بهداشت مساجد

صفحه 1:


صفحه 2:


صفحه 3:
مسجد . : مسجد نپایشگاه و ‎Jaa‏ گردهمایی مسلمانان است. واژه مسجد عربی‌شده مَ زگت فارسی است كه به همان معنا در قدیم بکار می‌رفته‌است. هنوز هم برخی از تیایشگاه‌های تاریخی ايران مانند اسبی مزگت (مسجد سفید)_در گپلان همان نام فارسی خود را حفظ کرده‌اند: عرب‌ها پن از وام‌گیری این واژه از پارسی» آن, را درم زبان خود صرف کرده و از آن ريشه سجد و واژه‌هایی مانند سجود و سجاد و سجاده ساختند: 

صفحه 4:
اجدی که در | مقدور استقا 

صفحه 5:
ساختمان مسجدها از بخش‌های گوناگون زیر تشکیل شده‌اند: ‎jee‏ 2 حله‌خانه ae 71 St 

صفحه 6:
سردر به دروازه‌های بزرگت و روزنه‌های اصلی ورود به ساختمان‌ها يا محوطه‌های ویژه» منرتر می‌گویند. در محل سردر نهادهای مهم معمولاً سازه‌های ویژه‌ای ساخته می‌شود تا ورودی اصلی آن مجموعه را ناناب و برای همگان آشکار و نمایان سازد که به خود این سازه‌ها نیز: سردر گفته می‌شود. این سازه‌ها معمولاً نقش نمادین نیز دارند و شکل آن‌هاٍ‌با موضوع فعالیت نهاد مربوطه ارتباط دارد. معمولاً برائن نهادهایی آ2انند مسجدهای مهم كليساهاء ساختمانهاى دولتى» وزارتخانه‌هاء دادگستری‌ها و همجنين مدارس دينى_و,كاروانسراها بسزدرهای. بزرگ..,باخته. می‌شوند. ,از سردز‌های مشهور در ایران سردر دانشگاه تهران است. 

صفحه 7:


صفحه 8:
استانه + آستانه به معنی ادن ورودی است. ‎٠‏ آستانه بايتخت قزاقستان است.آستانه به تازكى به بايتختى قزاقستان درآمده ست.پایتخت ‎Me ray uc‏ است كه به دستور (نظربايف)در سال 90 به آستانه انتقال داده شد. ‏۰ آستانه شهری در استانگیلان نت (گیلان یک استان شمالی در ایران است) . ‏٠_آستانه‏ شنهری است تاریخی که درگذشته به کرج,شناخته هي ۳ است و در جنوب غربي استان مركزي در ایران مي باشد . 

صفحه 9:
a ‏و دیگر کشوفای اسلامی است و بیشتر در معماری‎ 

صفحه 10:
مناره‌ها از آچهار جز ء اصلی تشکیل شده‌اند* صقهان و خسرو گرد سبزوار مربعی شکل بوده و ین و مناره زيار هشت ضلعى. 

صفحه 11:
* محراب جايي جد است که امام و پا پیش‌نماز در اثنای نماز گزاردن در . محراب »در گوشه قبله مسجد قرار | دارد. به طورایکه#با ایستادن امام یا پیش نماز رویش به سمت قبله باشد و نمازری‌گزارد. ‎ee‏ 

صفحه 12:


صفحه 13:


صفحه 14:
۰ رسول اکرم (ص): ۰ كسي که مسجدي را جاروب کند خداوند ثواب آزاد کردن بنده رابرایش"متي نویسد وكسي که از مسجد به مقدار آنچه در چشم وأقع مي شود خارج کند خداوند متعال براي او دو برابر پاداش»از رحمت خود عنایت مي فرماید ۰ كسي که روز پنجشنبه «شب جمعه مسجد را جاروب ‎US‏ واز مسجد به مقدار گرد وعیّاوي که در چشم واقع مي شود خارج سازد خداوند آورا مي بخشد 

صفحه 15:


صفحه 16:
هروشن کردن فضاي مسجد: *تأمین نو.كافي در مسجد ٠بيش‏ بيني وسِاتّل [إوشنايي. در هنگام,قطع برق 

صفحه 17:


صفحه 18:
* سخوشبو كردن مسجد خوشبوسازى فضاى مسجد با استفاده از بخور ).قسط ( قو)-گیاه &-0( 93298) 25.0 ©.عود هندی(شاخه) ©©. گلاب . مشک (مو)ماده خوشبو ناف آهو weed 

صفحه 19:
سر و صدا * هر اقدامی‌که موّجب آلودگی صوتی در مساجد شود» دستور پرهیز داده شده است. ‎٠‏ اما به نظلز می‌زسد که در ساخت مساجد امروزی مسئله آلودگی صبوتي,چندان مورد توجه نیست و بسیاری از مناجد مثا در خیابانهای پر رفت و آمد,و پر سر .و صدا واقع هستند. 

