بررسی دیدگاههای مذهبی در رابطه با مقتضیات اخلاقی خودکشی: تاکید بر مذاهب توحیدی
اسلاید 1: بررسی دیدگاههای مذهبی در رابطه با مقتضیات اخلاقی خودکشی: تاکید بر مذاهب توحیدیدکتر مهدی زارع استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی اراکالهه سلیمانی-کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی
اسلاید 2: مقدمه دین و مذهب در خودكشی نقش مهمی دارد؛ در بسیاری از ادیان خودكشی گناه و حرام اعلام شده و همین موضوع عاملی برای بازداشتن افراد از خودكشی است و براساس آمارهای موجود، افراد با اعتقادات مذهبی كمرنگ‌تر بیشتر اقدام به خودكشی می‌كنند. تقویت عقاید مذهبی و استحكام پایه‌های خانواده و ایجاد محبت و همبستگی میان اعضای خانواده میتواند در پیشگیری از این بحران موثر باشد.
اسلاید 3: تعریف خودکشیبر مبنای تعریف مرکزمطالعات انستیتو ملی بهداشت روانی امریکا خودکشی تلاش آگاهانه به منظور خاتمه دادن به زندگی شخص توسط خودش می باشد .که ممکن است این تلاش به اقدام تبدیل گردد یا فقط به شکل احساس در فرد بماند .خودکشی به عنوان سومین علت مرگ ومیر در میان جوانان 15تا 34 سال به شمار می رود.
اسلاید 4: دیدگاه ادیان در مورد خودکشی مذهب اسلام خودكشي از ديدگاه قرآن كريم(كتاب)در قرآن كريم كه در علم (اصول فقه) از آن به كتاب تعبير مي‌شود، آياتي وجود دارند كه حرمت خودكشي از آنها قابل استنباط هستند. صريح‌ترين و متقن‌ترين آيه‌اي كه در زمينه خودكشي مي‌تواند مورد استناد قرار گيرد، ذيل آيه 29 سوره نساء مي‌باشد كه خداوند متعال مي‌فرمايد: <ولا تقتلوا انفسكم ان الله كان بكم رحيما> يعني: خودتان را نكشيد، به درستي كه خداوند نسبت به شما مهربان است.
اسلاید 5: در تفسير نمونه در مورد ذيل آيه 29 سوره نساء آمده است: <ذيل آيه، مردم را از قتل نفس بازمي‌دارد و ظاهر آن به قرينه جمله <ان‌الله كام بكم رحيما> يعني: خداوند نسبت به شما مهربان است، نهي از خودكشي و انتحار مي‌باشد، يعني خداوند مهربان نه تنها راضي نمي‌شود ديگري شما را به قتل برساند، بلكه به خود شما هم اجازه نمي‌دهد كه با رضايت خود، خويشتن را به دست نابودي بسپاريد، در روايات اهل بيت(ع) نيز آيه فوق به همين معني (انتحار) تفسير شده است. روايات مذكور در تفاسيري همچون (مجمع البيان لعلوم القرآن) تاليف مرحوم امين الاسلام طبرسي (متوفي 548 ه-.ق) و تفسير نورالثقلين قابل مشاهده است.
اسلاید 6: آيه 33 سوره اسراء نيز به نوعي دلالت بر حرمت خودكشي دارد. در اين آيه خداوند متعال مي‌فرمايد: <ولاتقتلوا النفس التي حرم الله الا بالحق> يعني: هرگز نفس محترمي را كه خداوند آن را محترم داشته و قتلش را حرام كرده نكشيد مگر آنكه به حق (مستحق كشتن باشد.) نكته مهم در مورد آيه فوق اين است كه عبارت <حرم‌الله> را هم مي‌توان از ريشه <حرمت> و به معناي <حرام> معني كرد و هم مي‌شود از ريشه <حرمت> و به معناي <احترام> دانست. به اين ترتيب آيه فوق را مي‌توان به دو صورت معني نمود: اول - نفسي را كه خداوند ريختن خون او را حرام كرده نكشيد، دوم - نفسي را كه خداوند او را محترم قرار داده نكشيد.برطبق آيه فوق كسي مجاز نيست نفسي را كه خداوند خون ريختنش را حرام كرده يا آن را محترم‌شمرده است، بكشد.
اسلاید 7: شبيه مضمون آيه 33 سوره اسراء در آيه 68 سوره فرقان هم آمده است كه خداوند مي‌فرمايد: <ولايقتلون النفس التي حرم‌الله الا بالحق> يعني: نفس محترمي را كه خداوند حرام كرده به قتل نمي‌رسانند مگر به حق. در مجموع، براساس آيات قرآن كريم، خودكشي و انتحار حرام است.
