بهداشت دانش آموزان و مدارس

بهداشت دانش آموزان و مدارس

اسلاید 1: بهداشت دانش آموزان و مدارس Students and School Healthدکتر مهدی جهانگیر بلورچیان دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گیلان1391

اسلاید 2:

اسلاید 3: , گزارش بازیدعا از مرکز شنوایی سنجی و اوپتومتری 4 نمره امتحان میان ترم (بعد از 3 جلسه کلاس) 4 نمره امتحان آخر 12نمرهترجمه مقاله (حداقل 5 صفحه) , تهیه پمفلت فارسی و انگلیسی (تحویل تا آخرین جلسه کلاس) و ارائه مطلب با Power Point 4 نمره

اسلاید 4: تعریف بهداشت مدارسطبق تعریف سازمان جهانی بهداشت,بهداشت مدارس عبارتست: از مجموعه افداماتی که به منظور تشخیص,تامین و ارتقاء سلامت جسمی,روانی, اجتماعی و معنوی دانش آموزان و آندسته از کارکنانی که به نحوی در ارتباط با دانش آموزان قرار دارند به اجرا در می آید. منظور از دانش آموز, کلیه افرادی است که در مقاطع و پایه های تحصیلی مختلف از پیش دبستانی تا پیش دانشگاهی در آموزشگاههای کشور به تحصیل اشتغال دارند.هدف کلی:عبارتست از تشخیص,تامین و ارتقاء سلامت جسمی,روانی و اجتماعی و معنوی دانش آموزان و کارکنان مدارس.

اسلاید 5: تعریف بهداشت مدارساهداف اختصاصی:بهداشت مدارس ضمن فعالیت برای تحقق اهداف بهداشت عمومی,برای دستیابی به اهداف اختصاصی زیر تلاش می کند:-ارتقاء سطح آگاهی,نگرش و رفتارهای بهداشتی دانش آموزان- ارتقاء سطح آگاهی,نگرش و عملکرد بهداشتی کارکنان مدارس و والدین دانش آموزان-ایجاد میل به سلامت در کودکان و نوجوانان دانش آموز-آموزش,تمرین مهارت های سالم زیستن به نحوی که طبیعت ثانوی آنها شود.-بهبود وضعیت ایمنی و بهداشت محیط مدارس

اسلاید 6: تاریخچه بهداشت مدارس در کشورهای مختلف و ایران اولین اقدام در زمینه بهداشت مدارس مربوط به کشور فرانسه می باشد, این کشور همراه طرح آموزش علمی خود در سال 1793 میلادی ماده ای را در رابطه با بهداشت مدارس و انتخاب یک نفر به عنوان مسئول بهداشت مدارس به تصویب رساند.در امریکا,ویلیام الکوت اولین اقدام در زمینه بهداشت مدرسه را در سال 1837 و در باره نحوه ساختمان و محیط مدرسه نمود.در هلند, بهداری آموزشگاهها در سال 1868 با استخدام 2 نفر پزشک پایه گذاری شد و سپس در سال 1942 اولین قانون مربوط به بهداشت مدارس به تصویب رسید.در انگلستان,آغاز کار بهداشت مدارس از سال 1907 و تحت نظارت ادارات آموزش محلی درآمد,د

اسلاید 7: Primary School

اسلاید 8: Primary

اسلاید 9: تاریخچه بهداشت مدارس در کشورهای مختلف و ایران در انگلستان,در سال 1919 ریاست پزشکان وزارت بهداری با حفظ سمت به ریاست بهداشت مدارس نیز مصوب شد و در بیشتر مدارس محل خاصی هم برای کادر بهداشتی در نظر گرفته شد.در سال 1290 شمسی مدارس جدید در ایران تاسیس گردید و در سال 1293 هیاتی از پزشکان ایرانی و اروپایی مقیم تهران تشکیلاتی به نام مجلس حفض الصحه برای مراقبت بهداشت عمومی بوجود آوردند.در اواخر 1293 دکتر علی اکبر خان (اعتماد السلطنه) به سمت مفتش صحی مدارس منصوب شد.در سال 1314 سازمانی بنام ”صحیه مدارس“ در وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه آنزمان بوجود آمد. این اداره در سال 1318 ضمیمه دانشکده پزشکی تهران گردید.

اسلاید 10: تاریخچه بهداشت مدارس در کشورهای مختلف و ایران 2آیین نامه بهداری مدارس در سال 1315 در دو فصل و بیست و یک ماده تصویب گردید.در سال 1320 دوباره به عنوان دفتر کل بهداری آموزشگاهها به تشکیلات وزارت معارف پیوست و پس از آن به اداره کل بهداری آموزشگاهها تغییر نام داد.در سال 1326 صحیه مدارس,مجددا ضمیمه وزارت فرهنگ شد.در سال 1348 سازمان اداره بهداری آموزشگاههای کل کشور به اداره کل بهداری آموزشگاههای کشور تفییر نام یافت.ودر سال 1350 به منظور تربیت نیروی انسانی برای اولین بار دوره 2 ساله آموزش مراقبین بهداشت برقرار گردید.در سال 1373 بهداشت مدارس بصورت اداره مستقل در وزارت بهداشت و درمان فعالیت نمود.در سال 1379 بهداشت مدارس ضمیمه دفتر بهداشت دهان و دندان گردید.در حال حاضر وظیفه بهداشت مدارس قانونا به عهده دفتر سلامت جوانان و مدارس می باشد.