صفحه 20:
‎De 5‏ جح . بان‌های پر رفت و آمد و پر سر و ظندا ‎ 

صفحه 21:
1 سر و صدا ‎ad >‏ این موارد باید در هنگام تعیین محل ساخت مسجد لحاظ شود و مسجد در مکانی ساخته شود که از آلودگی‌های صوتی و هرگونه آلودگی مجیطی دیگر فاصله داشته باشد. ۱ ‏+ جتی بلندگوی مسجذ باید به گونه‌ای باشد.15 صدای ناهنجار تولید نکند. 

صفحه 22:
‎Bebe cals‏ أو شستوشوى كاء بد كاه فرفرلا ‏* استفاده از مواد ضدعفونى مناسب براى شستوشوى به كاه صَحَنَّها ‏* نظاقت كليّ قمستها ( آأشيزخانهانبارءحياطسرويس ‏بهداشتى » وضوخانه و<١‏ ‏* شستش شستشوي روزانه اتگیره ها ونرده هابا استفادهاز ‏دستمال يا اسك نج به مواذ تقد کننده با استفاده از ‏دستكش بد 

صفحه 23:


صفحه 24:


صفحه 25:


صفحه 26:


صفحه 27:


صفحه 28:


صفحه 29:


صفحه 30:


صفحه 31:


صفحه 32:
محل سجده *- به منظور: پاکیزه بودن محل سجده به عرض (0سانتیمتر روي فرش قرار داده وزوذ به وگ شستشو گردد 

صفحه 33:


صفحه 34:


صفحه 35:


صفحه 36:
زباله دان ۰ م»تهیه زباله دان درپوشدار همراه‌با کیسه زباله وتخلیه آن در اسرع وقت 

صفحه 37:


صفحه 38:


صفحه 39:
*-خؤددار يي از أو ردن ميت به داخل مسجد 

صفحه 40:
نصب توري *-نصب توري براي درب وپنجره جهت جلوگيري از ورود حشرات ازجمله مكس.ويشه به داخل مسجد 

صفحه 41:
مهرهاي مساجد و یز ۰ 7 ‎Bi, sy‏ دن مهرهاي مساجد هر چند وقت یکبار با سوهان وسنباده 

صفحه 42:


صفحه 43:


صفحه 44:
خوابیدن از ‎oe‏ در خانه خدا جدا* 

صفحه 45:
i ‎gh‏ )3 موزائيك ويا سنك جه كف ها وشبستانها وسنككاري ‎ 

صفحه 46:


صفحه 47:
z 1 6-۰ تمیز 1 تمیز کرد ‎O‏ مرتب درب 

صفحه 48:
0-۰)خودداري از آلوده سازي ‎tales‏ با دود زیانبار سیگار , وعمآوري کلیه زیر سیگاریها 

صفحه 49:


صفحه 50:
0-۰تهبه کارت سلامت پزشکي ؛ براي متوليان واستفاده راز[ وش .سفید جهت !پذیر آپنیل 

صفحه 51:
0-۰نگهداري قند ۰ شکر وچاي در محلي خشك وعاري از رطوبت در ظروف: سر بسته وبه دوراز هر گونه آلودگی7 گرد وخاك ودر حد امکان تهیه کمد درب دار 

صفحه 52:


صفحه 53:


صفحه 54:
00-۰ استفاده از ظرف يكبار مصرف جهت سرو چاي شربت وآب درغیر اینصورت استکان ونعلبكي با وایتکس یا با محلول ضدعفونی کننده 

صفحه 55:


صفحه 56:


صفحه 57:
*-00جلوگيري از ورود افراد متفر قه فاقد آبدازوخانة 0 

صفحه 58:


صفحه 59:


صفحه 60:
».-گذاشتن کپسول آتش نشاني به تعداد مورد نیاز در مسیر هاي رفتآقد #شبستانهاي | i 

صفحه 61:


صفحه 62:


صفحه 63:


صفحه 64:
نصب نرده و حفاظ در محلهاي لازم 

صفحه 65:


صفحه 66:


صفحه 67:
*دقت در نصب وسايل كرما زا وسرما زا ٠رعايت‏ احتیاطات لازم 

صفحه 68:


صفحه 69:
* البسه توزیع:: هر نوع البسه مخصوص عزاداري ونبز چادر ومقنعه در مساجدکه بصورت مشترك استفاده مي شوند م92 ‎en‏ 

صفحه 70:


صفحه 71:
* بهداشت وضو خانه و توالت مساجد : ۰ محل توالتها بصورت بهداشتي ودور از محوطه مسجد ساخته شود ۰ دیوار هاي توالت کاشيكاريموکف آن با مبنگ یا سراميك مفروش گرد ۰ نصب هواکشها قوي در تك تك تؤالتها راهرهها ومحل وضو خانه 

صفحه 72:
تر لاس افا ی و کف ان با سنگ سراميك ‎ST SET‏ 

صفحه 73:


صفحه 74:
۳ "۹ ۱ «لوله كشي صابون أمايع ' 

صفحه 75:


صفحه 76:
*تعبیه محلي براي شستشوي پاها ید از وضو گرفتن در وضو خانه ونهادن شیر آب «به ارتفا 000 سانتي متر از تطح زمين 

صفحه 77:


صفحه 78:
گند زدايي پرکلرین 

صفحه 79:


