صفحه 1:
فصل سوم
برنامه ريزى براى توسعه انسانى
Planing of
TELL سوت X,
indicator ۱ لیس
صفحه 2:
صفحه 3:
صفحه 4:
3 190۱ RPS) Peet ed RCS te Ee) eer MTEC ey Leer
ا Sulat 75 po.(caass)lgaltil> cla! gle CoS yugat'y «ella
۳091
صفحه 5:
مطالب
مقدمه
۳
Re لك
الف)نشانگرتوسعه انسانی و محاسبه آن
)ناگ فقانساتی و محاسیه آن
1
1
صفحه 6:
صفحه 7:
توسعه آنسانی دارای مفهوم پر اهمیتی است که در آن. انسان ها با توانایی
cle خاصی پا به دئیا می گذارند. هدف از توسعه ایجاد محیطی است که
در آن همه مردم بتوانند توانایی های خود را گسترش دهند و هم برای نسل
.های حاضر و هم برای ثسل های آینده فرصت های وسیع تری فراهم آید
از جمله راههای مبارزه با تابرابری در سطح تجارت جهانی
.سرمایه گذاری در انسان _شناخته شده است
در توسعه انسانی هم به توسعه توانایی های انسان_و هم به کار گیری آنها
.در تولید توجه می شود
پنابراین بر ضرورت افزایش تولید ناخالص ملي_به عنوان وسیله و نه هدف
Gly. تحقق« توسعه انسانی» تاکید می شود
صفحه 8:
صفحه 9:
ا ا میلفزلید»
as cree E و
در گزارشهای«نوسعه انسانی» «بارار با از دیدگاه انسانی مورد تحلیل قرار گرفته است:
كزارش سال 1997«هر جقدر جهانى شدن از نظر اقتصادى تلودآور سل زر
«خدمت توسعه انساتى قرار تكيرد بايد كنت وسيلة جارك لزلا 7 00(
Pere re ا ا ل ee en
.فرصت های دستیابی به بهزیستی بازبینی شده است
۱
Ce CT ia eae Ne eee ce Dede eRe oa
re se eene see tren er ne ere Sec
Be eee eee
صفحه 10:
صفحه 11:
نرخ اشتغال به تحصیل
درابتدایی,متوسطه و
امیدبه زندگی 06<25 إلى Ae
os doo>%>-o
صفحه 12:
۱9 Re) aC Seer Rene a eos Ier)
:توسعه انسانی به سه دسته تقسیم شده اند
<كشويهاىت وسعه يافته با نشلنكر توسعه لنسلنىيللهراز 0/800-
ا ا 0
0
2017 OTe ee?
0500
صفحه 13:
طبقه بندى كشورها برحسب نشانكر توسعه انسائى(آمار19961571990)
0005
نشانگرها
أميديه زندكى
نرخ سوادبزرگسالان
تولیدناخالص داخلی
درآمدسراته به دلار
تشانگر توسعه
انسانی
eed
96
69۵9
22010
9900۰
099
0/999
30
66/6
Pn
۳۵0
O/ror
صفحه 14:
در كرَارَسَ توسعة اتتتتاتى سال 1997 درباره“ققر
:وفساد 0 م
فاد بساعش روتمندتر شد نگ روتمننانمیش ود <
قساد مأنع از تصمیم گسیریو کارت جح بت
enya 0
a
3 |نجامد ومانع از مبارزدء eee aero
ate eae ee rena
صفحه 15:
عدم دسترسی به آ عدم د به امکانات
ha a سوءتغذیه کودکان5< سال
صفحه 16:
fee re cI BPN rrr
)> درصداميديه زندكى40< سال
2درصدبی سوادی بزرگسالان
درصدمحرومیت از آب
1 -<آشامیدنی
Gay els leases POO
درصدسوءتغذيه
2/0 کودکان5<سال
تشانگر فقرانسانی
ايران
96 ae
80 90/0
do
6
9
واه 66/0
صفحه 17:
صفحه 18:
Gun loses
شاغل غیر
2 دسا
مردان
در مدیریت عالی و
فنی
صفحه 19:
1 cere Se RSE EENE PT
۳ 5-2
05-6
نشانگرها
درصدمشارکت در مجلس dele 9
درصد مشارکت در 90 adele
مدیریت مالی وفتن
درصد مشارکت در خدمات ean ۰*9 ere 990
و مشاغل آزاد
نسبت زنان در درآمد 0 90 90 9