اسلاید 11: اهمیت بهداشت مدارسمدرسه به عنوان یک ساختار اجتماعی برای آموزش,محیطی را فراهم می نماید که کودک در آن سالهای حساس زندگی خود را سپری می کند.بهداشت مدارس در سیاست بهداشتی و راهبرد کلی سرمایه گذاری های بهداشتی درمانی کشور و مجموعه برنامه های توسعه و رفاه اجتماعی جایگاه و اهمیت ویژه دارد زیرا:مدرسه بعد از خانواده مهمترین نقش را در سلامت کودک دارد.18 میلیون دانش آموزان در 9700 مدرسه و 900000 معلم و دو سوم از مدارس ابتدایی در نقاط روستایی کشور استقرار دارند.با توجه به موفقیت سال های اخیر,هنوز تعدادی از مدارس کشور فاقد امکانات و تسهیلات بهداشتی می باشند و فضاهای آموزشی از استانداردهای لازم برخوردار نمی باشند.

اسلاید 12: اهمیت بهداشت مدارسموارد زیر سلامت دانش آموزان را تهدید می کند و موجب مشکلاتی در فراکیری و افت تحصیلی آنها می شود: بیماریهای واگیردار,بیماریهای مختلف چشم,دهان و دندان,اختلالات شنوایی, قلبی و عروقی,بیماریهای انگلی,کمبودهای تغذیه ای و بالاخره اختلالات رفتاری, قریب یک سوم جمعیت کشور در زمان معین در مکانهای مشخص با آمادگی کامل جهت یادگیری حضور می یابند که این امر علاوه بر سهولت دسترسی به گروههای هدف, دستیابی به اهداف بهداشتی را سهل تر می سازد.برخورداری دانش آموزان (در بعد فردی و اجتماعی) از امکانات بهداشتی و مراقبتی مناسب اثرات مطلوب بسیار دارد, از جمله نیروی درک و دریافتی آنها را به حداکثر می رساند و با جلوگیری از افت ناموجه تحصیلی و در نتیجه از اتلاف سرمایه های وسیع می کاهد.

اسلاید 13: نقش مدرسه در زندگی خانوادگی و اجتماعیمدرسه فضای اجتماعی خاصی است که آموزش و رشد کودکان امروز که جامعه ساز فردایند در پناه روشهای آموزش صحیح و مناسب,فضای فیزیکی مطلوب و محیط مساعد روانی آن پایه گذاری و اداره می شود.مدرسه از نظر آموزش و پرورش کودکان,زمانی موفق و پربار خواهد بود که از همکاری و هماهنگی مدیر,کارکنان آموزشگاه, والدین دانش آموز,خود دانش آموز و سازمان بهداشتی وابسته به مدرسه بصورت یک گروه ارتباط جمعی برخوردار شودقدرت قانونی و ضمانت اجرایی در تصمیمات اتخاذ شده آنها نسبت به رفع مشکلات مدرسه در جهات آموزشی و بهداشتی یا دیگر مسائل و پیشنهادهای اصلاحی و ترمیمی گروه مشکل یاب پس از تصویب لزوم آن,توسط مسئول اجرائی به مرحله عمل درآید.پیشبرد برنامه های آموزش ضمن خدمت و باز آموزی در مورد مسایل بهداشتی و سایر امور مربوطه باید توسط مسئولانی که در این زمینه مطالعه دارند طرح و اجرا شود.

اسلاید 14: نقش مدرسه در زندگی خانوادگی و اجتماعیمسائل مربوط به ارائه نقشه و نظارت ساختمانی مدارس و هماهنگی طرح ها یا برنامه های آموزشی مورد نیاز هر مدرسه در زمینه ها و سطوح تحصیلی و یا اماکنی مختلف در تغییر خواهد بود. مثلا در محیط شهر و روستا و یا مدارس ابتدائی و بالاتر و یا حرفه ای, اختلاف کیفی و کمی به نحو پردامنه و وسیعی وجود خواهد داشت.

اسلاید 15: اصول کلی خدمات بهداشت مدارسبرنامه ها و فعالیت های بهداشت مدارس را در 4 محور کلی:آموزش بهداشت در مدرسهمراقبت بهداشتی درمانی دانش آموزانتدارک و نظارت بر ایمنی و بهداشت محیط مدرسهنظارت بر تغذیه دانش آموزان در مدرسهالف- آموزش بهداشت در مدرسهآموزش بهداشت به دانش آموزان, کارکنان مدارس و والدین دانش آموزان از طریق برنامه های درون مدرسهآموزش بهداشت به دانش آموزان,کارکنان مدارس و والدین دانش آموزان از طریق برنامه های خارج از مدرسه

