بررسی اثرات تخریبی طرحهای توسعه بر قنوات و ارائه راهکار به منظور جلوگیری از این تخریب

بررسی اثرات تخریبی طرحهای توسعه بر قنوات و ارائه راهکار به منظور جلوگیری از این تخریب

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريبعلی اصغر سمسار یزدیمرکز بین المللی قنات و سازه‌های تاریخی آبیچهارشنبه، 20 آذر 1392

اسلاید 2: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب2فهرست مطالب1. مقدمه3. اثر کمی-کیفی طرح های توسعه4. تحلیل عوامل مؤثر بر قنوات به روش SWOT5. راهکارهای سازه ای و غیر سازه ای2. روش شناسی6. پیشنهادات و جمع بندی

اسلاید 3: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب3مقدمهدر نیم قرن اخیر:توسعه شهرنشینی شتاب زده، حفر چاههای عمیق و نیمه عمیق و افزایش جمعیت باعث تخریب قنوات شده اند.قبل از ظهور چاه و پمپ:

اسلاید 4: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب4مقدمهبعد از ظهور چاه و پمپ:سیکل معیوب ناشی از ظهور چاه

اسلاید 5: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب5مقدمهتعداد قنوات و آمار تخیه آنها در استان یزد

اسلاید 6: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب6فهرست مطالب2. روش شناسی3. اثر کمی-کیفی طرح های توسعه4. تحلیل عوامل مؤثر بر قنوات به روش SWOT5. راهکارهای سازه ای و غیر سازه ای1. مقدمه6. پیشنهادات و جمع بندی

اسلاید 7: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب7روش شناسیهدف:تدوین چارچوبی است تا بر اساس آن طرح‌های توسعه تهدید کننده قنات شناسایی شده و شدت اثرات احتمالی کمی-کیفی این طرح‌ها تعیین گردد. روش تحقیق برای ارزیابی اثرات تخریبی طرح‌های توسعه بر قنات

اسلاید 8: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب8فهرست مطالب3. اثر کمی-کیفی طرح های توسعه1. مقدمه4. تحلیل عوامل مؤثر بر قنوات به روش SWOT5. راهکارهای سازه ای و غیر سازه ای2. روش شناسی6. پیشنهادات و جمع بندی

اسلاید 9: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب9اثر کمی-کیفی طرحهای توسعهاز یک‌سو: بسیاری از طرح‌های مؤثر بر قنات اجرا شده‌ و قبلاً اثرات مخرب خود را روی قنات گذاشته‌اند.از سوی دیگر: در صورت اجرای طرح‌های جدید، بایستی قبلاً تعیین گردد که چه اقداماتی صورت پذیرد تا کمترین اثر سوء بر قنات را در محدوده‌ای قابل قبول داشته باشد.انواع طرحهای توسعه:الف- کشاورزی ب-توسعه شهری ج- صنعت و معدن د- طرح‌های توسعه منابع آب،ه-تحولات فرهنگی اجتماعی

اسلاید 10: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب10اثر کمی-کیفی طرحهای توسعهکشاورزیافزایش سطوح زیر کشت(افزایش نیاز آبی و بهره‌برداری روزافزون از چاه‌های عمیق، تخریب میله‌چاه‌ها)، ریزش راهرو و میله‌چاه‌های قنات بدلیل نفوذ آب کشاورزی به قنات، استفاده از کودها و سموم باعث نفوذ زه‌آب کشاورزی آلوده به آبخوان شده و درختکاری اطراف قنات باعث نفوذ ریشه آنها به داخل راهرو و مسدود شدن آن می‌گردد.توسعه شهریافزایش جمعیتعدم رعایت حریم قناتعملیات احداث شبکه‌های شهری از قبیل آب، فاضلاب، برق و گازعملیات خاکبرداری در پروژه‌های عمرانیچاه‌های جذبی