صفحه 80:
نصب رخت آویز در 

صفحه 81:


صفحه 82:


صفحه 83:
شستشو وگند زدايي روزانه توالت ها مساجد * نصب سیفون در همه اطاقهاي توالتها * تأمین نور كافي در توالتها حتي در زمان قطع برق + عدم.اننتفاده از حوله عمومي 

صفحه 84:


صفحه 85:
آبدار خانه 

صفحه 86:
‎٠ 8‏ 4 ۱ آبدار خانه ۰ بهداشت استکان و نعلبکي ‏شست‌وشوي استکان‌هاآو»نعلبكي با آب و مواد شوینده ضروري است. اگر استکان‌ها را در طشتي بریزیم که در داخل آن به ازاي هر 60 لیتر آب 0 قاشق مرباخوري (9 گرم) پرکلرین اضافه شود» پس از 00 دقیقه تا نیم ساعت هم آنها | ضند عفوني کرده‌ايم و هم کدورت و تيرگي آنها بر طرف شده و کاملا شفاف خواهند شلذ.گاهي دیده مي‌شود استکان‌ها را در داخل ظرفي ريخته و در آن ظرف مقدازي آب.سَریزند و پس از پاك شدن رنگ چايي» دوباره از آنها استفاده مي‌کنند( اين كار نه تتهّاٍسردمند نیست بلکه مجموعه آلودگي‌ها را که با تماس دهان به استگان‌ها رولي آنها بافي مانده در آب منتشتن مي‌کند و تمام استکان‌ها را به مجموعه آلودگي‌هاء آلوده مي‌سازد و هرگز سزاوار نیست که از نمازگزاران و عزاداران اهل بیت(ع) با استكانهاي آلؤتاه پذيرايي کنند. 

صفحه 87:
‎٠ 8‏ 4 أبدارخانه 3 . وابهذاشت چاي ۰ ۲۱ ‏چاي پررنگ زیایعٌش و چاي کمبرنگ سودمند است - گاهي به عنوان تقلب چاي مصرف شده را خشك کرده و مجددا پس از آمیختن آن به رنگ» خشگ مي‌کنند و با چاي سالم مخلوط مي‌کنند. يك راه آسان براي تشخیص این تقلب اين است که در يك لیران مقداري آب سرد مي‌ريزيم» سپس کمي از چا خشك را روي آب سرد داخل ليوان مي‌ريزيم به طورري که چاي ‎Gg)‏ بماند» اگز از ذرات چاي رنكي به سرعت شبیه رشته خارج شد دلیل بر تقلب در چاي ات 

صفحه 88:
هبوت ای . آلبالو» سكنجبين» بیدمشك» شربت زطرشی و مقد وا درخ لد مجن عزاداري dae) os , ‏د» در این صورت حتما‎ 

صفحه 89:
اگر از شیر شود لازم است يا از شیر پاستوریزه و سالم استفاده شود.وءپارشیر محمولي راقبل از ۲ 

صفحه 90:
فآده از ظروف يك بار مصرف در بانوع غذاء كاري آسان و 277721147 خ حلوا نيز ميتوان از نان بستني يا 5 نی/استفاده کرد تا به. نواز شير به هيج عنوان 2 95 

صفحه 91:
Bia وقتي قرب 9 ٠ کت وخ | a است | 3 oY 

صفحه 92:
‎٠ ۱‏ انتخاب مواد اولیه سالم ي تا اهتگام طبخ باید با مراعات اصول بهداشتي تون مثلا گوشت» مرغ و ساير مواد يخجال يا فریزیر نگهداري شوند. همچنین ز ريت خام استفاده شود قبل 

صفحه 93:


صفحه 94:
‎lad a‏ آماده شدن غذآ تا مصرف آن فاصله به و به سردي برود. ‎i‏ ‏غذا ساعت‌ها قبل از مصرف آماده ات جدي در بي داشته باشد. ‎re 3 ‏ان كم > 0 ‎ws jo‏ خوا هد ‎ 

صفحه 95:
4 غذاي پخته پخته شده را از پیش آماده کرده و در 

صفحه 96:
اده غذاين بخته شکه با موایت ۳۰۰۰ خته نشده با آنها | ‎oe‏ 

صفحه 97:
يك بار براي سرخ كردن مورد استفاده و سمي به نام آكرولئين و مواد زيان بخش 

صفحه 98:
۰ یب زميني ۱ 1۱۱ = در سيبزق انه زده یا سيب‌زميني که زیر پوست آن در اثر انبا مقابل نور سبز شده است و همجنين در 3 30 مین آنها یز و خراب شدهه سم 

صفحه 99:
پرورش ‎aes,‏ سالم» شرایط ويژه‌اي مثل اعمال ‎Tal‏ ایط بهداشتي محل نگهداريي دام» معاینه و بعد از ذبح و اعلام صحت گوشت عرضه و ‎a‏ گوشت 

صفحه 100:
‎ee 3 10 &‏ ۳ . 1 یه» طبخ» توزیع و شست‌وشوي ظروف نقشي دي را با توجه به اصول آن به طور جدي ‏انه و وسایل آن خا بيد كاملا يكيزه و به ور ار مر 