اسلاید 16: اصول کلی خدمات بهداشت مدارسب- مراقبت بهداشتی درمانی دانش آموزانارزیابی سلامت دانش آموز هنگام ورود به پایه اول ابتدائی(ترجیحا پیش دبستانی) و تشکیل و ثبت شناسنامه بهداشتی او به منظور مداخله به هنگام,برای رفع مشکل.انجام معاینات دوره ای بر اساس دستورالعمل اجرای شناسنامه بهداشتی دانش آموز به منظور مراقبت بهداشتیمعاینات متناوب بهداشتی با هدف بیماریابی,ارجاع و درمانمراقبت از دانش آموزان نیازمند مراقبت های ویژه مثل مبتلایان به بیماریهای مزمنمراقبت فوری در صورت نیاز به کمک های اولیه مثل حوادث,زخم ها و بیماریهای ناگهانیثبت و گزارش و پیگیری موارد ارجاع شده و مرجوعی از مراکز بهداشتی درمانی

اسلاید 17: اصول کلی خدمات بهداشت مدارسج- تدارک و نظارت بر ایمنی و بهداشت محیط مدرسهبرای تامین,نگهداری و استفاده از محیط فیزیکی مناسب خدمات زیر مورد تاکید می باشد:-رعایت استانداردهای لازم برای محیط فیزیکی و تاسیسات و تجهیزات بهداشتی مدرسه-اعمال مدیریت و نظارت بر نگهداری مناسب از امکانات بهداشتی محیط مدرسه-اعمال مدیریت و نظارت بر استفاده مناسب از امکانات بهداشتی موجود

اسلاید 18: اصول کلی خدمات بهداشت مدارسد- نظارت بر تغذیه دانش آموزان در مدرسهبهبود تغذیه کودکان در سنین مدرسه مستلزم مجموعه فعالیت های هماهنگ و برنامه ریزی شده است.بهداشت مدارس در پناه آموزش های صحیح به دانش آموزان ,والدین و کارکنان مدارس می تواند 2 اقدام اساسی زیر را در بهبود تغذیه سنین مدرسه انجام دهد:-اول نظارت بر نحوه عرضه و توزیع مواد غذایی به دانش آموزان در داخل و اطراف مدرسهدوم عرضه مواد غذایی مغذی و سالم برای ایجاد عادات غذایی مناسب در دانش آموزان

اسلاید 19: راهبردهای اساسی برای تحقق اهداف بهداشت مدارسطراحی نظام کارآمد و اثربخش بر مبنای نیازهای دانش آموزان,مدارس و جامعهساماندهی هماهنگی بین بخشی در زمینه برنامه های بهداشت مدارستوسعه و بهبود کمی و کیفی ارائه خدمات بهداشتی,درمانی گروههای هدف بهداشت مدارسساماندهی نظام اطلاعات بهداشت مدارسساماندهی جلب مشارکت سازمان های دولتی و غیر دولتی و مردم در ارائه خدمات بهداشت مدارسبهبود کیفی آموزش بهداشت به دانش آموزان,والدین و کارکنان مدارستامین دسترسی دانش آموزان و کارکنان مدارس به خدمات بهداشت مدارسافزایش توانمندی کارکنان در زمینه ارائه خدمات بهداشت مدارسساماندهی تربیت,جذب,توزیع و تقویت نیروی انسانی و منابع مالی بهداشت مدارسساماندهی نظام پایش و ارزشیابی بهداشت مدارسُ

اسلاید 20: 1- مشخصات ساختمانی آموزشگاهمحل مدرسه:1-در مکانی احداث شود که دانش آموزان را از امکانات رفاهی رفت و آمد و سرویس اتوبوسرانی برخودار کند.2-محل آموزشگاه باید از جاده یا خیابانهای با ترافیک سنگین ,اتوبان,راه آهن,کارخانه, مناطق پر گرد و دود,رودخانه و استخرهای همگانی انتخاب شود ویا به وسایل ایمنی مطمئنی مجهز و از خطرات احتمالی چنین اماکنی مصون باشد.3-فضای کم آفتاب که به وسیله ساختمانهای چند طبقه و بلند اشغال شده,محل مناسبی برای احداث مدرسه نخواهد بود.4-زمین اطراف ساختمان مدرسه باید تا حد امکان خشک و مسطح بوده و نیز دارای فاضلاب طبیعی یا مصنوعی باشد.5-ارجحیت باید به امکانی استفاده از برق, آب,سیستم جمع آوری و دفع زباله,سیستم فاضلاب, و سایر سرویس های رفاهی و امنیتی مثل پلیس,آتش نشانی و تلفن را داشته باشد.راهنمای برنامه پیشنهادی سازمان بین الملل ساختمان مدارس بشرح زیر است:1- برای مدارس ابتدائی, 2000 متر مربع به ازای هر 100 دانش آموز به اضافه 1000 متر مربع محصل اضافی.2-برای مدارس متوسطه, حداقل 4000 متر مربع برای هر 100 نفر دانش آموز به اضافه 1000 متر مربع برای 100 محصل اضافی.