اسلاید 11: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب11اثر کمی-کیفی طرحهای توسعهصنعت و معدنتأسیس صنایع و معادن در مجاورت و حریم قنواتآلودگی شدید بیولوژیکیحفاری معادن و از جمله آنها انفجار هنگام حفاریطرح های توسعه منابع آباحداث چاه‌های عمیق و نیمه عمیقمکانیزه شدن روش‌های تأمین آبتحولات فرهنگی-اجتماعی‌افزایش تقاضا بدلیل افزایش رفاه و کم ارزش شدن فرهنگ صرفه‌جویی به دلیل دسترسی آسان به آبتنزل جایگاه معنوی آب بعنوان عنصری مقدس در جامعهکاهش نیروی متخصص در زمینه احداث، لایروبی و مرمت قنوات

اسلاید 12: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب12اثر کمی-کیفی طرحهای توسعهدسته‌بندی طرح‌های توسعه و نمونه‌هایی از اثرات تخریبی آنها بر روی قنات

اسلاید 13: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب13فهرست مطالب4. تحلیل عوامل مؤثر بر قنوات به روش SWOT3. اثر کمی-کیفی طرح های توسعه1. مقدمه5. راهکارهای سازه ای و غیر سازه ای2. روش شناسی6. پیشنهادات و جمع بندی

اسلاید 14: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب14تحلیل عوامل مؤثر بر قنات به روش SWOTبر اساس مدیریت استراتژیک:عوامل داخلی )ضعف و قوت(و عوامل خارجی )فرصت و تهدید( روند تحلیل عوامل و تعیین وضعیت موجود بر اساس تحلیل SWOT

اسلاید 15: ارائه چارچوبی برای ارزیابی اثرات تخریبی طرح‌های توسعه بر قنات15تحلیل عوامل مؤثر بر قنات به روش SWOTعوامل داخلی و خارجی موثر بر قنات، چهار گروه نقاط ضعف و قوت، تهدیدها و فرصت‌هانقاط ضعف Weaknessesنقاط ضعف Weaknessesنقاط ضعف Weaknessesنقاط قوتStrengths نقاط قوتStrengths نقاط قوتStrengths عوامل داخلیهزینه بالای احداثهزینه بالای نگهداریگستردگی جغرافیایی (آسیب‌پذیری قنات)سازگاری با طبیعتبی نیاز از انرژیپایداری سیستمعوامل داخلیصعوبت راه‌های ارتباطیزمان طولانی برای عملیاتریزش در اثر سیل و عوامل دیگرتشکیل نظام‌های مدیریت آب حول محور قناتتشکیل نهادهای اجتماعی و تقویت همگرایی اجتماعیایجاد فرهنگ اصولی و منطقی مصرفعوامل داخلیتجاوز به حریم قنواتآلودگی آب در مسیر قناتهدر رفتن آب در فصول غیر زراعیعدم ایجاد افت سطح آب بدلیل ماهیت آن در زهکشی افقی آبآبدهی نسبتاً منظم در طول سال نسبت به رودخانهعدم نیاز به سوخت‌های فسیلی یا انرژی الکتریکی برای برداشت آبتهدیدها Threatsتهدیدها Threatsتهدیدها Threatsفرصت‌ها Opportunitiesفرصت‌ها Opportunitiesفرصت‌ها Opportunitiesعوامل خارجیافت سطح آب زیرزمینیهزینه بالای مرمت و تعمیرکشاورزی غیر اقتصادیکمک‌های دولتیوجود اداره قنوات در کلیه شعبات جهاد کشاورزیبرخورداری از نظام‌های مدیریتی پایدارعوامل خارجیتحلیل مقنی‌های مجربچاه‌های عمیقتجاوز به حریم قنواتوجود فناوری‌های نوین در زمینه احداث و مرمت قناتتوجه نهاد اجرایی و قانونگذاری کشور به قنات‌هاوجود ابزارهای جدید برای مطالعه و تهیه بانک‌های اطلاعاتی (GIS, RS)عوامل خارجیاز بین رفتن سازه قنات در اثر توسعهگرایش جامعه به مدرنیتهآلوده کردن کیفیت آب قناتهدفمند کردن یارانه‌ها (افزایش قیمت برق کشاورزی و تمایل به استفاده از قنات)بهره‌برداری‌های جانبی از قنات مانند ایجاد جاذبه‌های گردشگریتوجه مجامع بین‌المللی به قنات بعنوان سیستم سازگار با طبیعتستون عوامل منفـیستون عوامل منفـیستون عوامل منفـیستون عوامل مثبتستون عوامل مثبتستون عوامل مثبت