صفحه 101:


صفحه 102:
‎٠‏ بوي بد عرق زیز بغل با نظافت 3الْمَيبین» بوي نامطلوب عرق کمتر دیده مي‌شود اما به هر جال:در ایام عزاداري که پوشیدن لباس‌هاي سیاه معمول اتف زاداري و سينه‌زني ممکن است به ‎le‏ ‏تعریق بوي نامطلوب (بوي حاصل از تجزیه 1 بات«از دیگران را فراهم ساز مي‌کند به مسأله نظافت, ‎ 

جلسه آموزشی و هماهنگی بهداشت مساجد همایش مساجد بمناسبت دهه آخر شعبانیه و دهه غبار روبی بهداشت مساجد مسجد : مسجد نیایشگاه و محل گردهمایی مسلمانان است. واژه مسجد عربی‌شده َم زَگ ت فارسی است که به همان معنا در قدیم بکار می‌رفته‌است. هنوز هم برخی از نیایشگاه‌های تاریخی ایران مانند اسپی مز (مسجد سفید) در گیالن همان نام فارسی خود راتحفظ کرده‌اند. عرب‌ها پس از وام‌گیری این واژه از پارسی ،آن را در زبان خود صرف کرده و از آن ریشه سجد و واژه‌هایی مانند سجود و سجاد و سجاده ساختند . اولین مسجدی که درایران ساخته شد ،چه نام دارد؟ با تحقیقاتی که انجام شد ،به تاریخ اولین مسجدی که در ایران ساخته شد دست نیافتیم دست یابی به پیشینه اولین مسجد در ایران مستلزم آن است که تمام مساجدی که در ایران ساخته شده اند ،شناخته شود .این کار مشکل و حتی غیر مقدور است؛ زیرا ممکن است برخی از مساجد که از اولین مساجد ایران محسوب می شوند ،از بین رفته و موّر خان و جغرافی دانان بدان ها دست نیافته باشند .شاید بر همین اساس،کسانی که در صدد جمع آوری اطالعات درباره اولین مسجد در ایران بوده اند ،بدان اشاره نکرده اند. برخی در هنگام بیان وضع مساجد درایران ،از بعضی مساجد به عنوان قدیمی ترین مساجد یاد کرده اند که عبارتند از : -1مسجد خلیفه مهدی در ری ،نزدیک تهران که پیشینه آن به پایان قرن دوم هجری بر می گردد از مسجد فقط پایه اش بر جای مانده است. -2مسجد تاری خانه در دامغان که قدمت آن به قرن سوم هجری بر می گردد. -3مسجد جامع نائین که مربوط به قرن چهارم هجری است. -4مسجد دماوند که تاریخ آن به قرن پنجم هجری قمری بر می گردد)1(. ساختمان مسجدها از بخش‌های گوناگون زیر تشکیل شده‌اند: سردر آستانه گنبد بارو گلدسته صحن یا میانسرا حرم محراب رواق بارگاه چله‌خانه حجره شبستان کتیبه ستون سرستون طاق خواجه‌نشین آرامگاه سنگ قبر سردر بIIه دروازه‌هIIای بIIزرگ و روزنه‌هIIای اصIIلی ورود بIIه سIIاختمان‌ها یIIا محوطه‌هIIای ویIIژهَ ،س رَد ر می‌گوینIIد .در محIIل سIIردر نهادهIIای مهم معمIIوًال سIIازه‌های ویIIژه‌ای سIIاخته می‌شIIود تIIا ورودی اصIIلی آن مجموعه را آسان‌یاب و بIIرای همگIIان آشIIکار و نمایIIان سIIازد کIIه بIIه خود این سازه‌ها نIIیز سIIردر گفتIIه می‌شIIود .این سIIازه‌ها معمIIوًال نقش نمادین نیز دارند و شکل آن‌ها با موضوع فعالیت نهاد مربوطه ارتباط دارد .معمIIIوًال بIIIرای نهادهIIIایی ماننIIIد مسIIIجدهای مهم ،کلیسIIIاها، ساختمان‌های دولتی ،وزارتخانه‌هIIا ،دادگسIIتری‌ها و همچIIنین مIIدارس دینی و کاروانسراها سردرهای بزرگ ساخته می‌شوند .از سردرهای مشهور در ایران سردر دانشگاه تهران است. سردر دانشگاه تهران • • • • آستانه آستانه به معنی در ورودی است. آستانه پایتخت قزاقستان است.آستانه به تازگی به پایتختی قزاقستان درآمده ست.