اسلاید 21: 1- مشخصات ساختمانی آموزشگاهچشم انداز محیط اطراف مدرسه:محل احداث آموزشگاه حتی المقدور باید خوش منظر و مناسب باشد,چون در ارزیابی روانی کودکان این نکته روشن شده است که اطفال از فضاهای باز بیشتر لذت می برند.ودر عوض فضاهای تنگ و تاریک و گرفته آنها را از نشاط و شوق فراگیری باز می دارد.لذا اماکنی که اطراف آن مخروبه یا زمین بایر, زباله دانی, مرطوب , باتلاق ویا امثال آن باشد برای احداث ساختمان آموزشگاه مناسب نخواهد بود.

اسلاید 22: 1- مشخصات ساختمانی آموزشگاهزمین بازی:یکی از نیازهای مهم است که باید با مشخصات زیر در طرح ساختمان مدرسه منظور شود:1- زمین بازی باید به قدر کافی وسعت داشته باشد که بدون ایجاد ازدحام و برخورد ضمن بازی, فعالیت دانش آموزان را براحتی فراهم کند.مساحتی تقریبا 10 متر مربع برای هر دانش آموز مطلوب خواهد بود.2-سطح زمین بازی در حد ممکن باید صاف,هموار و بدون سنگ باشد تا از حوادث حین بازی جلوگیری شود. (آسفالت یا چمن)3-به منظور کاهش میزان لغزندگی,افتادن و بروز حوادث برای دانش آموزان کم سال ,می توان زمین بازی را مناسب با سنین مختلف در نظر گرفت که به صورت محصور و نرده دار از خروج کودکان به جاده و خیابان جلوگیری نماید.4-وسایل بازی از قبیل تاب,سرسره, الاکلنگ, و غیره به تناسب سن کودکان و به اشکال و اندازه های مختلف باید در نظر گرفته شود که با حداکثر استفاده و حداقل احتمال خطر, کودکان بتوانند از آن برخودار شوند.

اسلاید 23: 1- مشخصات ساختمانی آموزشگاهجهت ساختمان:با توجه به برخوداری حداکثر از نورگیری و تهویه ,بخصوص در کلاس ها و کنترل تابش آفتاب به درون ساختمان و ایجاد سایه,هر نوع جهتی می تواند مناسب و قابل قبول باشد.نوع ساختمان:نکات زیر در کیفیت احداث ساختمان قابل توجه و پیشنهاد است:1-ساختمان یک طبقه برای مدارس ابتدائی مناسب تر است.اگر به عللی ساختمان 2 طبقه ای بنا شده باشد,شاگردان کم سال تر را در طبقه هم کف جا داد.از زیر زمین فقط باید برای قسمتهای ماشین آلات و انبار استفاده شود.2-وسایل ایمنی و بهداشتی مثل پیشگیری از تراکم دود,گرد و خاک,اتلاف حرارت,آلودگی و گل حیاط,تجمع زباله,خطرات حاصله از آتش سوزی و حوادث ناشی از تصادفات باید در نقشه ساختمان و در انجام کارهای بنا مورد توجه قرار گیرد.

اسلاید 24: 1- مشخصات ساختمانی آموزشگاه3-در اماکنی که وجود سر و صدا و گرما اجتناب ناپذیر است نقشه و مصالح ساختمانی باید از نوعی انتخاب شود که استفاده از ساختمان را به حد کمال مطلوب برساند.4-پوشش حیاط مدرسه و کف کلاسها باید غیر قابل نفوذ,نرم, غیرلغزان,بدون سنگ ریزه ,غیر براق و آسان برای شستشو و نظافت باشد.کفپوش مناسب و توصیه شده برای کلاسها,راهروها و هال شامل:آسفالت,ورقه های سیمانی,موزائیک و مکالئوم است.5-دیوارها و کف اتاق ها باید نرم,بدون ترک خوردگی,صداگیری,با رنگ روشن و شفاف ولی نه براق و بخصوص به منظور کنترل سر و صدای زیاد استفاده از تخته های فیبری پوششی مناسب خواهد بود.6-لازم است که کلاسها را دو در ساخت که :یکی برای ورود و خروجدر دیگری راه خروج اضطراری باشد و در مواقع بروز خطر بتوان آن را مورد استفاده قرار داد.7-موازین و نکات مربوط به حفظ ایمنی هر مدرسه عبارتند از:راه خروجی اضطراری,وجود امکانات اختصاصی اطفاء حریق,سیستم زنگ خطر حریق, نرده کنار پله ها, پله های کوتاه و پهن (عرض 30 سانتی متر یا بیشتر و ارتفاع 15 سانتی متر),پله های مخصوص برای آتش نشانی

اسلاید 25: 1- مشخصات ساختمانی آموزشگاهکلاس درس: مشخصات فیزیکی کلاس درس شامل:دارا بودن راههای تهویه مناسب و امکان تامین هوای تنفسی مطبوع متناسب با تعداد دانش آموزان و برخورداری از نور کافی میباشد.این فضا در مدارس ابتدائی 1.53 متر مربع برای هر دانش آموزبرای مدارس متوسطه 2.25 متر مربع برای هر دانش آموزدر مدارس ابتدائی و راهنمائی ظرفیت کلاس ها باید بیش از 30 نفر در کلاس کاهش می یابد.کلاس درس نباید دراز و باریک باشد که رفت و آمد محصلین را مشکل سازد. (مربع یا مستطیل مطلوبست)معمولا طول کلاس درس مدارس ابتدائی نباید از 8 متر تجاوز کند تا محصل براحتی بتواند تخته سیاه را ببیند.