اسلاید 16: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب16تحلیل عوامل مؤثر بر قنات به روش SWOTنکات زیر مورد توجه قرار گیرد:1- تمام نقاط ضعف و قوت)فرصت‌ها و تهدید‌ها( در یک جدول و هر کدام در یک ستون آورده شود. 2- مجموع وزن‌های تمام نقاط ضعف و قوت )فرصت‌ها و تهدید‌ها( برابر یک است. 3- در تکمیل ستون درجه‌بندی می‌بایست توجه داشت که برای نقاط قوت در عوامل داخلی و فرصت‌ها در عوامل خارجی درجات از اهمیت 3 و 4 بوده و اعداد درجه‌بندی 1و 2 متعلق به نقاط ضعف و تهدیدات می‌باشدفرم‌های وزن‌دهی قابل تکمیل توسط کارشناسانعوامل داخلیوزندرجه بندیامتیاز وزنیعوامل داخلیوزندرجه بندیامتیاز وزنیقوتضعفمجموع وزن‌ها1مجموع امتیاز وزنیعوامل خارجیوزندرجه بندیامتیاز وزنیعوامل خارجیوزندرجه بندیامتیاز وزنیفرصتتهدیدمجموع وزن‌ها1مجموع امتیاز وزنی

اسلاید 17: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب17تحلیل عوامل مؤثر بر قنات به روش SWOTنتایج وزن‌دهی به نقاط قوت و ضعف توسط کارشناسان مجرب )مطالعه موردی: قنوات دشت یزد-اردکان(عوامل داخلیوزندرجه بندیامتیاز وزنیعوامل داخلیوزندرجه بندیامتیاز وزنیقوت- سازگاری با طبیعت- بی نیاز از انرژی- سیستم پایدار- عدم استفاده از سوخت‌های فسیلی یا انرژی الکتریکی برای برداشت آب- عدم ایجاد افت سطح آب بدلیل ماهیت آن در زهکشی افقی آب- نظام‌های مدیریت آب حول محور قنات- تشکیل نهادهای اجتماعی- تقویت همگرایی اجتماعی- ایجاد فرهنگ اصولی و منطقی مصرف بدلیل صعوبت در رسیدن به آب- آبدهی نسبتاً منظم در طول سال نسبت به رودخانه0/060/050/060/060/050/050/060/060/050/0143433433330/240/150/240/180/150/200/180/180/150/03ضعف- هزینه بالای احداث- ریزش در اثر سیل و عوامل دیگر- هزینه بالای نگهداری- گستردگی جغرافیایی (آسیب‌پذیری قنات)- صعوبت راه‌های ارتباطی- زمان طولانی برای عملیات- تجاوز به حریم قنوات- آلودگی آب در مسیر قنات- هدر رفتن آب در فصول غیر زراعی0/070/050/070/070/070/070/020/020/022121211110/140/070/140/070/140/070/020/020/02مجموع وزن‌ها1مجموع امتیاز وزنی2/35عوامل خارجیوزندرجه بندیامتیاز وزنیعوامل خارجیوزندرجه بندیامتیاز وزنیفرصت- هدفمند کردن یارانه‌ها (گران شدن برق کشاورزی و تمایل به قنات)- توجه مجامع بین‌المللی به قنات بعنوان سیستم سازگار با طبیعت- توجه نهاد اجرایی و قانونگذاری کشور به قنات‌هاکمک‌های دولتی- وجود اداره قنوات در کلیه جهادهای کشاورزی- وجود ابزارهای جدید (GIS, RS)- بکارگیری فناوریهای نوین در زمینه احداث و مرمت قنات0/070/100/070/070/090/073444440/210/400/280/280/360/28تهدید- افت سطح آب زیرزمینی- هزینه بالای مرمت و تعمیر- کشاورزی غیر اقتصادی- عدم برخورداری از مقنی مجرب- چاه- تجاوز به حریم قنوات- آلوده کردن کیفیت آب قنات- محو کردن سازه قنات در اثر توسعه0/050/070/050/050/100/070/070/05221121210/100/140/050/050/200/070/140/05مجموع وزن‌ها1مجموع امتیاز وزنی2/61نتایج وزن‌دهی به فرصت ها و تهدیدات توسط کارشناسان مجرب )مطالعه موردی: قنوات دشت یزد-اردکان(

