اهمیت محاسبه درست دارویی

اهمیت محاسبه درست دارویی

اسلاید 1: اهمیت محاسبه درست دارویی

اسلاید 2: هدف درمانی در دارودرمانی:هدف تصحیح فعالیت فیزیولوژیک موجود است .شایعترین مکانیسم هایی که دارو ها دارند عبارتند از جایگزینی فعالیت )مثل انسولین (افزایش فعالیت )اتساع برونش ها به وسیله تئوفیلین( کند ساختن فعالیت )مثال کاهش سرعت ضربان قلب وفشار خون با پروپرانولول( تخریب بافت ها )مثال شیمی درمانی با ید رادیو اکتیو ( از بین بردن عفونت یا آلودگی انگی )مثال از بین بردن عفونت باکتریایی با پنی سیلین (

اسلاید 3: تجویز داروهای وریدی یکی از اصلی ترین وظایف پرستاران مخصوصا پرستاران بخش های ویژه می باشد.در ضمن یکی از نقاط پر اشتباه پرستاری بالینی می باشد. مشخص شده است که بسیاری از پرستاران به شکل روتین، اقدام به انفوزیون داروها می کنند که اگرچه در ظاهر کار اهمیتی ندارد ولی میزان دقیقی از داروهای تجویز شده توسط پزشک را به بیمار نمی رساند 1

اسلاید 4: وظایف قانونی پرستار (قانون 5R) بیمار، دارو، روش، زمان، دوزتوجه : برای اینکه این پنج مورد مهم را به خاطر بسپارید، جمله فارسی « بِدَر زد » را حفظ کنید که حروف اول کلمات « بیمار، دارو، روش، زمان و دوز » می باشد و یا به اختصار « PDRTD » را یاد بگیرید که حروف اول کلمات « Patient، Drug، Route، Time , Dose » است.همواره برای تجویز صحیح دارو، قانون 5R را با دقت تمام به روش زیر اجرا نمایید : 

اسلاید 5: 1. بیمار درست – Right Patient-  مشخصات دارو را با مشخصات بیمار بدقت تطبیق دهید.- ابتدا نام بیمار را بپرسید و سپس دارو را به او بدهید.- در مورد بیماران out of bed (OOB) دقت کافی لازم است .- دو بار نام بیمار را چک کنید .- فقط به صدا زدن بیمار و شنیدن پاسخ از او اکتفا نکنید. دارو را انتخاب کنید.- داروها با روش های متعددی تجویز می شوند ( خوراکی، تزریقی، موضعی، مقعدی، مهبلی و ... ) در صورت شک، روش صحیح را بپرسید و اختصارات مربوط به آنها ( PO,PR,IM,IV و ... ) را یاد بگیرید.- تزریق وریدی باید با

اسلاید 6: 2. داروی درست – Right Drug- order پزشک یا تجویز کننده را به دقت بخوانید.- اگر نتوانستید خط پزشک یا تجویز کننده را کامل بخوانید با وی تماس بگیرید.- اگر دارو جدید است و شما اطلاعاتی درباره آن ندارید، به کتب مرجع دارویی مراجعه کنید.-  بروشور یا برچسب دارو را به دقت مطالعه کنید.- املای برخی داروها ، مشابه هم می باشد، در این صورت دقت کافی داشته باشید.تلفظ برخی داروها مشابه هم می باشد. اگر از طریق تلفن یا صدا order  را دریافت می کنید دقت کافی نمایید

اسلاید 7: . روش درست – Right Route - شیوه درست تجویز دارو را انتخاب کنید.- داروها با روش های متعددی تجویز می شوند ( خوراکی، تزریقی، موضعی، مقعدی، مهبلی و ... ) در صورت شک، روش صحیح را بپرسید و اختصارات مربوط به آنها ( PO,PR,IM,IV و ... ) را یاد بگیرید.- تزریق وریدی باید با احتیاط صورت گیرد.- اقدامات لازم جهت تجویز دارو، روش درست را بدقت انجام دهید ( تکان دادن سوسپانسیون خوراکی قبل از مصرف، گرم کردن فرآورده قبل از مصرف، رقیق کردن و ... ) 

اسلاید 8: 4. زمان درست – Right Time - دارو باید در موعدمقرر تجویز گردد.- داروهای روزانه را هر روز در ساعت معین تجویز نمایید.- تجویز دارو رأس زمان مقرر به ویژه در آنتی بیوتیک ها حائز اهمیت خاص است تا سطح درمانی دارو در خون ثابت نگه داشته شود.- زمان تجویز دارو را طوری انتخاب کنید که حتی المقدور با خواب بیمار تداخل نداشته باشد یا مانع خواب بیمار نشود، این نکته از جمله در مورد دیورتیک ها حائز اهمیت است.- زمان تجویز دارو در کاهش عوارض و افزایش اثرات دارو نقش دارد 3.