اسلاید 26:

اسلاید 27:

اسلاید 28: 1- مشخصات ساختمانی آموزشگاهپنجره ها:پنجره کلاسها به منظور استفاده از تهویه و برخورداری از نور طبیعی باید نحو زیر نصب شود:1-پنجره ها باید حتی الامکان در یک سمت اتاق باشد تا از بروز خیرگی و تابش نور مقابل جلوگیری کند. پنجره های روبرو معمولا نامطلوب است,چون موجب خیرگی چشم آموزگار می شود.2-پنجره ها باید در یک قسمت و از عقب کلاس بطرف ردیف نیمکت های جلو قرار گیرد ویا تقریبا 2 متر از دیوار مقابل یا جلو کلاس فاصله داشته باشد تا از برخورد نور به سطح میزها و ایجاد خیرگی جلوگیری شود.3-فضای بین پنجره باید حداقل ممکن باشد که از ایجاد سایه در وسط اتاق جلوگیری شود.4-پنجره ها باید یک متر از کف کلاس بالاتر و تا 20 سانتی متر زیر سقف ادامه یابد تا حداکثر نور را به کلاس برساند.5-فاصله کلی بین پنجره ها و کف اتاق از 1.5 متر نباید بیشتر باشد.

اسلاید 29: 1- مشخصات ساختمانی آموزشگاه6-پنجره ها باید از کرکره یا سایه گیر مناسبی برخوردار باشد تا تابش نور مستقیم و زیاد موجب خیرگی چشم دانش آموزان نشود.7-نور پنجره ها را نباید با عکس, دکور و عوامل نور گیر دیگر کم کرد.8-پنجره ها باید چنان ساخته شود که قسمت میانی آن ثابت و 2 قسمت زیر و بالای آن متحرک باشد که به آسانی بتوان به منظور تهویه کلاس از آنها استفاده نمود:- هوای گرم و آلوده از بالا خارج شود- هوای سرد و مطبوع از قسمت زیرین پنجره وارد کلاس شود.

اسلاید 30:

اسلاید 31: 2-وسایل و تجهیزات لازم:1- میزها و نیمکت ها:-اندازه و بلندی میزها به سن و قد بچه ها, نوع درس یا فراگیری آنها (کلاس درس,اتاق مطالعه,کتابخانه, کلاس نقاشی و رسم) بستگی دارد.1-گرچه میز و صندلیهای یک نفره بیش از هر نوع دیگر مطلوبست, ولی از نظر اقتصادی تهیه آن مقرون به صرفه نیست و بعلاوه جاگیرتر از صندلیهای دسته دار است.2-به خاطر اختلاف قد و هیکل دانش آموزان گرچه مناسب تر آنست که در یک کلاس درس از انواع مختلف میز و نیمکت استفاده شود ولی هزینه ی آن زیاد خواهد شد لذا معمول نخواهد بود.3-میز و صندلی یا نیمکت کلاس وقتی مناسب و برای دانش آموز راحت است که اگر وی روی نیمکت یا صندلی آن نشست کف پایش به آزادی به کف اتاق مماس شود.4-سطح میزها باید صاف و صیقلی و تمیز باشد ولی نه براق و رنگ زده و لعاب دار, از این رو استفاده از چوب های طبیعی نسبت به مواد دیگر مزیت دارد. سطح میز باید شیبی ملایم با زاویه 15 درجه از بالا به پایین داشته باشد.5-میز و نیمکتها باید بنحوی در کلاس چیده شود که نور را از بالای شانه چپ برای دانش آموزان راست دست واز بالای شانه راست برای دانش آموزان چپ دست بتابد.

اسلاید 32: 2-وسایل و تجهیزات لازم:2-تخته سیاه باید مشخصات زیر را داشته باشد:-تخته سیاه باید کاملا صاف سیاه تیره یا سبز تیره و عاری از برق و انعکاس باشد.- برای نوشتن روی تخته سیاه استفاده از گچ زرد مطلوب تر از رنگهای دیگر است.-تخته سیاه باید در دیوار جلو کلاس یا مقابل پنجره ها قرار گیرد و هرگز نباید در محل دیوار پنجره دار نصب شود.-تخته سیاه باید در ارتفاع مناسبی قرار گیرد به نحوی که لبه ی فوقانی تخته سیاه 50 سانتی متر بالاتر از شانه محصلین دبستانی و 70-80 سانتی متر بالاتر از شانه ی محصلین دبیرستانی واقع شود.3-دستگاه تهویه و حرارتی مدرسه:-دستگاه تهویه و حرارت مرکزی به نحوی مطلوب این نیاز را برطرف می کند.-انتخاب دستگاه وانتیلاسیون مصنوعی (استفاده از هواکش)باید به نحوی باشد که در کلاس تا حد 6 لیتر در ساعت و در راهروها و هال 4.5 لیتر در ساعت هوا را جابجا کند.