اسلاید 18: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب18تحلیل عوامل مؤثر بر قنات به روش SWOTماتریس داخلی – خارجی حاصل از تحلیل SWOTقنوات دشت یزد-اردکان

اسلاید 19: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب19فهرست مطالب5. راهکارهای سازه ای و غیر سازه ای3. اثر کمی-کیفی طرح های توسعه4. تحلیل عوامل مؤثر بر قنوات به روش SWOT1. مقدمه2. روش شناسی6. پیشنهادات و جمع بندی

اسلاید 20: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب20راهکارهای سازه ای و غیر سازه ایهدف از ارائه راهکار: احیای قنوات و به حداقل رساندن اثرات تخریبی طرح‌های1- راهکارهای سازه‌ای2- راهکارهای غیرسازه‌ای1-1- استحکام بخشی قنوات (کول‌گذاری، طوقه چینی)1-2- احداث بندهای تغذیه مصنوعی و گوراب‌ها جهت تغذیه قنات1-3- دیوارچینی بر روی میله چاه‌ها تا ارتفاع مناسب از سطح زمین1-4- جلوگیری از نشت فاضلاب به قنات1-5- بکارگیری فناوری‌های جدید در مرمت و بازسازی قنات1-6- احداث جاده‌های دسترسی به قنات به موازات محور قنات1-7- تعیین حریم قنات و علامت گذاری در سطح زمین2-1- طراحی و برگزاری برنامه‌های آموزشی جهت مدیران، کارشناسان و مهندسین مشاور2-2- راهکارهای قانونی2-3- افزایش آگاهی‌های عمومی2-4- مشارکت مردمی2-5- ایجاد اتحادیه صنف مقنیان2-6- ثبت قنات‌ها در ردیف میراث‌های ملی و جهانی2-7- تهیه اطلس قنات‌ها با استفاده از GIS و پیاده‌سازی آن در پایگاه داده‌های سیستم‌های مدیریت شهری

اسلاید 21: ارائه چارچوبی برای ارزیابی اثرات تخریبی طرح‌های توسعه بر قنات21راهکارهای سازه ای و غیر سازه ای

اسلاید 22: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب22فهرست مطالب6. پیشنهادات و جمع بندی3. اثر کمی-کیفی طرح های توسعه4. تحلیل عوامل مؤثر بر قنوات به روش SWOT5. راهکارهای سازه ای و غیر سازه ای2. روش شناسی1. مقدمه

اسلاید 23: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب23پیشنهاداتقوانین و برنامه های آموزشیدستور العمل های کاربردی جهت حفاظت کمی و کیفی قنواتچک لیست ها

اسلاید 24: بررسي اثرات تخريبي طرحهاي توسعه بر قنوات و ارائه راهكار به منظور جلوگيري از اين تخريب24جمع بندیدیدگاه متفاوت افراد به مسئله قنات در تقابل با طرح های توسعه:گروهی قطع امید نموده و قنات را به عنوان سیستمی منسوخ شده و یا در حال فنا تلقی می‌نمایند و گروهی دیگر تامین منابع مالی را برای احیای آن کافی می‌دانند. دسته‌ای ممکن است حل مسائل اجتماعی را لازمه احیاء قنات دانسته و دسته دیگر توجه به اقتصاد کشاورزی را مهمترین عامل بدانند. پیچیدگی‌های حاکم بر وضعیت قنوات با تفکیک مسائل، ساده‌تر شده و راهکارهایی به‌منظور تعامل آنان با طرح‌های توسعه‌ای ارائه میگردد.پرداختن به راه‌حل‌ها: ضمن قبول واقعیت توسعه از یک‌طرف و ارزش قائل شدن به سیستم قنات از سوی دیگر میتوان به راهکارهایی دست یافت که سنت (قنات) و مدرنیته (طرح‌های توسعه) در کنار یکدیگر و با تعامل به راه خود ادامه دهند.

اسلاید 25: 25از توجه شما سروران گرامی سپاسگزارم.