اسلاید 9: 5. دوز درست – Right Dose - مقدار تجویز شده دارو را باید با دقت تمام بخوانید ، در صورت نیاز دوز درست دارو را با دقت محاسبه کنید .- دفعات تجویز دارو را مشخص کنید.- در صورتی که دارو نیاز به انفوزیون داشته باشد، مقدار دارو، غلظت لازم، سرعت انفوزیون و زمان انفوزیون هر دوز را به دقت تعیین کنید.- اختصارات مربوط به دفعات تحویز دارو ( qd,bid,stat,hs,hold,prs,tds و ... )را بخوبی یاد بگیرید.

اسلاید 10: طبقه بندی FDA): بر اساس گروه بندی FDA همه داروهایی که به طور سیستیمیک جذب می شوند یا شناخته شده است که بالقوه برای جنین مضر هستند، در یکی از گروههای حاملگی (NR-A-B-C-D-X) طبقه بندی می شوند. عبارات زیر معرف سطح خطر برای جنین است و در قسمت موارد منع مصرف و احتیاط هر تک نگار، ذکر شده است. طبقه بندی FDA به شرح زیر می باشد: گروه A مطالعات جامع حاکی از عدم وجود خطر برای جنین در سه ماه اول حاملگی (فقدان خطر در سه ماهه بعدی) و نیز عدم احتمال ظهور آسیب مصرف دارو در دوران بارداری(کشنده در آینده است

اسلاید 11: گروه B مطالعات روی جنین حیوانات حاکی از وجود خطر کشنده نیست و مطالعات جامع در زنان حامله وجود ندارد یا مطالعات روی جنین حیوانات حاکی از بروز اثرات سوئی بوده (به غیر از کاهش باروری) که در مطالعات جامع در زنان باردار در سه ماهه اول قطعی نمی باشدو حاکی از بروز خطر در سه ماهه بعدی نیست. گروه C مطالعات روی حیوانات حاکی از اثرات سوء روی جنین است (اثرات از بین برنده جنین یا عوارض دیگر) و مطالعات جامعی در زنان وجود ندارد و تنها دارو باید در صئرتی تجویز شود که فواید احتمالی آن برتر از خطر احتمالی برای جنین باشد

اسلاید 12: گروه C مطالعات روی حیوانات حاکی از اثرات سوء روی جنین است (اثرات از بین برنده جنین یا عوارض دیگر) و مطالعات جامعی در زنان وجود ندارد و تنها دارو باید در صئرتی تجویز شود که فواید احتمالی آن برتر از خطر احتمالی برای جنین باشد. گروه D شواهد مثبتی از خطرات مرگبار روی انسان وجود دارد اما فواید حاصله از مصرف دارو در زنان حامله ممکن است علی رغم وجود خطر پذیرفته شوند. برای مثال در صورتی که دارو در وضعیت تهدید کننده زندگی یا برای بیماری خطیری که داروهای ایمن تر نمی تواند مصرف شود یا غیر مؤثر است مورد نیاز باشد. گروه X مطالعات حیوانی یا انسانی نشانگر نابهنجاری های کشنده است، یا بر طبق تجربه انسانی شواهدی از خطر کشنده وجود دارد یا هر دو، و خطر مصرف این داروها در زنان حامله به طور واضحی بر هر گونه فواید ممکن برتری دارد. این داروها در زنانی که حامله هستند یا ممکن است حامله شوند منع مصرف دارد. گروه NR نا مشخص). (Not Rated

اسلاید 13: بدلایل زير محاسبات كلينيكي داروها از اهميت بسزايي برخوردار مي باشد. اجازه تجويز و استفاده داروها توسط پرستار در موقعيت هاي بحراني تنوع نوع روش استفاده از داروها )بولوس، انفوزيون)اثر گذاري بعضي از داروها با دوزهاي خيلي كم ((دوپامين)اختلاف زياد بين دوز درماني در بين داروها )آتروپين، بريتليوم)اختلاف كم بين حداقل و حداكثر دوزهای درماني داروها )نيپرايد، ليدو كائين(تغيير در مكانيسم تاثير داروها با كمترين تغيير در دوز دارو )دوپامين)اختلاف زياد مابين دوز دارو و مقدار دارو در آمپول ها و ويالهاي موجود (TNG، نيپرايد(2