 0
پرهیز از پیشداوری-6