اسلاید 8: خودكشي از ديدگاه احاديث، اخبار و روايات (سنت)(سنت) از نظر شيعه، عبارت از قول (گفتار) يا فعل (كردار) يا تقرير (سكوت و رفتار تاييدآميز) معصوم(ع) در امور ديني است. نقل و حكايت سنت را روايت، حديث و خبر گويند. در مورد خودكشي روايات و احاديث متعددي وجود دارد كه برخي از آنها عبارتنداز:-رسول گرامی اسلام فرمود: « دنیا مزرعه و كشتگاه آخرت است» (شهید مطهری، 1376، ص 75)كسی كه دست به خودكشی میزند و خود را نابود میكند، زمینه زندگی دنیا را از بین میبرد و با تدبیر و حكمت الهی به مبارزه برمیخیزد، چرا كه خدا وی را آفرید، تا به طور طبیعی زندگی كند و به طور طبیعی (غیر از خودكشی) از دنیا برود. و او برخلاف این خواسته عمل نموده است. -حضرت رضا علیه‌السلام فرمود: «خداوند بدین خاطر قتل نفس را حرام نموده كه خودكشی موجب از بین رفتن مردم و فاسد شدن تدبیر امور آنان میشود» (علل الشرایع، ج2، ص 190، باب 228، حدیث 1.)
اسلاید 9: - حضرت علي(ع) فرمود: <مومن ممكن است به هر نوع مرگي بميرد، اما خودكشي نمي‌كند. پس كسي كه بتواند خون خود را حفظ كند و با اين وجود از قاتل خود جلوگيري نكند تا كشته شود، قاتل خود خواهد بود( وسائل‌الشيعه الي تحصيل المسائل الشرعيه، كتاب القصاص، باب ؛5) - امام باقر(ع) فرمود: <به درستي كه مومن به هر بلايي مبتلا مي‌شود و به هر قسم مردني مي‌ميرد، جز اينكه او خود را نخواهد كشت (كليني، محمدبن يعقوب: اصول كافي؛ به نقل از عبدالحسين دستغيب: ماخذ پيشين، ص .119)
اسلاید 10: - امام صادق(ع) فرمود: <كسي كه عمدا خود را بكشد، براي هميشه در آتش جهنم خواهد بود؛ چون خداي تعالي فرموده است: <ولاتقتلوا انفسكم ان‌الله كان بكم رحيما و من يفعل ذلك عدوانا و ظلما فسوف نصليه نارا و كان ذلك علي‌الله يسيرا> يعني: خودتان را نكشيد، همانا خداوند نسبت به شما مهربان است و هركس از روي دشمني و ستمگري چنين كاري كند [يعني خود را آلوده خوردن اموال ديگران به ناحق سازد و يا دست به انتحار و خودكشي بزند] پس او را به زودي در آتش دوزخ درآوريم و اين كار براي‌خدا آسان است. -امام صادق(ع) در روايت ديگري فرمودند: <المومن كالسنبله> يعني: مومن مثل شاخه گندم مي‌باشد. بديهي است كه شاخه گندم قابل انعطاف بوده و هر قدر كه باد تند و شديد باشد، نمي‌تواند آن را از ريشه درآورد.17. بنابراين انسان مومن هرگز خودكشي نمي‌كند، زيرا هميشه به رحمت و كمك خداوند متعال اميدوار بوده و همواره در كارها <متوكل> مي‌باشد و همانطور كه خداوند فرموده است: <ان‌الله يحب المتوكلين> يعني: به درستي كه خداوند توكل‌كنندگان را دوست دارد. (آيه 159 سوره آل‌عمران)
اسلاید 11: به طور کلی از نظر اسلام ،شريعت الهي حقوق افراد را عطيه‌اي از جانب خداوند متعال درباره بندگان مي‌شمارد و هرگونه تصرف و استفاده از اين حقوق را كه منافي و مناقص شريعت و مقاصد شارع انجام گيرد، باطل به حساب مي‌آورد. به همين دليل دين اسلام خودكشي را در عداد گناهان بزرگ قرار داده و مرتكب آن را مستوجب عقاب و كيفر اخروي مي‌داند؛ زيرا حيات از جمله عطايايي است كه خداوند در وجود افراد به وديعه نهاده است و افراد بشر نمي‌توانند اين حق را از خود سلب كنند لذا خودکشی در اسلام حرام است.