اسلاید 33:

اسلاید 34: 2-وسایل و تجهیزات لازم:4-نور و امکانات روشنائی در ساختمان مدرسه و کلاس ها:-اولا: میزان نور, چه طبیعی و چه مصنوعی,مناسب دید دانش آموز باشد.-ثانیا:استفاده از نورهای تند که با تشعشع مستقیم منبع نورانی (تابش خورشید در کلاس یا سیستم نورگیری مستقیم از برق) موجب خیرگی چشم می شود, اجتناب گردد.ثالثا:از انعکاس نورهای تند به سطح دیوارها,کف اتاق,سقف اتاق,میز,تخته سیاه جلوگیری به عمل آید تا موجب خیرگی و خستگی چشم دانش آموزان نشود.-در اماکنی که برای روشنایی از نیروی برق استفاده نمی شود برنامه های درسی باید به نحوی تنظیم شود که بیشتر ساعات درس در روشنی روز و استفاده از نور خورشید صورت گیرد.

اسلاید 35: 2-وسایل و تجهیزات لازم:نکات مهم که کارشتاسان بهداشت مدارس یا آموزگاران می توانند به منظور تعیین نور مطلوب کلاس مورد استفاده و ارزیابی قرار دهند عبارتند:1-آزمایش میزان نور کلاس بوسیله نورسنج و استفاده از نور برق وقتی که میزان نور طبیعی کلاس کافی است (میزان نور مطلوب بین 100-80 شمع در سطح میزها کافی است)-در صورتیکه لامپ کلاس کوچک است تعویض آن را درخواست کرده-اگر لامپ برق موجب خیرگی چشم دانش آموزان می شود آن را گزارش دهند.2-آزمایش نور بوسیله مطالعه کتاب درسی شاگرد با بررسی شخصی نسبت به ایجاد بروز خیرگی و خستگی چشم در نور کلاس.3-طرز نشاندن شاگردان در کلاس به نحوی باشد که نور از سمت چپ آنها بتابد و از نشاندن بچه ها مقابل پنجره احتراض شود, و بالاخره شاگردان را نسبت به استفاده از نور مطلوب در جابجایی و تغییر مکان خود آزاد گذارند.

اسلاید 36: 2-وسایل و تجهیزات لازم:5-تهیه و تامین آب آشامیدنی و مورد مصرف دانش آموزان در مدارس:-یکی از مهمترین مسایل بهداشتی هر مدرسه تامین آب آشامیدنی آنست.-این آب غیرآلوده,قابل استفاده,کافی و مناسب برای مصرف باشد.-حرارت مناسب آب آشامیدنی 12 تا 16 درجه است که حدود 20 سانتی مترمکعب اکسیژن محلول در هر لیتر آن وجود داشته باشد.-معمولا در مدارس شهری از آب لوله کشی شهری استفاده می شود.-اگر منبع آب مورد استفاده آموزشگاه,از چاه,چشمه,رودخانه یا قنات استفاده شود, توجه و دقت زیادی در پاک و سالم ماندن آب مورد استفاده باید مبذول شود که مبادا آلودگی درآن راه یابد و منشاء بروز بیماریهای واگیر گردد.-حداقل مقدارآب لازم برای هر محصل در مدارس ابتدایی روزانه 40 لیتر-حداقل مقدارآب لازم برای هر محصل در مدارس متوسطه روزانه 50 لیتردر مناطق روستایی و اماکنی که از توالت فلاش دار استفاده نمی شود,این مقدار به 20 لیتر برای هر محصل در روز کاهش می یابد.-سالیانه 2 بار آزمایش باکتریها برای تجسس کولی باسیل که بیشتر در آبهایی که دست خوردگی پیدا می کنند لازم است.

اسلاید 37:

اسلاید 38: 2-وسایل و تجهیزات لازم:5-تهیه و تامین آب آشامیدنی و مورد مصرف دانش آموزان در مدارس:-همچنین از نظر وجود املاح مختلفی که گاهی موجب سنگینی آب و نامطلوبی آن برای شرب می شود, باید آب مشروب مورد مطالعه قرار گیرد.-وجود بیش از حد بعضی از املاح موجب عوارض گوارشی ویا نامطبوعی آب مورد شرب می شود.-وجود مقدار بیش از حد کلر موجب نامطبوعی آب می شود.-وجود املاح منیزیوم و ترکیبات سولفات باعث اختلال در عمل گوارش داشته و گاهی یدموجب حالت اسهالی و عوارض روده ای می شود. -مصرف آبهایی با ترکیبات نیترات بخصوص در بچه ها سبب متهوگلوبینمی می شود.-وجود مقدار زیاد املاح فلوئور که در حد معینی (یک میلی گرم در لیتر) برای جلوگیری از پوسیدگی و فساد دندان لازم و مفید است, موجب لکه های زرد روی دندان می شود.