ارزش تشائكر 0۳۵۵ ۱ ۰.۰۵9 0/661
(062)
صفحه 20:
صفحه 21:
فصل سوم
برنامه ریزی برای توسعه انسانی
Planing of
human development
indicator
منبع
دیدگاههای نو در برنامه ریزی آموزشی/فریده مشایخ_.تهران:سازمان
مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها(سمت)،مرکز تحقیق و توسعه
.علوم انسانی1379،
فهرست
مطالب
مقدمه
تعریف مفهوم توسعه انسانی
اندازه گیری توسعه انسانی و نشانگرهای آن
الف)نشانگرتوسعه انسانی و محاسبه آن
ب)نشانگر فقرانسانی و محاسبه آن
ج)نشانگر مشارکت زنان درتوسعه انسانی ومحاسبه آن
تاملی در روند توسعه انسانی در مقیاس جهانی
نتیجه گیری
مقدمه
توسعه انسانی دارای مفهوم پر اهمیتی است که در آن ،انسان ها با توانایی
های خاصی پا به دنیا می گذارند .هدف از توس'عه ایجاد محیطی است که
در آن همه مردم بتوانند توانایی های خود را گسترش دهند و هم برای نسل
.های حاضر و هم برای نسل های آینده فرصت های وسیع تری فراهم آید
،از جمله راههای مبارزه با نابرابری در س'طح تجارت جهانی
.سرمایه گذاری در انسان شناخته شده است
در توسعه انسانی هم به توسعه توانایی های انسان و هم به کارگیری آنها
.در تولید توجه می شود
بنابراین بر ضرورت افزایش تولید ناخالص ملی به عنوان وسیله و نه هدف
.برای تحقق«توسعه انسانی» تاکید می شود
تعریف مفهوم
توسعه انسانی
ت''وس'عه ا'ن'سان'یف''را'یندیا'س'تک''ه ب''ر ک''را'نب''ه'زیستیا'ن'سان'ه'ا م'یا'فزا'ید؛«
»در ن''تیجه ا'م'کانب''رخوردار'یاز گ''زینشه'ایب''هتر را ف''را'هم م'یس''ازد
در گزارشهای«توسعه انسانی» «بازار جهانی» از دیدگاه انسانی مورد تحلیل قرار گرفته است؛
گزارش سال «:1997هر چقدر جهانی شدن از نظر اقتصادی سودآور باشد اگر سودآوری در
»خدمت توسعه انسانی قرار نگیرد باید گفت وسیله،جایگزین هدف شده است
فقر توسعه انسانی به معنای محروم ساز ی افراد از امکانات انتخاب و
.فرصت های دستیابی به بهزیستی بازبینی شده است
امکانات اساسی برای توسعه انسانی عبارت اند از:طوالنی و سالمت زیستن،
.دستیابی به شناخت و ساختن دانشدستیابی به منابع الزم برای بهزیستی
البته آزادی های دینی ،سیاسی و اقتصادی-اجتماعی نیز جزئی از فرایند توسعه
.انسانی به شمار می روند
اندازه گیری
توسعه انسانی و
نشانگرهای آن
نشانگرتوسعه انسانی
)(HDI
امید به زندگی
>85>25
ا<م<یدب<ه ز<ندگ<ی
سطح آموزش
نرخ اشتغال به تحصیل
درابتدایی،متوسطه و
عالی
100>%>0
نرخ< باسوادی
بزرگساالن
100>%>0
سطح زندگی
تولیدناخالص
سرانه
)(PIB
در گزارشهای توسعه انسانی،کشورهای جهان برحسب نشانگر
:توسعه انسانی به سه دسته تقسیم شده اند
>کLLشورLهایتLLوسLعه یLLافLته بLLا نLLشانLگر تLLوسLعه اLنLسانLیبLLا Lتالراز -0/800
کLLشورLهایدرLحاLلتLLوسLعه بLLا نLLشانLگر تLLوسLعه اLنLسانLیبLLین-– 0/799
>0/500
کLLشورLهایکLLمتر تLLوسLعه یLLافLته بLLا نLLشانLگر تLLوسLعه اLنLسانLیکLLمتر از-
<0/500
طبقه بندی کشورها برحسب نشانگر توسعه انسانی(آمار1990تا)1996
کشورها