اسلاید 12: مسیحیتمطابق کلام خدا در انجیل، چنانکه یک فرد نجات نیافته مرتکب خودکشی شود، در عمل کاری نکرده جز سرعت بخشیدن سفرش به دریاچه آتش. در جهنم بودن کسی که خودکشی میکند تنها به این خاطر است که نجات عیسی مسیح را رد نموده است. باعث مرگ عمدی کسی شدن یا خودکشی برابر با قتل است این مثل عملی است که یک شخص با انجام آن سلطه خدا و امید به رحمت او را نادیده می گیرد. بنابرابن خودکشی اغلب سرپیچی و امتناع از دوست داشتن خود است. هر فرد مسیحی مثل یک فرزند خدا باید تمام انتخاب هایش را بر اساس این رابطه به انجام برساند(هر فرد مسیحی مثل فرزند خداست و باید به دستورات ولی خود احترام گذاشته و بدون اجازه او انتخاب نکند. به محض اینکه جوامع مسیحی شکل گرفت خودکشی در این جوامع مورد تحریم قرار گرفت. از همان ابتدااعلام شد که خودکشی یک جنایت محسوب می شود و جز نتیجه تلقین شیطان نیست .جسد خودکشی کنندگان به هیچ وجه به حضور در مراسم مقدس کلیسا مفتخر نخواهد شد و سرود مذهبی جسد آنها را هنگام به خاک سپاری همراهی نخواهد کرد. . کتاب مقدس خودکشی را برابر با قتل میشمارد (که همانا کشتن خود میباشد). خدا تنها کسی است که میتواند تصمیم بگیرد، چه وقت و چطور کسی بمیرد. وقتی این قدرت را در دستان خود میگیریم، از نظر کتاب مقدس، به خداوند کفر ورزیدهایم.
اسلاید 13: یهودیتیهودیت در پرتو تعالیم ارزشمندی که راجع به ارزش وقداست زندگی دارد خودکشی را به عنوان یکی از بزرگترین گناهان بر می شمارد.خودکشی همیشه در قوانین یهود ناپسند بوده است .حتی اگرفرد مجبور به ارتکاب آن شده باشد پذیرفتنی نیست و یکی از گناهان اساسی است که فرد نباید به هیچ دلیلی زندگیش را تسلیم این گناه کند. کمک در خودکشی ودرخواست این گونه کمک ها هم منع شده است. بر طبق فلسفه یهودیت روح برای انجام ماموریتی به این دنیا فرود آمده است که نمی توتند آن را در عالم ارواح انجام دهد. زندگی انسان به شکل تصویر خدا ارائه شده است. تقدس زندگی انسان باعث می شود که در هر موقعیتی مثل دفاع از خود یا شهادت، زندگی انسان خود یک هدف باشد و استقلال شخص دومین اولویت تقدس زندگی انسان است . بنابر این یک بیمار اجازه پایان دادن به زندگی خود را ندارد .
اسلاید 14: هندوئیسمخودکشی را محکوم کرده است وقتی که مستقیما و تعمدا یک فرد داوطلبانه خود را بعلت عزت نفس بکشد این عمل شرورانه تلقی می شود. عقلانی است که شر وبدی در این عمل بعنوان نتیجه هوای نفسانی و جهالت وجود دارد. مشخص است که این عمل شر نتایجی را در بر دارد که مانع از رسیدن فرد به آزادی می شود . این عقیده در مواردی دچار تغییر و تحول می شود . فرد پیرو این دین اجازه دارد وقتی دلایل دینی کافی برای او وجود داشته باشد به خودکشی متوسل گردد. در تمام قوانین هندو وجود ترک علایق و ستایش این امر دیده می شود و به این ترتیب خودکشی یک عمل عالی و افضل در ترک علایق است برای یک فرد حکیم خودکشی مرگ مرگ است
اسلاید 15: بودائیسمدر دین بودا هر عملی که حتی منجر به تحریک یک انسان به خودکشی شود مردود است و گناه بزرگی شمرده میشود، چه رسد به مداخله مستقیم در امر آسمانی مرگ. بر طبق این مکتب خودکشی رفتاری بی اثر و گمراه بوده که به دلیل اینکه فرد آرزوی نابودی دارد انجام می شود در اینجا هم تحت شرایط خاص خودکشی می تواند توسط یک فرد بودایی مورد قبول بلشد. شخصی که خود را قربانی کند در واقع با زندگی مخالفت نمی کند بلکه آمادگی خود را برای گذشتن و اعطای زندگی به پیشوای خود اعلام می کند. آنها به خاطر خودشان طالب مرگ نیستند اما قبول دارند که مرگ می آید پس آن را جهت انجام وظایف خود به کار می بندند
اسلاید 16: جمع بندیتقریبا تمام ادیان توحیدی با خودکشی و اینکه شخص به زندگی خود خاتمه دهد مخالف هستند . این امر به آن خاطر است که این ادیان معتقدند که زندگی یک شخص فقط به خود او تعلق ندارد بلکه زندگی یک فرد نهایتا متعلق به خداست .
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.