اسلاید 39: 2-وسایل و تجهیزات لازم:آلودگی آب در مدارس:-آلودگی آب ممکن است در اثر مواد شیمیایی,میکروبی ویا ویروسی در آن صورت گیرد.-آلودگی با مدفوع و ارتباط آب با مجاری فاضلابها که می تواند منشاء سرایت بسیاری از امراض,بخصوص بیماری حصبه,عفونت ویروسی کبد(یرقان ویروسی),وبا و اسهال باسیلی شود.-در بعضی نقاط از مخازن فلزی مثل تانک یا بشکه های مخصوص برای آب آشامیدنی مدارس استفاده می شود که باید توجه به ظرفیت,جنس و بهداشتی بودن مخزن تانک و درب دار بودن بشکه ی فلزی به عمل آید.

اسلاید 40: 2-وسایل و تجهیزات لازم:وسیله و راه مصرف آب:-راه و وسیله مصرف آن نیز یکی از مسایل مورد توجه و مهم تامین بهداشت دانش آموزان است.3 نوع راه و وسیله عبارتند:شیرهای جهنده, شیرهای مکنده و لیوان-در مورد استفاده از آب آشامیدنی مدارس نکات زیر قابل توجه خواهد بود:1-استفاده از شیرهای معمولی نمی تواند مطلوب و رضایت بخش باشد,چون براحتی موجب آلودگی از راه لب ها و دهان می شود.2-در جائیکه آب لوله کشی به قدر کافی فشار دارد,بهتر است که از شیرهای مایل فواره ای یا شیرهایی با جهش کج استفاده شود.3-برای هر 100 نفر شاگرد,حداقل یک شیر فواره ای و یا نوع مشابه آن باید منظور شود که برای دسترسی به آنها بهتر است در محلهای مختلف مثل راهروها,زمین بازی و اتاق ناهار خوری مدرسه نصب گردد.4-دستگاههای آب سردکن برقی نباید در مدارس مورد استفاده قرار گیرد,- چون اولا آب خیلی سرد برای کودکان سنین مدرسه مطلوب و مناسب نیست. -بعلاوه می تواند آلودگی را از راه تماس و دست زدن به لوله ی آب ایجاد کند.5-یکی از راههای بهداشتی مناسب,استفاده هر دانش آموز از لیوان مخصوص بخودش می باشد و این بیشتر وقتی عملی است که در محل آبخوری مدرسه از شیرهای معمولی استفاده شده باشد.

اسلاید 41: 2-وسایل و تجهیزات لازم:فوریتهایی در ارتباط با تامین آب آشامیدنی مدارس:-زمین لرزه,سیل,هرج و مرج عمومی, جنگ,-ترکیدن و خرابی منبع آب یا لوله های بزرگ و اصلی آبرسانی شهر یا خرابی کلی در مسیر آب -ورودی ناگهانی عوامل آلوده و سمی در آب شرب-بروز همه گیری حاصل از آب -ارتباط یافتن راههای فاضلاب شهر به منابع و لوله های آب آشامیدنی مشکلات موضعی در قسمتی از آب لوله کشی شهر ویا منبع آب منطقه-بنابراین وجود تانک و یا بشکه اضافی آب برای مدرسه ضرورت خواهد داشت.-استفاده از مصرف اضافی کلر در منبع اصلی بروز بیماری و آلودگی از بین می برد.(مقدار کلر آزاد 3/0 PPMیا 3/0 میلی گرم در هر لیتر)در کلریناسیون می توان از گاز کلرورین یا یکی از ترکیبات کلرین به قرار زیر استفاده کرد:1-هیپوکلریت کلسیم بصورت قرص یا پودر2-محلول هیپوکلریت سدیم بنام کلرکس یا بورکس3-استفاده از آب ژاول (5 قطره در یک لیتر)

اسلاید 42: 3-نیازها و امکانات بهداشتی و ایمنی در ساختمان مدرسه:اول: دستشوییاین امکانات در دستشویی مدارس باید رعایت شود:1-حداقل یک دستشویی برای هر 50 دانش آموز باید در نظر گرفته شود.(نزدیک به توالتها یا نهار خوری و متناسب با قد دانش آموز)2-آب گرم باید در دستشویی ها باشد.3-صابون بخصوص صابون مایع در کنار دستشویی ها باید باشد.4-حوله های شخصی یا کاغذ های خشک کن در کنار دستشویی باید باشد.دوم:توالت ها1-بخاطراهمیت آلودگی از راه مدفوع و ادرار, مسئله بهداشتی ساختن ,بهداشتی بودن و بهداشتی ماندن توالت ها در محیط مدرسه یکی از مسائل بسیار قابل توجه خواهد بود.2-تعداد توالت ها برای مدرسه پسرانه, یک توالت فلاش دار برای هر 75 نفر و یک جای ادرار عمومی برای هر 40 نفر باید منظور گردد.3-تعداد توالت ها در مدارس دخترانه برای هر 45 نفر یک توالت فلاش دار باید در نظر گرفته شود.4-توالت باید بوگیر,وسیله تهویه و نور کافی برخوردار باشد, حتما مسقف باشد.5-اگر در محل توالت ها پنجرهای وجود دارد حتما باید از تور سیمی ریز در جلوی پنجره آن استفاده شده باشد.