توسعه یافته
صنعتی
درحال توسعه
کمترتوسعه
یافته
کل
نشانگرها
امیدبه زندگی
74/1
61/8
50/4
63/2
نرخ سوادبزرگساالن
98/5
69/7
48/1
77/1
83
56
36
60
15/986
2/904
965
5/798
0/911
0/576
0/336
0/764
نرخ< اشتغال به
تحصیل در
ابتدایی،متوسطه
وعالی
تولیدناخالص داخلی
درآمدسرانه به دالر
نشانگر توسعه
انسانی
در گزارش توسعه انسانی سال 1997درباره فقر
:وفساد چنین استدالل شده است
:فساد در چهارچوب نهادهای دولتی به گسترش فقر می انجامد،زیرا
.فLLساد بLLاعثثLLروLتLمندتر شLLدنثLLروLتLمنداLنمLیشLLود 1-
فLLساد مLانLع از تLLصمیم گLLیریو سLLیاسLتگLLذارLیLهایصLLحیح و2-
بLLاعثLنایبLLیشتر تLLشکیالتسLLودآور
غ
سLLودLمLند در جLهتفLLقر زداLیLیو
.مLیشLLود
تLLضعیفLLهادLهایدوLلLتیمLیاLنLجامد وLمانLع از مLبارزLه3-L
ن
فLLساد بLLه
.صLLحیح و پLLایدار بLLا فLLقر مLیگLLردد
نشانگر فقر انسانی
)(HPI
امیدبه
زندگی
<40سال
عدم دسترسی به آب
به آب
عدم دسترسی
آشامیدنی
آشامیدنی
بی سوادی
عدم دسترسی به امکانات
بهداشتیامکانات
عدم دسترسی به
بهداشتی
نبودامکانا
ت
بهزیستی
سوءتغذیه کودکان<5سال
سوءتغذیه کودکان<5سال
نمونه هایی از نشانگر فقر انسانی
کوبا
ایران
نیجر
=P1درصدامیدبه زندگی<40سال
6/2
11/7
43/2
=P2درصدبی سوادی بز<رگساالن
4/6
31/4
86/9
درصدمح<رومیت از آب
=P3/1آشامیدنی
11
10
46
=P3/2درصدمحرومیت از خدمات بهداشتی
0
12
68
درصدسوءتغذیه
=P3/3کودکان<5سال
1
16
36
5/1
22/6
66/0
کشورها
نشانگرها
نشانگر فقرانسانی
در کنفرانس 17-16فوریه 1998در پاریس سازمان همکاری توسعه
اقتصادی بانک جهانی و سازمان ملل شش هدف اجتماعی و شانزده
مکمل به عنوان استراتژی توسعه در مقیاس جهانی برای قرن بیست
:ویکم اعالم کردند
)1
کLLاهLشفLLقربLه نLLصف
LشLبLتداLیLیهLمگانLیو س LوادآموزLیبLLزرLگLساLالن)2
عLرضLه آموز ا
بLLهبود نLLسبتدLخLتراLندر بLLرخوردارLیاز آموزLش)3
کLLاهLشمLرگوLمLیر کLLودLکان)4
کLLاهLشمLرگوLمLیر نLLوزاداLن)5
گLLسترشدLسLتیLLابLیبLLه خLدماتبLLهداLشLتی)6
نشانگر
مشارکت زنان
)(FPI
اقتصادی
درصد
درآمدزنان
شاغل
روستایی به
مردان
درصد درآمد زنان
شاغل غیر
روستایی به
مردان
سیاسی
درصد زنان در
مشاغل آزاد
درصد زنان
شاغل نماینده
مجلس
درصد زنان شاغل
در مدیریت عالی و
فنی
تصویر وضع<یت نشانگر مشارکت زنان به تفکیک سه گروه کشورها و ایران
توزیع
کشورها
پیشرفته
صنعتی
در حال توسعه
ضعیف
ایران
نشانگرها
درصدمشارکت در مجلس
12/6
16/4
7/2
4/0
درصد مشارکت در
مدیریت مالی وفنی
25/3
12/7
3/5
3/5
درصد مشارکت در خدمات
و مشاغل آزاد
47/2
44/3
21/1
32/6
40
30
30
19
0/549
0/436
0/233
0/251
نسبت زنان در درآمد
ارزش نشانگر
)(FBI
نتیجه گیری
بذل توجه به نشانگرهای توسعه انسانی عالوه بر نشانگرهای
اقتصادی مانند تولید ناخالص ملی و تولید ناخالص داخلی،در
مباحث توسعه در مقیاس بین المللی ،گواهی است بر ضرورت'
اجرای عدالت اجتماعی ،وبرابری شانس در درون مرزها و فرا
.مرزها
با تشکر از حسن توجه ش
پایان