پایتخت قبلی قزاقستان آلماتی بوده است که به دستور (نظربایف)در سال 1996به آستانه انتقال داده شد. آستانه شهری در استان گیالن است (گیالن یک استان شمالی در ایران است) آستانه شهری است تاریخی كه درگذشته به كرج شناخته مي شده است و در جنوب غربي استان مركزي در ايران مي باشد . گلدسته (ِم ناره ) • • • • • برجی مدور است که یکی از اجزاء معماری ایرانی و دیگر کشورهای اسالمی است و بیشتر در معماری مسجدها بکار می‌رود. مناره‌ها سه کاربرد اصلی دارند: میل راهنما :برای راهنمایی کاروانها در مسیر جاده‌ها و نشان دادن مکانهای اصلی بافت شهری. اذان گویی و خبر رسانی :مکانی برای گفتن اذان. مناره سمبل پیروزی مناره‌ها از چهار جزء اصلی تشکیل شده‌اند: .1پایه یا سکو: – – – – مربعی شکل یا کثیر االضالع بوده که بدنه یا ساقه مناره در وسط آن قرار می‌گیرد. پایٔه مناره رهروان اصفهان و خسرو گرد سبزوار مربعی شکل بوده و پایٔه مناره گار ،مناره سین و مناره زیار هشت ضلعی. برخی از مناره‌ها هم بدون سکو هستند • مانند :مناره برسیان ،مناره علی و مناره ساربان. .2ساقه: – – در ایران :مناره‌های پیش از اسالم اغلب مربعی شکل و در دوران اسالمی به شکل استوانه یا مخروطی ساخته می‌شده. .3سرپوش :مربع و هشت گوش که مهمترین بخش مناره‌است. .4رأس :سایبان که به اشکال مختلف ساخته می‌شود . ِم حراب • ِم حراب جایی در مسجد است که امام و یا پیش‌نماز در اثنای نماز گزاردن در آن می‌ایستد .محراب ،در گوشٔه قبله مسجد قرار دارد .به طوریکه با ایستادن امام یا پیش نماز رویش به سمت قبله باشد و نماز بگزارد. • در انتهای معبدهای مهری جایی مخصوص وجود داشت که گودی اندکی در دیوار پدید آمده بود و نقش مهر(و گاهی مجسمه او) در حال کشتن گاو در آن دیده می‌شد این محل را مهراب(مهر +آبه) یا خوراب (خور یعنی خورشید +آبه) می‌نامیدند .این مهراب بعدًا به محراب تبدیل گشته‌است . شبستان خوابگاه ،حرمسرا ،قسمتی از مسجدهای بزرگ که دارای سقف است. نكات مهم اسالمي وبهداشتي در مساجد .1تميز كردن جاروب كردن مرتب مسجد – • رسول اكرم (ص): • كسي كه مسIIجدي را جIIاروب كنIIد خداونIIد ثIIواب آزاد كردن بنده رابرايش مي نويسد وكسي كه از مسجد به مقدار آنچه در چشم واقIIع مي شIIود خIIارج كنIIد خداونIIد متعال براي او دو برابر پاداش،از رحمت خIIود عنIIايت مي فرمايد • كسي كه روز پنجشنبه ،شIIب جمعIIه مسIIجد را جIIاروب كند واز مسجد بIIه مقIIدار گIIرد وغبIIاري كIIه در چشIIم واقع مي شود خارج سازد خداوند اورا مي بخشد پيام دوحديث فوق: • ايجاد انگيزه شديد جهت تميز نگه داشتن مساجد • =تاكيد بر غبار روبي مساجد اگر چه تميز به نظر برسد -2روشن كردن فضاي مسجد: • تامين نور كافي در مسجد • پيش بيني وسايل روشنايي در هنگام قطع برق خوشبو كردن مسجد* خوشبوسازی فضای مسجد با استفاده از بخور .1قسط ( قو) گیاه .2کندر(کو-دو)صمغ .3عود هندی(شاخه) .4گالب .5مشک (مو)ماده خوشبو ناف آهو و... سر و صدا • هIIر اقدامی‌کIIه مIIوجب آلIIودگی صIIوتی در مسIIاجد شIIود، دستور پرهیز داده شده است. • اما به نظر می‌رسد که در ساخت مساجد امروزی مسIIئله آلودگی صوتی چنIIدان مIIورد توجIIه نیسIIت و بسIIیاری از مساجد ما در خیابان‌های پر رفت و آمد و پر سر و صIIدا واقع هستند. خیابان‌های پر رفت و آمد و پر سر و صدا سر و صدا • ُخ ب ،این مIIوارد بایIIد در هنگIIام تعIIیین محIIل سIIاخت مسIIجد لحIIاظ شIIود و مسIIجد در مکIIانی سIIIاخته شIIIود کIIIه از آلودگی‌هIIIای صIIIوتی و هرگونIIه آلIIودگی محیطی دیگIIر فاصIIله داشIIته باشد. • حتی بلندگوی مسIIجد بایIIد بIIه گIIونه‌ای باشIIد کIIه صدای ناهنجار تولید نکند. نظافت * -نظافت همیشگی و شست‌وشوی گاه به گاه فرش‌ها، * استفاده از مواد ضدعفونی مناسب برای شست‌وشوی گاه به گاه صحن‌ها * نظافت کلیه قمستها ( آشپزخانه،انبار،حیاط،سرویس بهداشتی ،وضوخانه و ... * -شستشوي روزانه دستگيره ها ونرده ها با استفاده از دستمال يا اسفنج به مواد سفيد كننده با استفاده از دستكش پالستيكي جاي كفش • -در نظر گرفتن جاي كفش : • تهيه قفسه – به طول 35وعرض25وارتفاع 