اسلاید 43: 3-نیازها و امکانات بهداشتی و ایمنی در ساختمان مدرسه:سوم:وجود کپسولهای ضد حریق:- هر مدرسه باید از یک یا چند دستگاه ضد حریق برخوردار باشد.-مدیر و کارکنان مدرسه با داشتن آموزش کافی, طرز استفاده و بکار بردن کپسولهای ضد حریق را بدانند.چهارم:وجود قسمتهای ویژه بهداشتی و رفاهی:-اتاقهائی برای رخت کن اتاق مخصوص مراقبت بهداشت مدرسه در نظر گرفته شود.-اتاق بهداشتی باید با تجهیزات کافی و کامل خود در اختیار کارشناس بهداشتی بوده-معاینه دانش آموزان,مصاحبه با والدین و انجام کارهای بهداشتی مربوطه و حفظ پرونده بهداشتی محصلین در این اتاق انجام می گیرد.-طول این اتاق حداقل 5 متر باشد تا بتوان از آن برای معاینه چشم دانش آموزان استفاده شود.

اسلاید 44: 3-نیازها و امکانات بهداشتی و ایمنی در ساختمان مدرسه:پنجم: اتاق ناهارخوری, کتابخانه,کارهای هنری

اسلاید 45:

اسلاید 46:

اسلاید 47:

اسلاید 48:

اسلاید 49:

اسلاید 50:

اسلاید 51:

اسلاید 52:

اسلاید 53:

اسلاید 54:

اسلاید 55:

اسلاید 56:

اسلاید 57:

اسلاید 58:

اسلاید 59:

اسلاید 60:

اسلاید 61:

اسلاید 62:

اسلاید 63:

اسلاید 64: Global school health initiative WHOs Global School Health Initiative, launched in 1995, seeks to mobilise and strengthen health promotion and education activities at the local, national, regional and global levels. The Initiative is designed to improve the health of students, school personnel, families and other members of the community through schools.The goal of WHOs Global School Health Initiative is to increase the number of schools that can truly be called Health-Promoting Schools. Although definitions will vary, depending on need and circumstance, a Health-Promoting School can be characterised as a school constantly strengthening its capacity as a healthy setting for living, learning and working.The general direction of WHOs Global School Health Initiative is guided by the Ottawa Charter for Health Promotion (1986); the;Jakarta Declaration of the Fourth International Conference on Health Promotion(1997); and the WHOs Expert Committee Recommendation on Comprehensive School Health Education and Promotion (1995).

اسلاید 65: WHO strategies Research to improve school health programmes: Evaluation research and expert opinion is analyzed and consolidated to describe the nature and effectiveness of school health programmes.Building capacity to advocate for improved school health programmes: technical documents are generated that consolidate research and expert opinion about the nature, scope and effectiveness of school health programmes.Each advocacy document makes a strong case for addressing an important health problem, identifies components of a comprehensive school health programme, and provides guidance in integrating the issue into the components. Strengthening national capacities: collaboration between health and education agencies is fostered and countries are helped to develop strategies and programmes to improve health through schools. Pilot projects implemented by the GSHI and partners include Helminth Interventions with China in 1996, HIV/STI Prevention in China in 1997, and Health-Promoting Schools/Health Insurance in Vietnam in 1998. Creating networks and alliances for the development of health-promoting schools: regional Networks for the development of Health-Promoting Schools have been initiated in Europe, Western Pacific and Latin America. A global alliance has been formed to enable teachers representative organizations, worlwide, to improve health through schools. The alliance includes Education International, Centers for Disease Control and Prevention, Education Development Center, UNESCO, UNAIDS and NGTZ. WHOs Global School Health Initiative invites all governmental and nongovernmental organisations, development banks, organisations of the United Nations system, interregional bodies, bilateral agencies, the labour movement and co-operatives, as well as the private sector to help all schools to become Health-Promoting Schools.

اسلاید 66: WHO health promoting schoolWhat is a health promoting school?A health promoting school is one that constantly strengthens its capacity as a healthy setting for living, learning and working.A health promoting school:Fosters health and learning with all the measures at its disposal. Engages health and education officials, teachers, teachers unions, students, parents, health providers and community leaders in efforts to make the school a healthy place. Strives to provide a healthy environment, school health education, and school health services along with school/community projects and outreach, health promotion programmes for staff, nutrition and food safety programmes, opportunities for physical education and recreation, and programmes for counselling, social support and mental health promotion. Implements policies and practices that respect an individuals well being and dignity, provide multiple opportunities for success, and acknowledge good efforts and intentions as well as personal achievements. Strives to improve the health of school personnel, families and community members as well as pupils; and works with community leaders to help them understand how the community contributes to, or undermines, health and education.

اسلاید 67: Health promoting schools focus on: Health promoting schools focus on:Caring for oneself and others Making healthy decisions and taking control over lifes circumstances Creating conditions that are conducive to health (through policies, services, physical / social conditions) Building capacities for peace, shelter, education, food, income, a stable ecosystem, equity, social justice, sustainable development. Preventing leading causes of death, disease and disability: helminths, tobacco use, HIV/AIDS/STDs, sedentary lifestyle, drugs and alcohol, violence and injuries, unhealthy nutrition. Influencing health-related behaviours: knowledge, beliefs, skills, attitudes, values, support.