15 • و قرار دادن درب و كليد جداگانه براي – تك تك قفسه ها • مسئول كفشداري • در اختيار دادن كيسه هاي پالستيكي يك بار مصرف • جدا نمودن محل كفشداري از محل شبستان محل سجده * -به منظور پاكيزه بودن محل سجده وتنظيم صفوف نوارپارچه اي سفيد به عرض 30سانتيمتر روي فرش قرار داده وزود به زود شستشو گردد محل سجده محل سجده محل سجده زباله دان • -7تهيه زباله دان درپوشدار همراه با كيسه زباله وتخليه آن در اسرع وقت * -8تهيه امكانا ت الزم جهت استفاده معلولين و جانبازان از برنامه هاي مسجد اعم از پله هاي شيب دار وغيره *-خودداري از آوردن ميت به داخل مسجد نصب توري * -نصب توري براي درب وپنجره جهت جلوگيري از ورود حشرات ازجمله مگس وپشه به داخل مسجد مهرهاي مساجد • -تميز نمودن مهرهاي مساجد هر چند وقت يكبار با سوهان وسنباده خوابيدن -13از خوابيدن در خانه خدا جدا“ خوداري گردد • -14استفاده از موزائيك ويا سنگ جهت كIIف راهروهIIا وشبسIIتانها وسIIنگكاري ديوار تا ارتفاع يك مIIتر وبيسIIت سIIانتي مIIتر تIIا در فرصIIتهاي مناسIIب شستشIIو گردد • -15-تميز كIIردن مIIرتب درب وپنچIIIIIره وشيشIIIIIه هIIIIIاي ان وهمچIIنين چراغهIIا وپنكIIه هIIا وغبار روبي قفسه ها •-16-خIIIIودداري از آلIIIIوده سازي مساجد با دود زيانبIIار سIIيگار وجمIIع آوري كليه زير سيگاريها • -17-ضIIIIIد عفIIIIIوني صIIIIIحن مسIIجد ،وضIIو خانIIه ودستشIIويي روزانIIه بIIا محلIIول ضIIدعفونی کننده •-18-تهيه كIIارت سIIالمت پزشIIIIكي بIIIIراي متوليان واسIIIIIتفاده از روش سIIIIIفيد جهت پذيرايي • -19-نگهداري قند ،شكر وچIIاي در محلي خشIIك وعIIاري از رطIIوبت در ظIIروف سIIر بسIIته وبIIه دوراز هIIر گونه آلIIودگي وگIIرد وخIIاك ودر حIIد امكان تهيه كمد درب دار • -20-اسIIIIIتفاده از ظIIIIIرف يكبIIIIIار مصرف جهت سرو چاي شربت وآب درغير اينصIIورت اسIIتكان ونعلبكي بIIا وايتكس يا با محلول ضدعفونی کننده •-كاشيكاري ديوار آبدار خانه وسنك ويا موزائيك كار ي كف آن • -21تامين آب شرب سالم بهداشتي واستفاده ازآبسردكن در مواقع گرم سال •-22-جلوگيري از ورود افراد متفرقه فاقد كارت سالمت به آبدارخانه •-23پيشگير ي از حوادث در مساجد: • -گذاشتن كپسول آتش نشاني به تعداد مورد نياز در مسير هاي رفت آمد وشبستانهاي مسجد •-تعبيه جعبه كمك هاي اوليه • -دقت در بستن تمامي درب و پنجر هاي مساجد نصب نرده و حفاظ در محلهاي الزم • دقت در نصب وسايل گرما زا و سرما زا •رعايت احتياطات الزم البسه * -توزيع هIIر نIIوع البسIIه مخصIIوص عIIزاداري ونIIيز چIIادر ومقنعIIه در مساجدكه بصورت مشIIترك اسIIتفاده مي شوند ممنوع مي باشد بهداشت وضو خانه و توالت مساجد • • • • بهداشت وضو خانه و توالت مساجد : محل توالتها بصورت بهداشتي ودور از محوطه مسجد ساخته شود ديوار هاي توالت كاشيكاري وكف آن با سنگ يا سراميك مفروش گردد نصب هواكشها قوي در تك تك توالتها راهرهها ومحل وضو خانه ديوار هاي توالت كاشيكاري و كف آن با سنگ سراميك مفروش گردد •لوله كشي صابون مايع گند زدايي لوله خرطومي شير آب دسته آفتابه با محلول پركلرين •تعبيه محلي براي شستشوي پاها •بعد از وضو گرفتن در وضو خانه ونهادن شير آب •به ارتفا ع 50سانتي متر از سطح زمين •نصب آينه در وضو خانه گند زدايي لوله خرطومي،شير آب ،دسته آفتابه با محلول پركلرين نصب رخت آويز در محلهاي مناسب وضو خانه وتوالت نصب رخت آويز در محلهاي مناسب وضو خانه وتوالت •لوله كشي صابون مايع بهداشت وضو خانه و توالت مساجد شستشو وگند زدايي روزانه توالت ها مساجد • نصب سيفون در همه اطاقهاي توالتها • تامين نور كافي در توالتها حتي در زمان قطع برق • عدم استفاده از حوله عمومي سیستم دفع فاضالب آبدارخانه • در مجالس سوگواري خواه در مساجد ،حسينيه‌ها و خواه در منازل و مكان‌هاي ديگر محلي به عنوان آبدارخانه براي تهيه چاي و شست‌وشوي استكان‌ها اختصاص داده مي‌شود. اين محل هر جا كه باشد بايد كامال پاكيزه باشد و رفت و آمد افراد متفرقه به داخل آن ميسر نباشد. • حتي‌االمكان داراي سينك ظرفشويي يا الاقل ظروف و وسايل جايگزين آن باشد. آبدارخانه • بهداشت استكان و نعلبكي شست‌وشوي استكان‌ها و نعلبكي با آب و مواد شوينده ضروري است .اگر استكان‌ها را در طشتي بريزيم كه در داخل آن به ازاي هر 10ليتر آب 1 قاشق مرباخوري ( 5گرم) پركلرين اضافه شود ،پس از 20دقيقه تا نيم ساعت هم آنها را ضد عفوني كرده‌ايم و هم كدورت و تيرگي آنها بر طرف شده و كامال شفاف خواهند شد.گاهي ديده مي‌شود استكان‌ها را در داخل ظرفي ريخته و در آن ظرف مقداري آب مي‌ريزند و پس از پاك شدن رنگ چايي ،دوباره از آنها استفاده مي‌كنند .اين كار نه تنها سودمند نيست بلكه مجموعه آلودگي‌ها را كه با تماس دهان‌ به استكان‌ها روي آنها باقي مانده در آب منتشر مي‌كند و تمام استكان‌ها را به مجموعه آلودگي‌ها ،آلوده مي‌سازد و هرگز سزاوار نيست كه از نمازگزاران و عزاداران اهل بيت(ع) با استكان‌هاي آلوده پذيرايي كنند. آبدارخانه • بهداشت چاي چاي پررنگ زيان‌بخش و چاي كم‌رنگ سودمند است ـ گاهي به عنوان تقلب چاي مصرف شده را خشك كرده و مجددا پس از آميختن آن به رنگ ،خشك مي‌كنند و با چاي سالم مخلوط مي‌كنند .يك راه آسان براي تشخيص اين تقلب اين است كه در يك ليوان مقداري آب سرد مي‌ريزيم ،سپس كمي از چاي خشك را روي آب سرد داخل ليوان مي‌ريزيم به طوري كه چاي روي آب بماند ،اگر از ذرات چاي رنگي به سرعت شبيه رشته خارج شد دليل بر تقلب در چاي است. بهداشت شربت • شربت‌هايي مثل شربت آبليمو ،آلبالو ،سكنجبين ‌ ،بيدمشك ،شربت زعفراني و مانند اينها نيز در برخي نقاط در مجالس عزاداري استفاده مي‌شود .يادآوري اين نكته ضروري است كه يا بايد از ليوان‌هاي يك بار مصرف استفاده شود يا ليوان‌ها را پس از هر بار شربت دادن بشويند .گاهي از تخم شربتي (تخم ريحان) و بعضي اوقات از خاكشير در شربت استفاده مي‌شود ،در اين صورت حتما بايد اين دانه‌ها را از مواد خارجي پاك كرد. شير • اگر از شير استفاده مي‌شود الزم است يا از شير پاستوريزه و سالم استفاده شود و يا شير معمولي را قبل از توزيع به خوبي بجوشانيم. به اين صورت كه شير را در ظرفي ريخته و حرارت مي‌دهيم، وقتي به نقطه جوش رسيد مدت 15دقيقه شير را به آرامي در حال هم‌زدن مي‌جوشانيم ،بايد در نظر داشت كه جوشيدن با رويه بستن (كه در حدود 70درجه صورت مي‌گيرد) متفاوت است .جوشاندن شير يا استفاده از شير پاستوريزه مطمئن خطر ابتالي ميهمانان مجالس حسيني را به بيماري تب مالت و سل برطرف مي‌كند • استفاده از ظروف يك بار مصرف در زمان ما استفاده از ظروف يك بار مصرف در اندازه‌هاي مناسب با نوع غذا ،كاري آسان و بهداشتي است. حتي براي توزيع حلوا نيز مي‌توان از نان بستني يا كاغذهاي مخصوص شيريني استفاده كرد تا به هيچ عنوان آلوده و دستكاري نشوند. سفره • وقتي قرار است سفره گسترده شود ،خوب است عرض آن را كمتر بگيرند تا هيچ‌كس به هيچ عنوان به سفره پا نگذارد .هنگام جمع كردن سفره هم الزم است ابتدا دو سر ابتدا و انتهاي آن را روي هم قرار دهند و سپس تا كنند تا قسمت‌هايي كه منحصرا بايد مواد غذايي روي آنها قرار گيرد با فرش و محلي كه پا بر آن گذاشته مي‌شود ،تماس نداشته باشد .پس از جمع‌آوري سفره بالفاصله بايد محل را جارو و پاكيزه كرد. • انتخاب مواد اوليه سالم موادغذايي تا هنگام طبخ بايد با مراعات اصول بهداشتي، سالم نگهداري شوند .مثال گوشت ،مرغ و ساير مواد فسادپذير در داخل يخچال يا فريزر نگهداري شوند .همچنين اگر قرار است از سبزي به صورت خام استفاده شود ،قبل از توزيع بايد آنها را پاكيزه و ضدعفوني كنند • طبخ كامل غذا گاهي ديده مي‌شود برخي اقالم موادغذايي به خصوص مرغ را از بيم له شدن خوب نمي‌پزند ،طبخ كامل غذا يك ضرورت قطعي است. • مصرف غذاي پخته بالفاصله پس از طبخ به عبارت ديگر نبايد ميان آماده شدن غذا تا مصرف آن فاصله به حدي باشد كه غذا رو به سردي برود. • چون گاهي در مجالس سوگواري غذا ساعت‌ها قبل از مصرف آماده مي‌شود و اين مسأله مي‌تواند خطرات جدي در پي داشته باشد، موكدا توصيه مي‌شود غذاي آماده شده را تا هنگام مصرف همچنان بايد روي آتش نگهداشت منتها حرارت آتش را مي‌توان كم كرد ولي در هر حال غذا بايد كامال داغ باشد ،در غير اين صورت ،نگهداري غذاي آماده شده در حالت نيم گرم يا نزديك به سرد خطرناك خواهد بود. • حرارت مجدد به غذاي پخته اگر مقداري غذاي پخته شده را از پيش آماده كرده و در يخچال نگهداري كنند ،قبل از توزيع بايد مجددا حرارت باال (جوشانيدن) داده شود .مدت جوشانيدن دست كم 10دقيقه خواهد بود. • قطع رابطه بين غذاي پخته و نپخته اين مطلب مخصوصا در مورد مرغ و ماهي بسيار مهم است زيرا بسياري از مسموميت‌هاي غذايي فقط به اين دليل اتفاق مي‌افتد كه ماده غذايي پخته شده با موادپخته نشده يا ظروف و وسايلي كه غذاي پخته نشده با آنها ارتباط داشته تماس پيدا كرده است. • روغن روغن را نبايد زياد داغ كرد زيرا در روغني كه زياد داغ شود و يا بيش از يك بار براي سرخ كردن مورد استفاده قرار گيرد ،يك ماده سمي به نام آكرولئين و مواد زيان بخش ديگري به وجود مي‌آيد. • سيب‌زميني در سيب‌زميني جوانه زده يا سيب‌زميني كه زير پوست آن در اثر انبار كردن مقابل نور سبز شده است و همچنين در سيب‌زميني‌هايي كه ميان آنها ليز و خراب شده ،سم خطرناكي به نام سوالنين وجود دارد بنابراين بايد از سيب‌زميني سالم استفاده كرد و اگر مجبور به مصرف سيب‌زميني سبز شده يا جوانه زده هستيد ،پوست آن را حتما ضخيم برداريد. • گوشت پرورش و ذبح دام سالم ،شرايط ويژه‌اي مثل اعمال واكسيناسيون ،شرايط بهداشتي محل نگهداري دام ،معاينه دام توسط پزشك قبل و بعد از ذبح و اعالم صحت گوشت دام از بيماري‌هاي دامي و سپس عرضه و مصرف گوشت سالم را مي‌طلبد. • رعايت بهداشت فردي كليه كساني كه در تهيه ،طبخ ،توزيع و شست‌وشوي ظروف نقشي دارند بايد بهداشت فردي را با توجه به اصول آن به طور جدي مراعات كنند. شست‌وشوي آشپزخانه و وسايل آن تمام قسمت‌هاي محل آشپزخانه بايد كامال پاكيزه و به دور از هر گونه آلودگي باشد .اين پاكيزگي شامل قاب دستمال و چيزهايي از اين قبيل نيز مي‌شود.در آشپزخانه براي هر مصرفي حتي شست‌وشوي كف آشپزخانه و راهروها و غيره به جز آب سالم بهداشتي هيچ نوع آب مشكوكي قابل مصرف نيست. • نگه داشتن صحيح وسايل و پاكيزه سازي آنها صرف‌نظر از اينكه كليه وسايل بايد بهداشتي باشند (يعني مثال كاردها فاقد درز در دسته باشند ،كفگير بايد يك تكه باشد و فاقد ميخ و ميخ پرچ باشد) ،تمام ظروف و وسايل قابل شست‌وشو بايد به خوبي با آب و مواد شوينده شسته شوند. • بوي بد عرق زير بغل با نظافت دائمي بدن ،بوي نامطلوب عرق كمتر ديده مي‌شود اما به هر حال در ايام عزاداري كه پوشيدن لباس‌هاي سياه معمول است و عزاداري و سينه‌زني ممكن است به علت تعريق سبب پيدايش بوي نامطلوب (بوي حاصل از تجزيه عرق بدن) شود و موجبات آزار ديگران را فراهم سازد. ادب ورود به مجالس حسيني ايجاب مي‌كند به مسأله نظافت بدن و بوي بد عرق توجه شود.